Quản lý thu thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản tại chi cục thuế huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội

Vietnam J. Agri. Sci. 2020, Vol. 18, No.11: 976-985

Tp chớ Khoa hc Nụng nghip Vit Nam 2020, 18(11): 976-985
www.vnua.edu.vn

QUN Lí THU THU THU NHP C NHN T CHUYN NHNG BT NG SN
TI CHI CC THU HUYN GIA LM, THNH PH H NI
Quang Giỏm1*, V Ngc Huyờn1, Nguyn Th Thựy Dung1, Nguyn Xuõn ip2
1

Khoa K toỏn v Qun tr Kinh doanh, Hc vin Nụng nghip Vit Nam
2
Chi cc Thu huyn Gia Lõm, thnh ph H Ni
*

Tỏc gi liờn h:
Ngy chp nhn ng: 19.08.2020

Ngy nhn bi: 04.05.2020
TểM TT

Nghiờn cu tp trung phõn tớch tỡnh hỡnh qun lý thu thu thu nhp cỏ nhõn (TNCN) t chuyn nhng bt
ng sn (BS) ti Chi cc Thu huyn Gia Lõm, thnh ph H Ni, nhm xut mt s gii phỏp tng cng
qun lý thu thu TNCN t chuyn nhng BS trờn a bn huyn Gia Lõm. Nghiờn cu ó la chn mu kho sỏt
200 cỏ nhõn cú chuyn nhng BS ti 4 xó/th trn, ni cú hot ng chuyn nhng BS din ra mnh ca
huyn l Trõu Qu, a Tn, Kiờu K v ụng D nm 2019, v phng vn cỏn b qun lý thu TNCN ti Chi cc.
Kt qu cho thy s lng np h s khai thu TNCN t chuyn nhng BS giai on 2014-2018 tng nhanh,
bỡnh quõn trờn 30%/nm. Tuy nhiờn, cụng tỏc qun lý thụng tin ngi np thu (NNT) cha m bo y , kp
thi; s phi hp gia cỏc c quan qun lý thu cũn cha hiu qu; hiu bit ca NNT v ngha v np thu cũn
hn ch; cụng tỏc thanh tra, kim tra thu cũn cha trit . cụng tỏc qun lý thu thu TNCN t chuyn nhng
BS cú hiu qu cn tng cng phi hp gia cỏc c quan liờn quan Huyn; y mnh ng dng cụng ngh

thụng tin; tng cng cụng tỏc thanh, kim tra; v ci cỏch th tc hnh chớnh v thu.
T khúa: Thu thu nhp cỏ nhõn, chuyn nhng bt ng sn, qun lý thu.

Management of Personal Income Tax Collection from the Real Estates Transfers
at Gia Lam District Tax Department, Hanoi City
ABSTRACT
The study focused on analyzing situations of the management of personal income tax collection from real estates
transfers at Gia Lam district Tax Department, Hanoi city in order to propose some solutions to improve the management
of personal income tax collection from real estates transfers in the district. The study conducted a survey of 200
individuals having real estates transfers in 4 communes, where real estates transfers occurred popularly in the district,
namely Trau Quy, Da Ton, Kieu Ky and Dong Du in 2019, and interviewed personal income tax officers at the District
Tax Department. The results showed that the submitted number of personal income tax dossiers from real estates
transfers increased rapidly, over 30%/year on average during the period of 2014-2018. However, the management of
taxpayers' information has not been sufficient and timely; the coordination of tax administration agencies is not effective;
taxpayers' understanding of tax payment obligations is limited; tax inspection and examination are still not thorough. In
order to effectively manage the collection of personal income tax from real estates transfers, it is necessary to
strengthen coordination among district administrative institutions; accelerate the application of information technology;
enhance tax inspection and examination; and reform tax administrative formalities.
Keywords: Personal income tax, real estate transfer, tax administration.

1. T VN
ỗt ai v nh ca, gừi chung l BS, l ti
sõn quan trừng cỵa mỳi quức gia. Dõn sứ ngy
cng tởng kộo theo nhu cổu v ỗt v nh

976

tởng cao, t ũ lm nhu cổu chuyn nhng
BS cng gia tởng. Thu TNCN t chuyn
nhng BS l loọi thu trc thu, c thu trc

tip vo cỏc hoọt ỷng, cỏc giao dch BS, cũ
phọm vi õnh hng sõu rỷng, ỏp dng ứi vi


Quang Giỏm, V Ngc Huyờn, Nguyn Th Thựy Dung, Nguyn Xuõn ip

nhiu ứi tng, tỏc ỷng nhiu mt v kinh t chớnh tr - xó hỷi (Nguyn Th Liờn & Nguyn
Vởn Hiu, 2009). Vic quõn lý thu chuyn
nhng BS l vỗn phc tọp, bi vỡ tức ỷ ử
th húa nhanh dộn n giỏ BS khửng ngng
tởng, nhiu ngi cũ xu hng ổu c BS
kim li. Hn na, luờt phỏp, chớnh sỏch hin
hnh cỵa Nh nc cũn nhng k h ngi
nớm gi cú th lỏch luờt trứn thu khi chuyn
nhng BS nh chuyn nhng lũng vũng, hay
li dng quy nh l ti sõn duy nhỗt kờ khai
nhỡm hng chớnh sỏch min thu, hoc thụng
ững họ thỗp giỏ chuyn nhng so vi giỏ thc
t giõm sứ thu phõi nỷp (V Th Bớch
Qunh, 2016). Vic tởng cng quõn lý thu thu
chuyn nhng BS chứng thỗt thu thu,
õm bõo cụng bỡng xó hỷi v tởng nguữn thu
ngồn sỏch nh nc (NSNN) phc v cho mc
tiờu phỏt trin kinh t - xó hỷi l iu ht sc
cổn thit.
Trong nhng nởm gổn ồy, hoọt ỷng
chuyn nhng BS trờn a bn huyn Gia
Lõm, thnh phứ H Nỷi luụn din ra khỏ sụi
ỷng, nguữn thu thu TNCN t chuyn nhng
BS trờn a bn tởng bỡnh quồn trờn 20%/nởm,

chim khoõng 2% tựng thu NSNN cỵa Huyn.
Tuy nhiờn, tỡnh trọng lỏch thu, trứn thu trong
lùnh vc chuyn nhng BS củn din ra, gõy
thỗt thu cho NSNN. Mc dự, h thứng tự chc
cỵa ngnh thu, chớnh sỏch phỏp luờt ỗt ai v
thu hin hnh ó phỏt trin qua nhiu giai
oọn, th hin s phự hp vi iu kin chớnh tr,
kinh t, xó hỷi hin tọi, nhng cng củn nhng
họn ch nhỗt nh so vi yờu cổu cỵa mỷt h
thứng quõn l ỗt ai hin ọi vờn hnh trong
nn kinh t th trng ang phỏt trin v hỷi
nhờp quức t sõu rỷng. c bit, trong bứi cõnh
huyn Gia Lõm phỗn ỗu tr thnh quờn vo
nởm 2025, cỹng vi d ỏn Khu ử th VinCity Gia Lồm ang c trin khai thuỷc a gii
hnh chớnh 4 xó, th trỗn cỵa Huyn l Trõu
Qu, Dng Xỏ, Kiờu K, a Tứn thỡ tỡnh hỡnh
chuyn nhng BS củn gia tởng nhanh. Cho
n nay, cú rỗt ớt nghiờn cu ó cửng bứ liờn
quan n quõn lý thu TNCN t chuyn nhng
BS, c bit l huyn Gia Lồm cha cũ
nghiờn cu no ó tin hnh. Mc ớch cỵa

nghiờn cu ny nhỡm xuỗt mỷt sứ giõi phỏp
tởng cng cụng tỏc quõn lý thu thu TNCN
t chuyn nhng BS huyn Gia Lõm.

2. PHNG PHP NGHIấN CU
2.1. Thu thp thụng tin, s liu
Thụng tin s dng trong nghiờn cu c
thu thờp qua tựng hp d liu v thu TNCN t

chuyn nhng BS cỵa Chi cc Thu huyn
Gia Lõm t 2014-2018, cỏc vởn bõn phỏp quy
v cỏc cửng trỡnh ó cửng bứ cú liờn quan. Phúng
vỗn cỏn bỷ lm cụng tỏc quõn lý thu tọi Chi cc
tỡm hiu cỏc yu tứ õnh hng cng nh
nhng tữn tọi, họn ch trong vic quõn lý thu
núi chung v thu chuyn nhng BS nũi
riờng. Nghiờn cu cng la chừn mộu khõo sỏt
200 cỏ nhõn NNT tọi Chi cc nởm 2019 theo
phng phỏp thuờn tin, da trờn t l cỏ nhõn
thc hin chuyn nhng BS tọi 4 xó, th trỗn
ọi din Huyn l Trõu Qu (60 ngi), a
Tứn (50 ngi), Kiờu K (40 ngi) v ửng D
(50 ngi), ni cũ giao dch BS din ra mọnh.
Thụng tin thu thờp liờn quan n nhờn thc v
s tuõn thỵ phỏp luờt v thu TNCN t chuyn
nhng BS.
2.2. Phõn tớch s liu
Phng phỏp thứng kờ mụ tõ, phng phỏp
so sỏnh, kt hp vi mỷt sứ chợ tiờu nghiờn cu
c s dng phồn tớch, ỏnh giỏ tỡnh hỡnh
quõn lý thu thu TNCN t chuyn nhng BS
cỵa Chi cc Thu huyn Gia Lồm, qua ũ tỡm ra
nhng bỗt cờp trong cụng tỏc ny tọi a
phng, ững thi nghiờn cu cng s dng
phng phỏp phồn tớch SWOT lm c s
xuỗt cỏc giõi phỏp thớch hp nhỡm tởng cng
cụng tỏc quõn lý thu thu TNCN t chuyn
nhng BS trờn a Huyn.

3. KT QU V THO LUN
3.1. Tỡnh hỡnh thu thu thu nhp cỏ nhõn
t chuyn nhng bt ng sõn huyn
Gia Lõm
Trong nhng nởm gổn ồy, th trng BS
huyn Gia Lõm cú dỗu hiu tởng mọnh cựng vi

977


Qun lý thu thu thu nhp cỏ nhõn t chuyn nhng bt ng sn ti chi cc thu huyn Gia Lõm, thnh ph H Ni

c s họ tổng giao thụng ngy cng hon thin
v hin ọi. Tựng sứ thu NSNN trờn ton huyn
tởng nhanh trong giai oọn 2015-2018, c bit
l nởm 2018 sứ thu cao gỗp hn 5 lổn so vi nởm
2015. Nguyờn nhồn do nởm 2018 cũ nguữn thu
tởng ỷt bin t tin s dng ỗt thu c t d
ỏn Khu ử th Gia Lõm. Nguữn thu thu TNCN
t chuyn nhng BS cỵa Huyn cng liờn tc
tởng nhng nởm gổn ồy, mc dự t l thu
TNCN t chuyn nhng BS trong tựng thu
NSNN cỵa Huyn chợ chim khoõng 1-2%,
nhng khoõn thu ny luụn chim t trừng
khoõng 50% n 60% trong tựng thu t thu
TNCN cỵa Huyn (Bõng 1). Chớnh vỡ vờy, vic
quõn lý cht ch hoọt ỷng chuyn nhng BS

nhỡm họn ch thỗt thu thu TNCN t chuyn
nhng BS trờn a bn Huyn ang l vỗn

núng khi m giỏ BS ang cũ s gia tởng cao.
Tức ỷ ử th húa din ra nhanh Huyn
khin cỏc giao dch v giỏ BS trờn a bn
huyn Gia Lõm, nhỗt l khu vc cỏc xó, th
trỗn nh Trồu Qu, a Tứn, Kiờu K v ửng
D tởng mọnh, do d ỏn Khu ử th VinCity s
bn giao cởn hỷ vo nởm 2020 lm cho th
trng chuyn nhng BS tr nờn sửi ỷng,
c bit nởm 2019 cũ tởng vừt trong cụng tỏc
thu thu TNCN t hoọt ỷng chuyn nhng
BS Huyn, c ọt mc 133.824 triu ững,
bỡng xỗp xợ 348% so vi nởm 2018 v gỗp 3 lổn
so vi d toỏn (Hỡnh 1).

Bõng 1. Kt quõ thu thu vo ngõn sỏch Nh nc huyn Gia Lõm (2015-2018)
Ch tiờu

VT

So sỏnh (%)
2015

2016

2017

2018
2016/2015 2017/2016 2018/2017

Tng thu NSNN

Triu ng

937.099

1.381.995

1.539.806

5.356.800

147,48

111,42

347,89

Thu TNCN

Triu ng

37.660

46.698

58.312

64.831

124,00

124,87

111,18

Thu TNCN t chuyn
nhng BS

Triu ng

20.308

24.826

32.338

38.467

122,25

130,26

118,95

(%)

53,92

53,16

55,46

59,33

-

-

-

T trng thu TNCN t
chuyn nhng BS trong
tng thu thu TNCN

Ngun: Chi cc Thu huyn Gia Lõm (2019).

Ngun: Chi cc Thu huyn Gia Lõm (2019).

Hỡnh 1. Kt quõ thc hin thu thu thu nhp cỏ nhõn
t chuyn nhng bt ng sõn ti Chi cc (2015-2019)

978


Quang Giỏm, V Ngc Huyờn, Nguyn Th Thựy Dung, Nguyn Xuõn ip

5%

35%

10%

10%

2,5%

25%
60%

65%
Phng tin truyn thụng
C quan thu
Trung tõm mụi gii t
i tng khỏc

Hiu y

87,5%

Hiu cha y

Tt

Hiu bit v ngha v np ngõn sỏch
ca NNT

Bỡnh thng

Kộm

Nng lc chuyờn mụn
ca cỏn b thu

Ngun cung cp thụng tin v thu
cho NNT

8%
11,5%

28,5%

41%

80,5%

30,5%
n gin

Bỡnh thng

Phc tp

ỏnh giỏ ca NNT v th tc np NSNN

Nhit tỡnh chu ỏo

Bỡnh thng

Hch sỏch phin h

Thỏi phc v ca cỏn bthu

Hỡnh 2. Tng hp ý kin ỏnh giỏ ca ngi np thu
v cụng tỏc quõn lý thu thu thu nhp cỏ nhõn t chuyn nhng bt ng sõn
Kt quõ hỡnh 2 cho thỗy 35% sứ cỏ nhõn
NNT cha nớm rụ cỏc quy nh, chớnh sỏch v
thu TNCN. NNT chợ thc s tỡm hiu chớnh
sỏch khi hừ ang thc hin chuyn nhng
BS. Kờnh tip cờn thụng tin v chớnh sỏch
thu TNCN t chuyn nhng BS chỵ yu cỵa
NNT l t cỏc trung tõm mụi gii nh ỗt hay
vởn phủng cửng chng khi hừ ký kt hp ững
chuyn nhng v c cỏc nhõn viờn ũ t
vỗn lm thỵ tc.
Nhng nởm qua cỹng vi cõ nc, huyn
Gia Lồm ó cũ nhiu nỳ lc cõi cỏch hnh chớnh
theo hng mỷt ca nhỡm tọo ra nhng ỷng
lc tớch cc trong vic tởng thu ngồn sỏch nũi
chung v thu thu TNCN t chuyn nhng
BS nũi riờng trờn a bn. Tuy nhiờn, qua
ỏnh giỏ cỵa ngi thc hin chuyn nhng
BS trờn a bn Huyn cho thỗy cú 28,5% ý
kin ỏnh giỏ thỵ tc hnh chớnh trong thc
hin nỷp thu TNCN t chuyn nhng BS
hin nay vộn cũn phc tọp. Do ũ, trong thi

gian ti tởng hiu quõ cụng tỏc quõn lý thu
thu TNCN t chuyn nhng BS trờn a bn
thỡ Huyn cổn tip tc cõi cỏch thỵ tc hnh
chớnh trong cụng tỏc ny.

3.2. Thc trng quõn lý thu thu thu nhp
cỏ nhõn t chuyn nhng bt ng sõn
trờn a bn huyn Gia Lõm
3.2.1. Quy trỡnh qun lý thu thu thu nhp
cỏ nhõn t chuyn nhng bt ng sn
Vic tự chc quõn lý thu thu TNCN t
chuyn nhng BS c thc hin theo quy
nh v hữ s, trỡnh t, thỵ tc tip nhờn, luõn
chuyn hữ s v xỏc nh nghùa v ti chớnh v
ỗt ai cỵa ngi s dng ỗt trong Thửng t
Liờn tch sứ 88/2016/TTLT-BTC-BTNMT (Bỷ Ti
chớnh - Bỷ Ti nguyờn v Mửi trng, 2016). Mc
thu suỗt thu TNCN t chuyn nhng BS
hin hnh c quy nh l 2% (Quức hỷi, 2007),
TNCN chu thu c quy nh c th trong Luờt

979


Qun lý thu thu thu nhp cỏ nhõn t chuyn nhng bt ng sn ti chi cc thu huyn Gia Lõm, thnh ph H Ni

sứ 26/2012/QH13 (Quức hỷi, 2012) v Thửng t sứ
92/2015/TT-BTC (Bỷ Ti chớnh, 2015). Quy trỡnh
giõi quyt vic tip nhờn, luõn chuyn t khai
thu s dng ỗt phi nụng nghip khi ngi s
dng ỗt thc hin vic ởng k bin ỷng quyn
s dng ỗt trờn a bn huyn Gia Lồm c
tỏc giõ mụ tõ lọi hỡnh 3.
Quõn lý thụng tin NNT l mỷt khồu c
bit quan trừng ứi vi cụng tỏc quõn lý thu

TNCN. Tuy nhiờn, qua phúng vỗn cỏn bỷ
chuyờn trỏch tọi Chi cc thỡ s phứi hp gia
Chi cc Thu huyn Gia Lõm vi Vởn phủng
ởng k ỗt ai cỵa Huyn củn cha c cht
ch. Thụng tin v NNT củn cha ổy ỵ gia hai
bờn, chớnh vỡ vờy Chi cc cha th lm ht chc
nởng quõn lý thụng tin m chỵ yu l cụng c
tớnh thu v theo dừi tỡnh hỡnh nỷp thu.
3.2.2. Thc trng t chc qun lý thu thu
thu nhp cỏ nhõn t chuyn nhng bt
ng sn
- Cụng tỏc tuyờn truyn, h tr ngi
np thu:
Cụng tỏc tuyờn truyn thi gian qua ó
NNT
kờ khai
h s
theo
hng
dn

Np h s
cho Vn
phũng ng
ký t ai
H Ni
(VP)

VP kim tra,
lp phiu,

chuyn thụng tin
xỏc nhn ngha
v ti chớnh
(TNCN) gi Chi
cc Thu huyn
Gia Lõm

c Chi cc Thu huyn Gia Lồm ốy mọnh
tỗt cõ cỏc khõu, cỏc bỷ phờn v cỏc lùnh vc,
di nhiu hỡnh thc a dọng, phong phý nh
trao ựi, hỳ tr qua th in t, ứi thoọi, tip
xỳc trc tip vi NNT hoc tuyờn truyn qua
cỏc hỷi, hip hỷi, khu cụng nghip,... nhỡm ốy
mọnh xó hỷi húa hoọt ỷng hỳ tr NNT. Duy trỡ
tứt hoọt ỷng cỵa bỷ phờn hnh chớnhmt ca
cỵa Huyn tip nhờn v giõi quyt kp thi,
ýng chớnh sỏch tọo iu kin thuờn li nhỗt
cho NNT.
T nởm 2014 n 2018 Chi cc Thu huyn
ó tự chc 05 hỷi ngh tuyờn truyn chớnh sỏch
phỏp luờt thu cho 280 lt cỏn bỷ ỵy nhim
thu cỏc xó, th trỗn; phỏt trờn 5.236 t ri; gi
11.542 phiu trao ựi thửng tin n NNT trờn
a bn huyn; hỳ tr, hng dộn, giõi ỏp
vng mớc chớnh sỏch thu cho 1.280 lt NNT
trc tip tọi c quan thu, qua email v in
thoọi: 1.202 lt NNT; qua trõ li vởn bõn 04;
phỏt thanh trờn i phỏt thanh huyn v i
truyn thanh xó, th trỗn nỷi dung chớnh sỏch
thu ứi vi hỷ: 2 lổn/tuổn.

Chi cc Thu
xỏc nh v
ban hnh
thụng bỏo v
ngha v ti
chớnh ca
ngi s
dng t

NNT thc
hin np
thu cho
Kho bc
nh nc
theo thụng
bỏo thu

Ngi mua
n VP cung
cp chng t
np tin v
nhn giy
chng nhn
quyn s
dng t

Hỡnh 3. Quy trỡnh ng ký bin ng quyn s dng t ti huyn Gia Lõm

Ngun: Chi cc Thu huyn Gia Lõm (2019).

Hỡnh 4. S lt ngi kờ khai thu thu nhp cỏ nhõn t chuyn nhng bt ng sõn
ti Chi cc Thu (2014-2018)

980


Quang Giỏm, V Ngc Huyờn, Nguyn Th Thựy Dung, Nguyn Xuõn ip

- Cụng tỏc kờ khai, ng ký thu v qun lý
i tng ngi np thu:
Cửng tỏc ny c th hin thụng qua vic
thit lờp cỏc phổn mm hỳ tr ởng kớ thu, kờ
khai thu v quyt toỏn thu tọo iu kin
thuờn li cho NNT khi thc hin. Mỳi ứi tng
nỷp thu s c cỗp mỷt mó sứ thu duy nhỗt
thứng nhỗt trong phọm vi cõ nc. Mừi thụng tin
cổn thit v NNT s c nhờp vo mỏy tớnh.
Qua sứ liu hỡnh 4 cho thỗy sứ lt ngi
nỷp hữ s kờ khai thu TNCN t chuyn nhng
BS tọi Chi cc Thu huyn Gia Lõm cú chiu
hng tởng mọnh. Cỏc a phng cũ t l sứ lt
NNT chim t trừng ln so vi cõ Huyn trong
nởm 2018 l th trỗn Trõu Qu (13%), xó a Tứn
(11%), xó Kiờu K (9%), xó ửng D (6%). C s
d liu cỵa NNT s l c s Chi cc Thu
huyn Gia Lõm tin hnh cụng tỏc thanh, kim
tra nhỡm kp thi phỏt hin, x l v ngởn chn
cỏc hnh vi vi phọm phỏp luờt v thu.
Mc dỹ ó c quan tồm ổu t nhng c
s vờt chỗt cỵa ngnh thu vộn cũn lọc hờu, h

thứng thụng tin phc v cụng tỏc quõn l cha
c nõng cỗp, phng tin phc v cụng tỏc
quõn lý cũn thiu. Cha cũ ng dng liờn kt
gia ngnh thu vi cỏc ban ngnh cú liờn quan
nh Vởn phủng ởng k ỗt ai, Ti nguyờn &
Mửi trng cú th tra cu thụng tin NNT s
hu quyn s dng ỗt trờn ton lónh thự Vit
Nam. Do ũ, cửng tỏc quõn lý thụng tin NNT
cha õm bõo tớnh chớnh xỏc, kp thi, cha
c phõn loọi theo nhng cỗp ỷ khỏc nhau
cú cỏch thc khai thỏc quõn lý phự hp. in
hỡnh nh tỡnh trọng nhiu cỏ nhõn nớm bớt
c s lúng lo khụng cú s liờn kt nh trờn
m NNT t khai man tha ỗt, ngụi nh duy
nhỗt nhỡm trứn thu dộn ti thỗt thu NSNN.
- Qun lý thu nhp chu thu:
cụng tỏc quõn lý thu thu c tứt thỡ
khụng chợ quõn lý tứt NNT m cổn phõi quõn lý
tứt thu nhờp chu thu. Vic quõn lý tứt thu
nhờp chu thu TNCN t chuyn nhng BS
ủi húi phõi quõn lý chớnh xỏc cỏc yu tứ: giỏ
mua, giỏ chuyn nhng cng nh cỏc chi phớ
hp lớ liờn quan. iu ny c thc hin thụng
qua vic kim tra hữ s khai thu. Tựy theo

tng loọi thu nhờp chu thu m c quan thu
s cú nhng bin phỏp quõn lý khỏc nhau. Hin
nay, Chi cc Thu huyn Gia Lõm quõn lý thu
nhờp chu thu thụng qua vic quõn lý giỏ vứn
v giỏ chuyn nhng bỡng cỏc quy nh nhỡm

họn ch NNT khai giỏ vứn thỗp trứn thu.
Vic quy nh giỏ vứn tớnh thu nhờp tớnh
thu khửng c thỗp hn giỏ do UBND thnh
phứ H Nỷi quy nh. Trng hp UBND Thnh
phứ khửng cũ quy nh v giỏ chuyn nhng tọi
thi im giao ỗt thỡ cởn c vo quy nh cỵa
Bỷ Xõy dng tớnh giỏ cỵa cỏc cụng trỡnh xõy
dng cng nh cỏc chi phớ khỏc liờn quan.
Tuy nhiờn, thc t trờn th trng BS giỏ
ỗt mua bỏn thng cao hn giỏ ỗt do UBND
Thnh phứ quy nh nhng vỡ li ớch cỵa cõ
ngi mua v ngi bỏn nờn hừ thng thúa
thuờn giỏ ghi trờn hp ững chuyn nhng
thỗp hn thc t, thỗp hn hoc bỡng giỏ do
UBND Thnh phứ quy nh. Mỷt sứ trng hp
NNT ó tỡm cỏch lỏch luờt khi chuyn nhng
vũng vo t cỏc ứi tng thuỷc din min thu.
Qua sứ liu thứng kờ thu nhờp chu thu TNCN
cỵa Chi cc qua cỏc nởm 2014-2018, thu nhờp
chu thu TNCN t chuyn nhng BS tởng t
530.178 triu ững nởm 2014 lờn 2.761.923
triu ững nởm 2018. Trong khi giỏ tr chuyn
nhng trờn hp ững chợ cú 210.023 triu ững
nởm 2015 v 587.292 triu ững nởm 2018.
- Qun lý thu np thu, theo dừi n v
cng ch n thu:
Tọi Chi cc Thu huyn Gia Lõm, cựng vi
s tởng quy mử cỵa thu chuyn nhng BS
thỡ t trừng thu chuyn nhng BS trờn tựng
sứ thu thu TNCN cng tởng nhanh, t 36%

nởm 2014 n 59% nởm 2018. ọt c kt
quõ trờn l do nhng ựi mi trong chớnh sỏch
thu v do Chi cc ó trin khai kp thi v
tởng cng cỏc bin phỏp quõn lý thu thu.
Cụng tỏc quõn lý n v cng ch n thu tip
tc c xỏc nh l thỏch thc v l nhim v
trừng tõm trong cụng tỏc quõn lý thu. T nởm
2014-2018, Chi cc Thu ó chợ ọo cỏc ỷi thu
tởng cng ỏp dng cỏc bin phỏp thu n thu
nh: ửn ức qua in thoọi vi 2.248 lt, sứ
tin thu c 7.416 triu ững; thụng bỏo chờm

981


Qun lý thu thu thu nhp cỏ nhõn t chuyn nhng bt ng sn ti chi cc thu huyn Gia Lõm, thnh ph H Ni

nỷp vi 895 thụng bỏo, sứ tin chờm nỷp thu
c 653 triu ững; phứi hp i Phỏt thanh
Huyn v UBND cỏc xó, th trỗn cửng khai ửn
ức cỏc hỷ gia ỡnh, cỏ nhồn củn n tin thu.
Kt quõ thu n thu TNCN t chuyn nhng
BS nởm 2018 ọt 1.224 triu ững, trong ũ
thu n t nởm 2017 v trc l 521 triu ững,

thu n phỏt sinh nởm 2018 l 703 triu ững.
Tựng n thu TNCN t chuyn nhng BS
tớnh n ngy 31/12/2018 l 1.531,5 triu ững
(Bõng 2). Nh vờy, hin tng cỏc cỏ nhõn n
tin thu TNCN t chuyn nhng BS vộn cũn

khỏ nhiu, iu ny lm õnh hng n sứ thu
cỵa ngõn sỏch.

Bõng 2. Tng hp theo dừi n thu thu nhp cỏ nhõn t chuyn nhng bt ng sõn
Chi cc Thu nm 2018
Xó/th trn

S
NNT

S tin n
(nghỡn ng)

Xó/th trn

S
NNT

S tin n
(nghỡn ng)

Xó Ninh Hip

5

26.838

Xó ng Xỏ

22

258.320

Xó Phự ng

3

10.108

Xó L Chi

3

16.818

Xó Trung Mu

0

0

Xó Kim Sn

9

84.599

Xó ỡnh Xuyờn

3

4.346

Xó Dng Quang

3

7.596

TT Yờn Viờn

11

113.956

TT Trõu Qu

30

278.194

Xó Yờn Viờn

19

55.942

Xó a Tn

21

77.373

Xó Yờn Thng

12

24.981

Xó Kiờu K

11

108.048

Xó Dng H

3

6.814

Xó ụng D

10

49.658

Xó C Bi

12

255.178

Xó Bỏt Trng

2

29.950

Xó Dng Xỏ

7

27.321

Xó Kim Lan

1

20.368

Xó Phỳ Th

9

71.153

Xó Vn c

2

3.939

198

1.531.500

Tng cng

Ngun: Chi cc Thu huyn Gia Lõm (2019).

Bõng 3. X pht vi phm hnh chớnh v thu thu nhp cỏ nhõn
t chuyn nhng bt ng sõn theo xó, th trn nm 2018
S NNT

Tin pht
(nghỡn ng)

S NNT

Tin pht
(nghỡn ng)

Xó Ninh Hip

2

12.370

Xó ng Xỏ

2

1.231

Xó Phự ng

2

3.500

Xó L Chi

1

1.650

Xó Trung Mu

4

1.400

Xó Kim Sn

0

0

Xó ỡnh Xuyờn

1

350

Xó Dng Quang

1

1.400

TT Yờn Viờn

6

8.400

TT Trõu Qu

10

21.603

Xó Yờn Viờn

7

6.101

Xó a Tn

2

9.418

Xó Yờn Thng

2

1.050

Xó Kiờu K

4

13.000

Xó Dng H

2

3.604

Xó ụng D

3

5.750

Xó C Bi

0

0

Xó Bỏt Trng

2

2.650

Xó Dng Xỏ

3

3.150

Xó Kim Lan

4

8.050

Xó Phỳ Th

5

8.050

Xó Vn c

2

2.470

65

115.197

Xó/th trn

Tng cng

Ngun: Chi cc Thu huyn Gia Lõm (2019).

982

Xó/th trn


Quang Giỏm, V Ngc Huyờn, Nguyn Th Thựy Dung, Nguyn Xuõn ip

- Cụng tỏc thanh tra, kim tra thu, x
pht vi phm hnh chớnh thu:
Chi cc Thu huyn Gia Lõm thc hin
phõn tớch hữ s khai thu, nhờn din cỏc trng
hp thuỷc din rỵi ro cao v thu chuyn
nhng BS, phồn tớch cỏc trng hp thc
hin chuyn nhng BS nhỡm ỏnh giỏ tớnh
ổy ỵ, chớnh xỏc cỵa cỏc thụng tin, chng t

trong hữ s thu, s tuõn thỵ phỏp luờt v thu
cỵa NNT. ững thi lm rừ cỏc bờn liờn quan
n sứ tin thu phõi nỷp, sứ tin thu c
min, sứ tin thu c giõm cỵa NNT. Nguữn
nhõn lc Chi cc thu huyn Gia Lõm cũn
thiu, dộn n cha thc hin tứt cụng tỏc
thanh tra, kim tra thu, hng nởm chợ thc
hin c khoõng 60% sứ cuỷc kim tra thu cổn
thc hin trong khi ũ cỏc hnh vi trứn thu
ngy cng tinh vi. Cụng tỏc x lý vi phọm thu
t nởm 2014-2018 ọt c kt quõ tng ứi
tứt, phỏt hin c cỏc trng hp vi phọm v
x lý kp thi, chớnh xỏc. Chi cc ó x lý 65
trng hp NNT chờm nỷp hữ s khai thu, sứ
tin phọt thu c l 115.197 nghỡn ững, trong
ũ nhiu nhỗt l th trỗn Trõu Qu (Bõng 3).
Luờt Quõn lý Thu vi c ch t khai, t
tớnh, t nỷp ó giao quyn chỵ ỷng cho ngi
nỷp thu. Tuy nhiờn, nhiu cỏ nhõn cú ý thc
tuõn thỵ phỏp luờt khụng cao, tỡm cỏch lỏch
luờt khi chuyn nhng vũng vo t cỏc ứi tng
thuỷc din min thu, hoc khụng phõn ỏnh
ýng giỏ tr th trng cỵa giao dch khi bỏo cỏo
lờn c quan thu, nh vờy thc t cỏc giao dch
ny vộn cha c quõn lý.
3.3. Phõn tớch im mnh, im yu, c hi,
thỏch thc v xut mt s giõi phỏp
tng cng quõn lý thu thu thu nhp cỏ
nhõn t chuyn nhng bt ng sõn ti
Chi cc Thu huyn Gia Lõm

cụng tỏc quõn lý thu thu TNCN t
chuyn nhng BS trờn a bn Huyn c
tứt thỡ yờu cổu tỗt yu l phõi quõn lý tứt cõ
NNT cng nh cỏc nhồn tứ cú th õnh hng
n cụng tỏc quõn lý thu thu. Cởn c vo thc
trọng nghiờn cu v cỏc nhõn tứ õnh hng n
cụng tỏc ny, bi vit chợ ra mỷt sứ im mọnh,

im yu, c hỷi v thỏch thc cỵa cụng tỏc
quõn lý thu thu TNCN t chuyn nhng BS
cỵa Chi cc Thu huyn Gia Lõm bõng 4.
Trờn c s phõn tớch thc trọng cụng tỏc
quõn lý thu thu TNCN t chuyn nhng BS,
v im mọnh, im yu, c hỷi v thỏch thc
trong cụng tỏc ny cỵa Chi cc Thu huyn Gia
Lõm trong nhng nởm qua, nhũm nghiờn cu
a ra mỷt sứ giõi phỏp c bõn nhỡm tởng
cng quõn lý cú hiu quõ cụng tỏc thu thu
TNCN t chuyn nhng BS trờn a bn
huyn Gia Lõm, thnh phứ H Nỷi trong nhng
nởm ti.
Th nhỗt l tởng cng s phứi hp gia
cỏc cỗp, cỏc ngnh trong cụng tỏc quõn lý thu
thu TNCN t chuyn nhng BS. Vic ny s
khụng chợ giõm bt gỏnh nng cho Chi cc Thu
huyn Gia Lõm m cũn nõng cao hiu quõ cụng
tỏc quõn lý thu thu TNCN t chuyn nhng
BS. Ngoi ra, cổn phõi cú s kt hp cht ch
vi cỏc c quan liờn quan nh ngồn hng, kho
bọc, c quan thu cũ c ch trao ựi thụng

tin nhanh nhỗt, thuờn tin nhỗt nhỡm nõng cao
hiu quõ cụng tỏc quõn lý thu TNCN t chuyn
nhng BS.
Th hai l bữi dng nồng cao nởng lc
chuyờn mụn v phốm chỗt ọo c cho ỷi ng
cỏn bỷ thu, cng nh tởng cng cụng tỏc giỏo
dc v phỏp luờt, chớnh sỏch chuyn nhng
BS ứi vi nhng ngi thuỷc din phõi nỷp
thu qua cỏc phng tin thửng tin ọi chỳng.
Vic o tọo v tờp huỗn nghip v, c bit l
tờp huỗn trin khai cỏc luờt, chớnh sỏch, ch ỷ
thu mi v chuyờn sõu cho cỏn bỷ thu cổn
c tự chc thng xuyờn ứi vi ỷi ng cửng
chc trc tip quõn lý thu.
Th ba l ốy mọnh ng dng cụng ngh
thụng tin (CNTT) vo quõn lý thu thu TNCN
t chuyn nhng BS, quõn lý thụng tin NNT.
in hỡnh nh tởng cng họ tổng k thuờt
mọng v truyn thửng; ựi mi trang thit b
CNTT; phỏt trin ng dng CNTT phc v quõn
lý thu chuyn nhng BS; xồy dng c s d
liu tờp trung, an ton, v bõo mờt; phỏt trin
nguữn nhõn lc CNTT; xõy dng v quõn lý h
thứng thửng tin NNT ổy ỵ v ton din.

983


Qun lý thu thu thu nhp cỏ nhõn t chuyn nhng bt ng sn ti chi cc thu huyn Gia Lõm, thnh ph H Ni

Bõng 4. im mnh, im yu, c hi, thỏch thc trong quõn lý thu thu thu nhp cỏ nhõn
t chuyn nhng bt ng sõn
im mnh

im yu

C hi

Thỏch thc

Ngun thu thu TNCN t
chuyn nhng BS ca
Huyn liờn tc tng nhng
nm gn õy, chim khong
50-60% tng thu t thu
TNCN ca Huyn

S phi hp gia Chi cc
Thu vi Vn phũng ng ký
t ai ca Huyn cũn cha
hiu qu; mt s th tc hnh
chớnh cũn rm r

Th trng BS huyn Gia
Lõm cú xu hng tng mnh
cựng vi cỏc d ỏn ụ th mi,
c s h tng giao thụng ngy
cng hon thin v hin i

Vic trao i thụng tin gia

ngnh thu vi ngnh liờn
quan thiu cht ch, cha y


Cụng tỏc tuyờn truyn ó
c Chi cc Thu y mnh
tt c cỏc khõu, cỏc b phn
v cỏc lnh vc

Trỡnh chuyờn mụn ca
cỏn b thu cp c s cũn
hn ch, cha cp nht
kin thc mi liờn quan n
lnh vc BS

Giao dch chuyn nhng
BS trờn a bn Huyn din
ra nhiu v cú xu hng tng
nhanh

Ngnh thu cha xõy dng
c ni dung, chng trỡnh
v giỏo trỡnh o to, bi
dng cho tng ngch cụng
chc

Phn mm h tr ng kớ, kờ
khai v quyt toỏn thu c
thit lp to iu kin thun
li cho NNT

H thng thụng tin NNT ca
c quan qun lý thu cũn
cha phự hp vi thc tin
qun lý

ng dng ca cụng ngh
thụng tin vo cụng tỏc qun lý
thu thu, h thng khai thu
in t ó c thc hin trờn
c nc t nm 2017

Hiu bit v thu, v quyn
li v ngha v ca NNT cha
thc s y . Bn thõn
ngi hiu bit v thu vn
c tỡnh lm sai v khụng thc
hin ngha v np thu

- Hot ng ca b phn hnh
chớnh mt ca ca Huyn ó
tip nhn v gii quyt kp
thi, ỳng chớnh sỏch, to iu
kin thun li cho NNT

Hiu qu cụng tỏc thanh,
kim tra, phi hp tỏc nghip
cũn nhiu hn ch, vn cũn
sai phm trong quỏ trỡnh
qun lý thu thu

Rỳt ngn thi gian thc hin
giao dch chuyn nhng
BS so vi trc õy

Thanh toỏn cỏc giao dch
chuyn nhng BS
Huyn ch yu vn dựng
bng tin mt

Th t l tởng cng cụng tỏc thanh tra,
kim tra v x l nghiờm ứi vi cỏc trng hp
sai phọm trong cụng tỏc quõn lý thu thu
chuyn nhng BS. n nởm 2020, Chi cc
Thu huyn Gia Lõm cổn xõy dng k hoọch
cụng chc bự sung lc lng lm cụng tỏc
thanh tra, kim tra v sứ lng v chỗt lng,
v trỡnh ỷ chuyờn mửn v ọo c ngh nghip.
Ton bỷ cỏn bỷ thanh tra, kim tra phõi c
tờp huỗn v hng dộn cỏc k nởng, phng
phỏp kim tra nh phồn tớch sứ liu trờn t khai
thu, k thuờt phúng vỗn ứi tng nỷp thu,
trỡnh t kim tra sự sỏch, chng t, khai thỏc
d liu v NNT.
Th nởm l ốy mọnh ỏp dng cõi cỏch thỵ
tc hnh chớnh v quõn lý thu. Cụng chc thu
phõi va tuõn thỵ cỏc quy trỡnh cỵa ngnh, va
ng x nhanh vi nhng tỡnh huứng quõn lý xõy
ra, nu khụng t giõi quyt c thỡ phõi kp
thi bỏo cỏo cỗp trờn a ra quyt nh x lý.

C quan thu phứi hp cht ch vi c quan a
chớnh cỵa Huyn tham mu cho chớnh quyn
xõy dng v ban hnh chi tit giỏ nh, ỗt, tớnh
thu v iu chợnh hng nởm sao cho phỹ hp
v sỏt giỏ thc t chuyn nhng trờn th

984

trng v ốy mọnh vic cỗp giỗy chng nhờn
quyn s dng ỗt.

4. KT LUN
Cụng tỏc quõn lý thu thu TNCN t chuyn
nhng BS l mỷt phổn quan trừng cỵa quõn
lý thu cỵa Nh nc v cổn c quan tõm
xuyờn suứt cõ tổm vù mử v vi mử, bao gữm
ton bỷ cỏc cụng vic thuỷc lùnh vc lờp phỏp,
hnh phỏp v t phỏp v thu. Nghiờn cu cụng
tỏc quõn lý thu thu TNCN t chuyn nhng
BS trờn a bn huyn Gia Lõm cho thỗy s
cổn thit phõi tip tc tởng cng quõn lý cụng
tỏc ny. Sứ lng cỏc giao dch chuyn nhng
BS ngy cng tởng, dộn n sứ hữ s khai thu
TNCN t chuyn nhng BS tọi Chi cc Thu
huyn Gia Lồm cng tởng nhanh, tuy nhiờn
cụng tỏc quõn lý thụng tin NNT lọi cha ổy ỵ,
kp thi v khoa hừc; phứi hp gia cỏc cỗp, cỏc
ngnh cha hiu quõ; nguữn nhõn lc cỵa Chi
cc thu cũn thiu, dộn n cha thc hin tứt
cụng tỏc thanh tra, kim tra thu; hiu bit v

thu, v quyn li v nghùa v cỵa NNT cha
thc s ổy ỵ, mỷt sứ thỵ tc hnh chớnh cũn
rm r. Thc tin nghiờn cu cng cho thỗy,


Quang Giỏm, V Ngc Huyờn, Nguyn Th Thựy Dung, Nguyn Xuõn ip

nõng cao kt quõ v hiu quõ cỵa cụng tỏc
quõn lý thu thu TNCN t chuyn nhng BS
thỡ cổn phõi tởng cng s phứi hp gia cỏc
cỗp, cỏc ngnh trong cụng tỏc quõn lý thu
chuyn nhng BS; nồng cao phốm chỗt ọo
c, trỡnh ỷ chuyờn mụn v nghip v cỵa cỏn
bỷ thu; tởng cng tuyờn truyn phỏp luờt,
chớnh sỏch thu cho NNT; ốy mọnh ng dng
CNTT vo quõn lý thu v ốy mọnh cõi cỏch
thỵ tc hnh chớnh thu; cụng tỏc thanh, kim
tra, x lý vi phọm phỏp luờt v thu cổn phõi
thc hin trit , nhỡm họn ch tứi a nhng
vi phọm hnh chớnh v chờm nỷp hữ s khai
thu, chờm nỷp thu v hnh vi trứn thu.

TI LIU THAM KHO
B Ti chớnh - B Ti nguyờn v Mụi trng (2016).
Thụng t Liờn tch s 88/2016/TTLT/BTC-BTNM,
ngy 22 thỏng 06 nm 2016 quy nh v h s v
trỡnh t, th tc tip nhn, luõn chuyn h s xỏc
nh ngha v ti chớnh v t ai ca ngi s
dng t. Truy cp t />portal/page/portal/chinhphu/hethongvanban?class_
id=1&_page=78&mode=detail&document_id=186

149, ngy 9/2/2020.
B Ti chớnh (2015). Thụng t S 92/2015/TT-BTC,
ngy 15 thỏng 06 nm 2015 hng dn thc hin
thu giỏ tr gia tng v thu thu nhp cỏ nhõn i
vi cỏ nhõn c trỳ cú hot ng kinh doanh; hng
dn thc hin mt s ni dung sa i, b sung v
thu thu nhp cỏ nhõn quy nh ti Lut sa i, b
sung mt s iu ca cỏc Lut v thu s
71/2014/QH13 v Ngh nh s 12/2015/N-CP
ngy 12/02/2015 ca Chớnh ph quy nh chi tit
thi hnh Lut sa i, b sung mt s iu ca cỏc

Lut v thu v sa i, b sung mt s iu ca
cỏc Ngh nh v thu. Truy cp t http://vanban.
chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/hethong
vanban?
classid=1&_page=1&mode=detail&
document id=180852, ngy 9/2/2020.
Nguyn Th Liờn & Nguyn Vn Hiu (2009). Giỏo trỡnh
Thu. Nh xut bn Ti chớnh, Hc vin Ti chớnh.
Quc hi (2012). Lut Sa i, b sung mt s iu
ca Lut Thu thu nhp cỏ nhõn, S
26/2012/QH13, ban hnh ngy 22/11/2012. Truy
cp t />portal/chinhphu/hethongvanban?class_id=1&mode
=detail&document_id=164952, ngy 15/2/2020.
Quc hi (2007). Lut Thu thu nhp cỏ nhõn, S
04/2007/QH12, ban hnh ngy 21/11/2007. Truy
cp t />portal/chinhphu/hethongvanban?class_id=1&_page
=1&mode=detail&document_id=51258,
ngy

15/2/2020.
Tng cc Thu (2010a). Quyt nh 245/Q-TCT ca
Tng cc Thu v vic quy nh chc nng, nhim
v ca cỏc i thuc Chi cc Thu. Truy cp t:
ngy 20/2/2020.
Tng cc Thu (2010b). Quyt nh s 503/Q-TCT
quy nh chc nng, nhim v, quyn hn v c
cu t chc ca Chi cc thu trc thuc Cc thu,
H Ni. Truy cp t />van-ban/Thue-Phi-Le-Phi/Quyet-dinh-503-QDTCT-chuc-nang-nhiem-vu-quyen-han-co-cau-Chicuc-Thue-104903.aspx, ngy 20/2/2020.
V Th Bớch Qunh (2016). Chng tht thu thu thu
nhp cỏ nhõn t chuyn nhng bt ng sn. Tp
chớ Ti chớnh. Truy cp t o/
index.php/TC/article/viewFile/29944/25504, ngy
15/03/2020.

985