Tải bản đầy đủ (.pdf) (7 trang)

Giáo án Tự chọn Ngữ văn Lớp 6 - Chủ đề 4: Văn miêu tả - Năm học 2006-2007 - Đặng Thị Thu

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (79.08 KB, 7 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span>§Æng ThÞ Thu. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n Tù chän 6. Trường THCS Ngô Gia Tự. Ngµy so¹n: ..... th¸ng .... n¨m 2007. N¨m häc 2006-2007. Ngµy d¹y: ..... th¸ng .... n¨m 2007. Chủ đề 4: văn miêu tả (Chủ đề bám sát - Thời gian 5 tiết). TiÕt 1: C¸c kÜ n¨ng chung cÇn sö dông khi lµm v¨n miªu t¶ A/ Mục tiêu cần đạt. Gióp häc sinh: - N¾m ®­îc khi miªu t¶ cÇn cã mét sè kÜ n¨ng chung cÇn sö dông khi lµm v¨n miªu t¶. - RÌn ý thøc tù gi¸c häc bµi. B/ Các bước lên lớp 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: - Em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n miªu t¶ ? 3. Bµi míi : Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. Ghi b¶ng. 1/ KÜ n¨ng ? Vì sao phải quan sát, - Đối tượng của văn miêu tả là những sự vật, sự việc, là thế quan sát, ghi ghi chÐp ? giới thiên nhiên, là con người và Cs của con người. Đó là một chép thế giới hết sức đa dạng, phức tạp và sống động. ? Quan sat cã vÞ trÝ - Lµ yÕu tè kh¬i nguån cho c¶m høng s¸ng t¸c. - VÞ trÝ quan quan träng nh­ thÕ träng. nµo? ? Quan sát để làm gì ? - Quan sát để ghi nhận, để khám phá và để hiểu về thế giới - Tác dụng: quanh mình. Sau đó mới có thể viết được. ? Ta cã thÓ quan s¸t lóc - Quan s¸t qua thùc tÕ. - C¸ch quan nµo ? - Quan sát qua những hình ảnh trên chương trình truyền hình, sát: quan sát qua những bức tranh, cảnh, đọc những tác phẩm văn học nghệ thuật, miêu tả đặc sắc. ? Ghi chÐp sao cho hîp - Kh«ng cÇn ghi chÐp dµi dßng chØ ®iÓm qua nh÷ng nÐt - C¸ch ghi lÝ ? chÝnh, ng¾n gän. chÐp 2/ KÜ n¨ng - Tưởng tượng và sáng tạo để bổ sung những hình ảnh phù tưởng tượng hîp, lµm cho bøc tranh miªu t¶ trë nªn phong phó vµ sinh động. ? Khi lµm v¨n miªu t¶ - Vai trß rÊt lín. Nã kh«ng chØ lµ yÕu tè t¹o nªn sù phong trí tưởng tượng được phú của các hình ảnh mà còn giúp cho người làm văn miêu tả dïng víi vai trß g× ? tìm được những từ ngữ và BPNT phù hợp để bài văn tả hấp dÉn h¬n. ? Em hiểu so sánh là - So sánh là hệ quả của quá trình liên tưởng, tưởng tượng. 3/ KÜ n¨ng so g×? s¸nh ? So sánh có tác dụng - So sánh làm cho văn miêu tả hay hơn và đối tượng miêu tả 4/ KÜ n¨ng g× ? hiện rõ hơn, đẹp hơn, hấp dẫn hơn. ? Dïng c¸ch nhËn xÐt - NhËn xÐt b»ng nh÷ng lêi b×nh, nh÷ng c©u c¶m th¸n, nh÷ng nhËn xÐt ntnào để tạo sự hấp dẫn hình ảnh so sánh. cho bµi v¨n miªu t¶ ? - Có thể bộc lộ kín đáo qua việc chọn hình ảnh miêu tả. 4. Cñng cè: Nªu c¸c kÜ n¨ng cÇn sö dông trong v¨n miªu t¶ ? 5. Hướng dẫn về nhà: - Häc bµi, n¾m c¸c kÜ n¨ng cÇn sö dông trong v¨n miªu t¶. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> §Æng ThÞ Thu. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n Tù chän 6. Trường THCS Ngô Gia Tự. Ngµy so¹n: ..... th¸ng .... n¨m 2007. TiÕt 2,3:. N¨m häc 2006-2007. Ngµy d¹y: ..... th¸ng .... n¨m 2007. cách diễn đạt trong văn miêu tả. A/ Mục tiêu cần đạt. Gióp häc sinh n¾m ®­îc: - Nắm được cách dùng từ ngữ, hình ảnh; cách đặt câu, dựng đoạn trong văn miêu tả; cách mở đầu và c¸ch kÕt thóc mét bµi v¨n miªu t¶. B/ Các bước lên lớp 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: - Em h·y nªu c¸c kÜ n¨ng sö dông trong v¨n miªu t¶ ? 3. Bµi míi : Hoạt động của thầy ? Khi viÕt v¨n miªu t¶ cÇn chó ý ®iÓm g× ? ? Muèn lµm næi bËt kh«ng khÝ cña c¶nh th× dïng tõ g× ? ? Muèn lµm næi bËt hình ảnh của đối tượng th× chó ý dïng tõ nµo ? ? T¶ c©y dïng tõ g× ? ? Tõ t¶ m­a ?. ? Tõ t¶ d¸ng ®i con người ? ? Lêi kÓ linh ho¹t bao gåm nh÷ng g× ? ? Vấn đề tạo hình ảnh cã phÇn quan träng ntn? ? ViÖc t¹o h×nh ¶nh b»ng c¸ch nµo ? ? Ta dïng nh÷ng kiÓu c©u g× trong v¨n miªu t¶ ?. Hoạt động của trò. Ghi b¶ng. 1/ C¸ch dïng tõ Lu«n cã thãi quen t×m tõ gîi h×nh, gîi c¶m, biÓu c¶m vµ ng÷ h×nh ¶nh phải chọn từ ngữ phù hợp với đối tượng, với văn cảnh a/ C¸ch dïng tõ - Dùng hệ thống của từ tượng thanh(mô phỏng các tiếng động). - Chú ý tới hệ thống của từ tượng hình(tả màu sắc, hình d¸ng, tr¹ng th¸i, ...) VD: Tả sóng biển lúc trời động dùng từ: cuồn cuộn. Tả sóng biển vỗ vào bờ đá thì phải dùng từ: ì oạp. Sóng biển vọng trong đêm nghe từ xa: rì rầm. - T¶ c©y: cã nhiÒu mµu xanh kh¸c nhau: xanh um, xanh r×, xanh non, xanh mơn mởn, xanh tươi, xanh tốt, xanh rờn, .... - M­a: + Mưa giáo đầu: lẹt đẹt. + M­a trªn m¸i t«n: rµo rµo. + Mưa đập vào phiên nứa: đồm độp. + M­a ®Ëp vµo tµu l¸ chuèi: lïng bïng. + Mưa từ mái nhà tranh đổ xuống thì: ồ ồ. - Tả dáng đi của con người: + Em bÐ míi tËp ®i: lÉm chÉm. + Em bÐ tinh nghÞch: nhón nh¶y. + Cô giµ: lom khom. + Người đau chân: khập khà khập khiễng. + Cô gái trẻ: yểu điệu thướt tha. + Người có tâm trạng thoải mái: đi thong thả. + Người vất vả thì đi: hấp tấp, lật đật, sấp ngửa. b/ Dïng h×nh C©u v¨n miªu t¶ giµu h×nh ¶nh bao nhiªu th× søc gîi c¶m ¶nh cña nã lín bÊy nhiªu. - Bằng từ tượng hình, tượng thanh. - B»ng ngÖ thuËt so s¸nh, Èn dô, nh©n hãa. 2/ Cách đặt câu dùng ®o¹n trong v¨n miªu t¶ - C©u dµi nhiÒu tÇng ý, nhiÒu vÕ nèi nhau phï hîp víi t¶ - KiÓu c©u dµi cảnh thiên nhiên êm đềm, yên ả; hoặc những hoạt động diÔn ra nhÑ nhµng, liªn tiÕp nèi nhau. hoÆc khi c¶m xóc của con người đang dâng tràn, tuôn chảy. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> §Æng ThÞ Thu. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n Tù chän 6. Trường THCS Ngô Gia Tự. ? Nh÷ng c©u v¨n nµo lµ c©u ng¾n ?. N¨m häc 2006-2007. KiÓu c©u ng¾n: - KiÓu c©u ng¾n Câu đặc biệt, câu tỉnh lược Dùng diễn tả cảm xúc mạnh, những hoạt động nặng, diễn ra nhanh gän liªn tôc, nh÷ng t×nh huèng bÊt ngê. ? Kiểu câu đảo ngữ Kiểu câu đảo ngữ: - Kiểu câu đảo dùng trong trường hợp Dùng trong những trường hợp cần nhấn mạnh một đặc ngữ nµo ? điểm, một trạng thái nào đó của đối tượng được miêu tả. VD: Trên cành cây, lác đác xuất hiện những bông hoa phượng đầu mùa. ? Khi dïng kiÓu c©u Chó ý: Trong cïng mét bµi v¨n miªu t¶ ph¶i biÕt dïng ®an cÇn l­u ý ®iÓm g× ? xen nhiÒu kiÓu c©u kh¸c nhau. * GV l­u ý cho HS --> Trong c¸ch dùng ®o¹n vµ liªn kÕt gi÷a c¸c ®o¹n trong mét bµi v¨n miªu t¶ còng cÇn ®­îc quan t©m. PhÇn th©n bµi - PhÇn th©n bµi cã nhiÒu c¸ch chia theo tr×nh tù thêi gian: chia thµnh + Chia ®o¹n theo tr×nh tù thêi gian. nhiÒu ®o¹n v¨n + Chia ®o¹n theo tr×nh tù kh«ng gian. + Chia đoạn theo đặc điểm tính cách của đối tượng được miêu tả: mỗi đặc điểm tính chất có thể tách ra để miêu tả trong một đoạn văn độc lập. + Chia đoạn theo số lượng đối tượng được miêu tả VD: + Tả cảnh thiên nhiên: bầu trời-mặt đất-cảnh trong vườn-cảnh ngoài đồng. + T¶ kh«ng khÝ giê häc: c«ng viÖc cña thÇy c« gi¸o, c«ng viÖc cña häc sinh. * GV l­u ý cho HS --> Khi chia ®o¹n råi ph¶i suy nghÜ c¸ch triÓn khai ý trong tõng ®o¹n; - Më réng ý b»ng c¸ch ®i vµo miªu t¶ tØ mØ chi tiÕt tõng đường nét, hình dáng, đặc điểm đối tượng. - §an xen vµo nh÷ng c©u v¨n t¶ c¶nh lµ nh÷ng c©u nªu c¶m xóc suy nghÜ, nhËn xÐt. - Miêu tả đặc điểm với những lời giới thiệu về giá trị, đối 3/ C¸ch më ®Çu tượng được tả. vµ c¸ch kÕt thóc - Më bµi: cho 1 bµi v¨n miªu t¶ Giới thiệu đối tượng cần miêu tả. - Th©n bµi: - Më bµi: Lần lượt dựng lại hình ảnh hoặc khung cảnh được - Thân bài: - KÕt bµi: miêu tả với những nét đặc điểm chung – riêng. - KÕt bµi: Nêu cảm nghĩ về đối tượng miêu tả. 4. Cñng cè: Nêu cách diễn đạt trong văn miêu tả ? 5. Hướng dẫn về nhà: - Xem l¹i bµi. - Nắm được nội dung cách diễn đạt trong văn miêu tả.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> §Æng ThÞ Thu. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n Tù chän 6. Trường THCS Ngô Gia Tự. Ngµy so¹n: ..... th¸ng .... n¨m 2007. N¨m häc 2006-2007. Ngµy d¹y: ..... th¸ng .... n¨m 2007. Tiết 4: rèn phương pháp viết văn tả cảnh A/ Mục tiêu cần đạt. Gióp häc sinh n¾m ®­îc râ h¬n: - Ghi nhí bµi v¨n t¶ c¶nh. - C¸c phÇn më bµi, th©n bµi, kÕt bµi cña bµi v¨n t¶ c¶nh. - Rèn phgương pháp viết văn tả cảnh B/ Các bước lên lớp 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: Em hiÓu v¨n miªu t¶ lµ g× ? 3. Bµi míi : Hoạt động của thầy. ? §Ò thuéc thÓ lo¹i g× ? ? Nêu nội dung của đề? ? Em tưởng tượng quan s¸t thÊy c¶nh vËt dßng s«ng ntn ?. ? Nªu c¸c ý trong phÇn më bµi ? PhÇn th©n bµi cÇn t¶ nh÷ng g× ?. Hoạt động của trò Bµi tËp 1: Em h·y t¶ 1 dßng s«ng hïng vÜ vµ th¬ méng theo quan sát và tưởng tượng của em - Miªu t¶ c¶nh - T¶ mét dßng s«ng: võa hïng vÜ, võa th¬ méng. - Sông Hồng như một dải lụa đào. - Nước sông đỏ. - Hai bên bơ sông: bãi mía, nương dâu. - TrÎ con ra b¬i léi. Giíi thiÖu con s«ng hïng vÜ vµ th¬ méng. I/ Tìm hiểu đề 1. ThÓ lo¹i 2. Néi dung II/ Quan s¸t t×m ý. III/ LËp dµn ý 1. Më bµi: 2. Th©n bµi:. - S«ng Hång ch¶y qua lßng Hµ néi. - Nước sông màu gạch non nên sông rất giống 1 dải lụa đào vắt ngang tấm áo màu xanh của đồng bằng Bắc Bộ. - Hai bên bờ sông: bãi mía, nương dâu xanh ngắt. - Từng đoàn thuyền dong buồm, thả lưới trắng xóa cả mặt s«ng. - C¸c bµ, c¸c c« x· viªn ra ruéng tØa b¾p, h¸i d©u trªn ruéng däc bê s«ng. - Buæi chiÒu trÎ con b¬i léi vïng vÉy trªn s«ng. C¶m nghÜ cña em vÒ dßng s«ng 3. KÕt bµi Bµi tËp 2: Em h·y t¶ 1 phiªn chî.. ? §Ò thuéc thÓ lo¹i g× ?. Ghi b¶ng. - ThÓ lo¹i: miªu t¶. - Néi dung t¶: mét phiªn chî.. ? Quan s¸t chî em - Quan s¸t, t×m ý. thÊy nh÷ng g× ? - QuÇy b¸n hoa qu¶. Lop6.net. I/ Tìm hiểu đề 1. ThÓ lo¹i 2. Néi dung II/ Quan s¸t t×m ý.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> §Æng ThÞ Thu. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n Tù chän 6. Trường THCS Ngô Gia Tự. N¨m häc 2006-2007. - QuÇy b¸n rau. - QuÇy b¸n c¸. - QuÇy b¸n gµ vÞt.. ? Thông thường người III/ LËp dµn ý ta kÓ theo c¸ch nµo? Giới thiệu về khu chợ, phiên chợ Tết hay chợ bình thường 1. Mở bài: hµng ngµy. ? C¸c quÇy b¸n hµng 2. Th©n bµi: hãa nh­ thÕ nµo? - Quầy bán hoa quả tươi ngon, đủ màu sắc. - Quầy bán rau tươi non mơn mởn. - Quầy bán cá: cá béo tròn bơi lượn tung tăng. - Quầy bán gà vịt: Tiếng gà vịt cãi nhau, tiếng người mua hµng, ... C¶m nghÜ cña em vÒ mét phiªn chî. ? GV yªu cÇu HS viÕt đề 1 thành 1 bài văn hoµn chØnh ?. 3. KÕt bµi IV/ LuyÖn tËp. 4. Cñng cè: 5. Hướng dẫn về nhà: - Xem l¹i bµi. - Viết đề 2 thành bài hoàn chỉnh.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> §Æng ThÞ Thu. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n Tù chän 6. Trường THCS Ngô Gia Tự. Ngµy so¹n: ..... th¸ng .... n¨m 2007. N¨m häc 2006-2007. Ngµy d¹y: ..... th¸ng .... n¨m 2007. Tiết 5: phương pháp tả người A/ Mục tiêu cần đạt. Gióp häc sinh n¾m ®­îc: - Nắm chắc được phương pháp tả người. - Bố cục bài văn tả người. - Từ ngữ, biện pháp nghệ thuật tả người. B/ Các bước lên lớp 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: - Em hỉêu thế nào là tả người ? 3. Bµi míi : Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. ? Muốn tả người cần ph¶i lµm g× ? - Xác định đối tượng cần tả là người nào, với những yêu cầu cụ thể, tả chân dung hay tả người trong tư thế hoạt động. ? Ph¶i quan s¸t vµ lùa - Quan s¸t lùa chän nh÷ng chi tiÕt tiªu biÓu vÒ diÖn m¹o, cã chän ntn ? người nổi bật ở đôi mắt, có người cần quan sát ở khóe môi, sống mũi, khuôn mặt, nước da. - Không phải khi nào cũng phải quan sát đủ cao, thấp, béo, gầy mà lựa chọn nét gây ấn tượng nhất, có khi cả trang phục cũng có thể nói lên 1 nét nào đó. - Quan sát kĩ ở những biểu hiện hành động, lời nói. - Khi quan s¸t kÕt hîp suy ngÉm, nhËn xÐt míi t×m ra ®­îc nét tiêu biểu về tính cách người cần tả. - Quan sát 1 con người không đơn thuần chỉ là dùng mắt thÊy, tai nghe. Ph¶i cã sù tÝch lòy mäi mÆt hiÓu biÕt vÒ người đó mới có thể miêu tả được họ. - Dùng ngôn ngữ để diễn tả làm cho người cần tả hiện lên một cách cụ thể, sinh động như người ấy đang trước mắt người đọc. ? §Ó bµi v¨n miªu t¶ không lạc sang tự sự - Nhân vật, hành động của nhân vật “đóng khung” trong 1 không gian, thời gian hạn định hẹp hơn tự sự, có thể ví như cÇn chó ý ®iÓm g× ? 1 bức tranh, trong khi đó tự sự như 1 cuốn phim. - Người miêu tả nên đứng bên ngoài “bức tranh” quan sát và tả, không nên xuất hiện và tham gia vào hoạt động và đối thoại nhiều cùng đối tượng cần tả. ************************ -. Ngày lễ Tiên Vương các lang mang lễ đến trình vua. Vua cho đem bánh lang Liêu làm ra để ăn, đặt tên bánh h×nh vu«ng lµ b¸nh ch­ng, h×nh trßn lµ b¸nh giÇy. - Lang Liêu sẽ nối ngôi Tiên Vương. - Từ đấy nước ta lấy tục ngày Tết làm bánh chưng, bánh giÇy. Chän läc nh÷ng sù viÖc mµ hai NV LÝ Th«ng vµ Th¹ch Lop6.net. Ghi b¶ng I/ Muèn t¶ người cần phải lµm g× - Quan s¸t vÒ diÖn m¹o - VÒ d¸ng dÊp - BiÓu hiÖn ë hành động lời nãi. II/ §Ó bµi v¨n miªu t¶ khã l¹c sang bµi v¨n tù sù cÇn chó ý.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> §Æng ThÞ Thu. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n Tù chän 6. Trường THCS Ngô Gia Tự. N¨m häc 2006-2007. Sanh đã làm: * LÝ Th«ng: - Lí Thông lừa Thạch Sanh canh miếu thờ để nộp mạng thay m×nh. - LT cướp công giết chằn tinh của TS. - LT tiếp tục cướp công và hãm hại TS. --> LT tiªu biÓu cho phe ¸c, phe phi nghÜa. * Th¹ch Sanh: - TS ®i canh miÕu thê thay LT vµ giÕt ®­îc ch»n tinh. - TS bắn đại bàng bị thương. - TS xuèng hang cøu c«ng chóa. - TS ®­îc lÊy c«ng chóa. - TS đánh đàn chống trả quân 18 nước chư hầu. - TS thiết đãi cơm kẻ thua trận. 3. Cñng cè: - Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch tr×nh bµy c¸c sù viÖc trong v¨n b¶n tù sù ? 4. Hướng dẫn về nhà: - Xem l¹i bµi. - §äc l¹i v¨n b¶n: “Em bÐ th«ng minh” s¾p xÕp chuçi sù viÖc theo tr×nh tù.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>

×