CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Kính gửi: Hội đồng chấm sáng kiến kinh nghiệm huyện .........................
Tên tôi ghi dưới đây:
Số
Họ và tên
TT
Ngày
Nơi công tác Chức Trình độ Tỉ lệ (%) đóng
Tháng
( Hoặc nơi
năm
thường trú)
danh
chuyên
môn
góp vào việc
tạo
ra
sáng
kiến ( ghi rõ đối
sinh
với từng đồng
giản nếu có)
1
.......................
Trường Mầm
Giáo Đại
..
non ................
viên
học
100%
sư phạm
.........
Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: “Một số biện pháp để nâng
cao chất lượng tổ chức vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi A1 trường
mầm non ......................... ” xã ......................... – huyện ......................... tỉnh .........................
1. Chủ đầu tư áp dụng sáng kiến: .........................
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
- Sáng kiến “Một số biện pháp để nâng cao chất lượng tổ chức vận động
theo nhạc cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi A1 trường mầm non ......................... ” áp
dụng trong lĩnh vực phát triển thẩm mĩ.
3. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu
- Từ tháng 09 năm 2018 đến tháng 4 năm 2019
1
4. Mô tả bản chất của sáng kiến:
4.1 Tính mới:
Giáo dục mầm non là một mắt xích đầu tiên và quan trọng trong hệ thống
giáo dục quốc dân. Mục đích của giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát triển một
cách toàn diện, hình thành những cơ sở đầu tiên cho nhân cách của con người xã
hội chủ nghĩa. Muốn thực hiện được mục tiêu đó, giáo viên phải tổ chức hướng
dẫn cho trẻ tham gia vào các loại hình hoạt động phong phú, đa dạng trong đó
phải kể đến là hoạt động âm nhạc trong trường Mầm non.
Âm nhạc đối với trẻ là một thế giới đầy cảm xúc. Như chúng ta đã biết âm
nhạc tác động vào con người ngay từ khi còn nằm trong nôi khi được nghe tiếng
ru à ơi của mẹ. Tâm hồn trẻ ngây thơ trong sáng, luôn luôn vui vẻ cho nên tiếp
xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu đối với trẻ. Bởi chính ở đây âm nhạc
được coi như một phương tiện giáo dục toàn diện nhân cách trẻ.
Trong chương trình giáo dục mầm non, bộ môn hoạt động âm nhạc là một
bộ môn nghệ thuật hết sức gần gũi đối với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là
nguồn hứng thú mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật và nó còn là phương tiện thiết
thực cho các hoạt động giáo dục khác.
Giáo dục âm nhạc trong trường mầm non là giáo dục cho trẻ lòng yêu âm
nhạc, biết cảm thụ âm nhạc thông qua các hoạt động âm nhạc phong phú như: Ca
hát, vận động, nghe hát, múa, trò chơi âm nhạc. Đặc biệt đối với trẻ 5 tuổi, giáo
dục âm nhạc đã đem lại cho trẻ những ấn tượng, những khái niệm âm nhạc, dần
hình thành trong tâm hồn trẻ, tạo điều kiện phát triển năng khiếu âm nhạc, đây là
bước khởi đầu giúp trẻ biết lựa chọn, đánh giá tác phẩm âm nhạc và biết cách
biểu diễn ở mức độ đơn giản. Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới
xung quanh, phát triển lời nói, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm... Đối với trẻ
âm nhạc là thế giới đầy kì diệu, đầy cảm xúc. Thế giới âm thanh muôn màu
không ngừng chuyển động tạo điều kiện cho trẻ phát triển các chức năng tâm lí,
năng lực hoạt động và sự hiểu biết của trẻ.
2
Chính vì vậy, tổ chức cho trẻ hoạt động âm nhạc có một vai trò rất quan
trọng, nhưng tổ chức cho trẻ hoạt động âm nhạc cần phải có sự hướng dẫn của
người lớn của thầy, cô giáo. Đặc biệt là với trẻ 5 tuổi, với lứa tuổi này tổ chức
hoạt động âm nhạc đòi hỏi giáo viên phải biết lựa chọn, phối hợp các biện pháp
một cách nhuần nhuyễn, sáng tạo để phát huy tính tích cực của trẻ trong hoạt
động âm nhạc bởi chính lẽ đó tôi nghiên cứu “Một số biện pháp để nâng cao
chất lượng tổ chức vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi A1 trường
mầm non .........................”. Nhằm nâng cao chất lượng hoạt động âm nhạc của
trẻ ngày càng tốt hơn.
- Lần đầu được áp dụng tại trường Mầm non ......................... và có thể áp
dụng được trong toàn huyện ..........................
4.2 Tính khoa học:
Vận động theo nhạc là hoạt động phối hợp giữa âm nhạc và động tác nhảy
múa hoặc sử dụng đồ chơi âm nhạc, gõ đệm theo hát tạo cho con người có được
sự cảm nhận về nhịp điệu, góp phần tích cực vào việc phát triển toàn diện nhân cách.
Hoạt động vận động theo nhạc ở lứa tuổi Mầm non có thể chia làm 2 nhóm
trên cơ sở tri giác âm nhạc và tái tạo các phương tiện truyền cảm trong động tác.
Nhóm thứ nhất: Là những động tác đơn giản biểu hiện cảm xúc theo tính
chất, nhịp điệu âm nhạc như vỗ tay, gõ đệm, nhún nhảy…trẻ nghe và phân biệt
cao độ, sắc thái, tốc độ, trọng âm, âm hình tiết tấu.
Nhóm thứ hai: Hướng vào những kỹ năng chuyển động trong quá trình vận
động theo nhạc.
Tất cả các động tác vận động theo nhạc như gõ nhịp, âm hình, tiết tấu,
múa…đều thực hiện nhiệm vụ chung là cảm nhận tiết tấu âm nhạc, nhưng mỗi
loại vận động có chức năng riêng, do đó khác nhau về yêu cầu.
Động tác vỗ tay, gõ nhịp, dậm chân có tác dụng giúp trẻ nắm vững tiết tấu,
nhịp, phách trong tác phẩm và được tiến hành ngay khi làm quen với tác phẩm.
Gõ nhịp, phách, âm hình tiết tấu yêu cầu phải chính xác, đúng với tác phẩm,
không cần phải có tư thế, tạo dáng, đường nét…
3
Múa là dạng vận động phát triển tính thẩm mỹ cho trẻ, hình thành tư thế,
dáng điệu, động tác đẹp. Các bài múa được xây dựng trên cơ sở nội dung, tính
chất, nhịp điệu âm nhạc, lời ca. tuy nhiên không phải bài hát nào cũng xây dựng
thành điệu múa. Do đặc điểm tư duy trực quan hình tượng của trẻ mà múa có thể
là những động tác minh hoạ lời ca, miêu tả sinh hoạt, mô tả thiên nhiên…Các
chất liệu cơ bản của dân gian các dân tộc Việt Nam, múa hiện đại cũng được khai
thác. Múa được sử dụng chủ yếu với độ tuổi Mẫu giáo. Cùng với sự phát triển của
trẻ thì kỹ năng múa của trẻ ngày càng rõ ràng và đa dạng.
Trẻ 5 tuổi biết chuyển động nhịp nhàng theo tính chất của nhanh hơn hoặc
thực hiện các bước nhảy: Bước nhảy thẳng, xoay tròn, biết xoay xung quanh bạn
và nhảy vòng tròn một mình, nhảy đổi nhóm, từ nhóm nhảy toả ra theo các hướng
rồi tụ lại, nhảy có cầm đạo cụ, biết chuyển đội hình đơn giản, làm các động tác
nhảy chân sáo, đá chéo chân, cùng với người lớn tập dượt các bài hát, truyền đạt
các bài mẫu trò chơi.
Trẻ 5 tuổi có khả năng sử dụng các nhạc cụ như phách tre, sắc xô, theo
nhịp, tiết tấu chậm. Vì vậy các biện pháp của tôi đưa ra phù hợp với khả năng của
trẻ, trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động.
4.3 Tính thực tiễn:
4.3.1 Thưc trạng của việc tổ chức một số biện pháp để nâng cao chất
lượng tổ chức vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo lớp 5 tuổi A1 tại trường
mầm non ..........................
Tổng số trẻ của lớp 23 trẻ trong đó trẻ nữ: 8/23 = 34,8%; trẻ em là dân tộc
thiểu số: 23/23 = 100%. 100% trẻ của lớp tôi đều đến trường học từ lúc 2 tuổi, 3
tuổi và 4 tuổi chính vì vậy mà trẻ đã có nề nếp học tập tốt và trẻ được tham gia
các hoạt động âm nhạc ở lớp 2 tuổi, 3 tuổi và 4 tuổi.
Trường mầm non ......................... được công nhận trường chuẩn quốc gia
mức độ 1. Năm học 2018 – 2019 trường có tổng số học sinh 208 cháu gồm 9
nhóm lớp với 25 cán bộ giáo viên, nhân viên, trình độ giáo viên đạt chuẩn, chất
lượng giảng dạy ngày một nâng cao, được phụ huynh học sinh tin tưởng. Số
4
lượng học sinh ra lớp ngày một đông, tỷ lệ huy động trẻ mẫu giáo ra lớp đạt
100%, tỷ lệ huy động trẻ nhà trẻ đạt 26,9%.
- Bản thân tôi là một giáo viên trẻ, yêu nghề - yêu trẻ.
- 2/2 giáo viên trong lớp đều có trình độ trên chuẩn, nắm chắc phương pháp
và nội dung tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ. Có kinh nghiệm trong việc tổ
chức các hoạt động, chăm sóc giáo dục trẻ. Hàng năm được đánh giá xếp loại
xuất sắc chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non.
- Được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của ban giám hiệu nhà trường về
chuyên môn xây dựng phương pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo
dục âm nhạc mầm non, tạo mọi điều kiện giúp tôi thực hiện tốt chương trình, đặc
biệt là những sáng tạo trong các hoạt động.
- Lớp mẫu giáo 5 tuổi A1 có đủ trang thiết bị đồ dùng đồ chơi theo Thông
tư 02/2010/TT-BGDĐT, sửa đổi thông tư 34/2013/TT-BGDĐT.
- Phòng học rộng rãi, thoáng mát về mùa hè, ấm áp về mùa đông đủ điều
kiện để hoạt động. Trường luôn coi trọng đến việc lấy trẻ làm trung tâm, lôi cuốn
trẻ tham gia vào các hoạt động.
- Phòng Giáo Dục và Đào Tạo ......................... đã thường xuyên tổ chức
bồi dưỡng chuyên môn và các đợt sinh hoạt cụm cho cán bộ giáo viên học tập học
tập và rút kinh nghiệm.
- Trẻ trong lớp cùng độ tuổi nên nhận thức tương đối đồng đều.
- Phụ huynh học sinh quan tâm, nhiệt tình ủng hộ và phối hợp tốt với giáo
viên trong việc chăm sóc giáo dục trẻ đặc biệt là môn giáo dục âm nhạc.
Ngay từ tháng 9 tôi đã tiến hành khảo sát và đánh giá khả năng vận động
theo nhạc của 23 trẻ lớp tôi.
Bảng khảo sát kết quả như sau:
Nội dung khảo sát
Số trẻ khảo sát
Số trẻ đạt
Số trẻ chưa đạt
Vận động theo nhịp
23
13/23= 56,5%
10/23 = 43,5%
Vận động theo phách
23
13/23 = 56,5%
10/23 = 43,5%
Vận động theo tiết tấu
23
12/23 = 52,1%
11/23 = 47,9%
Múa minh họa
23
11/23 = 47,9%
12/23 = 52,1%
5
Dựa vào bảng khảo sát trên cho thấy kĩ năng vận động theo nhạc của trẻ
trong lớp còn hạn chế:
+ Với nội dung vận động theo nhịp số trẻ thực hiện đạt là 13/23= 56,5%
chưa đạt là 10/23 = 43,5%
+ Vận động theo phách số trẻ thực hiện đạt là13/23 = 56,5% , chưa đạt là
10/23 = 43,5%
+ Vận động theo tiết tấu số trẻ thực hiện đạt là 12/23 = 52,1%, chưa đạt là
11/23 = 47,9%
+ Múa minh họa số trẻ thực hiện đạt là11/23 = 47,9%, trẻ múa chưa đạt là
12/23 = 52,1%
Qua khảo sát đầu năm tôi nhận thấy mặc dù là trẻ 5 tuổi nhưng khả năng vận
động theo nhạc của trẻ vẫn còn hạn chế, đối với những vận động đơn giản như vỗ
tay nhún nhảy theo nhịp, phách thì các con thực hiện tương đối tốt, còn với các vận
động như vỗ tay theo tiết tấu và múa minh họa thì trẻ thực hiện chưa tốt, chưa đều và
còn cứng nhắc.
* Nguyên nhân của thực trạng
+ Số trẻ nữ ít hơn so với trẻ nam.
+ Khả năng nghe nhạc của trẻ hạn chế.
+ 100% số trẻ trong lớp là dân tộc thiểu số
+ 95,6% trẻ trong lớp sống tại xã có điều kiện KTXH đặc biệt khó khăn
+ Do trẻ còn nhút nhát không giám thực hiện bài tập.
+ Trẻ được nghỉ hè nên việc ôn luyện vân động theo nhạc còn hạn chế.
+ Hình thức tổ chức các hoạt động vận động theo nhạc của cô chưa linh
hoạt, chưa gây được hứng thú cho trẻ hoạt động.
+ Đồ dùng trực quan phục vụ cho các hoạt động vận động theo nhạc còn ít,
chưa đẹp, chưa hấp dẫn và một số đồ dùng đã xuống cấp.
+ Phụ huynh đa số làm nghề nông nên chưa có thời gian quan tâm đến trẻ.
6
4.3.2 Một số biện pháp để nâng cao chất lượng tổ chức vận động theo
nhạc cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi A1 trường Mầm non ..........................
Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động âm nhạc, lựa
chọn các hình thức vận động phù hợp với nội dung của từng bài và phù hợp
với đặc điểm của trẻ.
Âm nhạc là trừu tượng nhưng có tính giáo dục nghệ thuật sâu sắc. Vì vậy
việc sớm tư duy trực quan và kích thích những yếu tố ban đầu là rất cần thiết. Vai
trò của cô giáo trong vấn đề này là phải tạo được sự hứng thú để trẻ say mê, ham
thích hoạt động nghệ thuật. Vì vậy việc xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động
âm nhạc, lựa chọn các hình thức vận động phù hợp với nội dung của từng bài và
phù hợp với đặc điểm của trẻ giúp cho hoạt động vận động theo nhạc của trẻ diễn
ra một cách nhẹ nhàng trẻ hứng thú tham gia vào các hoạt động và đạt được kết
quả cao trong hoạt động đó. Trước khi cho trẻ hoạt động nghệ thuật cô cần có
những hình thức gợi mở, dẫn dắt giới thiệu và được xem cô biểu diễn mẫu với
mức độ hoàn thiện nhất.
Làm mẫu là biện pháp quan trọng nhằm mục đích cho trẻ tri giác toàn vẹn
(Tri giác âm nhạc và vận động trong một khối thống nhất).
Dạy trẻ vỗ tay hoặc sử dụng đồ chơi âm nhạc gõ đệm theo hát cũng có
nhiều cách dạy. Giáo viên cần căn cứ vào loại nhịp, cấu trúc hình tiết tấu của bài
hát để chọn hình thức vỗ tay, gõ đệm và cách dạy cho phù hợp như:
- Dạy vỗ tay (hoặc gõ) theo nhịp: Vỗ tay hoặc gõ một tiếng vào phách
mạnh (đầu ô nhịp), phách yếu nghỉ.
Ví dụ: Trong bài Cho con có câu:
Ba sẽ
là
cánh chim, cho con bay thật xa.
Vỗ nghỉ vỗ nghỉ vỗ
vỗ nghỉ vỗ nghỉ vỗ
- Dạy vỗ tay (hoặc gõ) tiết tấu chậm: Vỗ tay hoặc gõ 3 tiếng, mỗi tiếng
bằng một nốt đen, rồi nghỉ bằng một tiếng (Vỗ tay hoặc gõ vào phách mạnh ở đầu
ô nhịp)
7
Ví dụ: Trong bài em yêu cây xanh em có câu:
Cái
cây xanh xanh, thì lá cũng xanh
Nghỉ
vỗ
vỗ
vỗ
nghỉ vỗ
vỗ
vỗ
Để tạo sự hứng thú cho trẻ và trẻ tích cực vận động theo nhạc tôi có thể
linh hoạt, làm đa dạng các cách học thuộc.
Dạy cả lớp vận động theo nhạc.
Nối tiếp theo tổ. (Cô nói: Cô giả làm con chim, khi chim bay về phía tổ nào
thì tổ đó vừa hát vừa gõ đệm theo nhịp).
Theo nhóm bạn trai, nhóm bạn gái cô nói: Khi cô bắt nhip cao tay thì các
bạn trai vừa hát vừa gõ đệm theo nhịp, khi thấy cô bắt nhịp thấp tay thì các bạn
gái thực hiện.
Nhóm hát, nhóm vận động cô nói: Các bạn trai làm các nhạc công gõ đệm
theo nhịp cho các bạn gái cầm micro làm ca sĩ.
+ Theo tốp nhỏ, cá nhân.
Khi cô cho trẻ tập sử dụng một loại nhạc cụ nào đó để đệm cho bài hát, cô
cần nói rõ cách gõ cho âm thanh phát ra như thế nào thì phù hợp.
Ví dụ: Dạy trẻ cách sử dụng nhạc cụ là trống: Tay trái cầm trống, tay phải
cầm dùi, khi gõ thì gõ vào giữa mặt trống, sau đó đưa ra gõ vào thành trống. Hoặc
dạy trẻ sử dụng nhạc cụ là xắc xô thì tay phải cầm xắc xô (úp xắc xô vào trong
lòng bàn tay) khi gõ thì gõ xắc xô vào lòng bàn tay trái sau đó đưa hai tay rộng ra
nghỉ bằng một phách.
Trong tổ chức có nhiều người tham gia vận động, di chuyển đội hình, múa
động tác cháu trai khác động tác cháu gái… Muốn thể hiện toàn vẹn trong sự kết
hợp với âm thanh âm nhạc cùng một lúc là không thể được. Vì vậy để đảm bảo tính
toàn vẹn của tri giác, tôi cần sử dụng biện pháp trình bày cùng với lời giải thích
động tác của các cháu trai trước, động tác của các cháu gái sau. Có thể giải thích
dưới hình thức dựng hình ảnh mô phỏng hoặc chỉ dẫn ngắn gọn, dễ hiểu.
8
Ví dụ khi dạy trẻ vận động minh hoạ bài: Vườn trường mùa thu có động
tác hai tay vung tự nhiên chân dậm mạnh, cô có thể nói: “Hai tay các con vung tự
nhiên, chân dậm mạnh như chú bộ đội đang hành quân đấy các con ạ.”
Trong chương trình một số bài múa đã có biên soạn động tác múa gợi ý,
song cô có thể dạy trẻ phối hợp các động tác tay chân, thân hình và thể hiện qua
nét mặt kết hợp với âm nhạc.
Ví dụ: Trong sách (Chăm sóc giáo dục Mẫu giáo và hướng dẫn thực
hiện chương trình 5 tuổi) không biên soạn động tác múa bài: “Bàn tay mẹ” của
tác giả Bùi Đình Thảo.
Dựa vào đặc điểm của lớp tôi các cháu có khả năng múa được những động
tác đơn giản, dựa vào nội dung của bài hát tôi đã sáng tạo ra động tác cho phần
dạo nhạc đầu, động tác của 3 câu hát, phần nhạc kết.
- Phần dạo nhạc đầu: Đứng thẳng, chân đứng rộng bằng vai, hai tay đưa lên
cao và đưa sang hai bên theo nhịp bài hát.
- Động tác 1: “Bàn tay mẹ bế chúng con” Hai tay dang rộng từ từ ấp vào
ngực vào từ “con”, kết hợp với nhún chân.
- Động tác 2: “Bàn tay mẹ....con” Hai tay đưa sáng 2 bên, kết hợp nhún
chân vào tiếng “con”
- Động tác 3: “Cơm con ăn....đun.” Hai tay từ từ lên cao vào từ “nấu”. Sau và
kết hợp với nhún chân vào từ “đun”
- Động tác 4: “Trời nóng bức...con.” Hai tay trên cao vẫy hai bên. Sau tay
ấp vào ngực, nhún chân vào từ “con”.
- Động tác 5: “Bàn tay mẹ...khôn”Hai tay đưa cao dang rộng hai bên.
- Phần nhạc kết: Hai tay đưa cao lên trên đầu, lắc cổ tay,
Để tạo sự hứng thú cho trẻ và trẻ tích cực luyện tập múa, tôi có thể cho trẻ
múa dưới các hình thức và sắp xếp di chuyển đội hình như sau:
+ Cô cho cả lớp múa. (Đội hình đứng vòng tròn, cô cũng đứng ở cùng trẻ).
9
+ Trẻ múa theo nhóm các bạn trai và các bạn gái đứng riêng theo từng vòng
tròn. (hai vòng tròn đồng tâm)
+ Trẻ múa từng đôi. (Hai trẻ quay mặt vào nhau hoặc tự chọn bạn để múa)
+ Trẻ múa theo nhóm nhỏ.
+ Cá nhân múa.
Cô cùng trẻ vận động múa theo nhạc
Biện pháp 2: Tăng cường luyện tập vận động theo nhạc cho trẻ.
Cũng giống như học hát, trẻ phải bắt chước và luyện tập nhiều lần các động
tác mới một cách chính xác và chi tiết. Tôi cần sử dụng một số biện pháp sau:
+ Làm mẫu lại các động tác có sự kết hợp của âm nhạc với mục đích khôi
phục lại trong trí nhớ, tri giác thính giác và trình tự động tác. Khi luyện tập cô
phải cùng làm với trẻ nhiều lần từ đầu đến cuối bài hát. Những động tác khó, cô
có thể cho trẻ múa lại kết hợp với lời ca (tiết nhịp) trọn vẹn câu hát.
+ Chỉ dẫn trẻ thực hiện động tác cùng với âm nhạc. Chỉ dẫn chi tiết, chính
xác, đặc điểm động tác cùng với âm nhạc, đồng thời khuyến khích trẻ hoạt động
+ Sửa dần cho trẻ những động tác không chính xác (Những trẻ chứ thực
hiện đươc tách ra để tập riêng)
Ví dụ: Trẻ múa sai câu “Trên cành hoa mẹ thêu con chim” Trong bài Chiếc
khăn tay của tác giả Văn Tấn. Có rất nhiều cách sửa sai như là cô cho trẻ múa
riêng động tác hoặc có thể cô nói “Khi cô đưa tay về phía các con thì các con
múa, khi cô chỉ vào cô thì cô múa”. Trong khi cô múa thì trẻ tri giác toàn bộ động
tác và trẻ tự điều chỉnh động tác của mình cho đúng.
+ Tổ chức linh hoạt, đa dạng cách học thuộc các động tác để gây hứng thú
và trẻ tích cực hoạt động dưới các hình thức cả lớp, tổ, nhóm trẻ luyện tập, tổ hát,
tổ vận động. Cô khuyến khích trẻ tự vận động để tạo khả năng theo dõi, và giúp
trẻ làm chính xác lại.
10
+ Căn cứ vào hình thức vận động theo nhạc như vỗ tay hoặc gõ đệm theo
tiết tấu, vận động minh hoạ, múa… Cô luôn chú ý tới đội hình của trẻ, sao cho cô
làm mẫu, tất cả nhìn thấy cô và cô quan sát được trẻ.
+ Đa dạng hoá các vận động:
Để trẻ đỡ chán và nâng cao khả năng của trẻ tôi thường xuyên luyện tập
cho trẻ đa dạng hoá các vận động trong bài hát: Múa, vỗ tay theo phách, theo
nhịp, theo tiết tấu.
+ Củng cố và hoàn thiện kỹ năng là bước tiếp theo giúp trẻ thể hiện độc
lập, sáng tạo, truyền cảm, đồng cảm với hình tượng nghệ thuật, tôi có thể yêu cầu
trẻ nhớ lại trình tự các động tác, biết phối hợp với các bạn, sẵn sàng thực hiện bài
tập vận động.
Cô cùng trẻ sử dụng đạo cụ âm nhạc luyện vận động theo nhạc
Biện pháp 3: Tạo môi trường âm nhạc cho trẻ hoạt động.
Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật được trẻ mẫu giáo rất yêu thích.
Đây là loại hình được xem như phương tiện để thực hiện các hoạt động giáo dục
một cách hiệu quả ở trường Mầm non.
Do đặc diểm tâm sinh lý lứa tuổi Mẫu giáo, các cháu tuy còn nhỏ tuổi
nhưng rất thích cái đẹp, mầu sắc sặc sỡ, mới lạ. Để tiến hành hoạt động âm nhạc
cần tạo ra một môi trường âm nhạc là rất cần thiết. Vì vậy tôi luôn cố gắng sưu
tầm và làm nhiều đồ dùng, đồ chơi đẹp, hấp dẫn trang trí xung quanh lớp.
- Sử dụng đồ dùng điện tử hiện đại như: Đàn Organ, ti vi, đầu đĩa...
- Tôi vẽ tranh, sưu tầm tranh ảnh từ hoạ báo, lịch… có nội dung về hoạt
động âm nhạc, nội dung bài sắp học để trang trí hoặc làm đồ dùng cho giảng dạy.
- Tôi chuẩn bị đồ chơi âm nhạc, bởi vì đồ chơi là nhu cầu tự nhiên không
thể thiếu đối với cuộc sống của trẻ. Đồ chơi có 2 loại chủ yếu:
+ Đồ chơi công nghiệp: Đàn, xắc xô, trống, trang phục…
11
+ Đồ chơi tự tạo: Đồ chơi tự tạo có muôn hình muôn vẻ bởi chúng được tạo
ra từ những vật sẵn có, dễ kiếm, dễ làm. Nguồn gốc của đồ chơi tự tạo là vô tận.
Làm đồ chơi tự tạo là hoạt động sáng tạo và độc đáo. Có thể dùng luôn những đồ
vật thông thường trong sinh hoạt hàng ngày, sử dụng trực tiếp những vật liệu tự
nhiên làm đồ chơi như: Tận dụng những đoạn tre già để đẽo phách tre, bìa cứng,
trang trí giấy đề can để tạo thành nhiều cái đàn có hình dáng khác nhau, các vỏ
lon bia, nước ngọt để làm trống, xúc xắc, làm đàn tơ rưng bằng tre nhỏ, vỏ hộp
sữa làm trống cơm, vải vụn của thợ may làm hoa cài tay, mút xốp làm mũ múa…
Để thu hút trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động tôi chú trọng đến việc
xây dựng góc hoạt động âm nhạc với cách trang trí đẹp, nhiều đồ chơi đảm bảo
an toàn, đa dạng về chủng loại, chất liệu. Các đồ chơi được sắp xếp sao cho gọn
gàng, dễ lấy, dễ cất, có thể sử dụng vào các hoạt động khác.
Góc hoạt động âm nhạc cho trẻ tại lớp
Biện pháp 4: Thực hiện giáo dục vận động theo nhạc cho trẻ ở mọi lúc,
mọi nơi:
Để nâng cao kỹ năng vận động theo nhạc của trẻ, ngoài những tiết dạy âm
nhạc chính trong giờ học tôi còn vận dụng dạy trẻ trong mọi lúc mọi nơi:
- Vận động theo nhạc trong giờ đầu đón trẻ, cuối buổi trả trẻ.
Vào đầu giờ đón trẻ hoặc cuối giờ trả trẻ cô có thể cho trẻ vận động theo
nhạc với từng nhóm và cá nhân trẻ, cô sẽ phát huy tính độc lập hoạt động của trẻ,
phát triển năng khiếu của trẻ và cô dễ dàng sửa sai cho trẻ.
- Tích hợp vận động theo nhạc vào tiết học.
Theo quan điểm sư phạm của tích hợp: Tích hợp không chỉ là đặt cạnh
nhau, liên kết với nhau, mà là xâm nhập, đan xen các đối tượng hay một bộ phận
của đối tượng vào nhau, tạo thành một chỉnh thể trong đó không có các giá trị của
từng bộ phận được bảo tồn và phát triển, mà đặc biệt là ý nghĩa thực tiễn của toàn
bộ cái chỉnh thể đó được nhân lên.
12
Tuổi mẫu giáo là lứa tuổi “Học bằng chơi, chơi mà học” do đó phải sử
dụng nhiều biện pháp, thủ thuật trong giờ học để gây hứng thú và sự tập trung
vốn rất ngắn của trẻ. Cũng vì thế mà giờ học mang tính tổng hợp. Vận động theo
nhạc có thể tích hợp nhẹ nhàng được vào một số giờ học khác hoặc tích hợp các
môn học khác vào vận động.
Ví dụ: Dạy trẻ gõ đệm theo tiết tấu chậm bài Nhà của tôi cô có thể tích
hợp môn Hình thành các biểu tượng toán bằng cách đếm số ngôi nhà lên biểu
diễn, đếm số dụng cụ âm nhạc…
Ví dụ: Trong hoạt động tạo hình bằng vân tay. Sau khi trẻ trưng bày và
nhận xét sản phẩm, cô có thể cho trẻ hát kết hợp với vận động minh hoạ trên nền
nhạc bài Tay thơm tay ngoan.
- Vận động theo nhạc trong lúc hoạt động dạo chơi ngoài trời: Trong khi
cho trẻ hoạt động ngoài trời cũng có thể cho trẻ vận động theo nhạc nhằm tạo cho
trẻ sự mềm dẻo, nhịp nhàng, làm thư giãn thần kinh....
Ví dụ: Cho trẻ dạo chơi khu vườn hoa. Cô có thể cho trẻ đứng đội hình
vòng tròn để múa hát bài Hoa trong vườn…
- Vận động theo nhạc trong thời gian chơi trò chơi sáng tạo: Có thể cho trẻ
vận động theo nhạc trong khi trẻ chơi trò chơi sáng tạo.
- Vận động theo nhạc trong giờ hoạt động chiều: Cô có thể tổ chức cho trẻ
hoạt động âm nhạc theo ý muốn, trẻ hát, múa, gõ đệm theo bài hát…cô khuyến
khích cả lớp cùng tham gia. Đây là cơ hội để trẻ học hỏi.
Trẻ vận động âm nhạc trong giờ hoạt động góc và hoạt động kể chuyện
Biện pháp 5: Lồng ghép một số vận động âm nhạc cho trẻ trong ngày
hội, ngày lễ:
Vào ngày lễ hội như ngày khai giảng, ngày nhà giáo Việt Nam, tết trung
thu, bé vui hội xuân… là những ngày có hình thức tổ chức quan trọng trong việc
13
tạo ra môi trường âm nhạc phong phú và sinh động. Ngày lễ, ngày hội có các
hoạt động nghệ thuật đa dạng như hát, múa, đóng kịch, đọc thơ…tạo cho trẻ niềm
phấn khởi, vui vẻ, những cảm xúc mới mẻ, tăng cường khả năng cảm thụ âm
nhạc, mở rộng nhận thức cho trẻ. Ngày lễ, hội là cơ hội cho giáo viên và trẻ trong
toàn trường giao lưu, hiểu biết nhau hơn, đồng thời tạo cơ hội cho trẻ nâng cao
các kỹ năng hoạt động nghệ thuật. Trẻ hiểu thêm những điều mới lạ chỉ có trong
ngày hội, ngày lễ, đồng thời củng cố những điều trẻ đã lĩnh hội được, hiểu được ý
nghĩa hoạt động âm nhạc trong ngày hội, ngày lễ. Hàng ngày, tôi luôn chú ý
thường xuyên rèn những kỹ năng vận động theo nhạc Khi nhà trường có kế hoạch
tổ chức tôi lựa chọn các nội dung phù hợp để luyện tập, chuẩn bị trang phục cho
trẻ. Khi biểu diễn tôi nhận thấy ở trẻ rất hào hứng, tự tin, vui tươi có ý thức trong
khi biểu diễn.
Trẻ múa hát trong hội xuân
4.4 Tính hiệu quả:
Với việc áp dụng “Một số biện pháp để nâng cao chất lượng tổ chức vận
động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi A1 trường Mầm non .........................”
tôi đã đạt được một số hiệu quả sau:
Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động âm nhạc, lựa
chọn các hình thức vận động phù hợp với nội dung của từng bài và phù hợp
với đặc điểm của trẻ.
Với việc xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động âm nhạc, lựa chon các
hình thức vận động theo nhạc phù hợp trẻ khắc sâu ấn tượng, nhận biết một cách
xúc cảm các động tác, bài múa, trẻ hứng thú tham gia vào các hoạt động vận động
theo nhạc, từ đó hình thành tư duy trực quan, tạo được những yếu tố ban đầu cho
mọi cảm nhận nghệ thuật ở trẻ.
Biện pháp 2: Tăng cường luyện tập vận động theo nhạc cho trẻ.
Trẻ rất hứng thú tham gia vào hoạt động vận động theo nhạc, vì luyện tập
thường xuyên đã giúp trẻ dần hoàn thiện các kĩ năng vận động theo nhạc, thể hiện
14
sáng tạo, truyền cảm, đồng cảm với hình tượng nghệ thuật, thể hiện các động tác
chính xác và chi tiết hơn. Thông qua vận động theo nhạc giúp cho trẻ nhanh nhẹn,
hoạt bát hơn.
Biện pháp 3: Tạo môi trường âm nhạc cho trẻ hoạt động tích cực.
Tuy các cháu còn nhỏ nhưng rất thích cái đẹp, màu sắc sặc sỡ, mới lạ giúp
trẻ phát triển khỏe mạnh cả về thể chất và tinh thần, trẻ được hoạt động trong môi
trường tốt cùng với những dụng cụ hỗ trợ như nhạc, đàn trang phục múa, các
dụng cụ âm nhạc giúp trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động, từ đó trẻ có thể dễ
dàng ghi nhớ các vận động đã được học.
Biện pháp 4: Tổ chức các hoạt động vận động theo nhạc ở mọi lúc, mọi nơi.
Với biện pháp tận dụng môi trường ở mọi lúc mọi nơi sẽ phát huy tính độc
lập hoạt động của trẻ, phát triển năng khiếu của trẻ đồng thời giúp trẻ hoàn thiện
các kỹ năng vận động mà trẻ còn lúng túng.
Biện pháp 5: Lồng ghép một số vận động âm nhạc cho trẻ trong ngày
hội, ngày lễ:
Ngày lễ ngày hội có các hoạt động nghệ thuật đa dạng như múa, hát, đóng
kịch tạo cho trẻ niềm vui tươi, khấn khởi và những cảm xúc mới mẻ. Trẻ có cơ
hội giao lưu học hỏi và hiểu biết nhau hơn, đồng thời nâng cao các kĩ năng hoạt
động nghệ thuật. Ở hoạt động này trẻ hào hứng tự tin có ý thức trách nhiệm trong
khi biểu diễn.
* Khả năng áp dụng sáng kiến trong đơn vị
Với những nội dung phương pháp của sáng kiến “Một số biện pháp để
nâng cao chất lượng tổ chức vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi A1
trường Mầm non ..........................”. Sau 8 tháng thực hiện sáng kiến, bước đầu
tôi đã thu được những kết quả nhất định trên trẻ trong thời gian tới tôi sẽ tiếp tục
áp dụng những biện pháp trên cho trẻ, với những biện pháp có kết quả khả quan
trên, tôi có thể áp dụng đối với lớp 5 tuổi A1 trường Mầm non ......................... và
có thể áp dụng không chỉ trong khối 5 – 6 tuổi mà còn được áp dụng trong
trường Mầm non trong huyện.
15
5. Những thông tin cần bảo mật
- Không có
6. Điều kiện để áp dụng sáng kiến
- Ban giám hiệu nhà trường luôn sát sao trong công tác chỉ đạo. Tạo điều
kiện thuận lợi cho giáo viên đi học nâng cao trình độ chuyên môn. Cần quan tâm
về cơ sở vật chất cũng như trang thiết bị đồ dùng dạy học đảm bảo điều kiện vật
chất cần thiết để giáo viên xây dựng và tổ chức kế hoạch giáo dục. Mở các lớp bồi
dưỡng cho giáo viên có cơ hội học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm với bạn bè đồng nghiệp
- Bản thân có trình độ chuyên môn nghiệp vụ Đại học sư phạm, có kinh
nghiệm 6 năm trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, trong đó có 2 năm phụ trách
lớp 5 tuổi. Luôn nắm được nội dung chương trình chăm sóc giáo dục mầm non, tổ
chức đầy đủ chăm sóc giáo dục trẻ, linh hoạt sáng tạo trong tổ chức hoạt động cho
trẻ. Có ý thức tự học, tự rèn để bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp
vụ, nâng cao kiến thức về chương trình giáo dục Mầm non. Cô giáo cùng phụ
trách có trình độ chuyên môn trên chuẩn, là giáo viên cốt cán có nhiều kinh
nghiệm trong chăm sóc giáo dục trẻ: Đội ngũ giáo viên trong trường luôn đoàn
kết, thống nhất, tạo điều kiện giúp đỡ nhau trong công việc. Tích cực sưu tầm và
làm đồ dùng đồ chơi bằng nguyên vật liệu sẵn có ở địa.
- Để tiết dạy có hiệu quả cao giáo viên cần phải tạo môi
trường âm nhạc cho trẻ, nhằm thu hút sự chú ý của trẻ, thường
xuyên cho trẻ nghe nhạc ở mọi lúc, mọi nơi nếu thấy phù hợp ...
là rất cần thiết để phát triển tai nghe cho trẻ
- Trang phục cho trẻ biểu diễn, đẹp hấp dẫn, gây được cho
trẻ sự hứng thú.
- Tất cả những đồ dùng, đồ chơi âm nhạc
đều phải ở vị trí cho trẻ dễ nhìn thấy, trẻ dễ dàng lấy và sử dụng.
- Giáo viên cần tự rèn luyện và nâng cao kỹ năng khi hát,
múa mẫu cho trẻ không ngừng học tập và rèn luyện và nâng cao
kỹ năng hát đúng lời, đúng giai điệu thể hiện tình cảm động tác
16
minh hoạ phù hợp cho trẻ học tập. Mỗi giáo viên phải luôn có sự
đầu tư học hỏi chuyên môn nghiệp vụ.
- Trẻ nhanh nhẹn, khỏe mạnh. Đảm bảo tỉ lệ chuyên cần đạt từ 95% trở lên.
- Phụ huynh tin tưởng khả năng, năng lực và trình độ chuyên môn của cô
giáo, luôn mong muốn con em mình vui vẻ, yêu thích hoạt động âm nhạc. Chủ
động tích cực phối hợp với cô giáo trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, đặc biệt
là trong những ngày hội, ngày lễ của cô và trẻ.
7. Lợi ích của sáng kiến thu được.
Qua 8 tháng áp dụng “Một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức
vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi A1 trường Mầm
non .........................”
cho trẻ lớp Mẫu giáo 5 tuổi A1 trường Mầm
non .......................... Từ tháng 9/2018 đến tháng 4/2019 tôi đã đạt được kết quả
sau: Trẻ lớp tôi tích cực tham gia vào các họat động vận động theo nhạc, kỹ năng
vận động theo nhạc của trẻ được tốt hơn, trẻ có khả năng nghe cảm thụ các bài hát
tốt hơn rõ rệt hơn cụ thể:
Nội dung khảo sát
Số trẻ khảo sát
Số trẻ đạt
Số trẻ chưa đạt
Vận động theo nhịp
23
23/23 = 100%
0/23 = 0%
Vận động theo phách
23
21/23 = 91,3%
2/23 = 8,7%
Vận động theo tiết tấu
23
20/23 = 86,96%
3/23 = 13,04%
Múa minh họa
23
22/23 = 95,7%
1/23 = 4,3%
Dựa vào bảng khảo sát trên cho thấy kĩ năng vận động theo nhạc của trẻ
trong lớp đã đạt được kết quả sau:
+ Với nội dung vận động theo nhịp số trẻ thực hiện đạt là 23/23 = 100%
(Tăng 46,5% so với đầu năm).
+ Vận động theo phách số trẻ thực hiện đạt 2l/23 = 91,3% (Tăng 34,8% so
với đầu năm).
17
+ Vận động theo tiết tấu số trẻ thực hiện đạt là 20/23 = 86,96%(Tăng
34,86% so với đầu năm).
+ Múa minh họa số trẻ thực hiện đạt là 22/23 = 95,7% (Tăng 47,8% so với
đầu năm).
Sau một thời gian vận dụng một số biện pháp nâng cao chất lượng vào
hoạt động, vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi A1 tại trường mầm
non ........................., tôi nhận thấy các cháu rất hứng thú, hăng say chủ động
tích cực hoạt động và đã thu được kết quả tốt đẹp. Tuy ban đầu trẻ còn gặp
nhiều khó khăn như chưa bạo dạn, tự tin, trẻ còn nhút nhát, các động tác vận
động theo nhạc chưa chính xác, cứng nhắc... Sau khi đã xác định rõ vai trò
trách nhiệm của mình, tôi đưa ra một số biện pháp để nâng cao chất lượng dạy
vận động theo nhạc cho trẻ, với việc tổ chức linh hoạt được áp dụng tôi thấy,
điều đó chứng minh rằng thực nghiệm của chúng tôi thành công, áp dụng các
biện pháp tôi đề ra rất phù hợp, chất lượng của việc dạy vận động theo nhạc
của trẻ phát triển tốt hơn. Bên cạnh đó tôi luôn sưu tầm đổi mới cách dạy vận
động theo nhạc để tạo hứng thú cho trẻ hoạt động.
Sau một thời gian thực hiện áp dụng sáng kiến “ Một số biện pháp để
nâng cao chất lượng tổ chức vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi A1
trường Mầm non .........................” qua tổ chức các hoạt động hằng ngày của trẻ
có hiệu quả, bản thân tôi nhận thấy một số biện pháp trên có tác dụng ảnh hưởng
lớn đến kết quả giảng dạy thực tế với đặc điểm tình hình và khả năng nhận thức
của trẻ tại lớp tôi phụ trách. Vậy tôi cho rằng sáng kiến này có khả năng ứng dụng
cho trẻ mẫu giáo của trường mầm non ......................... và có thể áp dụng rộng rãi
tại các trường mầm non trong huyện.
8. Người tham gia áp dụng sáng kiến
- Không có
Tôi xin cam đoan mọi thông tin trong đơn là trung thực, đúng sự thật và
hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
........................., ngày 10 tháng 04 năm 2019
18
NGƯỜI LÀM ĐƠN
.........................
19
20