Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần 21 - Năm học 2012-2013

<span class='text_page_counter'>(1)</span>NS : 1/1//2013 ND : 3 /1/2013. Tiết 73: Bài học đường đời đầu tiên TrÝch: DÕ MÌn phiªu l­u ký T« Hoµi A. Mục tiêu cần đạt: - Giúp HS nắm được những nét cơ bản về tác giả, tác phẩm đồng thời qua việc tìm hiểu văn bản giúp HS cảm nhận được ý nghĩa của bài học đường đời đầu tiên: Chớ kiêu căng, cần thân ái với mọi người. - Giáo dục: Tính khiêm tốn, biết giúp đỡ mọi người. - Rèn kỹ năng: Tìm hiểu truyện hiện đại. * Träng t©m: - §äc, t×m hiÓu chó thÝch, cÊu tróc v¨n b¶n. * TÝch hîp: - Gi¶i nghÜa tõ, nh©n vËt trong v¨n tù sù. B. ChuÈn bÞ 1/ GV: Soạn giáo án - đồ dùng: Tranh vẽ (phóng to tranh trong SGK) 2/ HS: §äc, tr¶ lêi c©u hái, tËp kÓ. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động 1/ ổn định tổ chức: 2/ KiÓm tra bµi cò: 3/ Bµi míi: Phương pháp Néi dung I. §äc-hiÓu chó thÝch GV hướng dẫn đọc diễn cảm, chú ý ngôn ngữ 1/ Đọc: nh©n vËt: DÕ MÌn: kiªu c¨ng, dÕ Cho¾t: khóm 2/ Chó thÝch nóm * T¸c gi¶: Sinh 1920: NguyÔn Sen. - GV đọc mẫu một đoạn. Viết văn từ trước CMT8, có một khối - Qua phần tìm hiểu chú thích trong SGK, cho lượng tác phẩm rất phong phú, đa dạng. biÕt nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ T« Hoµi? * T¸c phÈm: - Trong v¨n b¶n cã nh÷ng tõ nµo nãi vÒ tÝnh 3/ CÊu tróc v¨n b¶n c¸ch cña DÕ MÌn, em h·y gi¶i nghÜa? - Chia 2 phÇn - TruyÖn ®­îc kÓ theo ng«i thø mÊy? b»ng lêi + Đầu  đứng đầu thiên hạ rồi: kÓ cña ai? Miªu t¶ h×nh d¸ng, tÝnh c¸ch DÕ MÌn. - V¨n b¶n nµy cã nh÷ng néi dung chÝnh nµo? + Tiếp  hết: Bài học, đường đời -Vậy văn bản được viết theo phương thức nào? ®Çu tiªn cña DÕ MÌn. - Hãy tìm phần văn bản tương ứng với 2 nội dung trªn? * Ng«i kÓ: ng«i 1 b»ng lêi kÓ cña DÕ - Theo em néi dung nµo lµ chÝnh? MÌn. - ở nội dung thứ 2 có mấy sự việc chính? đó là * Phương thức: Miêu tả kết hợp với tự nh÷ng sù viÖc nµo? (3 sù viÖc chÝnh): sù. + Dế mèn coi thường dế Choắt.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> + Dế Mèn trêu chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế * Kể: Cho¾t. + Sù ©n hËn cña DÕ MÌn. - Em h·y kÓ l¹i mét trong ba sù viÖc trªn mµ em thÝch nhÊt? - Mét hs kÓ tãm t¾t mét sù viÖc . 4/ Củng cố: Phần văn bản nào được viết bằng phương thức tự sự. Phần văn bản nào được viết bằng phương thức miêu tả? 5/ DÆn dß: TiÕp tôc t×m hiÓu v¨n b¶n. ====================================================== NS : 1/1/2013 ND :4 /1/2013. Tiết 74: Bài học đường đời đầu tiên TrÝch DÕ MÌn phiªu l­u ký T« Hoµi A. Mục tiêu cần đạt: - Nh­ tiÕt 73. * Träng t©m: - T×m hiÓu v¨n b¶n. * Tích hợp: Phương thức tự sự + miêu tả; nhân vật trong văn tự sự. B. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Gi¸o ¸n, tranh vÏ. 2/ HS: Häc bµi, tËp kÓ. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động. 1/ ổn định tổ chức : 2/ KiÓm tra bµi cò: H·y nh¾c l¹i cÊu tróc cña ®o¹n trÝch? §¸p ¸n: CÊu tróc: chia 2 phÇn: - PhÇn ®Çu: t¶ h×nh d¸ng, tÝnh c¸ch cña DÕ MÌn. - Phần sau: Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn. 3/ Bµi míi: Phương pháp Néi dung II.§äc, hiÓu chó thÝch -Em h·y cho biÕt, h×nh ¶nh DÕ MÌn ®­îc 1/ H×nh d¸ng, tÝnh c¸ch cña DÕ MÌn: hiÖn lªn qua nh÷ng nÐt vÏ cô thÓ nµo? - Một chàng dế thanh niên cường - Đoạn văn dùng phương thức biểu đạt tráng: Đôi càng mẫm bóng,.. nµo? (Miªu t¶) - Hành động: đạp phanh phách,... - Trình tự tả đó có tác dụng gì? - Em tưởng tượng như thế nào về hình ảnh => Hình ảnh Dế Mèn hiện lên hùng. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> DÕ MÌn? - Dế Mèn đã tự nhận mình như thế nào? - Từ đó em có nhận xét gì về tính cách của DÕ MÌn? - Em h·y t×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ vÒ DÕ Cho¾t? - Lêi x­ng h« cña DÕ MÌn víi DÕ Cho¾t cã gì đặc biệt? - Như thế dưới mắt Dế Mèn với Dế Choắt hiÖn ra nh­ thÕ nµo? - Thái độ đó tô đậm thêm tính cách gì của DÕ MÌn? (kiªu c¨ng) - Theo em, thực ra Dế Choắt có đáng khinh nh­ vËy kh«ng? T×nh c¶m, suy nghÜ cña em vÒ DÕ Cho¾t? - T¹i sao DÕ MÌn l¹i muèn g©y sù víi chÞ Cèc? - Dế Mèn đã gây sự với chị Cốc như thế nµo? - Qua c¸ch x­ng h« "c¸i Cèc - Tao" cã nhận xét gì về thái độ của Dế Mèn? - Vậy hành động của Dế Mèn ở đây có phải lµ dòng c¶m kh«ng? V× sao? - Và hậu quả của hành động ngông cuồng nµy lµ g×? - Dế Mèn đã có thái độ như thế nào khi Dế Cho¾t chÕt? - Em có suy nghĩ gì trước những cử chỉ của DÕ MÌn? - Cö chØ nµy cßn cho em thÊy ®­îc thªm ®iÒu g× trong tÝnh c¸ch cña DÕ MÌn? - Em thö h×nh dung t©m tr¹ng DÕ MÌn khi Dế Mèn đứng hồi lâu bên mộ bạn? - Theo em, có đặc điểm nào của con người ®­îc g¸n cho c¸c con vËt ë truyÖn nµy? - Sau những chuyện đã xảy ra, Dế Mèn đã tự rút ra bài học cho mình, theo em đó là bµi häc g×? - Em häc tËp ®­îc c¸i g× tõ NT miªu t¶ vµ KC cña T« Hoµi?. dũng, đẹp đẽ, hấp dẫn. - Dế Mèn: đi đứng oai vệ ,như con nhà võ, sắp đứng đầu thiên hạ rồi. => Dế Mèn rất kiêu căng, tự phụ đó là tÝnh xÊu. 2/ Bài học đường đời đầu tiên của Dế MÌn: * DÕ Cho¾t: - Nh­ g· nghiÖn thuèc phiÖn. - C¸nh ng¾n ngñn, r©u mét mÈu, mÆt mòi ngÈn ng¬. - H«i nh­ có mÌo. - Cã lín mµ kh«ng cã kh«n. - DÕ MÌn gäi DÕ Cho¾t lµ "chó mµy" => Rất yếu ớt, lười nhác. => Dế Choắt rất tội nghiệp, đáng thương. * DÕ MÌn g©y sù víi chÞ Cèc: "VÆt l«ng c¸i Cèc cho tao Tao nấu tao nướng.." - Dế Mèn rất xấc xược, ác ý, chỉ nói cho sướng miệng, không nghĩ đến hậu qu¶. - Đây là hành động ngông cuồng vì nó g©y hËu qu¶ nghiªm träng. * HËu qu¶: DÕ Cho¾t bÞ chÕt. - Đây là một hậu quả đáng tiếc của một trò đùa thái quá. * Thái độ của Dế Mèn: - Quú xuèng, n©ng DÕ Cho¾t lªn mµ than, đắp mộ cho Dế Choắt, đứng lặng håi l©u. => Dế Mèn rất hối hận và xót thương DÕ Cho¾t. III. Tæng kÕt * Ghi nhí: SGK - NghÖ thuËt: c¸ch miªu t¶ loµi vËt: sốngđộng, trí tưởng tượng độc đáo.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> 4/ Cñng cè : HÖ thèng l¹i bµi häc 5/Dặn dß : về nhà học bài chuẩn bÞ bài mới ở nhà ========================================================= NS : 1/1/ 2013 ND : 6 /1 /2013. TiÕt 75: Phã tõ A. Mục tiêu cần đạt: - Gióp HS n¾m ®­îc ý nghÜa, c«ng dông cña phã tõ. BiÕt nhËn diÖn phã tõ trong v¨n c¶nh vµ vËn dông phã tõ khi nãi , viÕt. - Rèn kỹ năng: xác định từ loại của từ. * Träng t©m: - ý nghÜa, c«ng dông vµ ph©n lo¹i phã tõ. * Tích hợp: động từ, tính từ, cấu tạo cụm động từ, tính từ. B. ChuÈn bÞ: 1/ GV : So¹n bµi. 2/ HS: Häc bµi. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động 1/ ổn định: 2/ KiÓm tra bµi cò: 3/ Bµi míi: Phương pháp Néi dung I. Bµi häc - Quan s¸t VD nh÷ng tõ ®­îc g¹ch 1/ ThÕ nµo lµ phã tõ: ch©n bæ sung ý nghÜa cho nh÷ng tõ ? a.VD: b.NhËn xÐt. - Nh÷ng tõ ®­îc bæ sung ý nghÜa - Những từ in đậm: đã, cũng, vẫn chưa, thuộc từ loại nào các em đã học? thËt, ®­îc, rÊt, ra Trong c®tõ, ttõ vµ ph¸t hiÖn nh÷ng tõ Bæ sung ý nghÜa: ®i, ra, thÊy, ­a nh×n, to, in đậm ở những vị trí nào? (trước bướng, soi gương. hoặc sau động từ, tính từ). - Thuộc từ loại động từ và tính từ. - Cho biÕt nh÷ng tõ in ®Ëm nµy cã c.KÕt luËn: thÓ ®i kÌm víi danh tõ kh«ng? v× - Phó từ là những từ thường đi kèm với sao? (kh«ng cã nghÜa) đtừ hoặc tính từ để bổ sung ý nghĩa cho đtừ, - Em rót ra KÕt luËn g× vÒ tõ lo¹i phã tÝnh tõ. tõ? VD: đã, sẽ, vẫn, chưa, chẳng. (khi có phó từ đi kèm động từ, tính từ ta có cụm động từ, cụm tính từ, các 2/ Các loại phó từ : phó từ làm phần trước hoặc phần sau - Chỉ qhệ: đã, sẽ, rồi. cña côm tõ) - Chỉ mức độ: rất lắm, quá. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - LÊy VD phã tõ em biÕt? Chỉ sự tiếp diễn tương tự: cũng, vẫn. - GV hướng dẫn HS kẻ bảng phân - Chỉ sự pđịnh: không , chưa, chẳng. lo¹i (SGK- 13) - Chỉ sự cầu khiến: hãy, đừng, chớ, đi, nào. - Em hãy tìm các phó từ trong các - Chỉ kết quả và chỉ hướng: được, phải, ra, VD, tù t×m ®iÒn vµo b¶ng ph©n lo¹i. vµo, tíi lui, qua l¹i. GV l­u ý: ra, vµo. chØ lµ phã tõ khi - ChØ kh¶ n¨ng: cã thÓ, cã lÏ. nó đứng sau những động từ không * Ghi nhớ: SGK - 14 chỉ sự chuyển động (xem, nhìn, trêu) II. Luyện tập: - GV: còng cã thÓ 2 phã tõ ®i liÒn 1/ BT1: nhau: vÉn ch­a, còng sÏ ph¶i dùa vµo Phã tõ ý nghÜa văn cảnh để xác định ý nghĩa. đã quan hÖ t - HS đọc ghi nhớ: SGK - 14. Kh«ng cßn ý phủ định. - Nªu yªu cÇu cña bµi tËp 1? x¸c 2/ BT2: định phó từ, nêu ý nghĩa 4/ Cñng cè : NhËn xÐt giê häc 5/DÆn dß: Häc bµi, hoµn thµnh BT. ===================================================== NS : 4/1/ 2013 ND : 8 /1 /2013. TiÕt 76: T×m hiÓu chung vÒ v¨n miªu t¶ A. Mục tiêu cần đạt: - Gióp HS hiÓu ®­îc kh¸i niÖm vÒ v¨n miªu t¶ vµ yªu cÇu cña bµi v¨n t¶ c¶nh, t¶ người. - Giáo dục: Bồi dưỡng tình yêu văn học, tình yêu đối với quê hương, con người xung quanh. - RÌn kü n¨ng: T×m hiÓu mét thÓ lo¹i v¨n häc ë d¹ng kh¸i qu¸t. * Träng t©m: - Kh¸i niÖm, yªu cÇu cña bµi v¨n miªu t¶. * Tích hợp: Các văn bản đã học. B. ChuÈn bÞ: 1/ GV : So¹n bµi. 2/ HS: Häc bµi. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động 1/ ổn định tổ chức: 2/ KiÓm tra bµi cò: - GV KiÓm tra viÖc lµm BT trong vë BT ng÷ v¨n cña HS. 3/ Bµi míi:. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Phương pháp. Néi dung I. Bµi häc: 1. ThÕ nµo lµ miªu t¶? a. VD: b. NhËn xÐt VD1: §o¹n v¨n: l¸ rông (SGK - 17) - ViÕt vÒ nh÷ng chiÕc l¸ rông. - Giúp cho người đọc hình dung được h×nh ¶nh nh÷ng chiÕc l¸ r¬i xuèng nh­ đang diễn ra trước mắt.  Tác giả quan sát, tưởng tượng từ thực tế: cây cuối đông. VD2: §o¹n v¨n t¶ DÕ MÌn: - Dế Mèn: Khoẻ mạnh, đẹp, nghịch ngîm, ng«ng nghªnh.  Các chi tiết: thân hình, đôi càng, đôi c¸nh.  Sù quan s¸t: tØ mØ, tinh tÕ. c) KÕt luËn: *Ghi nhí (SGK- 16). - HS đọc đoạn văn: "lá rụng" - Cho biÕt t¸c gi¶ Kh¸i viÕt vÒ sù vËt g×? - Qua đoạn văn, tác giả đã giúp em hình dung được cảnh tượng gì? - Theo em, vì sao nhµ v¨n cã thÓ viÕt vÒ những chiếc lá một cách sinh động, cụ thể nh­ thÕ? - HS đọc đoạn văn. - ở đoạn văn này phương thức biểu đạt mà tác giả thường sử dụng có giống ở đoạn v¨n "l¸ rông" ? (Gièng: miªu t¶). - Qua ®o¹n v¨n nµy, em h×nh dung nh­ thÕ nµo vÒ DM? V× sao em cã thÓ h×nh dung ®­îc nh­ vËy? - Cã nhËn xÐt g× vÒ sù quan s¸t cña T« Hoµi? - §o¹n v¨n nµy cã g× gièng vµ kh¸c ®o¹n v¨n "l¸ rông"? + Giống: cùng sử dụng, phương thức biểu đạt: miêu tả. + Khác: Giúp người đọc hình dung về phong c¶nh (1) - vÒ loµi vËt (2) II. LuyÖn tËp: - Cho biết ở 2 đoạn văn, các tác giả đã làm 1/ BT1: nổi bật điều gì? (nổi bật đặc điểm của a) Tái hiện hình ảnh Dế Mèn: những chiếc lá rụng, tính cách của Dế -Đặc điểm nổi bật; đôi càng to khoẻ, lợi Mèn, đặc điểm của Dế Mèn) h¹i. - Em hiÓu nh­ thÕ nµo lµ miªu t¶? b) Tái hiện hình ảnh Lượm: - GV gọi HS đọc yêu cầu của BT1. - §Æc ®iÓm næi bËt: nhá nh¾n, nhanh (Mçi ®o¹n v¨n t¸i hiÖn l¹i ®iÒu g×? chØ ra nhÑn, hån nhiªn những đặc điểm nổi bật của sự việc, con c) Tái hiện cảnh sau cơn mưa: người, quang cảnh) -Đặc diểm nổi bật: Sự đông đúc, nhộn - Qua 3 ®o¹n v¨n miªu t¶ trªn, em cã nhËn nhÞp cña hä nhµ chim. xÐt g× vÒ sù quan s¸t cña c¸c t¸c gi¶? 2/ BT2: - GV nêu yêu cầu: +Tả về mùa đông. - Mùa đông: bầu trời, cây cối, ruộng + T¶ vÒ mÑ. - Mẹ: Mái tóc, ánh mắt, nước da - Hai yªu cÇu nµy cã g× kh¸c nhau? (T¶ phong cảnh, tả người). 4. Cñng cè : gv cñng cè néi dung bµi häc 5. DÆn dß :- Hoµn thµnh BT (SGK- 17).. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> NS : 4 /1 / 2013 ND : 10 /1 / 2013. Tiết 77: Sông nước Cà Mau A. Mục tiêu cần đạt: - Giúp HS nắm được những nét cơ bản về tg, tp,cảm nhận được vẻ đẹp trù phú thơ mộng, của thiên nhiên, sông nước Cà Mau, cảm nhận được nghệ thuật tả cảnh đặc sắc của t¸c gi¶. - Giáo dục: Tình yêu thiên nhiên, yêu quê hương xứ sở. - Rèn kỹ năng: Tìm hiểu, phân tích văn học hiện đại. * Träng t©m: T×m hiÓu v¨n b¶n. * Tích hợp: Giải nghĩa từ, phương thức miêu tả (tả cảnh thiên nhiên, sinh hoạt). B. ChuÈn bÞ: 1/ GV : So¹n bµi. 2/ HS : Häc bµi. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động 1/ ổn định: 2/ KiÓm tra bµi cò: 3/ Bµi míi: Phương pháp Néi dung I. §äc,hiÓu chó thÝch: - GV hướng dẫn đọc: diễn cảm, tha thiết. 1/ §äc: - em hãy chỉ ra những từ đó và giải nghĩa. 2/ T×m hiÓu chó thÝch: - Bµi v¨n t¶ c¶nh g×? T¶ theo tr×nh tù nµo? (tõ 3/ CÊu tróc v¨n b¶n: - ấn tượng về toàn cảnh. kh¸i qu¸t  cô thÓ) - Em h·y h×nh dung vÞ trÝ quan s¸t cña t¸c - C¶nh kªnh r¹ch, s«ng ngßi. - Chî N¨m C¨n. gi¶? - VÞ trÝ nµy cã g× thuËn lîi trong viÖc quan s¸t II. T×m hiÓu v¨n b¶n: vµ miªu t¶? 1/ ấn tượng ban đầu về toàn cảnh - Khi tả thiên nhiên, sông nước Cà Mau, tác sông nước Cà Mau: gi¶ d· lùa chän nh÷ng h×nh ¶nh nµo? - S«ng ngßi, kªnh r¹ch: chi chÝt nh­ - Tác giả đã cảm nhận vẻ đẹp của những hình mạng nhện. ảnh này qua những giác quan nào? (nhìn - Trời nước cây. toàn một sắc xanh. nghe.) - TiÕng sãng biÓn: r× rµo, bÊt tËn ru - Qua sự miêu tả, cảm nhận của tác giả, em ngủ thính giác con người. hình dung như thế nào về sông nước Cà Mau? => Sông nước Cà Mau phủ kín mầu - C¶m xóc cña em? xanh, cßn nguyªn s¬, bÝ Èn. - Trong ®o¹n v¨n t¶ c¶nh s«ng ngßi kªnh r¹ch 2. C¶nh s«ng ngßi, kªnh r¹ch Cµ Cà Mau, tác giả đã làm nổi bật những nét độc Mau. đáo nào của toàn cảnh? - Tên sông tên đất: cứ theo đặc điểm - ở cách đặt tên sông, tên đất có sự độc đáo riêng của nó mà gọi thành tên: Mái nµo?. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> - Có nhận xét gì về cách đặt tên? - Những địa danh đó gợi ra đặc điểm gì về thiªn nhiªn, cuéc sèng Cµ Mau? - Dßng s«ng vµ rõng ®­íc ®­îc miªu t¶ b»ng nh÷ng chi tiÕt næi bËt nµo? - Tác giả đã sử dụng nghệ thuật nào? - Có nhËn xÐt g× vÒ sù quan s¸t, c¸ch dïng tõ, nghÖ thuËt miªu t¶ cña t¸c gi¶? - Quang c¶nh chî NC hiÖn lªn qua nh÷ng chi tiÕt nµo? - Cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng chi tiÕt mµ t¸c gi¶ lùa chän? - T¹i sao cã thÓ nãi chî NC võa quen thuéc võa l¹ lïng? - Qua sù miªu t¶ cña t¸c gi¶ em h×nh dung nh­ thÕ nµo vÒ c¶nh chî NC? - Em cảm nhận như thế nào về vùng đất NC? - Em häc tËp ®­îc ®iÒu g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ cña t¸c gi¶?. GiÇm, Bä m¾t, Ba khÝa, N¨m c¨n => Cách đặt tên: dân dã, mộc mạc, theo lèi d©n gian. => Thiên nhiên mang vẻ đẹp hùng vÜ, nªn th¬, trï phó. 3/ C¶nh chî N¨m C¨n - Gièng nh­ chî kÒ biÓn vïng Nam Bé. - NhiÒu bÕn, nhiÒu lß than, khu phè næi => C¸c chi tiÕt tiªu biÓu, ®iÓn h×nh cho mét phiªn chî Nam Bé. => Chợ Năm Căn đông vui, tấp nập, độc đáo, hấp dẫn. III. Tæng kÕt: - Ghi nhí: SGK. IV. LuyÖn tËp: - Bài đọc thêm: cảnh sống nước Cà Mau.. 4/ Củng cố: Cảnh sông nước Cà Mau có giống sông nước quê em? 5/ DÆn dß: Lµm BT 1, 2 (SGK). =========================================================== NS : 4 /1 / 2013 ND : 10 /1 /2013. TiÕt 78: So s¸nh A. Mục tiêu cần đạt: - Giúp HS nắm được mô hình, cấu tạo, khái niệm của phép tu từ so sánh đồng thời cảm nhËn ®­îc gi¸ trÞ cña phÐp tu tõ nµy. - Gi¸o dôc: ý thøc gi÷ g×n, ph¸t huy sù trong s¸ng cña TiÕng ViÖt. - RÌn kü n¨ng: c¶m nhËn, sö dông c¸c biÖn ph¸p tu tõ. * Träng t©m:- Kh¸i niÖm, cÊu t¹o, t¸c dông phÐp tu tõ so s¸nh. * Tích hợp: - Một số văn bản đã học. - Sự tưởng tượng, so sánh trong văn miêu tả. B. ChuÈn bÞ: 1/ GV : Gi¸o ¸n. 2/ HS : Häc bµi.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> C. Tiến trình tổ chức các hoạt động 1/ ổn định tổ chức: 2/ KiÓm tra bµi cò: ThÕ nµo lµ phã tõ? 3/ Bµi míi: Phương pháp Néi dung I. Bµi häc: 1/ ThÕ nµo lµ phÐp tu tõ so s¸nh? - ChØ ra sù so s¸nh trong VD trªn? a) VD: TrÎ em nh­ bóp trªn cµnh - Nh÷ng sù vËt, sù viÖc nµo ®­îc so BiÕt ¨n ngñ, biÕt häc hµnh lµ ngoan. s¸nh víi nhau? (Hå ChÝ Minh) - T¹i sao t¸c gi¶ l¹i so s¸nh trÎ em b) NhËn xÐt: víi bóp trªn cµnh? So s¸nh trÎ em - bóp trªn cµnh -Cïng chØ sù non nít, cÇn ®­îc b¶o vÖ. - Theo em t¸c gi¶ so s¸nh nh­ vËy -Lµm cho lêi th¬: t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m. nhằm mục đích gì? (hãy so sánh c) Kết luận: ghi nhớ SGK (24) với cách nói: trẻ em rất yếu đuối, 2/ Các trường hợp so sánh thường gặp non nít, cÇn ®­îc ch¨m sãc, b¶o a.VD: SGK vÖ) b. NhËn xÐt: Con mÌo to h¬n con hæ. - Hãy nhắc lại khái niệm, tác dụng -Hai sự vật có nét tương đồng nhau nhưng cña phÐp tu tõ so s¸nh. kh«ng b»ng nhau. - Trong c©u v¨n sù viÖc nµo ®­îc c) KÕt luËn: Cã 2 kiÓu so s¸nh. so s¸nh víi sù viÖc nµo? Sù so s¸nh - So s¸nh ngang b»ng. ë ®©y cã g× kh¸c trong VD ë phÇn - So s¸nh kh«ng ngang b»ng. 1? 3/ CÊu t¹o cña phÐp so s¸nh: Vế A Phương diện Từ so sánh - Vậy em nhận thấy có mấy trường VÕ B so s¸nh hợp so sánh thường gặp? TrÎ em T/c: non nít nh­, gièng bóp trªn cµnh Con mÌo h×nh d¸ng to h¬n con hæ - H·y ®iÒn vµo m« h×nh nh÷ng tõ * L­u ý: ngữ ở các VD đã tìm hiểu? Vế B có thể đảo lên trước vế A kèm theo từ so GV: ®©y chÝnh lµ m« h×nh cÊu t¹o s¸nh. cña phÐp so s¸nh (c¸c tõ so s¸nh: * Ghi nhí 1+2 : SGK. gièng nh­, hÖt nh­, bao nhiªu - bÊy II. LuyÖn tËp nhiªu; lµ) 1/ BT 1: - Hãy quan sát ví dụ phần 3 trang Người với người: Cu Tí bước đi như chú bộ đội 25 tÝ hon. nhận xét cấu tạo của phép so sánh? - Vật với vật: Hồ Gươm như chiếc gương - HS đọc phần ghi nhớ. - Vật với người: Cây gạo như người lính già. - H·y nªu yªu cÇu BT1: - Cái cụ thể - cái trừu tượng: " ¥n cha.... Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> - yªu cÇu BT2? (H·y ®iÒn vÕ B) NghÜa mÑ b»ng trêi chÝn th¸ng c­u mang" - Muèn ®iÒn ®­îc ta lµm nh­ thÕ 2/ BT2: nµo? - KhoÎ nh­ voi. - §en nh­ cét nhµ ch¸y 4/ Củng cố : So sánh vật với người gần với phép tu từ? (Nhân hoá) 5/ DÆn dß: Lµm BT 3. ==================================================== NS : 4 /1/ 2013 ND : 12 /1 /2013. Tiết 79: Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong v¨n miªu t¶ A. Mục tiêu cần đạt: Giúp HS ý thức được vai trò quan trọng của việc quan sát, tưởng tượng, so sánh, và nhận xét trong văn miêu tả từ đó hình thành cho các em kỹ năng làm văn miêu tả. - Giáo dục: Bồi dưỡng lòng ham thích VH. - RÌn kü n¨ng: lµm v¨n miªu t¶. * Trọng tâm:Kỹ năng quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét. * Tích hợp:- Khái niệm văn miêu tả. Một số văn bản đã học. B. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Gi¸o ¸n, mét sè ®o¹n v¨n mÉu. 2/ HS: Häc bµi, lµm BT. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: 1/ ổn định tổ chức: 2/ KiÓm tra bµi cò: ThÕ nµo lµ v¨n miªu t¶? 3/ Bµi míi:. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Phương pháp. Néi dung. -Tác giả miêu tả đối tượng nào? Nhà văn đã giúp em hình dung được những điểm næi bËt nµo cña DÕ Cho¾t? - Những đặc điểm đó được thể hiện ở nh÷ng tõ ng÷ h×nh ¶nh nµo? - Hãy trả lời những câu hỏi tương tự với ví dô 2, 3. - Tại sao người viết lại có thể miêu tả con vËt, phong c¶nh, sù vËt mét c¸ch sinh động như vậy? Từ sự quan sát đó các tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật gì để làm sèng l¹i c¶nh, sù vËt? - Theo em, để so sánh, nhân hoá các sự vật cÇn ph¶i cã yÕu tè g×? - Hãy quan sát đoạn văn đã được lược bớt một số từ ngữ - cho biết đoạn văn bị lược bít nh÷ng g×? - Theo em những chữ bị lược bớt ảnh hưởng đến đoạn văn miêu tả như thế nào? - Vậy sự so sánh, nhận xét, liên tưởng trong v¨n miªu t¶ cã t¸c dông nh­ thÕ nµo?. - HS đọc BT1. - yªu cÇu cô thÓ cña BT1 lµ g×? ( Bµi cho s½n yÕu tè g×, cÇn bæ sung yÕu tè gì?) + Trường 1: Cho A điền B 2: Cho B ®iÒn A 3,4,5:Cho sù vËt,®iÒn lêi nhËn xÐt. - §Ó ®iÒn ®­îc ta ph¶i dùa trªn c¬ së nµo?. I. Bµi häc: a) VÝ dô: SGK. a1) VÝ dô 1: - DÕ Cho¾t yÕu ®uèi, xÊu xÝ. + GÇy gß nh­ g· nghiÖn + Cánh ngắn củng như người cởi trần mặc ¸o gi lª. + §«i cµng bÌ bÌ, nÆng nÒ + R©u côt cã mét mÈu a2) VÝ dô 2: -Kªnh r¹ch Cµ Mau ch»ng chÞt, hoang s¬. ... toµn mét s¾c xanh. + TiÕng sãng r× rµo kh«ng ngít.. + Nước ầm ầm đổ ra biển như thác. + Cá hàng đàn đen trũi a3) VÝ dô 3: -Mùa xuân đến tưng bừng náo nức + Bao nhiªu lµ chim rÝu rÝt. + Cây gạo như một tháp đèn khổng lồ. + Hµng ngµn b«ng hoa lµ hµng ngµn ngän lửa hồng tươi. + Chóng gäi nhau, trß chuyÖn. => Các tác giả đã quan sát con dế, dòng sông, cây gạo, bầy chim một cách kỹ lưỡng. => Dïng nghÖ thuËt so s¸nh: (nh­), nh©n ho¸ (trò chuyện, trêu ghẹo) để làm sống lại cảnh.  Người viết đã: liên tưởng, so sánh, nhận xÐt sù vËt. a4) VÝ dô 4: (PhÇn 3 * SGK) - Lược bớt: ầm ầm - như thác. như người bơi ếch - như dãy tường thành vô tËn. => Người đọc không thể hình dung được cảnh sông nước Cà Mau. * Ghi nhí: SGK (28) II. LuyÖn tËp 1/ Bµi tËp 1: 1. Gương. 2. Cong. 3. Cæ kÝnh.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> ( dựa vào những sự việc có nét tương đồng, dùa vµo tÝnh chÊt cña sù viÖc) - H·y ®iÒn tõ vµo chç trèng. - Trong đoạn văn miêu tả trên, để tả cảnh Hồ Gươm, tác giả đã lựa chọn những chi tiÕt nµo? - T¹i sao t¸c gi¶ l¹i lùa chän nh÷ng chi tiÕt đó? (Sự lựa chọn của tác giả giúp cho người đọc điều gì?). 4. X¸m xÞt. 5. Xanh biÕc. * PhÇn (b) Tả cảnh Hồ Gươm: - Mặt hồ, cầu Thê Húc, đền Ngọc Sơn, Tháp Rïa… => Đây là những chi tiết tiêu biểu, đặc sắc , làm nổi bật được cảnh Hồ Gươm giúp người đọc hình dung được toàn cảnh. 2/ BT3: - S, chÊt liÖu lµm nÒn ng«i nhµ. - Yªu cÇu cña BT? - MÇu s¬n, kiÓu c¸ch. (Ghi lại đặc điểm của ngôi nhà em ở) - C¸c phßng, néi thÊt. - Để ghi được đặc điểm của ngôi nhà cần - Hướng nhà, sân, vườn, cổng. lµm nh­ thÕ nµo? (Quan s¸t, chän nh÷ng 3/ BT4: chi tiÕt tiªu biÓu, næi bËt). - Mặt trời: như lòng đỏ trứng khổng lồ. - HS làm ra vở, GV chọn 2 em đọc trước - Bầu trời: Được khoác một tấm áo mới . líp. - Nh÷ng hµng c©y : r× rµo trß chuyÖn. - Yªu cÇu BT4? - Núi đồi : như bát úp… (Hãy liên tưởng so sánh, các hình ảnh sự vËt đã cho) - Theo em để liên tưởng được, phải lựa chọn những yếu tố? (vị trí đứng, vị trí quan s¸t) - ë ®©y cho s½n yÕu tè? (Cho s½n sù vËt ®­îc so s¸nh - ®iÒn sù viÖc ®em ra so s¸nh) - GV cho HS lµm ra nh¸p, gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt. 4/ Củng cố : Có phải khi miêu tả quan sát được chi tiết nào thì viết chi tiết đó? 5/ DÆn dß : Xem c¸c BT phÇn luyÖn tËp.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span>