Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 8 - Tuần 27 - Tiết 97: Nước Đại Việt ta (trích bình ngô đại cáo) ( Nguyễn Trãi)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn 27 Tieát 97. NƯỚC ĐẠI VIỆT TA (Trích Bình ngô đại cáo) ( Nguyeãn Traõi). I/. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Giuùp hs : - Thấy được đoạn văn có ý nghĩa như lời tuyên ngôn độc lập của dân tộc ta ở theá kæ XV - Thấy được phần nào sức thuyết phục của nghệ thuật văn chính luận Nguyễn Trãi : lập luận chặt chẽ, sự kết hợp giữa lí lẽ và thực tiễn. II/.CHUAÅN BÒ - GV dự iến khả năng tích hợp : Phần tiếng việt qua Hành động nói ( tiếp theo), với phần TLV ở văn ôn tập luận điểm; với thực tế lịch sử, với bài Sông núi nước Nam ( lớp 7), Với bài Bình ngô đại cáo. Tranh ảnh chân dung Nguyễn Traõi. - HS : Học sinh học bài, soạn bài III/. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Đọc thuộc lòng diễn cảm một đoạn văn trong bài Hịch tướng sĩ mà em cho là hay nhất. Luận điểm chính của tác giả trong đoạn đó là gì ? - Câu kết bài và nhiều câu khác trong bài Hịch chứng tỏ TQT không chỉ là vị chủ soái giàu ý chí, niềm tin, kiên quyết và nghiêm khắc mà còn là một vị chủ tướng ntn? 3. Bài mới : Sau khi hai đạo viện binh bị diệt, cùng kế Vương Thông, tổng binh thành Đông Đô( Thăng Long) xin hàng, đất nứơc Đại Việt sạch bóng quân thù. Ngày 17/12 năm Đinh Mùi, tức tháng 1-1428, Nguyễn Trãi thừa lệnh của Lê Thái Tổ ( Lê Lợi ) soạn thảo và công ố bản Bình Ngô đại cáo để tuyên bố cho toàn dân được rõ cuộc kháng chiến mười năm chống giặc Minh xâm lược đã toàn thắng , non sông trở lại độc Lập, thái bình * Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu chung I, Giới thiệu chung về tác giả, (?) Em haõy neâu vaøi neùt veà taùc giaû, taùc phaåm ? ( sgk) taùc phaåm (?) Vb này thuộc thể loại gì ? Hãy nêu những hiểu biết của Sgk em về thể loại đó ? ( Thể cáo để trình bày chủ trương, công bố kết quả một sự nghiệp ) * Hoạt động 2: Hướng dẫn đọc - tìm hiểu Vb: II, Đọc , tìm hiểu vb Gv cùng hs đọc (Gịong điệu trang trọng, hùng hồn, tư hào. 1, Đọc, tìm hiểu chú thích Chú ý tình chất câu văn biền ngẫu cân xứng, nhịp nhàng) Gọi hs đọc chú thích trong sgk. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> (?) Trong bố cục của bốn phần của bài đại cáo, trích Nước Đại Việt ta nằm ở phần nào ? Tóm tắt nội dung chính của phaàn naøy ? (?) Vb này chia làm mấy phần? nêu nội dung từng phần? 2 câu đầu : tư tưởng nhân nghĩa của cuộc kháng chiến. - 8 câu tiếp theo :vị trí và nội dung chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại Việt - Phần còn lại dẫn chứng thực tiễn để làm rõ nguyên lí nhân nghóa. (?) Tại sao Bình Ngô đại cáo lại mang ý nghĩa trọng đại ? (Được xem là bản tuyên ngôn độc lập của nước ta sau đại thaéng quaân minh ) (?) VB này được viết bằng phương thức gì? Vì sao em biết ? Gọi hs đọc 2 câu đầu (?) Nhân nghĩa ở đây có nội dung gì? yêu dân và điếu phạt (?) Nếu hiểu yêu dân là giữ yên cuộc sống cho dân, điếu phạt là thương dân trừ bạo, thì dân ở đây là ai ? Kẻ bạo ngược là ai? ( Dân là dân nước Đại Việt. Kẻ bạo ngược là quân xâm lược nhà Minh ) (?) Ở đây, hành động điếu phạt có liên quan đến yên dân ntn? (Trừ giặc Minh bạo ngược để giữ yên cuộc sống cho daân) (?) Vậy từ đó, có thể hiểu nội dung tư tưởng nhân nghĩa được nêu trong Bình ngô đại cáo ntn? (?) Bình ngô đại cáo là bản tổng kết cuộc kháng chiến thắng lợi chống quân Minh, được mở đầu bằng tư tưởng nhân nghĩa vì dân. Từ đó em hiểu gì về: Tính cất của cuộc kháng chiến này? Tư tưởng của người viết bài cáo này?( HSTLN) - Chính nghĩa phù hợp với lòng dân. Thân dân, tiến bộ. Gọi hs đọc 8 câu tiếp theo (?) Trong phần vb này trình bày nền văn hiến Đại Việt, các biểu hiện nào được nói tới? - Lãnh thổ riêng ( Núi sông bở cõi đã chia ) - Phong tuïc rieâng ( phong tuïc Baéc Nam cuõng khaùc ) - Lịch sử riêng ( Từ Triệu, Đinh, Lí, Trần, … ) (?) Núi sông đã chia, phong tục cũng khác, các lí lẽ này nhằm khẳng định biểu hiện nào của văn hiến Đại Việt ? - Đại Việt là nước độc lập vì có lãnh thổ riêng, văn hoá rieâng (?) Khi nhắc đến các triều đại Đại Việt xây nền độc lập. Lop7.net. 2, Boá cuïc : 3 phaàn. 3, Phaân tích. a,Tư tưởng nhân nghĩa của cuoäc khaùng chieán. Tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi là yên dân, trừ bạo . Yên dân là làm cho dân được hưởng thái bình, hạnh phúc. Muốn yêu dân thì phải trừ diệt mọi thế lực bạo tàn.. b,Vò trí vaø noäi dung chaân lí veà sự tại độc lập chủ quyền của dân tộc Đại Việt..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> song soang cùng các triều đại Trung Hoa và các hào kiệt của nước ta đời nào cũng có. Tác giả đã dựa trên các chứng cớ lịch sử nào ? ( Các triều đại Đại Việt từ Triệu, Đinh, Lí, Trần xây nền độc lập trong các cuộc đương đầu với các triều đại Hán, Đường, Tống, Nguyên phương Bắc ) (?) Tính thuyết phục của các chứng cớ này là gì ? Sử dụng các biện pháp nghệ thuật đó có tác dụng gì ? Ý nghĩa khái quát của sự thất lịch sử không thể chối cãi (?) Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì ? - So sánh ta với TQ, dùng các câu văn biền ngẫu - Khẳng định tư cách độc lập của nước ta.Tạo sự uyển chuyển nhịp nhàng cho lời văn, dễ nghe, dễ đi vào lòng người. (?) Từ nay, tư tưởng và tình cảm nào của người viết Bình Ngô đại cáo được bộc lộ ? (Đề cao ý thức dân tộc Đại Việt. Tình cảm tự hào dân tộc) Gọi hs đọc đoạn còn lại Nền văn hiến Đại Việt còn được làm rõ hơn qua các chứng cớ còn ghi trong lịch sử chống giặc ngoại xâm. (?) Các chứng cớ này được ghi lại trong những lời văn nào ? Löu cung tham coâng neân thaát baïi …………………………………….. Soâng Baïch Ñaèng gieát töôi OÂ Maõ (?) Em hãy làm rõ các chứng cớ có liên quan đến các nhân vật Lưu cung, Triệu Tiết, Ô Mã, địa danh Hàm Tử ? ( sgk ) (?) các câu văn này được viết theo cấu trúc gì, sử dụng nghệ thuật ntn? (Hai câu đầu biền ngẫu) (?) Neâu taùc duïng cuûa caùc caâu vaên bieàn ngaãu naøy ? - Laøm noåi baät caùc chieán coâng cuûa ta vaø thaát baïi cuûa ñòch . Tạo sự cân đối nhịp nhàng cho câu văn, dễ nghe, dễ nhớ (?) Ở đây, tư tưởng và tình cảm nào của người viết tiếp tục được bộc lộ ? ( Khẳng định độc lập của nước ta . Tự hào về truyền thống đấu tranh vẻ vang của dân tộc ta * Hoạt động 3: Hướng dẫn tổng kết. (?) Học qua đoạn trích này, em hiểu được những điều sâu sắc nào về nước Đại Việt ta ? ( Ghi nhớ sgk) (?) Nội dung nhân nghĩa và dân tộc được trình bày trong hình thức văn chính luận cổ có gì nổi bật ? - Giàu chứng cớ lịch sử, giàu cảm xúc tự hào, giọng văn hùng hồn, lời văn biền ngẫu nhịp nhàng, ngân vang * Hoạt động 1: Hướng dẫn luyện tập:. Lop7.net. So sánh ta với TQ , dùng caùc caâu vaên bieàn ngaãu. => Khẳng định tư cách độc lập của nước ta. Đề cao ý thức dân tộc Đại Việt c, Sức mạnh của nguyên lí nhân nghĩa và sức mạnh của chân lí độc lập dân tộc Löu cung tham coâng neân thaát baïi ……………………………… Soâng Baïch Ñaèng gieát töôi OÂ Maõ Caáu truùc bieàn ngaãu, lieät keâ Laøm noåi baät caùc chieán coâng cuûa ta và thất bại của địch. Tạo sự cân đối nhịp nhàng cho câu .. - >Khẳng định độc lập của nước ta. Tự hào về truyền thống đấu tranh veû vang cuûa daân toäc ta III, Toång keát :. * Ghi nhớ : sgk.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> (?) Từ nội dung vb này, em hiểu gì về Nguyễn Trãi ? IV, Luyeän taäp - Đoại diện tư tưởng nhân nghĩa tiến bộ. Giàu tình cảm và ý GV hướng dẫn hs làm thức dân tộc. Giàu lòng yêu nước thương dân 4, Cuûng coá - daën doø : - Hãy khái quát trình tự lập luận của đoạn trích này bằng một sơ đồ ? Học kĩ phần phân tích và ghi nhớ để hiểu sâu bài giảng. (Nắm chắc cách lập luận) Soạn bài mới “ Hành động nói”: Đọc kĩ các ví dụ, soạn câu hỏi gợi ý; xem nội dung ghi nhớ; Dự kiến làm trước các BT phần luyện tập. ---------------------------------------------------------------------------------------------------. Tuaàn 27 Tieát 98. HAØNH ĐỘNG NÓI ( Tieáp Theo) I/.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Giuùp hs hieåu : - Nói cũng là một thứ hành động - Số lượng hành động nói khá lớn, nhưng có thể quy lại thành một số kiêu khái quaùt nhaát ñònh - Có thể sử dụng nhiều kiểu câu đã học để thực hiện cùng một hành động nói II/. CHUAÅN BÒ - GV dự kiến khả năng tích hợp : Phần văn qua vb Nước Đại Việt ta, với phần tập làm văn qua vb Oân tập về luận điểm; Viết đoạn văn trình bày luận điểm - HS : học bài, soạn bài III/.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1/. ổn định tổ chức 2/. Kiểm tra bài cũ : Hành động nói là gì ? - Hãy nêu một số kiểu hành động nói thường gặp ? cho vd minh hoạ 3/.Bài mới * Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu cách thực hiện hành I/. Cách thực hiện hành. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> động nói . Gọi hs đọc vd sgk (?) Hãy đánh số thứ tự trước mỗi câu trần thuật trong đoạn trích sau đây, Xác định mục đích nói của những câu ấy bằng cách đánh dấu (+) vào ô trống thích hợp và dấu (- ) vào ô trống không thích hợp theo bảng thống kê kết quả ? Caâu 1 2 3 4 5 Muïc ñích Hoûi Trình baøy + + + Ñieàu khieån Hứa hẹn Boäc loä caûm + + xuùc (?) Cho biết sự giống nhau về hình thức của 5 câu trên ? - đều là câu trần thuật , đều kết thúc bằng dấu chấm (?) Qua đó cho ta thất những câu nào giống nhau về mục đích ? ( caâu 1,2,3 ) – Trình baøy ; caâu 4.5 Caàu khieán (?) Sau khi đã xác định được hành động nói của các câu trong đoạn văn trên chúng ta thấy cùng là câu trần thuật, nhưng chúng có thể có những mục đích khác nhau và thực hiện những hành động khác nhau. Vậy chúng ta có thể rút ra nhạn xét gì ? - Câu trần thuật thực hiện hành động nói trình bày, chúng ta gọi là cách dùng trực tiếp ; câu trần thuật thực hiện hành động nói caàu khieán, chuùng ta goïi laø caùch duøng giaùn tieáp Gọi hs đọc ghi nhớ (?) Hãy tìm một số vd về cách dùng trực tiếp và cách dùng gián tieáp cho caùc kieåu caâu nghi vaán, caàu khieán, caûm thaùn, traàn thuaät . vd : Cách dùng trực tiếp A Hỏi : Mấy giờ thì đá trận chung kết ? B đáp : Mười chín giờ ! ( câu nghi vấn A thực hiện hành động hỏi ) A, Giuïc : Haõy ñi ngay keûo muoän B, Đáp : Vâng , tôi đi ngay đây ! ( Câu cầu khiến của A thực hiện hành động cầu khiến )] A, Nói : Oâi chao , biển chiều nay đẹp thật B, Tán thưởng : Ừ , đẹp thật ( Câu cảm thán của A thực hiện hành động bộc lộ cảm xúc ) A, nói: Trời đang mưa to . B,Gật đầu : Hôm qua cũng mưa to như thế này !. Lop7.net. động nói. - 5 câu trên đều là câu trần thuật, đều kết thúc bằng dấu chaám. - Câu trần thuật thực hiện hành động nói trình bày, chúng ta gọi là cách dùng trực tiếp; câu trần thuật thực hiện hành động nói cầu khiến, chuùng ta goïi laø caùch duøng giaùn tieáp. * ghi nhớ (Sgk).

<span class='text_page_counter'>(6)</span> ( Câu trần thuật của A thực hiện hành động thông báo) VD: Caùch duøng giaùn tieáp A, Nói :Tớ mua cái cặp này những hai trăm nghìn cơ đấy ! B, Bĩu môi : Hai trăm nghìn cơ đấy ? ( Câu nghi vấn của B thực hiện hanhành động bác bỏ : bịa đặt , làm gì có cái giá trên trời ấy ) A, Phaøn naøn - Sao dạo này mọi người có vẻ lạnh nhạt với tớ thể nhỉ ? B, Cười : Cậu hãy tự hỏi mình xem ( câu cầu khiến của B thực hiện hành động chất vấn : cậu thử kiểm điểm xem mình đã đối xử với bạn bè ntn? ) A, Xuyùt xoa - Cậu thấy mái tóc “ Hàn quốc” của tớ có tuyệt không ? B, Tủm tỉm : Oâi , nom cụ giống con khỉ đầu đỏ quá ! ( câu cảm thán của B thực hiện hành động phê phán : cậu bắng nhắng như loài khỉ chỉ biết nhắm mắt bắt chước mà thôi) A, Kêu ca : Trời nóng quá nhỉ ! B, Gật đầu : Từ sáng đến giờ tớ đã nghe cậu nói câu â này ba laàn ( Câu trần thuật của B thực hiện hành động điều khiển : cậu kêu ca phàn nàn ít thôi kẻo người khác khó chịu đấy * Hoạt động 1: Hướng dẫn II, Luyeän taäp luyeän taäp. Gọi hs đọc yêu cầu bài tập 1 Baøi taäp 1 : (?)Tìm caùc caâu nghi vaán trong - Từ xưa các bậc trung thần nghĩa sĩ bỏ mình vì nước, đời nào bài Hịch tướng sĩ của Trần không có? ( câu nghi vấn thực hiện hành động khẳng định ) Quốc Tuấn . Cho biết những - Lúc bấy giờ, dẫu các ngươi muốn vui vẻ phỏng có được câu ấy được dùng để làm gì . không ? ( Câu nghi vấn thực hiện hành động phủ định ) Vò trí cuûa moãi caâu nghi vaán - Lúc bấy giờ, dầu các ngươi không muốn vui vẻ phỏng có trong từng đoạn văn có liên được không ? ( Câu nghi vấn thực hện hành động khẳng định ) quan ntn đến mục đích nói của -Vì sao vậy ? ( câu nghi vấn thực hiện hành động gây sự chú ý noù .( HSTLN) - Nếu vậy, rồi đây, sau khi giặc giã dẹp yên, muôn đời để thẹn, há còn mặt mũi nào đứng trong trời đất nữa ? ( Câu nghi vấn thực hiện hành động phủ định ) * Câu nghi vấn ở đoạn đầu để tạo tâm thế cho tướng sĩ chuẩn bị nghe những lí lẽ của tác giả. * Câu nghi vấn ở những đoạn văn giữa bài thuyết phục và động viên, khích lệ tướng sĩ. * Câu nghi vấn ở đoạn cuối khẳng định chỉ có một con đường (?) Baøi taäp 2 yeâu caàu ñieàu gì ? là chiến đấu đến cùng để bảo vệ bờ cõi. ( HSTLN) Baøi taäp 2. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - Tất cả các câu trần thuật đều thực hiện hành động cầu khiến, keâu goïi - Việc dùng câu trần thuật để kêu gọi như vậy làm cho quần (?) Hãy nêu yêu cầu bài tập 3 ? chúng thấy gần gũi với lãnh tụ và thấy nhiệm vụ mà lãnh tụ giao cho chính laø nguyeän voïng cuûa mình. Baøi taäp 3 : Caùc caâu coù muïc ñích caàu khieán : + Deá choaét : - Song anh cho phép em mới dám nói. - Anh đã nghĩ thương em như thế này thì hay anh đào giúp cho em một cái ngách sang bên nhà anh, phòng khi tắt lửa tối đèn có đứa nào đến bắt nạn thì em chạy sang. + Deá Meøn : - Được, chú mình cứ nói thẳng thừng ra nào. - Thoâi, im caùi ñieäu haùt möa daàm suøi suït aáy ñi. * Nhaän xeùt : Deá Choaét yeáu ñuoái neân caàu khieán nhaõ nhaën, meàm moûng, khieâm toán. DM yû theá maïnh neân gioïng ñieäu ra leänh ngaïo maïn, haùch dòch 4, Củng cố : Có mấy cách thực hiện hành động nói ? Cho vd minh hoạ. 5, Dặn dò : Về nhà học bài, hoàn thành bài tập còn lại. - Soạn bài mới “ Ôn tập về luận điểm”: Trả lời các câu hỏi phần ôn tập.Ôn lại toàn bộ kiến thức văn nghị luận. -----------------------------------------------------------------------. Tuaàn 27 Tieát 99. OÂN TAÄP VEÀ LUAÄN ÑIEÅM. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> I/. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Giuùp hs  Nắm vững hơn những khái niệm luận điểm, tránh được những sự hiểu lầm mà các em thường mắc phải ( như lẫn lộn luận điểm với vấn đề cần nghị luận hoặc con luận điểm là một bộ phận của vấn đeề nghị luaän  Thấy rõ hơn mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề nghị luận và giữa các luận điểm với nhau trong một bài văn nghị luận II/. CHUAÅN BÒ - GV dự kiến khả năng tích hợp : Phần văn qua vb Nước Đại Việt ta, với phần tập làm văn qua vb Viết đoạn văn trình bày luận điểm ; Phần TV qua vb Hành động nói ( tt) - HS : học bài, soạn bài III/. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra việc soạn bài của hs 3. Bài mới : * Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu khái niệm luận điểm I, Khaùi nieäm luaän ñieåm . Gv yêu cầu hs tiếp tục nhớ lại những kiến thức đã học ở lớp 7 để trả lời câu hỏi : (?) Luaän ñieåm laø gì ? (?) Vậy trên cơ sở đó, em hãy lựa chọn câu trả lời đúng trong các caâu sau vaø lí giaûi vì sao ? - Không thể chấp nhận hai câu đầu vì người trả lời không phân biệt được vấn đề và luận điểm. - Chỉ có câu trả lời thứ 3 là chính xác vì đã phân biệt được luận điểm và vấn đề. GV giải thích : Nghị luận là loại hoạt động được tiến hành nhằm mục đích giải quyết các vấn đề. Mà vấn đề như cái tên của nó cho thấy, lại là một câu hỏi đặt ra trước lí trí của con người, thúc giục con người phải tìm ra lời giải đáp. Chừng nào lời giải đáp chưa được tìm ra thì chừng đó con người chưa thể bắt tay vào giải quyết các vấn đề trong thực tế. Những ý kiến quan điểm, chủ trương chủ yếu được đưa ra để giải đáp cho câu hỏi, để giùup lí trí được thông suốt chính là luận điểm . Không có luận điểm đúng, có cơ sở khoa học, đáng tin cậy thì không thể làm sáng tỏ được vấn đề. Như vậy, luận đểm không phải là vấn đề, cũng không phải là. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> một bộ phận của vấn đề. Vấn đề là câu hỏi, nhưng luận điểm là sự trả lời. Gọi hs đọc yêu cầu bài 2 (?) Hãy nhắc lại luận điểm của bài Tinh thần yêu nước của nhân daân ta ? - Lịch sử ta đã có nhiều cuộc kháng chiến và chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta ( luận điểm xuất phát làm cơ sở ) - Đồng bào ta ngày nay cũng rất xứng đáng với tổ tiên ta ngày trước -Bổn phận của chúng ta là làm cho những của quý kín đáo ấy đều đợc đưa ra trưng bày ( Luận điểm chính dùng để kết luận ) (?) Chiếu dời đô có phải là một bài văn nghị luận không, vì sao ? (Phải, vì nó dùng lí lẽ, lập luận để làm rõ vấn đề dời đô là việc laøm caàn thieát ) (?) Vậy vb này có những luận điểm nào ? Có thể xác định luận điểm của bài ấy theo cách được nêu trong mục I.1 sgk không, vì sao? - Được xác định như câu hỏi trắc nghiệm nêu trong sgk là không đúng, vì đó không phải là một ý kiến, quan điểm, mà chỉ là một vấn đề * Vậy , thực sự hệ thống luận điểm của Chiếu dời đô là : - Dời đô là việc làm trọng đại của các vua chúa, trên thuận ý trời, dưới theo lòng dân, mưu toan nghiệp lớn, tính kế lâu dài ( luận điểm cơ sở , xuất phát) - Các nhà Đinh, Lê không chịu dời đô nên triều đại ngắn ngủi, traêm hoï phaûi hao toån, muoân vaät khoâng thích nghi - Thành Đại La, xét về mọi mặt, thật xứng đáng là kinh đô của muôn đời - Vậy, vua sẽ dời đô ra đó ( luận điểm chính – kết luận ) (?)Qua phaân tích, em haõy nhaéc laïi luaän ñieåm laø gì ? ( sgk)] * Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề cần giải quyết trong bài văn nghị luận (?) Vấn đề được đặt ra trong bài Tinh thần yêu nước của nhân dân ta laø gì ? - Chính là vấn đề Tinh thần yêu nước của nhân dân VN. Nói rõ hơn là truyền thống yêu nước của nhân dân VN trong lịch sử dựng nước và giữ nước (?) Có thể làm sáng tỏ được vấn đề này không nếu trong bài văn, tác giả chỉ đưa ra luận điểm “Đồng bào ta ngày nay có lòng yêu nước nồng nàn”? - Vì nếu chỉ có luận điểm này thì chưa đủ chứng minh một cách. Lop7.net. - Là những tư tưởng, quan điểm, chủ trương mà người viết ( nói ) nêu ra ở trong bài. 2, Mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề cần giải quyết trong baøi vaên nghò luaän.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> toàn diện truyền thống yêu nước của đồng bào ta. Dể dàng nêu câu hỏi ( vấn đề) : Vậy xưa tình cảm của nhân dân ta với đất nước ntn? - Luaän ñieåm coù lieân quan chaët (?) Từ đó chúng ta rút ra được kết luận gì ? chẽ đến vấn đề. Luận điểm thể - Luận điểm có liên quan chặt chẽ đến vấn đề. Luận điểm thể hiện, giải quyết từng khía cảnh hiện, giải quyết từng khía cảnh của vấn đề một cách đầy đủ, toàn của vấn đề một cách đầy đủ, ñieän toàn diện (?) Nều trong bài Chiếu dời đô, Lí Công Uẩn chỉ đưa ra luận điểm : Các triều đại trước đây đã nhiều lần thay đổi kinh đô thì mục đích của của nhà vua khi ban chiếu có thể đạt được không? Vì - Luận điểm cần phải phù hợp sao? với yêu cầu giải quyết vấn đề. - Không đủ làm sáng tỏ vấn đề cần phải dời đô đến Đại La. Luận điểm cần phải đủ để giải (?) Từ đó có thể rút ra kết luận gì về yêu cầu của luận điểm trong quyết vấn đề. mối quan hệ với vấn đề của bài văn nghị luận ? 3, Mối quan hệ giữa các luận * Hoạt động 3: Hướng dẫn tìm hiểu mối quan hệ giữa các luận điểm trong bài văn nghị luận ñieåm trong baøi vaên NL. Yêu cầu hs đọc yêu cầu bài 1 trong phần III (?) Hãy trình bày rõ: “Vì sao chúng ta cần phải đổi mới phương phaùp hoïc taäp”, em seõ choïn heä thoáng luaän ñieåm naøo trong hai heä thoáng naøy, lí giaûi vì sao ? - Hệ thống thứ nhất đạt được các điều kiện ghi trong mục III.1 - Hệ thống thứ 2 không đạt được các điều kiện đó là bởi: Trong hệ thống đó, có những luận điểm chưa chính xác ( không thể chỉ đối mới phương pháp là kết quả học tập sẽ được nâng cao; cũng không thể đòi hỏi phải thường xuyên đổi mới cách học tập nếu không có lí do chính đáng ), cũng có luận điểm chưa phù hợp với vấn đề ( chưa chăm học và nói chuyện riêng đều không phải là khuyeát ñieåm veà phöông phaùp hoïc taäp ). Vì chöa chính xaùc neân luận điểm (a) không thể làm cơ sở để dẫn tới luận điểm ( b). Bởi khoâng baøn veà phöông phaùp hoïc taäp neân luaän ñieåm ( c) khoâng lieân kết được với các luận điểm đứng trước và sau nó. Do đó, Luận điểm ( d) cũng không kế thừa và phát huy được kết quả của 3 luận điểm a, b, c trên đó. Nếu viết theo hệ thống luận điểm này thì bài làm không thể rõ ràng mạch lạc ( bởi mạch văn không thông suốt) * Ghi nhơ: (Sgk) (?) Từ sự tìm hiểu trên, chúng ta rút ra kết luận gì về mối quan hệ giữa các luận điểm với nhau trong bài văn nghị luận ? ( sgk) * Hoạt động 4: Hướng II, Luyện tập daãn luyeän taäp. Baøi taäp 1 : Gọi hs đọc yêu cầu bài Luận điểm của phần văn bản này không phải là “Nguyễn Trãi là một taäp 1 ? ( HSTLN) oâng tieân”, cuõng khoâng haên laø “Nguyeãn Traõi laø anh huøng daân toäc”, maø laø “ Nguyễn Trãi là tinh hoa của đất nước, dân tộc và thời đại lúc bấy giờ”. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> (?) Baøi taäp 2 yeâu caàu Baøi taäp 2 : chuùng ta ñieàu gì ? a, Các luận điểm được lựa chọn phải có nội dung chính xác và phù hợp với ý nghĩa của vấn đề “Giáo dục là chìa khoá của tương lai” ( hiểu theo nghĩa : Giáo dục góp phần mở ra tương lai cho loài người trên trái đất ) . Đấy là vấn đề nghị luận, đồng thời cũng là luận điểm trung tâm. Vì thế, không thể chọn những ý không có mối quan hệ chặt chẽ với nội dung cơ bản này ( như: Nước ta có truyền thống giáo dục lâu đời ) làm luận điểm cuûa baøi vaên. b, Có thể sắp xếp các luận điểm đã được lựa chọn và sửa chữa theo trình tự dưới đây : * Giáo dục được coi là chìa khoá của tương lai vì những lẽ sau: - Giáo dục là yếu tố quyết định đến việc điều chỉnh tốc độ gia tăng dân số; thông qua đó, quyết định môi trường sống, mức sống, … trong tương lai - Giáo dục trang bị kiến thức và nhân cách, trí tuệ và tâm hồn cho trẻ em hôm nay, những người sẽ làm nên thế giới ngày mai. - Do đó, giáo dục là chìa khoá cho sự tăng trưởng kinh tế trong tương lai - Cũng do đó, giáo dục là chìa khoá cho sự phát triển kinh tế chính trị và cho tieán boä xh sau naøy. 4, Cuûng coá - daën doø : - Luận điểm là gì ? Mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề cần giải quyết trong baøi vaên nghò luaän ntn?. - Về nhà học bài , hoàn thành bài tập còn lại. - Soạn bài mới : “Viết đoạn văn trình bày luận điểm” ------------------------------------------------------------------------------------------------Tuaàn 27 Tieát 100. VIẾT ĐOẠN VĂN TRÌNH BAØY LUAÄN ÑIEÅM I/. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Giuùp hs - Nhận thức được ý nghĩa quan trọng của việc trình ày luận điểm trong một bài vaên nghò luaän - Biết cách viết đoạn văn trình bày một luận điểm theo cách diễn dịch và quy naïp.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> II/. CHUAÅN BÒ - GV dự kiến khả năng tích hợp : Phần văn qua vb Nước Đại Việt ta, với phần tập làm văn qua vbôn tập văn nghị luận ; Phần TV qua vb Hành động nói ( tt) - HS : học bài, soạn bài III/.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. ổn định tổ chức 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Luận điểm là gì ? Luận điểm cần phải đảm bảo nững yêu cầu nào ? - Mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề cần giải quyết trong bài văn nghị luaän ntn?. 3. Bài mới : Ai cũng biết rằng , công việc làm văn nghị luận không dừng ở chỗ tìm ra luận điểm . Người làm bài còn phải tiếp tục thực hiện một bước đi rất khó khăn và quan trọng khác : trình bày những luận điểm mà mình đã tìm ra. Khoông biết trình bày luận điểm thì mục đích nghị luận sẽ không thể nào đạt được, cho dù người làm bài đã tập hợp đủ các quan điểm, ý kiến cần thiết cho việc giải quyết vấn đề . vậy để làm được điều đó, chúng ta sẽ tìm hiểu qua tiết học này . * Hoạt động 1: Hướng dẫn cách trình bày luận điểm I Trình bày luận điểm tành một tành một đoạn văn nghị luận đoạn văn nghị luận Gọi hs đọc 2 đoạn văn a, b * Đoạn 1 : (?0 Hãy tìm những câu nêu chủ đề ( luận điểm ) trong a, câu chủ đề : “ ( Thành Đại La) mỗi đoạn văn trên ? thaät laø choán tuï hoäi troïng yeáu cuûa boán - Câu chủ đề có nhiệm vụ thông báo luận điểm của phương đất nước; cũng là kinh đô bậc đoạn văn một cách rõ ràng, chính xác. Nhờ câu chủ đề, nhất của đế vương muôn đời” ta dễ dàng nhận thấy ù rằng đoạn văn ( a) có luận điểm : Vị trí : nằm ở cuối đoạn văn – “Thành Đại La thật là chốn tụ hội trọng yếu của bốn qui nạp phương đất nước ; cũng là kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời” b, có luận điểm : “ Đồng bào ta ngày nay cũng ( nồng b, có luận điểm : “Đồng bào ta ngày nàn yêu nước ) rất xứng đáng với tổ tiên ta ngày trước “ nay cũng ( nồng nàn yêu nước ) rất (?) Câu chủ đề của mỗi đoạn văn nằm ở vị trí nào ? xứng đáng với tổ tiên ta ngày trước” - a, ở cuối đoạn. b ở đầu đoạn Vị trí : nằm ở đầu đoạn văn – (?) trong hai đoạn văn trên, đoạn nào được viết theo diễn dịch cách diễn dịch và đoạn nào được viết theo qui nạp ? Ghi nhớ : 1,2 sgk phân tích cách diễn dịch và qui nạp trong mỗi đoạn * Đoạn 2 - a, ở cuối đoạn – qui nạp ; b ở đầu đoạn - diễn dịch - Câu chủ đề đặt ở cuối đoạn, đó là Gọi hs đọc các điểm 1,2 của phần ghi nhớ câu : Cho thằng nhà giàu rước chó Yêu cầu hs chú ý đoạn văn 2 vào nhà, nó mới càng hiện chất chó (?) Xác định luận điểm của đoạn văn, câu chủ đề đặt ở đểu của giai cấp nó ra. vị trí nào ? Từ đó xác định kiểu đoạn văn trên ? - Câu chủ đề đặt ở cuối đoạn, đó là câu : Cho thằng nhà - -Cách lập luận tương phản : đặt chó. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> giàu rước chó vào nhà, nó mới càng hiện chất chó đểu bên người, đặt cảnh xem chó, quí chó cuûa giai caáp noù ra. vồ vập mua chó, sung sướng, bù khú * Nội dung luận điểm diễn đạt gọn lại là : bản chất giai về chó bên cạnh giọng chó mávới cấp chó đểu của vợ chồng Nghị Quế thể hiện rõ qua người bán chó ( chị Dậu ) … cách lập vieäc chuùng mua choù luận này có tác dụng rất lớn đến việc (?) Nhà văn có lập luận theo cách tương phản không ? chứng minh và làm rõ luận điểm : Vì sao?( Cách lập luận tương phản : đặt chó bên người , bản chất chó má của giai cấp địa đặt cảnh xem chó, quí chó vồ vập mua chó, sung sướng , chủ. bù khú về chó bên cạnh giọng chó mávới người bán chó ( chị Dậu ) …cách lập luận này có tác dụng rất lớn đến việc chứng minh và làm rõ luận điểm : bản chất chó má cuûa giai caáp ñòa chuû) (?) Nếu thay đổi chật tự sắp xếp khác thì liệu có ảnh - Đây là cách thức để Nguyễn Tuân hưởng đến đoạn văn ntn? làm cho đoạn văn của mình vừa xoáy - nếu sắp xếp ngược lại : đưa luận cứ Nghị Quế giở vào một ý chung, vừa khiến bản chất giọng chó má lên trước luận cứ vợ chồng địa chủ yếu thú vật của bọn địa chủ hiện ra thành quí gia súc thì tất sẽ làm cho luận điểm mờ nhạt đi, lỏng hình ảnh rõ ràng, lí thú. Diễn đạt trong sáng, hấp dẫn để lẻo hơn. vậy cách sắp xếp luận cứ của tác giả rất chặt sự trình bày luận điểm có sức thuyết chẽ , không thể đảo tuỳ tiện (?) Những cụm từ : chuyện chó, giọng chó, rước chó, phục. chất chó đểu được sắp xếp cạnh nhau nhắm mục đích gì? - Đây là cách thức để Nguyễn Tuân làm cho đoạn văn của mình vừa xoáy vào một ý c, vừa khiến bản chất thú vaät cuûa boïn ñòa chuû hieän ra thaønh hình aûnh roõ raøng, lí thuù. (?) Qua đó em có nhận xét gì về cách diễn đạt lập luận đó ? ( sgk) * Hoạt động 2: Hướng II, Luyện tập daãn luyeän taäp: Gọi hs đọc yêu cầu bài Bài tập 1 : Diễn đạt ý mỗi câu thành một luận điểm ngắn gọn hơn : taäp 1 ? ( HSTLN) A, Cần tránh lối viết dài dòng khiến người đọc khó hiểu. B, Nguyeân Hoàng thích truyeàn ngheà cho baïn treû. Baøi taäp 2 : - Đoạn văn được viết trìnhbày luận điểm : “Tế Hanh là một người tinh lắm”. Luận điểm ấy được chứng thực qua 2 luận cứ. + Tế Hanh đã ghi được đôi nét thần tình về cảnh sinh hoạt chốn quê höông. (?) Bài tập 2 yêu cầu + Thơ Tế Hanh đưa ta vào một thế giới rất gần gũi thường ta chỉ chuùng ta ñieàu gì ? thấy một cách mờ mờ, cái thế giới những tình cảm ta đã âm thầm trao cho caûnh vaät.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> - Các luận cứ đó được tác giả xếp đặt theo trình tự tăng tiến, luận cứ sau biểu hiện một mức độ tinh tế cao hơn so với luận cứ trước. Nhờ sự sắp xếp ấy mà độc giả càng đọc càng thấy hứng thú không ngừng được tăng thêm. Baøi taäp 3 : (?) Hãy nêu yêu cầu bài A, Luận điểm : Học phải kết hợp với làm bài tập thì mới hiểu bài taäp 3 ? ( HSTLN) - Luận cứ 1 : Làm bài tập chính là thực hành bài học lí thuyết . Nó làm cho kiến thức lí thuyết được nhận thức lại, sâu hơn, bản chất hôn - Luận cứ 2 : Làm bài tập giúp cho việc nhớ kiến thức dễ dàng hơn - Luận cứ 3 : Làm bài tập là rèn luyện kĩ năng của tư duy, đặt biệt là tư duy phân tích, tổng hợp, so sánh, chứng minh, tính toán. - Lận cứ 4 : vì vậy, nhất thiết học phải kết hợp với làm bài tập thì học mới đầy đủ và vững chắc B, Luận điểm : Học vẹt không phát triển được năng lực tư duy - Luận cứ 1 : học vẹt là học thuộc lòng, có khi không cần hiểu, hoặc hiểu lơ mơ. - Luận cứ 2 : Học không hiểu mà cứ ọc thì rất chóng quên và khó có thể vận dụng thành công những điều đã học trong thực tế - Luận cứ 3 : học vẹt chỉ mất thời gian, công sức mà chẳng đem lại hiệu quả gì thiết thực - Luận cứ 4 : Ngược lại học vẹt còn làm cùn mòn đi năng lực tư duy , suy nghó - Luận cứ 5 : Bởi vậy không thể theo cách học vẹt. Học bao giờ phải cũng trên cơ sở hiểu, gắn với nhận thức đúng về sự vật, vấn đề. 4, Củng cố : Khi trình bày luận điểm trong đoạn văn cần chú ý điều gì ? 5, Dặn dò : Về nhà học bài , hoàn thành bài tập còn lại. - Học bài chuẩn bị làm bài viết số 6 tại lớp. - Soạn “Bàn và phép học”. + Đọc kĩ phần tác giả, tác phẩm;tìm hiểu chú thích khó; trả lời các câu hỏi đọc – hiểu; xem ghi nhớ. --------------------------------------------------------------. Tuaàn 28. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Tieát 101. BAØN LUAÄN VEÀ PHEÙP HOÏC ( Luaän hoïc phaùp) (Nguyeãn Thieáp). I/. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Giuùp hs  Thấy được mục đích, tác dụng của việc học chân chính : học để làm người, học để biết và làm, học để góp phần làm cho đất nước hưng thịnh, đồng tời thấy được tác hại của lối học chộng hình thức, cầu danh lợi.  Nhận thức được phương pháp học tập đúng, kết hợp học với hành. Học taäp caùch laäp luaän cuûa taùc giaû, bieát caùch vieát baøi vaên nghò luaän theo chuû đề nhất định. II/. CHUAÅN BÒ  GV dự iến khả năng tích hợp : với phần TLV ở văn bản Luyện tập xây dựng và trình bày luận điểm ; Sưu tầm bút tích của Quang Trung gửi Nguyeãn Thieáp.  HS : Học sinh học bài, soạn bài. III/. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. ổn định tổ chức 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Phân biệt sự giống nhau và khác nhau cơ bản giữa Hịch và Cáo ? - Nhận xét sự khác nhau giữa Trần Quốc Tuấn và Nguyễn Trãi trong việc đưa ra những dẫn chứng lịch sử . Sự khác nhau đó nới lên điều gì ? 3.Bài mới : Quang Trung Nguyễn Huệ không chỉ là một vị đế anh hùng, bách chiến bách thắng mà còn là một nhà chính trị, nhà văn hoá có tầm nhìn xa trông rộng. Oâng rất chú ý đến trọng dụng nhân tài, chấn hưng văn hoá, giáo dục để xây dựng đất nước được vững mạnh, lâu bền. Quang Trung đã nhiều lần viết thư vời nhà nho lão thành, học vấn sâu rộng đang ở ẩn Nguyễn Thiếp ( La Sơn Phu Tử : bậc thầy lớn ở La sơn : Hà Tĩnh) đem tài ra giúp dân, giúp nước. trung thần với nhà lê, mấy lần Nguyễn Thiếp từ chối; nhưng rồi trước sự chân thành và thẳng thắn của Quang Trung, Nguyễn Thiếp nhận lời vào Phú Xuân ( Huế) giúp nhà vua xây dựng, phát triển văn hoá, giáo dục. Tháng 8 – 1791 Nguyeãn Thieáp daâng leân baûn taáu naøy. * Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu chung I/. Giới thiệu chung (?) Em haõy neâu vaøi neùt veà taùc giaû, taùc phaåm ? ( sgk) 1, Taùc giaû : (?) Vb này thuộc thể loại gì ? Hãy nêu những hiểu biết của em về 2, Taùc phaåm : thể loại đó ? ( Thể Tấu là lời thần dân tâu lên vua chúa để trình. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> bày sự việc, ý kiến, đề nghị ) * Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu vb . Gv cùng hs đọc ( Gịong điệu chân tình, bày tỏ thiệt hơn, vừa tự tin, vừa khiêm tốn) Gọi hs đọc chú thích trong sgk 2,3 (?)Vb này được trình bày bằng mấy luận cứ ? Nêu nội dung từ luận cứ ? - Từ đầu đến đều do những điều tệ hại ấy- bàn về mục đích cuûa vieäc hoïc - Tiếp theo đến xin chớ bỏ qua- Bàn về cách học - Coøn laïi – Taùc duïng cuûa pheùp hoïc (?) Từ đó, có thế xác định kiểu vb của bài tấu này ntn? Gọi hs đọc đoạn đầu (?) Phần đầu tác giả đã khái quát mục đích chân chính của việc học qua câu nào?( Ngọc không mài, không thành đồ vật; người không học, không biết rõ đạo ) (?) Trong câu văn biền ngẫu Ngọc không mài , không thành đồ vật ; người không học, không biết rõ đạo, tác giả muốn bày tỏ suy nghó gì veà vieäc hoïc ? - Mục đích chân chính của việc học là học để làm người. (?) Tác giả cho rằng đạo học của kẻ đi học là học luận thường đạo lí để làm người. Em hiểu đaọ học này ntn? - Đạo học ngày trước lấy mục đích hình thành đạo đức, nhân cách. - Là đạo tam cương ( tức học để hiểu và giữ quan hệ vua tôi, cha con, chồng vợ ) ; đạo ngũ thường ( tức là học để hiểu và để sống thao năm đức tính của con người : nhân, nghĩa, lễ, trí, tín) (?) Theo em , quan niệm về mục đích của đạo học như thế có điểm nào tích cực cần được việc học ngày hôm nay phát huy ? Có những điểm nào cần được bổ sung ? ( HSTLN) - Điểm tích cực : Cọi trọng mục tiêu đạo đức của việc học, khẩu hiệu Tiên học lễ, hậu học văn trong nhà trường hôm nay là sự phát huy đoạn học ngày trước. - Điểm cần bổ sung : Mục đích học không chỉ là rèn đạo đức, mà còn rèn năng lực trí tuệ để con người sau này có sức mạnh xây dựng, cải tạo xh trên mọi lĩnh vực : đạo đức, văn hoá, kinh tế, khoa hoïc kó thuaät… (?) Sau khi xác định mục đích của việc học, tác giả soi vào thực tế đương thời để phê phán những biểu hiện của lệch lạc, sai trái trong việc học, đó là những sai lệch nào ? - Người ta đua nhau lối học hình thức hòng cầu danh lợi, không còn biết đến tam cương, ngũ thường. Lop7.net. II/.Đọc , tìm hiểu vb 1, Đọc, tìm hiểu chú thích. 2. Boá cuïc : 3 phaàn 3. Phaân tích a. Baøn veà muïc ñích vieäc hoïc. Muïc ñích chaân chính của việc học là học để làm người..

<span class='text_page_counter'>(17)</span> (?) Vậy em hiểu thế nào là lối học chuộng hình thức, cầu danh lợi ? ( Lối học chộng hình thức : Học thuộc lòng câu chữ mà không hiểu nội dung, chỉ có cái danh mà không có thực chất. - Lối học cầu danh lợi : học để có danh tiếng, được trọng vọng, được nhàn nhã, được nhiều lợi lộc. (?) Taùc haïi cuûa loái hoïc aáy laø gì ? - Chúa tầm thường, thần nịnh hót . Nước mất, nhà tan … (?) Em đọc được thái độ nào của tác giả từ đoạn văn nói về mục đích của việc học ? ) Xem thường lối học hình thức. Cọi trọng lối học lấy mục đích thành người tốt đẹp cho đất nước vững bền ) Gọi hs đọc đoạn tiếp theo (?) Khi bàn về cách học tác giả đã đề xuất những ý kiến nào ? - Mở trường dạy học ở phủ huyện, mở trường tư, con cháu các nhà tiện đâu học đấy . Phép học lấy Chu Tử làm chuẩn. - Theo ñieàu hoïc maø laøm. (?) Ở đây kế sách mới cho việc học là gì ? - Mở rộng trường, mở rộng thành phần người học, nội dung học từ thấp đến cao, hình thức học rộng nhưng gọn, học đi đôi với hành. (?) Trong các số các phép học đó, em tâm đắc nhất phép học nào ? Vì sao? ( hs boäc loä) (?) Tại sao tác giả lại tin rằng phép học do mình đề xuất có thể tạo được nhân tài, vững yên được nước nhà ? - Học như thế sẽ : tạo được nhiều người giỏi, giữ vững đạo đức, biết gắn học với hành, tránh được lối học hình thức. (?) Trong khi đề xuất ý kiến với vua về việc học của nước nhà , tác giả đã dùng những từ ngữ cầu khiến như : cúi xin, xin chớ bỏ qua. Những từ ngữ đó cho em hiểu gì về thái độ của tác giả với việc học, với vua ? ( chân thành với sự học. Tin ở điều mình tấu trình là đúng đắn, tin ở sự chấp thuận của vua, giữ đạo vua tôi ) * Gọi hs đọc đoạn cuối. (?) Mục đích chân chính và cách học đúng đắn được tác giả gọi là đạo học. Theo tác giả, đạo học hành sẽ có tác dụng ntn? + Tạo được nhiều người tốt. Từ đó, triều đình ngay ngắn mà thiên haï thònh trò. (?) Theo em, tại sao đạo học thành lại sinh ra nhiều người tốt ? + Mục đích học chân chính được đạt tới bằng cách học tích cực sẽ là cơ sở tạo ra người tài đức. Nhiều người học tạo ra người tài đức, Nhiều người học tài đức sẽ thành nhiều người tốt. (?) tại sao đạo học thành có thể khiến thiên hạ thịnh trị ? + Đạo học thành sẽ tạo ra nhiều người biết trọng lẽ phải, biết ứng dụng điều học vào công việc, không còn thói cầu danh lợi hoặc. Lop7.net. Xem thường lối học hình thức. Cọi trọng lối hoïc laáy muïc ñích thaønh người tốt đẹp cho đất nước vững bền. b Baøn veà caùch hoïc - Mở trường dạy học ở phủ huyện, mở trường tư, con chaùu caùc nhaø tieän ñaâu học đấy. - Phép học lấy Chu Tử laøm chuaån. - Theo ñieàu hoïc maø laøm.. Tạo được nhiều người giỏi, giữ vững đạo đức, biết gắn học với hành, tránh được lối học hình thức.. c.Taùc duïng cuûa pheùp hoïc. - Tạo được nhiều người toát - Từ đó, triều đình ngay.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> nịnh thần ; khiến việc cai trị quốc gia sẽ dễ dàng, nước nhà sẽ vững ngắn mà thiên hạ thịnh trị vaøng, bình oån. (?) Theo em, ñaèng sau caùc lí leõ baøn veà taùc duïng cuûa pheùp hoïc, người viết đã thể hiện một thái độ ntn? - Đề cao tác dụng của việc học chân chính. Tin tưởng ở đạo học chân chính, kì vọng về tương lai đất nước. * Hoạt động 3: Hướng dẫn tổng kết. (?) Học qua vb này, em thu nhận được những điều sâu xa nào về III, Tổng kêt1: đạo học của ông cha ta ngày trước ? ( ghi nhớ sgk) * Ghi nhớ : sgk * Hoạt động 4: Hướng dẫn luyện tập: (?) Theo em, những lời tấu trình của Nguyễn Thiếp có ý nghĩa ntn IV, Luyện tập đối với việc học ngày hôm nay ? ( HSTLN) GV hướng dẫn hs làm 4, Cuûng coá - Daën doø : - Hãy xác định trình tự lập luận của đoạn văn bằng một sơ đồ ? ( HSTLN). Muïc ñích chaân chính cuûa vieäc hoïc Khaún ñònh quan điểm ; pp đúng đắn. Phê phán những leäch laïc , sai traùi. Taùc duïng cuûa vieäc hoïc chaân chính - Nắm chắc cách lập luận , học thuộc ghi nhớ - Soạn bài mới : “Luyện tập xây dựng và trình bày luận điểm” + Đọc các ví dụ, trả lời các câu hỏi gợi ý; Xem nội dung ghi nhớ; Làm các Bt phaàn luyeän taäp. --------------------------------------------------------------------------------------Tuaàn 28 Tieát 102. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> I/. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Giuùp hs - Củng cố chắc chắn hơn những hiểu biết về cách thức xây dựng và trình bày luaän ñieåm - Vận dụng được những hiểu iết đó vào việc tìm, sắp xếp và trình bày luận điểm trong một bài văn nghị luận có đề tài gần gũi , quen thuộc II/.CHUAÅN BÒ - GV dự kiến khả năng tích hợp : Phần văn qua vb Bàn luận về phép học - HS : học bài , soạn bài III /.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. ổn định tổ chức 2. Kieåm tra baøi cuõ : Kieåm tra vieäc chuaån bò baøi cuûa hs 3.Bài mới : Như chúng ta đã biết, trong tập làm văn nghị luận, công việc xây dựng và trình bày luận điểm có vai trò vô cùng quan trọng. Có thể cho rằng nếu chúng ta đã tìm được đúng và đủ những luận điểm cần thiết để làm bài, đã sắp xếp thành 1 bố cục hợp lí và đã biết cách trình bày luận điểm, thì với các em, làm một bài văn nghị luận sẽ không còn là công việc quá khó khăn . Bởi thế luyện tập xây dựng và trình bày luận điểm phải được coi là khâu có ý nghĩa quyết định . * Đề bài : Hãy viết một bài báo tường để khuyên một số bạn trong lớp cần phải học tập chaêm chæ hôn * Hoạt động 1: Xây dựng hệ thống luận điểm Gọi hs đọc yêu cầu của đề bài và đọc hệ thống luận điểm nêu 1, Xây dựng hệ thống luận ở mục 1 ñieåm (?) Bài cần làm sáng tỏ vấn đề gì ? - Caàn phaûi hoïc taäp chaêm chæ (?) Em có nên sử dụng hệ thống luận điểm được nêu ra ở mục II,1 khoâng ? Vì sao ? ( HSTLN) * Veà heä thoáng 5 luaän ñieåm - Về hệ thống 5 luận điểm trong sgk, tuy đã tương đối phong trong sgk, tuy đã tương đối phú, nhưng lại chưa đảm bảo các yêu cầu chính xác, phù hợp, phong phú, nhưng lại chưa đảm đầy đủ, mạch lạc chẳng hạn : baûo caùc yeâu caàu chính xaùc, phuø Luận điểm a còn có nội dung chưa phù hợp với vấn đề trong hợp, đầy đủ, mạch lạc bài ( đề bài nêu : phải học tập chăm chỉ hơn), luận điểm lại * Saép xeáp laïi luaän ñieåm : nói đến lao động tốt. Vậy cần phải loại bỏ nội dung luận điểm đó Còn thiếu những luận điểm cần thiết, khiến mạch văn có chỗ bị đứt đoạn và vấn đề không được hoàn toàn sáng rõ ( cần thêm những luận điểm như : đất nước rất cần những người tài giỏi hoặc : phải chămhọc mới ọc giỏi, mới thành tài. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> - Sắp xếp luận điểm còn chưa hợp lí ( vị trí của luận điểm b làm cho bài thiếu mạch lạc, luận điểm d không nên đứng trước luận điểm e ) (?) Vậy để hệ thống luận điểm đó mạch lạc , hợp lí thì ta phải saép xeáp laïi ntn? a, Đất nước đang rất cần những người tài giỏi để đưa tổ quốc tiến lên “đài vinh quang”, sánh kịp với các bè bạn năm châu b, Quanh ta ñang coù nhieàu taám göông cuûa caùc baïn hs phaán đấu học giỏi, để đáp ứng được yêu cầu của đất nước. c, Muốn học giỏi, muốn tành tài thì trước hết phải học chăm d, Một số bạn ở lớp ta còn ham chơi, chưa chăm học, làm cho thaáy coâ giaùo vaø caùc baäc cha meï raát lo buoàn. e, Nếu bây giờ càng chơi bời, không chịu học thì sau này càng khoù gaëp nieàm vui trong cuoäc soáng. g, Vậy các bạn nên bớt vui chơi, chịu khó học hành chăm chỉ, để trở nên người có ích cho cuộc sống, và nhờ đó, tìm được nieàm vui chaân chính, laâu beàn. * Hoạt động 2: Trình bày ø luận điểm Yeâu caàu hs chuù yù vaøo muïc 2 trong phaàn II Gọi hs đọc luận điểm e trong sgk (?) Caùch neâu luaän ñieåm treân hoïc taäp cuûa ai ? trong baøi naøo ? (Học tập Trần Quốc Tuấn, trong bài Hịch tướng sĩ ) (?) Haõy nhaän xeùt caùch neâu aáy ? - Cách học tập trong trường hợp này là phù hợp và thông minh, saùng taïo (?) Để giới thiệu luận điểm e, có 3 bạn hs viết 3 cách giới thiệu như trong sgk đã chính xác chưa, vì sao? - CÂU 1 : vừa có có tác dụng chuyển đoạn, nối đoạn lại vừa giới thiệu được luận điểm mới, đơn giản và dễ làm theo. - Câu thứ 2 : xác định sai mối quan hệ giữa luận điểm cần trình bày với luận điểm đứng trên. Hai luận điểm ấy không có quan hệ nhân – quả để có thể nối bằng “ do đó” - Câu 3: rất tốt vì 2 câu văn trên không chỉ giới thiệu được luận điểm mới, nối với luận điểm trước đó mà còn tạo ra giọng điệu thân mật, gần gũi giọng đối thoại, trao đổi trong vaên nghò luaän (?) Em hãy nghĩ thêm cách chuyển đoạn và giới thiệu luận ñieåm naøo kaùc khoâng ? Gọi hs đọc mục b phần 2 (?) Ta nên đưa những luận cứ nào và sắp xếp luận ấy như thế nào cho xác đáng ? ( HSTLN). Lop7.net. 2, Trình baøy ø luaän ñieåm a, Để giới thiệu luận điểm e , có 3 bạn hs viết 3 cách giới thieäu nhö trong sgk. * Moät soá caùch chuyeån luaän ñieåm - Chuyển đoạn bằng từ ngữ đóng vai chuyển tiếp ý : Tuy nhiên, ngược lại, thực ra, nói chung, maët khaùc … - Chuyển đoạn bằng câu hoặc veá caâu : Tuy nhieân, ñieàu chuùng tôi muốn khẳng định ở đây là …; những điều vừa trình bày treân coù theå khieán chuùng ta nghò rằng …; Bây giờ xin chuyển sang vấn đề khác … - Chuyển đoạn theo quan hệ nhân quả : vì vậy, bởi thế, cho nên, vì lí do trên, bởi vậy mà - Chuyển đoạn tương phản : trái lại, ngược lại, tuy nhiên, vậy maø ….

<span class='text_page_counter'>(21)</span>