Giáo án Ngữ văn lớp 6 - Tuần 21 - Tiết 78: So sánh

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn : 21 Tieát : 78. SO SAÙNH I/. Mục tiêu: Nắm được khái niệm so sánh và vận dụng nó để nhận diện trong một số câu văn có sử dụng phép tu từ so sánh . Lưu ý : Học sinh đã học về so sánh ở tiểu học . II/. Kiến thức chuẩn: 1. Kiến thức : - Cấu tạo của phép tu từ so sánh . - Các kiểu so sánh thường gặp . 2. Kĩ năng : - Nhận diện được phép so sánh . - Nhận biết và phân tích được các kiểu so sánh đã dùng trong văn bản, chỉ ra được tác dụng của các kiểu so sánh đó . III/. Hướng dẫn - thực hiện: Hoạt động giáo viên Hoạt động 1 : Khởi động . 1.Ổn định lớp . 2. Kiểm tra bài cũ : - Thế nào là Phó Từ ? cho ví dụ. ( 8 ñieåm ) - Câu văn nào có sử dụng Phó Từ ? A . Chaân coâ aáy daøi ngheâu . B. Maët em beù thon nhö traêng raèm . C. Da chò aáy mòn maøng.  D. Coâ Hai cuõng coù raêng kheånh. 3.Giới thiệu bài mới : Các nhà văn , nhà thơ thường hay sử dụng phép so sánh để làm tăng sự gợi hình , gợi cảm cho quá trình diễn đạt , đó là một phép tu từ rất quan trọng ta sẽ tìm hieåu qua tieát hoïc hoâm nay . Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức. Tìm hieåu khaùi nieäm so saùnh . - Cho HS xem ngữ liệu và tìm tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh . Hỏi: Tìm sự vật, sự việc nào được so. Hoạt động học sinh. Nội dung. - Lớp báo cáo. - Cá nhân trả lời. - HS nghe và ghi tựa. - Cá nhân đọc ngữ liệu và tìm hình aûnh so saùnh .. Lop6.net. I. So saùnh laø gì ?.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> sánh với nhau ? Vì sao có sự so sánh như - Caù nhaân tìm hình aûnh so vaäy ? sánh, lí giải sự tương đồng . VD: a)Treû em nhö buùp treân caønh. b) Rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận  So sánh được vì giữa các sự vật này có nét tương đồng. Hỏi: Việc sử dụng phép so sánh đó có - Thaûo luaän 2 HS -> ruùt ra taùc taùc duïng gì ? duïng : laøm noåi baät caûm nhaän . người viết, tăng tính gợi hình . Gợi cảm ..  So sánh để làm nổi bật đặc điểm của. sự vật. GV : Khái quát lại vấn đề -> đó là phép so sánh tu từ và rút ra ghi nhớ ? Hoûi: Vaäy so saùnh laø gì? - Đọc ghi nhớ SGK trang 24. - Gọi HS đọc ghi nhớ. - GV cho HS nhận xét về cách so sánh ở - Cá nhân trả lời : so sánh có baûng phuï. tính chất đo lường với mục đích định lượng . Tìm hieåu caáu taïo cuûa so saùnh. - Cho HS ñieàn BT1 vaøo moâ hình caáu taïo - Caù nhaân ñieàn vaøo moâ hình . pheùp so saùnh . Veá A Phöông (sự vật tiện so được so sánh saùnh) Treû em Rừng đước. Từ Vế B (sự so vaät duøng sánh để so sánh) nhö. dựng nhö leân cao ngaát. buùp treân caønh hai daõy trường thaønh voâ taän. - Yêu cầu HS hãy nêu thêm một số từ so Lop6.net. So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng để làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt . II. Caáu taïo cuûa pheùp so saùnh:.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Học sinh phát hiện : tựa, baèng, y nhö . . .. saùnh maø em bieát.. ( là, như là, y như, giống như, tựa như, tựa như là; bao nhiêu . . . bấy nhiêu . . . ) - Cá nhân nhận xét : - Cho HS đọc bài tập II.3 bảng phụ. a . Không có từ chỉ phương dieän so saùnh vaø yù so saùnh . b. Đảo vị trí từ so sánh và vế B lên trước vế A . Chốt : a.Trường Sơn : chí lớn ông cha. Cửu Long : lòng mẹ bao la sóng traøo.  Vắng mặt từ chỉ phương diện so sánh ; từ so sánh. b. Như tre mọc thẳng, con người không chòu khuaát.  Từ so sánh và vế B được đảo lên phía trước vế A . ( tính không đầy đu û- thay đổi trật tự các yeáu tố so saùnh ) Hoûi: Haõy nhaän xeùt caáu taïo pheùp so saùnh treân coù gì ñaëc bieät? Ghi nhớ và củng cố tiết học . GV nhận xét ->rút ra ghi nhớ SGK. Gọi HS đọc ghi nhớ. Hoûi: So saùnh laø gì ? Caáu taïo cuûa pheùp so saùnh ? * Yeâu caàu HS: (Thuộc 2 ghi nhớ). -> tính không đầy đu û. - Đọc ghi nhớ. - Cá nhân nhắc lại ghi nhớ. - Thực hiện theo yêu cầu GV.  Mô hình cấu tạo đầy đủ của một phép so sánh gồm : - Vế A (nêu tên sự vật, sự việc được so sánh) ; - Vế B (nêu tên sự vật, sự việc dùng để so sánh so sánh với sự vật, sự việc nói ở vế A) ; - Từ ngữ chỉ phương diện so sánh ; - Từ ngữ chỉ ý so sánh (gọi tắt là từ so sánh) .  Trong thực tế, mô hình cấu tạo nói trên có thể biến đổi ít nhiều : - Các từ ngữ chỉ phương diện so sánh và chỉ ý so sánh có thể được lượt bớt . - Vế B có thể được đảo lên trước vế A cùng với từ so sánh .. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> III.Luyeän taäp : 1. Tìm hình aûnh so saùnh theo maãu SGK : a. So sánh đồng loại : - So sánh người với người : Thaày thuoác nhö meï hieàn. - So sánh vật với vật : Trên trời, mây trắng như boâng. b. So sánh khác loại : - So sánh người với vật : Meï giaø nhö chuoái chín caây. - So sánh cái cụ thể với cái trừu tượng : Sự nghiệp của chúng ta như rừng cây đang lên đầy nhựa sống và ngày càng lớn nhanh chóng. - Gọi HS đọc và xác định yêu cầu bài 2. Tìm veá coøn laïi cuûa taäp 2 SGK pheùp so saùnh : - Đọc BT 2 . - Goïi HS tìm veá coøn laïi cuûa pheùp so Caù nhaân trình baøy . - Khoeû nhö voi. saùnh. - Ñen nhö coät nhaø chaùy. - Goïi HS nhaän xeùt. - Traéng nhö boâng. - Nhaän xeùt . - GV đánh giá, sửa sai. - Cao nhö nuùi. 3. Tìm các câu văn có sử - Cho HS tìm pheùp so saùnh trong vaên duïng pheùp so saùnh trong bản Sông nước Cà Mau. - Tìm so sánh từ văn bài “Sông nước Cà Mau” - GV đánh giá, sửa sai. bản : Sông nước Cà Mau Soâng ngoøi . . . nhö maïng - Nhaän xeùt. nheän Ngoâi nhaø . . . nhö khu phoá noåi . Bài tập 4 : Không thực hiện (vì không có thời gian) . Hoạt động 4 : Củng cố - Dặn dò . 4.Củng cố : - HS trả lời theo câu - So sánh là gì ? Cho ví dụ . 5. Dặn dò : Hoạt động 3 : Luyện tập . - Gọi HS đọc và xác định yêu cầu bài taäp 1 SGK. - Đọc bài tập . - Goïi HS leân trình baøy -> nhaän xeùt. - Trả lời cá nhân . (Leân baûng trình baøy) - Nhaän xeùt .. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Bài vừa học : + Khái niệm về phép so sánh . + các ví dụ và các bài luyện tập cần hiểu rõ . Chuẩn bị bài mới : “Quan sát, tưởng tượng , so sánh và nhaän xeùt trong vaên mieâu taû”. * Đọc các đoạn văn (mục 1)  Trả lời caùc caâu hoûi (muïc 2) * Chuaån bò caùc baøi taäp luyeän taäp cho toát . Bài sẽ trả bài : Tìm hieåu chung veà vaên mieâu taû .  Hướng dẫn tự học : Nhận diện được phép so sánh , các kiểu so sánh trong các văn bản đã học.. hoûi cuûa GV. - HS nghe và thực hiện theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân .. - HS nghe và thực hiện theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân .. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span>