Giáo án Ngữ văn lớp 6 - Tuần 15 - Tiết 59: Con hổ có nghĩa (truyện trung đại Việt Nam) hướng dẫn tự học

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. Tuaàn : 16 Tieát : 59. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6. Nguyeãn Thò Kim Loan. Ngày soạn : 09/11/2010 Ngaøy daïy : 23 / 11 / 2010. Vaên baûn. CON HOÅ COÙ NGHÓA. (Truyện Trung đại Việt Nam) Hướng dẫn tự học I. MUÏC TIEÂU - Có hiểu biết bước đầu về thể loại truyện trung đại. - Hiểu , cảm nhận được nội dung , ý nghĩa truyện con hổ có nghĩa. - Hiểu , cảm nhận được một số nét chính trong nghệ thuật viết truyện trung đại. II. KIẾN THỨC CHUẨN 1. Kiến thức - Đặc điểm thể loại truyện trung đại. - Ý nghĩa đề cao đạo lí , nghĩa tình của truyện con hổ có nghĩa. - Nét đặc sắc của truyện : kết cấu truyện đơn giản và sử dụng biện pháp nghệ thuật nhân hóa. 2. Kó naêng - Đọc – hiểu văn bản truyện trung đại. - Phân tích để hiểu ý nghĩa của hình tượng “ Con hổ có nghĩa “ - Kể lại được truyện. III. HƯỚNG DẪN – THỰC HIỆN Hoạt động giáo viên + Hoạt động 1 : Khởi động - Ổn định lớp. - Kieåm tra baøi cuõ ( khoâng kieåm tra ) - Giới thiệu bài mới :Đây là truyện Trung đại nhằm mang tính chất giáo huấn đạo đức rõ nét gần với truyện ngụ ngôn , nhân vật được thể hiện qua ngôn ngữ và hành động , taâm lí , taâm traïng ,… qua truyeän nguï ngoân này để thấy được cái nghĩa của hai con hổ nhö theá naøo ta cuøng tìm hieåu baøi hoïc hoâm nay . + Hoạt động 2: Hướng dẫn đọc tìm hieåu vaên baûn - Đọc tìm hiểu chú thích, bố cục. - Gọi HS đọc chú thích dấu sao. -> Rút ra khái niệm truyện trung đại - Hướng dẫn HS đọc văn bản. -> Tìm hiểu một số từ khó SGK. Hỏi: Văn bản trên thuộc thể loại văn gì ? Chia thành mấy đoạn ? Tìm ý chính mỗi đoạn ?. Hoạt động học sinh. Nội dung hoạt động. - Baùo caùo sæ soá.. - Nghe, ghi tựa bài.. I . Tìm hieåu chung 1. Thể loại - Đọc chú thích dấu sao - Truyeän vaên xuoâi vieát baèng chữ Hán thời kì Trung đại có nội dung phong phú và thường - 2 HS đọc truyện. mang tính chaát giaùo huaán , cách viết không giống hẳn với truyện hiện đại . - Cá nhân trả lời : Văn xuôi tự sự, - Nhân vật thường được miêu gồm 2 đoạn. tả chủ yếu qua ngôn ngữ trực tiếp của người kể chuyện , qua hành động và qua ngôn ngữ đối thoại của nhân vật. 2. Taùc giaû Taùc giaû Vuõ Trinh ( 1759 – Hỏi :Dựa vào chú thích em hãy cho biết vài -HS thực hiện theo yêu cầu của 1828 ) , người trấn kinh Bắc , neùt veà taùc giaû ? GV làm quan dưới thời nhà Lê , nhaø nguyeãn . Naêm hoïc : 2010 – 2011 Lop6.net. Trang.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6. Nguyeãn Thò Kim Loan. + Hoạt động 3 : Phân tích - Đọc lại đoạn 1. - Yêu cầu HS xem lại đoạn 1. Hỏi: Chuyện gì đã xảy ra giữa bà đỡ Trần với con hổ thứ I ? Hỏi: Hổ đực mời bà bằng cách nào ? -> GV nhaän xeùt, dieãn giaûng : Hoå bieát quan tâm vợ con , biết tìm đến người để đỡ đẻ cho vợ . Hỏi : Hành động , cử chỉ của hổ đực như thế nào khi cõng bà vào rừng ?. Hỏi : Cách đền ơn của hổ đối với bà như theá naøo ?. -Yêu cầu HS xem lại đoạn chuyện 2.. Hỏi : Câu chuện về bác Tiều và con hổ thứ II xaûy ra nhö theá naøo ? + Chi tiết nào gây cho em ấn tượng khó queân ? Hỏi : Em suy nghĩ gì về sự trả ơn của con hổ thứ II ? -> GV nhận xét, diễn giảng : Con hổ thứ II trả ơn người dài lâu. -> Cái nghĩa tình luôn bất tử với thời gian Hoûi: Theo em, ngheä thuaät chuû yeáu cuûa truyện này là gì ? Tại sao lại dựng lên truyeän “Con hoå coù nghóa” maø khoâng laø “Con người có nghĩa” ? -> GV diễn giảng : Tác giả mượn chuyện loài vật để nói chuyện con người. Một con vật nổi tiếng hung dữ, tàn bạo -> toát lên ý nghĩa ngụ ngôn. Đến con hổ hung dữ còn nặng nghĩa như thế, huống chi con người. Hỏi: Truyện đã đề cao, khuyến khích điều gì cần có trong cuộc sống con người ? + Hoạt động 4 : Luyện tập - Cho HS keå laïi truyeän. - Cho HS tìm câu ca dao hay tục ngữ nói về loøng bieát ôn. -GV nhaän xeùt vaø nhaán maïnh yù nghóa giaùo huaán cuûa truyeän.. II. Phaân tích 1. Noäi dung a. Cái nghĩa và mức độ thể hiện cái nghĩa của con hổ với bà đỡ Trần : -Xông đến cỏng - Cách mời bà đỡ Trần đến đỡ đẽ cho hổ cái : xông đến cõng . - Nghe. - Hành động , cử chỉ của hổ đực : bảo vệ , giữ gìn bà ( “ hể -Bảo vệ , giữ gìn bà. gaëp buïi raëm , gai goùc thì duøng chân trước rẽ lối chạy vào rừng saâu “ ). - Cách đền ơn , đáp nghĩa của hổ đực : cung kính , lưu luyến -Cung kính , taëng baø cuïc baïc. tặng bà một cục bạc để bà sống qua năm mất mùa đói keùm. - Đọc đoạn 2 SGK. b. Cái nghĩa và mức độ thề hiện cái nghĩa của con hổ với baùc tieàu : - Hoå gaëp naïn ( hoùc xöông ) vaø được bác tiều móc xương cứu - Cá nhân tóm tắt các sự việc và sống . tìm chi tieát khoù queân. - Hổ đã đền ơn bác tiều : khi bác còn sống , hổ mang nai đến traû ôn ; khi baùc tieàu maát , hoå toû - Nghe. lòng xót thương , đến dụi đầu vào quan tài , từ đó cứ đến ngày giỗ thì hổ mang dê , lợn đến tế. 2. Ngheä thuaät - Suy nghó, trình baøy yù kieán. - Sử dụng nghệ thuật nhân hóa , xây dựng hình tượng mang tính chaát giaùo huaán. - Kết cấu truyện có sự nâng caáp khi noùi veà caùi nghóa cuûa - Nghe. hai con hổ nhằm tô đậm tư tưởng , chủ đề của tác phẩm. 3. YÙ nghóa truyeän : Truyện đề cao ân nghĩa trong đạo làm người : con vật còn có nghĩa huống chi con người. III. Luyeän taäp -HS thực hiện theo yêu cầu của - HS kể lại truyện GV - HS tìm ca dao , tục ngữ. - HS tìm ca dao, tục ngữ về lòng bieát ôn. - Nghe.. Naêm hoïc : 2010 – 2011 Lop6.net. Trang.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6. Nguyeãn Thò Kim Loan. + Hoạt động 5 : Củng cố – Dặn dò. - Yeâu caàu HS khaùi quaùt veà giaù trò noäi dung -HS thực hiện theo yêu cầu của vaø ngheä thuaät cuûa truyeän . HƯỚNG DẪN TỰ HỌC GV - Yeâu caàu HS: + Naém noäi dung coát truyeän ,hoïc thuoäc baøi . + Kể được truyện. - Thực hiện theo yêu cầu GV Hỏi : Các từ dùng để chỉ hành động , trạng thaùi ta goïi laø gì ? - Chuẩn bị bài : Động từ. - Đọc – trả lời câu hỏi SGK.. Naêm hoïc : 2010 – 2011 Lop6.net. Trang.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>