MỘT SỐ NỘI DUNG CƠ BẢN VỀ ĐẠO ĐỨC CÁCH MẠNG CỦA HỒ CHÍ MINH TRONG TÁC PHẨM “ SỬA ĐỔI LỐI LÀM VIỆC”. Ý NGHĨA CỦA VẤN ĐỀ TRONG XÂY DỰNG ĐẠO ĐỨC CÁCH MẠNG CHO ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN TRONG TÌNH HIỆN NAY

1

1

MỘT SỐ NỘI DUNG CƠ BẢN VỀ ĐẠO ĐỨC CÁCH MẠNG CỦA HỒ
CHÍ MINH TRONG TÁC PHẨM “ SỬA ĐỔI LỐI LÀM VIỆC”.
Ý NGHĨA CỦA VẤN ĐỀ TRONG XÂY DỰNG ĐẠO ĐỨC CÁCH MẠNG
CHO ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN TRONG TÌNH HIỆN NAY
Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về
những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, là kết quả của sự vận dụng và
phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin vào điều kiện cụ thể ở nước ta, kế thừa
và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn
hoá nhân loại. Đó là tư tư tưởng về giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải
phóng con người, về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội... Hồ Chí
Minh đã để lại những di sản về đạo đức cách mạng, và Người còn là tấm gương
sáng về đạo đức cách mạng, Hồ Chí Minh ln quan tâm coi trọng tới đạo đức,
trong các tác phẩm các bài nói bài viết Hồ Chí Minh đều trú trọng và coi đạo đức
là nền tảng của con người đặc biệt là người cách mạng.
1. Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm
Tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” được Hồ Chí Minh viết vào tháng
10/1947. Tác phẩm được xác định như một văn kiện có ý nghĩa lý luận và thực
tiễn sâu sắc, nhằm xây và củng cố Đảng thành một Đảng Mác-Lênin chân chính,
đủ sức lãnh đạo sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc đến thắng lợi vẻ vang.
Với sự lãnh đạo sáng suốt và tài tình của Đảng và Chủ Tịch Hồ Chí Minh, cùng
với sự chiến đấu anh dũng của nhân dân ta tháng 8/1945 thực dân Pháp đã chịu
thất bại và xây dựng lên một nước Việt Nam dân chủ cộng hồ đầu tiên ở Đơng
nam châu Á, tuy nhiên với âm mưu biến Việt Nam là thuộc địa của chúng, năm
1946 thực dân Pháp xâm lược đất nước ta lần thứ hai. Để đánh đuổi thực dân
Pháp, theo Hồ Chí Minh thì phải xây dựng một chính đảng chân chính, có một
đội ngũ cán bộ tiên phong, vì vậy Người viết tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc”

2

2

Tác phẩm gồm có 6 chương
Chương 1: Phê bình và sửa chữa
Chương 2: Mấy điều kinh nghiệm
Chương 3: Tư cách và đạo đức cách mạng
Chương 4: Vấn đề cán bộ
Chương 5: Cách lãnh đạo
Chương 6: Chống thói ba hoa
Trong tác phẩm Hồ Chí Minh đề cập đến nhiều nội dung, các nội dung có
quan hệ chặt chẽ và có tính lơ gíc bảo đảm mối liên hệ lý luận và thực tiễn, xong
thu hoạch tập trung làm rõ :
2. Một số nội dung cơ bản về tư cách và đạo đức cách mạng của tác phẩm
Tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” không phải là tác phẩm chuyên bàn về
đạo đức cách mạng nhưng nó chứa đựng rất nhiều nội dung đạo đức cách mạng
của người cán bộ Đảng viên, trong đó tập trung trên các nội dung đó là:
Thứ nhất: Tư cách của đảng viên chân chính cách mạng
Khi bàn về tư cách của đảng viên chân chính cách mạng, Hồ Chí Minh đã
chỉ ra tiêu chí của đảng viên chân chính có 12 điều, chúng ta thấy đây khơng chỉ
là tiêu chí của đảng chân chính, mà cịn là mục tiêu, hành động của nhiệm vụ giải
phóng dân tộc và nó cũng là nguyên tắc chỉ đạo hành động của Đảng. Là đảng
chân chính phải thực hiện nguyên tắc này. Hồ Chí Minh yêu cầu trong xây dựng
Đảng cần phải ghi nhớ và thực hiện cho đúng. Hồ Chí Minh chỉ ra phận sự của
đảng viên và cán bộ, chỉ ra nội dung hết sức cụ thể và đầy đủ, vừa là cơ sở vừa là
yêu cầu xây dựng phẩm chất đạo đức cách mạng của cán bộ đảng viên. Hồ Chí
Minh đã chỉ ra tổ chức đảng không phải là nơi để làm giàu của cán bộ, hay là để
cho cán bộ có sự sung sướng mà trái lại, nó phải là làm trịn nhiệm vụ giải phóng

dân tộc, làm cho Tổ quốc giàu mạnh, đồng bào sung sướng. Mỗi cán bộ đảng


3

3

viên phải hiểu biết lý luận cách mạng, đồng thời gắn chặt lý luận với hoạt động
thực tiễn, lý luận và thực tiễn luôn đi đôi với nhau, Người cho rằng lý luận mà
khơng có thực tiễn thì chỉ là lý luận sng, thì tiễn mà khơng có lý luận thì thực
tiễn mù quáng. Trong suốt cuộc đời của Hồ Chí Minh ln đề cao sự gắn bó đó,
người chỉ ra khi mà đảng đặt ra chỉ thị, thì phải dựa vào thực tiễn, dựa vào điều
kiện thiết thực, kinh nghiệm cách mạng ở các nước, đồng thời thấy được thực
tiễn của các địa phương và đơn vị. Mọi công tác của Đảng phải ln ln đứng
về phía quần chúng, phải đem tinh thần yêu nước và cần kiệm, liêm, chính, chí
cơng vơ tư mà dạy bảo cán bộ, đảng viên, phải ln gắn bó máu thịt với quần
chúng. Mỗi cơng việc của Đảng phải giữ vững tính cách mạng của nó, tuyệt đối
khơng được che giấu khuyết điểm của mình, khơng sợ phê bình, ln tẩy bỏ
những hủ hố…giữ nghiêm kỷ luật Đảng, đồng thời phải tăng cường công tác
kiểm tra, giám sát trong Đảng…Trong những tiêu chí đó mỗi cán bộ, đảng viên
không được quên điều nào:

Muốn cho Đảng được vững bền

Mười hai điều đó chớ quên điều nào
Thứ hai: đạo đức cách mạng theo tư tưởng Hồ Chí Minh
*Khái niệm đạo đức cách mạng
Khi bàn về đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh đã đặt trong mối tương quan
với đạo đức cũ, người chỉ ra đạo đức cách mạng là đạo đức mới, nó khác hẳn về
chất so với đạo đức cũ, nó khơng vì danh vọng, nó khơng vì lợi ích của một cá

nhân nào, mà vì lợi ích chung của Đảng, của dân tộc và của lồi người, Hồ Chí
Minh chỉ ra đạo đức của xã hội cũ là sự phản ánh lợi ích của giai cấp bóc lột, là
cơng cụ tinh thần để nơ dịch nhân dân, củng cố địa vị thống trị của các giai cấp
bóc lột và vì lợi ích của thiểu số, thì ngược lại đạo đức cách mạng phản ánh lợi
ích của giai cấp cơng nhân, nhân dân lao động và của tồn nhân loại, là vũ khí
tinh thần để giai cấp công nhân và nhân dân lao động giải phóng mình và giải


4

4

phóng nhân loại. Đó là đạo đức cơng sản, từ đó cho chúng ta thấy rằng cơ sở của
đạo đức cách mạng là lợi ích của giai cấp cơng nhân và nhân dân lao động, vì thế
đạo đức cách mạng gắn bó một cách chặt chẽ, hữu cơ với sự nghiệp giải phóng
giai cấp dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam. Đảng là đội tiền phong
của giai cấp công nhân, đại biểu trung thành cho lợi của giai cấp công nhân và
nhân dân lao động và của cả dân tộc, lý tưởng và mục tiêu chiến đấu của đảng là
giải phóng giai cấp giải phóng con người khỏi ách thống trị. Lợi ích của đảng
thống nhất với lợi ích của giai cấp cơng nhân, nhân dân lao động và của cả dân
tộc, Hồ Chí Minh chỉ rõ “Ngồi lợi ích của dân tộc, của tổ quốc thì Đảng khơng
có lợi ích gì khác”1. “Cho nên đảng phải ra sức tổ chức nhân dân, lãnh đạo nhân
dân để giải phóng nhân dân và để nâng cao sinh hoạt văn hố, chính trị của nhân
dân. Vì tồn dân được giải phóng tức là đảng được giải phóng” 2. Theo Hồ Chí
Minh thì cần phải trọng lợi ích của đảng hơn hết lên trên hết, và coi đó là chuẩn
mực đạo đức và nghĩa vụ đạo đức cao nhất mà mỗi cán bộ, đảng viên phải thực
hiện, do đó mỗi đảng viên phải hiểu rằng : Lợi ích cá nhân nhất định phục tùng
lợi ích của đảng. Lợi ích của mỗi bộ phận phải phục tùng lợi ích của tồn thể.
Điều đó có nghĩa là phải đặt lợi ích của Đảng lên trên hết, quyết tâm suốt đời đấu
tranh cho Đảng, cho cách mạng, đặt lợi ích của Đảng của nhân dân lên trước lợi

ích của riêng của cá nhân mình. Hồ Chí Minh viết “Vơ luận lúc nào, vơ luận việc
gì, đảng viên và cán bộ phải đặt lợi ích của Đảng ra trước, lợi ích của cá nhân lại
sau. Đó là nguyên tắc cao nhất của Đảng. Đó là “tính Đảng” 3. Đồng thời Hồ Chí
Minh cũng đã chỉ ra khi lợi ích chung của đảng mâu thuẫn với lợi ích riêng của
cá nhân, thì phải kiên quyết hy sinh lợi ích riêng của cá nhân cho lợi ích của
1 Hồ Chí Minh toàn tập, tập 5. Nxb CTQG, H 1995, tr 250
2 Sđd, tr 250
3 Sđd, tr 251


5

5

đảng. Khi cần đến tính mạng của mình thì địi hỏi hy sinh đến tính mạng cũng
phải vui vẻ, cũng không được chùn bước. Như vậy, đạo đức cách mạng là tuyệt
đối trung thành với Đảng, với nhân dân, suốt đời hy sinh cho sự nghiệp cách
mạng của Đảng, của dân tộc, ra sức phấn đấu thực hiện mục tiêu, lý tưởng của
Đảng, phục vụ lợi ích của giai cấp cơng nhân và nhân dân lao động.
Hồ Chí Minh chỉ ra, đạo đức cách mạng còn phải kiên quyết đấu tranh chống chủ
nghĩa tư bản, chủ nghĩa đế quốc và chủ nghĩa cá nhân, luôn cảnh giác sẵn sàng
chiến đấu, quyết không chịu khuất phục, không chịu làm nô lệ, khơng cúi đầu
trước kẻ thù.
Đạo đức cách mạng, cịn là ra sức học tập chủ nghĩa Mác-Lênin, ln tự
phê bình và phê bình nhằm nâng cao phẩm chất cách mạng và năng cơng tác của
mình và đồng chí mình, ln tôn trọng kỷ luật Đảng, tuyệt đối chấp hành sự
phân cơng của Đảng, đồng thời phải hồn thành tốt nhiệm vụ mà Đảng giao, tích
cực hăng hái trong cơng việc, giữ gìn mối đồn kết trong Đảng, tồn đảng phải là
một khối thống nhất, cả ý chí và hành động
Hồ Chí Minh chỉ ra, đạo đức cách mạng hồn tồn đối lập với chủ nghĩa

cá nhân, Người cho rằng chủ nghĩa cá nhân như một thứ vi trùng rất độc, rất
nguy hiểm đối với sức mạnh của Đảng. Từ chủ nghĩa cá nhân sinh ra biết bao
các bệnh khác, như bệnh tham lam, bệnh lười biếng, bệnh kiêu ngạo bệnh hiếu
danh, thiếu kỷ luật, óc hẹp hịi, óc địa phương, óc lãnh tụ, bệnh hữu danh vô
thực…những bệnh cá nhân đó hồn tồn trái với bản chất cách mạng của Đảng,
đi ngược lại lợi ích của giai cấp cơng nhân và nhân dân lao động. Đây là biểu
hiện của tàn dư đạo đức cũ, hoàn toàn đối lập với đạo đức cách mạng, chính vì
vậy, chúng ta cần phải qt sạch chủ nghĩa cá nhân cùng với sự đa dạng của nó.
* Những chuẩn mực đạo đức cách mạng theo tư tưởng Hồ Chí Minh


6

6

Người đảng viên ,người cán bộ tốt muốn trở nên người cách mạng chân chính,
khơng có gì là khó cả. Điều đó hồn tồn do lịng mình mà ra. Lịng mình chỉ
biết vì Đảng, vì Tổ quốc, vì đồng bào thì mình sẽ tiến đến chỗ chí cơng vơ tư.
Mình đã chí cơng vơ tư thì khuyết điểm ngày càng ít, mà những tính tót ngày
càng nhiều. Theo Hồ Chí Minh người cán bộ, đảng viên của Đảng phải thực hiện
tốt cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư. Có như vậy họ mới làm tròn trách
nhiệm, bổn phận của mình với cách mạng, với tổ quốc, với nhân dân, Hồ Chí
Minh chỉ ra, mỗi cán bộ đảng viên, phải làm đúng cần kiệm, liêm chính, để cho
dân tin, dân phục, dân yêu. Có như vậy, cán bộ đảng viên mới liên hệ mật thiết
được với dân chúng và lãnh dạo được dân chúng làm cách mạng. Để có được
những đức tình tốt người cán bộ, đảng viên cần thược hiện năm điều đó là:
Một là : Nhân, theo Hồ Chí Minh là thật thà, u thương con người, hết
lịng giúp đỡ đồng chí đồng bào, là kiên quyết chống lại những người, nhưng
việc có hại đến Đảng, đến nhân dân, Vì thế sẵn lịng chịu cực khổ trước mọi
người, hưởng hạnh phúc sau thiên hạ. Vì thế mà khơng ham làm giàu, không e

cực khổ, không sợ oai quyền. Như vậy, Nhân là lý tưởng, là lẽ sống của người
cách mạng, nó trở thành động cơ bên trong làm cho người cán bộ, đảng viên có
đủ tư cách, dũng khí để suốt đời đấu tranh vì sự nghiệp giải phóng giai cấp, giải
phóng dân tộc, giải phóng nhân loại, đem lại hạnh phúc cho nhân dân, đơng thời
đó cũng là hạnh phúc của bản thân mình
Hai là: Nghĩa, là ngay thẳng, khơng có tư tâm, khơng làm việc bậy, khơng
có việc gì phải giấu Đảng. Ngồi lợi ích của Đảng, khơng có lợi ích riêng phải lo
toan. Lúc đảng giao cho việc, thì bất kỳ to nhỏ, đều ra sức làm cẩn thận. Thấy
việc phải thì làm, thấy việc phải thì nói. Khơng sợ người ta phê bình mình, mà
phê bình người khác cũng phải đúng đắn. Như vậy, nghĩa là một phẩm chất cơ
bản của người cách mạng. Hiểu nghĩa và làm theo nghĩa, người cách mạng sẽ có


7

7

phương châm sống và hành động đúng đắn vì lợi ích chung của Đảng, của Tổ
quốc.
Ba là: Trí, là không bị mù quáng, đầu óc trong sạch, sáng suốt, dễ hiểu lý
luận, dễ tìm phương hướng. Biết xen người, biết xét việc. Biết làm việc có lợi,
tránh việc có hại cho Đảng., biết vì Đảng mà cất nhắc người tốt, đề phịng người
gian. Trí là hiểu biết, nhưng những hiểu biết ấy phải gắn với nhiệm vụ cách
mạng, phải giúp cho người cách mạng hoàn thành nhiệm vụ, bổn phận của mình.
Bốn là: Dũng, là dũng cảm, gan góc, gặp việc phải có gan làm. Thấy
khuyết điểm có gan sửa chữa. Cực khổ khó khăn có gan chịu đựng. Có gan
chống lại vinh hoa phú q khơng chính đáng. Nếu cần thì có gan hy sinh cả tính
mệnh cho đảng, cho Tổ quốc. Không bao giờ rụt rè, nhút nhát. Như vậy người
cách mạng phải có dũng, khơng có dũng thì khơng làm được cách mạng. Dũng
giúp người cách mạng vượt qua khó khăn thử thách, giám hy sinh bản thân mình

vì cách mạng. Tuy nhiên, dũng phải đi đơi với trí thơng minh, chứ chỉ có dũng
thơi thì khơng thể thành cơng, bởi vũ dũng vơ mưu thì chỉ có thất bại mà khơng
có thành cơng.
Năm là: Liêm, là không thâm địa vị. Không tham tiền tài. Không tham
sung sướng. Khơng ham người tâng bốc mình, là quang minh chính đại, khơng
hủ hố.
Tóm lại, có thể thấy rằng những khái niệm : Nhân, Nghĩa, Trí, Dũng, Liêm
cũng được đề cập trong học thuyết đạo đức của nho giáo, phản ánh yêu cầu,
chuẩn mực đạo đức của các bậc quân tử trong xã hội phong kiến, được Hồ Chí
Minh kế thừa và khái quát những phẩm chất cần có của người cán bộ cách mạng.
Tuy nhiên Hồ Chí Minh đã đưa vào những khái niệm ấy những nội dung mới,
hình thành những chuẩn mực đạo đức mới, phù hợp với yêu cầu của nền đạo đức
cách mạng. Hồ Chí Minh cho rằng người cán bộ, đảng viên mà có đầy đủ đức


8

8

tính tốt đẹp ấy, họ sẽ có nền tảng tinh thần vững chắc, giúp họ đủ sức vượt qua
mọi khó khăn thử thách hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ mà Đảng, Tổ quốc, nhân
dân giao phó.
*vai trị của đạo đức cách mạng theo tư tưởng Hồ Chí Minh
Theo Hồ Chí Minh đạo đức là gốc của người cách mạng. Người cách
mạng phải có đạo đức cách mạng. Có đạo đức cách mạng thì người cán bộ mới
được dân tin, dân phục, dân u, từ đó thì người cán bộ mới có thể lãnh đạo
được dân chúng làm cách mạng. Hồ Chí Minh chỉ ra đối với người cán bộ, đảng
viên khơng có đạo đức cách mạng thì tài giỏi mấy cũng không thể lãnh đạo được
dân chúng. Người coi đạo đức cách mạng là gốc, là nền tảng vững chắc, là lý
tưởng sống của người cách mạng. Nó là động cơ bên trong, tạo ra sự thôi thúc to

lớn để người cách mạng thực hiện, nó tăng thêm sức mạnh bền bỉ giúp người
cách mạng có đủ sức mạnh để suốt đời hy sinh phấn đấu cho mục tiêu lý tưởng
của đảng. Đạo đức cách mạng còn là nền tảng cho những năng lực, tài năng của
người cán bộ đảng viên phục vụ lợi ích cho cách mạng, cho Tổ quốc, cho nhân
dân. Hồ Chí Minh viết “Cũng như sơng có nguồn mới có nước, khơng có nguồn
thí sơng cạn. Cây phải có gốc, khơng có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải
có đạo đức, khơng có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng khơng lãnh đạo được
nhân dân. Vì muốn giải phóng cho dân tộc, giải phóng cho lồi người là một
cơng việc to tát, mà tự mình khơng có đạo đức, khơng có căn bản, tự mình đã hủ
hố, xấu xa thì làm nổi việc gì”4.
Hồ Chí Minh cho rằng làm cách mạng để cải tạo xã hội cũ thành xã hội
mới là một sự nghiệp hết sức vẻ vang, đồng thời đó cũng là nhiệm vụ hết sức
nặng nề, đó là một cuộc đấu tranh lâu dài, phức tạp, gian khổ, cũng như người có
4Sđd, tr 252-253


9

9

sức mạnh mới gánh được xa, người cách mạng có đạo đức cách mạng làm nền
tảng mới hoàn thành nhiệm vụ một cách vẻ vang. Có đạo đức cách mạng thì khi
gặp khó khăn gian khổ, hoặc thậm chí bị thất bại cũng không sợ sệt, rụt rè hoặc
lùi bước. Cũng nhờ có đạo đức cách mạng mà người cách mạng khơng ngần ngại
hy sinh tất cả lợi ích riêng của cá nhân mình, khi cần sẵn sàng hy sinh cả tính
mạng mình cho Đảng, Tổ quốc, cho nhân dân. Có đạo đức cách mạng thì khi gặp
thuận lợi, thành cơng, khó khăn hay thất bại đều một lịng quyết tâm vì lợi ích
của đảng, của dân tộc.
Hồ Chí Minh quan niệm đạo đức cách mạng là “đạo đức vĩ đại, nó khơng
vì danh vọng của cá nhân, mà vì lợi ích chung của Đảng, của dân tộc, của lồi

người”5. Vì vậy đạo đức cách mạng là cơ sở tinh thần, là lý tưởng cao đẹp của
cách mạng, chính vì vậy địi hỏi con người cần vươn tới, nó trở thành nền tảng
vững chắc để tập hợp được lực lượng quần chúng làm cách mạng, cũng chính
đạo đức cách mạng là lý tưởng cao đẹp để loài người vươn tới, và là cơ sở để
Đảng ta định ra đường lối chiến lược và sách lược đúng đắn. Đạo đức cách mạng
cịn góp phần nhân đạo hố các quan hệ xã hội giáo dục con người, hướng con
người đến những giá trị cao đẹp: chân, thiện, mỹ, do đó nó cịn là nguồn lực tinh
thần cổ vũ động viên lôi kéo quần chúng nhân dân vào cuộc đấu tranh cách mạng
nhằm giải phóng giai cấp dân tộc, giải phóng con người khỏi ách đô hộ của chủ
nghĩa đế quốc, chủ nghĩa thực dân. Trong tác phẩm nhiệm vụ đoàn thanh niên
của Lênin có viết “Chúng ta nói rằng đạo đức của chúng ta là hồn tồn phụ
thuộc vào lợi ích của cuộc đấu tranh giai cấp của giai cấp vô sản. Đạo đức của
chúng ta là những lợi ích của cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản mà ra” 6. Và
cũng trong tác phẩm lênin cũng chỉ rõ “Cuộc đấu tranh giai cấp còn tiếp tục và
5Sđd, tr 252
6 Lênin Toàn tập, tập 41 Nxb tiến bộ,M1977, tr 369


10

10

nhiệm vụ của chúng ta là làm cho tất cả mị lợi ích phụ thuộc vào cuộc đấu tranh
này. Chúng ta nói rằng: đạo đức đó là những gì góp phần phá huỷ xã hội cũ của
bọn bóc lột và góp phần đồn kết tất cả nhưỡng người lao động chung quanh giai
cấp vô sản đang sáng tạo ra xã hội mới, của những người cộng sản”7. Vì thế có
thể nói đạo đức cách mạng là vũ khí tinh thần sắc bén của giai cấp công nhân và
nhân dân lao động trong sự nghiệp đấu tranh cách mạng vĩ đại của giai cấp vơ
sản.
Tóm lại : Đạo đức cách mạng theo tư tưởng Hồ Chí Minh là quyết tâm

suốt đời đấu tranh cho Đảng, cho cách mạng, cho sự nghiệp giải phóng dân tộc
giải phóng giai cấp, giải phóng tồn nhân loại. Ra sức làm việc cho Đảng, giữ
vững kỷ luật Đảng, thực hiện tốt đường lối chính sách của đảng. Đặt lợi ích của
Đảng, của nhân dân lao động lên trên, lên trước lợi ích của cá nhân mình. Vì sự
nghiệp của đảng mà hy sinh quên mình, gương mẫu trong mọi việc, là không
ngừng nâng cao phẩm chất năng lực bản thân, phải làm cho mình là tấm gương
để mọi người noi theo.
3. ý nghĩa của vấn đề trong xây dựng đạo đức cách mạng của người cán bộ,
đảng viên trong tình hình hiện nay
Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng trong tác phẩm “Sửa đổi lối
làm việc” có ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn to lớn, là một tài sản vô giá của
tồn Đảng, tồn dân ta. Hồ Chí Minh khơng chỉ làm rõ thế nào là đạo đức cách
mạng, người cách mạng có những tiêu chí nào, mà Người cịn chỉ ra và cảnh báo
những căn bệnh nguy hiểm mà đảng có thể mắc phải làm tổn hại đến thanh danh
và sức chiến đấu của Đảng chân chính. Tác phẩm là một trong những cơ sở cơ
bản nhất để định ra những nguyên tắc, chuẩn mực của đạo đức cách mạng và
7 Lênin Toàn tập, tập 41 Nxb tiến bộ,M1977, tr 369


11

11

định ra đường hướng đúng đắn trong xây dựng nền đạo đức xã hội, xã hội chủ
nghĩa.
Trải qua 60 năm tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” vẫn còn nguyên giá trị và
nó đã thấm sâu vào lớp lớp cán bộ, đảng viên của Đảng, nó đã trở thành vũ khí lý
luận, vũ khí tinh thần sắc bén, trở thành lẽ sống cao cả của người cán bộ cách
mạng. Tác phẩm đã góp phần khơng nhỏ vào sự khắc phục những sai lầm,
khuyết điểm về mặt đạo đức trong cán bộ đảng viên, xây dựng Đảng ta thật sự

trong sạch vững mạnh. Trong tình hiện nay ngẫm lại những tinh thần mà tác
phẩm đề cập thì Hồ Chí Minh đã dự báo hết sức sâu sắc về những khuyết điểm
của cán bộ, đảng viên.
Trong công cuộc đổi mới hiện nay, đất nước ta đã thu được nhiều thành
tựu to lớn, nền kinh tế có sự phát triển, chính trị xã hội được giữ vững và ổn
định, quốc phòng an ninh chính trị được tăng cường, quan hệ đối ngoại được mở
rộng, đội ngũ cán bộ đảng viên đại đa số đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ theo
cương vị chức trách. Tuy nhiên, bên cạnh những tích cực cịn bộc lộ những hạn
chế, một bộ phận cán bộ đảng viên chưa thực sự thấm nhuần đạo đức cách mạng,
vẫn còn để chủ nghĩa cá nhân làm tha hoá biến chất tư cách của người cán bộ
đảng viên. Tình trạng quan liêu, tham nhũng, chạy chức, chạy quyền, sống thực
dụng, sống bng thả khơng vì lợi ích tập thể, họ đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi
ích tập thể, hiện tượng lười học tập, thích hưởng thụ, ngại rèn luyện, lối sống
thực dụng chạy theo đồng tiền, coi thường kỷ cương pháp luật của nhà nước, kỷ
luật của đảng. Từ những hạn chế đó, việc nâng cao đạo đức cách mạng, chống
chủ nghĩa cá nhân, xây dựng Đảng thực sự trong sạch vững mạnh đã trở thành
nhiệm vụ then chốt trong sự nghiệp cách mạng. Nâng cao đạo đức cách mạng,
chống chủ nghĩa cá nhân là công việc hết sức khó khăn, phức tạp và lâu dài. Để
làm tốt những tiêu chí của đạo đức cách mạng theo tư tưởng Hồ Chí Minh,


12

12

khơng phải một cá nhân có thể làm được mà địi hỏi cả hệ thống chính trị, tồn
xã hội và đội ngũ cán bộ đảng viên phải thực sự trong sạch. Trong đó, địi hỏi
chúng ta phải tiến hành đồng bộ nhiều biện pháp, cần thường xuyên giáo dục cho
mọi người và thấy được tầm quan trọng của đạo đức cách mạng, giáo dục mục
tiêu lý tưởng, đường lối, quan điểm, nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng.

Trong tình hình hiện nay, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch đang
tìm mọi cách chống phá các nước xã hội chủ nghĩa cịn lại trong đó Việt Nam là
một trọng điểm, chúng dùng mọi thủ đoạn, âm mưu, hịng phi chính trị hố qn
đội, thực hiện đa nguyên chính trị đa Đảng đối lập, chia rẽ khối đại đồn kết dân
tộc, làm sói mịn về lối sống đạo đức, những giá trị đạo đức cách mạng bị chúng
làm hoen ố, làm cho lực lượng thanh niên sống chạy theo đồng tiền, ham hưởng
thụ…Quân đội ta là công cụ bạo lực sắc bén của Đảng, của nhà nước với yêu cầu
nhiệm vụ về bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa của quân đội đòi hỏi quân đội ngày
càng phải tuyệt đối trung thành với sự nghiệp cách mạng của đảng của nhân dân.
Do đó việc giáo dục đạo đức cách mạng cho cán bộ chiến sĩ trong quân đội là
yêu cầu khách quan và tất yếu. Chúng ta phải xác định mục tiêu, nội dung biện
pháp giáo dục đạo đức thích hợp nhằm xây dựng được đời sống đạo đức lành
mạnh trong quân đội. Phải làm cho mỗi cán bộ chiến sĩ ln có lối sống đạo đức
cách mạng, sống có kỷ luật, có phẩm chất năng lực đủ sức chống lại sự phản
khang của các thế lực chống co đường đi lên chủ nghĩa xã hội mà đảng, Bác,
nhân dân ta đã lựa chọn, để không ngường xây dựng quân đội cách mạng chính
qui tinh nhuệ và từng bước hiện đại, và là đội quân luôn trung với đảng, trung
với nước, hiếu với dân, nhiệm vụ nào cũng hồn thành, khó khăn nào cũng vượt
qua kẻ thù nào cũng đánh thắng.


13

13