GIAO AN DAI 9 CHUONG II

Giáo án đại số 9 chơng ii.năm học:2010 2011
Đặt vấn đề và giới thiệu nội dung chơng II (3 phút)
GV: Lớp 7 chúng ta đã đợc làm quen với khái niệm hàm số, một số ví dụ hàm số, khái niệm
mặt phẳng toạ độ; đồ thị hàm số y = ax. ở lớp 9 ngoài ôn tập lại các kiến thức trên ta còn bổ
sung thêm một số khái niệm: hàm số đồng biến,hàm số nghịch biến; đờng thẳng song song và
xét kĩ một hàm số cụ thể y = ax + b (a 0)
Tiết học này ta sẽ nhắc lại và bổ sung các khái niệm hàm số.
HS nghe GV trình bày ,mở phần mục lục ( SGK - 129 ) để theo dõi
Hoạt động 1 : Khái niệm hàm số (12 )
Mục tiêu;Nhắc lại khái niệm hàm số,giá trị của hàm số
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi bảng
? Khi nào đại lợng y đợc gọi là
hàm số của đại lợng thay đổi x?
? Hàm số có thể biểu diễn bằng
những cách nào
- GV yêu cầu HS nghiên cứu ví
dụ 1a);1b) (SGK- 42)
- GV đa bảng phụ viết sẵn ví dụ
1a ;1b lên màn hình và giới thiệu
lại:
- Ví dụ là: y là hàm số của x đợc
cho bằng bảng.Em hãy giải thích
vì sao y lại là hàm số của x?
Ví dụ 1b cho thêm công thức,
y là hàm số của x đợc cho bởi
một trong bốn công thức.Em hãy
giải thích vì sao công thức y=2x
là một hàm số?
- Các công thức khác tơng tự
- GV: Qua ví dụ trên ta thấy hàm
số có thể đợc cho bằng bảng nh-

ng ngợc lại không phảibảng nào
cũng ghi các giá trị tơng ứng của
x và y cũng cho ta một hàm số
của x và y
Nếu hàm số đợc cho công thức y
= f(x), ta hiểu rằng biến số x chỉ
lấy những giá trị mà tại đó
f(x)xác định
ở ví dụ 1b, biểu thức 2x xác định
với mọi giá trị của x, nên hàm số
y = 2x, biến số x có thể lấy các
giá trị tuỳ ý
- ở hàm số y = 2x+3,biến số x có
thể lấy các giá trị tuỳ ý,vì sao?
- HS: Nếu đại lợng y phụ thuộc
vào đại lợng thay đổi x sao cho
với mỗi giá trị của x ta luôn xác
định đợc chỉ một giá trị tơng
ứng của y thì y đợc gọi là hàm
số của x
- HS: Hàm số có thể đợc cho
bằng bảng hoặc bằng công thức
- HS: Quan sát ; suy nghĩ
- HS: Vì có đại lợng y phụ thuộc
vào đại lợng thay đổi x , với mỗi
giá trị của x ta luôn xác định đ-
ợc chỉ một giả trị tơng ứng của y
- HS trả lời nh trên.
-HS: Biểu thức 2x + 3 xác định
với mọi giá trị của x

1. Khái niệm hàm số
- Nếu đại lợng y phụ
thuộc vào đại lợng thay
đổi x sao cho với mỗi
giá trị của x ta luôn xác
định đợc chỉ một giá trị
tơng ứng của y thì y đợc
gọi là hàm số của x , và
x đợc gọi là biến số
- Hàm số có thể đợc cho
bằng bảng hoặc bằng
công thức
Vũ mạnh hùng trờng thcs khánh yên trung Trang 1
Giáo án đại số 9 chơng ii.năm học:2010 2011
- ở hàm số y =
x
4
, biến số x có
thể lấy các giá trị nào ?
Vì sao ?
- Công thức y = 2x ta có thể viết
y = f(x) = 2x
- Em hiểu nh thế nào về kí hiệu
f(0),f(1).....f(a) ?
GV yêu cầu HS làm ?1. Cho hàm
số y = f(x) =
2
1
x + 5
Tính : f(0),f(1);f(a)?

Thế nào là hàm hằng? Cho ví dụ?
- HS: Biến số x chỉ lấy những
giá trị x

0.Vì biểu thức
x
4

không xác định khi x = 0
Đáp số: Biến số x chỉ lấy những
giá trị x 1.
HS:
là giá trị của hàm số tại
x = 0; 1;.... a
?1
f(0) = 5; f(a) =
2
1
a + 5
f(1) = 5,5
- Khi x thay đổi mà y luôn nhận
một giá trị không đổi thì hàm số
y đợc gọi là hàm hằng
- HS : Lấy VD
Ví dụ: y = 2 là một hàm hằng.
- Khi x thay đổi mà y
luôn nhận một giá trị
không đổi thì hàm số y
đợc gọi là hàm hằng
Hoạt động 2. Đồ thị của hàm số (8 )

Mục tiêu:Nhắc lại khái niệm về đồ thị hàm số và cách vẽ đồ thị hàm số y= ax
GV yêu cầu HS làm bài ?2. Kẻ
sẵn 2 hệ toạ 0xy lên bảng(bảng
có sẵn lới ô vuông)
? a) Biểu diễn các điểm sau trên
mặt toạ độ:
A(
3
1
;6),B(
2
1
; 4),C(1;2)
D(2;1),E(3;
2
3
),F(4;
2
1
)
b)Vẽ đồ thị của hàm số y=2x
GV gọi 2 HS đồng thời lên bảng
làm một câu a,b
2HS: làm ?2 theo hớng
dẫn của GV
-HS1: làm phần a)
HS2: làm phần b)
2. Đồ thị của hàm số
?2
a)

6
4
2
1
4
32
1
1
2
1
3
y
x
O
A
B
C
D
E
F
Vũ mạnh hùng trờng thcs khánh yên trung Trang 2
Giáo án đại số 9 chơng ii.năm học:2010 2011
GV yêu cầu HS dới lớp làm bài ?
2 vào vở
Gv yêu cầu HS cùng kiểm tra bài
của 2 bạn trên bảng
? Thế nào là đồ thị hàm số y=f(x)
Đồ thị hàm số y=2x là gì ?
- GV : Chốt kiến thức
-HS: trả lời

Là đờng thẳng OA
trong mặt phẳng toạ
độ 0xy
y =2x
2
1
y
x
O
A
- Tập hợp tất cả các điểm biểu
diễn các cặp giá trị tơng
ứng(x;f(x)) trên mặt toạ đọ đợc
gọi là đồ thị của hàm số y=f(x)
Hoạt động 3. Hàm số đồng biến,nghịch biến (7 )
Mục tiêu:Nhận biết đợc hàm số đồng biến,nghịch biến dựa vào sự thay đổi của biến x và f(x)
GV yêu cầu hS làm
?3
Yêu cầu cả lớp tính toán và điền
bút chì vào bảng ở
(SGK 43 )
GV: đa đáp án lên bảng để HS
đối chiếu
Xét hàm số y=2x+1
Biểu thức 2x+1 xác định với
những giá trị nào của x?
Hãy nhận xét: Khi x tăng dần
các giá trị tơng ứng của
y= 2x+1 thế nào?
GV giới thiệu:Hàm số y=2x+1

đồng biễn trên tập hợp R
Xét hàm số y=-2x+1 tơng tự
GV giới thiệu:Hàm số
y=-2x+1 nghịch biến trên tập
hợp R
GV đa khái niệm đợc in sẵn của
SGK tr 44 lên bảng
- GV : Chốt kiến thức
- HS điền bảng tr 43
- HS đối chiếu
HS trả lời
Biểu thức 2x+1 xác
định với mọi x

R
Khi x tăng dần thì các
giá trị tơng ứng của
y=2x+1 cũng tăng
Biểu thức -2x+1 xác
định với mọi x R
Khi x tăng dần thì các
giá trị tơng ứng của
y=-2x+1 giảm dần
HS1:Đọc phần
''Một cách tổng quát''
( SGK 44 )
HS2:Đọc lại
3. Hàm số đồng biến,nghịch
biến (SGK 43,44 )
?3

Tổng quát : ( SGK 44 )
IV.Tổng kết và hớng dẫn về nhà: (10p)
Vũ mạnh hùng trờng thcs khánh yên trung Trang 3
Giáo án đại số 9 chơng ii.năm học:2010 2011
- Hệ thống toàn bài :
- Bài 1 ( SGK 44 )
GV : cho HS lên bảng lần lợt tính f(x) tại các giá trị của x
VD: f(-2) =
2 4
( 2)
3 3
=
HS: Cả lớp thực hiện ; nhận xét
GV: Nhận xét ; chốt kiến thức
- Nắm vững khái niệm hàm số,đồ thị hàm số,hàm số đồng biến,nghịch biến
- BTVN :Bài tập 2;3 ( SGK - 45 )
-- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - --
Ngày soạn: 20.10. 2010 Ngày giảng : 23. 10 . 2010
Tiết : 20 Luyện tập
I. Mục tiêu :
- Kiến thức :
+ Rèn luyện cách tính giá trị của hàm số, cách vẽ đồ thị hàm số, biết đọc
đồ thị.
+ Củng cố các khái niệm: hàm số, biến số, đồ thị của hàm số, hàm số
đồng biến trên R, hàm số nghịch biến trên R.
- Kỹ năng :
+ Tiếp tục rèn luyện kỹ năng tính giá trị của hàm số, kỹ năng vẽ đồ thị hàm
số, kỹ năng đọc đồ thị.
+ Có kỹ năng nhận dạng hàm số, biến số, đồ thị của hàm số, hàm số
đồng biến trên R, hàm số nghịch biến trên R.

- Thái độ :
+ Học sinh có ý thức học toán trình bày bài logic , hợp lý ; chính xác.
II. Chuẩn bị:
- GV:+ Bảng phụ ghi kết quả bài tập 2, câu hỏi, hình vẽ
+ Bảng phụ vẽ sẵn hệ trục toạ độ , có lới ô vuông
+ Thớc thẳng, compa, phấn màu, máy tính bỏ túi
- HS :+ Ôn tập các kiến thức có liên quan hàm số, đồ thị của hàm số,
hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến trên R.
+ Thớc kẻ, compa, máy tính bỏ túi ;
III. Tổ chức giờ học :
1. ổn định tổ chức (1) 9A 9B
2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra trong hoạt động1
3. Các hoạt động:
Hoạt động 1:Chữa bài tập( 15 )
Mục tiêu:Vẽ đồ thị hàm số y= ax, xác định tính biến thiên của hàm số.
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi bảng
HS1:
? Hãy nêu khái niệm hàm số
-GV gọi HS2 lên bảng chữa
bài tập 3 ( SGK- 45)
Trên bảng đã vẽ sẵn hệ toạ
HS1: a) Vẽ trên cùng một
mặt phẳng toạ độ đồ thị của
hàm số y=2x và y=-2x
-Với x=1 => y=2=> A(1;2)
I. Chữa bài tập
1.Bài 3 ( SGK- 45)
Vũ mạnh hùng trờng thcs khánh yên trung Trang 4
Giáo án đại số 9 chơng ii.năm học:2010 2011
độ Oxy có lới ô vuông 0,5

dm.
a) Vẽ trên cùng một mặt
phẳng toạ độ đồ thị của hàm
số y=2x và y=-2x
b) Trong hai hàm số đã cho:
Hàm số nào đồng biến?
Hàm số nào nghịch biến?
Vì sao?
GV nhận xét, cho điểm.
thuộc đồ thị hàm số y=2x.
-Với x=1=> y=2=> B(1;-2)
thuộc đồ thị hàm số y=-2x.
b) Trong đó hai hàm số
y=2x đồng biến vì khi giá
trị của biến x tăng lên thì
giá trị tơng ứng của hàm số
y=2x cũng tăng lên.
Hàm số y=-2x nghịch biến
vì...
HS lớp nhận xét, chữa bài.
y =-2x
y =2x
1
-1
1
2
-2
x
y
O

A
B
Đồ thị hàm số y=2x là đờng thẳng
OA
Đồ thị hàm số y=-2x là đờng thẳng
OB
Hoạt động 2: Luyện tập ( 16 )
Mục tiêu:Tính toán trên mặt phẳng toạ độ
GV đa Bài 4 (SGK-45).
có đủ hình vẽ lên bảng phụ
GV cho HS hoạt động
nhóm khoảng 6 phút.
Sau gọi đại diện 1 nhóm lên
trình bày lại các bớc làm.
Nếu HS cha biết trình bày
các bớc làm thì GV cần h-
ớng dẫn.
Sau đó GV hớng dẫn HS
dùng thớc kẻ, compa vẽ lại
đồ thị y=
3
x
-GV : Chốt kiến thức
-Bài 5 (SGK-45)
GV đa đề bài lên bảng phụ
-GV yêu cầu em trên bảng
và cả lớp làm câu a). Vẽ đồ
thị các hàm số y=x và y=2x
HS hoạt động nhóm.
Đại diện 1 nhóm trình bày.

-Vẽ hình vuông cạnh 1 đơn
vị; đỉnh O, đờng chéo OB
có độ dài
bằng
2
-Trên tia Ox đặt điểm C sao
cho OC=OB=
2
-Vẽ hình chữ nhật có một
đỉnh là O, cạnh OC=
2
,
cạnh CD=1 => đờng chéo
OD =
3
-Trên tia Oy đặt điểm E sao
cho OE =OD =
3
-Xác định điểm A( 1;
3
)
-Vẽ đờng thẳng OA, đó là
đồ thị hàm số y=
3
x
II. Luyện tập
1. Bài 4 (SGK-45).
Đồ thị hàm số y=
3
x đợc vẽ bằng

thớc và compa nh hình vẽ
y = 3 x
y
x
2
1
1
3
O
B D
A
C
2. Bài 5 (SGK-45)
Vũ mạnh hùng trờng thcs khánh yên trung Trang 5
Giáo án đại số 9 chơng ii.năm học:2010 2011
trên cùng một mặt phẳng
tọc độ.
GV nhận xét đồ thị HS vẽ.
b) GV vẽ đờng thẳng song
song với trục Ox theo yêu
cầu của đề bài.
+Xác định toạ độ điểm A,B
+Hãy viết công thức tính
chu vi P của

ABO
+ Trên hệ Oxy, AB=?
+ Hãy tính OA,OB dựa vào
số liệu ở đồ thị.
Còn cách nào khác tính

Diện tích của

ABO
không ?
-GV: Sửa hoàn chỉnh ; chốt
kiến thức
HS vẽ đồ thị y=
3
x
vào vở
-1 HS đọc đề bài.
-1HS lên bảng làm câu a).
Với x=1

y = 2

C(1;2) thuộc y=2x
Với x=1

y=1

D(1;1) thuộc y = x
HS: A(2;4) ; B(4;4)
Chu vi của

ABO là :
AB + BO + AO
Trên hệ Oxy, AB=2
OB =
2 2

4 4 4 2+ =
OA =
2 2
4 2 2 5+ =
Cách khác :
4 4OAB O B O A
S S S=
-HS: Trình bày theo hớng
dẫn
-Cả lớp thực hiện , NX
x
y
y =2x
y =x
4
D
C
B
A
O
a) Đồ thị hàm số y=2x là
đờng thẳng OC
Đồ thị hàm số y=x là
đờng thẳng OD
b)
Ta có AB = 2(cm)
OB =
2 2
4 4 4 2+ =
OA =

2 2
4 2 2 5+ =
Chu vi của

ABO
= AB + BO + AO
= 2 +
4 2 2 5 12,3
+
(cm)
Diện tích của

ABO
=
1
.2.4 4
2
=
(cm
2
)
IV. Tổng kết và hớng dẫn về nhà: (13p)
- Hệ thống toàn bài
- Nhấn mạnh kiến thức bài học
- Ôn lại các kiến thức đã học : hàm số , hàm số đồng biến ; nghịch biến
- BTVN: 6;7 (SGK-45,46) ;
Hớng dẫn bài 7(SGK-46)
Xét hàm số y=f(x)=3x Lấy x
1
,x

2
thuộc R sao cho x
1
< x
2
f(x
1
)=3x
1
;f(x
2
)=3x
2
Ta có x
1
< x
2
3x
1
< 3x
2


f(x
1
)< f(x
2
)
Từ x
1

< x
2


f(x
1
)< f(x
2
) hàm số y=3x đồng biến trên tập xác định R
- Đọc trớc bài hàm số bậc nhất .
---------------------------------------------------------------------------
Ngày soạn: 23.10.2010 Ngày giảng : 25 .10. 2010
Tiết : 21 hàm số bậc nhất
Vũ mạnh hùng trờng thcs khánh yên trung Trang 6
Giáo án đại số 9 chơng ii.năm học:2010 2011
I. Mục tiêu :
- Kiến thức :
+ Hàm số bậc nhất là hàm số có dạng y=ax+b , a

0
+ Hàm số bậc nhất y=ax+b luôn xác định với mọi giá trị của biến số x thuộc R.
+ Hàm số bậc nhất y=ax+b đồng biến trên R khi a>0, nghịch biến trên R khi a<0
- Kỹ năng :
+ Yêu cầu HS hiểu và chứng minh đợc hàm số y=-3x+1 nghịch biến trên R,
hàm số y=3x+1 đồng biến trên R. Từ đó thừa nhận bảng tổng quát:
hàm số y=ax+b đồng biến trên R khi a>0, nghịch biến trên R khi a<0
- Thái độ :
+ HS thấy toán tuy là môn khoa học trừu tợng nhng các vấn đề về kiến
thức toán học nói chung cũng nh vấn đề hàm số nói riêng lại thờng xuất
hiện từ việc nghiên cứu các bài toán thực tiễn.

II. Chuẩn bị:
- GV:+ Bảng phụ ?1, ?2 ,?3, ?4 đáp án ?3 , bài tập 8 SGK
- HS :+ Ôn tập các kiến thức có liên quan hàm số, đồ thị của hàm số,
hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến trên R.
III. Tiến trình dạy học :
1. ổn định tổ chức (1 ) 9A 9B
2. Kiểm tra bài cũ : (5 )
HS1:
a) Hàm số là gì ? Hãy cho một ví dụ về hàm số đợc cho bởi công thức.
b) Điềm vào chỗ (... )
Cho hàm số y=f(x) xác định với mọi x thuộc R
Với mọi x
1
, x
2
thuộc R
Nếu x
1
< x
2
mà f(x
1
) < f(x
2
) thì hàm số y = f(x)......trên R
Nếu x
1
> x
2
mà f(x

1
) > f(x
2
) thì hàm số y = f(x)......trên R
( ĐS: b) đồng biến / nghịch biến )
3. Các hoạt động:
- GV: Đặt vấn đề Ta đã biết khái niệm hàm số và biết lấy ví dụ về hàm số đợc cho bởi một công thức .
Hôm nay chúng ta sẽ học một hàm số cụ thể đó là hàm số bậc nhất. Vậy hàm số bậc nhất là gì, nó có
tính chất nh thế nào đó là nội dung bài học hôm nay.
Hoạt động 1: Khái niệm về hàm số bậc nhất ( 15 )
Mục tiêu:Nêu đợc khái niệm về hàm số bậc nhất
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi bảng
-Để đi tìm định nghĩa về hàm
số bậc nhất, ta xét bài toán
thực tế sau:
-GV đa bài toán lên bảng phụ .
-GV vẽ sơ đồ chuyển động nh
SGK
và hớng dẫn HS:
?1 Điền vào chỗ trống cho
đúng.
-Sau một giờ ô tô đi đợc ..
-Sau t giờ ô tô đị đợc :.....
Một học sinh đọc to đề bài và
tóm tắt.
HS: Sau một giờ ô to đi đợc :
50 km
Sau tgiờ ô tô đi đợc: 50t (km)
-Sau t giờ ô tô cách trung tâm
1. Khái niệm về hàm số

bậc nhất .
8km
Huế
Bến
xe
TTHN
Vũ mạnh hùng trờng thcs khánh yên trung Trang 7
Giáo án đại số 9 chơng ii.năm học:2010 2011
-Sau t giờ ô tô cách trung tâm
HN là : s=....
GV yêu cầu HS làm ?2
?2 điền bảng:
GV gọi HS khác nhận xét bài
làm của bạn.
-Em hãy giải thích tại sao s là
hàm số của t?
-GV lu ý HS trong công thức
S=50t+8
Nếu thay S bởi chữ y, t bởi chữ
x ta có công thức quen thuộc:
y=50x+8 . Nếu thay 50 bởi a,
8 bởi b thì ta có : y=ax+b ( a

0) là hàm số bậc nhất.
? Vậy hàm số bậc nhất là gì
-GV yêu cầu HS đọc lại định
nghĩa
-GV đa lên bảng phụ :
Bài tập: Các hàm số sau có
phải là hàm số bậc nhất không

? vì sao ?
a) y=1-5x b) y=2x
2
+3
c) y=mx+2 ; d) y=0.x+7
-GV cho HS suy nghĩ 1 đến 2
phút rồi gọi một số HS trả lời
lần lợt
-Nếu là hàm số bậc nhất hãy
chỉ ra hệ số a, b?
- GV : Nhận xét , chốt kiến
thức , nhấn mạnh định nghĩa
HN là: S=50t+8 (km)
-HS : điền KQ trên bảng phụ
Vì: Đại lợng S phụ thuộc vào
đại lơng t
ứng với mỗi giá trị của t chỉ có
một giá trị tơng ứng của S. Do
đó S là hàm số của t
-Hàm số bậc nhất là hàm số đ-
ợc cho bằng công thức:
y=ax+b trong đó a,b là các số
cho trớc a

0
Một số HS đọc lại định nghĩa
-HS: Trả lời :
y=1-5x là hàm số bậc nhất vì
nó nó là hàm số bậc nhất đợc
cho bởi công thức

y=ax+b, a=-5

0
y=2x
2
+3 không phải là hàm số
bậc nhất
y=mx +2 không phải là hàm số
bậc nhất vì cha có điều kiện
m

0
y= 0.x+7 không là hàm số bậc
nhất vì có dạng y=ax+b nhng
a=0
Định nghĩa
Hàm số bậc nhất là hàm số
đợc cho bằng công thức:
y=ax+b trong đó a,b là các
số cho trớc a

0
Hoạt động 2: Tính chất : (12 )
Mục tiêu;Nêu đợc tính chất của hàm số bậc nhất.
-Để tìm hiểu tính chất của hàm số bậc
nhất, ta xét ví dụ sau đây:
Ví dụ. Xét hàm số
y= f(x)=-3x+1
-GV hớng dẫn HS bằng đa ra những câu
hỏi:

+Hàm số y=-3x+1 xác định với những
giá trị nào cuả x? vì sao?
-Hãy chứng minh hàm số y=-3x+1
-Hàm số y=-3x+1 xác định
với mọi giá trị của
2.Tính chất
Ví dụ. Xét hàm số
y= f(x)=-3x+1
( SGK 47 )
Vũ mạnh hùng trờng thcs khánh yên trung Trang 8
Giáo án đại số 9 chơng ii.năm học:2010 2011
nghịch biến trên R?
-Nếu HS cha làm đợc GV có thể gợi ý. Ta
lấy x
1
, x
2


R sao cho x
1
<x
2
cần chứng
minh gì?
( f(x
1
)) > f(x
2
) )

+Hãy tính f(x
1
) f(x
2
)
-GV đa bảng phụ bài giải theo cách trình
bày của SGK
GV yêu cầu hs làm ?3
?3Cho hàm số bậc nhất y=f(x)=3x+1
Cho x hai giá trị bất kì
x
1
, x
2


R sao cho x
1
<x
2
Hãy chứng minh
f(x
1
)

f(x
2
) rồi rút ra kết luận hàm số
đông biến trên R.
- GV : Nhận xét

-GV: Theo chứng minh trên hàm số y=-
3x+1 nghịch biến trên R,
hàm số y=3x+1 đồng biến trên R
Vậy tổng quát hàm số bậc nhất y=ax+b
đồng biến khi nào ?
nghịch biến khi nào?
-GV đa phần tổng quát ở SGK lên bảng
phụ .
-GV chốt lại : ở trên phần ?3 ta chứng
minh hàm số y=3x+1 đồng biến theo
khái niệm hàm số đồng biến, sau khi có
kết luận này để chỉ ra hàm số bậc nhất
đồng biến hay nghịch biến ta chỉ cần xét
xem a>0 hay a<0 để kết luận.
x

R
HS: nêu cách chứng minh.
1HS: Trình bày
- Cả lớp thực hiện , nhận
xét
-1 HS đứng lên đọc.
-HS hoạt động theo nhóm
- Đại diện nhóm trình bày
- Nhóm khác nhận xét
-Khi a<0 hàm số bậc nhất
y=ax+b nghịch biến trên R
-Khi a>0 hàm số bậc nhất
y=ax+b đồng biến trên R
- 1HS đứng lên đọc tổng

quát .
Tổng quát :
(SGK 47 )
IV.Tổng kết và hớng dẫn về nhà: (12p)
? Hàm số bậc nhất là gì .
? Nêu tính chất của hàm số bậc nhất
? Cho ví dụ về hàm số bậc nhất trong các trờng hợp sau :
a) Hàm số đồng biến b) Hàm số nghịch biến
- Hệ thống toàn bài
Về nhà: Học lý thuyết
- BTVN : Bài 8 , 9, 10 , 11 ( SGK 48 ) ;
- Hớng dẫn : Bài 8 (SGK 48 ) ( Dựa vào định nghĩa hàm số bậc nhất , cần chỉ rõ hệ số a ; b )
Bài 9 ( SGK 48 ) ( Dựa vào tính chất của hàm số bậc nhất )
----------------------------------------------------------------------------------------
Vũ mạnh hùng trờng thcs khánh yên trung Trang 9
Giáo án đại số 9 chơng ii.năm học:2010 2011
Ngày soạn : 25 .11. 2010 Ngày giảng : 27 .10. 2010
Tiết 22: Luyện tập
I. Mục tiêu :
- Kiến thức :
+ Củng cố định nghĩa hàm số bậc nhất, tính chất của hàm số bậc nhất.
- Kỹ năng :
+ Tiếp tục rèn luyện kĩ năng : nhận dạng hàm số bặc nhất
+ Kỹ năng áp dụng tính chất hàm số bặc nhất để xét xem hàm số đó đồng biến hay nghịch biến
trên R biểu diễn điểm trên mặt phẳng toạ độ.
- Thái độ :
+ Học sinh có ý thức học toán trình bày bài logic , hợp lý ; chính xác.
II. Chuẩn bị:
GV:
HS: ôn lại đ/n,t/c của h/s bậc nhất.Làm các BTVN

III. Tổ chức dạy học :
1. ổn định tổ chức:(1 ) 9a 9b
2. Kiểm tra bài cũ :
Kiểm tra trong hoạt động1
3. Các hoạt động:
HĐ1:Chữa bài tập.
Mục tiêu:Làm bài tập củng cố đ/n và t/c của h/số y= ax + b
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi bảng
y/c nêu cách làm và thực
hiện.
G- đa bài tập 13 tr 48 sgk:
Thế nào làm số bậc nhất?
G- yêu cầu học sinh làm
bài tập 13 theo nhóm
G- kiểm tra hoạt động của
các nhóm
Đại diện các nhóm báo cáo
kết quả
Học sinh khác nhận xét kết
quả của nhóm bạn
G- nhận xét
a/ a>0
b/ a<0
Là h/scó dạng:y= ax +b
a

0
xác định hệ số a và tìm
đ/k của m để a

0
h/đ nhóm lớn t=5 p
I. Chữa bài tập
Bài 9(tr 48)
a/ h/số y=(m-2)x+3 đồng biến khi:
a = m-2>0 hay m>2.
b/ h/số y=(m-2)x+3 nghịch biến
khi:a= m-2 < 0 hay m< 2
Bài số 13 tr 48 sgk:
a/ Hàm số y =
m - 5
( x 1)

y =
m - 5
. x -
m - 5
là
hàm số bậc nhất

m - 5


0

5 m > 0

m<5
b/ Hàm số y =
1 - m

1 m
+
x + 3,5 là hàm
số bậc nhất khi :
Vũ mạnh hùng trờng thcs khánh yên trung Trang 10
Giáo án đại số 9 chơng ii.năm học:2010 2011
1 - m
1 m
+


0

m + 1

0
và m 1

0

m

- 1 và m

1
Hoạt động 2 : Luyện tập (14 )
Mục tiêu:Rèn kĩ năng tính toán và trình bày
G- đa bài tập 12
tr 48 sgk:
? Em hiểu khi x = 1 thì y =

2,5 điều đó có ý nghĩa gì?
Học sinh lên bảng thực
hiện
Học sinh khác nhận xét kết
quả của bạn
Bài 14(48)
y/cầu nêu cách làm và thực
hiện
3 h/sinh lên bảng
chú ý cách trình bày của
h/s.
Thay x,y tơng ứng vào
h/s để tìm a.
H/s trình bày trên bảng.
a/ so sánh h/số a và 0
b/ thay x vào h/số để
tính y
c/ thay y vào h/số để
tính x
II. Luyện tập .
Bài số 12 tr 48 sgk:
Ta có khi x = 1 thì y = 2,5 nên ta thay
x = 1; y = 2,5 vào hàm số y = ax + 3
2,5 = a.1 = 3

- a = 3 2,5

-a = 0,5

a = - 0,5

0
Hệ số a của hàm số trên là - 0,5
Bài 14(48)
a/ 1-

5<0
b/ y=-5
c/ x=

5+1
1

5
IV.Tổng kết và hớng dẫn về nhà:(10 )
Hãy biểu diễn các điểm sau trên mặt phẳng toạ độ :
A(-3;0) ; B(-1;1) ; C(0;3)
D(1;1) ; E(3;0) ; F(1;-1) ; G(0;-3)
H(-1;-1)
- Học lý thuyết, Ôn lại đồ thị hàm số y = ax
Bài 11 ( SGK 48)
--------------------------------------------------------------------
Ngày soạn : 30 .10. 2010 Ngày giảng : 01 .11. 2010
Tiết :23 đồ thị hàm số y = ax + b ( a 0 )
I. Mục tiêu :
- Kiến thức :
+ HS hiểu đợc đồ thị hàm số y = ax + b ( a 0 ) là một đờng thẳng luôn cắt trục tung tại điểm
có tung độ là b, song song với đờng thẳng y = ax
nếu b 0 hoặc trùng với đờng thẳng y = ax nếu b = 0.
- Kỹ năng :

Vũ mạnh hùng trờng thcs khánh yên trung Trang 11
O
3
y
x
-1
-3
-1
-3
3
1
D
B
F
H
E
C
G
Giáo án đại số 9 chơng ii.năm học:2010 2011
+ HS biết vẽ đồ thị hàm số y = ax + b bằng cách xác định hai điểm phân biệt thuộc đồ thị.
- Thái độ :
+ Học sinh có ý thức học toán trình bày bài logic , hợp lý ; chính xác.
II. Chuẩn bị:
- GV : - Bảng phụ vẽ sẵn hình 7, tổng quát cách vẽ đồ thị hàm số, câu hỏi, đề bài.
- Bảng phụ có kẻ sẵn hệ trục toạ độ oxy và lới ô vuông.
- Hs :- ôn tập đồ thị hàm số y = ax và cách vẽ.
III. Tổ chức giờ học :
1. ổn định tổ chức : (1 ) 9a 9b
2. Kiểm tra bài cũ : (7 )
Hoạt động của GV Hoạt động của HS

GV gọi một HS lên kiểm tra :
Thế nào là đồ thị hàm số y = f(x) ?
Đồ thị hàm số y = ax ( a

0 ) là gì ?
Nêu cách vẽ đồ thị hàm số y = ax ?
GVgọi HS dới lớp nhận xét cho điểm
-Đồ thị hàm số y = f(x) là tập hợp tất cả các điểm biểu
diễn các cặp giá trị tơng ứng (x ; f(x)) trên mặt phẳng
toạ độ.
- Đồ thị hàm số y = ax ( a 0) là một đờng thẳng đi
qua gốc toạ độ.
- Cách vẽ đồ thị hàm số y = ax :
Cho x = 1 y = a A(1 ; a) thuộc đồ thị hàm số
y = ax Đờng thẳng OA là đồ thị hàm số y = ax.
3. Các hoạt động:
- GV: Đặt vấn đề : Lớp 7 ta đã biết dạng đồ thị của hàm số y = ax (a

0 ) và biết cách vẽ đồ thị
này. Dựa vào đồ thị hàm số y = ax ta có thể xác định đợc dạng đồ thị hàm số y = ax + b hay
không, và vẽ đồ thị hàm này nh thế nào, đó là nội dung bài học hôm nay.
Hoạt động 1 : Đồ thị hàm số y = ax + b (a 0 ) (10 )
Mục tiêu:Nêu đợc đồ thị hàm số y = ax + b là đờng thẳng song song với đờng thẳng y = ax
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi bảng
- GV đa bảng phụ bài ?1 :
Biểu diễn các điểm sau trên
cùng một mặt phẳng toạ độ A(1
; 2 ) ; B(2 ; 4), C(3 ; 6), A(1;
2 + 3),B(2 ; 4 + 3), C(3 ; 6
+ 3)

- GV vẽ sẵn trên bảng một hệ
toạ độ oxy có lới ô vuông và
gọi 1 HS lên bảng biểu diễn 6
điểm trên 1 hệ toạ độ đó, và
yêu cầu HS dới lớp làm vào vở.
GV hỏi: Em có nhận xét gì về vị
trí các điểm A, B, C. Tại sao?
- Em có nhận xét gì về vị trí
các điểm A, B, C ?
- Hãy chứng minh nhận xét đó.
GV gợi ý : chứng minh các tứ
giác ÂBB, BBCC là hình
bình hành.
GV rút ra nhận xét : Nếu A, B,
HS làm ?1 vào vở.
Một HS lên bảng xác
định điểm.
HS nhận xét : Ba điểm A,
B, C thẳng hàng.
Vì A, B, C có toạ độ
thoả mãn y = 2x nên A,
B, C cùng nằm trên đồ
thị hàm số y = 2x hay
cùng nằm trên một đờng
thẳng.
- Các điểm A,B,C
thẳng hàng.
HS chứng minh :
Có AA // BB
(vì cùng Ox)

AA = BB = 3(đv)
tứ giác AABB là
1.Đồ thị hàm sốy = ax + b (a 0 )
O
x
y
9
7
6
5
4
2
3
2
1
A
B'
C'
A'
B
C
Vũ mạnh hùng trờng thcs khánh yên trung Trang 12
Giáo án đại số 9 chơng ii.năm học:2010 2011
C cùng nằm trên một đờng
thẳng (d) thì A , B, C cùng
nằm trên một đờng thẳng (d)
song song với (d).
GV yêu cầu HS làm ?2
HS cả lớp dùng bút chì điền kết
quả vào trong bảng SGk.

2 HS lần lợt lên bảng điền vào
hai dòng.
hình bình hành vì có
một cặp cạnh đối song
song và bằng nhau).
AB // AB.
Chứng minh tơng tự
BC // BC
Có A, B, C thẳng hàng.
A, B, C thẳng hàng
theo tiên đề Ơclít.
HS điền vào bảng.
x -4 -3 -2 -1 -0,5 0 0,5 1 2 3 4
y = 2x -8 -6 -4 -2 -1 0 1 2 4 6 8 HS1
y = 2x +3 -5 -3 -1 1 2 3 4 5 7 9 11 HS2
Gv chỉ vào các cột của bảng
vừa điền xong ở ?2 hỏi :
- Với cùng giá trị của biến x,
giá trị tơng ứng của hàm số y =
2x và y =2x+3 quan hệ nh thế
nào ?
- Đồ thị hàm số y = 2x là đờng
thẳng nh thế nào ?
- Dựa vào nhận xét trên : (GV
chỉ vào hình 6) Nếu A, B, C
thuộc (d) thì A, B, C thuộc
(d) với (d) // (d) hãy nhận xét
về đồ thị hàm số y = 2x + 3
- Đờng thẳng y = 2x + 3 cắt
trục tung ở điểm nào ?

GV đa hình 7 (SGK- 50) lên
bảng phụ minh hoạ.
Sau đó, GV giới thiệu
Tổng quát sgk.
GV nêu chú ý
HS : Với cùng giá trị của
biến x, giá trị của hàm số
y = 2x + 3 hơn giá trị tơng
ứng của hàm số y = 2x là
3 đơn vị.
- Đồ thị của hàm số
y = 2x là đờng thẳng đi
qua gốc toạ độ
O( 0 ; 0 ) và điểm A(1 ; 2)
- Đồ thị hàm số
y=2x +3 là một đờng
thẳng song song với đờng
thẳng y = 2x.
- Với x = 0 thì
y = 2x + 3 vậy đờng thẳng
y = 2x + 3 cắt trục tung
tại điểm có tung độ bằng
3.
Một HS đọc lại Tổng
quát sgk.
y=2x+3 y=2x
-1,5
3
O
x

y
2
1
A
+ Tổng quát:(SGK-50)
+ Chú ý: : Đồ thị hàm số
y = ax + b (a 0 ) còn gọi là đ-
ờng thẳng y = ax + b , b đợc gọi
là tung độ gốc của đờng thẳng.
Hoạt động 2: Cách vẽ đồ thị của hàm số y = ax + b (a 0). (15 )
Mục tiêu: Nêu đợc cách vẽ đồ thị hàm số y = ax + b
GV: Khi b = 0 thì hàm số có
dạng y = ax với a 0.
Muốn vẽ đồ thị hàm số này ta
làm thế nào ?
- Hãy vẽ đồ thị hàm số
y = -2x
- HS: muốn vẽ đồ thị
hàm số y = ax (a 0) ta
vẽ đờng thẳng đi qua
gốc toạ độ O và điểm
A(1 ; a )
- HS vẽ
- Cả lớp : thực hiện ,
nhận xét .
2. Cách vẽ đồ thị của hàm số y
= ax + b (a 0).
Vũ mạnh hùng trờng thcs khánh yên trung Trang 13
Giáo án đại số 9 chơng ii.năm học:2010 2011
GV : Khi b 0, làm thế nào để

vẽ đợc đồ thị hàm số
y = ax + b ?
Gv gợi ý : đồ thị hàm số
y = ax + b là một đờng thẳng
cắt trục tung tại điểm có tung
độ bằng b.
GV: Các cách trên đều có thể
vẽ đợc đồ thị hàm số
y = ax + b (với a 0 , b 0 ).
Trong thực hành, ta thờng xác
định hai điểm đặc biệt là giao
điểm của đồ thị với hai trục toạ
độ.
Làm thế nào để xác định đợc
hai giao điểm này ?
GV yêu cầu HS đọc hai bớc vẽ
đồ thị hàm số y = ax + b
(SGK-51).
GV: hớng dẫn HS làm ?3
vẽ đồ thị của các hàm số sau
a) y = 2x 3
b) y = -2x + 3
-HS có thể nêu ra ý kiến.
- vẽ đờng thẳng song
song với đờng thẳng y =
ax và cắt trục tung tại
điểm có tung độ bằng b.
- Xác định hai điểm
phân biệt của đồ thị rồi
vẽ đờng thẳng đi qua hai

điểm đó.
- Xác định hai giao điểm
của đồ thị với hai trục
toạ độ rồi vẽ đờng thẳng
đi qua hai điểm đó...
Cho x = 0 tìm y
Cho y=0 tìm x
Một HS đọc to các bớc
vẽ đồ thị hàm số
y=ax+b (SGK)
-HS: Hoạt động nhóm
-Đại diện trình bày
-Nhóm khác nhận xét
y=-2x
x
y
1
-2
O
A
Cách vẽ đồ thị hàm số
y=ax+b (với a 0 , b 0 )
B
1
: Cho x = 0 y = b,
ta đợc điểm A(0 ; b ) là giao điểm
của đồ thị với trục tung.
Cho y = 0 x = -
a
b

, ta đợc
điểm B(-
a
b
; 0) là giao điểm của
đồ thị với trục hoành.
B
2
: Vẽ đờng thẳng đi qua 2 điểm
A,B ta đợc đồ thị của hàm số
y=ax+b
IV. Tổng kết và hớng dẫn về nhà:(7 )
- GV chốt lại :
+ Đồ thị hàm số y = ax + b (a 0) là một đờng thẳng nên muốn vẽ nó, ta chỉ cần xác định hai
giao điểm phân biệt thuộc đồ thị.
+ Nhìn đồ thị ?3 a) ta thấy a > 0 nên hàm số y = 2x 3 đồng biến : từ trái sang phải đờng
thẳng y = ax đi lên (nghĩa là x tăng thì y tăng )
+Nhìn đồ thị ?3 b) ta thấy a < 0 nên hàm số y = -2x + 3 nghịch biến trên R : từ trái sang
phải, đờng thẳng y = ax + b đi xuống ( nghĩa là x tăng y giảm )
- Bài tập : Vẽ trên cùng một hệ trục toạ độ đồ thị các hàm số sau :
y = 3x ; y = -3x ; y = 3x+2 ; y= - 3x + 2
Bài tập 15, 16 (SGK- 51)
Nắm vững kết luận về đồ thị y = ax + b (a 0) và cách vẽ đồ thị đó.
- Hớng dẫn Bài tập 16 (SGK- 51)
Ta vẽ đồ thị các hàm số đã cho trên cùng một mặt phẳng toạ độ ( chú ý chia các khoảng cách
trên hai trục toạ độ đều nhau ) từ đó tìm giao điểm đợc chính xác .
Vũ mạnh hùng trờng thcs khánh yên trung Trang 14
Giáo án đại số 9 chơng ii.năm học:2010 2011
Tính diện tích tam giác dựa vào các đơn vị trên hai trục toạ độ
------------------------------------------------------------------------------------

Ngày soạn : 30 .10. 2010 Ngày giảng : 03 .11. 2010
Tiết 24:luyện tập
I. Mục tiêu :
- Kiến thức :
+ HS đợc củng cố : Đồ thị hàm số y = ax + b (a 0) là một đờng thẳng luôn cắt trục tung tại
điểm có tung độ là b , song song với đờng thẳng y = ax nếu b 0 hoặc trùng với đờng thẳng y
= ax nếu b = 0.
- Kỹ năng :
+ Tiếp tục rèn luyện kĩ năng : nhận dạng hàm số y = ax + b
+ HS vẽ thành thạo đồ thị hàm số y = ax + b bằng cách xác định 2 điểm phân biệt thuộc đồ thị
(thờng là hai giao điểm của đồ thị với hai trục toạ độ)
- Thái độ : + Học sinh có ý thức học toán trình bày bài logic , hợp lý ; chính xác.
II. Chuẩn bị:
GV: Bảng phụ ; một số bảng phụ kẻ sẵn hệ trục toạ độ Oxy có lới ô vuông.
- Bảng phụ vẽ sẵn bài 15,16,19
HS: Một số trang giấy của vở ô li hoặc giấy kẻ để vẽ đồ thị rồi kẹp vào vở. Máy tính bỏ túi.
III. Tổ chức giờ học :
1. ổn định tổ chức : (1 ) 9a 9b
2. Kiểm tra bài cũ : (7 )
Đồ thị hàm số y = ax + b( a 0) là gì ? Nêu cách vẽ đồ thị y = ax + b với a 0, b 0.
3.Các hoạt động:
Hoạt động 1: Vẽ đồ thị hàm số y = ax + b (15)
MT: Rèn kĩ năng vẽ đồ thị hàm số y = ax + b
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi bảng
GV chuẩn bị hai bảng phụ có
kẻ sẵn hệ trục toạ độ Oxy và
lới ô vuông để kiểm tra bài.
GV nêu yêu cầu kiểm tra
HS1: Chữa bài tập 15 (SGK-
51)

a)Vẽ đồ thị các hàm số
y= 2x; y = 2x + 5
y =-
3
2
x và y = -
3
2
x + 5 trên
cùng một mặt phẳng toạ độ.
Trong khi HS1 vẽ đồ thị, GV
yêu cầu HS trong từng bàn đổi
vở, kiểm tra bài làm của bạn.
b)Bốn đờng thẳng trên cắt
nhau tạo thành tứ giác OABC.
Tứ giác OABC có là hình bình
hành không? Vì sao?
- Cho HS nhận xét bài làm của
bạn.
Hai HS lên kiểm tra.
HS1: Chữa
bài tập15 (SGK-51)
d
1
:(0;0); (1;2)
d
2
: (0;5); (-5/2;0)
d
3

:(0;0); (1;-2/3)
d
4
:(0;5); (15/2;0)
Có 2 cặp đờng thẳng song
song.
-HS: trả lời
-Cả lớp nhận xét
I. Chữa bài tập
1. Bài tập 15 (SGK- 51)
a)
y= -
2
3
x
y=-2x+3
y=2x
y=2x+5
5
-2,5
2
7,5
1
-2
3
x
y
A
C
O

M
N
F
B
b) Tứ giác ABCO là hình bình
hành vì:Ta có:
- Đờng thẳng y = -2x + 5
song song với đờng thẳng y =
2x
Vũ mạnh hùng trờng thcs khánh yên trung Trang 15