MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI CHI NHÁNH NHNO & PTNT THĂNG LONG

Luận văn tốt nghiệp
Một số giải pháp nhằm mở rộng hoạt động thanh
toán không dùng tiền mặt tại Chi nhánh NHNo &
PTNT Thăng Long
I.Mục tiêu và Phơng hớng mở rộng hoạt động thanh toán không dùng tiền
mặt trong thời gian tới tại Chi nhánh NHNo & PTNT Thăng Long
Hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt là hoạt động không thể thiếu
đối với các NHTM hiện đại, nhận thức đợc tầm quan trọng đó, Chi nhánh NHNo
& PTNT Thăng Long luôn đề ra mục tiêu và phơng hớng cụ thể cho năm sau trên
cơ sở những kết quả đà đạt đợc.
Mục tiêu trong năm 2005:
- Phát triển đồng bộ các công cụ thanh toán, tăng cả về doanh số và số
món thanh toán, nhất là tăng doanh số thanh toán bằng thẻ > 100 tỷ.
- Tỷ trọng thanh toán không dùng tiền mặt trong thanh toán chung là trên
95%.
- Tăng con số tài khoản cá nhân lên 7000 tài khoản.
Các phơng hớng cụ thể:
Thứ nhất: Xây dựng hệ thống cung cấp dịch vụ ngân hàng đủ lớn và
đảm bảo yêu cầu của hệ thống thanh toán tiêu chuẩn.
Chi nhánh cần phải xây dựng một quy mô cung cấp các dịch vụ ngân
hàng đủ lớn, tạo ra tính đa dạng và thuận tiện khi giao dịch cho công chúng.
Muốn vậy phải tiến tới hợp tác trong việc phát triển và liên kết mạng lới để tăng
các điểm cung cấp dịch vụ ngân hàng bán lẻ. Đồng thời đa dạng các dịch vụ để
mỗi lần đến ngân hàng khách hàng có thể thực hiện nhiều dịch vụ , cải tiến và

1

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên


Luận văn tốt nghiệp

nâng cao chất lợng phục vụ khách hàng để họ cảm thấy thực sự là Thợng đế
khi giao dịch với ngân hàng.
Để thoả mÃn tối đa lợi ích của khách hàng, trớc tiên hệ thống thanh toán
của ngân hàng phải đảm bảo thực hiện đợc yêu cầu cơ bản thanh toán nhanh, ổn
định để các chủ thể tham gia có thể quản lý và sử dụng hiệu quả nguồn vốn của
mình. Trong giao dịch tài chính, các chủ thể phải tính toán chi phí và lợi ích thu
đợc khi tham gia thanh toán để lựa chọn dịch vụ và phơng tiện thanh toán có lợi
nhất với chi phí thấp nhất. Do vậy, Chi nhánh cần đặc biệt quan tâm việc giảm
chi phí thanh toán. Đồng thời phải đảm bảo quá trình thanh toán chính xác, an
toàn và ổn định, giảm thiểu đợc rủi ro trong thanh toán và phải là một hệ thống
mở.
Thứ hai: Xúc tiến khách hàng.
Với thói quen sử dụng tiền mặt phổ biến trong dân c, có thể nói dịch vụ
thanh toán không dùng tiền mặt ít đợc ngời dân biết đến và sử dụng, nhất là việc
mở tài khoản cá nhân để giao dịch với ngân hàng. Đối với khách hàng sử dụng
sản phẩm thanh toán, điều cốt yếu là họ thấy đợc lợi ích thiết thân khi sử dụng
các sản phẩm đó. Chi nhánh phải tích cực tuyên truyền tiếp thị với các đối tợng
khách hàng với các sản phẩm cụ thể phù hợp với họ. Do vậy, thực tế đòi hỏi Chi
nhánh NHNo & PTNT Thăng Long phải đẩy mạnh công tác xúc tiến khách hàng
hơn nữa, ngoài việc xây dựng các chơng trình quảng cáo trên các phơng tiện
thông tin đại chúng, Chi nhánh phải tăng cờng bồi dỡng cán bộ Marketing tiến
tới thành lập bộ phận thông tin khách hàng của toàn Chi nhánh.
Thứ ba: Hiện đại hoá công nghệ ngân hàng.
Đổi mới phơng thức giao dịch dựa trên công nghệ hiện đại không chỉ là
thuần tuý về kỹ thuật mà còn là vấn đề văn hoá giao tiếp trong ngân hàng.Để
phát triển nghiệp vụ giao dịch, thanh toán hiện đại Chi nhánh cần xây dựng đợc
một cơ sở vật chất hoàn hảo, có đội ngũ nhân viên giàu kinh nghiệm với kiến
2

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên

Luận văn tốt nghiệp
thức khoa học đầy đủ, thái độ tận tình, cởi mở, phục vụ khác hàng chu đáo dựa
trên hệ thống quy trình nghiệp vụ đợc tiêu chuẩn hoá.
Đồng thời cùng với cả hệ thống NHNo & PTNT Việt Nam phải kết hợp
với các NHTM khác để tạo ra một mạng lới thanh toán đồng bộ qua ngân hàng
tạo sự thuận tiện cho khách hàng.
Hiện đại hoá công nghệ thanh toán giúp Chi nhánh xử lý khối lợng công
việc liên quan đến dịch vụ thanh toán một cách nhanh chóng và chính xác, cũng
nh tạo cơ sở cho việc áp dụng các hình thức thanh toán hiện đại.

II.Giải pháp mở rộng hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt qua Chi
nhánh NHNo & PTNT Thăng Long
1.Marketing ngân hàng

Để thu hút khách hàng sử dụng dịch vụ của mình nói chung và các hình
thức thanh toán không dùng tiền mặt nói riêng, Chi nhánh phải nhận thấy đợc
tầm quan trọng của Marketing Ngân hàng. Hiện nay, hầu hết các Ngân hàng thơng mại đều tích cực cạnh tranh đa ra các sản phẩm tiện ích cao và hấp dẫn.
Khách hàng giờ đây đà trở thành những thợng đế của ngân hàng. Do vậy nếu
không có sự đầu t vào Marketing thì Chi nhánh khó có thể thu hút đợc khách
hàng sử dụng các công cụ thanh toán hiện đại và mới mẻ của mình. Muốn
khuyến khích mọi ngời sử dụng phơng tiện thanh toán qua ngân hàng cần có giải
pháp tuyên truyền, khuyến mÃi thích hợp. Ví dụ nh ngời có tài khoản thanh toán
qua ngân hàng thanh toán thờng xuyên các dịch vụ nh điện, nớc, trả cớc phí bu
điện, điện thoạitrong thời gian 6 tháng trở lên đợc tham gia quay xổ số dự thởng; hoặc những khách hàng thanh toán qua ngân hàng với những khoản thanh
toán lớn và đều đặn sẽ đợc nhận những món quà có giá trị; hoặc đợc miễn phí
thanh toán trong thời hạn một tháng.
3

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên


Luận văn tốt nghiệp
Chi nhánh phải đề ra đợc chiến lợc phát triển màng lới, mở rộng khách
hàng, thành lập bộ phận tiếp thị ngân hàng nhằm tiếp cận thị trờng. Qua đó thu
thập và phân tích đầy đủ thông tin thị trờng nhằm phân loại đối tợng khách hàng,
tìm hiểu và nắm đợc các nhu cầu của khách hàng để tạo thêm các sản phẩm dịch
vụ đáp ứng cho khách hàng.
* Hiện tại Chi nhánh cần tập trung vào việc mở tài khoản cá nhân bởi dây
là cơ sở để ứng dụng các công cụ TTKDTM qua ngân hàng.
Với một tài khoản cá nhân tại Ngân hàng, hiện nay khách hàng có thể sẽ
đợc hởng rất nhiều lợi ích: thực hiện thanh toán qua Ngân hàng rất dễ dàng, gửi
tiền cho ngời thân ở xa, vừa có nơi cất giữ tiền an toàn và sinh lÃi, vừa có điều
kiện sử dụng các dịch vụ liên quan đến tài khoản Ngân hàngNgoài lợi ích mang
lại cho khách hàng mở tài khoản tại Ngân hàng, Ngân hàng có thể sẽ thu hút đợc
lợng tiền đáng kể trong dân c, tăng thêm thu nhập về phí dịch vụ, đa dạng hoá
các sản phẩm của mình.
Để đạt đợc điều này, công tác Marketing của Chi nhánh hiện nay và trớc
mắt là tập trung vào giá cả dịch vụ (ở đây là phí mở tài khoản) và xúc tiến khách
hàng (quảng cáo và khuếch trơng sản phẩm đến khách hàng):
- Có thể bớc đầu miễn phí dịch vụ mở tài khoản và thẻ để khuyến khích
các giao dịch bằng các công cụ thanh toán không dùng tiền mặt qua Chi nhánh.
Nh một số Ngân hàng Thơng mại hiện nay: mở thẻ ATM không cần có số d trong
tài khoản; trả lÃi tiền gửi thanh toán để đợc sử dụng vào nhu cầu thanh toán thờng
nhật. Việc thu hút khách hàng để gia tăng khối lợng tài khoản cá nhân là tiền đề
phát triển khả năng đáp ứng nhu cầu chi tiêu cá nhân.
Mục tiêu lợi nhuận của Chi nhánh trong giai đoạn đầu cần đặt sau mục
tiêu khách hàng để phát triển số lợng khách hàng. Những chi phí Chi nhánh bỏ ra
trong giai đoạn đầu của chiến lợc mở rộng thị trờng có thể bù đắp bằng lợi nhuận

thu đợc từ sử dụng một tỷ lệ nhất định tiền gửi thanh toán đà phát triển ổn định.
4

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên


Luận văn tốt nghiệp
Sau một thời gian khi các dịch vụ Ngân hàng đợc khách hàng a chuộng,
trở thành tiện nghi sinh hoạt trong đời sống của đại bộ phận dân c, đó chính là
thời kỳ để Chi nhánh chuyển sang thu phí dịch vụ về mở tài khoản, xử lý thông
tin và t vấn khách hàng. Trong giai đoạn này thực hiện thu phí dịch vụ, mục tiêu
lợi nhuận của Chi nhánh và lợi ích khách hàng đợc chú trọng ngang nhau và có
nhiều cơ hội để cải thiện, nâng cao.
- Tham gia tài trợ các chơng trình lớn và có nhiều khách hàng tham gia,
đến từng nơi tập trung nhiều đối tợng khách hàng tiềm năng để khuếch trơng sản
phẩm. Chi nhánh cần chủ động làm tốt công tác tiếp thị tới các trờng đại học, cao
đẳng bao gồm cả nhà trờng và nhu cầu của cán bộ, sinh viênđầu t máy móc,
thiết bị, bố trí cán bộ, mở quầy giao dịch riêng cho các trờng; thậm chí có thể
mở chi nhánh cấp II, hoặc phòng giao dịch, lắp đặt máy ATM ngay trong các trờng. Ngoài ra Chi nhánh đẩy mạnh truyền thông quảng cáo trên các phơng tiện
thông tin đại chúng, tại các trờng thông qua các áp phích, buổi hội thảođồng
thời có thể miễn giảm phí dịch vụ chuyển tiền cho sinh viên, đặc biệt là nộp tiền
học phí.
- Phát triển mạnh dịch vụ hỗ trợ khách hàng nh phát sách hớng dẫn và t
vấn khách hàng miễn phí, thờng xuyên cung cấp cho khách hàng tiềm năng giá
cả của các loại hình dịch vụ và sự u đÃi của ngân hàng. Cần có chính sách rõ
ràng, u tiên các khách hàng có hoạt động thờng xuyên, có số d tài khoản thanh
toán ổn định. Chi nhánh nên đa ra các chơng trình bốc thăm trúng thởng trên các
số hiệu tài khoản của khách hàng nhằm tạo động lực vật chất để thu hút khách
hàng.

2.Cải tiến và hoàn thiện các hình thức thanh toán

5

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên


Luận văn tốt nghiệp
Chi nhánh cần xây dựng chế độ thanh toán sao cho phù hợp với từng đối tợng khách hàng. Chọn lựa phơng thức thanh toán cho phù hợp với từng đối tợng
khách hàng là một vấn đề khó cần phải nghiên cứu tìm hiểu sâu khả năng sử
dụng các loại chứng từ của từng tầng lớp dân c. Thậm chí phải thay đổi, thêm bớt
một số chi tiết sao cho để thực hiện và đảm bảo an toàn cho khách hàng và ngân
hàng. Ví dụ nh uỷ nhiệm thu, uỷ nhiệm chi phù hợp với các doanh nghiệp mà
không phù hợp với cá nhân; thanh toán thẻ, séc phù hợp với giới có học vấn nhng
không phù hợp với nông dân, công nhân
*Về Séc:
Séc là một hình thức thanh toán đợc Chính phủ và Ngân hàng nhà nớc
quan tâm thúc đẩy việc sử dụng trong TTKDTM. Nhìn chung thì những thay đổi
về nội dung, hình thức và các quy định ban hành theo Nghị định 159/CP đà có
nhiều cải tiến góp phần tạo thuận lợi cho ngời sử dụng. Tuy vậy, so với tiêu chuẩn
quốc tế và yêu cầu của nền kinh tế thị trờng ở nớc ta hiện nay thì hình thức thanh toán séc
vẫn còn rÊt chËm tiÕn bé. Do vËy víi quy chÕ vỊ séc, cần thay đổi để có thể thật sự phát huy
tác dụng.
- Khi chủ tài khoản dùng séc để rút tiền mặt thì nên cho phép chỉ cần trả cho chính
mình, không cần ghi đầy đủ các yếu tố nh khi phát hành cho ngời khác, tạo sự thoải mái và
tiện ích cho chủ tài khoản.
- Mặc dù thời hạn hiệu lực thanh toán của séc theo Nghị định 159/CP là 30 ngày, đÃ
thay đổi so với thời hạn 15 ngày theo Nghị định 30/CP, tuy vậy so với thời hạn thanh toán
của séc theo Công ớc Geneva 1931 thì quan niệm về thời hạn thanh toán của ta vẫn cha rõ
ràng. Do vậy cần quy định tờ séc có hiệu lực lâu hơn kể từ ngày ký séc đến ngày nộp séc vào

tổ chức thanh toán.
- Quy định cho phép tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán séc đợc quyền xác định
mức độ thấu chi (mức độ chi vợt quá số d trên tài khoản của khách hàng) đối với chủ tài
khoản phát hành séc trên cơ sở mức độ tín nhiệm dựa trên khả năng thu nhập thực tế của chủ
tài khoản hoặc có bảo lÃnh của bên thứ ba.

6

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên


Luận văn tốt nghiệp
- Cần tạo lập cụ thể hơn nữa một môi trờng pháp lý rõ ràng, bình đẳng giữa ngân
hàng và các bên phát hành, chuyển nhợng, thụ hëng sÐc, chÊm døt sù can thiƯp ph©n xư cđa
ng©n hàng trong xử lý tranh chấp vi phạm.

- Séc Chuyển khoản:
Tuy thủ tục đơn giản nhng ngời mua cũng rất dè dặt khi sử dụng loại séc
này, bởi lẽ khi phát hành séc quá số d ngời phát hành sẽ bị phạt. Đối với séc phát
hành quá số d do cố ý thi bị phạt là xứng đáng, nhng đối với tờ séc tại thời điểm
phát hành vẫn đủ số d nhng do khoản chi tiêu đột xuất hay do tiền về chậm dẫn
đến lúc thanh toán thiếu tiền thì việc bị phạt gây nên thiệt hại lớn. Hơn nữa, số
tiền vợt quá số d có thể rất nhỏ so với tổng số tiền thanh toán nên việc chậm trễ
do phải chờ đủ tiền trên tài khoản của ngời thanh toán sẽ gây thiệt hại cho ngời
thụ hởng. Để khắc phục nhợc điểm này, Chi nhánh NHNo & PTNT Thăng Long
nên cho phép khách hàng có thể d nợ hay phát hành séc quá số d theo lÃi suất nợ
ngắn hạn, thời điểm tính lÃi kể từ khi Chi nhánh thực hiện thanh toán số tiền quá
số d cho bên thụ hởng.
Đây thực chất là một loại cho vay chỉ áp dụng đối với khách hàng có khả
năng tài chính tốt, nguồn thu ổn định và có uy tín trong quan hệ thanh toán.

Khách hàng muốn sử dụng nghiệp vụ này, làm đơn gửi tới Chi nhánh đề nghị Chi
nhánh cho vay thanh toán trờng hợp đột xuất thiếu số d. Chi nhánh sẽ kiểm tra,
thẩm định kỹ lỡng về khả năng và điều kiện của khách hàng, từ đó Chi nhánh
quyết định có cho vay hay không.
Trong thời gian gần đây, nghiệp vụ này đà đợc áp dụng thành công ở
nhiều nớc trên thế giới, nhng ở nớc ta nghiệp vụ này hầu nh cha đợc áp dụng.
Khi áp dụng cho vay thanh toán séc chuyển khoản đợc sử dụng tốt sẽ tạo điều
kiện thúc đẩy hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt phát triển và mở rộng.
Hơn nữa, áp dụng nghiệp vụ này sẽ làm tăng uy tín cho bên mua hàng thanh toán
tiền hàng hoá thuận lợi kịp thời. Khi khách hàng phát hành séc quá số d, họ phải
7

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên


Luận văn tốt nghiệp
trả lÃi suất cao nhng còn dễ chịu hơn nhiều so với việc phát hành quá số d và phạt
chậm trả.
*Về Uỷ nhiệm thu:
Ngời thụ hởng có thể lập Uỷ nhiệm thu định kỳ nhờ Chi nhánh thu hộ
những khoản thu có tính chất định kỳ thờng xuyên mà bên trả tiền cha áp dụng
hình thức thanh toán Uỷ nhiệm chi định kỳ.
Hình thức thanh toán bằng Uỷ nhiệm thu chỉ có lợi cho ngời cung ứng
dịch vụ với điều kiện mọi ngời dân đều có mở tài khoản tại Ngân hàng. Xây dựng
quy trình chuyển thu nhập của khách hàng vào tài khoản một cách tiện lợi cho
khách hàng, để khách hàng hàng kỳ lĩnh lơng không phải đến Ngân hàng làm thủ
tục nộp tiền vào rất mất thời giờ. Chi nhánh nên liên hệ với các cơ quan chi trả
thu nhập của khách hàng thơng lợng để thực hiện hợp đồng thu hộ. Bên cạnh đó,
Ngân hàng cần thơng lợng với các khách hàng thụ hởng nh Bu điện, cơ sở thu
thuế, cấp nớc thực hiện các hợp đồng thu hộ. Nếu Ngân hàng làm đợc những việc

này thì khách hàng thanh toán qua Ngân hàng sẽ thấy tiện ích rất lớn.
Một điều cần thiết khác đó là thủ tục thanh toán Uỷ nhiệm thu cần đợc
đơn giản hoá, dễ hiểu và sử dụng.
*Về Uỷ nhiệm chi:
Uỷ nhiệm chi ở Chi nhánh là hình thức đợc sử dụng nhiều nhất về doanh
số, tuy nhiên, khách hàng luôn a thích thanh toán Uỷ nhiệm chi với các món có
doanh số lớn và xa. Chi nhánh nên áp dụng hình thức thanh toán Uỷ nhiệm chi để
thanh toán các khoản mang tính chất ổn định thờng xuyên nh: nộp thuế, bảo
hiểm, tiền điệnĐịnh kỳ các đơn vị thay vì phải đến tận doanh nghiệp, tổ chức
để thanh toán tiền điện, tiền nớc, tiền điện thoạithì họ gửi hoá đơn trực tiếp tới
Chi nhánh mở tài khoản nhờ thanh to¸n hé. Chi nh¸nh sau khi kiĨm tra sÏ tự
động trích tài khoản tiền gửi của khách hàng để thanh toán. Định kỳ Chi nhánh
8

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liªn


Luận văn tốt nghiệp
phải gửi giấy báo thanh toán cho khách hàng, thông báo về số tiền đà thanh toán
và số còn d trên tài khoản.
Với một quy trình thanh toán qua Ngân hàng đợc thực hiện khép kín, thu
nhập của khách hàng đợc chuyển thẳng vào tài khoản của khách hàng, sau đó
Ngân hàng nhận các hoá đơn của các cơ quan tổ chức thụ hởng thì trích từ tài
khoản của khách hàng chuyển trả vào tài khoản ngời thụ hởng. Sau đó Ngân hàng
theo cam kết gửi các hoá đơn đà thanh toán cho khách phải chi trả và báo cáo
cho khách hàng thụ hởng. Đến đây quy trình thanh toán kết thúc.
* Về thanh toán thẻ:
Nghiệp vụ thẻ là một trong những nghiệp vụ ngân hàng bán lẻ mới mẻ,
phát triển với tốc độ lớn, quy mô rộng. Hầu hết các Ngân hàng thơng mại hiện
nay đều xây dựng một chiến lợc cụ thể để phát triển loại hình dịch vụ này. Nhận

thức đợc xu thế trên, Chi nhánh phải có một chủ trơng đúng đắn để có thể triển
khai tham gia vào thị trờng vốn rất cạnh tranh này.
- Chi nhánh cần tăng cờng hệ thống máy ATM và các điểm chấp nhận
thẻ.
Việc nâng hệ thống máy ATM và các điểm thanh toán thẻ sẽ đáp ứng
ngày càng tốt hơn yêu cầu sử dụng thuận tiện cho chủ thẻ. Chi nhánh cần tăng cờng sự liên kết hợp tác với các ngân hàng khác để phát triển thị trờng thẻ nói
chung của Việt Nam.
- Hiện đại hoá công nghệ thẻ:
Các loại thẻ thanh toán tại Chi nhánh chủ yếu vẫn sử dụng công nghệ thẻ
từ, công nghệ này có u điểm là sản xuất đơn giản, giá hành rẻ nhng dễ bị xâm
nhập, không đảm bảo an toàn cho chủ thẻ. Vì vậy Ngân hàng nên chuyển sang sử
dụng thẻ điện tử . Dòng thẻ này sẽ chống đợc các sao chép thông tin vì thế sẽ
đảm bảo an toàn cho chủ thẻ và cho cả ngân hàng phát hành thẻ.
9

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên


Luận văn tốt nghiệp
- Cần có sự phối hợp với ngành Bu chính viễn thông trong hoạt động
thanh toán thẻ.
Chi nhánh Thăng Long nói riêng và hệ thống NHNo & PTNT Việt Nam
nói chung cần phải tích cực chủ động phối hợp với ngành Bu chính viễn thông để
phát triển công nghệ thanh toán thẻ, tích hợp những dịch vụ mới đem lại cho
khách hàng sử dụng thẻ những tiện ích thiết thực. Trớc mắt là đảm bảo không bị
gián đoạn nghẽn mạch đờng truyền của hệ thống ATM vào thời gian cao điểm.
- Cần tăng cờng tuyên truyền lợi ích của việc sử dụng thẻ ngân hàng.
Dịch vụ kinh doanh thẻ ngân hàng là một sản phẩm tơng đối mới. Vì vậy
cần đợc xem nh một thứ hàng hoá để tuyên truyền quảng cáo. Chính vậy Chi
nhánh cần mở website để quảng cáo về sản phẩm thẻ cùng với việc quảng cáo

trên truyền hình.
- Việc phát hành thẻ phải đa dạng, nhiều chủng loại.
Trong cơ chế thị trờng nhà sản xuất không thể bán cái mình có mà phải
bán cái ngời mua cần. Thẻ ngân hàng cũng vậy, các ngân hàng phát hành phải
quan tâm đến nhiều đối tợng khách hàng để có thể phát hành đa dạng nhiều
chủng loại thẻ. Các loại thẻ phải có các mệnh giá khác nhau, có loại thẻ ghi
danh, có loại thẻ vô danh. Với một tấm thẻ vô danh có thể trở thành một món quà
rất văn hoá, rất có ý nghĩa để tặng bạn bè, ngời thân .Thẻ phải có thiết kế trang trí
màu sắc bắt mắt để phục vụ giói trẻ nhng cũng cần có những loại sang trọng, lịch
sự để phục vụ các khách hàng VIP. Thẻ nên có ảnh của chủ thẻ để trong một số
trờng hợp có thể thay thế giấy tờ tuỳ thân cho chủ thẻ.

Chi nhánh có thể đa ra các sản phẩm đặc biệt, mới lạ để đa dạng hoá
danh mục thẻ hiện có của Chi nhánh:

10

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên


Luận văn tốt nghiệp
+ Sản phẩm thẻ ghi nợ kết hợp với các dịch vụ khác nh: bảo hiểm (sản
phẩm mà Vietcombank đà rất thành công).
+Thêm một số tính năng mới vào sản phẩm thẻ: rút tiền mặt, chuyển tiền,
xem số dtại mạng lới ATM.
+ Phân loại thẻ theo các mức: Vàng, Chuẩn và Đặc biệt.
* Phát triển các dịch vụ mới:
- Online - Banking: Ngân hàng trực tuyến. Theo đó, khách hàng khi đăng
ký tham gia sử dụng sẽ đợc ngân hàng cấp cho một Usename- tên sử dụng và
Password- mật mÃ.Khách hàng trớc tiên nối mạng vào trang Web của ngân

hàng rồi sử dụng các tiện ích theo hớng dẫn.
- Phone Banking: Ngân hàng tự động qua điện thoại. Chi nhánh có
một số điện thoại riêng để khách hàng của mình gọi tới, cung cấp thông tin qua
điện thoại về lÃi suất, tỷ giá, số d tài khoảncho khách hàng mở tài khoản giao
dịch tại ngân hàng.
- Home Banking: Ngân hàng giao dịch tại nhà. Theo đó, máy tính của
khách hàng kết nối mạng Internet, từ đó kết nối mạng với ngân hàng phục vụ
mình, khách hàng đợc cung cấp một Password, chữ ký điện tử, có thể ngồi tại
nhà, tại công ty, thực hiện giao dịch chuyển tiền, thanh toán.
- Mobile Banking: Thanh toán bằng dịch vụ điện thoại di động. Theo
đó, những ngời có điện thoại di động mở tài khoản tại Chi nhánh đợc cấp mà số
truy cập và mật khẩu có thể thực hiện thanh toán tiền mua hàng hoá, dịch vụ ở
bất kỳ nơi nào có điện thoại di động phủ sóng.

3.Hiện đại hoá cơ sở hạ tầng và công nghệ xử lý thanh toán
11

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liªn


Luận văn tốt nghiệp
Hiện đại hoá cơ sở hạ tầng và công nghệ xử lý thanh toán có vai trò quan
trọng trong tiến trình cơ cấu lại hệ thống ngân hàng thơng mại. Với giải pháp
nâng cao trình độ công nghệ của ngân hàng, sẽ từng bớc hiện đại hoá công nghệ
thanh toán giúp cho ngân hàng thực hiện đợc những khối lợng thanh toán lớn và
áp dụng hìnn thức thanh toán hiện đại.
3.1.Hiện đại hoá cơ sở hạ tầng Ngân hàng

Hiện đại hoá cơ sở hạ tầng là một trong những chủ trơng ứng dụng và
phát triển công nghệ thông tin theo chỉ thị số 58/CT-TW ngày 17/10/2000 : Đẩy

mạnh ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin phục vụ sự nghiệp công nghiệp
hoá, hiện đại hoá. Chi nhánh NHNo & PTNT Thăng Long nói riêng và hệ thống
NHNo & PTNT nói chung đà xác định rõ đây là một trong những nhiệm vụ quan
trọng u tiên hàng đầu trong chiến lợc phát triển và đổi mới hoạt động ngân hàng,
là phơng tiện chủ lực để đi tắt đón đầu, rút ngắn khoảng cách phát triển so với
ngân hàng các nớc tiên tiến trong khu vực và trên thế giới. Bên cạnh những thành
tích đạt đợc sau gần bốn năm triển khai, Chi nhánh còn những khó khăn và tồn
tại cần phải khắc phục. Có thể đa ra một số giải pháp chính sau:
- Hoàn thiện nâng cấp hệ thống mạng cục bộ tại Chi nhánh theo hớng
ứng dụng các kỹ thuật mới và hiện đại.
- Tập trung nghiên cứu thiết kế và xây dựng các chiến lợc triển khai công
nghệ viễn thông hiện đại.
- Thiết kế, triển khai Website của chi nhánh NHNo & PTNT Thăng Long
nhằm phục vụ tốt hơn công tác quảng bá, nâng cao chất lợng phục vụ khách
hàng, phát triển các dịch vụ mới qua mạng Internet.
- Đầu t trang thiết bị hiện đại, đổi mới hoàn thiện kỹ thuật, công nghệ
ngân hàng nhằm phục vụ mục tiêu tự động hoá dịch vụ ngân hàng.

12

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên


Luận văn tốt nghiệp
- Mở rộng mạng lới đặt máy ATM và các cơ sở chấp nhận thẻ gắn việc
thanh toán qua ngân hàng 24/24 với mọi sinh hoạt tiêu dùng của ngời dân.
3.2.áp dụng những công nghệ xử lý thanh toán hiện đại

áp dụng những công nghệ xử lý thanh toán hiện đại giúp ngân hàng thực
hiện công tác xử lý các hình thức thanh toán đợc nhanh chóng, an toàn và chính

xác với khối lợng lớn. Từ đó nâng cấp và triển khai có hiệu quả các dịch vụ liên
quan đến các công cụ thanh toán. Cụ thể:
- Chi nhánh có thể nghiên cứu và xây dựng đề án trung tâm bù trừ séc với
trung tâm điều hành NHNo & PTNT Thăng Long.
- Triển khai và mở rộng việc vận hành hệ thống thanh toán giá trị cao và
thấp , xây dựng kho dữ liệu tập trung và hệ thống thanh toán dự phòng để kịp xử
lý sự cè gi¶m thiĨu rđi ro cã thĨ x¶y ra trong thanh toán.
- Hình thành và xây dựng kết nối các mạng, hệ thống thanh toán thích
ứng với các ngân hàng khác.
- Tập trung nguồn vốn cần thiết để xây dựng mở rộng cơ sở hạ tầng công
nghệ thanh toán.
4.Đào tạo nguồn nhân lực cho hệ thống thanh toán không dùng tiền mặt

Chi nhánh cần đề ra những chính sách hợp lý về đào tạo nguồn nhân lực
để tạo ra nội lực phát triển cho Chi nhánh nói chung, và cho sự phát triển của
hoạt động thanh toán nói riêng. Đối với thanh toán viên phải có đủ năng lực trình
độ, chuyên môn vững chắc. Ngoài việc hiểu biết các nghiệp vụ của ngân hàng,
thanh toán viên cần phải nắm vững các thể lệ thanh toán, các quy trình của từng
hình thức thanh toán và sử dụng thành thạo vi tính và ngoại ngữ.
- Cử cán bộ tham gia lớp học về Hiện đại hoá ngân hàng và hệ thống
thanh toán do NHNo & PTNT ViƯt Nam tỉ chøc. §ång thêi, Chi nh¸nh cịng tù
tỉ chøc c¸c líp häc nghiƯp vơ ngắn hạn và dài hạn để đào tạo sâu hơn về chuyên
13

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên


Luận văn tốt nghiệp
môn thanh toán không dùng tiền mặt, mời các chuyên gia giỏi về giảng dạy để
các thanh toán viên có điều kiện trau dồi về nghiệp vụ và kinh nghiệm. Chi

nhánh nên trích khoảng 4% lợi nhuận cho công tác đào tạo cán bộ.
- Cử ngời tham gia các cuộc hội thảo, hội nghị chuyên môn về thanh toán
trong nớc cũng nh ngoài nớc để tiếp cận với kiến thức hiện đại. Tổ chức các đợt
tham quan các ngân hàng trong nớc cũng nh ngoài nớc để học tập điểm mạnh của
họ.
- Bố trí các cán bộ vào các công việc thích hợp với khả năng của từng ngời nhằm phát huy thế mạnh của họ. Muốn nh vậy phải thờng xuyên theo dõi sát
sao để nhận định đánh giá đợc khả năng của từng ngời. Phát huy vài trò chủ động
sáng tạo của cán bộ, tích cực lắng nghe ý kiến của họ, khuyến khích nêu ra các
sáng kiến mới.
- Ngoài ra, một vấn đề cũng hết sức quan trọng là không ngừng nâng cao
tính trung thực và đạo đức nghề nghiệp của cán bộ, nhân viên ngân hàng. Muốn
vậy, phải có chế độ thởng phạt phân minh, kiên quyết xử lý các trờng hợp vi
phạm quy định gây tổn hại tới tài sản và uy tín của ngân hàng. Đồng thời khen
thởng, khuyến khích những cán bộ hoàn thành tốt công việc, có sáng tạo, có tinh
thần trách nhiệm.
- Khi có kế hoạch tuyển thêm cán bộ, Chi nhánh cũng cần tổ chức các kỳ
thi mang tính nghiêm túc, chất lợng đánh giá đúng đắn năng lực để có thể tuyển
đợc những cán bộ trình độ.
Ngoài ra, nh ta biết hệ thống thanh toán không dùng tiền mặt phải dựa
trên nền tảng kỹ thuật tin học. Do đó muốn phát triển các hình thức thanh toán
không dùng tiền mặt, chi nhánh phải tập trung đào tạo sử dụng và phát triển
nguồn nhân lực công nghệ thông tin:

14

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên


Luận văn tốt nghiệp
- Kiểm tra đánh giá lại việc sử dụng lực lợng cán bộ tin học tại các đơn vị

trong toàn ngành, có kế hoạch tuyển dụng và sử dụng một cách hợp lý.
- Cần đầu t nguồn kinh phí khi phải thuê giáo viên ngoài ngành để đào
tạo nâng cao kiến thức cho đội ngũ kỹ s tin học.
III.Một số kiến nghị với các ban, ngành có liên quan
Để phát triển hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt trớc yêu cầu
ngày càng khắt khe của nền kinh tế, không chỉ mình Chi nhánh NHNo & PTNT
Thăng Long có thể làm đợc mà cần có sự phối hỵp tõ nhiỊu phÝa, tõ NHNo &
PTNT ViƯt Nam, NHNN, Chính phủ đến các ban ngành có liên quan. Chỉ có sự
phối hợp nh vậy, mới có thể phát triển hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt
của ngành Ngân hàng Việt Nam nói chung và của Chi nhánh NHNo & PTNT
Thăng Long nói riêng. Dới đây là một vài kiến nghị với cơ quan quản lý vĩ mô
liên quan tới vấn đề này:
1.Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam

Chi nhánh NHNo & PTNT Thăng Long là Chi nhánh cấp I trực thuộc
NHNo & PTNT Việt Nam, nên để đảm bảo cho sự phát triển của các Chi nhánh
nói chung và Chi nhánh NHNo & PTNT Thăng Long nói riêng, NHNo & PTNT
Việt Nam cần có sự chỉ đạo cũng nh sự hỗ trợ kịp thời về các mặt ngoài khả năng
của Chi nhánh:
- Triển khai tiếp tục giai đoạn II của chơng trình Hiện đại hoá ngân hàng
và hệ thống thanh toán.
- Đối với dự ¸n lín vỊ ph¸t triĨn dÞch vơ míi nh ph¸t hành thẻ tín dụng,
hoàn thiện hệ thống ATMNHNo & PTNT Việt Nam nên hỗ trợ một phần kinh
phí để đảm bảo khả năng tài chính cho các dự án đó.
- Để hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt đợc thuận lợi, NHNo &
PTNT Việt Nam tạo điều kiện cho Chi nhánh đợc quyền chủ động hơn nữa trong
15

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên

Luận văn tốt nghiệp
quá trình hoạt động nh: cho phép Chi nhánh thành lập các phòng giao dịch tại
các khu công nghiệp, khu chế xuấtTrong quá trình thanh toán séc, Chi nhánh
có thể cho vay thấu chi đối với các khách hàng không phải là các Tổng công ty
90, 91 nhng hoạt động kinh doanh có hiệu quả.
- Hỗ trợ Chi nhánh trong công tác đào tạo cán bộ (ngắn hạn, dài hạn,
trong nớc, nớc ngoài) nhằm nâng cao trình độ, kỹ năng hoạt động trong nền kinh
tế thị trờng.
2.Ngân hàng Nhà nớc Việt Nam

Với vai trò là ngân hàng của các ngân hàng, NHNN vừa là ngời đề ra
các quy định, vừa là ngời theo dõi kiểm tra tình hình thực hiện các quy định đó.
Đồng thời, với vị trí là đầu mối của các NHTM, NHNN cũng thực hiện vai trò
trung gian thanh toán cho các NHTM, các TCTD cũng nh lập ra các trung tâm
thanh toán bù trừ. Để thúc đẩy vai trò đó của mình, NHNN cần giải quyết một số
vấn đề:
2.1.Từng bớc hoàn thiện hệ thống thanh toán

Ngân hàng nhà nớc cần mở rộng thực hiện dự án hiện đại hoá hệ thống
thanh toán điện tử liên ngân hàng. Theo mô hình mới, sau hơn hai năm thực hiện,
hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng mới đợc thực hiện ở các thành phố
lớn là Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ, triển khai tại
Hội sở chính và một số chi nhánh, số còn lại vẫn phải thực hiện trên hệ thống cũ
(Thời kỳ mô hình Ngân hàng 2 cấp thanh toán qua truyền file trên máy tính qua
đờng điện thoại). Do đó hiệu quả cha cao, cần nhanh chóng triển khai giai đoạn
II của dự án hiện đại hoá nhằm phủ sóng toàn bộ trong hệ thống mỗi ngân
hàng, khắc phục tình trạng vận hành hai hệ thống cũ và mới.
2.2.Tiếp tục hoàn thiện môi trờng pháp lý

16

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên


Luận văn tốt nghiệp
Hoàn thiện môi trờng pháp lý là yêu cầu bức xúc đối với hoạt động ngân
hàng và thanh toán điện tử trớc yêu cầu hội nhập AFTA và tiến trình chuẩn bị gia
nhập WTO của Việt Nam, đặc biệt trớc thách thức và nhu cầu phát triển thơng
mại điện tử. Cụ thể:
- Tiếp tục hoàn thiện các quy định về quản lý, lu trữ chứng từ điện tử, chữ
ký điện tử trong các hoạt động thanh toán của các Ngân hàng và Tổ chức tín
dụng, tổ chức kinh tế và cá nhân.
- Sửa đổi và sớm ban hành quy chế, quy trình xử lý nghiệp vụ kế toán và
các văn bản có liên quan đến công tác thanh toán không dùng tiền mặt cho phù
hợp với công nghệ mới, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các Ngân hàng thơng
mại triển khai dự án của WB Hiện đại hoá Ngân hàng và các hệ thống thanh
toán, quản lý khách hàng tập trung, giao dịch một cửa...
- Xác định các hình thức thanh toán, thủ tục mở tài khoản và thanh toán
của dân c với phơng châm nhanh chóng, đơn giản, an toàn, chi phí thấp.
- Cần tiến tới xây dựng Luật Giao dịch điện tử, chứng từ điện tử, chữ ký
điện tửnhằm đảm bảo cho sự ra đời và ứng dụng trong thực tế của các dịch vụ
của Ngân hàng điện tử nh: Thẻ thanh toán, Internet Banking, E- Banking
Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nớc cần trao quyền tự chủ tài chính lớn hơn
theo nguyên tắc thị trờng cho các NHTM, để các ngân hàng có chính sách thu
hút nhân tài cho lĩnh vực CNTT.
3.Kiến nghị với Chính phủ và các ngành có liên quan

Chính phủ và các ngành hữu quan nên đầu t cho hệ thống viễn thông
quốc gia đạt tiêu chuẩn quốc tế nhằm cung cấp dịch vụ viễn thông với giá cớc đa

dạng và hợp lý. Từ đó thúc đẩy việc các NHTM øng dơng c«ng nghƯ th«ng tin
trong hƯ thèng thanh toán.

17

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên


Luận văn tốt nghiệp
- Cần suy nghĩ và thực hiện một cách nghiêm túc, xác đáng hơn nữa về chế ®é tiỊn
l¬ng, vỊ thu nhËp cđa ngêi lao ®éng ë níc ta, ®Ĩ cã thĨ cã ®đ møc thu nhËp cần thiết phù hợp
với chi tiêu tối thiểu nh chi cho ăn uống, học phí cho con cái, tiền điện, nớc, chi cho sức
khỏe...thì việc mở tài khoản cá nhân tại ngân hàng của họ khi đó mới có ý nghĩa thiết thực.

Tiền lơng và thu nhập ngời dân quyết định mức sống của họ. Do vậy, để dân c có
điều kiện sử dụng dịch vụ ngân hàng nói chung và dịch vụ thanh toán không
dùng tiền mặt nói riêng, vấn đề đặt ra là Chính phủ cần đa ra chính sách tiền lơng
phù hợp với thực tế khi mà giá cả các mặt hàng không ngừng tăng.
- Đối với các đối tợng nh doanh nghiệp và các thơng nhân. Hiện nay các đối tợng
này phần lớn đà mở tài khoản tại ngân hàng, nhng do nhiều lý do khác nhau vẫn thờng xuyên
thanh toán bằng tiền mặt. Vì vậy Chính phủ có thể quy định các khoản thanh toán từ một
mức nào đó trở lên bắt buộc phải thanh toán qua ngân hàng.

- Các khoản nộp thuế và các khoản khác nộp vào Kho bạc Nhà nớc cũng có thể áp
dụng quy định bắt buộc thanh toán qua ngân hàng. Đối với các khoản này có thể quy định
ngân hàng thu phí. Phí này có thể sẽ bù đắp bằng tiền lơng tiết kiệm đợc của một số lợng lớn
các nhân viên thu tiền tại các Chi cục thuế và Kho bạc Nhà nớc có thể tinh giảm nhờ áp dụng
quy định này.

- Các khoản học phí, tiền điện, nớc, điện thoại, các khoản phải nộp có tính chất

định kỳ đối với các hộ, các tổ chức kinh tế, xà hội ở các thành phố, thị xà phải thực hiện
thanh toán qua ngân hàng. Các vùng thị tứ khác cũng có thể áp dụng trong phạm vi hẹp hơn.
Tuy vậy các kiến nghị trên chỉ mang ý nghĩa mở rộng việc thanh toán không dùng
tiền mặt trong xà hội. Bởi vì việc thanh toán bằng tiền mặt là không thể bị hạn chế trong
thanh toán, ngoài ra theo luật pháp của Nhà nớc ta cũng quy định, đồng tiền Việt Nam là
đồng tiền pháp định, không một tổ chức, cá nhân nào đợc từ chối nhận thanh toán bằng ®ång
ViƯt Nam. Do vËy, ®iỊu khiÕn mäi tỉ chøc, c¸ nhân hạn chế sử dụng tiền mặt trong thanh
toán chỉ xuất hiện khi họ nhận thức đợc rằng, thanh toán không dùng tiền mặt tiện lợi, an
toàn hơn, chứ không phải là biện pháp hành chính, ra lệnh.

18

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên


Luận văn tốt nghiệp

Kết luận
Trong những năm qua, công tác thanh toán không dùng tiền mặt đà khẳng định đợc
vai trò to lớn trong quá trình thanh toán giữa các đơn vị kinh tế nói riêng cũng nh trong toàn
bộ nền kinh tế nói chung. Hoạt động ngân hàng gắn kết và đem lại lợi ích thiết thực cho hoạt
động kinh tế xà hội và là một ngành cần đợc u tiên phát triển. Công tác TTKDTM là một
trong những nghiệp vụ của Ngân hàng thơng mại với những đặc điểm an toàn, tiện lợi và
19

Sinh viên: Lơng Thị Hång Liªn


Luận văn tốt nghiệp
nhanh chóng đà làm tăng nhanh quá trình chu chuyển vốn, giảm thời gian ứ đọng vốn của

các doanh nghiệp, đồng thời giúp Ngân hàng tăng khả năng kiểm soát của mình đối với quá
trình lu thông tiền tệ.
Đối với Chi nhánh NHNo & PTNT Thăng Long, trong nhiều năm qua đà nỗ lực
trong hoạt động TTKDTM. Với sự gia tăng về doanh số thanh toán, cho thấy hoạt động của
Chi nhánh thật có hiệu quả. Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng có nhiều vớng mắc mà Chi nhánh
cần khắc phục.
Qua thời gian thực tập tại Chi nhánh NHNo & PTNT Thăng Long, xuất phát từ mục
tiêu nghiên cứu và các lý thuyết trong quá trình học tập, em đà đi sâu nghiên cứu công tác
TTKDTM tại Chi nhánh. Nhờ đó em có cơ hội tìm hiểu những hạn chế của hoạt động trong
giai đoạn hiện nay, từ đó đa ra một số giải pháp để mở rộng hoạt động TTKDTM tại Chi
nhánh.

Mong rằng những giải pháp trên sẽ đóng góp vào quá trình phát triển
TTKDTM tại Chi nhánh, tuy vậy đây là vấn đề liên quan ®Õn nhiỊu mèi quan hƯ
kinh tÕ x· héi, cïng víi kiến thức còn hạn chế nên em mong muốn đợc các thầy
cô tiếp tục chỉ bảo và đóng góp.
Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn!

Danh mục Tài liệu tham khảo
1. Giáo trình Lý thuyết tài chính - tiền tệ chủ biên TS. Nguyễn Hữu Tài của Tr ờng
ĐHKTQD ( Năm 2002).

2. Tiền và hoạt động Ngân hàng Lê Vinh Danh ( năm 1996 ).
3. Tiền tệ, ngân hàng và thị trờng tài chính Frederic S.Mishkin ( Nhà xuất
bản Khoa học và Kỹ thuật 2001 ).
20

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên

Luận văn tốt nghiệp
4. Chuyên đề Thực trạng và giải pháp mở rộng dịch vụ tài khoản cá nhân ở nớc
ta hiện nay số chuyên đề năm 2003 của Tạp chí Ngân hàng.
5. Tạp chí Thị trờng tài chính tiền tệ số 16, 17 năm 2003; số 5, 12 năm 2004.
6. Một số thông tin từ website: www.vneconomy.com các ngày 07/05/2003,
25/06/2003, 05/02/2004, 11/02/2004, 24/06/2004, 29/04/2005.
7. Báo cáo thờng niên 1997 đến 2004 của Chi nhánh NHNo & PTNT Thăng
Long.
8. Nghị định số 159/CP năm 2003 của Chính phủ về ban hành quy chế phát hành
và sử dụng séc.
9. Quyết định số 22/QĐ - NH1 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nớc Việt Nam
ngày21/02/1994 về thể lệ thanh toán không dùng tiền mặt.
10. Những công cụ Ngân hàng thông dụng trong kinh tế thị trờng của GS.TS.
Lê Văn Tề.

21

Sinh viên: Lơng Thị Hồng Liên