MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN NHẬP KHẨU HÀNG HOÁ VÀ TIÊU THỤ HÀNG HOÁ NHẬP KHẨU TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU KỸ THUẬT TECHNIMEX

MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN NHẬP
KHẨU HÀNG HOÁ VÀ TIÊU THỤ HÀNG HOÁ NHẬP KHẨU TẠI
CÔNG TY CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU KỸ THUẬT TECHNIMEX
3.1. Đánh giá thực trang công tác kế toán nhập khẩu hàng hoá và tiêu thụ
hàng hoá nhập khẩu tại Công ty
3.1.1. Đánh giá chung về thực trang kinh doanh tại Công ty
Được thành lập từ năm 1982 khi đất nước bước sang thời kỳ đổi mới, Công ty
Cổ phần XNK Kỹ Thuật Technimex đã trải qua những giai đoạn khoa khăn như
biết bao doanh nghiệp khác do ảnh hưởng của sự thay đổi chính sách, sự chuyển
đổi của nền kinh tế và cũng do chính đặc điểm ngành nghề kinh doanh của đơn vị.
Tuy nhiên, cùng với sự nổ lực và cố gắng của ban lãnh đạo và toàn thể cán bộ công
nhân viên, công ty đã không ngừng mở rộng hoạt động kinh doanh, đảm bảo việc
làm ổn định và nâng cao đời sống cán bộ công nhân viên, hoàn thành nghĩa vụ nộp
Ngân sách Nhà nước, dần khẳng định vị trí và uy tín của mình trên thị trường trong
nước và quốc tế. Tạo đựoc bề dày kinh nghiệm trong kinh doanh, có định hướng
kinh doanh phù hợp với từng thời kỳ.
Là một doanh nghiệp kinh doanh nhập khẩu trong lĩnh vực Kỹ thuật, Công ty
có quan hệ ngoại thương với nhiều nước phát triển, có trình độ kỹ thuật, công
nghệ tiên tiến trên thế giới như: Nhật, Mỹ, Châu âu, Singapore, Hàn Quốc, Đài
Loan…Đây là điều kiện rất thuận lợi để Công ty tiếp thu, trao đổi những kỹ thuật
tiến bộ cho bản thân nói riêng và cho đất nước nói chung. Lĩnh vực hoạt động của
Công ty hiện nay chủ yếu tập trung vào nhập khảu. Nhưng không dừng lại ở đó,
Công ty còn tổ chức kinh doanh dịch vụ chẳng hạn như tư vấn…góp phần tăng
doanh thu, tăng lợi nhuận cho đơn vị. Ngoài ra, Công ty có một đội ngũ cán bộ
kinh doanh có nhiều kinh nghiệm, trình độ và trách nhiệm trong công tác
Trong những năm gần đây chính sách tập trung nhập khẩu kỹ thuật công nghệ,
vật tư phục vụ cho sản xuất hàng tiêu dùng và xuất nhập khẩu của Nhà nước là một
thuận lợi lớn đối với Công ty
Nhìn chung hiện nay Công ty Cổ phần XNK Kỹ Thuật Technimex phát triển
ổn định và là một trong những Công ty có mức lợi nhuận cao, có uy tín trên
trường.

3.1.2. Đánh giá về công tác tổ chức kế toán nhập khẩu hàng hoá và tiêu thụ hàng
hoá nhập khẩu tại Công ty
* Về tổ chức bộ máy kế toán của Công ty
Xuất phát từ đặc điểm kinh doanh và tổ chức hệ thông kinh doanh của mình,
Công ty đã chọn hình thức tổ chức bộ máy kế toán vừa tập trung, vừa phân tán.
Các đơn vị hạch toán trực thuộc nếu hạch toán riêng thì hàng tháng gửi báo cáo về
Công ty. Hình thức này tạo điều kiện kiểm tra, giám sát tại chỗ của kế toán đối với
hoạt động của các đơn vị trực thuộc và toàn Công ty, đồng thời hạn chế những khó
khăn trong vịêc phân công lao động, chuyên môn hoá công việc, tạo điều kiện nâng
cao trình độ nghiệp vụ cho nhân viên kế toán, cũng như có thể trang bị phương tiện
tính toán trong công tác kế toán.
Việc bố trí và phân công công vịêc đối với các nhân viên kế toán tại Công ty
tương đối phù hợp với khối lượng công việc hiện nay và đáp ứng được yêu câù của
quản lý đặt ra. Đội ngũ kế toán viên của Công ty là những người có trách nhiệm
trong công tác và không ngừng được đạo tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ. Kế toán trưởng
là người có kinh nghiệm trong nghề, có hiểu biết sâu rộng về chế độ tài chính kế
toán và thành thạo trong nghiệp vụ ngoại thương. Do vậy, việc tổ chức và chỉ đạo
hoạt động bộ máy kế toán của Công ty luôn chính xác, đảm bảo yêu cầu quản lý
của Ban lãnh đạo.
Tuy nhiên, việc tổ chức bộ máy kế toán của Công ty vẫn còn những tồn tại
cần khắc phục như: Khối lượng công việc ngày càng nhiều trong khi đó số lương
nhân viên ít, điều này sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả công vịêc
* Về tổ chức công tác kế toán nhập khẩu hàng hoá
- Những thành công đạt được
Hệ thống chứng từ Công ty sử dụng theo đúng mẫu quy định của Bộ Tài
Chính và cũng tuân thủ đúng các thủ tục ngoại thương và thông lệ quốc tế. Thông
tin về các nghiệp vụ kinh tế phát sinh đều được ghi chép đầy đủ, kịp thời. Chứng từ
được quản lý chặt chẽ, có quy trình luân chuyển tưong đối tốt, được lưu trữ cẩn
thận, khi cần có thể tìm và đối chiếu, kiểm tra nhanh chóng.
Hình thức ghi sổ được áp dụng tại Công ty là hình thức ghi sổ nhật ký chung.

Hình thức này đơn giản về quy trình hạch toán, khối lượng công việc phân công
đều trong tháng. Số lượng sổ phù hợp với quy mô của doanh nghiệp và thuận tiện
cho việc áp dụng kế toán máy.
Về hệ thống sổ chi tiết: Công ty có hệ thống sổ chi tiết khá hoàn chỉnh. Kế
toán mở sổ theo dõi từng đối tượng, chẳng hạn đối với các khoản phải thu, phải trả:
chi tiết theo đối tượng cần thanh toán, với tài khoản tiền gửi bằng ngoại tệ thì chi
tiết theo từng loại ngoại tệ và từng ngân hàng nơi đơn vị có quan hệ giao dịch.
Cuối tháng, kế toán sẽ tổng hợp chi tiết theo từng khoản mục, làm cơ sỏ để đối
chiếu với Sổ Cái. Với hệ thống sổ chi tiết như vậy, quy trình hạch toán của Công ty
tỏ ra khá chặt chẽ, khả năng kiểm tra, kiểm soát cao.
Việc áp dụng 100% kế toán máy giúp cho việc ghi chép sổ sách đơn giản hơn
rất nhiều, giảm sai sót trong khâu tính toán so với kế toán thủ công. Ngoài ra, nhờ
sử dung máy vi tính, viện lọc, tìm kiếm dữ liệu, xử lý thông tin nhanh hơn, chính
xác hơn.
Phương pháp xác định giá vốn hàng xuất tại đơn vị đựoc thực hiện trên cơ sở
hợp đồng mua bán hàng hoá trong nước, hàng bán buôn theo từng lô, khi nhập về
thường được chuyển giao ngay cho khách hàng. Áp dụng phương pháp tính giá này
là đơn giản và chính xác nhất.
Công ty đã thực hiện đầy đủ, kịp thời nghĩa vụ nộp thuế cho ngân sách Nhà
Nước.
- Một số tồn tại trong công tác kế toán nhập khẩu hàng hoá của Công ty
Mặc dù có rất nhìêu ưu điểm, song tổ chức công tác kế toán nhập khẩu hàng
hoá tại Công ty Cổ phần XNK Kỹ Thuật Technimex vẫn còn một số tồn tại cần
được quan tâm xem xét để tìm ra biện pháp khắc phục nhằm không ngừng nâng
cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Cụ thể là:
Thứ nhất là, trong việc hạch toán nghiệp vụ nhập khẩu trực tiếp, theo chế độ
kế toán hiện hành, khi hàng nhập khẩu đã làm xong thủ tục hải quan, nhưng cuối
cùng hàng chưa về tới kho của đơn vị thì ghi Nợ TK 151, nếu đã nhập kho xong thì
ghi Nợ TK 1561. Như vậy, bên Nợ của TK 151 chỉ được ghi khi cuối tháng hàng
chưa về nhập kho nhưng đã làm xong thủ tục hải quan để xác định quyền sở hữu

của doanh nghiệp đối với hàng nhập khẩu. Còn TK 1561 chỉ ghi bên Nợ khi hàng
đã kiểm nhận nhập kho, thủ kho đã lập phiếu nhập.
Thực tế tại Công ty cổ phần XNK kỹ thuật Technimex, khi chuyển tiền mua
hàng, kế toán đã phản ánh ngay vào bên Nợ TK 151, khi hàng về làm xong thủ tục
hải quan thì kết chuỷên sang TK 1561. Cách hạch toán này là không đúng, kế toán
đã phản ánh sai nội dung kinh tế của nghiệp vụ. Vịêc chuyển tiền mua hàng xảy ra
trước khi nhận đựơc hàng, do đó đây là nghiệp vụ ứng trứoc tiền cho người bán
chứ không phải mua hàng trả tiền ngay. Ngoài ra, khi chuyển tiền mua hàng, kế
toán căn cứ vào sổ phụ của Ngân hàng để ghi Nợ TK 151. Việc sử dụng chứng từ
này cũng sai quy định vì căn cứ để ghi Nợ TK 151 là tờ khai hải quan và bộ chứng
từ do bên bán gửi.
Thứ hai là, khi hạch toán các nghiệp vụ liên quan đến ngoại tệ, kế toán không
sử dụng TK 007 để theo dõi nguyên tệ các loại, mà chỉ phản ánh ở cột nguyên tệ
trên TK 1122 mặc dù nghiệp vụ nhập khẩu sử dụng rất nhiều loại ngoại tệ. Điều
này làm giảm khả năng đối chiếu, ra soát tình hình tăng, giảm ngoại tệ hiện doanh
nghiệp đang sử dụng.
Thứ ba là, về tỷ giá trong vịêc hạch toán nghiệp vụ nhập khẩu hàng hoá:
Công ty sử dụng tỷ giá thực tế, tỷ giá này phản ánh đúng giá trị thực của hàng hoá,
các khoản phải thu, phải trả, doanh thu tiêu thụ…nhưng cũng tương đối phức tạp
đối với một doanh nghiệp có nghiệp vụ phát sinh liên quan đến ngoại tệ.
Theo quy định của Bộ Tài Chính, nếu sử dụng tỷ giá thực tế thì mọi nghiệp vụ
liên quan đến ngoại tệ đều ghi sổ theo tỷ giá thực tế bình quân liên ngân hàng công
bố tại thời điểm phát sinh. Đối với nghiệp vụ nhập khẩu trực tiếp, giá trị hàng tiêu
thụ, doanh thu bán hàng đựơc tính theo tỷ giá thực tế tại thời điểm giao hàng cho
khách, đã hoàn tất thủ tục giao nhận.
Tại Công ty cổ phần XNK kỹ thuật Technimex, nếu mua hàng không theo
phương thức trả trước và bán hàng không có khoản ứng trước của khách thì kế toán
phải phản ánh đúng theo chế độ. Ngoài các trường hợp đó, kế toán quy đổi giá trị
hàng hoá nhập khẩu theo tỷ giá thực tế ngân hàng ngoại thương công bố tại thời
điểm mua ngoại tệ chuyển trước cho người bán hoặc mua ngoại tệ ký quỹ mở L/C

(Ký quỹ 100% giá trị L/C). Với nghiệp vụ tiêu thụ, doanh thu được ghi theo tỷ giá
tại thời điểm khách hàng chuyển tiền ứng trước hoặc trả trước. Mục đích của việc
sử dụng tỷ giá như vậy, nhằm hạn chế tối đa việc điểu chỉnh chênh lệch tỷ giá song
lại không phản ánh đúng giá trị thực của doanh thu và giá vốn, làm ảnh hưởng đến
kết quả kinh doanh.
Thứ tư là, kế toán Công ty không sử dụng tài khoản nào để theo dõi hàng
nhập khẩu uỷ thác, trong trường hợp Công ty tiếp nhận hàng tại cửa khẩu, đưa về
nhập kho hoặc vận chuyển đến cho khách hàng . Toàn bộ giá trị hàng nhập khẩu uỷ
thác đểu được phản ánh vào TK 3388 khi hàng về, làm xong thủ tục hải quan. Cách
hạch toán này tuy đơn giản, giảm đuợc một số tài khoản trung gian song không rõ
ràng dễ nhầm lần. Ngoài ra vịêc ghi nhận giá trị hàng uỷ thác nhập khẩu chỉ ghi Nợ
bên TK 3388 khi bên giao uỷ thác đến tận cửa khẩu để nhận hàng. Với cách hạch
toán trên, kế toán đã bỏ sót nghiệp vụ.
Thứ năm là, mọi khoản chi phí liên quan đến quá trình thu mua hàng nhập
khẩu như chi phí bốc dỡ hàng, phí hải quan, phí vận chuyển đén kho của đơn vị
không đựơc hạch toán vào TK 1562 mà tập hợp hết vào TK 641. Điều đó làm cho
việc phản ánh giá vốn của doanh nghiệp không chính xác. Bên cạnh đó, các chi phí
giao dịch với ngân hàng liên quan đến vịêc nhập khẩu như phí mở L/C, phí chuyển
tiền đều phản ánh vào TK 642 mà không đưa vào TK 811. Như vậy không đúng
tính chất của nghiệp vụ trong quan hệ thanh toán với ngân hàng.
Đối với nhập khẩu uỷ thác, các khoản chi phí hàng cho nhập khẩu uỷ thác
cũng được hạch toán vào TK 641,642 coi đó như chi phí của đơn vị, mặc dù thực
chất đây là các khoản mà Công ty chi hộ bên giao uỷ thác. Khi giao hàng, kế toán
ghi nhận doanh thu uỷ thác bao gồm: Hoa hồng uỷ thác và các khoản chi phí cho
hoạt động nhập khẩu uỷ thác mà Công ty đã trả. Hạch toán theo cách này thực chất
là bù trừ giữa các khoản phải thu và khoản đã trả hộ song nó khá dài và ảnh hưởng
đến việc phân tích chi phí trong kỳ của doanh nghiệp.
Thứ sáu là, với kế toán tổng hợp, khi hạch toán thuế nhập khẩu và thuế
GTGT của hàng nhập khẩu, kế toán căn cứ vào tờ khai hải quan để ghi sổ. Để đơn
giản và thuận tiện trong vịêc ghi chép, kế toán thường phản ánh bút toán nộp thuế

trước. Đến cuối kỳ, kế toán tổng hợp lại và ghi một lần bút toán tính thuế. Cách ghi