Bài giảng Quản trị kinh doanh thương mại: Bài 2 - PGS.TS. Nguyễn Thị Xuân Hương

QUẢN TRỊ KINH DOANH THƯƠNG MẠI

Giảng viên: PGS. TS. Nguyễn Thị Xuân Hương
Trường Đại học Kinh tế quốc dân

v1.0014111218

1


GIỚI THIỆU HỌC PHẦN
I.

Mục tiêu học phần

Sau khi tiếp thu môn học, người học nắm được các vấn đề nâng cao về cơ sở lý luận và
phương pháp luận về quản trị kinh doanh thương mại trong nền kinh tế thị trường: Bản chất,
mục tiêu, nội dung, nguyên tắc, các kỹ thuật giải quyết các vấn đề kinh doanh… Trên cơ sở
đó vận dụng để xử lý và giải quyết tốt các vấn đề kinh doanh thương mại trong nền kinh tế thị
trường, thúc đẩy kinh doanh theo đúng quy tắc thị trường.
II. Nội dung nghiên cứu
•

Bài 1: Đối tượng, nhiệm vụ và phương pháp nghiên cứu mơn học

•

Bài 2: Kinh doanh thương mại trong cơ chế thị trường

•

Bài 3: Mơi trường kinh doanh thương mại

•

Bài 4: Chiến lược và kế hoạch kinh doanh thương mại

•

Bài 5: Tạo nguồn, mua hàng và dự trữ hàng hóa trong kinh doanh thương mại

•

Bài 6: Quản trị hoạt động bán hàng trong kinh doanh thương mại

•

Bài 7: Quản trị Marketing trong kinh doanh thương mại

•

Bài 8: Quản trị vốn và chi phí trong kinh doanh thương mại

v1.0014111218

2


BÀI 2
KINH DOANH THƯƠNG MẠI TRONG
CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG

Giảng viên: TS. Nguyễn Thị Xuân Hương
Trường Đại học Kinh tế quốc dân

v1.0014111218

3


TÌNH HUỐNG KHỞI ĐỘNG
Cơng ty Bạch Hạc
Bạch Hạc là nhà phân phối chuyên nghiệp các sản phẩm hóa mỹ phẩm cao cấp
nhập khẩu từ nước ngồi. Cơng ty đã thành công trong việc phân phối các sản phẩm
như sữa tắm, kem dưỡng da, phấn trang điểm, nước hoa. Đầu năm nay, Bạch Hạc
giới thiệu một sản phẩm mới là một loại dầu gội đầu cao cấp của Nhật Bản. Doanh
số bán hàng của sản phẩm mới này quý đầu tiên rất thấp, chỉ bằng 20% doanh số
bán hàng dự kiến. Giám đốc kinh doanh của Bạch Hạc muốn tìm hiểu nguyên nhân
của tình trạng này và đề ra các biện pháp để nâng cao doanh số bán.

v1.0014111218

4


TÌNH HUỐNG KHỞI ĐỘNG

1. Doanh số bán thấp của sản phẩm dầu gội đầu mới có thể do những
nguyên nhân gì?
2. Đặc điểm của nhóm khách hàng chun mua các sản phẩm hóa mỹ
phẩm cao cấp nhập khẩu từ nước ngồi là gì? Liệu có phải là Bạch

Hạc chưa nghiên cứu kỹ thị trường và tâm lý khách hàng trước khi
phân phối sản phẩm?
3. So với các sản phẩm khác mà công ty đã phân phối thành công, sản
phẩm mới này có đặc điểm gì khác mà cơng ty cần lưu ý?
4. Để có thể thành cơng trong việc phân phối sản phẩm dầu gội đầu
mới, Bạch Hạc nên thực hiện các biện pháp gì?

v1.0014111218

5


MỤC
MỤCTIÊU
TIÊU
•

Hiểu được các khái niệm: Thương mại, kinh doanh, kinh doanh thương mại.

•

Nắm được đặc điểm kinh doanh thương mại trong cơ chế thị trường ở Việt Nam.

•

Hiểu rõ chức năng, nhiệm vụ của kinh doanh thương mại.

•

Nắm vững các nội dung cơ bản của kinh doanh thương mại

v1.0014111218

6


NỘI
NỘI DUNG
DUNG
Đặc điểm kinh doanh thương mại trong cơ chế thị trường

Mục đích, chức năng và nhiệm vụ của kinh doanh thương mại

Nội dung cơ bản của kinh doanh thương mại

v1.0014111218

7


1. ĐẶC ĐIỂM CỦA KINH DOANH THƯƠNG MẠI TRONG CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG
1.1. Các khái niệm
1.2. Đặc điểm của kinh doanh thương mại trong cơ chế thị trường

v1.0014111218

8


1.1. CÁC KHÁI NIỆM

CÁC KHÁI NIỆM

Thương mại

Thương mại là lĩnh vực trao đổi
hàng hóa thơng qua mua bán
trên thị trường.

Kinh doanh

Là sự đầu tư tiền của công sức
vào một lĩnh vực nào đó nhằm
mục đích kiếm lời.

Kinh doanh
thương mại

v1.0014111218

Kinh doanh thương mại là sự
đầu tư tiền của, công sức vào
lĩnh vực mua bán hàng hóa, dịch
vụ nhằm mục đích kiếm lời.

9


1.2. ĐẶC ĐIỂM CỦA KINH DOANH THƯƠNG MẠI TRONG CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG

• Kinh doanh thương mại là hoạt động trong lĩnh vực phân phối lưu thông, đặc điểm
này ảnh hưởng đến vốn, cơ cấu chi phí và lợi nhuận của doanh nghiệp thương mại.
• Kinh doanh thương mại địi hỏi phải thực hiện hành vi mua để bán.
• Kinh doanh thương mại địi hỏi phải hiểu hàng hóa và quản lý hàng hóa.
• Kinh doanh thương mại dùng vốn, tiền của cơng sức vào mục đích kiếm lời, bảo
tồn vốn là yêu cầu tất yếu.

v1.0014111218

10


2. MỤC ĐÍCH, CHỨC NĂNG VÀ NHIỆM VỤ CỦA KINH DOANH THƯƠNG MẠI
2.1. Mục đích
2.2. Chức năng
2.3. Nhiệm vụ
2.4. Vai trò

v1.0014111218

11


2.1. MỤC ĐÍCH

AN TỒN

VỊ THẾ
LỢI NHUẬN

v1.0014111218

12


2.2. CHỨC NĂNG
•

Lưu thơng hàng hóa

•

Tiếp tục q trình sản xuất trong khâu lưu thơng

•

Cầu nối giữa sản xuất và tiêu dùng

v1.0014111218

13


2.3. NHIỆM VỤ
•

Nâng cao hiệu quả kinh doanh bằng cách thỏa mãn nhu cầu
của khách hàng.

•

Thúc đẩy sản xuất và tiêu dùng cũng như khoa học kỹ thuật
phát triển.

•

Phát triển hoạt động dịch vụ phục vụ khách hàng một cách
đầy đủ, thuận lợi, văn minh.

•

Giảm chi phí kinh doanh, bảo tồn vốn kinh doanh, tn thủ
luật pháp và chính sách xã hội.

v1.0014111218

14


2. VAI TRỊ
•

Là khâu trung gian giữa sản xuất và tiêu dùng, là cầu nối sản xuất
và tiêu dùng.

•

Thúc đẩy nhu cầu, thúc đẩy tiến bộ khoa học kỹ thuật cơng nghệ.

•

Thực hiện dữ trữ khâu lưu thơng, điều hịa cung cầu.

•

Là lĩnh vực dịch vụ cần thiết sản xuất.

•

Tác dụng to lớn trong việc hấp thụ nguồn lực bên ngoài.

v1.0014111218

15


3. NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA KINH DOANH THƯƠNG MẠI
3.1. Nghiên cứu và xác định nhu cầu thị trường về loại hàng hóa dịch vụ để lựa chọn lĩnh vực và
mặt hàng kinh doanh.
3.2. Xây dựng chiến lược và kinh doanh.
3.3. Huy động và sử dụng hợp lý cá nguồn lực đưa vào kinh doanh.
3.4. Tổ chức thực hiện các hoạt động nghiệp vụ kinh doanh.
3.5. Quản trị lao động, vật tư, tiền vốn nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh

v1.0014111218

16


3.1. NGHIÊN CỨU VÀ XÁC ĐỊNH NHU CẦU THỊ TRƯỜNG VỀ LOẠI HÀNG HÓA DỊCH VỤ ĐỂ

LỰA CHỌN LĨNH VỰC VÀ MẶT HÀNG KINH DOANH
•

Một doanh nghiệp có thể có nhiều cách lựa chọn hàng hố kinh doanh.

•

Mỗi hàng hố kinh doanh có những đặc điểm khác nhau, nhu cầu về hàng hố khác nhau.

•

Nguồn cung cấp hàng hố cho các doanh nghiệp khác nhau có những đặc thù khác nhau.

•

Kinh doanh các hàng hố khác nhau, doanh nghiệp sẽ phải có những điều kiện kinh doanh
phù hợp.

v1.0014111218

17


3.1. NGHIÊN CỨU VÀ XÁC ĐỊNH NHU CẦU THỊ TRƯỜNG VỀ LOẠI HÀNG HÓA DỊCH VỤ ĐỂ
LỰA CHỌN LĨNH VỰC VÀ MẶT HÀNG KINH DOANH

Nghiên cứu khả
năng nguồn hàng

Nghiên cứu nghiệp

khả năng cung ứng
của doanh nghiệp

QUYẾT ĐỊNH
MẶT HÀNG
KINH DOANH
VÀ CƠ SỞ VẬT
CHẤT PHỤC
VỤ KINH
DOANH

Nghiên cứu đặc
tính thị trường

v1.0014111218

18


3.1. NGHIÊN CỨU VÀ XÁC ĐỊNH NHU CẦU THỊ TRƯỜNG VỀ LOẠI HÀNG HÓA DỊCH VỤ
ĐỂ LỰA CHỌN LĨNH VỰC VÀ MẶT HÀNG KINH DOANH (tiếp theo)

v1.0014111218

19


3.2. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH VÀ CHIẾN LƯỢC KINH DOANH

Sự thay đổi không

đồng đều giữa các
yếu tố của sản
xuất kinh doanh

XÂY DỰNG
CHIẾN LƯỢC
VÀ KẾ HOẠCH
KINH DOANH
LÀ TẤT YẾU
KHÁCH QUAN

Nguồn lực có hạn

v1.0014111218

20


3.3. HUY ĐỘNG VÀ SỬ DỤNG HIỆU QUẢ CÁC NGUỒN LỰC ĐƯA VÀO KINH DOANH

•

Vốn hữu hình: Tiền, nhà cửa, kho tàng, cửa hàng, quầy hàng…

•

Vốn vơ hình: Thương hiệu, con người với tài năng kinh nghiệm…

Nguồn lực luôn luôn có hạn với bất kỳ doanh nghiệp nào do đó phải sử dụng hợp lý, hiệu quả
nguồn lực đưa vào kinh doanh.

v1.0014111218

21


3.4. TỔ CHỨC THỰC HIỆN CÁC HOẠT ĐỘNG NGHIỆP VỤ KINH DOANH

MUA

CÁC HOẠT
ĐỘNG
NGHIỆP VỤ
KHÁC

DỮ TRỮ

Tổ chức thực
hiện các hoạt
động nghiệp vụ
kinh doanh

DỊCH VỤ
PHỤC VỤ
KHÁCH
HÀNG

BÁN

VẬN

CHUYỂN
BẢO QUẢN

v1.0014111218

22


3.5. QUẢN TRỊ LAO ĐỘNG, VẬT TƯ, TIỀN VỐN NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH DOANH

v1.0014111218

23


3.5. QUẢN TRỊ LAO ĐỘNG, VẬT TƯ, TIỀN VỐN NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH DOANH
(tiếp theo)
Quản trị nhân sự là sự lựa chọn, bố trí, sắp xếp phân cơng lao động vào cơng việc phù hợp, thực
hiện có hiệu quả hoạt động.

VỐN
DÀI
HẠN

VỐN
NGẮN
HẠN

VỐN KINH DOANH
CỦA DOANH NGHIỆP

v1.0014111218

24


3.5. QUẢN TRỊ LAO ĐỘNG, VẬT TƯ, TIỀN VỐN NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH DOANH
(tiếp theo)

CHI PHÍ MUA HÀNG
CHI PHÍ
KINH
DOANH
CHI PHÍ DỮ TRỮ

Quản lý chi phí là quản lý các khoản chi đúng mục đích, đúng kế hoạch, tiết kiệm, tính tốn đúng
CHI PHÍ BÁN HÀNG
các khoản chi phí.

v1.0014111218

25