GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI
KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP LỚN TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG CÔNG
THƯƠNG KHU VỰC BA ĐÌNH
3.1. ĐỊNH HƯỚNG MỤC TIÊU HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG CÔNG
THƯƠNG CHI NHÁNH BA ĐÌNH
3.1.1. Xu hướng phát triển của hoạt động ngân hàng trong thời gian tới
Sang năm 2009, lo ngại về những vấn đề trong nước bắt nguồn từ việc cho vay đầu
tư bất động sản thiếu thận trọng vào cuối 2007 đầu 2008 đang dần lắng xuống, các nhà đầu
tư đang rục rịch chuẩn bị vay vốn cho các cơ hội làm ăn mới. Vì vậy, các ngân hàng kể cả
ngân hàng cổ phần lớn lẫn khối ngân hàng vừa và nhỏ đều tăng vốn cổ đông, duy trì mức
lợi nhuận và cải thiện danh mục đầu tư. Trong khi đó, các ngân hàng nhà nước năm qua đã
xiết chặt cơ chế cho vay và thu lợi nhuận lớn thông qua việc mua lại trái phiếu bán ra bởi
nhà đầu tư ngoại. Thâm hụt thương mại năm 2009 cũng được ước tính sẽ ở mức thấp hơn
va
̀
các luồng vốn ngắn hạn có thể hạn chế sư
̣
biê
́
n đô
̣
ng của tỷ giá hối đoái. WB cũng dự
báo khả năng giảm giá thư
̣
c tê
́
đồng tiền Việt Nam trong năm 2009 là thấp. Chính phủ cũng
đang từng bước áp dụng một cơ chế tỉ giá linh hoạt hơn và tiếp tục duy trì các chính sách
tiền tệ đã được đưa ra để giảm thiểu tác động của các cú sốc từ biến động về giá cả trên thế
giới và nhu cầu xuất khẩu.
Giảm lãi suất vay và nới lỏng tiền tệ là động thái đầu tiên được dự đoán sẽ được các
ngân hàng thực hiện. Ngay từ cuối 2008 các ngân hàng đã rục rịch giảm lãi suất khi lãi
xuất cơ bản còn 13%. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp có thể tiếp cận
được vốn vay. Song thời gian tới sẽ là thời gian mà các ngân hàng đều rất thận trọng trong
cho vay, các khoản vay sẽ được kiểm soát kĩ hơn.
Một xu hướng của các ngân hàng nhỏ lẻ để đối phó với tình hình mới là sát nhập.
Việc sát nhập các ngân hàng sẽ giúp củng cố hệ thống ngân hàng trong nước. Đồng thời nó
giúp mở rộng các ngân hàng mới về quy mô và tầm hoạt động. Việc sát nhập cũng sẽ giúp
sự quản lý vĩ mô của nhà nước với hệ thống ngân hàng trở nên dễ dàng hơn.
Năm 2009, các ngân hàng sẽ bắt đầu phải chú trọng đến mảng bán lẻ và đầu tư cho
dịch vụ, đặc biệt phát triển dịch vụ cho vay chứng khoán, mua vàng hay mua bất động sản
và các dịch vụ chăm sóc khách hàng cá nhân. Đây sẽ là một trong những yếu tố cạnh tranh
gay gắt nhất của các ngân hàng trong thời gian tới. Các ngân hàng bắt đầu chú trọng tới
việc cung cấp dịch vụ khách hàng khi có nhiều ngân hàng tranh giành lẫn nhau miếng bánh
vốn không lớn. Vì vậy chất lượng dịch vụ sẽ là một trong những yếu tố được đem ra so
sánh khi khách hàng quyết định lựa chọn ngân hàng.
Hiện nay ở Việt Nam, số lượng ngân hàng nếu so trên dân số hơn 80 triệu người thì
vẫn còn khá khiêm tốn nhưng nếu đem so với tỷ lệ người dân thực sự sử dụng dịch vụ
ngân hàng và nguồn thu của các ngân hàng từ dịch vụ như cho vay, tiết kiệm, thanh toán,
đầu tư, bảo hiểm … thì quả thật “miếng bánh” này đang bị chia thành rất nhiều phần. Tuy
nhiên số lượng ngân hàng có khả năng đáp ứng vấn đề an toàn vốn và chất lượng tài sản thì
lại không nhiều.
Thêm vào đó là nỗi lo thiếu nhân lực có chuyên môn cáo để phát triển các nghiệp vụ
phòng ngừa rủi ro trong giai đoạn tới đang làm đau đầu các nhà kinh doanh dịch vụ ngân
hàng tài chính. Sau khủng hoảng, những yêu cầu về an toàn và phòng ngừa rủi ro sẽ trở nên
cấp thiết hơn và đòi hỏi nhân lực cho lĩnh vực này cũng tăng lên. Bên cạnh đó là nhân sự
cho dự báo cũng là một điểm yếu của các ngân hàng hiện nay, mà có thế nói nó là điểm
yếu của kinh tế cả nước chứ không chỉ riêng ngành nào. Và các ngân hàng sắp tới sẽ phải
đầu tư cho việc tìm kiếm các chuyên gia dự báo định lượng giỏi về lãi suất, về tỉ giá và về
kinh tế nói chung.
3.1.2. Một số định hướng phát triển hoạt động cho vay đối với khách hàng
doanh nghiệp lớn của ngân hàng Công thương khu vực Ba Đình trong thời gian tới
Trải qua một năm 2008 đầy khó khăn và biến động, năm 2009 được cho là năm bắt
đầu khởi sắc của nền kinh tế. Ngân hàng công thương khu vực Ba Đình cũng đang nhanh
chóng đưa ra các giải pháp để kích thích cho vay đặc biệt là cho vay đối với khách hàng
doanh nghiệp lớn nhằm đưa hoạt động ngân hàng trở lại bình ổn. Các phương hướng phát
triển của ngân hàng trong thời gian tới là:
Chú trọng đẩy mạnh công tác huy động vốn để tăng cường vốn cho hoạt động của
ngân hàng. Tiếp tục khai thác các nguồn vốn sẵn có và đa dạng hóa các hình thức huy động
vốn nhằm tạo nguồn vốn ổn định và vững chắc, đưa ra các biện pháp khuyến khích vốn
trung, dài hạn và ngoại tệ.
Quan tâm đến vấn đề con người trong hoạt động của ngân hàng. Tiếp tục tăng
cường đào tạo đội ngũ cán bộ. Con người là nòng cốt của bất kì hoạt động kinh doanh nào.
Đối với đội ngũ nhân viên ngân hàng thì vấn đề nghiệp vụ là hết sức quan trọng. Vì vậy
ngân hàng công thương Ba Đình đề cao việc tuyển dụng và đào tạo những cán bộ có năng
lực nghiệp vụ đáp ứng với yêu cầu công việc trong tình hình mới. Đồng thời bên cạnh đó
là xây dựng phong cách giao dịch văn minh, lịch sự, tạo nét văn hóa văn minh hiện đại
trong việc cung cấp dịch vụ ngân hàng nhằm nâng cao uy tín và chất lượng phục vụ của
ngân hàng Công thương chi nhánh Ba Đình.
Nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng, triển khai các dịch vụ thanh toán hiện đại
nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng trong giai đoạn hiện nay. Trong đó ngân hàng đặc
biệt chú trọng việc nâng cấp các phòng dịch vụ để phục vụ khách hàng một cách tốt nhất.
Tích cực tìm kiếm các dự án đầu tư trung và dài hạn hiệu quả, đồng thời giữ ổn định
tỷ trọng dư nợ trung, dài hạn. Đồng thời ngân hàng cũng tích cực tìm kiếm các điều kiện
thuận lợi để cung cấp khép kin các sản phẩm dịch vụ ngân hàng mở rộng và tín dụng ngắn
hạn. Bên cạnh đó, ngân hàng công thương chi nhánh Ba Đình cũng nâng cao yêu cầu đối
với công tác kiểm tra giám sát quy trình nghiệp vụ kinh doanh một cách thường xuyên và
chặt chẽ. Giảm thiểu tối đa và sửa chữa kịp thời các sai sót trong tác nghiệp để tránh gây ra
hậu quả nghiêm trọng, đảm bảo an toàn trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng.
Đối với hoạt động cho vay, phương hướng phát triển của ngân hàng công thương
chi nhánh Ba Đình là: Tiếp tục mở rộng cho vay đối với mọi đối tượng thuộc các thành
phần kinh tế trong đó quán triệt thực hiện cho vay theo nguyên tắc thị trường. Hoạt động
cho vay của ngân hàng phải đảm bảo được yêu cầu đáp ứng nhu cầu vốn một cách hợp lý
cho khách hàng trên cơ sở an toàn, sinh lợi và phát triển cho ngân hàng.
Trong hoạt động cho vay đặc biệt chú trọng đến mở rộng cho vay với doanh nghiệp
lớn, với khách hàng có các dự án khả thi, các công trình trọng điểm nhằm nâng cao chất
lượng dư nợ. Thực hiện mục tiêu tăng trưởng tín dụng trên cơ sở đảm bảo được chất lượng
tăng trưởng và hiệu quả tăng trưởng. Hợp lý hóa cơ cấu cho vay theo kì hạn theo hướng
phù hợp với tình hình phát triển kinh tế, trong đó khuyến khích cho vay trung hạn và dài
hạn để đảm bảo tính ổn định. Đồng thời cho vay phải trên cơ sở đảm bảo tính thanh khoản
và phù hợp với cơ cấu nguồn vốn của chi nhánh.
Đa dạng hóa hoạt động cho vay bằng đa dạng hóa ngành và thành phần kinh tế
trong danh mục cho vay. Đồng thời tăng cường chất lượng cho vay với các doanh nghiệp
nhà nước bằng việc kiểm tra kĩ các hoạt động đầu tư và tính khả thi trước khi cho vay. Chi
nhánh ngân hàng công thương Ba Đình có chủ trương giảm cho vay đối với các doanh
nghiệp nhà nước do tính không hiệu quả của nhiều dự án do doanh nghiệp nhà nước thực
hiện, đồng thời đấy mạnh hoạt động cho vay đối với thành phần kinh tế ngoài quốc doanh.
Ngân hàng cũng đặt ra mục tiêu hiện đại hóa các quy trình nghiệp vụ của hoạt động
ngân hàng bằng việc ứng dụng khoa học kĩ thuật trong quản lý. Nhằm nâng cao hiệu quả
phục vụ khách hàng và tạo sự thống nhất trong vận hành toàn bộ hệ thống. Ngân hàng tiếp
tục đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin, cải tiến kĩ thuật trong các hoạt động nghiệp vụ
kinh doanh nhằm tiếp tục xây dựng hoạt động ngân hàng hiện đại hóa.
Căn cứ vào các phương hướng phát triển trên, ngân hàng công thương chi nhánh Ba
Đình đã đề ra các mục tiêu kinh doanh chủ yếu sau:
- Tổng nguồn vốn huy động được đến 31/12/2009 là 6.000 tỷ đồng trong đó vốn VNĐ là
4.700 tỷ đồng, ngoại tệ qui VNĐ đạt 1.300 tỷ đồng.
- Số dư điều chuyển vốn bình quân lên ngân hàng công thương Việt Nam là 1.300 tỷ đồng
- Dư nợ đến 31/12/2009 mục tiêu đặt ra là đạt 4.500 tỷ đồng trong đó nội tệ là 3.111 tỷ đồng
và ngoại tệ quy đổi dạt 1.389 tỷ đồng.
- Cơ cấu dư nợ năm 2009 được đặt ra là tỷ lệ cho vay không có bảo đảm bằng tài sản chiếm
31% tổng dư nợ và cho vay doanh nghiệp nhà nước phấn đấu còn 47% tổng dư nợ.
- Đến 31/12/2009 mục tiêu chỉ tiêu nợ xấu còn 90 tỷ đồng và tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ
giảm còn 2%
- Năm 2009 ngân hàng phấn đấu thu 100% số nợ ngoại bảng của năm 2008
- Chỉ tiêu thu dịch vụ là 40 tỷ đồng
- Chỉ tiêu thẻ được đặt ra là: 20000 thẻ ATM, 120 thẻ TDQT và 15 cơ sở chấp nhận thẻ
trong năm 2009.
- Ngân hàng công thương chi nhánh Ba Đình cũng phấn đấu đạt lợi nhuận sau khi trích dự
phòng rủi ro là 240 tỷ đồng.
Căn cứ vào tình hình thực tế của nền kinh tế và diễn biến các hoạt động kinh doanh
của các doanh nghiệp trong nước, ngân hàng công thương đã đề ra các mục tiêu hoạt động
trong năm 2009 nhằm định hướng hoạt động cho toàn bộ hệ thống. Đồng thời nhằm đưa ra
các giải pháp một cách hiệu quả nhất để thực hiện các mục tiêu trên.
3.2 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI
VỚI KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP LỚN TẠI NGÂN HÀNG CÔNG
THƯƠNG BA ĐÌNH
3.2.1Hoàn thiện quy trình thẩm định cho vay
Hoạt động cho vay đối với doanh nghiệp lớn là một trong những nội dung hoạt
động đem lại nguồn lợi nhuận lớn cho ngân hàng vì các doanh nghiệp lớn thường có xu
hướng kí các hợp đồng vay dự án lớn và vay dài hạn vì vậy tập trung vào đối tượng khách
hàng này sẽ đảm bảo sự ổn định cho doanh nghiệp. Tuy nhiên các dự án vay vốn của doanh
nghiệp lớn do thường mang quy mô không nhỏ vì thế rủi ro của nó cũng lớn. Vì thế mà độ
rủi ro mà ngân hàng có khả năng gặp phải đối với hoạt động cho vay này cũng cao hơn.
Quy trình thẩm định cho vay là căn bản hướng dẫn hoạt động cho vay của ngân
hàng và là cơ sở để ngân hàng đưa ra quyết định chấp nhận hay không chấp nhận cho vay.
Việc xây dựng một quy trình chuẩn xác có tính hiệu quả cao đánh giá được mức độ rủi ro
cũng như khả năng hoạt động của dự án cho vay sẽ giúp cho ngân hàng giảm thiểu được
những tổn thất có thể gặp phải khi cho vay một dự án không đảm bảo.
Quy trình thẩm định phải được xây dựng thành một hệ thống đồng bộ, chi tiết, cụ
thể, hợp lý và liên tục cập nhật để đạt hiệu quả thẩm định chính xác nhất và bao gồm các
nội dung cụ thể sau:
3.2.2Hoàn thiện chính sách tín dụng
Đối với hoạt động cho vay của ngân hàng nói chung và của ngân hàng công thương
chi nhánh Ba Đình nói riêng thì chính sách tín dụng có tính chất quyết định. Nó sẽ giúp cho
chất lượng cho vay ổn định và đúng hướng khi nó được quy định một cách cụ thể chi tiết
và phản ánh đúng định hướng phát triển của ngân hàng.
Việc hoàn thiện chính sách phải được dựa trên cơ sở nghiên cứu kĩ thực trạng chi
nhánh về các mặt như khả năng huy động vốn, tiềm lực hoạt động cũng như thực trạng của
khách hàng và tình hình kinh tế nói chung. Trong đó cần nghiên cứu các vấn đề xoay
quanh hoạt động của khách hàng doanh nghiệp lớn để đưa ra được chính sách tín dụng phù
hợp với đối tượng này. Các nội dung nghiên cứu bao gồm các vấn đề về tiềm lực doanh
nghiệp, các yếu tố môi trường ngành cũng như xu hướng vận động của nền kinh tế và
ngành kinh tế mà doanh nghiệp tham gia. Đồng thời cần quan tâm tới các yếu tố pháp lý và
chính sách của nhà nước có liên quan.
Hoàn thiện chính sách tín dụng cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp lớn là
phải đảm bảo sự đầy đủ, cụ thể và rõ ràng của các chính sách như chính sách về đảm bảo,
chính sách khách hàng, chính sách quy mô và giới hạn cho vay… Đây là những chính sách
mang tính quyết định ảnh hưởng tới độ an toàn và quy mô của hoạt động cho vay do đó
liên quan rất lớn đến hiệu quả hoạt động cho vay của ngân hàng.
3.2.3 Hoàn thiện quy trình cho vay
Đối với hoạt động cho vay với khách hàng doanh nghiệp lớn tại ngân hàng công
thương chi nhánh Ba Đình thì quy trình cho vay cần phải được quy định một cách cụ thể,
chi tiết hơn nữa để làm cơ sở cho hoạt động cho vay của ngân hàng. Cần phải làm rõ các
nội dung liên quan đến từng đối tượng khách hàng khác nhau thì có những điểm khác nhau
như thế nào, trong đó quy định riêng đối với khách hàng doanh nghiệp lớn một cách cụ thể.
Việc thực hiện quy trình cho vay phải được quy định mang tính bắt buộc và ràng
buộc trách nhiệm của cán bộ tín dụng để quy trình này được thực hiện một cách đầy đủ và
nghiêm túc. Đồng thời cũng phải đề cao tính chuyên môn hóa trong khi thực hiện quy trình
để nâng cao trình độ nghiệp vụ của cán bộ ngân hàng và hiệu quả khi thực hiện quy trình
từ đó tạo lòng tin với khách hàng nói chung và khách hàng doanh nghiệp lớn nói riêng.
Song bên cạnh đó quy trình cho vay cũng cần thể hiện tính linh hoạt của nó dựa trên hoàn
cảnh cụ thể cũng như sự thấu hiểu thị trường và khách hàng của người xây dựng quy trình
cho vay.
Khi đưa quy trình cho vay vào áp dụng thì cần phải có sự kiểm tra giám sát hiệu quả
của áp dụng quy trình này, đánh giá những bất cập, thiếu sót đề kịp thời điều chỉnh sao cho
việc ứng dụng quy trình cho vay đạt hiệu quả cao nhất.
3.2.4 Nâng cao chất lượng thẩm định cho vay
Đây là nội dung quan trọng nhất của công tác hoàn thiện quy trình thẩm định cho
vay. Thẩm định cho vay là khâu thẩm tra tính trung thực cũng như hiệu quả hoạt động của
dự án xin vay và của khách hàng từ đó làm cơ sở cho ngân hàng để ra quyết định cuối cùng
là cho vay hay không và cho vay như thế nào. Thẩm định cho vay dựa vào nhiều tiêu chí
khác nhau để giúp ngân hàng có thể đưa ra những đánh giá một cách chuẩn xác nhất. Đối
với thẩm định cho vay với khách hàng doanh nghiệp lớn tại ngân hàng công thương chi
nhánh Ba Đình cần chú ý các vấn đề sau:
Thứ nhất là phải nâng cao chất lượng thẩm định khách hàng đặc biệt là đối tượng
khách hàng doanh nghiệp lớn có nhiều điểm đặc biệt. Đây là đối tượng đang có nhiều sự
biến động do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng, các cuộc sát nhật, thâu tóm, các mô hình