VAI TRÒ CỦA CÔNG NGHIỆP VÀ CHỨNG MINH Ở VIỆT NAM

VAI TRÒ CỦA CÔNG NGHIỆP VÀ CHỨNG MINH Ở VIỆT NAM
1. Khái niệm công nghiệp
Theo Liên Hợp Quốc: Công nghiệp là một tập hợp các hoạt động sản
xuất với những đặc điểm nhất định thông qua các quá trình công nghệ để tạo
ra sản phẩm. Hoạt động công nghiệp bao gồm cả 3 loại hình:
- Công nghiệp khai thác tài nguyên
- Công nghiệp chế biến
- Các dịch vụ sản xuất theo sau nó
2. Vai trò của công nghiệp và chứng minh bằng thực tiễn Việt Nam
Công nghiệp có vai trò to lớn trong mọi lĩnh vực hoạt động kinh tế,
quốc phòng và đời sống của toàn xã hội
Đặc biệt đối với các nước đang phát triển, các nước đang tiến hành
công nghiệp hóa, hiện đại hóa công nghiệp ngày càng phát huy vai trò của
mình là đầu tàu trong nền kinh tế
2.1 Công nghiệp có vai trò chủ đạo trong nền kinh tế quốc dân, đóng góp
vào tăng trưởng kinh tế
- Công nghiệp tạo ra khối lượng sản phẩm lớn cho xã hội mà không ngành
nào có thể thay thế được (máy móc, thiết bị, tư liệu sản xuất, công cụ, đồ
dùng sinh hoạt…)
- Công nghiệp là ngành có năng suất lao động cao, giá trị gia tăng lớn, tốc độ
tăng trưởng cao thúc đẩy sự tăng trưởng của nền kinh tế
Quan sát bảng số liệu dưới đây:
Tốc độ tăng trưởng GDP và tốc độ tăng trưởng công nghiệp
Đơn vị: %
Năm GDP Công nghiệp
2006 8,2 17,2
2007 8,5 11,3
2008 6,2 6,3
Nguồn: CIA.fackbook
1
Ta thấy tốc độ tăng trưởng công nghiệp lúc nào cũng cao hơn tốc độ tăng

trưởng GDP
- Công nghiệp là ngành chiếm tỉ trọng cao trong GDP
Năm 2008 ở Việt Nam: + Nông nghiệp: 22% GDP
+ Công nghiệp: 39,9% (cao nhất)
+ Dịch vụ: 38,1%
2.2 Công nghiệp thúc đẩy nông nghiệp và dịch vụ phát triển theo hướng
công nghiệp hóa, hiện đại hóa
- Đối với nông nghiệp:
+ Công nghiệp vừa tạo ra thị trường, vừa tạo ra những điều kiện cần thiết
cho nông nghiệp phát triển
+ Công nghiệp chế biến làm tăng giá trị và nâng cao sức cạnh tranh trên thị
trường
+ Công nghiệp cung cấp các yếu tố đầu vào cho nông nghiệp, nâng cao năng
suất lao động
+ Phát triển công nghiệp góp phần giải quyết việc làm cho 1 bộ phận lao
động trong nông nghiệp
=> Công nghiệp có vai trò to lớn để thực hiện công nghiệp hóa nông nghiệp
và nông thôn
- Đối với dịch vụ: công nghiệp tác động đến các ngành như giao thông vận
tải, thông tin liên lạc, thương mại, du lịch, đầu tư tài chính…
=> Công nghiệp là tác nhân quyết định đến sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện
đại hóa nền kinh tế - xã hội
2.3 Công nghiệp góp phần đắc lực vào việc thay đổi phương pháp tổ chức,
phương pháp quản lý sản xuất và nâng cao hiệu quả kinh tế - xã hội
- Phương pháp tổ chức sản xuất theo chiều dọc và theo chiều sâu:
+ Theo chiều dọc: tạo dựng các mối liên hệ từ nơi khai thác hoặc nơi sản
xuất nguyên liệu đến nơi chế biến và phân phối sản phẩm
+ Theo chiều ngang: tạo mối liên hệ trong 1 xí nghiệp chuyên môn hóa mở
mang sang nhiều xí nghiệp có liên hệ về sản phẩm và thị trường, mở rộng
không gian sản xuất và dịch vụ

2
- Phương pháp sản xuất dây chuyền và sản xuất hàng loạt nâng cao chất
lượng và hạ giá thành sản xuất
- Rèn luyện tác phong công nghiệp (từ nề nếp sản xuất đến lề lối làm việc, từ
cách suy nghĩ đến tác phong của người lao động)
=> Công nghiệp góp phần cải tạo xã hội và nâng cao hiệu quả kinh tế - xã
hội
2.4 Công nghiệp tạo điều kiện khai thác hiệu quả các nguồn tài nguyên,
làm thay đổi sự phân công lao động, làm giảm mức độ chênh lệch về trình
độ phát triển giữa các vùng
- Công nghiệp phát triển góp phần khai thác triệt để tài nguyên: dưới lòng
đất, trên mặt đất và dưới đại dương
- Công nghiệp làm cho không gian kinh tế biến đổi sâu sắc, tạo dựng các
trung tâm kinh tế mới, chuyển hóa chức năng của nhiều đô thị
- Làm giảm bớt sự chênh lệch về trình độ phát triển giữa thành thị và nông
thôn, thay đổi bộ mặt kinh tế nông thôn
2.5 Công nghiệp có khả năng tạo ra nhiều sản phẩm mới mà không ngành
sản xuất vật chất nào sánh được, góp phần vào việc mở rộng sản xuất, thị
trường lao động và giải quyết việc làm
- Danh mục sản phẩm mà ngành công nghiệp tạo ra ngày càng nhiều
- Góp phần giải quyết việc làm (cả trực tiếp và gián tiếp)
1.6 Công nghiệp đóng góp vào tích lũy của nền kinh tế và nâng cao đời
sống nhân dân
- Tích lũy cho nền kinh tế bao gồm nguồn tài chính, nhân lực và trình độ
khoa học công nghệ
+ Tăng nguồn ngân sách cho nhà nước, tăng tích lũy cho các doanh nghiệp
và nâng cao đời sống nhân dân
+ Nâng cao chất lượng nguồn lao động
+ Thúc đẩy khoa học công nghệ phát triển
- Sự phát triển công nghiệp là thước đo trình độ phát triển, biểu thị sự vững

mạnh của nền kinh tế, phát triển công nghiệp là điều kiện quyết định để thực
hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
3
Mặc dù chỉ là những bước đi ban đầu của quá trình công nghiệp hóa
nhưng công nghiệp nước ta ngày càng có vị trí quan trọng trong nền kinh tế
quốc dân, khẳng định mình là ngành mũi nhọn trong quá trình chuyển dịch
cơ cấu kinh tế
4