Giáo án tự chọn Ngữ văn 8 - Chủ đề 1: Vai trò và tác dụng của dấu câu trong văn bản nghệ thuật

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 12/ 08/ 2009. Ngµy d¹y: 22/ 08/ 2009. Chủ đề 1: Vai trß vµ t¸c dông cña dÊu c©u trong v¨n b¶n nghÖ thuËt A. Mục tiêu cần đạt: Qua bµi häc nµy, HS sÏ n¾m ®­îc c¸c kiÕn thøc sau: - Các loại dấu câu và cách sử dụng dấu câu trong những mục đích nói và viết cụ thể. - ý nghĩa, hiệu quả biểu đạt của việc sử dụng dấu câu trong các văn bản nghệ thuật. - C¶m nhËn, ph©n tÝch vai trß, t¸c dông cña dÊu c©u trong c¸c v¨n b¶n nghÖ thuËt. - Sö dông thµnh th¹o dÊu c©u trong nh÷ng ng÷ c¶nh nãi vµ viÕt. B. Tài liệu và phương tiện - Tài liệu dạy học chủ đề tự chọn môn Ngữ văn 8. - SGK c¸c khèi líp 6,7, 8, 9 cã néi dung liªn quan. C.Tiến trình tổ chức các bước thực hiện chủ đề: Bước 1 - Tiết 1, 2:. Ôn tập về các loại dấu câu đã học (Ngµy d¹y: 22, 29/ 08/ 2009). * ổn định tổ chức lớp. * Kiểm tra đồ dùng học tập. * Tổ chức các hoạt động dạy học. Hoạt động của thầy và trß - GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i tªn c¸c dấu câu đã học. - GV chia líp thµnh 5 nhãm, yªu cÇu nªu chøc n¨ng, c«ng dụng của các dấu câu đã học. - Các nhóm thảo luận, lần lượt cử đại diện lên trình bày, sau đó nhËn xÐt bæ sung cho nhau DÊu c©u 1. DÊu chÊm(.) 2. DÊu chÊm hái(?) 3. DÊu chÊm than(!). Nội dung cần đạt I. Chøc n¨ng- c«ng dông cña c¸c lo¹i dÊu c©u trong tiÕng ViÖt (10 dÊu c©u). Chøc n¨ng - c«ng dông Dïng cuèi c©u trÇn thuËt. Dùng cuối câu nghi vấn, làm dấu hiệu cho mục đích NV Dïng kÕt thóc c©u c¶m th¸n hoÆc c©u CK cã c¶m xóc, t×nh cảm, thái độ. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> 4. DÊu phÈy(,) 5. DÊu ch©m phÈy(;). 6. DÊu hai chÊm(:). 7. DÊu chÊm löng(...). 8. DÊu g¹ch ngang (-). 9. Dấu ngoặc đơn ( ) 10. DÊu ngoÆc kÐp “ ”. Ng¨n c¸ch c¸c tõ , c¸c côm tõ lµm thµnh phÇn c©u, thµnh phÇn trong phÐp liÖt kª. Ng¨n c¸ch c¸c bé phËn cña c©u khi c¸c bé phËn nµy cã thÓ tồn tại độc lập như một câu nhưng về ý nghĩa thì vẫn có quan hệ chặt chẽ với bộ phận đi trước. Dùng ở trong câu để biểu hiện rằng bộ phận câu đi sau có t¸c dông gi¶i thÝch, cô thÓ ho¸, nªu dÉn chøng... cña néi dung mà bộ phận câu đi trước biểu hiện. Có thể dùng ở cuối câu , giữa câu, đầu câu để: biểu hiện néi dung ch­a hÕt, sù ng¾t qu·ng trong lêi nãi, chuÈn bÞ xuÊt hiÖn mét lêi nãi bÊt ngê. Dùng để tách biệt thành phần biệt lập với nòng cốt câu; đặt đầu dòng báo hiệu lời nói hoặc đánh dấu những nội dung ngang b»ng nhau. T¸ch biÖt thµnh phÇn biÖt lËp ghi chó vÒ nguån gèc t¸c gi¶, địa điểm. §¸nh dÊu mét lêi dÉn trùc tiÕp, tõ ng÷ víi ý mØa mai, tªn tác phẩm tên sách.. mà câu văn đề cập đến.. * Hướng dẫn học bài ở nhà: - N¾m ch¾c chøc n¨ng - c«ng dông cña c¸c lo¹i dÊu c©u. - TËp t¹o dông ®o¹n v¨n cã dïng c¸c lo¹i dÊu c©u trªn. - Tìm các câu trong các văn bản nghệ thuật em đã học có dùng các loại dấu câu đó và cho biết tác dụng của dấu câu đó. * Đánh giá bước 1: ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... Ngµy so¹n: 04/ 09/ 2009 Bước 2: Tiết 3, 4:. Ngµy d¹y : 12, 19/ 09/ 2009. Hiệu quả biểu đạt của dấu câu trong v¨n b¶n nghÖ thuËt.. I. RÌn kÜ n¨ng nhËn biÕt vµ sö dông dÊu c©u theo chuÈn mùc Bµi 1: §Æt dÊu c©u cho phï hîp - GV ph¸t phiÕu häc tËp cã ®o¹n v¨n - Yêu cầu các em đặt dấu câu cho phù hợp §¸p ¸n: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - §o¹n 1: DÊu phÈy, dÊu chÊm phÈy (nhí nhµ, nhí cöa, nhí nh÷ng nÐt mÆt th­ong yªu; nhí nh÷ng con ®­êng, nhí b¹n, hoa cau, hoa bưởi ) - §o¹n 2: DÊu chÊm hái(5 c©u ®Çu), dÊu chÊm than (c©u cuèi). - Đoạn 3 : Dấu gạch ngang, dấu ngoặc đơn Bµi 2: §Æt l¹i dÊu c©u cho chÝnh x¸c - GV ph¸t phiÕu häc tËp cã c¸c ®o¹n v¨n cho HS - Yêu cầu các em đặt lại dấu câu cho phù hợp - HS hoạt động theo 4 nhóm, cử đại diện trình bày và nhận xét, bổ sung cho nhau. §¸p ¸n: - §o¹n 1: nhµ th¬ cæ kh¸c, th¬ NguyÔn KhuyÕn .....lµng quª. Sau nguyÔn KhuyÕn. - §o¹n 2: m×nh. ë ®©y..tr÷ t×nh: “thuyÒn”..g¸i. Th«ng qua..yªu. Cã thÓ nãi... Bài 3: Câu nào đặt dấu đúng, câu nào đặt dấu chưa đúng? §¸p ¸n: C©u 1 : S C©u 2: § C©u3: S C©u 4 : S C©u5: § C©u 6: S II. Sự chuyển đổi linh hoạt dấu câu theo mục đích diễn đạt: Bài 4 : Nhận xét sắc thái ý nghĩa do có sự thay đổi về dấu câu: C¸c c©u S¾c th¸i ý nghÜa Mẹ đã về. Bình thường Mẹ đã về! Vui sướng Bác tôi- cụ Nguyễn Đạo Quán- là người giữ cuốn gia phả ấy. Bình thường Bác tôi (cụ Nguyễn Đạo Quán) là người giữ cuốn gia phả ấy. Tự hào §Õn bao giê mÑ míi ®­îc gÆp con? C©u hái cÇn tr¶ lêi §Õn bao giê mÑ míi ®­îc gÆp con! Lóc nµo còng muèn bªn con U t«i...bao giê? Lêi hái trùc tiÕp U t«i ....bao giê, ...., t«i thùc kh«ng hay. Lêi kÓ mang ®Ëm nÐt buån Bµi 5: Nªu t¸c dông cña dÊu c©u? §o¹n 1: - DÊu (...) r»ng ChÝ PhÌo ®ang kªu. - Dấu (!) thể hiện sự bất bình trước lời kêu của hắn §o¹n 2: - Dấu (!) thể hiện tâm trạng hồi hộp, vui sướng. Đoạn 3: Trong mắt tôi, em tôi chỉ là một cô bé nghịch ngợm, không đáng yêu. III. Hướng dẫn học bài: - Hoµn thµnh c¸c bµi tËp. - TiÕp tôc t×m hiÓu dÊu c©u IV. Đánh giá bước 2 ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>