Giáo án Ngữ văn 9 kì 2 - Trường THCS Đức Giang

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010. Ngµy so¹n: 11-01-2008. Ngµy d¹y: Ng÷ v¨n. Bµi 18. TiÕt 91. 92 Văn bản: Bàn về đọc sách A. Mục tiêu cần đạt : - Hiểu sự cần thiết của việc đọc sách. - Rèn cách viết văn nghị luận qua việc lĩnh hội bài nghị luận sâu sắc, sinh động giµu tÝnh thuyÕt phôc cña Chu Quang TiÒm. B. TiÕn tr×nh d¹y häc: I.ổn định II.KiÓm tra Bài mới: Giới thiệu chương trình “Chào buổi sáng” mục “Mỗi ngµy mét cuèn s¸ch”. - Giáo viên hướng dẫn học I. §äc v¨n b¶n _T×m hiÓu sinh đọc chó thÝch: - Giáo viên đọc mẫu. 1. §äc - Học sinh đọc . - Giáo viên hướng dẫn học 2. T×m hiÓu chó thÝch sinh t×m - T¸c gi¶: Chu Quang hiÓu chó thÝch. TiÒm - Gi¶i thÝch : häc vÊn häc (Trung Quèc) thuËt. - T¸c phÈm II. T×m hiÓu v¨n b¶n. ? Văn bản bàn về vấn đề 1. Vấn đề nghị luận . g×? - Bànvề đọc sách. ? Tªn v¨n b¶n cho thÊy kiÓu v¨n b¶n nµy lµ g×?(v¨n b¶n nghÞ luËn ). - GV:®©y kh«ng ph¶i lµ v¨n b¶n cã 3 phÇn MëTh©n-KÕt mµ chØ lµ phÇn th©n bµi nªn ta t×m hiÓu bè côc theo hÖ thèng luËn ®iÓm . ? Hệ thống luận điểm đó dược triển khai như thế nào ? H·y t×m bè côc cña bµi để làm rõ hệ thống luận ®iÓm? TÇm quan träng , ý nghÜa PhÇn1: …thÕ giíi của việc đọc sách. míi Các khó khăn, thiên hướng PhÇn2: …tiªu hao sai l¹c dÔ m¾c ph¶i cña lực lượng việc đọc sách trong tình h×nh hiÖn nay. Bàn về phương pháp đọc PhÇn3: …m«n häc Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010. vÊn kh¸c. sách (cách chọn + đọc nh­ thÕ nµo) 2. Néi dung nghÞ luËn .. - Học sinh đọc phần 1 a. TÇm quan träng, ý nghĩa của việc đọc sách.. - Yªu cÇu häc sinh nh¾c l¹i luËn ®iÓm ? Tác gỉa đã đưa ra lí lẽ nào giúp cho người đọc thÊy tÇm quan träng cña đọc sách trên con đường ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i ? ? Em hiÓu “s¸ch lµ kho…tinh thÇn nh©n lo¹i”nh­ thÕ nµo? (tñ s¸ch nhân loại đồ sộ có giá trị; s¸ch l­u gi÷ nh÷ng tinh hoa trÝ tuÖ cña nh©n lo¹i ) ? SGK cã lµ di s¶n tinh thÇn kh«ng? v× sao? ? V× sao t¸c gi¶ qu¶ quyÕt “NÕu chóng ta mong…®iÓm xuÊt ph¸t”? (v× s¸ch l­u gi÷ thµnh tùu häc vÊn nh©n lo¹i  n©ng cao häc vÊn cÇn ph¶i kÕ thõa). - Sách đã ghi chép cô đúc l­u truyÒn mäi trithøc, thành tựu mà loài người t×m tßi tÝch luü ®­îc qua từng thời đại - S¸ch lµ kho tµng quÝ b¸u cña di s¶n tinh thÇn mµ loài người thu lượm, suy ngÉm suèt mÊy ngh×n n¨m. - S¸ch lµ cét mèc trªn con ®­êng ph¸t triÓn häc thuËt cña nh©n lo¹i.  Sách là vốn quí đóng vai trß quan träng kh«ng thÓ thiÕu trªn con ®­êng ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i . - §äc s¸ch lµ con ®­êng tÝch luü n©ng cao vèn tri thøc. - §äc s¸ch lµ kÕ thõa thành tựu của các thời đại đã qua để thu được các thµnh tùu míi trªn con ®­êng ph¸t triÓn häc thuËt. - §äc s¸ch lµ sù chuÈn bÞ để có thể làm cuộc trường chinh v¹n dÆm trªn con ®­êng häc vÊn, ®i ph¸t hiÖn thÕ giíi míi.. ?Vậy đọc sách có ý nghĩa nh­ thÕ nµo?. ?Em kÕ thõa ®­îc g× tõ việc đọc sách ngữ văn chuÈn bÞ cho häc vÊn cña m×nh?(tri thøc vÒ tiÕng việt: dùng đúng ngôn ngữ trong việc nghe đọc nói viÕt…) Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010.  §äc s¸ch cã ý nghÜa quan trọng đối với con người, giúp con người có học vấn, thái độ đúng đắn đối với thành quả trong qu¸ khø vµ cã ý thøc kÕ thõa ph¸t triÓn trong hiÖn tại-tương lai Muốn tiến lên con ®­êng häc vÊn kh«ng thể không đọc sách  Lập luận thấu tình đạt lý Tác giả khẳng định vai trò quan trọng của việc đọc s¸ch.. ? NhËn xÐt c¸c lÝ lÏ t¸c gi¶ ®­a ra?. - Học sinh đọc đoạn 2 ? T¸c gi¶ tr×nh bµy luËn ®iÓm nµo?. b. Thiên hướng sai lạc thường gặp khi đọc sách:. ? §äc s¸ch rÊt quan träng, vậy đọc sách có dễ không? (GV liªn hÖ t×nh h×nh s¸ch hiÖn t¹i ) ? T¸c gi¶ chØ ra nh÷ng sai l¹c nµo cã thÓ gÆp ph¶i nÕu kh«ng biÕt chän s¸ch mµ đọc? “LiÕc qua …gièng nh­…ra c¶” (so s¸nh+biÓu c¶m+b×nh luËn). +s¸ch xuÊt b¶n nhiÒu =>người đọc kh«ng chuyên sâu chỉ đọc qua hêi hît +So sánh với cách đọc sách của người xưa (Trung Quèc). +Sách nhiều khiến người ta kh«ng chuyªn s©u dÔ sa vào lối ăn tươi nuốt sống chø kh«ng kÞp tiªu ho¸, kh«ng biÕt nghiÒn ngÉm - Sách nhiều khiến người đọc khó chọn lựa, lãng phí thêi gian søc lùc víi nh÷ng cuèn kh«ng thËt cã Ých. =>Trong t×nh h×nh hiÖn nay đọc sách có thể gặp nhiÒu c¸i h¹i c. C¸ch lùa chän s¸ch khi đọc:. “ChiÕm…gièng như…lực lượng” (So s¸nh + lÝ lÏ +DC + b×nh luËn) *GV: vÝ dô s¸ch b¹o lực,phản động... ? T¸c gi¶ ®­a ra nh÷ng lÝ lÏ nào để bàn về cách lựa chọn sách khi đọc ?. +Không tham đọc nhiều đọc lung tung mà phải chọn cho tinh đọc cho kĩ, đọc kĩ những quyển nào Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010. thùc sù cã gi¸ trÞ cã lîi cho m×nh +§äc kÜ c¸c cuèn s¸ch tµi liÖu c¬ b¶n thuéc lÜnh vùc chuyªn m«n chuyªn s©u cña m×nh. +Cần đọc sách thường thøc lo¹i s¸ch ¬ lÜnh vùc gÇn gòi kÕ cËn víi chuyªn m«n cña m×nh. => Ph¶i biÕt chän s¸ch mét c¸ch s©u réng s¸ch thường thức, sách chuyên m«n.. GV:Tác giả khẳng định “trên đời không có học vấn nµo…kh«ng biÕt réng…kh«ng thÓ n¾m gän”. - Học sinh đọc phần 3 ? T¸c gi¶ ®­a ra luËn ®iÓm nµo? ? Theo tác giả phải đọc s¸ch nh­ thÕ nµo?. d. Phương pháp đọc s¸ch: - Không nên đọc lướt qua, đọc chỉ để trang trí bộ mặt mà phải vừa đọc vừa suy nghÜ trÇm ng©m tÝch luü, nhất là đối với các quyển s¸ch cã gi¸ trÞ. (+đọc 10 quyển-đọc 1 quyÓn +đọc nhiều như cưỡi ngùa… So s¸nh +biÓu c¶m) - Không đọc sách một c¸ch trµn lan, theo kiÓu høng thó c¸ nh©n, mµ cÇn đọc có kế hoạch, có hệ thèng. (+sách đọc để có kiến thức phæ th«ng +sách đọc để trau dồi học vÊn chuyªn m«n - Đối với người nuôi chí lËp nghiÖp trong mét m«n học vấn thì đọc sách là mét c«ng viÖc rÌn luyÖn, mét cuéc chuÈn bÞ ©m thÇm vµ gian khæ. (+sách đọc cho người nuôi chÝ lËp nghiÖp: “NÕu…con. ?§Ó lµm râ t¸c gi¶ ®­a ra b»ng chøng nµo?. ? T¸c gi¶ ®­a ra dÉn chøng nào để làm rõ lời bàn này?. Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010. chuét…tho¸t”) => §äc s¸ch ph¶i cã kÕ hoạch có mục đích vưa đọc vừa nghiền ngẫm. 3. NghÖ thuËt nghÞ luËn: - Bè côc chÆt chÏ hîp lý. - Néi dung nghÞ luËn(lêi bàn) dược trinh bày thấu tình đạt lý, các ý kiến nhận xét xác đáng có lí lẽ. (tác giả là người tưng tr¶i;tr×nh bµy ý kiÕn b»ng c¸ch ph©n tÝch b»ng giäng trß chuyÖn t©m t×nh) - C¸ch viÕt (lËp luËn) giµu h×nh ¶nh vµ biÓu c¶m. III. Tæng kÕt - NghÖ thuËt - Néi dung IV. LuyÖn tËp * Cñng cè * DÆn dß: ChuÈnn bÞ bµi “Khëi ng÷”. ? Qua t×m hiªñ néi dung nghÞ luËn em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt nghÞ luËn?. ? Tác giaqr đã dùng những biÖn ph¸p nghÖ thu¹t nµo? và bàn luận về vấn đề gì?. Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010. ngµy so¹n: 11-01-2008. ngµy d¹y:. Ng÷ v¨n . Bµi 18 TiÕt 93 Khëi ng÷ A. Mục tiêu cần đạt: - Nhận biết công dụng của khởi ngữ là nêu đề tài câu chứa nó. (câu hỏi thăm dò: Cái gì là đối tượng được nói đến trong câu này). - Biết đặt câu có khởi ngữ. B. TiÕn tr×nh d¹y häc: ổn định Kiểm tra: Chu Quang Tiềm bàn về cách chọn sách khi đọc như thế nào? Em đa chộn sách đọc cho bản thân ra sao? Bµi míi I. §Æc ®iÓm vµ c«ng dông cña khëi ng÷ trong c©u: _Học sinh đọc Bµi tËp _GV nªu yªu cÇu c©u hái 1. a. Còn anh, anh// không...xúc động. ?Ph©n biÖt phÇn in ®Ëm víi C trong KN C V c©u vÒ vÞ trÝ vµ quan hÖ víi V? (+vị trí : đứng trước C b. Giµu, t«i //còng giµu råi. +quan hÖ:kh«ng quan hÖ C-V víi V.) KN C V c. Về…nghệ, chúng ta// có thể…đẹp. KN C V ? ThÕ nµo lµ khëi ng÷ ? - Khởi ngữ là thành phần câu đứng trước C để nêu lên đề tài được nói đến trong c©u. - Vị trí: đứng trước C. - Trước khởi ngữ có thể thêm quan hệ từ: về đối, với… Ghi nhí: SGK -HS lµm bµi luyÖn tËp II. LuyÖn tËp ? ChØ ra khëi ng÷ trong c¸c c©u sau? 1.a.§iÒu nµy «ng//khæ t©m hÕt søc. KN C V ? GV cã thÓ yªu cÇu häc sinh ph©n b. Đối với… mình thì thế//là …sướng. tÝch cÊu tróc ng÷ ph¸p cña nßng cèt KN C V c©u? c. Mét m×nh th× anh…//míi mét…. . KN C V d. Làm khí tượng, ở được…//mới… . KN C V e. Đối với cháu, thật là đột ngột. KN - HS lµm bµi tËp 2 2. Lµm bµi, anh Êy cÈn thËn l¾m. ? HS lªn b¶ng tr×nh bµy? HiÓu th× t«i hiÓu råi, nh­ng gi¶i th× t«i ch­a gi¶i ®­îc. * Cñng cè * DÆn dß: ChuÈn bÞ bµi “PhÐp ph©n Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 6.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010. tÝch vµ tæng hîp” ngµy so¹n: 11-01-2008. ngµy d¹y:. Ng÷ v¨n. Bµi 18. TiÕt 94. PhÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp. A. Mục tiêu cần đạt: - HiÓu vµ vËn dông c¸c phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp trong tËp lµm v¨n nghÞ luËn. - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch – tæng hîp khi nãi viÕt. B. TiÕn tr×nh d¹y häc: I. T×m hiÓu phÐp lËp luËn ph©n tÝch - Học sinh đọc bài văn vµ tæng hîp ? Bµi v¨n nªu dÉn chøng g× vÒ trang Bµi tËp phôc? ? V× sao kh«ng ai lµm c¸i ®iÒu phi lÝ nh­ t¸c gi¶ nªu? ? Việc không làm đó cho thấy những - ăn cho mình…(qui tắc ngầm của qui t¾c nµo trong ¨n mÆc cña con v¨n ho¸ chi phèi ¨n mÆc) người? +Vấn đề ăn mặc chỉnh tề (§1_so s¸nh) § 1 2 3; ph©n tÝch +¨n mÆc phï hîp hoµn c¶nh chung § 4; tæng hîp riêng (Đ2-so sánh đối chiếu) - Y phục xứng kì đức +ăn mặc phù hợp với đạo đức: giản dị hoà mình vào cộng đồng(Đ3) +trang phôc hîp v¨n ho¸ hîp m«i trường…(Đ4) ? T¸c gi¶ dïng biÖn ph¸p nghÖ thuËt - PhÐp lËp luËn ph©n tÝch: tr×nh bµy nào và phương pháp lập luận nào để từng bộ phận, phương diện của một rót ra luËn ®iÓm? vấn đề nhằm chỉ ra nội dung của sự vật hiện tượng. + BiÖn ph¸p ®­îc sö dông: nªu gi¶ thiết, so sánh, đối chiếu…phép lập luËn chøng minh, phÐp lËp luËn gi¶i thÝch. ? “¨n mÆc…x· héi” cã ph¶i lµ c©u tổng hợp các ý đã phân tích ở trên kh«ng? ? C©u trªn cã th©u tãm ®­îc c¸c ý trong tõng dÉn chøng cô thÓ nªu trªn kh«ng? ? T¸c gi¶ tæng hîp quy t¾c ¨n mÆc sau đó mở rộng vấn đề mặc đẹp như thế nµo? vµ cuèi cïng nªu ®iÒu kiÖn quy định cái đẹp của trang phục như thế Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 7.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. nµo? ? T¸c gi¶ dïng phÐp lËp luËn g×?. N¨m häc: 2009 -2010. - PhÐp lËp luËn tæng hîp :rót ra c¸i chung từ những điều đã phân tích.. (GV: Tổng hợp khái quát vấn đề) ? NhËn xÐt vai trß cña phÐp lËp luËn - PhÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp: phân tích và tổng hợp đối với bài nghị làm rõ ý nghĩa của sự vật hiện tượng. luËn? II. LuyÖn tËp. ? Tác giả phân tích như thế nào để 1. LuËn ®iÓm: häc vÊn kh«ng chØ lµ lµm râ luËn ®iÓm? luËn ®iÓm chuyện đọc sách nhưng đọc sách vẫn lµ mét con ®­êng quan träng cña häc vÊn. - Häc vÊn lµ thµnh qu¶ tÝch luü cña nh©n lo¹i ®­îc l­u gi÷ trong s¸ch vµ do s¸ch truyÒn l¹i - S¸ch lµ kho tµng quý b¸u nªn sù ph¸t triÓn häc thuËt ph¶I b¾t ®Çu tõ s¸ch. - NÕu chóng ta… - NÕu xo¸ bá…l¹c hËu ? T¸c gi¶ ph©n tÝch lÝ do ph¶i chän 2. Lý do chọn sách để đọc. sách để đọc như thế nào? - Do sách nhiều chất lượng khác nhau nên phải chọn sách tốt mà đọc mới có Ých. - Sức người có hạn, không chọn sách đọc sẽ lãng phí sức mình. - Sách chuyên môn, sách thường thức đều liên quan đến nhau nên nhà chuyên môn cũng cần đọc sách thường thức. - Chän s¸ch c¬ b¶n cÇn thiÕt nhÊt cho c«ng viÖc cuéc sèng cña m×nh. ? T¸c gi¶ ph©n tÝch tÇm quan träng 3. TÇm quan träng. của cách đọc sách như thế nào? - Không đọc sẽ không có điểm xuất ph¸t cao. - Đọc là con đường ngắn nhất để tiếp cËn tri thøc. - Không chọn lọc sách thì đọc không xuÓ, kh«ng hiÖu qu¶. - Đọc kỹ hơn là đọc qua loa không lợi Ých. ? Trinh bµy vai trß cña ph©n tÝch trong 4. Ph©n tÝch cÇn. Ph©n tÝch lîi-h¹i; lËp luËn? đúng- sai thì kết luận mới có sức thuyÕt phôc . * Cñng cè. Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 8.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010. * DÆn dß: ChuÈn bÞ bµi “ LuyÖn tËp ph©n tÝch vµ tæng hîp”.. ngµy so¹n : 11-01-2008. ngµy d¹y:. Ng÷ v¨n. Bµi 18. TiÕt 95. LuyÖn tËp ph©n tÝch vµ tæng hîp . A. Mục tiêu cần đạt : - Gióp häc sinh cã kü n¨ng ph©n tÝch vµ tæng hîp trong lËp luËn . - RÌn kü n¨ng nhËn diÖn vµ thùc hµnh ph©n tÝch – tæng hîp. B. TiÕn tr×nh d¹y häc : ổn định . KiÓm tra : ThÕ nµo lµ phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ phÐp lËp luËn tæng hîp ? ChovÝ dô . Bµi míi - Học sinh đọc . 1. a - T¸c gi¶ vËn dông phÐp lËp luËn - Tæng hîp : (LuËn ®iÓm) nµo? ? ChØ ra luËn ®iÓm? Th¬ hay lµ hay c¶ hån lÉn x¸c , hay c¶ ? ChØ ra phÐp lËp luËn tæng hîp? bµi . ? ChØ ra phÐp lËp luËn ph©n tÝch? - Ph©n tÝch : + C¸i hay ë c¸c ®iÖu xanh ở những cử động ë c¸c vÇn th¬ ë c¸c ch÷ kh«ng non Ðp +Cái hay ở cử động : Thuyền nhích, sãng gîn tÝ , l¸ ®­a vÌo , tÇng m©y l¬ lửng , con cá động + Hay ë vÇn th¬ : Tö vËn hiÓm hãc … - Học sinh đọc 1.b ? ChØ ra tr×nh tù ph©n tÝch? *§o¹n mét (LuËn ®iÓm ) : Quan niÖm mấu chốt của sự thành đạt . - Ph©n tÝch : + Thø nhÊt : Do nguyªn nh©n kh¸ch quan : gÆp thêi , hoµn c¶nh , ®iÒu kiÖn tµi n¨ng . + Thø hai : Do nguyªn nh©n chñ quan : tinh thÇn häc … * §o¹n hai : Ph©n tÝch quan niÖm đúng – sai thế nào và kết lại ở phân tích bản thân chủ quan mỗi người . 2. Phân tích bản chất lối học đối phó : - Häc kh«ng ®i s©u vµo thùc chÊt - Lµ häc mµ kh«ng lÊy viÖc häc lµ kiÕn thøc cña bµi häc mục đích . Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 9.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. - Häc dï cã b»ng cÊp nh­ng ®Çu ãc vÉn rçng tuÕch .. ? Yªu cÇu tæng hîp ?. ? Yªu cÇu tæng hîp ?. N¨m häc: 2009 -2010. - Coi viÖc häc lµ phô - Học bị động, chỉ cốt đối phó với sự đòi hỏi của thầy cô của thi cử . 3. Phân tích lý do khiến mọi người đọc sách : - Sách đúc kết tri thức của nhân loại đã tích luỹ từ xưa đến nay . - Muốn tiến bộ phát triển thì phải đọc sách để tiếp thu tri thức kinh nghiêm . - Đọc kỹ, hiểu sâu, đọc quyển nào nắm chắc quyển đó, như thế mới có Ých. - §äc s¸ch chuyªn s©u phôc vô ngµnh nghề + đọc sách mở rộng . Kiến thức rộng giúp hiểu các vấn đề chuyên môn tèt h¬n. - Kiến thức nhân loại như đại dương còn hiểu biết của con người thì nhỏ bé 4. Tæng hîp bµi 3 Chon sách quan trọng nhát , đọc cho kỹ ; chú trọng đọc rộng thích đáng để hç trî nghiªn cøu chuyªn s©u . 5. Tæng hîp bµi 2 Học đối phó là bị động hình thức không lấy việc học làm mục đích . Lối học này làm người học mệt mỏi và kh«ng t¹o ®­îc nh©n tµi . * Cñng cè * DÆn dß : chuÈn bÞ v¨n b¶n : “ TiÕng nãi cña v¨n nghÖ” .. Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 10.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010. ngµy so¹n :20-01-2008 ngµy d¹y:. Ng÷ v¨n. Bµi 19. TiÕt 96 – 97. V¨n b¶n: TiÕng nãi cña v¨n nghÖ . A. Mục tiêu cần đạt: -Hiểu nội dung của văn nghệ và sức mạnh kì diệu của văn nghệ đối với đời sống của con người. -HiÓu c¸ch viÕt bµi nghÞ luËn qua t¸c phÈm nghÞ luËn ng¾n gän chÆt chÏ giµu h×nh ¶nh cña NguyÔn §×nh Thi. B. TiÕn tr×nh d¹y häc : ổn định Kiểm tra: Chu Quang Tiềm khuyên chọn sách, đọc sách như thế nào? Bản thân em thực hiện ra sao. Em đã lên mạng Internet đọc sách, em thấy cách đọc này như thế nào? Bài mới: GV giới thiệ tại sao con người cần vă nghệ (Ví dụ: ý nghĩa văn chương-Hoài Thanh) Giíi thiÖu néi dung v¨n b¶n: néi dung –søc m¹nh cña v¨n nghÖ I. §äc v¨n b¶n b¶n-T×m hiÓu chó thÝch. -GV hướng dẫn học sinh đọc 1. §äc -GV đọc mẫu 2. T×m hiÓu chó thÝch -Học sinh đọc -T¸c gi¶: NguyÔn §×nh Thi -T¸c phÈm: NghÞ luËn. 3. Kiểu văn bản: nghị luận về vấn đề v¨n nghÖ: lËp luËn gi¶i thÝch – chøng ? KiÓu v¨n b¶n? minh. ? Bè côc v¨n b¶n?(®­îc thÓ hiÖn ë hÖ 4. Bè côc: thèng luËn ®iÓm) P1: “T¸c phÈm…cña t©m hån” Néi dung cña v¨n nghÖ (cïng víi thùc t¹i h¸ch quan néi dung cña v¨ nghÖ cßn lµ nhËn thøc míi mÎ, là tất cả tư tưởng tình cảm của cá nh©n nghÖ sÜ. Mçi t¸c phÈm v¨n nghÖ lãn lµ mét c¸ch sèng cña t©m hån t­ đó làm thay đổi hẳn mắt ta nhìn óc ta nghÜ, lµ lêi nh¾n göi cña nghÖ sÜ tíi người đọc người nghe) ? Tác động được biểu hiện như thế P2: “Chúng ta…sự sống” nµo?(hÖ thèng luËn ®iÓm) (văn nghệ rất cần thiết đối với cuộc Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 11.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010. ? Bài văn bàn về vấn đề gì? ?Vấn đề này được bàn luận cụ thể qua nh÷ng luËn ®iÓm nµo?(3 luËn ®iÓm ë bè côc) - Học sinh đọc “Tác phẩm…chung quanh” ? LuËn ®iÓm t¸c gi¶ muèn nãi lµ g×? ? T¸c gi¶ lµm râ luËn ®iÓm b»ng dÉn chøng nµo? ? Văn nghệ ghi lại cái gì?Tác động nh­ thÕ nµo? C¶nh mïa xu©n trong TruyÖn KiÒu  làm chúng ta rung động… An- na Ca-rª-nhi-na  tho¶ m·n… ? §iÒu míi mÎ nghÖ sÜ muèn göi lµ g×? ? V× sao “Lêi göi cña nghÖ thuËt… lu©n lÝ…lêi khuyªn…x· héi”?. sống con người, nhất là trong hoàh cảnh chiến đấu sản xuất vô cùng gian khæ cña d©n téc ta nh÷ng n¨m ®Çu kh¸ng chiÕn) Søc m¹nh k× diÖu cña v¨n nghÖ P3: “Sù sèng…x· héi” (v¨n nghÖ cã kh¶ n¨ng c¶m ho¸ cã søc m¹nh l«i cuèn thËt k× diÖu) TiÕng nãi chÝnh cña v¨n nghÖ. II. T×m hiÓu v¨n b¶n. 1. Vấn đề nghị luận: TiÕng nãi cña v¨n nghÖ.. 2. Néi dung nghÞ luËn: a. Néi dung cña v¨n nghÖ. -T¸c phÈm v¨n nghÖ lÊy chÊt liÖu ë thực tại đời sống khách quan nhưng không phảI là sự sao chép giản đơn, nghÖ sÜ göi vµo t¸c phÈm mét c¸ch nh×n, mét lêi nh¾n nhñ cña riªng m×nh(v¨n nghÖ kh«ng chØ ph¶n ¸nh kh¸ch quan mµ cßn biÓu hiÖn c¸I chñ quan của người sáng tạo) - Néi dung t¸c phÈm v¨n nghÖ kh«ng chỉ là chuyện là con người như ở ngoài đời mà quan trọng hơn là tư tưởng của nghệ sĩ gửi gắm trong đó. - T¸c phÈm v¨n nghÖ kh«ng cÊt lªn nh÷ng lêi thuyÕt lÝ kh« khan mµ chøa đựng tất cả những say sưa vui buồn yêu ghét mơ mộng nó mang đến bao rung động ngỡ ngàng trước những điều tưởng như rất quen thuộc. - Néi dung cña v¨n nghÖ lµ rung c¶m và nhận thức của từng người tiếp nhận Nã sÏ ®­îc më réng ph¸t huy v« tậnqua từng thế hệ người đọc người xem.. ? NhËn xÐt nghÖ thuËt nghÞ luËn? (Tù sù + miªu t¶ + nghÞ luËn) ? So s¸nh v¨n nghÖ víi néi dung cña c¸c khoa häc kh¸c? (lịch sử, địa lí… chỉ khám phá miêu Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 12.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010. tả đúc kết bộ mặt tự nhiên xã hội, qui luËt kh¸ch quan). -GV: văn nghệ tác động đặc biệt đến đời sống tâm hồn con người. ? Tác gỉ đưa ra dẫn chứng nào để làm râluËn ®iÓm? ? Văn nghệ có cần thiết đối với con người không? (“Mçi t¸c phÈm lín…ãc ta nghÜ”) - GV: Khi con tu hó- Tè H÷u. - GV: Câu ca dao… giọt nước mắt.. * V¨n nghÖ tËp trung kh¸m ph¸ thÓ hiÖn chiÒu s©u tÝnh c¸ch, sè phËn con người, thế giới bên trong của con người. Nội dung chủ yếu của văn nghÖ lµ hiÖn thùc mang tÝnh cô thÓ sinh động là đời sống tình cảm của con người qua cái nhìn và tình cảm có tÝnh c¸ nh©n cña nghÖ sÜ b. Søc m¹nh k× diÖu cña v¨n nghÖ: - Văn nghệ giúp con người được sống đầy đủ hơn, phong phú hơn với cuộc đời và với chính mình. - V¨n nghÖ ®em l¹i niÒm vui sèng cho những kiếp người nghèo khổ. - Trong trường hợp con người bị ngăn c¸ch víi cuéc sèng, tiÕng nãi cña v¨n nghÖ cµng lµ sîi d©y buéc chÆt hä víi cuộc đời thường bên ngoài, với tất cả những sự sống, hoạt động, những vui buån gÇn gòi. - Văn nghệ làm tươi mát sinh hoạt khắc khổ hàng ngày, giữ cho đời cứ tươi. Tác phẩm văn nghệ hay giúp cho con người vui lên, biết rung cảm và ước mơ trong cuộc đời còn lắm vất vả cùc nhäc. - Con đường văn nghệ đến với người đọc: + tư tưởng nội dung của văn nghệ từ cuéc sèng n¶y ra thÊm trong cuéc sèng. + tư tưởng của nghệ thuật không khô khan trừu tượng mà lắng sâu thấm vào nh÷ng c¶m xóc nh÷ng nçi niÒm.. ? Nếu không có văn nghệ đời sống con người sẽ như thế nào? - GV nói về con đường văn nghệ đến với công chúng người đọc? - GV: +tác phẩm văn nghệ lay động c¶m xóc ®i vµo nhËn thøc t©m hån qua con ®­êng t×nh c¶m. +§Õn víi t¸c phÈm v¨n nghÖ chóng ta ®­îc sèng cïng cuéc sèng được miêu tả trong đó, được yêu ghÐt… cïng nh©n vËt vµ nghÖ sÜ. “ Nghệ thuật không đúng ngoài trỏ vÏ…®­êng Êy”. + T¸c phÈm nghÖ thuËt chøa đựng yêu ghét vui buồn trong đời sống thường ngày. ? NhËn xÐt nghÖ thuËt nghÞ luËn? * LËp luËn b»ng luËn cø cô thÓ trong t¸c phÈm v¨n nghÖ vµ trong thùc tÕ đời sống Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 13.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010. ? T¸c gi¶ muèn ta hiÓu søc m¹nh kú diÖu nµo cña v¨n nghÖ?. -GV: “ cã lÏ …nghÖ thuËt lµ tiÕng nãi cña t×nh c¶m” ? Em hiểu chỗ đứng và chiến khu chÝnh cña v¨n nghÖ nh­ thÕ nµo? ? T¸c gi¶ nhÊn m¹nh ®iÓm nµo trong nội dung phản ánh và tác động của v¨n nghÖ? - GV “ nghÖ thuËt nãi nhiÒu víi t­ tưởng …rời trang giấy” ? Cách thể hịên và tác động tư tưởng của văn nghệ có gì đặc biệt? - GV: “ T¸c phÈm võa lµ…kh«ng đứng ngoài…xã hội” ? C¸ch tuyªn truyÒn cña v¨n nghÖ cã gì đặc biệt? ? NhËn xÐt nghÖ thuËt nghÞ luËn?. ? Tæng kÕt vÒ nghÖ thuËt? ? Néi dung cña v¨n b¶n?. * Tù sù + miªu t¶+ nghÞ luËn * V¨n nghÖ ®em l¹i niÒm vui sèng t×nh yªu cuéc sèng cho t©m hån con người. * Søc m¹nh kú diÖu cña v¨n nghÖ b¾t nguån tõ néi dung cña nã vµ con đường nó đến với người đọc người nghe. * Văn nghệ giúp mọi người tự nhận thøc m×nh tù x©y dùng m×nh. * NghÖ thuËt cã chøc n¨ng x©y dùng đời sống tâm hồn cho xã hội c. TiÕng nãi chÝnh cña v¨n nghÖ. - V¨n nghÖ nãi nhiÒu nhÊt víi c¶m xóc ( néi dung ph¶n ¸nh vµ t¸c dông chÝnh cña v¨n nghÖ ) ( phản ánh cảm xúc của lòng người và tác động đến tình cảm của con người ) - V¨n nghÖ nãi nhiÒu nhÊt víi t­ tưởng. ( “ NghÖ sÜ…yªn lÆng” ) ( TÊt c¶ t©m hån ) - Văn nghệ mượn sự việc để tuyên truyÒn. ( “ Nghệ thuật không đứng… đường ấy”: Nghệ thuật làm lan toả tư tưởng th«ng qua c¶m xóc t©m hån cña con người.) * Lý lÏ, nhiÖt t×nh cña t¸c gi¶. * Văn nghệ có thể phản ánh tác động đến nhiều mặt đời sống xã hội, tâm hồn tình cảm của con người. 3. NghÖ thuËt nghÞ luËn: - Bè côc: chÆt chÏ hîp lý, dÉn d¾t tù nhiªn. - C¸ch viÕt ( lËp luËn) giµu h×nh ¶nh có nhiều dẫn chứng về văn thơ, đời sống thực tế để khẳng định thuyết phục các ý kiến, nhận định tăng sức hÊp dÉn cho t¸c phÈm. - Giäng v¨n biÓu hiÖn lßng ch©n thµnh, niÒm say s­a. III. Tæng kÕt. - NghÖ thuËt. - Néi dung.. Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 14.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010. IV. LuyÖn tËp. * Cñng cè. * DÆn dß: chuÈn bÞ bµi: “ C¸c thµnh phÇn biÖt lËp”.. ngµy so¹n: 20-01-2008. ngµy d¹y:. Ng÷ v¨n. Bµi 19. TiÕt 98 C¸c thµnh phÇn biÖt lËp. A. Mục tiêu cần đạt: - NhËn biÕt thµnh phÇn: C¶m th¸n, t×nh th¸i. -N¾m c«ng dông cña c¸c thµnh phÇn trªn. - Rèn kỹ năng nhận diện sử dụng ( biết đặt câu có thành phần tình thái, c¶m th¸n). B. TiÕn tr×nh d¹y häc. ổn định. KiÓm tra. Bµi míi. I. Thµnh phÇn t×nh th¸i. - Học sinh đọc Bµi tËp ? Từ ngữ in đậm thể hiện nhận định của người nói đối với sự việc trong a. ch¾c: tin cËy cao b. cã lÏ: tin cËy thÊp c©u nh­ thÕ nµo? ? NÕu kh«ng cã tõ in ®Ëm th× nghÜa sù viÖc cã kh¸c kh«ng? ? ThÕ nµo lµ thµnh phÇn t×nh th¸i? - Thành phần tình thái dùng để thể hiện cách nhìn của người nói đối với sù viÖc ®­îc nãi trong c©u. - Học sinh đọc II. Thµnh phÇn c¶m th¸n ? Tõ in ®Ëm cã chØ sù vËt, sù viÖc Bµi tËp kh«ng? ? Nhê tõ ng÷ nµo trong c©u chóng ta a. å hiểu tại sao người nói kêu ồ, trời ơi? ( Nhê nh÷ng tõ cßn l¹i trong c©u) b. Trêi ¬i ?ồ, Trời ơi dùng để làm gì?  BiÓu hiÖn t×nh c¶m tr¹ng th¸i t©m lý ?Thành phần cảm thán dùng để làm - Thành phần cảm thán dùng để bộc g×? lộ tâm lý người nói ( vui, buồn…) Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 15.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010. *Ghi nhí : SGK III. LuyÖn tËp 1. T×nh th¸i: a. Cã lÏ; c. h×nh nh­ ; d. ch¶ nhÏ C¶m th¸n: b. Chao «i. Mọi việc dường như đã ổn. 2. Dường như H×nh nh­ anh kh«ng hµi lßng th× ph¶i. H×nh nh­ Mọi người có vẻ như đều đã mệt. Cã vÎ nh­ Cã lÏ t«i kh«ng tíi n÷a ®©u. Cã lÏ Ch¾c lµ anh Êy vui l¾m. Ch¾c lµ Ch¾c h¼n con bÐ võa ý råi. Ch¾c h¼n Ch¾c ch¾n nã kh«ng ®­îc lªn líp. Ch¾c ch¾n - HS lµm bµi tËp. 3. Ch¾c - Thái độ người kể chuyện + vai trò người chứng kiến - Sù viÖc cã thÓ diÔn biÕn kh¸c mét chót. - HS viÕt ®o¹n v¨n. 4. ViÕt ®o¹n v¨n * Cñng cè. * DÆn dß: ChuÈn bÞ bµi “ NghÞ luËn về một sự việc hiện tượng đời sống.. Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 16.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010. ngµy so¹n: 20-01-2008. ngµy d¹y:. Ng÷ v¨n . Bµi 19. TiÕt 99 Nghị luận về một sự việc hiện tượng đời sống.. A. Mục tiêu cần đạt: -Học sinh hiểu một hình thức nghị luận phổ biến trong đời sống: nghị luận về một sự việc đời sống. - RÌn kü n¨ng viÕt v¨n b¶n nghÞ luËn x· héi . B. TiÕn tr×nh d¹y häc ổn định KiÓm tra Bµi míi I. T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét sù - Học sinh đọc văn bản. việc hiện tượng đời sống . ? Văn bản bàn luận hiện tượng gì ? Bµi tËp . (Vấn đề nghị luận ) V¨n b¶n : BÖnh lÒ mÒ ? Biểu hiện của hiện tượng đó là gì ? ( Sai hÑn , ®i chËm , kh«ng coi träng…) ? Tác giả có nêu rõ được vấn đề đáng quan t©m kh«ng ? ? Tác giả làm thếnào để người đọc nhận ra hiện tượng ? ( Bµn luËn) ? Nguyên nhân của hiện tượng ? + Coi thường việc chung , ích kỷ vô tr¸ch nhiÖm . + ThiÕu tù träng. + Thiếu tôn trọng người khác . ? T¸c h¹i cña bÖnh lÒ mÒ ? + Làm phiền mọi người . + Lµm mÊt th× giê. + Làm nẩy sinh cách đối phó ( thãi quen kÐm v¨n ho¸ ) ? Bàiviết đánh giá hiện tượng như thế nµo ? ? Bố cục baì viết có mạch lạc chặt chẽ + Trước hết nêu hiện tượng. kh«ng ? V× sao ? + TiÕp theo ph©n tÝch nguyªn nh©n, t¸c h¹i . + Cuèi cïng nªu gi¶i ph¸p kh¾cphôc. - Nghị luận về một sự vật hiện tượng đời sống là bàn về một sự vật hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội ,đáng khen , chê hay có vấn đề đáng suy nghÜ . - Yªu cÇu néi dung : + Nêu rõ sự việc hiện tượng có vấn đề + Phân tích đúng sai , lợi hại . + Bầy tỏ thái độ ý kiến nhận định của Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 17.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. - HS chuẩn bị bài sau đó GV goi HS lªn b¶ng ch÷a.. ?Yªu cÇu häc sinh bµy tá ý kiÕn cña minh về vấn đề đã nêu ra ở đề bài.. N¨m häc: 2009 -2010. người viết . - Yªu cÇu h×nh thøc : + Bè côc m¹ch l¹c . + LuËn ®iÓm râ rµng , luËn cø x¸c thùc , lËp luËn phï hîp . + Lời văn chính xác , sống động . Ghi nhí: SGK II. LuyÖn tËp . 1. – Sai hÑn, quay cãp, ®i häc muén, nãi tôc … - Học giỏi vượt khó … - B¶o vÖ c©y xanh . (- Kh«ng viÕt bµi nghÞ luËn) : §­a b¹n nhá qua ®­êng , tr¶ cña r¬i . 2. – Là một hiện tượng . Vì : - ảnh hưởng bản thân , ảnh hưởng tới mọi người không tốt cho sức khoẻ nßi gièng . - Tèn kÐm tiÒn cña . - Liên quan đến vấn đề môi trường . * Cñng cè * DÆn dß : ChuÈn bÞ bµi “ C¸ch lµm …đời sống” .. Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 18.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010. ngµy so¹n: 20-01-2008. ngµy d¹y:. Ng÷ v¨n . Bµi 19 – TiÕt 100 Cách làm bài nghị luận về một sự việc hiện tượng đời sống. A. Mục tiêu cần đạt - Học sinh biết làm bài nghị luận về một sự việc hiện tượng đời sống. B. TiÕn tr×nh d¹y häc; ổn định Kiểm tra : Thế nào là nghị luận về một sự việc hiện tượng đời sống? Đưa ra vài sự việc hiện tượng đời sống cần bàn luận? Bµi míi I. §Ò bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc -Học sinh đọc đề hiện tượng đời sống -Nêu sự việc hiện tượng -Yªu cÇu lµm bµi(mÖnh lÖnh) -Kh¸c: -Gièng: Người viết tự phát hiện §1:nªu suy nghÜ hiện tượng §2:nªu suy nghÜ §3:nªu ý kiÕn Có sự việc sẵn để người §4:nªu nhËn xÐt suy nghÜ viÕt tù nghÞ luËn GV:Đ1:Học sinh nghèo vượt khó Yªu cÇu: suy nghÜ *T­ liÖu viÕt viÕt bµi: +vèn sèng trùc tiÕp:hoµn c¶nh gia đình: +khó khăn +cã gi¸o dôc +vốn sống gián tiếp: đọc sách báo, ti vi… GV : §4: nguyÔn HiÒn sinh ra lín lªn trong hoµn c¶nh nµo ? ? Hoàn cảnh có bình thường không ? V× sao ? ? §Æc ®iÓm næi bËt cña NguyÔnHiÒn ? ( Ham häc ) ? T­ chÊt cña NguyÔn HiÒn ? ( Th«ng minh ) ? Nguyªn nh©n thµnh c«ng cña Nguyễn Hiền ? ( Kiên trì vượt khó ) - Học sinh nêu đề bài ? ( - ATGT : häc sinh ®i xe phãng nhanh vượt ẩu … - Môi trường. -TÖ n¹n x· héi : nghiÖn hót … ) Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 19.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n:V¨n 9-TËp II. N¨m häc: 2009 -2010. -GV nh©n xÐt II. C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét sự việc hiện tượng đời sống . §Ò bµi :. - Hoc sinh đọc ? Muèn lµm bµi v¨n nghÞ luËn ph¶i trải qua những bước nào ? ? §Ò thuéc lo¹i g× ? ( NghÞ luËn vÒ một sự việc hiện tượng đời sống ) ? Đề nêu hiện tượng sự việc gì ? (Ph¹m V¨n NghÜa ) ? §Ò yªu cÇu lµm g× ? ( Suy nghÜ ). 1. Tìm hiểu đề , tìm ý . - Tìm hiểu đề .. ? ViÖc lµm cña nghÜa nh­ thÕ nµo ? + Thương mẹ giúp mẹ việc đồng + BiÕt kÕt hîp häc – hµnh + BiÕt s¸ng t¹o lµm c¸I têi cho mÑ kéo nước đỡ mệt ? V× sao thµnh ®oµn TP . HCM ph¸t động phong trào học tập của Nghĩa ? ( Đó là học yêu cha mẹ , học lao động häc kÕt hîp víi hµnh häc s¸ng t¹o ) ? ViÖc lµm cña NghÜa cã khã kh«ng ? ? Mọi học sinh làm như Nghĩa thì đời sèng nh­ thÕ nµo ? ( Đời sống tốt đẹp không còn học sinh lười hư hỏng phạm tội ) Më bµi : - Giới thiệu hiện tượng PVN . - Nêu tóm tắt tấm gương PVN Th©n bµi : - Ph©n tÝch ý nghÜa viÖc lµm cña PVN - §¸nh gi¸ viÖc lµm PVN - Nêu ý nghĩa việc phát động phong trµo häc tËp PVN KÕt bµi : - Nêu ý nghĩa giáo dục của tấm gương PVN . - Rót ra bµi häc *GV yªu cÇu häc sinh viÕt mét sè ®o¹n v¨n -Häc sinh tr×nh bµy -GV nhËn xÐt. - T×m ý .. 2. LËp dµn bµi . Mở bài : giới thiệu sự việc hiện tượng có vấn đề . Th©n bµi : Liªn hÖ thùc tÕ , ph©n tÝch các mặt đánh giá nhận định .. Kết bài : Kết luận , khẳng định , phủ định , lời khuyên . 3. ViÕt bµi .. 4. §äc l¹i vµ söa ch÷a * Ghi nhí : SGK III . LuyÖn tËp Nguyễn Thị Đức – GV: Trường THCS Đức Giang Lop8.net. 20.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>