`
`
3.2.2.4. Giải pháp về hồn thiện chính sách tín dụng đối
với tỉnh Bắc Ninh
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
…………/…………
BỘ NỘI VỤ
……/……
Tập trung vào việc (1) xây dựng mơ hình chun mơn hố tín
dụng theo quy mơ, khu vực, ngành nghề hoạt động kinh doanh của
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
DNNVV Bắc Ninh; (2) đa dạng hố các hình thức tín dụng phù hợp
với yêu cầu phát triển của DNNVV, ban hành chính sách cho vay cụ
thể đối với DNNVV.
3.2.3. Hồn thiện chính sách tài chính đất đai
NGUYỄN CHUNG HÀ
3.2.3.1. Hồn thiện chính sách chung
Hồn thiện chính sách theo hướng (1) giảm nhẹ nghĩa vụ tài
chính đất đai cho doanh nghiệp; (2) phát triển các khu, cụm công
nghiệp dành cho DNNVV.
3.2.3.2. Hồn thiện chính sách tài chính đất đai đối với tỉnh
Bắc Ninh
CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH
HỖ TRỢ DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC NINH
Tập trung đầu tư, hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật trong
các cụm, khu công nghiệp, khu trung tâm thương mại dịch vụ tạo mặt
Chuyên ngành: Quản lý công
bằng phát triển SXKD cho các DNNVV trên địa bàn Bắc Ninh.
Công khai quy hoạch sử dụng đất, công bố rộng rãi danh mục
Mã số: 8 340403
các dự án đầu tư theo hướng xã hội hố, thực hiện đấu thầu các dự án có
sử dụng đất, đấu giá quyền sử dụng đất công khai, minh bạch. Cần có
chế tài xử lý nghiêm minh những doanh nghiệp đã được thuê đất nhưng
sử dụng sai mục đích, khơng hiệu quả, khơng thực hiện đúng dự án
TĨM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG
SXKD. Thu hồi những khu đất sử dụng không hiệu quả, không đúng
mục đích, đất hoang hố giao để bàn cho các doanh nghiệp có nhu cầu
nhằm nâng cao hiệu quả quỹ đất của tỉnh Bắc Ninh.
Tỉnh cần hoạch định, thực thi chính sách đất đai linh hoạt,
HÀ NỘI – NĂM 2020
phù hợp với đặc thù của Bắc Ninh, nhằm tạo điều kiện cho các
DNNVV tiếp cận thuận lợi hơn về mặt bằng SXKD.
24
1
`
`
3.2.1.2. Hồn thiện chính sách thuế giá trị gia tăng
Cơng trình được hồn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
Hồn thiện chính sách thuế GTGT hỗ trợ phát triển DNNVV,
tập trung vào: (1) cho phép DNNVV được lựa chọn hình thức thuế
GTGT đầu vào đơn giản; (2) cho phép doanh nghiệp siêu nhỏ được
Người hướng dẫn khoa học:PGS.TS. Nguyễn Hồng Hiển.
lựa chọn tính thuế GTGT theo hệ thống kế tốn tiền mặt; (3)
3.2.1.3. Giải pháp về hồn thiện chính sách thuế đối với tỉnh
Phản biện 1: TS. Đặng Thành Lê, Học viện Hành chính Quốc gia.
Bắc Ninh
Tỉnh Bắc Ninh kiến nghị với ngành thuế bổ sung quy định về
thuế TNDN theo hướng mở rộng đối tượng chịu thuế TNDN, đơn giản
Phản biện 2: PGS.TS. Ngô Tuấn Nghĩa, Học viện Chính trị Quốc gia
Hồ Chí Minh.
hố phương pháp và căn cứ tính thuế, giảm các trường hợp ưu đãi thuế
để đơn giản hố chính sách ưu đãi, tạo cơ hội cho các DNNVV dễ tiếp
cận và hưởng các ưu đãi.
Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành
3.2.2. Hồn thiện chính sách tín dụng
3.2.2.1. Chính sách tín dụng thương mại
chính Quốc gia
Địa điểm: Phòng họp B, Nhà A - Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học
viện Hành chính Quốc gia
Một là, Hồn thiện chích sách tín dụng theo hướng: (1) tiếp tục
định hướng ưu tiên cấp tín dụng cho DNNVV; (2) giảm lãi suất cho
vay thông qua ổn định lạm phát ở mức thấp và tạo ra sự bình đẳng về lãi
Số: 77 - Đường Nguyễn Chí Thanh - Quận Đống Đa - TP Hà Nội.
Thời gian: Vào hồi 7 giờ 30, ngày 28 tháng 9 năm 2020
suất cho vay giữa doanh nghiệp lớn và các DNNVV.
3.2.2.2. Chính sách tín dụng ưu đãi
Tăng cường cung cấp thông tin về các chương trình tín dụng ưu
đãi cho DNNVV, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nắm bắt
thông tin, tiếp cận nguồn hỗ trợ.
3.2.2.3. Chính sách bảo lãnh tín dụng
Đối với chính sách bảo lãnh tín dụng: (1) tăng quy mơ vốn
Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia
hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
của tổ chức bảo lãnh; (2) tang cường sự phối hợp giữa tổ chức bảo
lãnh tín dụng và các ngân hang; (3) hình thành hệ thống bảo lãnh tín
dụng theo mơ hình 2 cấp
2
23
`
`
3.1.2. Quan điểm hồn thiện chính sách tài chính hỗ trợ
doanh nghiệp nhỏ và vừa ở tỉnh Bắc Ninh
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Một là, các chính sách tài chính cần tạo ra mơi trường bình
Doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) chiếm trên 98% tổng số
đẳng cho các DNNVV trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh thuộc mọi thành
doanh nghiệp và đóng góp 40% GDP, tạo ra 50% số lượng việc làm
phần kinh tế phát triển, hợp tác cạnh tranh lành mạnh nhằm khơi dậy,
cho xã hội, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế; làm tăng hiệu quả
huy động mọi nguồn lực cho đầu tư phát triển kinh tế.
và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế; nâng cao tốc độ tăng trưởng
Hai là, huy động hiệu quả các nguồn lực tài chính, đặc biệt là
kinh tế và đóng góp một phần khơng nhỏ vào NSNN, thúc đẩy an
nguồn lực tài chính của khu vực tư nhân để hỗ trợ phát triển
sinh xã hội. Phát triển DNNVV là tất yếu và chiến lược lâu dài trong
DNNVV.
phát triển nền kinh tế. Trong thời gian qua, Chính phủ đã ban hành
Ba là, các chính sách tài chính hỗ trợ phát triển DNNVV cần
tạo cơ chế để khuyến khích doanh nghiệp ứng dụng những thành tựu
của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 vào hoạt động SXKD.
các chính sách hỗ trợ phát triển DNNVV song kết quả thực hiện các
chính sách cịn hạn chế.
Tỉnh Bắc Ninh trong những năm qua đã có bước phát triển
Bốn là, hồn thiện chính sách tài chính hỗ trợ phát triển
toàn diện, kinh tế liên tục tăng trưởng với tốc độ tăng bình quân giai
DNNVV cần đặt trong tổng thể với các chính sách vĩ mơ khác, vừa
đoạn 2015-2019 gần 10%, cơ cấu chuyển dịch đúng hướng, hình
tn thủ các văn bản pháp luật chung của Chính phủ, vừa triển khai
thành các khu kinh tế đa ngành, đa lĩnh vực, khu công nghiệp lớn, thu
phù hợp với đặc thù của tỉnh Bắc Ninh.
hút đầu tư đạt kết quả cao. Có được kết quả này là do tỉnh Bắc Ninh
3.2. GIẢI PHÁP HỒN THIỆN CHÍNH SÁCH TÀI
đã thực hiện nhiều giải pháp và đưa ra nhiều chính sách nhằm hỗ trợ
CHÍNH HỖ TRỢ DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA Ở TỈNH BẮC
DNNVV phát triển. Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế nhất định,
NINH ĐẾN NĂM 2030
như phần lớn DNNVV có nguồn lực tài chính yếu, khoa học, cơng
3.2.1. Hồn thiện chính sách thuế
nghệ thấp, quy mơ nhỏ, chất lượng nhân lực chưa đáp ứng được yêu
3.2.1.1. Hoàn thiện chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp
cầu, bản thân nội tại doanh nghiệp phát triển chưa vững chắc, thiếu
Hoàn thiện chính ành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Ninh
qua, các ngân hàng, tổ chức tín dụng trên địa bàn tỉnh khơng ngừng
Bình; của 3 quốc gia trên thế giới là Hoa Kỳ, Cộng hịa Liên bang
mở rộng quy mơ, phát triển mạng lưới nhằm khai thác tốt tiềm năng
Đức và Thái Lan. Từ việc phân tích những ưu điểm, hạn chế trong
khách hàng, nhất là DNNVV thông qua việc mở rộng mạng lưới phục
triển khai của các tỉnh, thành phố và các quốc gia trên thế giới, rút ra
vụ và các dịch vụ kèm theo. Hoạt động tín dụng tăng trưởng ổn định,
3 bài học kinh nghiệm cơ bản cho tỉnh Bắc Ninh.
tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân trên địa bàn
trong tiếp cận vốn tín dụng và hỗ trợ tích cực cho sự tăng trưởng kinh
tế địa phương. Hầu hết các ngân hàng thương mại cổ phần có chính
sách và chiến lược tập trung cho vay hướng vào DNNVV.
10
15
`
`
nộp thuế điện tử và đến tháng 12/2019 đã có trên 99% doanh nghiệp
Chương 2
đăng ký nộp thuế điện tử; (5) triển khai “Tháng hỗ trợ người nộp
THỰC TRẠNG CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH HỖ TRỢ
thuế”, trợ giúp phù hợp cho doanh nghiệp ở từng ngành, lĩnh vực
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA Ở TỈNH BẮC NINH
SXKD; (6) cải cách thủ tục về thuế, hải quan, rút ngắn thời gian
thông quan, tăng cường khai thuế điện tử qua mạng, triển khai nộp
2.1. KHÁI QUÁT VỀ TỈNH BẮC NINH VÀ THỰC
TRẠNG DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA Ở TỈNH BẮC NINH
thuế qua ngân hàng, đẩy mạnh tự động hố quy trình tiếp nhận giải
2.1.1. Khái quát về tình Bắc Ninh
quyết hồ sơ, thủ tục hành chính thuế, hải quan. Phấn đấu giảm 10-
Tác giả khái quát về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, hành chính,
15% chi phí tuân thủ thủ tục hành chính thuế, hải quan cho cá nhân,
dân số, lao động… và tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh trong 5 năm
doanh nghiệp.
2015-2019.
Điều này khẳng định nỗ lực rất cao của Cục thuế Bắc Ninh
2.1.2. Thực trạng doanh nghiệp nhỏ và vừa ở tỉnh Bắc Ninh
trong vận dụng linh hoạt chính sách của Chính phủ và ngành thuế
2.1.2.1. Về số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa
trong khai thác đặc điểm đặc thù của tỉnh Bắc Ninh nhằm vừa hỗ trợ
Số lượng doanh nghiệp tỉnh Bắc Ninh trong 5 năm 2015-
cho DNNVV phát triển, vừa mở rộng và nuôi dưỡng để tăng nguồn thu
2019 có sự phát triển vượt bậc, năm 2015 có 4.493 doanh nghiệp thì
NSNN cho Bắc Ninh.
năm 2019 con số đó đã là 8.495 doanh nghiệp đang hoạt động, tăng
2.2.2. Chính sách tín dụng hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa
89,07% so với năm 2015, bình quân mỗi năm có 1.001 doanh nghiệp
2.2.2.1. Chính sách tín dụng ngân hàng hỗ trợ doanh nghiệp
được thành lập mới. Trong đó, DNNVV chiếm tỷ lệ trên 95%; có
đóng góp đáng kể vào GRDP và thu NSSS của tỉnh. Theo ngành kinh
nhỏ và vừa
Hiện nay, việc cấp tín dụng của các tổ chức tín dụng đối với
tế, các DNNVV tập trung chủ yếu trong lĩnh vực thương mại, dịch
DNNVV được thực hiện theo các quy định chung. Ngoài ra, trong thời
vụ; theo địa phương, các doanh nghiệp phát triển mạnh ở Thành phố
gian vừa qua ngành ngân hàng đã triển khai nhiều chính sách nhằm hỗ
Bắc Ninh và Thị xã Từ Sơn; các DNNVV chủ yếu là doanh nghiệp
trợ tháo gỡ khó khăn cho DNNVV trong việc tiếp cận vốn tín dụng
ngoài nhà nước. Đây là những điểm đáng lưu ý đối với các nhà hoạch
ngân hàng như: (1) NHNN quy định trần lãi suất đối với các lĩnh vực
định chính sách để hỗ trợ các DNNVV vốn chưa được quan tâm đúng
ưu tiên phát triển trong đó có DNNVV; (2) thực hiện các chính sách tín
mức trong thời gian qua.
dụng đối với các ngành, lĩnh vực để hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn;
2.1.2.2. Về số lượng lao động trong doanh nghiệp nhỏ và vừa
(3) kết nối Ngân hàng - Doanh nghiệp,... nhằm tháo gỡ các khó khăn
Sự gia tăng về số lượng doanh nghiệp mới thành lập trong
vướng mắc của doanh nghiệp, đặc biệt là DNNVV.
2.2.2.2. Chính sách tín dụng ưu đãi hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ
những năm gần đây đã tạo thêm nhiều việc làm cho người lao động.
Tính đến hết năm 2019, số lượng lao động đang làm việc trong các
doanh nghiệp là 331.435 lao động, tăng từ 94,8%, tương ứng tăng
và vừa
14
11
`
`
161.263 lao động so với năm 2015; trong giai đoạn này, bình quân
mỗi năm tăng từ 14,26%, tương ứng tăng 32.252 lao động. Riêng
doanh nghiệp FDI mỗi năm tăng 20,84% về số lao động.
phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa
(1) giảm thuế suất thuế TNDN cho các DNNVV sớm hơn so
với lộ trình thực hiện; (2) so với Luật thuế TNDN 2008 thì Luật thuế
2.1.2.3. Về nguồn vốn và tài sản của doanh nghiệp nhỏ và vừa
TNDN 2013 và các nghị định, thơng tư hướng dẫn thi hành đã có nhiều
- Về vốn sản xuất, kinh doanh: Tổng quy mô nguồn vốn của
thay đổi về các quy định liên quan đến các khoản chi phí hợp lệ được trừ
các DNNVV trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh tăng rất nhanh và cơ cấu
theo hướng có lợi cho doanh nghiệp; (3) cho phép doanh nghiệp được
vốn theo loại hình doanh nghiệp thay đổi rõ rệt. Các loại hình doanh
trích khấu hao nhanh; (4) quy định cho phép chuyển lỗ; (5) Luật thuế
nghiệp nhà nước và doanh nghiệp ngoài nhà nước tỷ trọng vốn ngày
TNDN quy định các khoản thu nhập được miễn thuế.
càng giảm, doanh nghiệp FDI tăng lên rất nhanh trong các năm gần
đây.
2.2.1.2. Chính sách thuế giá trị gia tăng hỗ trợ phát triển
doanh nghiệp nhỏ và vừa
Về doanh thu thuần: Doanh thu thuần của khối DNNVV tăng
Thuế GTGT được triển khai áp dụng tại Việt Nam từ năm 1999
nhanh, năm 2019 đạt 823.260,7 tỷ đồng, tăng gần 3,5 lần so với năm
thay thế cho thuế doanh thu trước đây. Kể từ khi áp dụng cho đến nay
2015; tương ứng tăng 590.572,8 tỷ đồng. Doanh thu thuần bình quân
luật thuế GTGT đã có nhiều sửa đổi, bổ sung để phù hợp hơn với tình
hằng năm giai đoạn 2015-2019 tăng 28,8% (tương ứng tăng
hình thực tế tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế, giảm chi phí
118.114,6 tỷ đồng).
hành chính thuế và tăng thu cho NSNN.
Về lợi nhuận: Tổng lợi nhuận trước thuế của khối DNNVV
năm 2019 đạt 49.595,8 tỷ đồng, gấp 2,8 lần so với năm 2015. Lợi
2.2.1.3. Thực trạng chính sách thuế hỗ trợ doanh nghiệp
nhỏ và vừa tỉnh Bắc Ninh
nhuận trước thuế chủ yếu tập trung ở khu vực doanh nghiệp có vốn
Các chính sách thuế, đặc biệt chính sách hỗ trợ thuế cho
đầu tư nước ngồi (chiếm 97,2% tổng lợi nhuận của toàn bộ doanh
DNNVV của Chính phủ ln được chính quyền tỉnh, Cục Thuế Bắc
nghiệp). Các chủ trương, chính sách ưu đãi, khuyến khích đầu tư
Ninh triển khai kịp thời, linh hoạt phù hợp với đặc điểm đặc thù của
đúng đắn của cấp uỷ, chính quyền tỉnh Bắc Ninh đã tạo điều kiện cho
tỉnh Bắc Ninh. Cụ thể là: (1) thực hiện ưu đãi thuế cho DNNVV: gia
loại hình doanh nghiệp FDI tăng nhanh về doanh nghiệp, trong đó có
hạn, giảm thuế và triển khai các chương trình tài chính hỗ trợ; (2) triển
nhiều doanh nghiệp thuộc tập đoàn kinh tế hàng đầu thế giới, với
khai Nghị quyết 13/NQ-CP với gói giải pháp tài chính hỗ trợ trị giá
cơng nghệ hiện đại, sản phẩm có sức cạnh tranh cao.
29.000 tỷ đồng của Chính phủ giải cứu DNNVV; (3) tập trung tuyên
2.2. THỰC TRẠNG CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH HỖ
TRỢ DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA Ở TỈNH BẮC NINH
truyền, phổ biến bằng nhiều hình thức, đảm bảo các tổ chức, cá nhân,
doanh nghiệp trên địa bàn thuộc đối tượng áp dụng được hưởng đầy
2.2.1. Chính sách thuế hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa
đủ chính sách miễn, giảm, gia hạn nộp thuế; (4) từ quý IV/2018, Cục
2.2.1.1. Chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp hỗ trợ
Thuế Bắc Ninh đã phối hợp với 5 ngân hàng thương mại triển khai
12
13
`
UBND tỉnh Bắc Ninh chỉ đạo thống nhất và hiện đại hoá việc
đăng ký, hợp lý hoá các thủ tục đăng ký đối với đất đai và các cơng
trình xây dựng. Tiếp tục xây dựng quy hoạch các cụm công nghiệp, khu
công nghiệp để giải quyết mặt bằng cho các DNNVV, đồng thời tạo
thuận lợi cho các DNNVV liên kết với nhau nhằm nâng cao năng lực
SXKD.
KẾT LUẬN
DNNVV có vị trí đặc biệt quan trọng đối với kinh tế tỉnh Bắc
Ninh, là bộ phận chủ yếu tạo ra tổng sản phẩm trong nước cho tỉnh.
Những năm gần đây, hoạt động của DNNVV tỉnh Bắc Ninh đã có
bước phát triển mạnh, góp phần giải phóng và phát triển sức sản xuất,
huy động và phát huy nội lực vào phát triển kinh tế xã hội, tăng thu
ngân sách và tham gia giải quyết có hiệu quả các vấn đề xã hội như:
việc làm, giảm nghèo, an sinh xã hội... Vì lẽ đó, phát triển DNNVV
không chỉ là vấn đề được quan tâm bởi bản thân các doanh nghiệp mà
cịn bởi chính quyền và các cơ quan quản lý của tỉnh Bắc Ninh.
Để phát huy lợi thế vốn có của các DNNVV cũng như vị thế
của Bắc Ninh nhằm phát triển DNNVV trên địa bàn Bắc Ninh, học viên
chọn đề tài: “Chính sách tài chính hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa
trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh” để nghiên cứu và rút ra những kết luận:
Luận văn đã làm rõ cơ sở lý luận về DNNVV và xây dựng
khung lý thuyết về chính sách tài chính hỗ trợ phát triển DNNVV.
Luận văn đã xác định 3 chính sách bộ phận có tác động đến sự phát
triển của DNNVV: chính sách thuế (thuế TNDN, thuế GTGT), chính
sách tín dụng, chính sách tài chính đất đai (tiền thuê đất, thuế sử dụng
đất phi nông nghiệp). Luận văn đã nghiên cứu kinh nghiệm của một
số tỉnh về chính sách tài chính hỗ trợ phát triển DNNVV từ đó rút ra
25
`
một số bài học cho tỉnh Bắc Ninh.
Luận văn tiến hành đánh giá thực trạng phát triển DNNVV
trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2015-2019 thông qua chỉ tiêu về
số lượng doanh nghiệp, số lượng lao động trong DNNVV và các chỉ
tiêu tài chính phản ánh hiệu quả hoạt động của DNNVV, đồng thời
phân tích làm rõ thực trạng các chính sách tài chính hỗ trợ phát triển
DNNVV và kết quả thực hiện chính sách trong thời gian vừa qua.
Trên cơ sở đó, luận văn đã đánh giá những kết quả đạt được, những
hạn chế khi thực hiện chính sách tài chính hỗ trợ phát triển DNNVV
trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh và chỉ ra nguyên nhân của những hạn chế
đó. Từ đó, luận văn đã đề xuất một số giải pháp có tính khả thi nhằm
hồn thiện chính sách tài chính hỗ trợ DNNVV nói chung và chính
sách tài chính hỗ trợ DNNVV trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh đến năm
2030 bao gồm: nhóm giải pháp hồn thiện chính sách thuế, nhóm giải
pháp hồn thiện chính sách tín dụng, nhóm giải pháp hồn thiện
chính sách tài chính đất đai.
26