Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tuần 19 đến 24 - Năm học 2010-2011 - Bùi Thị Hương

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6 Bùi Thị Hương ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Ngµy so¹n: 30/12/2011 Häc kú II TuÇn19 : TiÕt 73 V¨n b¶n : Bài học đường đời đầu tiên (T¸c gi¶: T« Hoµi) A/ Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh hiÓu: - Nh©n vËt, sù kiÖn, cèt truyÖn trong mét v¨n b¶n truyÖn viÕt cho thiÕu nhi. - Dế Mèn: Một hình ảnh đẹp củatuổi trẻ sôi nổi nhưng tính tình bồng bột và kiêu ngạo. - Một số biện pháp nghệ thuật xây dựngnhân vật đặc sắc trong đoạn trích. 2. KÜ n¨ng: - Văn bản truyện hiện đại có nhiều yếu tố tự sự kết hợp với yếu tố miêu tả. - Ph©n tÝch c¸c nh©n vËt trong ®o¹n trÝch. - VËn dông c¸c biÖnph¸pnghÖ thuËt so s¸nh, nh©n ho¸ khi viÕt v¨n miªu t¶. 3.Thái độ: - Giáo dục HS không nên kiêu căng, sốc nổi, bồng bột có thể làm hại đến người khác, khiến ta phải ân hận suốt đời, cần sống đoàn kết với mọi người. B/ ChuÈn bÞ: 1.ThÇy: -§äc SGK, SGV, so¹n bµi, 2. Trß: §äc SGK, «n bµi C. phương pháp: - Đàm thoại, thảo luận nhóm, nêu vấn đề, bình giảng, khai thác kênh hình d/ TiÕn tr×nh bµi d¹y: * ổn định lớp: * KiÓm tra : Vë so¹n bµi cña häc sinh. * Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt §äc chó thÝch * i. Giíi thiÖu chung: Nêu những nét chính về cuộc đời & sự 1. Tác giả: nghiÖp nhµ v¨n T« Hoµi? - T« Hoµi tªn thËt lµ NguyÔn Sen, (1920), lín lªn Gi¸o viªn cã thÓ giíi thiÖu cho c¸c em 1 sè ë NghÜa §« - Hoµi §øc – Hµ T©y(CÇu GiÊy – t¸c phÈm cña T« Hoµi. Hà Nội). Ông viết văn từ trước CMT8/1945, viết nhiÒu thÓ lo¹i, rÊt thµnh c«ng vÒ miªu t¶, v¨n viÕt cho thiÕu nhi. 2. T¸c phÈm DÕ mÌn phiªu l­u ký. Qua chuÈn bÞ bµi ë nhµ, em cã thÓ cho biÕt - In lÇn ®Çu n¨m 1941, lµ t¸c phÈm næi tiÕng vµ tác phẩm viết về đề tài gì? Gồm mấy đặc sắc của Tô Hoài viết về loài vật dành cho chương? thiÕu nhi. Em có thể nêu ngắn gọn nội dung tác - Tác phẩm gồm 10 chương. phÈm. 3. §o¹n trÝch "Bµi häc ..." Nªu vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch trong t¸c phÈm? - Trích từ chương I. - §äc hµo høng, kiªu h·nh, to, vang, chó ý ii. §äc, hiÓu v¨n b¶n: nhấn giọng ở các tính từ, động từ miêu tả khi 1. §äc - kÓ tãm t¾t: DÕ MÌn t¶ ch©n dung m×nh. - Giọng trịch thượng – Dế Mèn trêu chị - Tạo nên sự thân mật, gần gũi giữa người kể và bạn đọc; dễ biểu hiện tâm trạng, ý nghĩ, thái độ Cèc. - Giọng chậm, buồn, sâu lắng, có phần bi của nhân vật đối với những gì xảy ra ở xung quanh & đối với chính mình. thương – Dế mèn hối hận. - Chú ý những đoạn đối thoại. Câu chuyện GV đọc đoạn đầu. được kể ở ngôi thứ nhất theo lời của nhân vật Gọi HS đọc tiếp đến hết.. -------------------------------------------------------------------------------Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Bùi Thị Hương. chÝnh? T¸c dông? Gäi HS tãm t¾t l¹i truyÖn. Tãm t¾t ®o¹n trÝch? 2. Chó thÝch: (Gi¸o viªn gäi häc sinh tãm t¾t tiÕp søc).Gi¸o viªn T×m hiÓu c¸c chó thÝch SGK. kiÓm tra l¹i chó thÝch trong SGK. 3. Bè côc: 2 ®o¹n. Văn bản có thể gồm mấy đoạn? Xác định + Đ1: Từ đầu… “Đứng đầu thiên hạ rồi”:Miêu tả vẻ đẹp cường tráng của Dế Mèn. giíi h¹n vµ nªu néi dung chÝnh tõng ®o¹n? + Đ2: Còn lại: Bài học đường đời đầu tiên của Dế MÌn. Ngay từ đầu văn bản, người đọc đã được 4. Phân tích: nghe nh÷ng lêi tù giíi thiÖu cña chµng DÕ a) H×nh d¸ng, tÝnh c¸ch cña DÕ MÌn. “Tôi là một chàng Dế thanh niên cường tráng”. MÌn? Vậy “Chàng Dế … tráng” ấy đã hiện lên + Hình dáng: qua nh÷ng nÐt miªu t¶ cô thÓ nµo? VÒ h×nh - §«i cµng nh½n bãng; - Vuèt: Cøng, nhän ho¾t; dáng, hoạt động? - §«i c¸nh: dµi; ®Çu to næi tõng t¶ng; hai r¨ng ®en nh¸nh; - R©u: dµi uèn cong. + Hành động: Đạp phanh phách, vỗ cánh phành ph¹ch, nhai ngoµm ngo¹m, trÞnh träng vuèt r©u. Khi miêu tả hình ảnh “Chàng Dế” tác giả đã => Dùng nhiều động từ, tính từ, từ láy. => Lần lượt miêu tả từng bộ phận cơ thể gắn miêu sö dông nhiÒu tõ lo¹i, lo¹i tõ nµo? tả hình dáng và miêu tả hành động. Em cã nhËn xÐt g× vÒ tr×nh tù miªu t¶? C¸ch miªu t¶ nh­ vËy cã t¸c dông g×? =>Hình ảnh nhân vật hiện lên rõ nét, thêm => Vẻ đẹp cường tráng, trẻ trung, đầy sức sống, tự sinh động, vừa miêu tả hình dạng chung, vừa tin, yêu đời của Dế Mèn. làm nổi bật các chi tiết quan trọng của đối tượng. Vµ qua lêi miªu t¶ Êy, em h×nh dung ra h×nh ¶nh DÕ MÌn nh­ thÕ nµo? Có ý kiến cho rằng: Mang vẻ đẹp như vậy nªn DÕ MÌn cã quyÒn “lÊy lµm h·nh diÖn (Häc sinh th¶o luËn) với bà con về vẻ đẹp của mình”. Em có ý - Đúng: Đó là t/c chính đáng. - Không nhất trí: Nếu không xác định được rõ kiÕn nh­ thÕ nµo? Và ở Dế Mèn điều đó đã được thể hiện như ràng thì tình cảm ấy rất gần với thói kiêu căng, tự phụ, xem thường mọi người, hung hăng, xốc nổi, thÕ nµo? gây hại cho bản thân và mọi người. Đứng trước hình ảnh Dế Mèn trong đoạn I. (HS thảo luận) - Yêu quý: sống tự lập, có vẻ đẹp… Em có thái độ, tình cảm ra sao? - Bùc m×nh: Qu¸ kiªu c¨ng, …. =>Tất cả những tình cảm đó được tạo nên khi ta ®­îc chøng kiÕn nh÷ng chi tiÕt miªu tả rất đặc sắc với nghệ thuật nhân hoá tài t×nh Vậy theo em chi tiết nào là đặc sắc, thú vị (Học sinh tự lựa chọn) Có thể nói một nét đặc sắc khác của văn bản này nhÊt, v× sao? kh«ng chØ ë c¸c chi tiÕt h×nh ¶nh miªu t¶ mµ ë kh¶ n¨ng t¹o liªn kÕt gi÷a c¸c ®o¹n. VËy em cã thÓ t×m c©u v¨n liªn kÕt ®1 & ®2 - C©u v¨n liªn kÕt: “Chao «i! Cã biÕt ®©u r»ng… l¹i ®­îc”. ? =>§©y lµ mét chi tiÕt rÊt quan träng, chóng + TÝnh c¸ch: ta thường bị lúng túng và không thành công - Đi đứng oai vệ, cà khịa với bà con trong xóm ….. 2 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Bùi Thị Hương. khi thực hiện thao tác chuyển ý, liên kết - Tưởng mình sắp đứng đầu thiên hạ rồi. ®o¹n. => Qu¸ kiªu c¨ng, hîm hÜnh, kh«ng tù biÕt m×nh. TÝnh c¸ch cña DÕ MÌn nh­ thÕ nµo? * Hướng dẫn về nhà : -So¹n Bµi phÇn cßn l¹i. - Đọc thêm những chương khác của “Dế Mèn phiêu lưu ký”. - Häc tËp nghÖ thuËt miªu t¶ cña t¸c gi¶ T« Hoµi. - Viết đoạn văn: Hình dung tâm trạng của Dế Mèn khi đứng lặng hồi lâu trước nấm mộ cña DÕ Cho¾t. - Các nhóm tập đọc phân vai. …………………………………………… Ngµy so¹n: 30/12/2011 TiÕt 74. V¨n b¶n Bài học đường đời đầu tiên (Tiếp) (T¸c gi¶: T« Hoµi). A/ Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: TiÕp tôc gióp häc sinh hiÓu: - Nh©n vËt, sù kiÖn, cèt truyÖn trong mét v¨n b¶n truyÖn viÕt cho thiÕu nhi. - Dế Mèn: Một hình ảnh đẹp củatuổi trẻ sôi nổi nhưng tính tình bồng bột và kiêu ngạo. - Một số biện pháp nghệ thuật xây dựngnhân vật đặc sắc trong đoạn trích. 2. KÜ n¨ng: - Văn bản truyện hiện đại có nhiều yếu tố tự sự kết hợp với yếu tố miêu tả. - Ph©n tÝch c¸c nh©n vËt trong ®o¹n trÝch. - VËn dông c¸c biÖnph¸pnghÖ thuËt so s¸nh, nh©n ho¸ khi viÕt v¨n miªu t¶. 3.Thái độ: - Giáo dục HS không nên kiêu căng, sốc nổi, bồng bột có thể làm hại đến người khác, khiến ta phải ân hận suốt đời, cần sống đoàn kết với mọi người. B/ ChuÈn bÞ: 1.ThÇy: -§äc SGK, SGV, so¹n bµi, 2. Trß: §äc SGK, «n bµi C. phương pháp: - Đàm thoại, thảo luận nhóm, nêu vấn đề, bình giảng, khai thác kênh hình d/ TiÕn tr×nh bµi d¹y: * ổn định lớp: * KiÓm tra : Tãm t¾t ®o¹n trÝch. * Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Người hàng xóm đầu tiên trong cuộc sống 4. Phân tích: tù lËp cña DÕ MÌn lµ DÕ Cho¾t. H·y xem a) H×nh d¸ng, tÝnh c¸ch cña DÕ MÌn. Dế Mèn nhìn Dế Choắt bằng con mắt như b) Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn. * Dế Choắt – Người hàng xóm đầu tiên của Dế thÕ nµo? MÌn. Nh­ mét g· nghiÖn thuèc phiÖn, c¸nh ng¾n ngñn, r©u mét mÈu, mÆt mòi ngÈn ng¬, cã lín mµ Thái độ của Dế Mèn đối với Dế Choắt ra không có khôn, … sao? * Thái độ của Dế Mèn. - Gäi lµ “chó mµy” (mÆc dï b»ng tuæi).. 3 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Qua đó chúng ta dễ dàng nhận ra hình ¶nh DÕ Cho¾t trong c¸i nh×n cña DÕ MÌn? Sự việc đã xảy ra ?Tại sao Dế Mèn làm như vậy.Đó là hành động mang tính chất như thế nào.Vì sao em lại có đánh giá nh­ vËy? Sau sự việc đáng tiếc xảy ra với Dế Choắt, Dế Mèn có thái độ như thế nào? Thái độ ấy giúp chúng ta hiểu thêm nét tÝnh c¸ch nµo ë DÕ MÌn? Và em hãy hình dung Dế Mèn đã có tâm trạng như thế nào khi đứng lặng hồi lâu trước nấm mồ của Dế Choắt?. Bùi Thị Hương. - HÕch r¨ng, x× mét h¬i râ dµi, m¾ng kh«ng chót bËn t©m, … => Dế Choắt yếu ớt, xấu xí, lười nhác, đáng khinh trong c¸i nh×n cña DÕ MÌn. - DÕ MÌn trªu chÞ Cèc => Muèn ra oai víi DÕ Cho¾t, đó không phải là hành động dũng cảm mà là hành động ngông cuồng. - Khi nghe Cèc mæ DÕ Cho¾t: KhiÕp, n»m in thin thÝt. - DÕ Cho¾t bÞ chÞ Cèc hiÓu lÇm, mæ ®au => DÕ MÌn hèt ho¶ng lo sî bÊt ngê vÒ c¸i chÕt vµ lêi khuyªn cña DÕ Cho¾t. => Dế Mèn còn có tình cảm đồng loại, còn biết ăn n¨n, hèi lçi. (H/s tù do th¶o luËn). - Nên biết sống đoàn kết, thân ái với mọi người. kẻ kiêu căng có thể làm hại người khác khiến phải ân hận suốt đời.. Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn lµ g×? iii. ý nghÜa cña truyÖn:. - Bµi häc ®Çu tiªn cña DÕ MÌn lµ t¸c h¹i cña tÝnh nghịch ranh, ích kỷ. Hống hách hão trước người yếu nhưng lại hèn nhát trước kẻ mạnh, không tính đến Văn bản đã có những đặc điểm nghệ hậu quả ra sao. Bài học về sự ngu xuẩn của tính kiêu ngạo đã dẫn thuËt g× næi bËt? đến tội ác. (Tưởng tượng trên cơ sở sự thật). - Truyện được viết theo lối đồng thoại, loài vật cũng * Học sinh đọc ghi nhớ (SGK) biết suy nghĩ, nói người. Phép nhân hoá tài tình dựa trªn nh÷ng am hiÓu kü cµng vÒ loµi vËt. - Sử dụng ngôn ngữ miêu tả sinh động, sắc nét khiến hình ảnh nhân vật hiện lên sinh động và hấp dẫn. iv. LuyÖn tËp: §äc c©u cuèi cña ®o¹n trÝch vµ em c¶m - C©u cuèi cña ®o¹n trÝch võa thuËt l¹i sù viÖc, võa nhận được nét đặc sắc gì? gîi t¶ t©m tr¹ng mang ý nghÜa s©u s¾c. =>§©y lµ lèi kÕt thóc võa cã kh¶ n¨ng gãi kÕt sù viÖc lại vừa mở ra hướng suy nghĩ * Hướng dẫn về nhà : - Đọc thêm những chương khác của “Dế Mèn phiêu lưu ký”. - Häc tËp nghÖ thuËt miªu t¶ cña t¸c gi¶ T« Hoµi. - Viết đoạn văn: Hình dung tâm trạng của Dế Mèn khi đứng lặng hồi lâu trước nấm mộ cña DÕ Cho¾t. - Các nhóm tập đọc phân vai. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo: “Phã tõ” ---------------------------------------------------------------. 4 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Bùi Thị Hương. Ngµy so¹n: 30/12/2011 TiÕt 75. TiÕng ViÖt Phã tõ. A/ Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh hiÓu: kh¸i niÖm phã tõ. - HiÓu ý nghÜa kh¸i qu¸t cña phã tõ. - §Æc ®iÓm ng÷ ph¸p cña phã tõ (Kh¶ n¨ng kÕt hîp cña phã tõ, chøc vô ng÷ph¸p cña phã tõ) - C¸c lo¹i phã tõ. 2. KÜ n¨ng: - Biết đặt câu có chứa phó từ để thể hiện các ý nghĩa khác nhau. - NhËnbiÕt c¸c lo¹i phã tõ. - Sử dụng phó từ để đặt câu. 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức sử dụng tiếng Việt đúng tropng học sinh. B/ ChuÈn bÞ: 1.ThÇy: -§äc SGK, SGV, so¹n bµi, 2. Trß: §äc SGK, «n bµi C. phương pháp: - Đàm thoại, thảo luận nhóm, nêu vấn đề, bình giảng, phân tích, tổng hợp, khái quát d/ TiÕn tr×nh bµi d¹y: * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: - Kể tên các loại từ em đã được học? Xác định các từ loại trong VD ? “ Dế Choắt là tên tôi đã đặt cho nó một cách trịch thượng và chế giễu” * Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt I. Phã Tõ lµ g×: 1. VÝ dô: SGK. * §äc VD trong SGK. HS §äc c¸c vÝ dô Các từ “đã, cũng, vẫn, chưa, thật, …" bổ 2. Nhận xét: sung ý nghÜa cho nh÷ng tõ nµo? a) §· ®i; còng ra; vÉn ch­a thÊy §äc l¹i nh÷ng tõ ng÷ ®­îc bæ sung ý nghÜa? ThËt lçi l¹c. Nh÷ng tõ ®­îc bæ sung ý nghÜa thuéc lo¹i tõ nµo? Như vậy trong các cụm động từ, cụm tính từ b Soi gương được; rất ưa nhìn; to ra; nh÷ng tõ lµm nhiÖm vô bæ sung ý nghÜa ë vÞ trÝ nµo? §ã lµ tõ lo¹i g× ? rất bướng. VËy em hiÓu thÕ nµo lµ phã tõ ? BT nhanh: Xác định phó từ trong VD? - Thế rồi Choắt tắt thở. Tôi thương lắm. Ai ơi chua ngọt đã từng. Non xanh nước bạc ta đừng quên nhau. §äc VD. Xác định các phó từ trong VD? S¾p xÕp c¸c phã tõ ë c¸c VD trong phÇn I vµ. - Những từ “đã, vẫn, cũng, …” bổ sung ý nghĩa cho các động từ, tính từ. - Những từ “đã, vẫn, cũng …” có thể đứng trước hoặc đứng sau động từ, tính từ. => §ã lµ nh÷ng phã tõ. 3. Ghi nhí: SGK. HS đọc nhiều lần phần ghi nhớ SGK GV nhắc lại để khắc sâu.. 5 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Bùi Thị Hương. II vµo b¶ng? Em cã thÓ bæ sung c¸c phã tõ kh¸c vµo b¶ng HS ph¸t hiÖn ph©n lo¹i ? * Lưu ý: Phân biệt phó từ với động từ. - T«i ra ngoµi ch¬i. iI. C¸c lo¹i phã tõ: §éng tõ - Phã tõ: - §Çu t«i to ra. lắm, đừng, không, đã. đang. Phã tõ - ý nghÜa: Nªu c¸c lo¹i phã tõ. + ChØ thêi gian : đã, đang. (Tiêu chí phân loại phó từ chính là dựa vào + Chỉ mức độ : ThËt, rÊt, l¾m. nội dung và ý nghĩa mà các phó từ đó bổ sung + Sự tiếp diễn tg tự : cũng. cho động từ, tính từ) + Sự phủ định : không, chưa, chẳng. đã đến; không còn ngửi. + Sù cÇu khiÕn : §õng, h·y. + KÕt qu¶ & hg : ®­îc, ra. thời gian phủ định + Kh¶ n¨ng : VÉn, ch­a. * Ghi nhí: HS đọc nhiều lần ghi nhớ SGK GV nhắc lại để khắc sâu. iiI. LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: Đọc và xác định phó từ §Òu lÊm tÊm; … tiÕp diÔn Bµi tËp 2: Viết đoạn văn “Thuật lại sự việc Dế Mèn trêu chị Cốc” trong đó có sử dụng phó từ và nêu ý nghĩa của phó từ đó? * Hướng dẫn về nhà : - HiÓu phã tõ vµ c¸c lo¹i phã tõ. - Biết xác định chính xác các phó từ. - Biết so sánh việc sử dụng phó từ và không sử dụng phó từ để dùng cho phù hợp. - ViÕt ®o¹n v¨n cã sö dông phã tõ. - ChuÈn bÞ bµi: “T×m hiÓu chung vÒ v¨n miªu t¶’’ -----------------------------------------------------------------------------------------------------. 6 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Ngµy so¹n: 30/ 12/ 2011 TiÕt 76. Bùi Thị Hương. TËp lµm v¨n T×m hiÓu chung vÒ v¨n miªu t¶. A/ Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh hiÓu: - Mục đích của miêu tả - C¸ch thøc miªu t¶. - Nắm được những hiểu biết chung nhất về văn miêu tả trước khi đi sâu vào một số thao t¸c chÝnh nh»m t¹o lËp v¨n b¶n nµy. 2. KÜ n¨ng: - NhËn diÖn mét sè bµi v¨n, ®o¹n v¨n miªu t¶. - Bước đầu xác định được nội dung của một đoạn văn hay, bài văn miêu tả hay, xác định đặc điểm nổi bật của đối tượng được miêu tả trong đoạn văn hay bài văn miêu tả. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c tiÕp nhËn kiÕn thøc trong häc sinh B/ ChuÈn bÞ: 1.ThÇy: - §äc SGK, SGV, so¹n bµi, 2. Trß: - §äc SGK, so¹n bµi C. phương pháp: - Đàm thoại, thảo luận nhóm, nêu vấn đề, bình giảng, phân tích, tổng hợp, khái quát d/ TiÕn tr×nh bµi d¹y: * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: - Nêu các phương thức biểu đạt mà em đã nghe giới thiệu? - Em đã được học cách tạo lập văn bản theo phương thức biểu đạt nào? - Đoạn đầu của văn bản “Bài học đường ...” được viết theo phương thức biểu đạt nào? A. Tù sù C. BiÓu c¶m. B. Miªu t¶. * Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt I. ThÕ nµo lµ v¨n Miªu t¶: * HS đọc và suy nghĩ về 3 tình huống trong - Cả 3 tình huống đều cần sử dụng văn miêu tả vì căn cứ vào các hoàn cảnh và mục đích giao tiếp: SGK. + T/h1: Tả con đường và ngôi nhà để người ë t×nh huèng nµo cÇn sö dông v¨n miªu t¶? kh¸ch nhËn ra, kh«ng bÞ l¹c. + T/h2: Tả cái áo cụ thể để người bán hàng không lấy lẫn đỡ mất thời gian. + T/h3: Tả chân dung người lực sỹ. - Em cã thÓ nªu thªm mét vµi t×nh huèng (Häc sinh th¶o luËn) => Văn miêu tả giúp người đọc, người tương tự cần sử dụng văn miêu tả. nghe hình dung ra được những đặc điểm, Vậy em hiểu sự cần thiết phải sử dụng văn tính chất nổi bật của một sự vật, hiện tượng nào miªu t¶ nh­ thÕ nµo? đó. * Ghi nhí: SGK. HS đọc nhiều lần ghi nhớ . BT nhanh. Đọc 2 đoạn văn miêu tả Dế Mèn GV nhắc lại để khắc sâu. Nªu ghi nhí.. 7 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Bùi Thị Hương. & DÕ Cho¾t trong v¨n b¶n “Bµi häc ®­êng đời đầu tiên”. Hai đoạn văn này giúp em hình dung được đặc ®iÓm næi bËt nµo cña 2 nh©n vËt. + Hình ảnh Dế Mèn: to lớn, cường tráng, mạnh mÏ. + Hình ảnh Dế Choắt: ốm yếu, gầy còm, đáng thương. =>Gi¸o viªn cã thÓ giíi thiÖu: Mét sè k/nghiÖm viÕt v¨n miªu t¶ cña nhµ v¨n T« Hoµi. Qua đó em hiểu để viết được những câu, - Đoạn 1: Hình ảnh Dế Mèn khoẻ, đẹp, cường đoạn… miêu tả hay thì người viết cần phải tráng. lµm g×? II. luyÖn tËp : Xác định những cảnh vật, hình ảnh được Bµi 1: §äc c¸c ®o¹n v¨n. miªu t¶ trong mçi ®o¹n ? - §o¹n 2: H×nh ¶nh chó bÐ liªn l¹c: nhanh nhÑn, * HS thảo luận đề a. vui vÎ, hån nhiªn. - Sự thay đổi của trời, mây, cây cỏ. - Đoạn 3: Cảnh 1 vùng hồ, ao ngập nước, sau cơn mưa ồn ào, náo động. HS thảo luận đề b ?. Bài 2: HS thảo luận đề b ? Chó ý: §«i m¾t, ¸nh nh×n, vÇng tr¸n, nh÷ng nÕp nhăn, nụ cười, …. * §äc ®o¹n v¨n “L¸ rông”.. * Hướng dẫn về nhà : - HiÓu kh¸i niÖm v¨n miªu t¶. - ViÕt ®o¹n v¨n miªu t¶. - Chuẩn bị bài tiếp theo: “Sông nước Cà Mau” ……………………………………………….. Ngµy …th¸ng … n¨m ….. NhËn xÐt cña tæ chuyªn m«n. Phạm Thị Hường. 8 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Ngµy so¹n: 04/ 1/ 2012 TuÇn 20:TiÕt 77. Bùi Thị Hương. Bµi 19: V¨n b¶n Sông nước cà mau ( Trích “Đất rừng phương Nam” - Đoàn Giỏi ). A/ Môc tiªu bµi häc: 1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh hiÓu thªm: - Kiến thức về tác giả và tác phẩm văn học hiện đại. - Sơ giản về tác giả và tác phẩm “Đất rừng phương Nam” - Cảm nhận được sự phong phú và độc đáo của thiên nhiên và cuộc sống con người một vùng đất phương Nam. Nắm được nghệ thuật miêu tả của tác giả, tác dụngcủa một số biện pháp nghệ thuật được sử dông trong ®o¹n trÝch. 2. KÜ n¨ng : - Nắm bắt nội dung văn bản truyện hiện đại có yếu tố miêu tả kết hợp thuyết minh. - §äc diÔn c¶m phï hîp víi néi dung v¨n b¶n. - NhËn biÕt c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®­îc sö dông trong v¨n b¶n vµ vËn dông chóng khi lµm v¨n t¶ c¶nh thiªn nhiªn. 3. Thái độ : - Học sinh hiểu được tình cảm mà nhà văn dành cho một vùng quê. Từ đó bồi dưỡng tình yêu quê hương, đất nước. - Liên hệ môi trường tự nhiên hoang dã, bảo vệ môi trường – sinh thái B/ ChuÈn bÞ: 1.ThÇy: - §äc SGK, SGV, so¹n bµi, 2. Trß: - §äc SGK, so¹n bµi C. phương pháp: - Đàm thoại, thảo luận nhóm, nêu vấn đề, bình giảng, khai thác kênh hình d.TiÕn tr×nh bµi d¹y: * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: 1) Qua văn bản: “Bài học đường đời đầu tiên” em thấy nhân vật Dế Mèn không có nét tính c¸ch nµo? a) Tù tin; dòng c¶m. b) Tù phô, kiªu c¨ng. c) Khệnh khạng, xem thường người khác. d) Hung h¨ng, xèc næi. * Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt I. Giíi thiÖu chung: HS §o¹c phÇn chó thÝch * 1. Tác giả: (1925 – 1989) Đoàn Giỏi thường Giíi thiÖu nhµ v¨n §oµn Giái. viết về cuộc sống, thiên nhiên & con người ở Nam Bé. Tóm tắt tác phẩm “ Đất rừng phương Nam”. 2. T¸c phÈm: Giới thiệu bộ phim “Đất phương Nam” - “Đất rừng phương Nam” - 1957. VÞ trÝ ®o¹n trÝch. - “Sông nước Cà Mau” – trích từ chương XVIII cña t¸c phÈm. Giọng đọc hăm hở, liệt kê, giới thiệu nhấn Ii. Đọc hiểu văn bản: mạnh các tên riêng. Càng cuối đoạn, đọc 1. Đọc: nhanh h¬n, vui, linh ho¹t. GV đọc. V¨n b¶n cã thÓ ®­îc coi nh­ mét bµi v¨n t¶ Gọi HS đọc. cảnh, xác định bố cục của bài văn. 2. Chó thÝch: SGK.. 9 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Bùi Thị Hương. Theo em bài văn đã tả cảnh theo trình tự 3: Bè côc: 3 phÇn. nµo? - Tả cảnh theo trình tự: ấn tượng ban đầu về toàn cảnh, sau đó giới thiệu lần lượt từng cảnh kênh, r¹ch, s«ng, ngßi, c¶nh chî N¨m C¨n. Lêi t¶ trong bµi v¨n lµ cña nh©n vËt “T«i”. - Miªu t¶ vµ c¶m nhËn c¶nh b»ng quan s¸t vµ VËy em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch miªu t¶ vµ cảm nhận trực tiếp, khiến cảnh hiện lên sinh động c¶m nhËn c¶nh? qua các so sánh, liên tưởng, cảm xúc của người kÓ. * §äc l¹i ®o¹n 1. 4. Ph©n tÝch: Nh÷ng dÊu hiÖu nµo cña thiªn nhiªn Cµ Mau gợi cho con người nhiều ấn tượng khi đi qua a. ấn tượng ban đầu về toàn cảnh sông nước Cµ Mau: vùng đất này ? Các ấn tượng đó được diễn tả qua những giác - Sông, ngòi, kênh, rạch: Chằng chịt. - Trời, nước, cây : Xanh. quan nµo? TiÕng sãng biÓn : R× rµo. (Như vậy, để miêu tả phong cảnh sống động, nhµ v¨n dïng c¸c chÊt liÖu ®/s ®­îc c¶m thô => C¶m nhËn b»ng thÞ gi¸c, thÝnh gi¸c. trực tiếp qua các giác quan nhất là …& để có thể nắm bắt nhanh nhạy nhất các đặc điểm ( HS thảo luận nhóm) của đối tượng miêu tả). Th«ng qua sù c¶m nhËn cña t¸c gi¶, em cã nh÷ng h×nh dung nµo vÒ toµn c¶nh vïng s«ng => §ã lµ mét vïng thiªn nhiªn cßn nguyªn s¬, nước Cà Mau? ®Çy bÝ Èn, hÊp dÉn víi nhiÒu s«ng, ngßi, c©y cèi & tÊt c¶ ®­îc phñ kÝn b»ng mét mµu xanh. Iii. LuyÖn tËp: - §äc ®o¹n th¬ cña Xu©n DiÖu. - Viết đoạn văn trình bày cảm nhận của em về vùng sông nước Cà Mau. - Học xong văn bản, em có nhận xét như thế nào về thiên nhiên, cảnh sắc đất nước ta. * Hướng dẫn về nhà : - Hoµn thµnh ®o¹n v¨n. Häc tËp phong c¸ch t¶ c¶nh cña t¸c gi¶. - Có thể tưởng tượng và vẽ vài nét tranh về cảnh sông nước Cà Mau. - ChuÈn bÞ bµi phÇn tiÕp theo. --------------------------------------------------------------------Ngµy so¹n: 04/ 1/ 2012 TiÕt 78. Bµi 19: V¨n b¶n Sông nước cà mau ( Trích “Đất rừng phương Nam” - Đoàn Giỏi ) (TiÕp). A/ Môc tiªu bµi häc: 1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh hiÓu thªm: - Kiến thức về tác giả và tác phẩm văn học hiện đại. - Sơ giản về tác giả và tác phẩm “Đất rừng phương Nam” - Cảm nhận được sự phong phú và độc đáo của thiên nhiên và cuộc sống con người một vùng đất phương Nam. Nắm được nghệ thuật miêu tả của tác giả, tác dụngcủa một số biện pháp nghệ thuật được sử dông trong ®o¹n trÝch. 2. KÜ n¨ng : - Nắm bắt nội dung văn bản truyện hiện đại có yếu tố miêu tả kết hợp thuyết minh. - §äc diÔn c¶m phï hîp víi néi dung v¨n b¶n.. 10 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Bùi Thị Hương. - NhËn biÕt c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®­îc sö dông trong v¨n b¶n vµ vËn dông chóng khi lµm v¨n t¶ c¶nh thiªn nhiªn. 3. Thái độ : - Học sinh hiểu được tình cảm mà nhà văn dành cho một vùng quê. Từ đó bồi dưỡng tình yêu quê hương, đất nước. - Liên hệ môi trường tự nhiên hoang dã, bảo vệ môi trường – sinh thái B/ ChuÈn bÞ: 1.ThÇy: - §äc SGK, SGV, so¹n bµi, 2. Trß: - §äc SGK, so¹n bµi C. phương pháp: - Đàm thoại, thảo luận nhóm, nêu vấn đề, bình giảng, khai thác kênh hình d.TiÕn tr×nh bµi d¹y: * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: Trình bày những ấn tượng ban đầu của em về toàn cảnh sông nước Cà Mau? * Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt. 4. Ph©n tÝch: a. ấn tượng ban đầu về toàn cảnh sông nước Cµ Mau: b, C¶nh s«ng, ngßi, kªnh, r¹ch Cµ Mau: * §äc ®o¹n 2. + Độc đáo. Nhiều ý kiến cho rằng cảnh ở đây rất độc - Cách đặt tên sông, tên đất: Theo đặc điểm riªng. đáo. Vậy đó là những nét độc đáo nào? T×m nh÷ng biÓu hiÖn cô thÓ lµm nªn nh÷ng - Trong dßng ch¶y N¨m C¨n. - Trong rõng ®­íc N¨m C¨n. nét độc đáo của tên sông, tên đất xứ này ? * Cách đặt tên dân dã, mộc mạc theo lối dân Cách đặt tên như vậy có đ2 gì? gian. Và từ đó những địa danh này đã gợi ra đặc => Thiên nhiên và cuộc sống phong phú, đa ®iÓm g× vÒ thiªn nhiªn vµ cuéc sèng Cµ Mau? d¹ng, nguyªn s¬. Thiªn nhiªn vµ cuéc sèng lao Ngoài những nét độc đáo của tên sông, tên động của con người gắn bó với nhau. đất, dòng chảy và rừng đước NC cũng có rất +Dòng sông Năm Căn: - Nước ầm ầm. - Cá hàng đàn đen trũi như… nhiÒu nÐt hÊp dÉn. H·y t×m nh÷ng chi tiÕt + Rõng ®­íc N¨m C¨n: Dùng cao ngÊt nh­... miªu t¶ h×nh ¶nh nµy? Ngän b»ng t¨m t¾p, líp nµy chång lªn líp kia «m lấy dòng sông, đắp từng bậc màu xanh. => T¶ trùc tiÕp b»ng thÞ gi¸c, thÝnh gi¸c víi c¸c Nªu nhËn xÐt cña em vÒ c¸ch sö dông tõ ng÷, tính từ, động từ gợi tả. h×nh ¶nh ë ®o¹n t¶ nµy? - Dùng nhiều so sánh.=> Cảnh cụ thể, sinh động Em hình dung như thế nào về cảnh dòng mang vẻ đẹp hùng vĩ, trù phú, lên thơ, một vẻ đẹp s«ng, rõng ®­íc NC? nh­ chØ cã ë trong thêi xa x­a. c, C¶nh chî N¨m C¨n: §äc ®o¹n v¨n miªu t¶ c¶nh chî N¨m C¨n em - Võa quen thuéc võa l¹ lïng qua viÖc liÖt kª cã c¶m gi¸c g× ? hµng lo¹t c¸c chi tiÕt, bót ph¸p kÓ ®­îc chó Hãy tìm các chi tiết tạo cho em cảm giác đó? trọng. Khi giới thiệu các chi tiết đó tác giả đã dùng => Gợi cho người đọc những hình dung về cảnh phương thức biểu đạt nào? vật chợ Năm Căn: Đông vui, tấp nập, độc đáo và ChÝnh nhê lèi kÓ liÖt kª c¸c chi tiÕt hiÖn thùc hÊp dÉn. đã có ý nghĩa như thế nào? Đó là cảnh tượng như thế nào?. 11 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Bùi Thị Hương. Đoạn trích đã cho em những cảm nhận gì về 5. Tổng kết - Ghi nhớ: vùng sông nước Cà Mau? - Cảnh thiên nhiên phong phú, hoang sơ, tươi đẹp, sinh động, độc đáo, hấp dẫn. Qua đó em hiểu thêm gì về tác giả? Em học tập được gì về nghệ thuật tả cảnh của - Tác giả là người am hiểu cuộc sống Cà Mau và v¨n b¶n. có tấm lòng gắn bó với mảnh đất này. * §äc ghi nhí - Biết quan sát, so sánh, nhận xét về đối tượng miêu tả, có tính chất say mê với đối tượng miêu tả để đưa ra những nét độc đáo của cảnh. Iii. LuyÖn tËp: - §äc ®o¹n th¬ cña Xu©n DiÖu. - Viết đoạn văn trình bày cảm nhận của em về vùng sông nước Cà Mau. - Học xong văn bản, em có nhận xét như thế nào về thiên nhiên, cảnh sắc đất nước ta. * Hướng dẫn về nhà : - Hoµn thµnh ®o¹n v¨n. Häc tËp phong c¸ch t¶ c¶nh cña t¸c gi¶. - Có thể tưởng tượng và vẽ vài nét tranh về cảnh sông nước Cà Mau. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo: “So s¸nh” --------------------------------------------------------------------Ngµy so¹n: 04/ 1/ 2012 TiÕt 79. TiÕng ViÖt. So s¸nh. A/ Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - N¾m ®­îc kh¸i niÖm vµ cÊu t¹o cña so s¸nh,c¸c kiÓu so s¸nh. - Vận dụng phép so sánh để nhận diện trong một số câu văn có sử dụng phép tu từ so sánh. 2. KÜ n¨ng: - NhËn diÖn ®­îc phÐp so s¸nh. - Nhận biết và phân tích được các kiểu so sánh đã dùng trong văn bản, chỉ ra được tác dụng của các kiểu so sánh đó. - Biết cách quan sát sự giống nhau giữa sự vật này đối chiếu với sự vật khác để tìm ra sự tương đồng hoặc đối lập giữa chúng để tạo ra những so sánh đúng và hay. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc HS biÕt sö dông so s¸nh trong qu¸ tr×nh t¹o lËp v¨n b¶n, nhÊt lµ v¨n b¶n miªu t¶. B/ ChuÈn bÞ: 1.ThÇy: - §äc SGK, SGV, so¹n bµi, 2.Trß: - §äc SGK, so¹n bµi c. phương pháp: Vấn đáp giải thích, minh họa, phân tích cắt nghĩa, nêu và giải quyết vấn đề. hoạt động nhóm. d. TiÕn tr×nh bµi d¹y: * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: - Nêu vai trò của phó từ và các ý nghĩa mà phó từ đảm nhiệm ? - Cho VD và xác định phó từ ? * Bµi míi:. 12 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Bùi Thị Hương. Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt I. So s¸nh lµ g×: 1. VÝ dô : SGK. 2. NhËn xÐt: B»ng kiÕn thøc cò, em h·y tËp hîp c¸c tõ chøa + Nh÷ng tËp hîp tõ chøa h×nh ¶nh so s¸nh. - TrÎ em nh­ bóp trªn cµnh. h×nh ¶nh so s¸nh trong c¸c VD ? Trong mçi phÐp so s¸nh trªn nh÷ng sù vËt, sù - Rõng ®­íc dùng cao ngÊt nh­ hai … viÖc nµo ®­îc so s¸nh víi nhau? + C¸c h×nh ¶nh cã thÓ so s¸nh ®­îc víi nhau v× V× sao cã thÓ so s¸nh nh­ vËy? gi÷a chóng cã nh÷ng ®iÓm gièng nhau nhÊt định. So sánh như vậy để làm gì? Em cã thÓ nªu c¶m nhËn vÒ c¸c h×nh ¶nh so + So s¸nh nh­ vËy nh»m lµm næi bËt ®­îc s¸nh trong 2 VD ? những cảm nhận của người viết về SV, SV làm (GVgi¶i thÝch). cho SV, SV næi bËt h¬n, c©u th¬ v× thÕ mµ sinh đông, gợi cảm hơn. 3. Ghi nhí: SGK: HS lµm vµo b¶ng phô, phiÕu häc tËp. “Con MÌo v»n vµo tranh, to h¬n c¶ con Hæ nh­ng nÐt mÆt l¹i v« cïng dÔ mÕn”. (Gäi HS Lªn b¶ng lµm) iI. CÊu t¹o cña phÐp so s¸nh: 1. VÝ dô (SGK) 2. NhËn xÐt: + VËt ®­îc so s¸nh: Trong vÝ dô a,b vËt nµo ®­îc so s¸nh? a. TrÎ em Phương diện so sánh? b. Rừng đước đứng lên cao ngất Tõ ®­îc so s¸nh? + Tõ ®­îc so s¸nh: nh­ Vật dùng để so sánh? + Vật được so sánh: búp trên cành, dãy trường thµnh v« tËn - Cã nhiÒu tõ so s¸nh: Gièng, gièng nh­, b»ng, Nªu thªm c¸c tõ so s¸nh mµ em biÕt ? NhËn xÐt cÊu t¹o phÐp so s¸nh trong VD nh­, nh­ lµ … - Cã thÓ phÐp so s¸nh kh«ng cã tõ so s¸nh. 3a?Qua m« h×nh cÊu t¹o phÐp so s¸nh? - Có thể vế B đảo lên trước vế A. Em h·y nªu ghi nhí? * Ghi nhí: HS §äc nhiÒu lÇn ghi nhí BT nhanh: GV nhắc lại để khắc sâu. Ghi l¹i mét sè h×nh ¶nh so s¸nh trong v¨n b¶n ( HS ho¹t động nhãm) “Bài học đường đời đầu tiên” & “SNCM” theo mô h×nh trªn.Häc sinh quan s¸t mÉu so s¸nh? T×m thªm VD so s¸nh? Qua đó em hiểu phép so sánh là gì? BT nhanh. - Ph¸t hiÖn h×nh ¶nh so s¸nh vµ nªu c¶m nhËn cña em vÒ h×nh ¶nh so s¸nh: §iÒn nh÷ng tËp hîp tõ chøa h×nh ¶nh so s¸nh vµo m« h×nh.. IiI. luyÖn tËp : Bµi tËp 1: a) So sánh đồng loại: - So sánh người với người. “Người là Cha, là Bác, là Anh Qu¶ tim lín läc trong dßng m¸u nhá.” - So s¸nh vËt víi vËt.: Con s«ng ch¶y dµi nh­ mét d¶i lôa. b) So s¸nh kh¸c lo¹i: - Vật với người: “Đường nở ngực, những hàng dg liễu nhỏ đã lên xanh như tóc tuổi mười lăm.” - Cụ thể với trừu tượng:. 13 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Bùi Thị Hương. “ ChÝ ta lín nh­ nói Thiªn Thai Êy Đỏ rực chiều hôm, dậy cánh đồng. Lòng ta như nước Hương Giang ấy Xanh biÕc lßng s«ng nh÷ng bãng th«ng.” Bµi tËp 2: - Các TN trong bài đều sử dụng so sánh. Điền tiếp vế B. KhoÎ nh­ voi - Nªu thªm nh÷ng TN mµ em biÕt cã sö dông so s¸nh. Bµi tËp ViÕt ®o¹n v¨n miªu t¶ cã sö dông phÐp so s¸nh? (GV Hướng dẫn HS viết đoạn văn) HS hoµn thiÖn ®o¹n v¨n. Gọi HS đọc đoạn văn trước lớp. * Hướng dẫn về nhà : - HiÓu vÒ phÐp so s¸nh. - Hoµn thµnh bµi tËp. - Cã ý thøc sö dông so s¸nh trong v¨n miªu t¶. - Chuẩn bị bài: Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả’ ………………………………………………. Ngµy so¹n: 04/ 01/ 2012 TiÕt 80. TËp lµm v¨n Quan sát, tưởng tượng, So sánh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. A/ Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh:N¾m ®­îc mét sè thao t¸c c¬ b¶n cÇn thiÕt cho viÖc viÕt v¨n miªu t¶: quan s¸t, tưởng tượng, so sánh, nhận xét. Thấy được mối quan hệ trực tiếp của quan sát, tưởng tượng, so sánh, nhận xét trong văn miêu tả.Thấy được vai trò và tác dụng của quan sát, tưởng tượng, so sánh, nhận xét trong văn miêu tả. 2. KÜ n¨ng: - Quan sát, tưởng tượng, so sánh, nhận xét khi miêu tả.Nhận diện và vận dụng được những thao tác cơ bản: quan sát, tưởng tượng, so sánh, nhận xét trong đọc và tạo lập văn bản miêu tả. 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức tự giác, tích cực cho HS khi quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong bài văn miêu tả. Bước đầu hình thành cho học sinh những kỹ năng trên. B/ ChuÈn bÞ: 1.ThÇy: - §äc SGK, SGV, so¹n bµi, 2. Trß: - §äc SGK, so¹n bµi c. phương pháp:Vấn đáp, giải thích, minh họa, phân tích cắt nghĩa, nêu và giải quyết vấn đề, hoạt động nhóm. d. TiÕn tr×nh bµi d¹y: * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: 1) Nhận xét nào sau đây chưa chính xác về vai trò và đặc điểm của văn miêu tả? A) Giúp học sinh hình dung được những đặc điểm nổi bật của 1SV, con người. B) Làm hiện ra trước mắt những đặc điểm nổi bật của 1 …. C) Bộc lộ rõ nhất năng lực quan sát của người viết, người nói. D) Bộc lộ rõ nhất tâm trạng của người, vật được miêu tả.. 14 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Bùi Thị Hương. * Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt I. Quan sát, tưởng tượng so sánh và nhận xÐt trong v¨n miªu t¶:. * §äc c¸c ®o¹n v¨n. Mỗi đoạn văn hình dung được những đặc ®iÓm nµo cña SV vµ PC ®­îc miªu t¶. Những đặc điểm nổi bật đó được thể hiện ở nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh nµo? Để viết được những đoạn văn trên, người viÕt cÇn cã n¨ng lùc g× ? Hãy tìm những câu văn có sự liên tưởng và so sánh với mỗi đoạn? Sự tưởng tượng và so sánh ấy có gì độc đáo ? (Cách sử dụng những hình ảnh, cách so sánh, liên tưởng, tưởng tượng rất độc đáo, cách quan sát vừa bao qu¸t, võa cô thÓ, nh÷ng nhËn xÐt chÝnh x¸c, …). + Đoạn 1: Miêu tả chàng DC gầy, ốm đáng thương với các từ ngữ, hình ảnh như: gầy gò, lêu nghªu, bÌ bÌ, nÆng nÒ, ngÈn ngÈn ng¬ ng¬, nh­ người nghiện thuốc phiện => Tác giả kết hợp quan sát & tưởng tượng so s¸nh. + Đoạn 2: Tả cảnh Sông nước Cà Mau đẹp, thơ méng, hïng vÜ… - Nhận xét và so sánh: Càng đổ dần về hướng … chi chÝt nh­ m¹ng nhÖn. - Quan s¸t: + Thị giác: trời xanh, nước xanh, chung quanh toµn mét s¾c xanh c©y l¸. + ThÝnh gi¸c: TiÕng r× rµo bÊt tËn cña khu rõng; tiÕng sãng r× rµo tõ biÓn §«ng. - Quan s¸t råi so s¸nh: Dßng s«ng NC mªnh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác; c¸…ThuyÒn tr«i gi÷a dßng,..;Rõng ®­íc …. Từ đó em hãy nêu vai trò của yếu tố quan + Đoạn 3: Tả cây gạo vào mùa xuân, đẹp, vui, n¸o nøc nh­ ngµy héi. s¸t, … - Quan sát, liên tưởng, so sánh, nhận xét: Từ xa, Để làm rõ hơn điều này, chúng ta cùng đến … cây Gạo như …hàng ngàn bông hoa … víi VD tiÕp theo. * BT3: - So sánh đoạn văn đã bị lược bớt từ ngữ với - Tất cả những từ ngữ bị lược bỏ đều là những ĐT, nguyªn v¨n? T2, những hình ảnh so sánh, liên tưởng & tưởng tượng. Chính vì vậy, khi thiếu những từ ngữ đó đ/v Qua đó em thấy cần chú ý việc dùng từ ngữ trở lên chung chung, khô khan, các hình ảnh trong v¨n miªu t¶ nh­ thÕ nµo? không còn sinh động, không gợi ra được hình dáng, tưởng tượng của người đọc về cảnh vật và chính vì lẽ đó không gây được hứng thú cho người đọc về cảnh vật được miêu tả. * Ghi nhí: SGK. H·y nªu vai trß cña c¸c yÕu tè quan s¸t, liªn tưởng, tưởng tượng …. HS §äc nhiÒu lÇn ghi nhí. ĐV miêu tả cảnh Hồ Gươm. Tác giả đã quan sát và miêu tả những hình ¶nh nµo? Nh÷ng h×nh ¶nh nµy cã vai trß g× trong c¶nh Hồ Gươm. Những hình ảnh đó được miêu tả qua nh÷ng tõ ng÷ nµo? §iÒn vµo chç trèng nh÷ng tõ ng÷ thÝch hîp? Qua bµi tËp 1 em h·y nh¾c l¹i l­u ý vÒ h×nh ¶nh trong v¨n miªu t¶ ?. II. luyÖn tËp : Bµi tËp 1: Cảnh Hồ Gươm: - MÆt Hå. - CÇu Thª Hóc. - Th¸p Rïa. => Lựa chọn những hình ảnh đặc sắc và tiêu biểu của cảnh để miêu tả. =>Hình ảnh đặc sắc, tiêu biểu.. GV nhắc lại để khắc sâu. 15 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Bùi Thị Hương. Bµi tËp 2: §äc ®o¹n v¨n miªu t¶ DÕ MÌn. Tìm những hình ảnh tiêu biểu và đặc sắc. Tác dụng của việc xây dựng những hình ảnh đó? Bµi tËp 3: - Thảo luận sau khi quan sát đặc điểm nổi bật của lớp học. - Viết đoạn ngắn tả về đặc điểm nổi bật nhất mà em vừa quan sát được. (Nhãm tr×nh bµy). Bµi tËp 4: Nếu nhận được đề văn: Tả quang cảnh buổi sáng trên quê hương em thì em sẽ chọn đề miªu t¶ nh÷ng h×nh ¶nh, SV tiªu biÓu, næi bËt nµo? (Th¶o luËn). Giả sử em đã chọn một số hình ảnh thì em sẽ liên tưởng, so sánh các hình ảnh, sv ấy với nh÷ng g×? - MÆt trêi. - BÇu trêi. - Nh÷ng toµ nhµ. - TiÕng cßi xe. - Dòng người trên đường. Bµi tËp 5: (HS đọc yêu cầu của bài tập 5) Qua bài :’Sông nước Cà Mau’ mà em đã được học. Trên cơ sở đs em hãy viết một đoạn văn miªu t¶ c¶nh mét donghf s«ng mµ em biÕt? (HS viết đoạn văn có sử dụng liên tưởng, tưởng tượng và so sánh, nhận xét tinh tế.) * Hướng dẫn về nhà : - Hoµn thµnh bµi tËp. - Ghi l¹i nh÷ng ®iÒu mµ em cÇn nhí vÒ c¸ch viÕt bµi v¨n miªu t¶. - TiÕp tôc t×m hiÓu “Nh÷ng k/n … miªu t¶” – T« Hoµi. - ViÕt ®o¹n v¨n miªu t¶. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo: “Bøc tranh cña em g¸i t«i” ………………………………………………… Ngµy…. th¸ng 01 n¨m 2012 NhËn xÐt cña tæ chuyªn m«n. Phạm Thị Hường. 16 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Ngµy so¹n: 09/ 01/ 2012 tuÇn 21:TiÕt 81. Bùi Thị Hương. V¨n b¶n Bøc tranh cña em g¸i t«i ( T¸c gi¶: T¹ Duy Anh). A/ Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - Nắm được những nét đặc sắc trong nghệ thuậy kể chuyện và miêu tả tam lí nhân vật trong t¸c phÈm. - Cảm nhận được sự chiến thắng của tình cảm trong sáng, lòng nhân hậu đối với thói tự ái và lòng đố kỵ. - Tình cảmcủa người em có tài năng đối với người anh. - Cách thức thể hiện vấn đề giáodục nhân cách của câu chuyện: không khô khan, giáo huấn mµ tù nhiªn, s©u s¾c qua sù tù nhËn thøc cña nh©n vËt chÝnh. 2. KÜ n¨ng: - Đọc diễn cảm, giọng đọc phù hợp với tâm lí nhân vật. - Đọc – hiểu nội dung văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với miêu tả tâm lí nh©n vËt. - KÓ tãm t¾t c©u chuyÖn trong mét ®o¹n v¨n ng¾n. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng cho häc sinh. B. ChuÈn bÞ: 1.ThÇy: - §äc SGK, SGV, so¹n bµi, 2. Trß: - §äc SGK, so¹n bµi C. phương pháp: - Đàm thoại, thảo luận nhóm, nêu vấn đề, bình giảng, khai thác kênh hình d. TiÕn tr×nh bµi d¹y: * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: - Nêu giá trị nổi bật về nghệ thuật miêu tả của văn bản “Sông nước Cà Mau” ? - Trình bày đoạn văn nêu cảm nhận của em về vùng sông nước ấy ? * Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò HS đọc chú thích * Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm?. Nội dung cần đạt I. Giíi thiÖu chung : 1. T¸c gi¶: Tạ Duy Anh (1959) , quê ở Chương Mỹ, Hà T©y. 1. T¸c phÈm: Truyện ngắn này đạt giả nhì trong cuộc thi viết về “Tương lai vẫy gọi” do Báo TNTP tổ chức. II. đọc, hiểu văn bản: 1. §äc: GVđọc đoạn đầu. Gọi HS đọc đến hết 2. Chó thÝch: HS t×m hiÓu chó thÝch SGK. §äc, ph©n biÖt lêi kÓ, lêi tho¹i, diÔn biÕn t©m lý nh©n vËt. Em h·y tãm t¾t cèt truyÖn? TruyÖn ®­îc kÓ ë ng«i nµo? C¸ch kÓ b»ng ng«i thø nhÊt nh­ vËy cã t¸c dông g× ? 3. Bè côc: (HS th¶o luËn t×m ra bè côc). Nh©n vËt chÝnh trong truyÖn lµ ai ?. 17 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Bùi Thị Hương. 4. Ph©n tÝch: a. Nhân vật người anh: +T©m tr¹ng diÔn biÕn qua c¸c thêi ®iÓm: (HS th¶o luËn). * Khi ph¸t hiÖn em g¸i chÕ thuèc vÏ: “Trêi ¹! Th× ra nã chÕ thuèc vÏ”. Khi phát hiện em gái chế thuốc vẽ từ nhọ nồi, => ngạc nhiên, xem thường. người anh nghĩ gì? ý nghĩ ấy cho biết thái độ gì của người anh đối => T©m tr¹ng vui vÎ. với người em gái? Nhân vật người anh được miêu tả chủ yếu ở đời sèng t©m tr¹ng. Theo dâi truyÖn em thÊy t©m tr¹ng cña nh©n vËt nµy diÔn biÕn qua c¸c thêi ®iÓm nµo?. Và lúc đó người anh có tâm trạng như thế nào? * Khi tài năng của em gái được mọi người phát Còn khi tài năng của người em gái được phát hiện: hiện, người anh có suy nghĩ, hành động gì ? - C¶m thÊy m×nh bÊt tµi. - LÐn xem tranh cña em. Tại sao người anh lại nén trút tiếng thở dài sau - Thở dài. khi xem tranh cña em g¸i. §»ng sau dÊu … lµ - Hay g¾t gáng, xa l¸nh em. ®iÒu g×? (HS th¶o luËn). * LuyÖn tËp : - §äc l¹i v¨n b¶n. - KÓ tãm t¾t l¹i truyÖn. - NÕu thay vai ng«i kÓ lµ nh©n vËt em g¸i, truyÖn nµy sÏ nh­ thÕ nµo? (HS thử tượng tượng) * Hướng dẫn về nhà: - TËp kÓ l¹i truyÖn. - N¾m ®­îc bµi häc. - ChuÈn bÞ bµi phÇn tiÕp theo. ------------------------------------------------------------------------Ngµy so¹n: 09/ 01/ 2012 TiÕt 82. V¨n b¶n Bøc tranh cña em g¸i t«i ( T¸c gi¶: T¹ Duy Anh) (TiÕp). A/ Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc:TiÕp tôc gióp häc sinh: - Nắm được những nét đặc sắc trong nghệ thuậy kể chuyện và miêu tả tam lí nhân vật trong t¸c phÈm. - Cảm nhận được sự chiến thắng của tình cảm trong sáng, lòng nhân hậu đối với thói tự ái và lòng đố kỵ. - Tình cảmcủa người em có tài năng đối với người anh. - Cách thức thể hiện vấn đề giáodục nhân cách của câu chuyện: không khô khan, giáo huấn mµ tù nhiªn, s©u s¾c qua sù tù nhËn thøc cña nh©n vËt chÝnh. 2. KÜ n¨ng: - Đọc diễn cảm, giọng đọc phù hợp với tâm lí nhân vật. - Đọc – hiểu nội dung văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với miêu tả tâm lí nh©n vËt. KÓ tãm t¾t c©u chuyÖn trong mét ®o¹n v¨n ng¾n. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng cho häc sinh.. 18 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Bùi Thị Hương. B. ChuÈn bÞ: 1.ThÇy: - §äc SGK, SGV, so¹n bµi, 2. Trß: - §äc SGK, so¹n bµi C. phương pháp: - Đàm thoại, thảo luận nhóm, nêu vấn đề, bình giảng, khai thác kênh hình d. TiÕn tr×nh bµi d¹y: * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: - KÓ tãm t¾t l¹i truyÖn. - NÕu thay vai ng«i kÓ lµ nh©n vËt em g¸i, truyÖn nµy sÏ nh­ thÕ nµo? - Trình bày đoạn văn nêu cảm nhận của em về vùng sông nước ấy ? * Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt 4. Ph©n tÝch: a. Nhân vật người anh: HS đọc phần tiếp theo của văn bản. +T©m tr¹ng diÔn biÕn qua c¸c thêi ®iÓm: Cßn khi em g¸i tham dù cuéc thi vµ ®o¹t gi¶i (HS th¶o luËn). * Khi ph¸t hiÖn em g¸i chÕ thuèc vÏ: thì thái độ của người anh như thế nào? Tại sao người anh lại có cử chỉ như vậy ? * Khi em g¸i ®o¹t gi¶i: Cử chỉ đó cho chúng ta thấy tâm trạng gì của - Đẩy em ra. người anh? -> V× thÊy m×nh thua kÐm. Em có nhận xét gì về tính cách đó của người => Tức tối, ghen tỵ với người hơn mình. anh? (TÝnh xÊu v× …) Khi xem tranh em gái vẽ mình, người anh có * Khi xem tranh em g¸i vÏ m×nh: thái độ gì? - Muèn khãc. V× sao l¹i nh­ vËy? Hãy nêu lý do cụ thể dẫn đến diễn biến tâm => Vì ngạc nhiên, hãnh diện và xấu hổ. trạng của người anh? - Người anh muốn nói với mẹ “Không phải con Có ý kiến cho rằng chỉ có một câu văn, tác giả đâu mà đó là …” đã làm thay đổi t/c của người đọc đối với nhân => Người anh đã kịp nhận ra thói xấu của vật người anh. Theo em, đó là câu văn nào ? m×nh, nhËn ra t×nh c¶m trong s¸ng, lßng nh©n V× sao l¹i cã ý kiÕn nh­ vËy? hËu cña em g¸i m×nh. Có thể nói chính bức tranh là yếu tố có sức Người anh sẽ phấn đấu thành người tốt như cảm hoá nhân vật người anh? Em hãy nói rõ hình ảnh và bức tranh của em gái. ®iÒu nµy? (HS th¶o luËn). Trong truyện nhân vật người em hiện lên qua những nét đáng yêu, đáng quý nào? b. Nhân vật người em: Theo em tài năng hay tấm lòng của người em - Tính tình hồn nhiên, trong sáng, độ lượng, đã cảm hoá người anh? nh©n hËu. Nhân vật này đã chiếm được tình cảm của mọi - Tài năng: Vẽ sự vật có hồn, vẽ những gì yêu người ở đặc điểm nào? quý nhÊt. (Cả hai song nhiều hơn là tấm lòng của người em: Trong s¸ng, hån nhiªn, nh©n hËu). Tại sao tác giả lại để cho người em vẽ bức tranh * ý nghÜa truyÖn: người anh hoàn thiện đến thế? Đoạn kết truyện đã hé mở ý nghĩa của truyện. - Sự chiến thắng của tình cảm trong sáng, nhân hậu đối với tình cảm ghen ghét, đố kỵ. Vậy đó là ý nghĩa nào? - T×nh c¶m trong s¸ng, nh©n hËu bao giê còng lớn hơn, cao đẹp hơn sự ghen ghét, đố kỵ. - Truyện đề cao sức mạnh của nghệ thuật: Góp. 19 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Bùi Thị Hương. phần hoàn thiện con người, nâng con người lên tÇm cao cña ch©n, thiÖn, mü. * NghÖ thuËt: - KÓ chuyÖn b»ng ng«i thø nhÊt, hån nhiªn, ch©n thùc. - Miªu t¶ ch©n thùc diÔn biÕn t©m lý cña nh©n Em học tập được nghệ thuật miêu tả, k/c như vật người anh, người em gái. thÕ nµo qua v¨n b¶n nµy? * Ghi nhí: HS §äc nhiÒu lÇn ghi nhí Tình cảm của em đối với các nhân vật trong truyÖn nh­ thÕ nµo?? Nªu ghi nhí cña bµi?. GV nhắc lại để khắc sâu. Iii. luyÖn tËp: Bài 1: Em hãy tưởng tượng và viết một đoạn văn ngắn miêu tả tâm trạng người anh qua cảnh đứng ngắm bức chân dung của mình mà Mèn đã vẽ Bµi 2: Lµm bµi tËp 2 theo nhãm. - Câu chuyện không đơn thuần chỉ gói gọn trong diễn biến không gian của một gia đình mà đã nói lên một vấn đề xã hội. Em có ý kiến như thế nào ? - Tưởng tượng và tả về nhân vật người anh, người em bằng các đoạn văn. Bài 3: Giả sử trong lớp em có một bạn đạt thành tích cao trong học tập. Thái độ của em như thÕ nµo? * Hướng dẫn về nhà: - §äc l¹i v¨n b¶n. - KÓ tãm t¾t l¹i truyÖn. - Häc thuéc phÇn ghi nhí (SGK trang 28). - ChuÈn bÞ bµi “LuyÖn nãi …” …………………………………………………………… Ngµy so¹n: 09/ 01/ 2012 TiÕt 83. TËp lµm v¨n luyÖn nãi về quan sát, tưởng tượng, so s¸nh, nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. A/ Mục tiêu cần đạt: 1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - N¾m ch¾c kiÕn thøc vÒ v¨n miªu t¶®­îc sö dông tront bµi luyÖn nãi. - Những yêu cầu cần đạt đối với việc luyện nói. - Những kiến thức đã học về quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả. - Những bước cơ bản để lựa chọn các chi tiết hay, đặc sắc khi miêu tả một đối tượng cụ thÓ. 2. KÜ n¨ng: - S¾p xÕp c¸c ý theo mét tr×nh tù hîp lÝ. - §­a c¸c h×nh ¶nh cã phÐp tu tõ so s¸nh vµo bµi nãi. - Biết cách trình bày và diễn đạt một vấn đề trước tập thể lớp thật rõ ràng,mạch lạc, biểu cảm, nói đúng nội dung, tác phong tự nhiên.. 20 Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>