Giáo án Ngữ văn 6 HKII

<span class='text_page_counter'>(1)</span>BAØI 18 (Tuaàn 18) Tieát 73-74 : VAÊN BAÛN. I.. II.. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: - HS nắm được ý nghĩa, nội dung của “Bài học đường đời đầu tiên” đối với Dế Meøn trong baøi vaên. - HS cảm nhận được nét đặc sắc trong nghệ thuật miêu tả kể chuyện và sử dụng từ ngữ độc đáo của nhà văn Tô Hoài. - Rèn luyện HS kĩ năng đọc, phân tích hình tượng văn học trong loại truyện viết về đề tài loài vật, miêu tả và kể chuyện. TIEÁN TRÌNH GIAÛNG DAÏY: 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Hãy kể lại truyện “Bản án trộm trứng gà” - Cho bieát yù nghóa giaùo duïc coù trong truyeän? 3. Bài mới:  Giới thiệu bài : Tuổi trẻ thường xốc nổi, bồng bột, tự phụ. Chính vì vậy dễ dẫn đến sai lầm, vấp ngã trên đường đời. Nhưng nếu biết dừng lại đúng lúc thì có thể khắc phục hậu quả đã gây ra. Bài học hôm nay các em tìm hiểu là một minh chứng cho điều đó. - Giáo viên giới thiệu bài  ghi tựa. - Giải nghĩa từ khó: mẫm, hủn hoẳn, cà khia, xốc nổi, trịnh thượng, ăn xổi ở thì.... TIEÁN TRÌNH BAØI GIAÛNG. PHAÀN GHI BAÛNG. - GV mời HS đọc phần chú thích SGK trang 8. - GV giaûi thích ngaén goïn veà taùc giaû Tô Hoài và tác phẩm “Dế Mèn phieâu löu kí”. [?] Nhaân vaät chính trong truyeän laø ai? Lời tả và lời kể trong truyện là lời của nhân vật nào? [?] Baøi vaên coù theå chia laøm maáy đoạn? Theo em nội dung chính của mỗi đoạn là gì? Hãy thử chỉ ra câu văn giữ chức năng liên kết giữa các đoạn? - GV mời HS đọc lại từ đầu  “vuoát raâu”.. I.. Giới thiệu tác giả - tác phẩm: SGK trang 8. II. Phaân tích: 1. Nhaân vaät Deá Meøn: a. Hình daùng:. - Ñoâi caøng maãm boùng. - Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứng daàn vaø nhoïn hoaét. - Ñoâi caùnh daøi kín xuoáng taän chaám ñuoâi. - Đầu to rất bướng. - Hai caùi raêng ñen nhaùnh. - Râu dài rất đỗi hùng dũng.  chàng dế thanh niên cường tráng, đẹp. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> [?] Hình dáng của Dế Mèn được mieâu taû ra sao? Em coù nhaän xeùt gì veà hình dáng được miêu trả trên của Dế Meøn? - GV mời HS đọc lại đoạn “Tôi đi ... haï roài”. [?] Haõy chæ ra caùc chi tieát mieâu taû hành động của Dế Mèn? [?] Haõy chæ ra caùc chi tieát mieâu taû hành động của Dế Mèn? [?] Qua cách tự giới thiệu của Dế Mèn về hình dáng, hành động của mình đã bộc lộ những nét gì trong tính neát cuûa Deá Meøn? [?] Em thaáy hình aûnh cuûa Deá Meøn trong bài văn đẹp và chưa đẹp ở điểm nào về ngoại hình, tính nết? - GV mời HS đọc lại đoạn “Tính tôi hay nghịch ranh... đầu tiên”. [?] Hãy thử so sánh hành động và thái độ của Dế Mèn trước và sau khi treâu chò Coác? [?] Keát quaû vieäc laøm treân cuûa Deá Meøn? [?] Qua câu chuyện ấy, Dế Mèn đã rút ra được bài học đường đời đầu tiên cho mình. Bài học đó là gì? [?] Em haõy cho bieát bieän phaùp ngheä thuật được sử dụng chủ yếu trong baøi? Em coù nhaän xeùt gì veà caùch xaây dựng hình ảnh các con vật có trong truyeän? - Ở đoạn cuối câu truyện, sau khi chôn cất Dế Choắt, Dế Mèn đứng lặng hồi lâu trước nấm mộ của người bạn xấu số. Em hãy thử hình dung tâm trạng của Dế Mèn để nói lên, diễn tả lại tâm trạng ấy theo lời kể cuûa Deá Meøn. [?] Từ câu chuyện này, em rút ra được bài học gì trong cuộc sống?. trai vaø öa nhìn. b. Hành động: - Dám cà khịa với bà con trong xóm. - Quaùt maáy chò Caøo Caøo. - Ngứa chân đá anh Gọng Vó.  Tính hung hăng, khinh thường, ngạo mạn đối với mọi người. 2.Bài học đường đời đầu tiên:. Keát quaû : - Thoát chết. - Deà Meøn aân haän, choân caát Choaét  ruùt ra bài học đường đời đầu tiên. III. Ghi nhớ: Baøi vaên mieâu taû Deá Meøn coù veû đẹp cu6ờng tráng của tuổi trẻ nhưng tính neát coøn kieâu caêng, xoác noåi. Do baøy troø trêu chọc cốc nên đã gây ra cái chết thảm thöông cho Deá Choaét, Deá Meøn hoái haän vaø rút ra được bài học đường đời cho mình. Nghệ thuật miêu tả loài vật của Tô Hoài rất sinh động, cách kể chuyện theo ngôi thứ nhất tự nhiên, hấp dẫn, ngôn ngữ chính xaùc, giaøu tính taïo hình .. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> 4. Cuûng coá: - HS chia nhóm đóng vai nhân vật để kể lại truyện. 5. Daën doø: - Học phần ghi nhớ. - Soạn bài: “ Phó từ” .  Ruùt kinh nghieäm :. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Tuaàn 19. Tieát 75 PHÓ TỪ I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : Giúp HS _ Nắm được khái niệm phó từ. _ Hiểu và nhớ được các loại ý nghĩa chính của phó từ . _ Biết đặt câu có chứa phó từ để thể hiện các ý nghĩa khác nhau. I/ TIEÁN TRÌNH GIAÛNG DAÏY : 1 / Ổn định lớp : 2/ Kiểm tra bài cũ: “ Bài học đường đời đầu tiên” _ Hãy cho biết Dế Mèn ở chương I là một chú dế như thế nào về hình dáng , tính tình , cách cư xử với mọi người xung quanh? _ Đọc phần ghi nhớ SGK 3/ Bài mới  Giới thiệu : GV cho HS nhắc lại phần trước và phần sau của cụm động từ và cụm tính từ  giới thiệu phó từ. TIEÁN TRÌNH BAØI GIAÛNG PHAÀN GHI BAÛNG I/ Tìm hieåu baøi: I/ Tìm hieåu baøi: 1/ Phó từ là gì: 1/ Phó từ là gì ? _ GV cho HS laøm BT1 (SGK) a/ đã đi………cũng ra ………..vẫn chưa _ Yêu cầu HS ghi ra vở những từ được in thấy……..thật lỗi lạc. đậm bổ sung ý nghĩa. b/ ….soi gương được và rất ưa nhìn ……..to a/ đã(đi) cũng(ra) vẫn chưa(thấy) thật(lỗi ra ……..rất bướng laïc)  Pho ùtừ đi kèm với động từ , tính từ. b/ (soi gương) được, rất (ưa nhìn), (to) ra, 2/ Các loại phó từ: rất (bướng). _ HS xác định từ loại cho những từ đã tìm ở treân. YÙ nghóa Đứng Đứng  Phó từ thường bổ sung ý nghĩacho trước sau những từ loại gì ? Chæ quan heä đã, đang  HS đọc ghi nhớ SGK /12 . thời gian 2/ Các loại phó từ . Chỉ mức độ thaät, raát laém _ Hãy tìm hiểu ý nghĩa các từ in đậm ở Chỉ sự tiếp cuõng, vaãn BT 1 .  Chúng có giống các thực từ diễn tương tự không ? ( Chúng là các hư từ ) Chỉ sự phủ khoâng, _ HS laøm BT 2 ñònh chöa _ Tìm các phó từ bổ sung ý nghĩa cho Chỉ sự cầu đừng những động từ , tính từ in đậm . khieán  Yêu cầu HS chép cả cụm từ vào vở  Chæ keát quaû vaø vaøo, ra Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> nhaän. hướng Chæ khaû naêng được II/ Bài học: Học thuộc ghi nhớ SGK trang 12, 14. xét về vị trí của những từ in đậm với các động từ , tính từ mà chúng đi kèm. đứng trước động từ,tính đứng sau từ đã ñi cuõng ra vaãn chöa thaáy thaät loãi laïc soi được raát öa nhìn to ra raát bướng  Nhận xét vị trí của phó từ  Phó từ là những hư từ đứng trước hoặc sau động từ , tính từ.  Xaùc ñònh yù nghóa vaø coâng duïng cuûa phó từ . _ Điền các phó từ đã tìm được ở phần I,II vào bảng phân loại SGK . _ So sánh ý nghĩa của các cụm từ có và không có phó từ để tìm ra ý nghĩa của phó từ. YÙ nghóa Đứng Đứng trước sau Chæ quan heä đã, đang thời gian Chỉ mức độ thaät, raát laém Chỉ sự tiếp cuõng, vaãn diễn tương tự Chỉ sự phủ khoâng, ñònh chöa Chỉ sự cầu đừng khieán Chæ keát quaû vaø vaøo, ra hướng Chæ khaû naêng được _ Tìm thêm các phó từ thuộc các loại trên . _ Theo em phó từ có mấy loại lớn . Hãy kể ra .. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>  HS đọc ghi nhớ SGK / 14. Luyeän taäp : HS laøm BT 1,2,3 / 14,15. Gợi ý giải bài tập _ BT 1 : Những phó từ a/ _ đã ( quan hệ thời gian ) _ đương, sắp , ra ( thời gian , sự tiếp diễn tương tự _ kết quả và hướng ) _ không còn ( phủ định , sự tiếp diễn tương tự ) _ cũng sắp (sự tiếp diễn tương tự _ thời gian ) _ đã ,đã ( thời gian ) _ đều ( sự tiếp diễn tương tự ) _ Cũng sắp ( tiếp điễn tương tự _ thời gian ) b/ _ Đã , được (thời gian , kết quả) BT 2 : GVhướng dẫn HS cách viết và gạch dưới các phó từ BT 3: Chính tả _ Chú ý các từ ngữ dễ viết sai của HS địa phương. 4 / Củng cố : Sửa BT 5/ Daën doø : _ Hoïc baøi . _ Soạn “Quan sát tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn mieâu taû” .. Tieát 76 :. I.. II.. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: - HS nắm được những hiểu biết chung về văn miêu tả. - HS nắm được những yêu cầu của văn tả cảnh, tả người. TIEÁN TRÌNH GIAÛNG DAÏY: 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Kiểm tra sự chuẩn bị của HS. 3. Bài mới:  Giới thiệu bài : Ở HK I, các em đã được học văn tự sự (gọi là kể chuyện) gồm có kể chuyện đời thường, kể chuyện sáng tạo. Qua HK II, các em sẽ học một thể loại mới, đó là văn miêu tả.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> TIEÁN TRÌNH BAØI GIAÛNG. PHAÀN GHI BAÛNG. Vaên baûn: “Deá Meøn phieâu löu kí” - GV duøng vaên baûn “Deá Meøn I.  Deá Meøn: phiêu lưu kí” làm dẫn chứng. [?] Hãy tìm những chi tiết, từ ngữ - Chàng dế thanh niên cường tráng. mieâu taû hình aûnh Deá Meøn vaø Deá - Ñoâi caøng maãm boùng. - Những cái vuốt... cứng dần và nhọn. Choaét? [?] Em coù nhaän xeùt gì veà hình aûnh - Ñoâi caùnh daøi kín xuoáng taän chaân. của hai chú dế vừa được miêu tả - Cả người rung rinh một màu nâu bóng.  chú dế đẹp, lực lưỡng. đó? [?] Em có nhận xét gì về lời văn  Dế Choắt: - Người gầy gò, dài lêu nghêu... miêu tả của tác giả Tô Hoài? - Cánh ngắn củn.. hở cả mạn sườn. - GV ñöa ra 3 tình huoáng trong - Ñoâi caøng beø beø, naëng neà.. saùch giaùo khoa trang 15. Yeâu - Raâu ria cuïc coù moät maåu...  chuù deá oám yeáu. caàu HS thaûo luaän .. [?] Miêu tả con đường về nhà em? [?] Mieâu taû chieác aùo maø em muoán mua? [?] Miêu tả hình dáng người bạn em? [?] Theo em, theá naøo laø vaên mieâu taû? [?] Muốn miêu tả hay, đúng, chính xaùc ta caàn phaûi laøm gì?  dẫn đến ghi nhớ SGK .. II.. Ghi nhớ: Văn miêu tả là loại văn nhằm giúp người đọc, người nghe hình dung những đặc điểm, tính chất nổi bật của một sự vật, sự việc, con người, phong cảnh, … làm cho những cái đó như hiện lên trước mắt người đọc, người nghe. Trong văn miêu tả, năng lực quan sát của người viết, người nói thường bộc lộ rõ nhất .. 4. -. Luyeän taäp: Đoạn 1: miêu tả hình ảnh Dế Mèn: chú dế cường tráng, khỏe mạnh. Đoạn 2: miêu tả hình ảnh chú bé Lượm (nhỏ nhắn, nhanh nhẹn, đáng yêu). Đoạn 3: miêu tả quang cảnh sinh hoạt của các sinh vật trong hồ ao (nhộn nhịp, đông đúc).  HS luyện viết đoạn văn theo yêu cầu: - Tả cảnh mùa đông đến : lạng lẽo, ẩm ướt, mưa phùn, sương mù … - Khuôn mặt người mẹ của em : + Sáng đẹp, hiền hậu, nghiêm nghị + Vui vẻ, lo âu, trăn trở 5. Daën doø: - Hoïc baøi.. -. Chuẩn bị bài: Sông nước Cà Mau  Ruùt kinh nghieäm :. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> BAØI 19 (Tuaàn 19) Tieát 77 :. VAÊN BAÛN. I.. II.. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: - HS cảm nhận được sự phong phú và độc đáo của thiên nhiên, sông nước vùng Caø Mau. - HS nắm được nghệ thuật miêu tả và thuyết minh về cảnh sông nước trong bài vaên cuûa taùc giaû. TIEÁN TRÌNH GIAÛNG DAÏY: 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Em haõy mieâu taû laïi hình aûnh cuûa Deá Meøn. - Đọc phần ghi nhớ SGK trang 11. 3. Bài mới:  Giới thiệu bài : “ Đẹp vô cùng Tổ Quốc ta ơi … !” Thật vậy đất nước ta đâu đâu cũng đẹp, cũng xinh. Đó là niềm tự hào của dân tộc ta. Có không biết bao nhiêu nhà văn, nhà thơ viết nên những trang viết đầy tự hào về đất nước như Nguyễn Tuân, Tô Hoài … Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu một vùng cực nam của đất nước qua ngòi bút của Đoàn Giỏi trong đoạn trích “ Sông nước Cà Mau”.. TIEÁN TRÌNH BAØI GIAÛNG. PHAÀN GHI BAÛNG. - GV mời HS đọc phần (*) chú thích SGK trang 20. - GV giới thiệu sơ qua về tác giả, tác phẩm cùng đoạn trích ở SGK. [?] Baøi vaên mieâu taû caûnh gì? [?] Em thử nhận xét về trình tự miêu taû cuûa taùc giaû? [?] Tác giả đã diễn tả ấn tượng ban đầu bao trùm về sông nước Cà Mau. Aán tượng ấy như thế nào và được diễn tả qua những giác quan nào? [?] Em coù nhaän xeùt gì veà quang caûnh chung cuûa vuøng Caø Mau? [?] Ngoài miêu tả, tác giả còn đưa vaøo baøi phaàn giaûi thích, thuyeát minh. Em hãy chỉ ra đoạn văn có chức naêng treân trong baøi vaên naøy? [?] Qua đoạn giải thích, thuyết minh. I.. Giới thiệu tác giả, tác phẩm: SGK trang 20 II. Phaân tích: 1. Quang caûnh chung vuøng Caø Mau:. - Soâng ngoøi, keânh raïch buûa giaêng chi chít nhö maïng nheän. - Trời xanh ... nước xanh. Chung quanh toàn một màu xanh cây lá.  so sánh: từ ngữ gợi màu sắc: cảnh thiên nhiên rộng lớn, đầy sức sống. 2. Sông nước vùng Cà Mau: a. Soâng Naêm Caên: - Mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngaøy ñeâm nhö thaùc. - Cá nước bơi hàng đàn... như người bôi eách. - Giữa dòng sông rộng hơn ngàn thước. - Rừng đước dựng lên cao ngất như hai. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> aáy em coù nhaän xeùt gì veà caùch ñaët teân cho các dòng sông, con kênh ở vùng Cà Mau? Những địa danh này gợi ra ñaëc ñieåm gì veà thieân nhieân vuøng Caø Mau? - GV mời HS đọc lại đoạn từ “Thuyeàn chuùng toâi... khoùi soùng ban mai”. [?} Sông Năm Căn được miêu tả như thế nào? Hãy tìm những chi tiết thể hiện sự rộng lớn, hùng vĩ của dòng sông và rừng đước? [?] Em coù nhaän xeùt gì veà hình aûnh con sông Năm Căn quan lời miêu tả của taùc giaû? - GV mời HS đọc lại đoạn từ “Chợ Năm Căn rừng Cà Mau”. [?] Đoạn văn trên tả cảnh gì? [?] Chợ Năm Căn được tác giả miêu taû nhö theá naøo? [?] Từ đoạn văn miêu tả trên, em có suy nghĩ gì về cảnh chợ vùng Cà Mau? [?] Qua baøi vaên naøy, em hình dung như thế nào và có cảm tưởng gì về vuøng Caø Mau cuûa Toå quoác? - GV mời HS đọc phần ghi nhớ.. dãy trưởng thành vô tận.  so sánh, từ ngữ gợi hình ảnh, màu saéc, bao la, huøng vó vaø hoang daõ. b. Chợ Năm Căn: - Naèm saùt beân soâng... - Những túp lều lá thô sơ. - Những ngôi nhà gạch văn minh. - Những đống gỗ cao như núi... - Những cột đáy, thuyền chài... dập deành treân soùng. - Những bến vận hà nhộn nhịp. - Những lò than hầm gỗ đước. - Những ngôi nhà bè... - ... với đủ giọng nói.. đủ kiểu ăn vaän...  so sánh: từ ngữ gợi tả, màu sắc, âm thanh, hình ảnh: cảnh chợ tấp nập, trù phú, độc đáo và riêng biệt. III. Ghi nhớ: Cảnh sông nước Cà Mau có vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã. Chợ Năm Căn là hình ảnh cuộc sống tấp nập, trù phú, độc đáo ở vùng đất tận cùng phía nam Tổ quốc . Bức tranh thiên nhiên và cuộc sống ở vùng Cà Mau hiện lên vừa cụ thể, vừa bao quát thông qua sự cảm nhận trực tiếp và vốn hieåu bieát phong phuù cuûa taùc giaû.. IV.. Luyeän taäp: Đọc thêm bài “Mũi Cà Mau” của nhaø thô Xuaân Dieäu.. 4. -. Daën doø: Hoïc baøi. Giới thiệu vắn tắt về con sông quê hương em. Soạn bài: “So sánh”  ĐDDH : tranh “ Sông nước Cà Mau”, đèn chiếu .  Ruùt kinh nghieäm :. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> So saùnh. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Tieát 79-80. QUAN SÁT, TƯỞNG TƯỢNG, SO SÁNH & NHAÄN XEÙT TRONG VAÊN MIEÂU TAÛ I.. II.. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: - HS thấy được vai trò, tác dụng của quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong vaên mieâu taû. - HS bieát caùch vaän duïng caùc yeáu toá naøy trong khi vieát baøi vaên mieâu taû. TIEÁN TRÌNH GIAÛNG DAÏY: 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Theá naøo laø so saùnh ? - Moâ hình caáu taïo cuûa pheùp so saùnh ? 3. Bài mới:  Giới thiệu bài : Để miêu tả chính xác và sinh động, người viết phải qua nhiều công đoạn. Trước hết phải quan sát rồi sau đó nhận xét, liên tưởng, tưởng tượng, ví von, so sánh … Muốn làm được như vậy chúng ta cùng tìm hiểu qua bài học hôm nay .. TIEÁN TRÌNH BAØI GIAÛNG. PHAÀN GHI BAÛNG. - GV mời HS đọc từng đoạn văn. [?] Đoạn 1 tả sự vật nào? [?] Em hình dung Deá Choaét laø moät chú dế ra sao qua lời văn miêu tả cuûa taùc giaû? [?] Đoạn 2 tả phong cảnh gì? Đó là cảnh sông nước như thế nào? - Em có nhận xét gì về lời văn mieâu taû (caùch mieâu taû) coù trong từng đoạn văn trên? - Em rút ra được yêu cầu gì khi đi vaøo laøm vaên mieâu taû?. I.. Tìm hieåu baøi:. - Đoạn 1: Chú dế ốm yếu, xấu xí. - Đoạn 2: Cảnh sông nước vùng Cà Mau rộng lớn, bao la, hùng vĩ. - Đoạn 3: Hình ảnh cây gạo vào mùa xuaân. II. Ghi nhớ: Muốn miêu tả được , trước hết người ta phải biết quan sát, rồi từ đó nhận xét, liên tưởng, tưởng tượng, ví von, so sánh, … để làm nổi bật lên những đặc điểm tiêu biểu của sự vật .. 4. Luyeän taäp: Baøi 1/28 : Caûnh Hoà Göôm “... hồ (Gươm) … cầu (Thê Húc).. .đền (Ngọc Sơn) .. .tháp (Bút)... Baøi 2/29 : - Đẹp, cường tráng: rung rinh một màu... ưa nhìn; hai cái răng... làm việc; sợi râu daøi.. huøng traùng. - Ương bướng, kiêu căng: đầu to... bướng; hãnh diện..; trịnh trọng và khoan thai... Bài 3, 4, 5 / 29 : HS làm, GV sửa và nhận xét. - GV mời HS đọc phần đọc thêm trang 30. 5. Daën doø:. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> -. Hoïc baøi. Soạn bài: Bức tranh của em gái tôi.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Mưa đã ngớt. Trời rạng dần. Mấy con chim... râm ran. Mưa tạnh, Phía đông... vắt. Mặt trời... 1. Daën doø: - Hoïc baøi. - Soạn bài: so sánh. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> BAØI 20 (Tuaàn 20) Tieát 81-82 : VAÊN BAÛN. ---TAÏ DUY ANH--I.. II.. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: - HS nắm được nội dung và ý nghĩa truyện. - HS nắm được nghệ thuật kể truyện và miêu tả tâm lý nhân vật trong tác phẩm. TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Đọc ghi nhớ bài Sông nước Cà Mau. - Hãy cho biết cảm nghĩ của em về vùng đất Cà Mau? 3. Bài mới:  Giới thiệu bài : Văn bản mà chúng ta tiếp cận hôm nay là một truyện ngắn đạt giải cao nhất trong cuộc thi “ Tương lai vẫy gọi” do báo Thiếu niên tiền phong phát động của nhà văn Tạ Duy Anh. Để cảm nhận được nội dung ý nghĩa truyện thông qua nghệ thuật kể chuyện và miêu tả tâm lý nhân vật trong tác phẩm, các em đã chuẩn bị những câu hỏi gợi ý trong SGK. Trên cơ sở đó, chúng ta sẽ cùng nhau thảo luận để rút ra được bài học thiết thực cho bản thân trong học tập cũng như trong cuộc sống qua bài “ Bức tranh của em gái tôi” .. TIEÁN TRÌNH BAØI GIAÛNG. PHAÀN GHI BAÛNG. Giới thiệu tác giả - tác phẩm: - GV mời HS đọc phần (*) chú thích I. SGK trang 33 SGK trang 33, giải nghĩa từ khó. Phaân tích: - GV nêu tình huống có vấn đề cho HS II. 1. Người anh: trao đổi, thảo luận. - Toâi baét gaëp... toâi bí maät theo 1. [?] Theo em, nhaân vaät chính trong doõi. truyeän seõ laø ai? Vì sao?  toø moø, hieáu kì. [?] Truyện được kể theo lời và ý nghĩ của nhân - Toâi luoân caûm thaáy mình baát vật nào? Việc lựa chọn cách kể có tác dụng gì? taøi... toâi chæ muoán guïc xuoáng [?] Haõy chæ ra caùc chi tieát mieâu taû dieãn khóc  .. chỉ cần một lỗi nhỏ ở biến tâm trạng người anh qua các thời noù laø toâi gaét um leân. ñieåm sau:  Từ đầu cho đến lúc thấy em gái tự chế - ... xem trộm những bức tranh... lén lút một tiếng thở dài. maøu veõ?  Khi tài năng hội họa ở cô em gái được  Mặc cảm, ghen tị với tài năng cuûa coâ em gaùi. phaùt hieän? [?] Theo em, tại sao khi tài năng người em - Tôi giật sững người ...  ngỡ ngaøng  haõnh dieän  xaáu hoå  gái được phát hiện, người anh lại có tâm. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> trạng “không thân” với em gái như trước?  Khi lén xem những bức tranh em gái vẽ [?] Em nghĩ như thế nào về tiếng thở dài của người anh?  Khi đứng trước bức tranh đoạt giải của em gaùi? Haõy giaûi thích, nhaän xeùt veà taâm trạng của người anh trong đoạn này? (GV có thể cho HS đọc lại đoạn: “Trong gian phòng... lòng nhân hậu của em con đấy.”). 2. [?] Từ lời kể của nhân vật người anh, người em gái đã hiện ra trước mắt chúng ta laø moät coâ beù nhö theá naøo? [?] Hãy đưa các chi tiết chứng minh cho điều em vừa nói? [?] Trong những phong cách tốt đẹp của người em gái, em thích nhất điểm nào? Vì sao? [?] Em coù nhaän xeùt gì veà ngheä thuaät xaây dựng nhân vật của tác giả? (nhân vật tự kể  bài học giáo dục tư tưởng mang tính trung thực, có tính thuyết phục hơn). [?] Từ truyện ngắn này, em có suy nghĩ gì và rút ra được bài học như thế nào về thái độ và cách cư xử? - GV mời HS đọc phần ghi nhớ trang 35 . 4. 5. -. nhìn nhö thoâi mieân...  nhạy cảm, trung thực, nhận ra được hạn chế của bản thân. 2. Người em gái:. -. III .. Ghi nhớ: Qua câu chuyện về người anh vaø coâ em gaùi coù taøi hoäi hoïa, truyeän “Bức tranh của em gái tôi” cho thaáy : Tình caûm trong saùng hoàn nhiên và lòng nhân hậu của người em gái đã giúp cho người anh nhận ra phần hạn chế ở chính mình. Truyện đã miêu tả tinh tế tâm lý nhân vật qua cách kể theo ngôi thứ nhaát .. Luyeän taäp: Đọc thêm SGK trang 35 . HS kể tóm tắt truyện bằng lời kể của mình. Daën doø: Hoïc baøi. Soạn bài: Luyện nói trong văn miêu tả.  ĐDDH : tranh “ Bức tranh của em gái tôi”.  Ruùt kinh nghieäm :. Lop7.net. Hoàn nhieân Taøi naêng Lòng độ lượng Sự nhân hậu.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Tieát 83 – 84 :. LUYỆN NÓI VỀ QUAN SÁT, TƯỞNG TƯỢNG, SO SAÙNH, NHAÄN XEÙT TRONG MIEÂU TAÛ I.. II.. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: - Reøn luyeän kyõ naêng noùi. - Giúp HS nắm chắc hơn kiến thức đã học về quan sát, tưởng tượng, so sánh, nhaän xeùt trong vaên mieâu taû. TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: Haõy cho bieát caùc yeâu caàu khi ñi vaøo mieâu taû? 3. Luyeän noùi:  Yeâu caàu: - Đại diện HS từng tổ lên nói theo sự phân công, sắp xếp, chuẩn bị trước. - Các nhóm sẽ bổ sung, hoặc thảo luận về đề tài bạn vừa lên nói.  GV toång keát, nhaän xeùt, cho ñieåm theo caùc tieâu chí sau: - Trình bày đúng theo nội dung mà bài tập yêu cầu. - Nói rõ ràng  lưu loát  mạch lạc  tự nhiên. Baøi taäp 1 trang 6: a. Miêu tả lại hình ảnh nhân vật Kiều Phương theo tưởng tượng của mình. b. Nhận xét về nhân vật người anh. Bài tập 2 trang 36: Kể về người anh (chị; em) mình. - Ngoại hình? - Lời nói?  Nhaän xeùt? - Hành động? Bài tập 3 trang 36: Miêu tả một đêm trăng nơi em ở.. Daøn y ù: A. B. . Mở bài: Giới thiệu thời gian, không gian ngắm trăng Thaân baøi: Mieâu taû ñeâm traêng. Bầu trời đêm ? Vầng trăng ? Cây cối ? Nhà cửa ? Đường làng ? (Ngõ phố ?) Trình tự miêu tả: khi trời vừa tối  khi trời tối hẳn  trong đêm  khi về khuya C. Keát baøi : Caûm nghó veà ñeâm traêng . 4. Daën doø: - Baøi taäp nhaø 4, 5 trang 36 - 37. - Soạn bài : “ Vượt thác”.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> BAØI 21 (Tuaàn 21) Tieát 85 : VAÊN BAÛN. ---VOÕ QUAÛNG--I.. II.. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: - Hình dung và cảm nhận vẻ đẹp phong phú, hùng vĩ của cảnh thiên nhiên và vẻ đẹp của hình ảnh con người lao động được miêu tả trong bài. - Nắm được nghệ thuật phối hợp trong miêu tả khung cảnh thiên nhiên và hoạt động của con người. TIEÁN TRÌNH GIAÛNG DAÏY: 1. Ổn định lớp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Kể tóm tắt truyện “Bức tranh của em gái tôi”. - Đọc phần ghi nhớ. 3. Bài mới:  Giới thiệu bài : Sau bài “ Sông nước Cà Mau” thì bài “ Vượt thác” nội dung chính là miêu tả về thiên nhiên đất nước cùng với một số hoạt động của con người trong cảnh thiên nhiên ấy. Nếu như bài trước sử dụng thủ pháp liệt kê, vận dụng nhiều giác quan để cảm nhận và miêu tả thì ở bài học ngày hôm nay, thủ pháp nghệ thuật nổi baät laø so saùnh vaø nhaân hoùa. Hôm nay chúng sẽ tìm hiểu bài “ Vượt thác” để thấy rõ những hình ảnh thiên nhiên, con người có ý nghĩa biểu tượng và hào hùng .. TIEÁN TRÌNH BAØI GIAÛNG. PHAÀN GHI BAÛNG. Giới thiệu tác giả, tác phẩm: - GV mời HS đọc phần (*) chú I. SGK trang 36 thích SGK trang 36. Phaân tích: [?] Dựa vào việc miêu tả một cuộc II. 1. Cuộc vượt thác: vượt thác của con thuyền trong bài - Thuyền rẽ sóng lướt bon bon  đến vaên, em haõy tìm boá cuïc cuûa noù? ngã ba sông... những bãi dâu trải ra bạt [?] Cảnh dòng sông và hai bên bờ qua sự miêu tả trong bài đã đổi thay như thế nào ngàn  thuyền xuôi chầm chậm  theo từng chặng đường của con thuyền? vườn tược um tùm ... những chòm cổ thụ (Lúc thuyền qua đoạn sông có nhiều thác dáng mãnh liệt đứng trầm ngâm. dữ) - Núi cao đột ngột chắn ngang  [?] Hãy chỉ ra các biện pháp nghệ thuyền chuẩn bị vượt nhiều thác nước  thuật mà tác giả sử dụng trong đoạn nước từ trên cao phóng giữa hai vách đá vaên mieâu taû treân? dựng đứng  thuyền vùng vằng cứ như [?] Qua đoạn văn miêu tả, em có trụt xuống, quay đầu chạy về thuyền. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> caûm nhaän nhö theá naøo veà thieân nhieân? (HS thảo luận  GV tổng hợp ý kieán) - GV mời HS đọc lại đoạn “Những động tác thả sào... vâng vâng dạ daï”. [?] Nhân vật dượng Hương Thư là một con người có tính cách như thế nào trong cuộc sống đời thường? [?] Hình ảnh dượng Hương Thư trong cuộc vượt thác được miêu tả như thế nào? Hãy tìm những chi tiết miêu tả ngoại hình, động tác của nhân vật naøy? [?] Bieän phaùp ngheä thuaät chuû yeáu nào đã được tác giả sử dụng trong đoạn văn này? [?] Em coù caûm nhaän nhö theá naøo veà hình ảnh dượng Hương Thư giống như “một hiệp sĩ Trường Sơn oai linh”? [?] Haõy cho bieát caûm nghó cuûa em veà hình ảnh con người lao động có trong baøi vaên treân?. 4. 5. -. cố lấn lên  thuyền vượt khỏi thác. - Dòng sông cứ nhảy quanh co dọc những núi cao sừng sững  dọc sườn núi những cây to mọc...như những cụ già vung tay hô đám con cháu...  Nhân hóa, so sánh, từ gợi hình ảnh: cảnh thiên nhiên rộng lớn, hùng vĩ, hoang sơ: đầy sức sống. 2. Nhân vật dượng Hương Thư: a. Đời thường:. - Noùi naêng nhoû nheï. - Tính neát nhu mì, ai goïi cuõng vaâng vaâng daï daï.  hieàn laønh, chaân chaát. b. Lúc vượt thác: - Thaû saøo, ruùt saøo raäp raøng nhanh nhö caét. - Như một pho tượng đồng đúc, các baép thòt cuoàn cuoän, hai haøm raêng caén chaët.. nhö moät hieäp só...  maïnh meõ, oai phong, huøng duõng. III. Ghi nhớ: Bài văn miêu tả cảnh vượt thác cuûa con thuyeàn treân soâng Thu Boàn, laøm nổi bật vẻ hùng dũng và sức mạnh của con người lao động trên nền cảnh thiên nhiên rộng lớn, hùng vĩ. Nghệ thuật tả cảnh, tả người từ ñieåm nhìn treân con thuyeàn theo haønh trình vượt thác rất tự nhiên , sinh động .. Luyện tập: HS đọc thêm SGK trang 38. Daën doø: Hoïc baøi. Soạn bài: “So sánh” (tt).  ĐDDH : tranh “ Vượt thác” , đèn chiếu .  Ruùt kinh nghieäm :. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Tieát 86 :. I.. II.. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: - Giúp HS nắm được khái niệm và sự cấu tạo của phép so sánh. - Biết cách quan sát sự giống nhau giữa các sự vật để tạo ra những so sánh đúng, tiến đến hay. TIEÁN TRÌNH GIAÛNG DAÏY: 1. Ổn định lớp. 2. Kiểm tra bài cũ: Tóm tắt văn bản “Vượt thác”? Nêu phần ghi nhớ . 3. Bài mới:  Giới thiệu bài : Ở tiết học trước, các em đã hiểu như thế nào là phép so sánh, cấu tạo của pheùp so saùnh. Tieát hoïc naøy, caùc em seõ tieáp tuïc tìm hieåu caùc kieåu so saùnh vaø taùc dụng của chúng, đồng thời nắm được cách dùng cấu phẩy để vận dụng chính xác giúp người đọc dễ dàng tiếp thu đúng nội dung của câu .. TIEÁN TRÌNH BAØI GIAÛNG. PHAÀN GHI BAÛNG. Tìm hieåu baøi: - GV mời HS đọc đoạn trích SGK I. Những động tác thả sào, rập rang nhanh như cắt. trang 40. A ph.diện ssánh từ ss B - Tìm các cụm từ chứa hình ảnh Dượng Hương Thư như một pho tượng đồng đúc so sánh trong đoạn trích trên? A từ ssánh B. [?] Đâu là sự vật được so sánh? Đâu là Mô hình so sánh: sự vật so sánh? Phöông Veá A. Từ ss. B. [?] Hãy chỉ ra từ ngữ chỉ phương (cái được ss) (caùi ss) diện so sánh? Từ ngữ biểu thị quan Những động rập ràng như caét taùc thaû nhanh heä so saùnh? saøo... nhö một pho tượng - GV giới thiệu mô hình sách Dượng Hương đồng đúc Thö laø ngoïn gioù cuûa con giaùo khoa trang 40. Meï suốt đời thức chẳn mẹ đã thức vì [?] Hãy điền các cụm từ chứa hình Những ngôi (ngoài g chuùng con ảnh so sánh vào mô hình vừa vẽ? sao kia) baèng [?] Hãy so sánh cấu tạo 2 cụm từ - Không dùng từ như mà dùng từ chẳng bằng , là . so saùnh treân? [?] Từ 2 ví dụ trên, hãy rút ra nhận - Một số từ ngữ so sánh : 1/Ngang bằng : * Tựa như , chừng như . xeùt veà moâ hình so saùnh? * bao nhieâu … baáy nhieâu . - GV mời HS đọc phần ghi nhớ 2/Không ngang bằng : * Chưa được SGK trang 42. * Chaúng laø II.. dieän ss. Ghi nhớ: Coù hai kieåu so saùnh : - So saùnh ngang baèng . - So saùnh khoâng ngang baèng .. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>