Giáo án Ngữ văn 8 tiết 96 đến 132 - Trường THCS Nguyễn Trãi

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng : TiÕt 96:. TR¶ BµI TËP LµM V¡N Sè 5. A. Môc tiªu : Gióp HS: - §¸nh gi¸ toµn diÖn kÕt qu¶ häc tËp vµ lµm bµi. - Nhận rõ ưu, nhược của bản thân từ đó rút ra bài học. - LuyÖn viÕt v¨n b¶n thuyÕt minh. B. Phương pháp : Nhận xét đánh giá C. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß : - ThÇy : ChÊm bµi, ch÷a lçi. - Trò : Xem lại lý thuyết để thấy được kết quả bài viết. D. Néi dung - tiÕn tr×nh lªn líp : 1. ổn định tổ chức : 2. Bài cũ: Nhắc lại đề ra 3. Bµi míi : I. §Ò : H·y giíi thiÖu mét con vËt nu«i mµ em thÝch (mÌo, chã, thá) II. Dàn ý : Mở bài : giới thiệu được giống vật nuôi mà em thích và sơ lược t¸c dông cña nã. b. Thân bài : Nêu xuất xứ giống vật nuôi đó. Hình dáng, đặc tính sinh ho¹t, t¸c dông cña nã, c¸ch nu«i. c. Kết bài : Những điều cần lưu ý khi chăm sóc nuôi dưỡng. II. NhËn xÐt : 1. Ưu điểm : Đa số các em giới thiệu được đặc tính sinh hoạt và cách sinh sèng còng nh­ t¸c dông cña con vËt nu«i. - Một số em trình bày tốt, đầy đủ, thể hiện rõ kiến thức và năng lực quan s¸t cña m×nh. 2. Nhược điểm : - Một số em còn sa vào tả hoặc kể. - Mét sè em giíi thiÖu cßn s¬ sµi, qua loa, ch­a chó ý vµo bµi viÕt cña m×nh. - Mét sè em vÉn cßn sai chÝnh t¶, viÕt t¾t, viÕt ký hiÖu vµ viÕt xÊu, cÈu th¶. - Mét sè em n¨ng lùc quan s¸t, tÝch luü cßn yÕu, ch­a vËn dông ®­îc vµo bµi viÕt cña m×nh. III. Tr¶ bµi, ch÷a bµi : - Trả bài viết, hướng dẫn các em đọc lại bài của mình, xem phần lời phê và chính tả để chữa bài cho đúng. - Đọc một số bài viết tốt để các em học tập, rút kinh nghiệm. 4. Cñng cè : - GV nh¾c nhë c¸c em rót kinh nghiÖm cho nh÷ng bµi viÕt sau. 5. DÆn dß : Xem l¹i lý thuyÕt ë líp 7 phÇn luËn ®iÓm. Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng : TiÕt 97:. nước đại việt ta. A. Môc tiªu : Gióp häc sinh: - Thấy được đoạn văn có ý nghĩa như lời tuyên ngôn độc lập của dân tộc ta ë TK 15. - ThÊy ®­îc phÇn nµo søc thuyÕt phôc cña v¨n chÝnh luËn cña NguyÔn Tr·i: LËp luËn chÆt chÏ, sù kÕt hîp gi÷a lý lÏ vµ thùc tiÔn. - Luyện đọc thể sát đúng. B. Phương pháp : Nêu vấn đề, thảo luận C. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß : - ThÇy : Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n bµi - Trß : §äc bµi nhiÒu lÇn - tr¶ lêi c¸c c©u hái SGK D. Néi dung - tiÕn tr×nh lªn líp : 1. ổn định tổ chức: 2. Bµi cò: KT15/, chÐp thuéc ®o¹n v¨n "Huèng chi ... vÒ sau" nªu néi dung của đoạn trích đó. 3. Bµi míi : ở lớp 7 các em đã được học bài "Sông núi nước Nam" của Lý Thường Kiệt. Nó được xem như là một bản tuyên ngôn đầu tiên của nước ta. Bài học hôm nay "Nước Đại Việt ta" là một phần trích trong Cáo Bình Ngô được xem như là bản Tuyên ngôn thứ 2 của nước ta. Nội dung đoạn trích đó ntn chúng ta cùng nhau t×m hiÓu. I. Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm : 1. T¸c gi¶ : Xem phÇn t¸c gi¶ ë líp 7. 2. T¸c phÈm : B×nh Ng« §¹i c¸o" do NguyÔn Tr·i thõa lÖnh Lª Lîi so¹n th¶o ®­îc c«ng bè ngµy 17 th¸ng ch¹p n¨m §inh Mïi (tøc ®Çu n¨m 1428) sau khi quân ta đại thắng diệt và làm tan rã 15 vạn viên binh Vương Thông phải gi¶ng hoµ. §o¹n trÝch lµ phÇn ®Çu cña B×nh Ng«... II. §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch : - §äc víi giäng trang träng, hïng hån, tù hµo. Chó ý c©u v¨n biÒn ngÉu c©n xøng, nhÞp nhµng. - Chú thích : Gọi 1 HS đọc ở SGK. III. T×m hiÓu néi dung : * Khái niện cáo : Là thể văn nghị luận cổ thường được vua chúa hoặc thủ lĩnh dùng để tình bày một chủ trương hay công bố kết quả một sự nghiệp để mọi người cùng biết. - Cáo thường được viết bằng văn biền ngẫu - lời lẽ đanh thép, lý lẽ sắc bÐn, kÕt cÊu chÆt chÏ, m¹ch l¹c. Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. * Bè côc c¸o : GV giíi thiÖu: gåm 4 phÇn. - Phần đầu : nêu luận đề chính nghĩa - PhÇn 2 : LËp b¶ng c¸o tr¹ng téi ¸c giÆc Minh. - PhÇn 3 : Ph¶n ¸nh q/ tr×nh cuéc khëi nghÜa Lam S¬n. - Phần cuối : lời tuyên bố kết thúc, khẳng định nền độc lập vững chắc. * Đoạn trích là phần đầu bài cáo : nêu luận đề chính nghĩa và chân lý về s tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại việt. GV nªu c©u hái 1 SGV ? HS tr¶ lêi -> T 1. Néi dung nguyªn lý nh©n nghÜa. câu nào nêu rõ tiền đề đó ? H: ViÖc nh©n nghÜa cèt ë yªn d©n. Quân điếu phạt trước lo trừ bạo. T? Cã thÓ hiÓu cèt lâi t2 nh©n nghÜa cña H: Yªn d©n - trõ b¹o. NguüÔn Tr·i lµ g× ? Người dân mà tác giả nói tới là người - Phân tích người dân mà tác giả nói tới dân đại việt. lµ ai ? Kẻ bạo tàn chính alf giặc minh cướp T? ở đây hành động điếu phạt có liên nước quan đến yên dân ntn ? H: Trừ giặc minh bạo ngược để giữ yên cuéc sèng cho d©n. T ? Em thấy tư tưởng nhân nghĩa của H: tư tưởng nhân nghĩa đã gắn liền với tư Nguyễn Trãi có chỗ nào tiếp thu của nho tưởng yêu nước chống xâm lăng (quan hÖ d©n téc víi d©n téc chó kh«ng chØ gi¸o, chç nµo lµ s¸ng t¹o ph¸t triÓn. chủng quan hệ giữa người với nguời) => Ta chèng x©m l¨ng lµ thùc hµnh X nghÜa (lµ chÝnh nghÜa). GiÆc x©m l¨ng, cướp nước là bạo ngược, là phi nghĩa. GV: ng/lý nhân nghĩa - yên dân (bảo vệ đất nước -> trừ bạo (giặc minh xâm lược) Hay : nhân nghĩa - yên dân - trừ bạo - yêu nước - chống giặc - bảo vệ đất nước và d©n 2. Chân lý về sự tồn tại độc lập có chủ quyÒn cña d©n téc §¹i ViÖt. T? Để khẳng định chủ quyền độc lập của H: Núi sông bò cõi đã chia (lãnh thổ dân tộc, tác giả đã dựa vào những yếu tố riêng). nµo ? - Phong tôc B¾c - Nam kh¸c phong tôc riªng. - Văn hiến đã lâu - LÞch sö riªng - Chế độ riêng + BiÒn ngÉu T? §Ó thÓ hiÖn chñ quyÒn cña d©n téc H: Sö dông nh÷ng tõ ng÷ cã tÝnh chÊt tác giả đã dùng lời lẽ, ngôn ngữ như thế hiển nhiên vốn có, lâu đời của nước Đại nµo ? cã t¸c dông g× ? Việt độc lập tự chủ "từ trước" "vốn Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. Khẳng định : sự tồn tại của quốc gia Đại viÖt lµ mét ch©n lý HD hs th¶o luËn nhãm ý 2 c©u hái 3 SGK : 3/ (gäi c¸c nhãm tr¶ lêi vµ bæ sung). GV: ở trên là lý lẽ để c/ tác giả đã d/c/: T? C¸c d/c nµy ®­îc ghi l¹i trong nh÷ng lêi v¨n nµo ? * Gọi 1 HS đọc chú thích SGK T? NhËn xÐt ngt ®o¹n v¨n nµy ? vµ nªu t¸c dông Bæ sung : viÖc x­a - ghi ý muèn nãi g× ? -> BiÕn chñ quan->kh¸ch quan-> quy luËt. xưng" "đã lâu" đã chia. + Sö dông biÖn ph¸p so s¸nh (ta víi TQ, đặt ta ngang hàng với TQ về chính trị, chế độ, quản lý Q/gia) => Tăng cường sức thuyết phục cho lời tuyên ngôn độc lập. Đại Việt là nước độ lËp cã chñ quyÒn v× cã l·nh thæ riªng, v¨n ho¸ riªng, ngang hµng víi P/ b¾c * Dù kiÕn : + Sông núi nước nam : 2 yếu tố : lãnh thæ, chñ quyÒn. + Bình ngô đại cáo : thêm 3 yếu tố : văn hiÕn, phong tôc tËp qu¸n, lÞch sö §Æc biÖt yÕu tè v¨n hiÕn truyÒn thèng lÞch sö lµ yÕu tè c¬ b¶n nhÊt, lµ h¹t nh©n để xác định dân tộc (Đây là điều kẻ thù XL lu«n t×m c¸ch phñ nhËn) 3. Søc m¹nh cña nguyªn lý nh©n nghÜa và chân lý độc lập dân tộc. 4. L­u Cung thÊt b¹i - TriÖu tiÕt tiªu vong - Toa dé bÞ b¾t sèng, ¤ M· Nhi bÞ giÕt 4. V¨n BiÒn NgÉu mçi c©u cã 2 vÕ sãng đôi -> D/c liÖt kª cã tÝnh thuyÕt phôc. -> Lµm næi bËt c¸c chiÕn c«ng cña ta vµ thất bại của địch-> c/m cho sức mạnh chính nghĩa và của dân tộc đồng thời thể hiÖn niÒm tù hµo cña d©n téc => §ã lµ néi dung mét quèc gia §¹i ViÖt. IV. ý nghÜa v¨n b¶n T? Qua phần đầu Bình Ngô ... em hiểu H: Nước Đại Việt có nền độc lập lâu đời, những gì về nước Đại việt? đáng tự hào. T? B×nh Ng« ®­îc tr×nh bµy víi ngt g× ? - Cuéc kh¸ng chiÕn chèng Minh lµ cuéc kh¸ng chiÕn chÝnh nghÜa H: LËp luËn chÆt chÏ, chøng cø hïng hån, lêi v¨n biÒn ngÉu nhÞp nhµng, ng©n vang T? Tõ bµi B×nh Ng« em hiÓu thªm g× vÒ t¸c gi¶ ? H: + §¹i diÖn tt nh©n nghÜa tiÕn bé + Giµu t×nh c¶m, ý thøc d©n téc Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. (gọi 1 HS đọc). + Giàu lòng yêu nước, thương dân. Ghi nhí : SGK. 4. Cñng cè : - GV treo sơ đồ để củng cố câu hỏi SGK 5. DÆn dß : - Häc thuéc ®o¹n trÝch - So sánh sự tiến bộ của Cáo Bình Ngô với sông núi nước Nam. - So¹n : B×nh vÒ phÐp häc.. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng : TiÕt 98:. hành động nói. A. Môc tiªu : - Củng cố lại khái niệm hành động nói. Phân biệt được hành động nói trực tiếp và hành động nói gián tiếp. - Rèn kỹ năng xác định hành động nói trong giao tiếp và vận dụng hành động nói có hiệu quả để đạt được mục đích giao tiếp. B. Phương pháp : Thảo luận C. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß : - ThÇy : Nghiªn cøu, so¹n bµi - Trò : Đọc trước phần bài mới và trả lời câu hỏi D. Néi dung - tiÕn tr×nh lªn líp : 1. ổn định tổ chức: 2. Bài cũ: Hành động nói là gì ? Cho ví dụ. 3. Bµi míi : (TiÕp) Cách thực hiện hành động nói. GV hướng dẫn học sinh yêu cầu SGK nhËn xÐt vÒ h×nh thøc c¸c c©u ? T? Cho biÕt trong 5 c©u Êy nh÷ng c©u nào giống nhau về mục đích nói ? Xác định hành động nói cho mỗi câu ? * Cïng lµ c©u trÇn thuËt nh­ng chóng l¹i có những mục đích khác nhau và thực hiện những hành động nói khác nhau vËy chóng ta cã thÓ rót ra nhËn xÐt g× ? (th¶o luËn3/). 1. VÝ dô : SGK H: §Òu lµ c©u trÇn thuËt, kiÕn thøc = dÊu (.) H: câu 1, 2, 3: mục đích trình bày câu 4, 5: mục đích cầu khiến * Dù kiÕn : C©u trÇn thuËt thùc hiÖn hành động nói trình bày gọi là cách dùng trùc tiÕp. - Câu trần thuật thực hiện hành động nói cÇu khiÕn gäi lµ c¸ch dïng gi¸n tiÕp.. Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. 2. Ghi nhớ: Mỗi hành động nói có thể ®­îc thùc hiÖn b»ng kiÓu c©u cã chøc năng chính phù hợp với hành động đó (c¸ch dïng trùc tiÕp) V b»ng kiÓu c©u kh¸c (c¸ch dïng gi¸n tiÕp) T? H·y lÊy vÝ dô vÒ c¸ch dïng trùc tiÕp H: VÝ dô : A hái (*) trùc tiÕp và cách dùng gián tiếp? cho các kiểu câu - Mấy giờ thì đá trận chung kết ? nghi vấn, cầu khiến, cảm thán, trần thuật B đáp : Mười chín giờ? A giôc : Hay ®i ngay kÎo muén ! B đáp : Vâng, tôi đi ngay đây ! * Gi¸n tiÕp : A nói : - Tớ mua cái cặp này đến 200 ngìn cơ đấy. B bửu môi : Hai trăm nghìn cơ đấy ? 4. Cñng cè : - BT1: Các câu nghi vấn có liên quan đến mục đích nói : - Từ xưa các bậc trung thần nghĩa sĩ bỏ mình vì nước, đời nào không có ? (câu nghi vấn thực hiện hành động khẳng định). - Lúc bấy giờ, dẫu các ngươi muốn vui vẽ phỏng có được không ? (Câu nghi vấn thực hiện hành động phủ định). - Lúc bấy giờ dẫu các ngươi không muốn ... ? (câu nghi vấn thực hiện hành động khẳng định). - Vì sao vậy ? (Câu nghi vấn thực hiện hành động gây sự chú ý). - Nếu vậy, rồi đây sau khi giặc dẹp yên, muôn đời để thẹn há còn mặt mũi nào đứng trong trời đất nữa ? (câu nghi vấn thực hiện hành động phủ định). Vị trí : Câu đầu : tạo tâm thế cho tướng sĩ chuẩn bị nghe những lý lẽ của t¸c gi¶. * Các câu giữa : thuyết phục, động viên, khuyến khích, kích lệ tướng sĩ. * Câu cuối : khẳng định chỉ có một con đường là chiến đấu đến cùng để b¶o vÖ TQ BT2: Tất cả các câu trần thuật đều thực hiện hành động cầu khiến, kêu gọi, cách dùng gián tiếp này tạo sự đồng cảm sâu sắc, nó khiến cho những nguyện vọng của Bác trở thành nguyện vọng thiết thân của mỗi người. BT3: Các câu có mục đích cầu khiế. DÕ Cho¾t : - Song anh cã cho phÐp em míi d¸m nãi ... - Anh đã nghỉ thương em như thê snày thì hay là anh đào giúp ... em chạy sang. DÕ mÌn : §­îc, chó m×nh cø nãi th¼ng thõng ra nµo. - Th«i, im c¸i ®iÖu h¸t m­a dÇm sïi sôt Êy ®i. * DÕ cho¾t mÒm yÕu nªn cÇu khiÕn nh· nhÆn, mÒm máng, khiªm tèn. * DÕ mÌn ý thÕ kÎ m¹nh nªn giäng ®iÖu ra lÖnh ng¹o m¹n, h¸ch dÞch. Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 6.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. BT4: Cã thÓ dïng c¶ 5 c¸ch. - C¸ch e vµ b nh· nhÆn vµ lÞch sù h¬n. BT 5: Hoạt động a hơi kém lịch sự, hoạt động b hơi buồn cười, hoạt động c lµ hîp lý nhÊt. 4. Cñng cè : - GV hệ thống lại cả 2 tiết hoạt động nói. - Gọi 1 HS đọc lại các phần ghi nhớ. 5. DÆn dß : - Lµm l¹i c¸c bµi tËp. - So¹n bµi: héi tho¹i.. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng : TiÕt 99:. ¤N TËP VÒ LUËN §IÓM. A. Môc tiªu : Gióp HS: - N¾m v÷ng h¬n kh¸i niÖm luËn ®iÓm, tr¸nh ®­îc nh÷ng sù hiÓu lÇm mµ các em thường mắc phải (luận điểm với vấn đề nghị luận). - Thấy rõ hơn mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề nghị luận và giữa c¸c luËn ®iÓm víi nhau trong mét bµi v¨n nghÞ luËn. - LuyÖn ph¸t hiÖn, nhËn diÖn, ph©n tÝch luËn ®iÓm.... B. Phương pháp : Thảo luận, phân tích, trắc nghiệm. C. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß : - ThÇy : Xem l¹i tµi liÖu luËn ®iÓm, lËp luËn ë líp 7 : so¹n bµi. - Trß : ¤n tËp phÇn luËn ®iÓm ë líp 7. tr¶ lêi c¸c c©u hái SGK D. Néi dung - tiÕn tr×nh lªn líp : 1. ổn định tổ chức : 2. Bµi cò:KiÓm tra sù chuÈn bÞ «n tËp cña häc sinh. 3. Bµi míi : Trùc tiÕp I. Kh¸i niÖm luËn ®iÓm. 1. VÝ dô 1 : Câu hỏi trắc nghiệm : câu đúng : C VÝ dô 2 : NhËn diÖn vµ ph©n tÝch luËn ®iÓm T? Trong bài "Tinh thần yêu nước..." có H: luận điểm 1 : Nhân dân ta có truyền nh÷ng luËn ®iÓm nµo thống yêu nước nồng nàn (luận điểm cơ së, xuÊt ph¸t).. Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 7.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. LuËn ®iÓm 2 : Søc m¹nh to lín cña tinh thần yêu nước của nhân dân ta trong nh÷ng cuéc kh¸ng chiÕn chèng ngo¹i x©m. LuËn ®iÓm 3 : Nh÷ng biÓu hiÖn cña truyền thống yêu nước LuËn ®iÓm 4 : kh¬i gîi, khÝch lÖ søc mạnh yêu nước (luận điểm dùng để kết luËn) T ? Nhận xét hệ thống luận điểm trong * Luận điểm 1 : Lý do dời đô. bài "Chiều dời đô" LuËn ®iÓm 2 : Lý do chän thµnh §ai La để đóng đô. => 2 luận điểm trên là các vấn đề nó chưa thể hiện rõ ý kiến, tư tưởng. T? VËy luËn ®iÓm lµ g×, bµi v¨n nghÞ 2. Ghi nhí : LuËn ®iÓm trong bµi v¨n luËn lµ g× ? nghị luận là những tư tưởng, quan điểm, chủ trương mà người viết (nói) nêu ra ở trong bµi. II.Mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đền cần giải quyết trong bài văn nghị luận : T? Vấn đề được đặt ra trong bài "Tinh 1. Ví dụ : SGK thÇn ..." lµ g× ? H : Đó là : vấn đề tinh thần yêu nước của nh©n d©n ViÖt, nãi râ h¬n lµ : TruyÒn thống yêu nước của nhân dân Việt Nam, lịch sử dựng nước và giữ nước. T? Có thể làm sáng tỏ được vấn đề này H : Không làm sáng tỏ được vì nếu chỉ không nếu trong bài văn tác giả chỉ đưa có luận điểm này thì chưa đủ c/m một ra luận điểm : "Đồng bào ta ngày nay có cách toàn diện truyền thống yêu nước lòng yêu nước nồng nàn? của đồng bào ta. * GV như vậy: vấn đề rộng hơn luận 2. Ghi nhớ : Luận điểm có liên quan chặt ®iÓm chÏ víi v/®. LuËn ®iÓm ph¶i cã hÖ thèng T? Vậy luận điểm có nghệ thuật ntn với mới làm sáng rõ được vấn đề. vấn đề ? SGK: LuËn ®iÓm ph¶i chÝnh x¸c, râ rµng phù hợp với yêu cầu giải quyết vấn đề và đủ để làm sáng tỏ vấn đề được đặt ra. T? Cã nh÷ng lo¹i luËn ®iÓm nµo ? (®­a Trong bµi v¨n nghÞ luËn : luËn ®iÓm mét xuèng môc 3) hÖ thèng, cã luËn ®iÓm chÝnh vµ luËn ®iÓm phô III. Mèi quan hÖ gi÷a c¸c luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn : T? Em sÏ chän hÖ thèng luËn ®iÓm nµo 1. VÝ dô : SGK trong 2 hệ thống đó ? vì sao ? H: Chän : HÖ thèng 1 : ®­îc s¾p xÕp theo mét tr×nh tù hîp lÝ. T? Theo em c¸c luËn ®iÓm cã mèi quan 2. Ghi nhí : C¸c luËn ®iÓm trong 1 bµi hÖ víi nhau ntn ? v¨n võa cÇn liªn kÕt chÆt chÏ l¹i võa cÇn cã sù ph©n biÖt víi nhau C¸c luËn ®iÓm ph¶i ®­îc s¾p xÕp theo Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 8.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. mét tr×nh tù hîp lý. LuËn ®iÓm nªu truíc chuÈn bÞ cho luËn ®iÓm sau. LuËn ®iÓm sau dẫn đến luận điểm kết luận. III. LuyÖn tËp - BT1 : Nguyễn Trãi là người anh hùng dân tộc. BT 2: a,b gd dược coi là chìa khóa của tương lai vì a lẽ sau. + G/dục là yếu tố quyêt định đến việc điều chỉnh tốc độ gia tăng dân số. + G/dôc trang bÞ kiÕn thøc vµ nh©n c¸ch, trÝ tuÖ vµ t©m hån cho trÎ. + G/ dục là chìa khoa cho sự tăng trưởn kinh tế. + G/dôc lµ ch×a kho¸ cho sù ph¸t triÓn chÝnh trÞ, cho x· héi ph¸t triÓn. 4. Cñng cè : - GV hÖ thèng l¹i toµn bµi. - Gọi 1 HS đọc lại toàn bộ phần ghi nhớ. 5. DÆn dß : - Học htuộc phần ghi nhớ, biết phân biệt luận điểm với vấn đề. - So¹n bµi : ViÕt ®o¹n v¨n t×nh bµy luËn ®iÓm Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng : TiÕt 100:. VIÕT §O¹N V¡N TR×NH BµY LUËN §IÓM. A. Môc tiªu : - NhËn thøc ®­îc ý nghÜa qb cña viÖc tr×nh bµy luËn ®iÓm trong mét bµi v¨n nghÞ luËn. - BiÕt c¸ch viÕt ®o¹n v¨n tr×nh bµy mét luËn ®iÓm theo c¸c c¸ch diÔn dÞch vµ quy n¹p. - LuyÖn viÕt thµnh th¹o vÒ mét luËn ®iÓm. B. Phương pháp : Tự luận, thảo luận. C. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß : - ThÇy : Nghiªn cøu, so¹n bµi. - Trß : Thùc hiÖn c¸c c©u hái SGK D. Néi dung - tiÕn tr×nh lªn líp : 1. ổn định tổ chức: 2. Bµi cò: 1. LuËn ®iÓm trong bai v¨n nghÞ luËn lµ g× ? 2. Nªu mèi quan hÖ gi÷a luËn ®iÓm víi luËn ®iÓm trong 1 bµi v¨n nghÞ luËn. 3. Bµi míi : Trùc tiÕp. Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 9.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. I. Tr×nh bµy luËn ®iÓm thµnh 1 ®o¹n v¨n nghÞ luËn : 1. VÝ dô : SGK (79) a, b T? Tìm câu chủ đề (luận điểm) trong 2 a. Thật là chiến tụ hội ... vÝ dô ? b. §ång bµo ta ngµy nay còng rÊt xøng đáng với tổ tiên ta ngày trước. H: Câu A đứng cuối đoạn, câu b đầu T? NhËn xÐt vÞ trÝ ? T? Dạng ab đuợc viết theo phương pháp đoạn. H : §1a: theo c¸ch quy n¹p. nµo BS: theo c¸ch diÔn dÞch T? Khi tr×nh bµy luËn ®iÓm trong v¨n 2. Ghi nhí : nghÞ luËn cÇn chó ý nh÷ng g× ? - ThÓ hiÖn râ rµng, chÝnh x¸c néi dung của luận điểm trong câu chủ đề. Trong đoạn văn luận điểm (câu chủ đề) thường đặt ở vị trí đầu tiên (diễn dịch) hoặc cuối cïng (quy n¹p) - Tìm đủ các luận cứ cần thiết, tổ chức lập luận theo một trật tự hợp lý để làm nçi bËt luËn ®iÓm. - Diễn đạt trong sáng, hấp dẫn để sự tr×nh bµy luËn ®iÓm cã søc thuyÕt phôc II. LuyÖn tËp : BT1: a. Tránh lối viết dài dòng khiến người đọc khó hiểu. b. Nguyªn Hång thÝch truyÒn nghÒ cho b¹n trÎ. BT2 : Trình bày luận điểm : "Tế Hanh là một người tinh lắm" luận điểm đó được phát triển 2 luận cứ. - Ghi được cảnh sinh hoạt chốn quê hương. - Th¬ TÕ Hanh ®­a ta vµo mét thÕ giíi nh÷ng t/c Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng : TiÕt 101:. BµN LUËN VÒ PHÐP HäC. A. Môc tiªu : - Gióp häc sinh : - Thấy được mục đích, tác dụng của việc học chân chính : học để làm người, học để biết và àm, học để góp phần cho đất nước hưng thịnh, đồng thời thÊy ®­îc t¸c h¹i cña lèi häc chuéng h×nh thøc, cÇu danh lîi. - Nhận thức được phương pháp học tập đúng, kết hợp học với hành. - Häc tËp ®­îc c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶, biÕt c¸ch viÕt v¨n nghÞ luËn theo chủ đề nhất định. 10 Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. B. Phương pháp : Nêu vấn đề, thảo luận. C. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß : - ThÇy : Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n bµi. - Trß : §äc v¨n b¶n nhiÒu lÇn, tr¶ lêi c©u hái SGK D. Néi dung - tiÕn tr×nh lªn líp : 1. ổn định tổ chức: 2. Bài cũ: Đọc thuộc đoạn trích "Nước Đại Việt ta" và nêu nội dung chính cña nã. 3. Bài mới : Ngay từ pong kiến việc học đã được chú trọng để đào tạo hiền tài cho đất nước. Khi Quang Trung lên ngôi việc xây dựng nước là mộtv iệc làm cấp bách. Các quan lại đã nhìn rõ tác dụng của việc học. Bàn luận về phép học là mét trong nh÷ng néi dung nh­ thÕ. I. Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm. 1. Tác giả : Nguyễn Thiếp (1723 - 1804) Người đương thời kính trọng thường gọi là La Sơn Phu Tử. - Quª : HuyÖn La S¬n (§øc Thä) tØnh Hµ TÜnh. - Là người thiên tư sáng suốt, học rộng hiểu sâu. - Từng làm quan dưới triều Lê sau về dạy học. - Quang Trung lªn ng«i «ng ra gióp triÒu T©y S¬n. Khi NguyÔn HuÖ mÊt «n vÒ ë Èn kh«ng hîp t¸c víi nhµ NguyÔn. 2. T¸c phÈm : Bµn vÒ phÐp häc lµ phÇn trÝch tõ bµi tÊu cña «ng gi÷ Vua Quang Trung vµo th¸ng 8/1791. II. §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch : - §äc víi giäng ch©n t×nh, bµy tá thiÖt h¬n võa tù tin, võa khiªm tèn. - Chó thÝch : 2, 3 (1 em) 6, 7. III. T×m hiÓu néi dung : * Khái niệm : Tấu : là lối của thần dân tấu lên vua chúa để trình bày một sự việc, một ý kiến, một đề nghị : Tấu có thể viết bằng văn xuôi, văn viết, văn biÒn ngÉu (l­u ý kh¸c víi tÊu trong ngt biÓu diÔn). * Bè côc : 3 phÇn. - Từ đầu -> đều do những điều tệ hại ấy: Bàn về mục đích của việc học. - TiÕp -> xin chí bá qua : bµn vÒ c¸ch häc. - Cßn l¹i : t¸c dông cña phÐp häc. 1. Mục đích của việc học. T? Để nêu mục đích của việc học tác giả "Ngọc không mài không thành đồ vật, đã đưa ra câu nói nào ? người không học không biết rõ đạo" T? C©u ch©m ng«n nµy cã t¸c dông ntn ? §Ó hiÓu võa t¨ng søc m¹nh thuyÕt phôc Em hiÓu c©u ch©m ng«n nµy ntn ? => chỉ có học tập con người mới trở nên tốt đẹp, không thể không học mà trở thành người tốt đẹp đuợc. Học là một ql trong cuộc sống con người. T? §¹o ®­îc t¸c gi¶ gt ntn ? - Đạo là lẽ đối xử hàng ngày giữa mọi Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 11.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. người => mục đích chân chính alf học để làm người. Phê phán lối học lệch lạc, chú ý đến nội dung häc (lèi häc chuéng h×nh thøc, cÇu danh lîi) - Häc v× danh lîi cña b¶n th©n T? Khi nhận định : chúa tầm thường, H: Đảo lộn giá trị con người. thần nịnh hót. Nước mất nhà tan đều do - Không còn có người tài đức. những điều t hại ấy tác giả đã chỉ ra - Dẫn đất nước đến thảm hoạ. nh÷ng t¸c h¹i nµo / => Lêi v¨n liªn kÕt chÆt chÏ, ý v¨n m¹ch lạc, rõ ràng dễ hiểu -> thể hiện thái độ đúng đắn và tích cực coi việc học với mục đích thành người tốt đẹp làm cho Liªn hÖ viÖc häc ngµy nay. đất nước vững bền. (Hs th¶o luËn) 2. Bµn vÒ c¸ch häc : T? Khi bàn về cách học tác giả đã đề H: Mở trường dạy học ở phủ huyện, mở xuÊt nh÷ng ý kiÕn nµo ? trường tư, con cháu các nhà tiện đâu học đó. T? Có những phương pháp học được đưa - Phép học lấy chu tử làm chuẩn ra - Häc réng råi tãm gän tõ KT c¬ b¶n cã Từ thực tế phương pháp học nào là tốt t/c n/ tg nhÊt - Theo ®iÒu häc mµ lµm. T? Tại sao tác giả lại tin rằng phép học - Tuần tự tiến lên từ thấp đến cao do mình đề xuất có thể tạo được nhân - Học phải biết kết hợp với hành tài, vững yên được nước nhà. H : - Tr¸nh lèi häc h×nh thøc, v× danh lîi. - Giữ vững đạo đức - Đào tạo được nhièu người giỏi. T? Trong khi đề xuất ý kiến với nhà vua H? Tác giả đã dùng những từ ngữ cầu tác giả đã dùng những lời lẽ ntn ? Có tác khiến : cúi xin, chớ bỏ quan -> tin ở điều dông bµy tá ntn ? mình tấu trình là đúng, tin ở sự chấp nhËn ë vui - Giữ đạo vua tôi. 3. T¸c dông cña phÐp häc: §¹o häc ch©n chÝnh T? Theo em tại sao đạo học thành lại H: Đất nước nhiều nhân tài -> chế độ sinh ra nhiều người tốt? v÷ng m¹nh -> quèc gia h­ng thÞnh * Liªn hÖ c¸ch häc cña em ? T? NhËn xÐt c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶ ? H: LËp luËn chÆt chÏ, liªn kÕt m¹ch l¹c Tác giả tỏ thái độ ntn ? => đề cao tác dụng việc học chân chính > Tác giả tin tưởng về tương lai đất T? Như vậy mục đích chân chính của viÖc häc lµ g× ? T? Sau khi nêu mục đích chân chính của việc học tác giả đề cập đến vấn đề gì ? T? Em hiÓu g× vÒ lèi häc nµy ?. Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 12.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. nước. IV. ý nghÜa v¨n b¶n T? Qua văn bản em hiểu được những H : Mục đích và tác dụng của việc học điều sâu xa nào về đạo học của ông cha chân chính là : học để làm người, học đẻ ta ngày trước biết mà làm, học để góp phần hưng thịnh đất nước T? Từ đó em hiểu thêm gì về tác giả H ? Đúng là người nhìn xa trông rộng - Quan tâm đến vận mệnh đất nước. * Liªn hÖ viÖc häc cña chóng ta * Ghi nhí : SGK 4. Cñng cè : - Gọi 1 HS đọc lại ghi nhớ. - GV hệ thống hướng dẫn sơ đồ lập luận 5. DÆn dß : - Häc vµ so¹n bµi thuÕ m¸u Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng : TiÕt 102:. LUYÖN TËP X¢Y DùNG Vµ TR×NH BµY LUËN §IÓM. A. Môc tiªu : Gióp häc sinh : - Cñng cè ch¾c ch¾n h¬n nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸ch thøc x©y dùng vµ tr×nh bµy luËn ®iÓm. - Vận dụng được những hiểu biết đó vào việc tìm, sắp xếp và trình bày luận điểm trong một bài văn nghị luận có đề tài gần gủi, quen thuộc. B. Phương pháp : Nêu vấn đề, tự luận. C. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß : - ThÇy : nghiªn cøu, so¹n bµi. - Trò : Chuẩn bị trước bài ở nhà. D. Néi dung - tiÕn tr×nh lªn líp : 1. ổn định tổ chức: 2. Bµi cò: 1. LuËn ®iÓm lµ g× ? Nªu vÝ dô trong mét bµi v¨n b¶n cô thÓ. 2. Nêu mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề ? 3. Nªu mèi quan hÖ gi÷a luËn ®iÓm víi luËn ®iÓm. 3. Bµi míi : I. X©y dùng hÖ thèng luËn ®iÓm * VÝ dô : SGK T? Em cã nªn sö dông hÖ thèng luËn H: NÕu sö dông th× ph¶i biÕt s¾p xÕp l¹i Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 13.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. ®iÓm theo vÝ dô kh«ng ? V× sao ? T? Em nªn s¾p xÕp l¹i ntn ?. hÖ thèng luËn ®iÓm cho hîp lý. H: Đất nước đang cần những người tài giỏi để đẩy mạnh nhịp độ xây dựng phát triÓn vÒ mäi mÆt. - Trên đất nước ta đã và đang có nhiều b¹n häc sinh häc tËp ch¨m chØ lµ nh÷ng tấm gương sáng cho chúng ta noi theo. - Nhưng muốn học giỏi, đòi hỏi người häc ph¶i chuyªn cÇn, siªng n¨ng, ch¨m chØ. - §¸ng tiÕc lµ trong líp ®a sè b¹n cßn ham ch¬i ch­a ch¨m häc lµm cho thÇy c« vµ cha mÑ phiÒn lßng. - VËy c¸c b¹n nªn bít vui ch¬i, chÞu khã học tập chăm chỉ để trở thành h/s khá, giỏi sau này trở thành người công dân có ích cho đất nước. Trước mắt là hoàn thành nhiệm vụ của mình để làm vui lßng thÇy c« vµ cha mÑ. II. Tr×nh bµy luËn ®iÓm : VÝ dô : a Tr×nh bµy luËn ®iÓm e thµnh một đoạn văn nghị luận với một số ý đã cho T? Em chän c¸ch nµo trong 3 c¸ch ? V× h : C¸ch 1 lµ tèt nhÊt v× nã võa cã t¸c sao ? dông tuyÓn chän, nèi ®o¹n l¹i võa giíi thiệu được luận điểm mới, đơn giản và dÔ lµm theo. * C¸ch 3 còng tèt. b. Sắp xếp lại hệ thống luận cứ để làm luËn ®iÓm ®­îc tr×nh bµy rµnh m¹ch, s¸ng râ, s¾p xÕp nh­ thÕ lµ tèt cã thÓ s¾p ngược lại 4, 3, 2, 1. T? 1 em đọc mục C rồi trả lời câu hỏi c. KÕt ®o¹n cã thÓ cã cã thÓ kh«ng, cã tuú néi dung, tÝnh chÊt, kiÓu lo¹i cña ®o¹n v¨n kh«ng nªn qu¸ gß bã m¸y mãc. Cã thÓ häc tËp c¸ch kÕt do¹n cña TrÇn Quèc TuÊn còng tèt. VÝ dô : Lóc bÊy giê, c¸c b¹n muèn vui ch¬i n÷a liÖu cã ®­îc kh«ng ? T? Ngoài cách vừa nêu, em có thể kết H: Bởi vậy với người học sinh hôm nay, thóc ®o¹n v¨n Êy theo c¸ch nµo n÷a häc ch¨m kh«ng chØ lµ nhiÖm vô cÇn kh«ng ? thiÕt, tù gi¸c mµ cßn lµ niÒm vui, niÒm tin cho ngày mai, cho tương lai. d. Hướng dẫn học sinh viết theo cách ngược lại vị trí đoạn c. Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 14.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. 4. Cñng cè : - GV hướng dẫn lại cách viết đoạn văn nghị luận. 5. DÆn dß : - Chuẩn bị để viết 2 tiết TLV. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng : TiÕt 103, 104:. VIÕT BµI TËP LµM V¡N Sè 6. A. Môc tiªu : - VËn dông kû n¨ng tr×nh bµy luËn ®iÓm vµo viÖc viÕt bµi v¨n chøng minh (hoặc giải thích) một vấn đề xã hội hoặc văn học gần gủi với các em. - Tự đánh giá chính xác hơn trình độ TLV của bản thân, từ đó rút ra những kinh nghiệm cần thiết để ccs bài làm văn sau đạt kết quả tốt hơn. B. Phương pháp : tự luận C. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß : - Thầy : Nghiên cứu ra đề phù hợp với học sinh. - Trò : Chuẩn bị ôn tập tiếp ở nhà để viết bài tốt. D. Néi dung - tiÕn tr×nh lªn líp : 1. ổn định tổ chức: 2. Bµi cò: kÕt hîp bµi míi 3. Bµi míi : I. Đề ra: Hãy viết một bài báo tường để khuyên một số bạn trong lớp cần ph¶i ch¨m chØ häc tËp h¬n. II. Yªu cÇu: - ThÓ lo¹i: gi¶i thÝch + chøng minh. - Néi dung: + Xác định đúng đắn mục đích học tập củ học sinh. + Gi¶i thÝch vµ chøng minh ham ch¬i kh«ng chÞu häc sÏ lµm buån lßng cha mẹ, thầy cô; sau này không có niềm vui tương lai trong cuộc sống III. BiÓu ®iÓm: - Viết đúng thể loại, đầy đủ 3 phần có các luận điểm rõ ràng, lập luận chặt chẽ, đúng chính tả: 9 - 10 điểm. - Viết đúng nội dung, một số ý chưa thật hay: 7 - 8 điểm. - Viết đầy đủ bố cục song một số luận điểm chưa thật hay, còn sai lỗi : 65 điểm. - Viết còn sơ lược- lập luận chưa chặt chẽ các luận điểm chưa rõ ràng : 34 điểm. Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 15.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. - 1,2 điểm những trường hợp còn lại. 4. Củng cố : Thu bài đúng giờ. 5. DÆn dß : VÒ nhµ tËp viÕt l¹i bµi viÕt. - ¤n l¹i c¸c thÓ lo¹i biÓu c¶m vµ chuÈn bÞ bµi míi theo c©u hái SGK bµi "T×m hiÓu yÕu tè". Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng : TiÕt 105, 106:. thuÕ m¸u. A. Môc tiªu : - Hiểu được bản chất độc ác, bộ mặt giả nhân, giả nghĩa của TD pháp qua việc dùng người dân các xứ thuộc địa làm vật hy sinh cho quyền lợi của mình trong c¸c cuéc chiÕn tranh tµn khèc. - Hình dung ra số phận bi thảm của những người bị bốc lột "Thuế máu" theo tr×nh tù miªu t¶ cña t¸c gi¶. - ThÊy râ ngßi bót lËp luËn s¾c bÐn, trµo phóng s©u cña cña NguyÔn ¸i Quèc trong v¨n chÝnh luËn. B. Phương pháp : Nêu vấn đề, thảo luận. C. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß : - ThÇy : Nghiªn cøu tµi liÖu vµ so¹n bµi. - Trß : §äc v¨n b¶n nhiÒu lÇn vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái SGK. D. Néi dung - tiÕn tr×nh lªn líp : 1. ổn định tổ chức : 2. Bµi cò: Nªu néi dung, ngt chÝnh cña v¨n b¶n "Bµn luËn vÒ phÐp häc". 3. Bài mới : Những năm 20 của thế kỷ XX là thời kỳ hoạt động của Nguyễn ái Quốc ở Pháp, một trong những hoạt động cách mạng cấy là sáng tác văn chương nhằm vạch trần bộ mặt kẻ thù, nói lên nỗi khổ nhục của những người dân bị áp bức, kêu gọi nhân dân thuộc địa đoàn kết đấu tranh. I. Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm : 1. T¸c gi¶ : NguyÔn ¸i Quèc lµ mét trong nh÷ng tªn gäi cña Chñ tÞch Hå Chí Minh trong thời kỳ hoạt động cách mạng truớc cách mạng 1945. 2. Tác phẩm : Thuế máu là chương đầu tiên của Bản án Chế độ thực dân Ph¸p. 3. §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch : Đọc : Đóng đúng điệu ngữ để cảm nhận mgt trào phúng của tác giả. - Chó th Ých : kÕt hîp bµi gi¶ng. III. T×m hiÓu néi dung : * Bè côc : 3 phÇn theo 1 chu¬ng 3 phÇn (3 ®iÓm) Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 16.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. T? So sánh thái độ của các quan cai trị TD đối với người dân địa phương ở hai thời điểm trước chiến tranh và khi cuộc chiến tranh đã xãy ra ? T? Các cụm từ đặt trong "" ở đây được dïng víi dông ý g× ?. T? Số phận thảm thương của người dân thuộc địa trong các cộc chiến tranh phi nghÜa ®­îc miªu t¶ nh­ thÕ nµo. T ? NhËn xÐt vÒ c¸ch ®­a dÉn chøng vµ b×nh luËn cña t¸c gi¶ ë ®o¹n v¨n nµy? Cã t¸c dông g× ?. T ? Số phận của người dân bnản xứ ở hậu phương có gì khác T ? NhËn xÐt lêi v¨n?. T ? KÕt thóc ®o¹n t¸c gi¶ ®­a ra nh÷ng thèng kª con sè cã t¸c dông g×. T? Nªu râ c¸c thñ ®o¹n b¾t lÝnh cña bän thùc d©n T? Tại sao tác giả gọi đó là những vụ nhòng l¹m hÕt søc tr¾ng trîn ? (1 em đọc chú thích 11) T? Từ đó cho thấy thực trạng chế độ lính t×nh nguyÖn ntn ?. 1. Chiến tranh và người bản xứ H- Trước chiến tranh : họ bị xem là giống người hạ đẳng, bị đối xử đánh đập nh­ sóc vËt. - Khi chiÕn tranh bïng næ : lËp tøc hä ®­îc c¸c quan t©ng bèc "con yªu", "b¹n hiÒn" ®­îc phong danh hiÖu tèi cao "chiÕn sÜ b¶o vÖ c«ng lý" -> c¸c thñ ®o¹n cña thùc d©n => t¸c gi¶ nh»m mØa mai, châm biếm sự giả dối, thâm độc của chế độ thực dân Pháp. H- Đột ngột xa lìa vợ con quê hương... phơi thây trên các bãi chiến trường, đưa thân cho người ta tàn sát... - Lấy máu mình tưới nhưỡng vòng nguyÖt quÕ cu¶ c¸c cÊp chØ huy...Thèng chÕ H- Sử dụng yếu tố tư sự dưới hình thức liÖt kª - Giäng ®iÖu võa giÔu cît võa xãt xa -Số phận những người dan thuộc địa là những vật hi sinh, họ phải đóng một thứ thuế không nằm trong văn bản luật định thông thường + thuế máu H- Làm kiệt sức trong những xưởng thuốc súng đã khạc ra từng miếng chẳng kh¸c g× hÝt ph¶i h¬i ng¹t H- C©u dµi ®­îc ng¾t bëi c¸c dÊu ph©û , kết hợp dẫn chứng với bày tỏ thái độ tố cáo nên những người ở hgậu phương cũng chịu bệnh tật, cái chết đau đớn H: Thuyết phục người đọc ở sự thật không thể bác bỏ về số phận của người d©n b¶n xø . 2. Chế độ lính tình nguyện H : + Thoat tiên tóm người nghèo khoẻ + Sau đó đếm con nhà giàu nếu không muèn ®i lÝnh ph¶i x× tiÒn ra. H: -> ¡n tiÒn c«ng khai tõ viÖc tuyÓn qu©n - Tù do lµm tiÒn kh«ng luËt lÖ H: Là cơ hội làm giàu và củng cố địa vị cña bän quan chøc.. Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 17.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. T? Phản ứng của người bị bắt lính có gì H : Tìm mọi cơ hội để trốn thoát. khác thường ? - Tù m×nh lµm cho m×nh bÞ nhiÔm ph¶i nh÷ng bÖnh nÆng nhÊt. T? Từ đó cho thấy người dân ? địa có H: Không hề có sự tình nguyện khi lời lẽ thùc "t×nh nguyÖn" kh«ng ? bÞm bîm cña bän toµn quyÒn. T? Phủ toàn quỳên Đông Dương đã H: Các bạn đã tấp nập đầu quân. tuyªn bè ntn ? T? Trong thùc tÕ sù thËt nµo vÒ lÝnh t×nh H: Tèp thÞ bÞ xÝch tay, nh÷ng vô b¹o nguþÖn ®­îc ph¬i bµy ? động ở Biên Hoà, Sài Gòn. T? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi v¨n khi nãi -> Lêi v¨n diÔn t¶ sù thËt mét c¸ch mÜa về chế độ lính tình nguyện? Có ý nghĩa mai và sự đối lập giữa lời nói và việc làm g× ? của các quan người Pháp => Vạch trần thủ đoạn lường gạt tàn nhẫn của chính quyền thực dân đối với người bản xứ. 3. KÕt qu¶ cña sù hy sinh T? Kết quả của sự hy sinh của người dân H: Khi chiến tranh chấm dứt thì các lời thuộc địa trong các cuộc chiến tranh tuyên bố "tình tứ" của các ngài cầm ntn? quyÒn còng tù d­ng im bÆt nh­ phÐp l¹. - Họ mặc nhiên trở lại giống người bẩn thØu. - Lột hết tất cả của cải của họ, đánh đập v« cí, kh«ng cÇn c¸c anh n÷a, cót ®i T? NhËn xÐt dÊu c©u vµ lêi v¨n H: Các câu hỏi để khẳng định sự thật đồng thời nói lên.......... T? Nhận xét về cách đối xử của chính => phơi bày sự bỉ ổi vô nhân đạo của quyền thực dân đối với họ sau khi đã bốc thực dân Pháp đối với lính tình nguyện lét hÕt "thuÕ m¸u" cña hä ? ViÖt Nam. - Tố cáo quyết liệt chế độ thực dân pháp t¹i ViÖt Nam IV. ý nghÜa v¨n b¶n T? V¨n b¶n cho em h ªØu biÕt thªm ®iÒu H: Thñ ®o¹n tµn ¸c, gi¶ nh©n gi¶ nghÜa. g× vÒ b/c cña C§TD - Số phận đau thương của người dân -> địa chủ đẩy đi làm bia đở đạn trong các cuéc chiÕn tranh phi nghÜa T/ NhËn xÐt vÒ ngt viÕt v¨n nghÞ luËn H: Giµu chøng cø t­ liÖu cña t¸c gi¶ - LËp luËn cã søc biÓu c¶m+ giäng ®iÖu mØa mai ch©m biÕm T? Đọc văn bản em hiểu thêm về mặt H: Dùng văn chương để vạch mặt tội ác hoạt động của Bác thùc d©n Ph¸p. - Bênh vực quyền lợi của người dân * Ghi nhí : SGK 4. Cñng cè : - GV hÖ thèng l¹i toµn bµi Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 18.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. - Gọi 1 HS đọc lại ghi nhớ. 5. DÆn dß : - Häc phÇn ghi nhí. - So¹n bµi : §i bé ngao du. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng : TiÕt 107:. HéI THO¹I. A. Môc tiªu : - Nắm được khái niệm vai xã hội, lượt lời. - BiÕt vËn dông vµo qu¸ tr×nh héi tho¹i. - Sö dông tèt vµo TLV nhÊt lµ v¨n tù sù. B. Phương pháp : Quy nạp, thảo luận. C. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß : - ThÇy : nghiªn cøu, so¹n bµi. - Trß : §äc bµi vµ so¹n tr¶ lêi c¸c c©u hái SGK D. Néi dung - tiÕn tr×nh lªn líp : 1. ổn định : 2. Bài cũ: 15/ : viết một đoạn văn có sử dụng các hành động nói (trực tiếp, gi¸n tiÕp) 3. Bµi míi : Héi tho¹i lµ h×nh thøc sö dông ng«n ng÷ tù nhiªn vjµ phæ biÕn nhất của người sử dụng ngôn ngữ. Vậy ta phải sử dụng ntn cho phù hợp trong các trường hợp tiếp xúc. Bài học này sẽ giúp các em hiểue hơn về vấn đề này. I. Vai x· héi trong héi tho¹i (gäi 1 HS đọc đoạn trích SGK 1. VÝ dô : SGK tr 93 T? Quan hÖ gi÷a c¸c nh©n vËt tham gia H : quan hÖ bµ con hä téc. hội thoại trong đoạn trích trên là quan hệ - Người cô của Hồng là người vai trên gì ? Ai ở vai trên, ai ở vai dưới. ? (c« ruét) T? Cách xử sự của người có gì đáng chê - Hồng là vai dưới (cháu) tr¸ch H: Cách đối xử thiếu thiện chí vừa kh«ng phï hîp víÝ quan hÖ ruét thÞt võa không thể hiện thái độ đúng mực của người trên với người dưới. T? Tìm các chi tiết cho thấy nhân vật bé H: Cúi đầu không đáp. Hồng đã kìm nét sự bất bình của mình - Cười đáp lại cô để giữ thái độ lễ phép, giải thích vì sao - Tôi lại im lặng, cúi đầu xuống đất. Hång ph¶i lµm nh­ vËy ? Tôi cười dài trong tiếng khóc Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 19.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Nguyễn Tài Hoàng - Trường THCS Nguyễn Trãi. => Hång ph¶i lµm nh­ vËy v× Hång lµ vai dưới có bổn phận tôn trọng người trªn. T? Qua vÝ dô em hiÓu vai x· héi trong 2. Ghi nhí : Vai x· héi lµ vÞ trÝ cña héi tho¹i lµ g× ? người tham gia hội thoại đối với người kh¸c trong cuéc tho¹i. Vai XH ®­îc xcs T? Dựa vào đâu để xác định vai xã hội định bằng các quan hệ XH. - Quan hệ trên - dưới hay ngang bằng theo tuổi tác, thứ bậc trong gia đình và x· héi) - Quan hệ thân - sơ (theo mức độ quen biÕt, thaan t×nh) T? Khi tham gia héi tho¹i cÇn l­u ý ®iÒu * Quan hÖ x· héi vèn rÊt ®a d¹ng nªn vai g× ? trò của mỗi người cũng đa dạng, nhiều chiều. Khi tham gia hội thoại mỗi người cần xác định đúng vai trò của mình để chän c¸ch nãi cho phï hîp. II. LuyÖn tËp BT1: Tìm những chi tiết trong bài "Hịch tướng sĩ" thể hiện : - Nghiêm khắc : Nay các ngươi nhìn chủ nhục mà không biết lo, thấy nước nhục mà không biết thẹn... - Khoan dung : Nếu các ngươi biết chuyên tập sách này, theo lời dạy bảo của ta thì mới phải đạo thần chủ.... ta viết ra bài hịch này để các ngươi biết bụng ta. BT2 : a. Xác định vai xã hội của 2 nhân vật : Ông giáo có vị thế cao hơn một người nông dân nghèo như Lão Hạc, nhưng xét về Lão Hạc tuổi tác lại là bËc trªn. b. Thái độ ôn tồn của nhân vật ông Giáo đối với Lão Hạc: nắm lấy vai lão, mời lão uống nước, hút thuốc, ăn khoai. Ông Gáo gọi Lão Hạc là cụ, xưng hô gộp hai người là ông con mình. c. Lão Hạc gọi người đối thoại là ông giáo dùng từ dạy sang từ nói. BT? Hướng dẫn HS viết đoạn văn : 4. Cñng cè : - GV hÖ thèng toµn bµi. - Gọi 1 HS đọc lại phần ghi nhớ. 5. DÆn dß : - Häc thuéc bµi vµ viÕt l¹i ®o¹n v¨n ë BT3. - Đọc trước bài "Hội thoại" tiếp theo và trả lời các câu hỏi ở mục tìm hiểu bµi.. Ng÷ V¨n 8 - N¨m häc 2005 - 2006 Lop8.net. 20.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>