Giáo án: Vật Lí 9 GV: Lương Văn Cẩn
Tu ần : 17 NS: 14/11/2010
Tiết : 30 ND: 2/12/2010
BÀI 28.
ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
I.Mục tiêu :
1.Kiến thức :Mô tả được bộ phận chính và giải thích được hoạt động của động cơ điện một chiều
Nêu được tác dụng của mỗi bộ phận chính trong động cơ
Phát hiện sự biến đổi điện năng thành cơ năng .khi động cơ điện hoạt động .
2.Kó năng : G iải thích được hoạt động của động cơ điện một chiều .
3.Thái độ : Làm việc khoa học,sáng tạo, liên hệ tốt thực tế
II.Chuẩn bò :
1.Giáo viên :Cho mỗi nhóm : 1 Mô hình động cơ điện một chiều , 1Nguồn điện 6 V
2.Học sinh :Xem bài ở nhà
II.Hoạt động d ạy và học :
1.Ki ểm tra sĩ số
2.Kiểm tra bài cũ
Chiều của lực điện từ phụ thuộc vào những yếu tố nào?
Phát biểu quy tắc bàn tay trái?
3.ĐVĐ: Như SGK
HOẠT ĐỘNG CỦA TRỊ TRỢ GIÚP CỦA GV
Hoạt động 1 Tìm hiểu nguyên tắc cấu tạo của động cơ điện một chiều
HS làm việc cá nhân , tìm hiểu trên hình 28.1
SGK và trên mô hình để nhận biết và chỉ ra
các bộ phận chính của động cơ điện một
chiều .
- động cơ điện một chiều gồm hai bộ phận
chính : Là nam châm và khung dây dẫn , cổ
góp điện , thanh quét C
1
, C
2
a) Tứng cá nhân hs NC-SGK thực hiện
C1:xác đònh lực
từ tác dụng lên
đoạn dây AB va
ø CD của khung
dây dẫn có dòng
điện chạy qua
như mô tả trên hình 28.1
b)Thực hiện C2 , Mỗi hs suy nghó và nêu dự
đoán , có hiện tượng gì xảy ra với khung dây
khi đó
C
2
:khung dây sẽ Quay quanh một Trục OO
’
Thực hiện C3 :Hoạt động nhóm làm TN kiểm
Tổ chức cho hs NC- SGK , đưa mô hình về
từng nhóm cho hs tìm hiểu cấu tạo của động cơ
điện một chiều .và yêu cầu mỗi hs chỉ rõ trên
mô hình có hai bộ phận chính của nó
* Yêu cầu hs vận dụng qui tắc bàn tay trái để
xác đònh lực từ tác dụng lên đoạn dây AB và
CD của khung dây , biểu diễn cặp lực từ đó trên
hình vẽ
Hướng dẫn C1 : yêu cầu hs biểu diễn lực tác
dụng lên khung dây ABCD
*Gợi ý trả lời C2:C ặp lực từ vừa vẽ có tác
dụng gì với khung dây ?
* Theo dõi các nhóm làm TN và yêu cầu các
nhóm báo cáo kết quả TN cho biết dự đoán
đúng hay sai .
tra dự đoán , quan sát và nêu kết quả TN .
C3: Kết quả TN kiểm tra đúng với dự đoán
trên .
c)Trao dổi kết luận về cấu tạo , nguyên tắc
hoạt động của động cơ điện một chiều
a. Cấu tạo Động cơ điện một chiều có hai bộ
phậnä chính là nam châm tạo ra từ trường
( phần đứng yên gọi là satato) và khung dây
dẫn cho dòng điện chạy qua ( phần chuyển
động gọi là roto )
b. Nguyên tắc hoạt động :Khi đặt khung dây
dẫn ABCD trong từ trường và cho dòng điện
chạy qua khung dây thì dưới tác dụng của lực
điện từ khung sẽ quay
* Nêu câu hỏi : Động cơ điện một chiều có các
bộ phận chính là gì ? nó hoạt động theo nguyên
tắc nào ?
*Yêu cầu hs rút ra kết luận :và cho ghi vở
Hoạt động 2 Tìm hiểu động cơ điện một chiều trong kó thuật
a) Làm việc cá nhân với hình 28.2 SGK để
chỉ rõ hai bộ phận chính của động cơ trong kó
thuật .
b)Thực hiện C4 : Nhận xét về sự khác nhau
của hai bộ phận chính của động cơ điện trong
kó thuật so mô hình động cơ đã tìm hiểu ở
mục 1
c) Rút ra kết luận về động cơ điện một chiều
trong kó thuật .
Kêt luận :
a) Trong động cơ điện kó thuật , bộ phận tạo
ra từ trường là nam châm điện
b)Bộ phận quay gồm nhiều cuộn dây đặt lệch
nhau và song song với trục của một khối trụ
làm bằng lá thép kó thuật điện
* Gợi ý cho hs nhớ cấu tạo của Rôto và satato
trong động cơ điện đang học ở chương trình
Công Nghệ lớp 8 trả lời C4
* Nêu câu hỏi : Trong động cơ điện kó thuật , bộ
phận tạo ra từ trường có phải là nam châm vónh
cữu hay không ? , bộ phận quay của động cơ có
phải đơn giản là khung dây dẫn hay không ?
*Giới thiệu với hs : Ngoài động cơ điện một
chiều còn động cơ điện xoay chiều là loại đông
cơ thường dùng trong đời sống và trong kó thuật
Hoạt động 3 Phát hiện sự biến đổi năng lượng trong động cơ điện
Nêu nhận xét về sự chuyển hoá năng lượng
trong động cơ điện
Khi động cơ hoạt động thì nó chuyển hoá
năng lượng từ điện năng sang cơ năng.
* Nêu câu hỏi khi hoạt động động cơ chuyển
hoá năng lượng từ dạng nào sang dạng nào ?
*Giúp hs hoàn chỉnh nhận xét và rút ra kết luận
Hỏi : Khi động cơ điện hoạt động thì nó chuyển
hoá năng lượng từ dạng nào sang dạng nào ?
Hãy kể tên một vài thiết bị điện có sự biến đổi
năng lượng trong động cơ điện trong thực tế?
Nêu được lợi ích của các thiết bị đó?
Hoạt động 4 Củng cố -ø Vận dụng-Dặn dò
làm việc cá nhân trả lời C5, C6 ,C7
C5:
C6: Dùng nam châm
điện để tạo ra từ trường lớn
C7: Hs tuỳ trả lời
HS: Thu thập thơng tin làm việc ở nhà
HS: Làm việc cá nhân trả lời câu C5,C6,C7
Về nhà học bài, Làm bài tập SBT
Xem và chuẩn bị kẻ bảng 1,2 Bài 29. tiết sau làm
kiểm tra thực hành
N ỘI DUNG GHI BẢNG
I.Tìm hiểu nguyên tắc, cấu tạo của động cơ điện một chiều
1. Các b ộ phận chính của động cơ điện một chiều
2.Hoạt động của động cơ điện một chiều
C1,C2,C3
3.Kết luận ( SGK)
II. Tìm hiểu động cơ điện một chiều trong kó thuật
1.C ấu tạo của động cơ điện một chiều trong kĩ thuật
C4
2.Kết luận ( SGK)
III.Phát hiện sự biến đổi năng lượng trong động cơ điện
IV.V ận dụng
C5,C6,C7
V. Ghi nhớ: ( SGK)
VI. Rút kinh nghiệm:
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………