Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 84+85 - Mai Anh Hoa - Năm học 2006-2007

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. Ng÷ v¨n 9 - N¨m häc 2006 - 2007 Bµi 17. Những đứa trẻ ( M¸c - Xim Go ki ) TiÕt 84 - 85: §äc- hiÓu v¨n b¶n. A. Mục tiêu cần đạt. 1. KiÕn thøc. Gióp häc sinh: - Rung cảm với những tâm hồn tuổi thơ trong trắng, sống thiếu tình thương vµ nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña Go ki trong ®o¹n trÝch tiÓu thuyÕt tù thuËt nµy. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô nh÷ng v¨n b¶n tù sù . 3. Thái độ. - Häc tËp c¸ch viÕt v¨n tù sù ng«i kÓ sè mét. B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh. * Gi¸o viªn: So¹n gi¸o ¸n - Tham kh¶o tµi liÖu. * Häc sinh: So¹n bµi theo c©u hái SGK. C.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. *Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. *Hoạt động 2: Giới thiệu bài mới. Tuæi th¬ lu«n g¾n liÒn víi t×nh b¹n, víi nh÷ng kØ niÖm thêi th¬ Êu. T×nh b¹n của cậu bé A-li-ô-sa có gì đặc biệt tiết học hôm nay cô cùng các em đi tìm hiểu. * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên. GV: Gọi học sinh đọc chú thÝch SGK/232. ? C¨n cø vµo chó thÝch SGK h·y nªu mét vµi nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm?. ? V¨n b¶n ®­îc trÝch tõ t¸c phÈm nµo?. GV nêu yêu cầu đọc Chú ý các đoạn đối thoại lựa chọn giọng đọc cho phù hợp.. Hoạt động cña h/s. Nội dung cần đạt. I.§äc - TiÕp xóc v¨n b¶n. 1. T¸c gi¶, t¸c phÈm. - §äc - Kh¸i qu¸t. - Nhµ v¨n Nga næi tiÕng. - Cuộc đời gặp nhiều gian truân, có tuổi thơ cay đắng, thiếu tình thương. - Vừa lao động vừa sáng tác.. - §éc lËp. - T¸c phÈm trÝch trong '' Thêi th¬ Êu '' cuèn ®Çu trong bé ba tiÓu thuyÕt tù truyÖn. 2. §äc - kÓ tãm t¾t.. - Nghe. Mai Anh Hoa - Trường Trung học cơ sở Trần Can Lop6.net. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ng÷ v¨n 9 - N¨m häc 2006 - 2007 GV đọc mẫu GV gọi học sinh đọc.. - Nghe - §äc nèi tiÕp. ? H·y kÓ tãm t¾t ®o¹n truyÖn trªn?. - KÓ. GV gäi häc sinh t×m hiÓu mét sè tõ khã SGK. - §éc lËp. ? TruyÖn ®­îc kÓ theo ng«i thø mÊy? §Æc ®iÓm, t¸c dông cña ng«i kÓ nµy?. ? TruyÖn xoay quanh nh÷ng sù viÖc g×?. 4.T×m hiÓu cÊu tróc v¨n b¶n. - Ph¸t hiÖn. ph©n tÝch. - TruyÖn ®­îc kÓ theo ng«i thø nhất đặt vào chú bé A-li-ô-sa. Víi ng«i kÓ nµy cã t¸c dông béc lé suy nghÜ c¶m xóc cña nh©n vËt. §Æc ®iÓm cña tiÓu thuyÕt tù thuËt.. - Ph¸t hiÖn. - TruyÖn xoay quanh t×nh b¹n cña những đứa trẻ.. ? TruyÖn ®­îc kÓ theo tr×nh tù nµo? - §éc lËp ? Tõ tr×nh tù Êy em h·y nªu bè côc cña ®o¹n trÝch? - Nªu. GV: Gọi học sinh đọc từ ®Çu...Ên em nã cói xuèng.. * KÓ Sau gÇn mét tuÇn kh«ng thÊy ba anh em con nhà đại tá. Sau đó ba anh em con nhà đại tá ốp-xi-an-nicốp lại chơi với A-li-ô-sa. Chúng trß chuyÖnvÒ b¾t chim, vÒ d× ghÎ...A-li-«-sa kÓ cho lò trÎ nghe nh÷ng truyÖn cæ tÝch mµ bµ ngo¹i đã kể cho chú. Viên đại tá già cấm c¸c con ch¬i víi A-li-«-sa, ®uæi em ra khái s©n nhµ l·o. Nh­ng Ali-«-sa vÉn tiÕp tôc ch¬i víi mÊy đứa trẻ ấy. Cả bọn cảm thấy rất vui thÝch. 3. Tõ khã.. - TruyÖn ®­îc kÓ theo tr×nh tù thêi gian Bè côc 3 phÇn - Tõ ®Çu...Ên em nã cói xuèng: T×nh b¹n tuæi Êu th¬. - Tiếp...cấm không được đến nhà tao: T×nh b¹n bÞ cÊm ®o¸n. - Cßn l¹i: T×nh b¹n vÉn tiÕp tôc. III. §äc - t×m hiÓu v¨n b¶n 1.Những đứa trẻ gặp nhau.. - §äc. Mai Anh Hoa - Trường Trung học cơ sở Trần Can Lop6.net. 7.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ng÷ v¨n 9 - N¨m häc 2006 - 2007 ? A-li-«-sa cã hoµn c¶nh nh­ thÕ nµo?. - Ph¸t hiÖn. - A-li-«-sa: MÊt bè, ë víi bµ ngo¹i ( người lao động bình thường ).. ? T×m ra ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau trong hoµn c¶nh xuÊt hiÖn cña chóng?. - Ph¸t hiÖn. - Ba đứa trẻ con đại tá: Mẹ mất, sèng víi bè vµ g× ghÎ ( quÝ téc ).. ? Vì sao những đứa trẻ con ông đại tá lại chơi thân với Ali-ô-sa, bất chấp sự cấm đoán cña bè?. - LÝ gi¶i. - Vì chúng đều thiếu tình thương cña mÑ, lµ hµng xãm cña nhau, tõng cøu nhau tho¸t n¹n.. - Béc lé. - G¾n bã.. - §éc lËp. - Sau gÇn mét tuÇn kh«ng ®­îc gÆp nhau. - Đứa ở trên cây, đứa ở dưới sân. - Ph¸t hiÖn ra nhau c¶ bän chui vào một chiếc xe trượt tuyết cũ dưới mái hiên nhà kho. - Chúng luôn hướng về nhau ( Cho dù bị người lớn cấm đoán ). - Béc lé. *Đoàn kết, quan tâm đến nhau.. - Theo dâi. - Bọn bạn bên đó đã để em ngã xuèng giÕng khã mµ tr¸nh ®­îc đòn. Bản thân cậu ta thường bị ăn đòn.. - Gi¶i thÝch. - Vì những đứa trẻ này mất mẹ nh­ng cßn bè chóng l¹i hiÒn lµnh vµ yÕu ít. A-li-«-sa muèn bªnh vùc b¹n nh­ng bÊt lùc.. ? §iÒu nµy cho thÊy t×nh b¹n cña bän trÎ nh­ thÕ nµo? ? Có gì đặc biệt trong cách bọn trẻ đến với nhau?. ? Hành động A-li-ô-sa trèo c©y t×m b¹n vµ c¶ bän trÌo lªn cái xe trượt tuyết cũ ngắm nghÝa nhau cho thÊy t×nh c¶m bän trÎ giµnh cho nhau nh­ thÕ nµo? Theo dõi đoạn đối thoại của bän trÎ cho biÕt v× sao lêi ®Çu tiªn A-li-«-sa nãi víi b¹n lµ: '' Các cậu có bị ăn đòn không''?. ? V× sao cËu ta l¹i '' Khã mµ tin ®­îc r»ng...tøc thay cho chóng ''? ? A-li-ô-sa đã trèo cây bắt chim v× nã hãt hay nh­ng còng nhanh chãng tõ bá ý. Mai Anh Hoa - Trường Trung học cơ sở Trần Can Lop6.net. 5.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ng÷ v¨n 9 - N¨m häc 2006 - 2007 định này khi một bạn nhỏ nhất phản đối, cậu ta sẵn sàng bắt mét con chim b¹ch yÕn theo ý muốn của bạn. Từ đó em nghĩ g× vÒ t×nh b¹n cña A-li-«-sa? - Béc lé ? H×nh ¶nh bän trÎ con «ng đại tá '' Ngồi sát vào nhau gièng nh­ nh÷ng chó gµ con '' khi nói đến gì ghẻ gợi cho em c¶m nghÜ g×?. - Th¶o luËn nhãm 2. ? Vì sao khi đó A-li-ô-sa lại kể chuyện cổ tích về người chÕt sÏ sèng l¹i?. - LÝ gi¶i. ? NÕu em lµ bän trÎ, lóc nµy em sÏ lµm g× cho chóng? ? Khi nghe cæ tÝch bän trÎ cã nh÷ng biÓu hiÖn g×?. - §éc lËp. - BiÕt sèng cho b¹n, hÕt lßng yªu quÝ b¹n.. - Những đứa trẻ mồ côi mẹ, cô độc, yếu ớt, đáng thương, chúng rất cần người lớn chở che, đùm bäc. - Muốn an ủi người bạn mồ côi. - Muèn nhen lªn hi väng n¬i chóng.. - §éc lËp. ? Qua những biểu hiện đó gợi cho em c¶m nghÜ g×?. - Th»ng bÐ nhÊt mÝm chÆt m«i...Ên nã cói xuèng.. - Béc lé. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶ trong ®o¹n truyÖn nµy?. - TruyÖn cæ tÝch k× diÖu, gîi d¹y cho bän trÎ lßng tin vÒ cuéc sèng tốt đẹp ở đời-->những đứa trẻ thật đáng yêu và thật đáng thương.... - NhËn xÐt. *Ngôn ngữ đối thoại, kết hợp nhuần nhuyễn chuyện đời thường víi cæ tÝch.. ? Hình ảnh những đứa trẻ hiện lªn nh­ thÕ nµo? T×nh b¹n cña chóng ra sao? - Kh¸i qu¸t ? Nh©n vËt A-li-«-sa hiÖn lªn nh­ thÕ nµo trong t×nh b¹n cña - Gi¶i thÝch cËu?. - Sinh động, chân thực. *G¾n bã s©u s¾c tõ nh÷ng mÊt m¸t vµ hi väng. - Yêu quí, đồng cảm, chia sẻ mọi buån vui cña b¹n.. GV: §ã còng lµ mét trong nhiều ấn tượng sâu sắc của Gô r¬ ki khi nhí l¹i tuæi th¬ ®Çy cay đắng nhưng đôi khi cũng cã nh÷ng kho¶ng kh¾c ngät. Mai Anh Hoa - Trường Trung học cơ sở Trần Can Lop6.net. 5.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ng÷ v¨n 9 - N¨m häc 2006 - 2007 ngµo cña m×nh. Tõ t×nh b¹n tù nhiên, hồn nhiên A-li-ô-sa đã cã nh÷ng c¶m nhËn nh­ thÕ nào về những đứa trẻ và tình b¹n cña chóng ra sao tiÕt sau c« cïng c¸c em sÏ ®i t×m hiÓu tiÕp. TiÕt 2. GV: Gọi học sinh đọc '' Trêi b¾t ®Çu tèi...nhµ tao '' ( Chó ý ®o¹n '' Trêi b¾t ®Çu tèi...xï l«ng ) ? H×nh ¶nh mét «ng giµ víi bé ria tr¾ng, m×nh vËn chiÕc ¸o dµi...bçng xuÊt hiÖn trong khung cảnh những đám mây treo l¬ löng tªn c¸c m¸i nhµ gợi liên tưởng đến loại nhân vật đặc biệt nào trong cổ tích?. 2.Những đứa trẻ bị cấm đoán.. - Nh©n vËt thÇn tiªn hiÖn lªn cøu giúp người nghèo khổ, bất hạnh. - §øa nµo ®©y? §øa nµo gäi nã sang? Cấm không được đến nhà tao.. ? ốp-xi-an-ni-cốp đã quát m¾ng bän trÎ nh­ thÕ nµo? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ con người này từ cách ông ta quát bän trÎ? ? Hành động nhanh chóng đẩy ra khỏi cổng một đứa trẻ là bạn đã từng cứu sống con mình cho thấy ông là người nh­ thÕ nµo? ? Quan s¸t phÇn 2 cña v¨n b¶n ta thÊy cã mÊy h×nh ¶nh «ng giµ xuÊt hiÖn?. - H¸ch dÞch, th« lç.. - L¹nh lïng, tµn nhÉn. - ¤ng giµ cæ tÝch. - Ông già đời thường.. ? Sự tương phản giữa hình ảnh «ng giµ cæ tÝch víi mét «ng già đời thường trong các lời nói và hành động, Sự tương ph¶n nµy cã ý nghÜa g×?. - Lµm næi bËt tÝnh c¸ch th« lç, l¹nh lïng, tµn nhÉn cña nh©n vËt người cha.. ? Khi người cha xuất hiện bọn trẻ có hành động gì?. - Lặng lẽ bước ra khỏi xe và đi vào nhµ nh­ nh÷ng con ngçng ngoan. Mai Anh Hoa - Trường Trung học cơ sở Trần Can Lop6.net. 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Ng÷ v¨n 9 - N¨m häc 2006 - 2007 ngo·n. ? Tõ nh÷ng chi tiªt trªn, em hiÓu g× vÒ bän trÎ?. *Ngoan ngoãn nhưng thật đáng thương.. ? Ôn già đã khiến A-li-ô-sa sợ đến phát khóc? Theo em vì sao A-li-ô-sa lại sợ đến như vËy? ? Sù viÖc nµy gîi cho em c¶m xóc g×?. - Ghét kẻ tho bạo, thương người yếu đuối, đơn độc.... ? NÕu em còng lµ b¹n cña bän trÎ trong lóc nµy,em sÏ lµm g× cho b¹n? GV: Kh¸i qu¸t, chuyÓn ý. GV: Gọi học sinh đọc '' Tôi vÉn tiÕp tôc...hÕt ''. Néi dung? ? Bän trÎ tiÕp tôc ch¬i diÔn ra nh­ thÕ nµo?. 3.Những đứa trẻ lại gặp nhau. - '' Nấp sau bụi cây đó..chúng tôi''.. ? NhËn xÐt g× vÒ cuéc ch¬i cña bän trÎ?. - Đoàn kết, có tổ chức nhưng đó là cuộc chơi không bình thường: Không đáng bí mật mà phải bí mËt.... ? Bọn trẻ đã kể cho A-li-ô -sa nh÷ng g×?. - KÓ vÒ cuéc sèng buån tÎ...nãi vÒ bè vµ d× ghÎ.. ? Tõ nh÷ng chi tiÕt trªn em cã suy nghÜ g× vÒ cuéc sèng cña bän trÎ?. - Cuộc sống âm thầm, cô độc, thiéu vắng niềm vui, tình thương của người ruột thịt.. ? Khi tiÕp tôc kÓ chuyÖn cæ tích cho những người đang thiếu mẹ, A-li-ô-sa đã thể hiện mét t×nh b¹n nh­ thÕ nµo? ? Nhận xét phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn v¨n?. - Đồng cảm, chia sẻ và nâng đỡ. *Tù sù kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m. *Cuéc sèng bÊt h¹nh, t×nh b¹n trong s¸ng, cao c¶.. ? Qua chi tiÕt trªn em hiÓu g× vÒ cuéc sèng vµ t×nh b¹n cña. Mai Anh Hoa - Trường Trung học cơ sở Trần Can Lop6.net. 5.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Ng÷ v¨n 9 - N¨m häc 2006 - 2007 bän trÎ?. - Chi tiết bọn trẻ nhắc đến gì ghẻ, A-li-ô-sa liên tưởng đến nhân vật mụ gì ghẻ độc ác trong truyện cổ tích-->trí tưởng tượng phong phú và sự lo lắng thương các bạn. - Chi tiết người '' mẹ thật '' A-li-ôsa lạc ngay vào thế giới cổ tích, động viên các bạn và nỗi thất vọng cña trÎ th¬. -->Khao khát tình yêu thương của mÑ. - Hình ảnh người bà nhân hậu: Kể chuyÖn cæ tÝch cho ch¸u nghe '' Cã lẽ tình cảm những người bà đều tèt ''.. ? Chuyện đời thường và chuyÖn cæ tÝch ®­îc lång vµo nhau trong nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña Go-r¬-ki nh­ thÕ nµo qua c¸c chi tiÕt liªn quan đến những người mẹ và những người bà trong bài văn này? ? V× sao trong c©u chuyÖn Ali-«-sa ( nhµ v¨n ) kh«ng nh¾c đến tên của bọn trẻ nhà đại tá? - C©u chuyÖn thªm kh¸i qu¸t ®Ëm đà màu sắc cổ tích. *Hoạt động 3: Tổng kết. IV.Tæng kÕt. 1.Néi dung. ? Qua v¨n b¶n '' Nh÷ng đứa trẻ '' em cảm nhận được gì về vẻ đẹp và sức m¹nh cña t×nh b¹n? 2.NghÖ thuËt. GV: Gọi học sinh đọc ghi nhí.. *Ghi nhí: SGK/234.. *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò. - Vì sao nhà văn không đặt tên cho những đứa trẻ? - Nội dung đoạn trích '' Những đứa trẻ '' là gì? - VÒ häc thuéc ghi nhí. - TiÕt sau: Tr¶ bµi.. Mai Anh Hoa - Trường Trung học cơ sở Trần Can Lop6.net. 5.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>