Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tuần 16 đến 18

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 6 TuÇn 16, TiÕt 61. So¹n: TiÕng viÖt. Cụm động từ A. Môc tiªu - Giúp HS nắm được khái niệm và cấu tạo của cụm động từ - Rèn kĩ năng nhận biết và vận dụng cụm động từ khi nói viết B. ChuÈn bÞ - SGK, SGV, bµi so¹n - B¶ng phô, phÊn mµu, phiÕu häc tËp. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phương pháp quy nạp – hoạt động nhóm D. TiÕn tr×nh 1- ổn định tổ chức (1’) 2- KiÓm tra bµi cò (5’) ? Thế nào là động từ? Động từ có đặc điểm gì? Phân loại ra sao? Cho ví dụ minh họa? 3- Bµi míi A - Lý thuyÕt Hoạt động 1(10’) I. Cụm động từ là gì? GV treo b¶ng phô (BT 1 - 147) 1. VÝ dô: sgk - HS đọc VD ?) C¸c tõ g¹ch ch©n bæ sung ý nghÜa cho tõ nµo? 2. Ph©n tÝch - §·, nhiÒu n¬i -> bæ sung: ®i 3. NhËn xÐt - Cũng, những câu đố oái oăm...-> bổ sung: ra - Là loại tổ hợp từ do động từ ?) Nếu lược bỏ từ ngữ gạch chân câu văn sẽ như thế víi mét sè tõ ng÷ phô thuéc nã t¹o thµnh nµo? Vai trß cña chóng? - Nếu lược bỏ thì các Động từ được bổ nghĩa sẽ trở nªn thõa -> c©u tèi nghÜa hoÆc v« nghÜa ?) Gọi các nhóm từ trên là cụm động từ. Thế nào là cụm động từ? - 2 HS tr¶ lêi ?) Hãy tìm 1 – 2 động từ rồi biến thành cụm động từ - Lµm -> ®ang lµm bµi tËp m«n To¸n - Nãi -> kh«ng nãi tù do trong giê häc ?) Hãy đặt thành câu và nhận xét về hành động của các cụm động từ trong câu đó? So sánh với động từ? - ý nghĩa: đầy đủ hơn động từ - Cấu tạo: phức tạp hơn động từ - Em / ®ang lµm bµi tËp m«n To¸n -> lµm VÞ ng÷ - Hoạt động: giống động từ - B¹n Êy/ kh«ng nãi...häc -> lµm VÞ ng÷ => Cũng làm Vị ngữ trong câu như động từ ?) So sánh ý nghĩa, cấu tạo của cụm động từ với động tõ? * L­u ý: NhiÒu §éng tõ ph¶i cã c¸c tõ ng÷ phô thuéc đi kèm tạo thành cụm động từ mới trọn nghĩa 4. Ghi nhí: sgk(137) - HS đọc ghi nhớ II. Cấu tạo của cụm động từ Hoạt động 2(10’) 1. VÝ dô: sgk *GV vẽ mô hình câm về cụm động từ 2. Ph©n tÝch -> HS phân tích cấu tạo các cụm động từ ở VD 1 84 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 6 -> GV ghi vµo m« h×nh Pt TT đã ®i Còng Ra. Ps NhiÒu n¬i Những câu đố. 3. NhËn xÐt - Mô hình đầy đủ: Pt. TT. Ps. - Mô hình không đầy đủ: ?) T×m thªm nh÷ng TN cã thÓ lµm phÇn PT vµ cho biÕt ý nghÜa? – Kh«ng, ch­a, ch¼ng, h·y... -> ý Pt TT nghĩa phủ định, khẳng định ?) Phần sau của cụm động từ có ý nghĩa gì? TT Ps - Bổ sung các chi tiết về đối tượng, đặc điểm, thời gian, mục đích... * 1 HS đọc ghi nhớ -> GV bổ sung dạng không đầy 4. Ghi nhí: sgk(148) đủ của cụm động từ Hoạt động 3 B. LuyÖn tËp - Yªu cÇu HS x¸c 1. 1.Bµi tËp 1, 2(148) định yêu cầu BT Pt TT Ps -> Gọi 2 HS lên a) Còn đang đùa nghịch ë sau nhµ b¶ng lµm b) Yêu thương Mị Nương, hết mực - PhÇn cßn l¹i HS c) muèn kÐn Cho con một người... đáng vÒ nhµ lµm d) đành t×m (c¸ch) gi÷ Sø thÇn... 2. Bµi tËp 3(149) - HS trả lời miệng - Phụ ngữ: “chưa” đứng trước động từ: biết, trả lời => ý nghĩa phủ định tương đối - Phụ ngữ: “không” đứng trước động từ: biết, đáp => phủ định tuyệt đối -> khẳng định sự thông minh, nhanh trí của em bé 3. Bµi tËp 4(149) - 2 HS lªn b¶ng - MÉu: lµm + Truyện/phê phán nhẹ nhàng những người thiếu chủ kiến + Ta vẫn cần nghe ý kiến của mọi người 4. Bài tập 5: Cho các cụm động từ - HS lµm ra phiÕu + ®ang m­a rÊt to häc tËp -> GV + sÏ häc thËt giái thu chÊm H·y ph©n tÝch thµnh nh÷ng c©u v¨n hoµn chØnh 5. Bµi tËp 6(SBT - 57) - HS trả lời miệng a) Nhà : hướng Vẽ: các đồ đạc trong nhà: đối tượng lên tường: hướng b) Suèt...ra: thêi gian c) ở...nhỏ: đặc điểm d) Sứ...quán: đặc điểm; ý kiến nọ: đối tượng 4. Cñng cè: - C©u hái SGK 5. Hướng dẫn về nhà (2’) - Häc bµi, lµm c¸c bµi tËp trong SGK - ChuÈn bÞ: MÑ hiÒn d¹y con vµ bµi: TÝnh tõ vµ côm tÝnh tõ E. Rót kinh nghiÖm ……………………………………………………………………………………………. 85 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 6 TuÇn 16, TiÕt 62. So¹n: V¨n b¶n. mÑ hiÒn d¹y con A. Môc tiªu - Giúp HS hiểu thái độ, tính cách và phương pháp dạy con trở thành bậc vĩ nhân của bà mÑ thÇy M¹nh Tö. - Hiểu cách viết truyện gần với cách viết kí, viết sử thời trung đại. B. ChuÈn bÞ - SGK, SGV, gi¸o ¸n, tranh minh ho¹. C. Phương pháp - Phương pháp qui nạp – giảng bình. D. TiÕn tr×nh 1. ổn định tổ chức (1’) 2. KiÓm tra bµi cò (3’) ? KÓ tãm t¾t truyÖn “Con hæ cã nghÜa” vµ ph©n tÝch néi dung, ý nghÜa cña truyÖn? 3. Bµi míi * Giới thiệu bài: Nếu không có người mẹ thì cũng không thể có anh hùng, thi sĩ. Mỗi đứa trẻ trên trái đất đều có một người mẹ. Và hạnh phúc lớn nhất của đứa con là có một người mẹ hiền... I. T¸c gi¶ - t¸c phÈm Hoạt động 1 (5’) * GV gi¶i thÝch: LiÖt n÷ truyÖn -> truyÖn vÒ c¸c bËc liÖt n÷ 1. T¸c gi¶ 2. T¸c phÈm + Liệt nữ: người đàn bà có tiết nghĩa hoặc khí phách anh hïng Muốn hiểu đúng mức giá trị của truyện phải biết Manh Tử là người như thế nào? Có địa vị lịch sử ra sao từ đó thấy được c«ng lao d¹y con cña bµ mÑ M¹nh Tö mµ truyÖn ph¶n ¸nh ?) Em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ M¹nh Tö? - SGK (151) - Mạnh Tử là người vùng đất Trâu (Sông Đường Trung Quèc) lµ häc trß cña Tö T­ – ch¸u cña Khæng Tö - M¹nh Tö cïng häc trß viÕt s¸ch “M¹nh Tö” – t¸c phÈm quan träng, næi tiÕng, ®­îc coi lµ mét trong 4 t¸c phÈm kinh ®iÓn (Tø th­) cña Nho gia. M¹nh Kha(M¹nh Tö) ®­îc coi lµ 2 vị thánh tiêu biểu nhất của đạo Nho - ở văn miếu (HN) quanh tượng Khổng Tử có tượng Mạnh Tö vµ 3 vÞ kh¸c (tø phèi) Hoạt động 2(5’) 3. §äc, chó thÝch * Yêu cầu 1: GV nêu yêu cầu đọc văn bản 4. KÓ tãm t¾t - 2 HS đọc - 1 kể -> nhận xét, đánh giá ?) Tìm một số từ đồng âm “tử” mà em biết - Tö: thÇy (M¹nh Tö, Khæng Tö) - Tö: con (Thiªn tö, phô tö) - Tö: chÕt (bÊt tö, tö sÜ) - Tö: mét phÇn rÊt nhá cña vËt chÊt (nguyªn tö, phÇn tö) * Yªu cÇu 2: ?) Gi¶i nghÜa c¸c tõ khã 86 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 6 Hoạt động 3 (17’) ?) V¨n b¶n chia thµnh mÊy ®o¹n? ý chÝnh? - 3 ®o¹n +Tõ ®Çu -> ®­îc ®©y: D¹y con b»ng c¸ch chuyÓn m«i trường sống + TiÕp -> ®i vËy: D¹y con b»ng c¸ch øng xö hµng ngµy trong gia đình + Cßn l¹i: kÕt qu¶ cña c¸ch d¹y con ?) TruyÖn gåm mÊy nh©n vËt chÝnh? KÓ vÒ viÖc g×? - 2 nh©n vËt: mÑ - con - KÓ vÒ c¸ch d¹y con cña bµ mÑ M¹nh Tö ?) Qu¸ tr×nh d¹y con cña bµ mÑ diÔn ra mÊy sù viÖc? §ã lµ nh÷ng sù viÖc nµo? SV Con MÑ 1 - Bắt chước đào, chôn, lăn, - chuyển nhà gần nghĩa địa khóc (Mạnh Tử không phù đến gần chợ hîp) 2 - Nô, nghịch, b2 điên đảo - chuyển nhà gần chị -> gần (Mạnh Tử không phù hợp) trường học 3 - Häc tËp lÔ phÐp (M¹nh - vui lßng Tö phï hîp) 4 - Tß mß hái mÑ vÒ viÖc - lì lêi -> mua thÞt con ¨n giÕt lîn 5 - Bỏ học về nhà (Ham chơi - cắt đứt tấm vải đang dệt h¬n häc) (hành động so sánh để con rút ra bµi häc) ?) Theo em 3 sù viÖc ®Çu cã ý nghÜa gi¸o dôc g×? V× sao bµ mẹ phải chuyển nhà đến 2 lần? - Trẻ con thường hay bắt chước, tuy vô ý thức nhưng lâu ngµy sÏ thµnh thãi quen, thµnh tÝnh c¸ch -> Bà mẹ thương con -> chuyển chỗ 2 lần để chọn môi trường sống có lợi nhất cho việc hình thành nhân cách của con *GV: Bµ mÑ kh«ng dïng c¸ch khuyªn r¨n hay nghiªm cÊm mà chuyển nhà chứng tỏ bà ý thức so sánh được ảnh hưởng của môi trường, hoàn cảnh sống đến con người ?) Tìm những câu tục ngữ có ý nghĩa tương tự với việc làm cña bµ mÑ? - GÇn mùc..., ë bÇu... * GV chuyÓn ý ?) Nh÷ng sù viÖc nµo kÓ vÒ chuyÖn nµy? – Sù viÖc 4, 5 ?) Sự việc thứ 4 có ý nghĩa giáo dục gì? Có phải đó là việc làm nuông chiều con quá đáng của bà mẹ? - Tõ mét viÖc rÊt nhá, mÑ M¹nh Tö mÊt sím nhËn ra sai lÇm cña m×nh lµ v« t×nh d¹y con nãi dèi, thiÕu trung thùc, lêi nãi không đi đôi với việc làm - Bµ mÑ mua thÞt cho con ¨n kh«ng ph¶i v× nu«ng chiÒu mµ 88 Lop6.net. II. Ph©n tÝch v¨n b¶n 1. Bè côc: 3 ®o¹n. 2. Ph©n tÝch a. D¹y con - c¸ch chuyÓn n¬i ë - V× muèn chän m«i trường sống có lợi nhất cho viÖc h×nh thµnh nh©n c¸ch cña con. b. D¹y con b»ng c¸ch øng xö hµng ngµy trong gia đình.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 6 d¹y con thµnh thËt, d¹y ch÷ tÝn - Kh«ng ®­îc nãi dèi, sèng ph¶i trung thùc, *GV kÓ chuyÖn vÒ T¨ng S©m (SGK – 211) lÊy ch÷ tÝn lµm ®Çu ?) Sự việc gì đã xảy ra trong lần cuối? Tại sao bà mẹ chọn biÖn ph¸p quyÕt liÖt nh­ vËy? - Con ®i häc -> bá vÒ ch¬i - Mẹ đang dệt -> cắt đứt tấm vải => C¸ch so s¸nh Èn dô nh­ng m¹nh mÏ, døt kho¸t - Ph¶i chuyªn cÇn häc - Bà mẹ hành động quyết liệt như thế vì thương con, muốn hµnh con nên người, hướng con vào việc học chuyên cần để về sau thành bậc đại hiền ?) Qua sự việc trên, em thấy bà mẹ là người như thế nào? - Thương con, không nuông chiều, cương quyết, dứt khoát trong viÖc d¹y con ?) Để Mạnh Tử thành bậc đại hiền, bà mẹ đã dạy con như thÕ nµo? - Đặt con trong môi trường sống tốt bµ mÑ th«ng minh - Dạy đạo đức, niềm say mê học tập cương quyết, tinh - Không nuông chiều, phải cương quyết tÕ trong gi¸o dôc ?) Tại sao câu chuyện gây xúc động trong lòng người? - Cốt truyện đơn giản, chi tiết giàu ý nghĩa, tình yêu thương III. Tæng kÕt và cách dạy con của bà mẹ thật đáng kính phục * Ghi nhí: sgk (153) * HS đọc ghi nhớ IV. LuyÖn tËp Hoạt động 4 (10’) - HS lµm viÖc c¸ nh©n 1. BT 2(153) Đạo làm con: chăm học, chăm làm, tu dưỡng đạo đức, phấn -> 4 HS tr×nh bµy đấu thành con ngoan, trò giỏi 2. BT 3(153) - GV liªn hÖ trong bµi - Tö trËn, bÊt tö, c¶m tö -> tö: chÕt - Công tử, hoàng tử, đệ tử -> tử: con gi¶ng 3. BT 1(153) C¶m nghÜ vÒ sù viÖc thø 5: bÊt ngê, c¶m phôc, tr©n träng - HS viÕt ra phiÕu -> trước hành động và thái độ dạy con cương quyết của bà Thu -> NhËn xÐt 4. Cñng cè 5. Hướng dẫn về nhà - Học bài, tập viết đoạn văn khoảng 5 dòng thể hiện niềm cảm phục đối với bà mẹ - TËp kÓ chuyÖn - So¹n: ThÇy thuèc..., TÝnh tõ, côm tÝnh tõ E. Rót kinh nghiÖm …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… So¹n: TuÇn 16, TiÕt 63 TiÕng viÖt. tÝnh tõ vµ côm tÝnh tõ A. Môc tiªu - Giúp HS nắm được đặc điểm của tính từ và một số loại tính từ cơ bản - N¾m ®­îc cÊu t¹o cña côm tÝnh tõ 89 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 6 - NhËn biÕt vµ vËn dông tÝnh tõ, côm tÝnh tõ trong nãi, viÕt. B. ChuÈn bÞ - SGK, SGV, bµi so¹n - B¶ng phô, phÊn mµu, phiÕu häc tËp. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phương pháp quy nạp, hoạt động nhóm D. TiÕn tr×nh 1- ổn định tổ chức (1’) 2- KiÓm tra bµi cò (5’) ? Thế nào là cụm động từ? Cấu tạo của cụm động từ? Cho ví dụ? 3- Bµi míi Hoạt động 1 A - Lý thuyÕt ?) Em hãy nhắc lại thế nào là tính từ mà em đã học ở I. §Æc ®iÓm cña tÝnh tõ tiÓu häc? 1. VÝ dô: sgk - 2 HS nh¾c l¹i 2. Ph©n tÝch * GV treo bảng phụ (VD a, b) -> HS đọc 3. NhËn xÐt ?) T×m tÝnh tõ trong c¸c c©u trªn? a) bÐ, oai b) vàng hoe, vàng lịm, vàng ối, vàng tươi ?) T×m thªm c¸c tÝnh tõ kh¸c vµ nªu ý nghÜa cña chóng? (miªu t¶ mµu s¾c, mïi vÞ, h×nh d¹ng...?) - xanh, đỏ, vàng, tím ngắt... - chua, cay, ngät... - ngay, th¼ng, nh¨n nhóm, lo¾t cho¾t... - Là những từ chỉ đặc điểm, ?) VËy em hiÓu thÕ nµo lµ tÝnh tõ? tÝnh chÊt cña sù vËt, hµnh - 2 HS ph¸t biÓu -> GV chèt động, trạng thái ?) So sánh đặc điểm của tính từ với động từ? Cho VD? - Kết hợp với đã, đang, sẽ... - Giống Động từ khi kết hợp với: đã, đang, sẽ, cũng, - Lµm CN: gièng §éng tõ vÉn - Lµm VN: h¹n chÕ h¬n §éng - Kết hợp với: Hãy, đừng, chớ: hạn chế hơn động từ tõ - Kh¶ n¨ng lµm CN: gièng §éng tõ - Kh¶ n¨ng lµm VN: TÝnh tõ h¹n chÕ h¬n §éng tõ VD: Em bÐ th«ng minh -> lµ côm tõ -> ph¶i thªm côm tõ míi thµnh c©u: Em bÐ th«ng minh l¾m 4. Ghi nhí 1 : sgk(154) * 1 HS đọc ghi nhớ II. C¸c lo¹i tÝnh tõ ?) Trong c¸c tÝnh tõ t×m ®­îc ë VD a, b trong b¶ng phô - Chỉ đặc điểm tương đối ( có thì những từ nào có khả năng kết hợp với từ chỉ mức độ thể kết hợp với từ chỉ mức độ) (rÊt, h¬i...) - Chỉ đặc điểm tuyệt đối - TÝnh tõ: bÐ, oai ( kh«ng thÓ kÕt hîp víi tõ chØ ?) Tõ nµo kh«ng thÓ kÕt hîp ®­îc? T¹i sao? mức độ) - VD b (vàng hoe...) -> chỉ đặc điểm tuyệt đối của sự vËt III. Côm tÝnh tõ * GV treo b¶ng phô 2 - Cấu tạo tương tự cụm động ?) T×m c¸c tÝnh tõ tong phÇn g¹ch ch©n? tõ - Yªn tÜnh, nhá, s¸ng => c¶ phÇn g¹ch ch©n lµ côm tÝnh tõ 90 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 6 ?) Phần phụ trước của cụm tính từ bổ sung ý nghĩa gì cho tính từ?- Quan hệ từ, sự tiếp diễn, mức độ... ?) PhÇn phô ng÷ sau cã ý nghÜa g×? - Chỉ vị trí, sự so sánh, phạm vi, nguyên nhân của đặc ®iÓm, tÝnh chÊt.. * Ghi nhí 3 : sgk(155) * 1 HS đọc ghi nhớ -> 1 HS vẽ mô hình cụm tính từ Hoạt động 2 B. LuyÖn tËp - HS đọc, xác định 2. 1.Bµi tËp 1(155) yªu cÇu 3. - C¸c côm tÝnh tõ: trõ chñ ng÷ : “nã” ?) T×m c¸c tÝnh tõ 2. Bµi tËp 2(156) - Các tính từ đều là từ láy -> gợi hình, gợi cảm trong côm tÝnh tõ? - Hình ảnh mà tính từ gợi ra là sự vật tầm thường, không giúp - HS tr¶ lêi miÖng cho viÖc nhËn thøc mét sù vËt to lín, míi mÎ nh­ con voi - 5 «ng thÇy bãi: nhËn thøc h¹n hÑp, chñ quan 3. Bµi tËp 3(156) - HS tr¶ lêi miÖng - §éng tõ, tÝnh tõ nh÷ng lÇn sau mang tÝnh chÊt m¹nh mÏ, d÷ dội hơn -> thể hiện sự thay đổi thái độ của cá vàng... 4. Bµi tËp 4(156) - HS th¶o luËn - TÝnh tõ dïng lÇn ®Çu ®­îc dïng lÆp l¹i thÓ hiÖn sù trë l¹i nh­ -> tr×nh bµy cũ của vợ chồng ông lão đánh cá 5. Bµi tËp 5(SBT - 63) VD: Rẻ như bèo, đẹp như tiên... 4. Cñng cè: - C©u hái SGK 5. Hướng dẫn về nhà (2’) - Học bài, làm bài tập 7 (SBT), tìm 3 tính từ -> phân tích thành cụm tính từ -> đặt câu - ¤n tËp TiÕng viÖt cho thi häc k× I - TËp ch÷a bµi sè 3 cña m×nh E. Rót kinh nghiÖm ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. So¹n: TuÇn 12, TiÕt 64 TËp lµm v¨n. Tr¶ bµi viÕt sè 3 - V¨n kÓ chuyÖn A. Môc tiªu - Giúp HS phát hiện được các lỗi trong bài làm của mình, thấy được yêu cầu của đề, so sánh với bài viết số 1 để thấy rõ ưu - nhược điểm của mình - Rèn luyện kĩ năng chữa bài, có phương hướng sửa chữa ở bài sau B. ChuÈn bÞ - Giáo án, bài viết của HS đã chấm C. Phương pháp - Phương pháp qui nạp D. TiÕn tr×nh 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò (5’) 3. Bµi míi 91 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 6 I. §Ò bµi (2’) §Ò 1: KÓ vÒ «ng (bµ) cña em. Đề 2: Kể về một kỉ niệm mà em có ấn tượng sâu sắc nhất. II. Phân tích đề §Ò 1 §Ò 2 - ThÓ lo¹i : Tù sù - Tù sù - Néi dung: kÓ vÒ «ng (bµ) - kÓ vÒ mét kØ niÖm - Ph¹m vi : cña em - cña em - Ng«i kÓ: ng«i thø nhÊt - Ng«i kÓ: ng«i thø nhÊt III. Yªu cÇu: TiÕt 49, 50 IV. NhËn xÐt chung Hoạt động 3 (7’) 1. ¦u ®iÓm - GV nhËn xÐt - §a sè HS n¾m ®­îc thÓ lo¹i, bè côc, ng«i kÓ vµ thø tù hîp lÝ - ở đề 2 biết kể về một sự việc có: nguyên nhân - diễn biến kết quả 1. Nhược điểm - Một số viết có nội dung sơ sài, còn đơn giản, chưa độc đáo - Cã em cßn nÆng vÒ t¶ hoÆc liÖt kª sù viÖc, sai chÝnh t¶ V. Ch÷a lçi Hoạt động 4(10’) - GV nªu lçi-> HS ch÷a Lçi Sai - kh«ng, r©u, lßng phÊn khëi, gi÷ m·i - k«ng, d©u, lßng n«n nao, d÷ m·i - Bà em có mái tóc bạc trắng như cước, da có - Bµ em cã m¸i tãc hiÒn hËu, da nh¨n nhiÒu nÕp nh¨n. nheo. - Khu«n mÆt bµ hiÒn hËu, da ®iÓm vµi nèt - Khuôn mặt hình trái xoan, nước da đỏ đồi mồi. hång kháe m¹nh. VI. §äc bµi kh¸ - Tr¶ bµi Hoạt động 5 ( 8’) 4. Cñng cè 5. Hướng dẫn về nhà - ChuÈn bÞ: ThÇy thuèc giái cèt ë tÊm lßng – kÓ tãm t¾t - ¤n l¹i tiÕng viÖt chuÈn bÞ cho thi häc kú I E. Rót kinh nghiÖm …………………………………………………………………………………………… …….……………………………………………………………………………………… So¹n: TuÇn 17, TiÕt 65 V¨n b¶n Hoạt động 1 (2’) - GV chép đề lên bảng - HS chÐp vµo vë Hoạt động 2 (5’) ?) Hãy phân tích đề? ?) Hai đề kể theo ngôi nµo?. ThÇy thuèc giái cèt ë tÊm lßng < Hå Nguyªn Trõng > A. Môc tiªu - Qua giờ học giúp HS hiểu và cảm phục phẩm chất vô cùng cao đẹp của một bậc lương y chân chính, đặt sinh mệnh dân nghèo lúc ốm đau lên trên hết - Hiểu thêm cách viết truyện ngắn với cách viết kí, sử thời trung đại: kể người thật, việc thËt gän gµng, chÆt chÏ, mang tÝnh gi¸o huÊn s©u ®Ëm vµ mang tÝnh nghÖ thuËt cña mét tác phẩm văn chương. B. ChuÈn bÞ: - SGK, SGV, gi¸o ¸n, tranh minh ho¹. 92 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 6 C. Phương pháp - Phương pháp qui nạp – giảng bình. D. TiÕn tr×nh 1. ổn định tổ chức (1’) 2. KiÓm tra bµi cò (3’) ? KÓ tãm t¾t truyÖn “MÑ hiÒn d¹y con” vµ ph©n tÝch c¸ch d¹y con cña bµ mÑ? 3. Bµi míi I. T¸c gi¶ - t¸c phÈm Hoạt động 1 (3’) 1. T¸c gi¶ (1374 – 1446) ?) Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶? - GV bæ sung: Nam ¤ng lµ tªn hiÖu – bót danh cña t¸c 2. T¸c phÈm - Nêu cao gương sáng của gi¶ một bậc lương y chân ?) Văn bản được viết trong hòan cảnh nào? Chủ đề? chÝnh - Nh­ SGK - GV bæ sung: tªn truyÖn b»ng ch÷ H¸n lµ “ Y thiÖn d¹ng t©m” kÓ chuyÖn Ph¹m B©n – cô tæ bªn ngo¹i cña t¸c gi¶ là một thầy thuốc giỏi (giữ chức Thái y lệnh dưới thời Trần Anh Vương) Hoạt động 2(5’) 3. §äc - t×m hiÓu chó thÝch * GV nêu yêu cầu đọc ->2 HS đọc 4. KÓ tãm t¾t ?) Giải thích nghĩa các từ “gia truyền, quý nhân, lương y..? II. Ph©n tÝch v¨n b¶n Hoạt động 3 (20’) 1. Bè côc: 3 ®o¹n ?) V¨n b¶n chia lµm mÊy ®o¹n? Néi dung chÝnh? - 3 ®o¹n + Từ đầu -> trọng vọng: giới thiệu chung về bậc lương y hä Ph¹m + Tiếp -> mong mỏi: tình huống thử thách bộc lộ y đức của bậc lương y + Còn lại: Hạnh phúc của bậc lương y ?) §o¹n ®Çu v¨n b¶n kÓ chuyÖn g×? - Chức vị, công đức của bậc lương y 2. Ph©n tÝch ?) H×nh ¶nh thÇy thuèc ®­îc giíi thiÖu nh­ thÕ nµo? a. Công đức của Thái y lệnh - Cã nghÒ gia truyÒn, tr«ng coi viÖc ch÷a bÖnh trong cung vua ?) Em hiÓu thÕ nµo vÒ chøc “Th¸i y lÖnh”? §¸nh gi¸ vÒ vai trß cña Th¸i y lÖnh hä Ph¹m? - Có địa vị xã hội -> là một thầy thuốc giỏi ?) Tại sao thầy được người đương thời trọng vọng?Chứng minh? - Vì: thương người nghèo, trị bệnh, cứu sống nhiều người + §em hÕt cña c¶i ra mua thuèc dù tr÷ - Lµ thÇy thuèc giái, cã + Tích thóc, gạo nuôi người bệnh lương tâm, thương người, + Không ngại bẩn, cứu sống hàng ngàn người... kh«ng vô lîi ?) TÊt c¶ nh÷ng viÖc lµm trªn gióp em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ th¸i y lÖnh? * GV: TÊm lßng cña thÇy thuèc giái Êy béc lé s©u s¾c nhất trong 1 tình huống đặc biệt 93 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 6 ?) §ã lµ t×nh huèng nµo? H·y kÓ tãm t¾t? - HS kÓ tãm t¾t ?) Việc tập trung kể về hành động này thể hiện ý đồ gì cña t¸c gi¶? - Muốn dồn bút lực vào hành động trong tình huống có tính chất gay cấn này để làm rõ phẩm chất, đặc điểm, bản lÜnh cña th¸i y lÖnh ?) Thái độ tức giận và lời đe dọa của quan Trung sứ đã đặt thái y lệnh vào hoàn cảnh khó khăn như thế nào? - §Æt vµo m©u thuÉn quyÕt liÖt cÇn cã sù lùa chän + Cứu người dân thường lâm bệnh nguy cấp với tính mệnh của mình trước uy quyền của nhà vua -> chọn bên nµo? ?) Thái y lệnh đã trả lời như thế nào? Thể hiện điều gì? - Kháng lệnh vua -> ông đã vượt qua thử thách đó nhẹ như không -> Chứng tỏ nhân cách, bản lĩnh đáng khâm phôc cña «ng *GV: Câu trả lời của lương y vừa khiêm tốn, vừa thấm thía lí, tình thể hiện “thương người hơn cả thương thân” vµ b¶n lÜnh d¸m lµm d¸m chÞu... ?) Việc làm trên của lương y chứng tỏ, khẳng định điều g×? - Quyền uy không thắng nổi y đức - Tính mệnh người bệnh còn quan trọng hơn bản thân người thầy thuốc - Søc m¹nh trÝ tuÖ trong c¸ch øng xö => Câu nói vừa thể hiện y đức, bản lĩnh vừa thể hiện sự th«ng minh ?) Diễn biến thái độ của vua trước cách cư xử của thái y lÖnh? §¸nh gi¸ nhµ vua? - Lúc đầu tức giận, quở trách sau đó lại mừng và ca ngợi Thái y lệnh -> là một ông vua có lòng nhân đức và sáng suèt * GV: Thời nhà Trần đã có nhiều vị vua anh minh và anh đức làm rạng rỡ trang sử vẻ vang của dân tộc trong kháng chiến chống quân xâm lược. Đặc biệt là 3 lần chống quân Nguyªn M«ng ?) NhËn xÐt vÒ kÕt thóc truyÖn? - Kết thúc có hậu -> khẳng định y đức của Phạm Bân là mãi mãi, là muôn đời -> Thể hiện thuyết nhân quả và quan niÖm truyÒn thèng cña d©n téc “ë hiÒn gÆp lµnh” *GV: Chính kết thúc truyện đã tạo nên sự thăng hoa cho y đức và tấm lòng nhân ái của Thái y lệnh ?) NhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÓ cña t¸c gi¶? - 3 đoạn kể có mối quan hệ chặt chẽ bộc lộ rõ chủ đề văn b¶n 94 Lop6.net. b. Th¸i y lÖnh kh¸ng lÖnh vua cứu người nghèo. - §Æt m¹ng sèng cña người bệnh lên trên hết. Đó là y đức của Thái y lÖnh. c. H¹nh phóc cña Th¸i y lÖnh. - Y đức, lòng nhân ái và trí tuÖ th¾ng lîi vÎ vang. III. Tæng kÕt * Ghi nhí: sgk(105).

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 6 - Thiªn vÒ viÖc ghi chÐp sù viÖc - BiÕt nªu mét t×nh huèng gay cÊn béc lé tÝnh c¸ch nh©n vËt ?) Em còn biết những thầy thuốc giỏi và có y đức nào vÉn ®­îc l­u truyÒn? - Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác, Tuệ Tĩnh... IV. LuyÖn tËp Hoạt động 4 (8’) 1. BT 1(165) - HS tr¶ lêi miÖng Một lương y chân chính phải + Giái vÒ nghÒ nghiÖp + Có tấm lòng nhân đức - Giống lời thề của Hipôcơrat: tấm lòng người thầy thuốc đặc biệt với người nghèo 2. BT 2(165) - HS tr¶ lêi miÖng - Cách dịch (a): Thầy thuốc giỏi ở tấm lòng -> đúng nhưng chưa đủ, dễ gây hiểu lầm - C¸ch dÞch (b): ThÇy thuèc giái cèt nhÊt ë tÊm lßng -> chính xác đầy đủ hơn: vừa thẳm sâu y tài vừa dồi dào y đức 3. BT 3 - HS viÕt ra phiÕu häc Viết đoạn văn 3 – 5 dòng phát biểu cảm nghĩ của em đối tËp -> GV thu, chÊm víi Th¸i y lÖnh mét sè bµi 4. Cñng cè 5. Hướng dẫn về nhà - TËp kÓ c©u chuyÖn, häc ghi nhí vµ ph©n tÝch - KÎ b¶ng «n tËp v¨n häc tõ ®Çu n¨m -> nay - ChuÈn bÞ: ¤n tËp TiÕng viÖt E. Rót kinh nghiÖm …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… So¹n: TuÇn 17, TiÕt 66. «n tËp tiÕng viÖt häc k× i A. Môc tiªu - Qua giờ ôn tập nhằm củng cố những kiến thức về tiếng việt đã học:cấu tạo từ, nghĩa cña tõ, lçi dïng tõ, tõ lo¹i, c¸c lo¹i côm tõ... - Gióp HS rÌn kÜ n¨ng vËn dông nh÷ng kiÕn thøc trªn vµo trong giao tiÕp B. ChuÈn bÞ - SGK, SGV, bµi so¹n - B¶ng phô, phÊn mµu. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phương pháp quy nạp, hoạt động nhóm D. TiÕn tr×nh 1- ổn định tổ chức (1’) 2- KiÓm tra bµi cò : KÕt hîp trong giê 3- Bµi míi (41’) 95 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 6 ?) Tõ trong tiÕng viÖt ®­îc chia lµm mÊy lo¹i? A - Lý thuyÕt - Từ đơn và từ phức I. CÊu t¹o tõ ?) Thế nào là từ đơn? Thế nào là từ phức? Em hiểu như Cấu tạo từ: thÕ nµo vÒ tõ ghÐp? + Từ đơn - HS nêu khái niệm -> xét về nghĩa có từ ghép đẳng lập +Từ phức : Tõ ghÐp vµ chÝnh phô Tõ l¸y * Bài tập: Phân loại từ đơn, từ ?) Nhắc lại thế nào là ghép đẳng lập? chính phụ? *GV: Riªng tõ ghÐp cã cÊu t¹o rÊt chÆt chÏ, kh«ng thÓ phøc trong ®o¹n th¬ sau Ai ®i Nam Bé t¸ch rêi ra vµ chÌn thªm tõ kh¸c vµo (®iÒu nµy gióp TiÒn Giang, HËu Giang ph©n biÖt tõ ghÐp vµ côm tõ) Ai v« thµnh phè ?) ThÕ nµo lµ tõ l¸y? C¸c d¹ng tõ l¸y? Hồ Chí Minh rực rõ tên người * HS lµm bµi tËp: miÖng II. NghÜa cña tõ - Từ đơn: ai, đi, ai, vô, tên, vàng - Tõ mét nghÜa - Tõ ghÐp: TiÒn giang, HËu Giang, thµnh phè, HCM - Tõ nhiÒu nghÜa: nghÜa gèc - Tõ l¸y: rùc rì nghÜa chuyÓn ?) Đối với từ nhiều nghĩa thì người được phân chia như * Bµi tËp: Trong c¸c c©u sau thÕ nµo? tõ “ch¹y” ë c©u nµo dïng víi - NghÜa gèc + nghÜa chuyÓn nghÜa gèc, c©u nµo dïng ?) ThÕ nµo lµ nghÜa gèc? NghÜa chuyÓn? nghÜa chuyÓn - 2 HS tr×nh bµy 1) Em chạy đến trường - HS trả lời miệng bài tập GV đã chép ra bảng phụ 2) C« Êy b¸n hµng rÊt ch¹y + C©u 1: nghÜa gèc 3) B¸c Êy ch¹y ¨n tõng b÷a + C©u 2, 3: nghÜa chuyÓn III. Ph©n lo¹i tõ theo nguån ?) XÐt vÒ nguån gèc, tõ trong TV ®­îc ph©n chia nh­ gèc thÕ nµo? - Tõ trong TV: - Từ tiếng việt và tự mượn + Tõ thuÇn ViÖt ?) Trong số từ mượn thì Tiếng việt mượn ngôn ngữ + Từ mượn: Từ Hán nước nào nhiều nhất? Tại sao? – 2 HS trả lời Ng«n ng÷ kh¸c *GV gi¶i thÝch râ h¬n vÒ tõ gèc H¸n vµ tõ H¸n ViÖt IV. Lçi dïng tõ ?) Nªu c¸c lçi dïng tõ hay gÆp ph¶i? - LÆp tõ ?) Em hiểu như thế nào về các lỗi đó? Cách sửa? - LÉn lén c¸c tõ gÇn ©m ?) Các em đã học những từ loại nào? - Dùng từ không đúng nghĩa ?) Nêu khái niệm và đặc điểm của từng từ loại? V. Tõ lo¹i vµ côm tõ *GV cho HS nêu lại khái niệm và đặc điểm của từng từ loại 1)Tõ lo¹i: DT, §T, TT, ST, ?) Cã nh÷ng lo¹i côm tõ nµo? Lượng từ, chỉ từ ?) ThÕ nµo lµ côm danh tõ? M« h×nh? Chøc n¨ng có ph¸p? 2) Côm tõ: Côm DT, §T, TT * Cụm động từ, tính từ (Tương tự) B. LuyÖn tËp * Bài tập:Tìm các từ loại và cụm từ đã học trong đoạn văn sau: Những buổi tối mùa đông ấy, gió bấc thổi qua những bụi tre dây gai góc...Mái nhà ấy đã ôm ấp mẹ con tôi, vì chiến tranh mà đã ph¶i xa mét phè cæ vÒ víi chèn thiªn quª nµy 1) Tõ lo¹i - HS lªn b¶ng lµm - Danh từ: buổi tối, mùa đông, gió bấc, bụi tre, gai góc, mái nhà, - 1 HS t×m tõ lo¹i mÑ con, chiÕn tranh, phè cæ, chèn, th«n quª - §éng tõ: thæi, «m Êp, vÒ - TÝnh tõ: dµy, xa 96 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 6 - ChØ tõ: Êy, nµy. - Sè tõ: mét - Lượng từ: những 2) Côm tõ - HS thảo luận * Cụm Danh từ: những buổi tối mùa đông ấy, những bụi tre..., nhóm -> đại diện mái nhà ấy, mẹ con tôi, một phố cổ, chốn thôn quê này ph¸t biÓu * Cụm Động từ: thổi qua những,... đã ôm ấp mẹ con tôi về với - GV chèt chèn th«n quª nµy * Côm TÝnh tõ: dµy gai gãc, ph¶i xa mét phè cæ 4. Cñng cè: - C©u hái SGK 5. Hướng dẫn về nhà (2’) - Học thuộc lí thuyết tiếng việt đã ôn - Xem l¹i c¸c bµi tËp - Tập viết đoạn văn có các đơn vị kiến thức vừa ôn E. Rót kinh nghiÖm ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. So¹n: TuÇn 17, TiÕt 67, 68. KiÓm tra häc k× i M«n: Ng÷ v¨n Thêi gian: 90’ A. Môc tiªu - Giúp đánh giá chính xác những kiến thức ngữ văn kì I mà HS đã tiếp thu - HS rÌn kÜ n¨ng vËn dông vµo bµi kiÓm tra vµ gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c, s¸ng t¹o B. ChuÈn bÞ - §Ò thi cña Së gi¸o dôc C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phương pháp quy nạp D. TiÕn tr×nh 1- ổn định tổ chức (1’) 2- KiÓm tra A. §Ò bµi: Cã v¨n b¶n kÌm theo B. §¸p ¸n - BiÓu ®iÓm: Cã v¨n b¶n kÌm theo E. Rót kinh nghiÖm …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………........ So¹n: TuÇn 18, TiÕt 69, 70. Chương trình ngữ văn địa phương A. Môc tiªu - Giúp HS sửa những lỗi chính tả mang tính địa phương - Có ý thức viết đúng chính tả khi viết và phát âm chuẩn khi giao tiếp - Tìm hiểu thêm những truyện dân gian ở địa phương mình có - Giáo dục lòng tự hào về truyền thống văn học của địa phương B. ChuÈn bÞ - SGK, SGV, gi¸o ¸n, tµi liÖu tham kh¶o. C. Phương pháp - Phương pháp qui nạp – thảo luận nhóm. 97 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 6 D. TiÕn tr×nh 1. ổn định tổ chức (1’) 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra phÇn chuÈn bÞ cña HS 3. Bµi míi Hoạt động 1 (15’) I. Bài tập 1 (167) §iÒn tr, ch, s, x, r, d, l, n cho phï hîp a) Trái cây, chờ đợi, chuyển chỗ, trải qua, trôi chảy, trơ trụi, nói chuyện, chương trình, chẻ tre b) SÊp ngöa, s¶n xuÊt, s¬ sµi, bæ sung, xung kÝch, xua ®uæi, c¸i xÎng, xuÊt hiÖn, chim s¸o, s©u bä c) Rũ rượi, rắc rối, giảm giá, giáo dục, rung rinh, rùng rợn, giang s¬n, rau diÕp, dao kÐo, giao kÌo, gi¸o m¸c d) Lạc hậu, nói liều, gian nan, nết na, lương thiện, ruộng nương, lç chç, lÐn lót, bÕp nóc, lì lµng Hoạt động 2(7’) II. Bài tập 2: Lựa chọn và điền vào chỗ trống a) V©y, d©y, gi©y * V©y c¸, sîi d©y, d©y ®iÖn * V©y c¸nh, d©y d­a, gi©y phót, bao v©y b) ViÕt, diÕt, giÕt * GiÕt giÆc, viÕt v¨n, ch÷ viÕt, giÕt chÕt, da diÕt c) VÎ, dÎ, giÎ - H¹t dÎ, da dÎ, vÎ vang, v¨n vÎ - Giẻ lau, mảnh dẻ, vẻ đẹp, giẻ rách Hoạt động 3 (8’) III. Bài tập 3 : Chọn x hoặc s điền vào chỗ trống cho thích hợp Bầu trời xám xịt như sà xuống sát mặt đất. Sấm rền vang, chớp lóe sáng xé rách cả không gian. Cây rung già trước cửa sổ trút lá theo trËn lèc, tr¬ l¹i nh÷ng cµnh x¬ x¸c, kh¼ng khiu. §ét nhiªn trận mưa dông sầm sập đổ, gõ lên mái tôn loảng xoảng Hoạt động 4 (7’) IV. Hãy nêu các từ ngữ chỉ quan hệ gia đình bắt đầu bằng ch, tr VD: Cha, chó, ch¸u, chång... 4. Củng cố: Nêu cách sử dụng từ cho đúng phụ âm? 5. Hướng dẫn về nhà - Xem trước bài tập 8 (SBT – 73) E. Rót kinh nghiÖm …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………......... TiÕt 70 1. ổn định tổ chức (1’) 2. Kiểm tra bài cũ(5’) ? Nêu cách dùng từ đúng âm mà em biết? 3. Bµi míi Hoạt động 1 (7’) I. Chữa lỗi chính tả trong các câu sau a) Tía đã nhiều lần căn dặng rằn: không được kêu căn b) Mét c©y tre ch¾ng ngang ®­êng, ch¼ng ai v« dõng chÆt c©y, đốn gỗ c) Cã ®au th× c¾ng r¨n mµ chÞu nghe => a) Tía đã nhiều lần căn dặn rằng: không được kiêu căng 98 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 6 b) Mét c©y tre ch¾n ngang ®­êng ch¼ng cho ai v« dõng chÆt c©y, đốn gỗ c) Cã ®au th× c¾n r¨ng mµ chÞu nghen Hoạt động 2(10’) II. Bài tập 7(168) T×m mçi cÆp phô ©m l – n, s – x, ch – tr : 10 tõ - GV đọc -> HS MÉu: chÐp * L – n: la hét, lo liệu, lo lắng, nóng nảy, nô lệ, nương tựa... * s – x: sản sinh, sáng tạo, sôi nổi, sỏi đá, sung sướng, xôn xao... - HS viÕt ra phiÕu * Tr – ch: chÝn ch¾n, tra xÐt, ch¾t chiu, trî cÊp, dµn tr¶i... học tập -> GV cho IV. Bài tập: Viết một đoạn văn ngắn khoảng 5 dòng trong đó có sö dông Ýt nhÊt 3 tõ ghÐp hoÆc tõ l¸y b¾t ®Çu b»ng c¸c phô ©m dÔ chÊm chÐo lÉn lén 4. Cñng cè 5. Hướng dẫn về nhà - Tập kể các câu chuyện đã học - Giữ cốt chuyện, thay đổi những TN phụ bằng ngôn ngữ của mình E. Rót kinh nghiÖm …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………........ So¹n: TuÇn 18, TiÕt 71. Thi kÓ chuyÖn A. Môc tiªu - Giúp HS củng cố, khắc sâu những câu chuyện đã học - Rèn thói quen yêu thích những tác phẩm văn học trong chương trình B. ChuÈn bÞ - SGK, SGV, gi¸o ¸n, tµi liÖu tham kh¶o. C. Phương pháp - Phương pháp qui nạp – hoạt động nhóm D. TiÕn tr×nh 1. ổn định tổ chức (1’) 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi I. Yªu cÇu:T¸c phong: b×nh tÜnh, tù nhiªn. Giäng kÓ to, râ rµng, truyÒn c¶m II. Néi dung - KÓ trän vÑn mét c©u chuyÖn mµ HS yªu thÝch - Chọn một trong các loại truyện: truyền thuyết, cổ tích, ngụ ngôn, truyện cười, truyện trung đại - Biết mở đầu trước khi kể, biết cảm ơn người nghe khi đã kể xong, gây ấn tượng cho người nghe - §¶m b¶o cèt truyÖn, kh«ng kÓ thiÕu hoÆc thõa 4. Củng cố: - Nhận xét ưu nhược diểm của giờ kể chuyện 5. Hướng dẫn về nhà - Ôn lại các văn bản và ý nghĩa (Ghi nhớ) - Tập chữa đề thi học kì I E. Rót kinh nghiÖm 99 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 6 ……………………………………………………………………………………………. 85 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span>