Giáo án Ngữ văn lớp 11 CB kì 1

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TiÕt:1-2. Giaùo aùn Ngữ văn 11 Vµo phñ chóa TrÞnh -Lª H÷u Tr¸c-. A-Môc tiªu cña bµi d¹y: Gióp häc sinh: -Hiểu rõ giá trị hiện thực sâu sắc của tác phẩm cũng như thái độ trước hiện thực và ngòi bót kÝ sù ch©n thùc ,s¾c s¶o cña Lª H÷u Tr¸c qua ®o¹n trÝch miªu t¶ cuéc sèng vµ cung c¸ch sinh ho¹t n¬i phñ chóa TrÞnh. B-Chuẩn bị phương tiện: -Sgk,Sgv Ng÷ v¨n 11. Tµi liÖu tham kh¶o vÒ Lª H÷u Tr¸c - ThiÕt kÕ bµi gi¶ng C- Phương pháp sử dụng Gv kết hợp phương pháp đọc sáng tạo, đối thoại, trao đổi,nêu vấn đề D-Néi dung vµ tiÕn tr×nh lªn líp Hoạt động của Gv& HS Hoạt động 1(ổn định tổ chức lớp) -KiÓm tra bµi cò -ThiÕt kÕ bµi míi Hoạt động 2 ( Hướng dẫn hs tìm hiểu tiểu dẫn ). Nội dung và yêu cầu cần đạt. I) TiÓu dÉn 1) T¸c gi¶ Lª H÷u Tr¸c -Hiệu Hải Thượng Lãn Ông , xuất thân trong một gia đình có truyền thống học hành,đỗ đạt làm (?) Nh÷ng hiÓu biÕt cña anh (chÞ) vÒ quan. -Chữa bệnh giỏi ,soạn sách ,mở trường truyền bá y t¸c gi¶ Lª H÷u Tr¸c vµ t¸c phÈm häc “Thượng kinh kí sự”? -HS dựa vào SGK trình bày ý chính. -Tác phẩm nổi tiếng “Hải Thượng y tông tâm lĩnh” 2) Tác phẩm“Thượng kinh kí sự -GV tæng hîp: -Quyển cuối cùng trong bộ “ Hải Thượng y tông t©m lÜnh” -TËp kÝ sù b»ng ch÷ H¸n, hoµn thµnh n¨m 1783, ghi chÐp nh÷nh ®iÒu m¾t thÊy tai nghe II) §äc hiÓu v¨n b¶n Hoạt động 3 * Tóm tắt theo sơ đồ: ( Hướng dẫn hs tìm hiểu văn bản ) Thánh chỉ-> Vào cung -> Nhiều lần cửa -> Vườn -GV yêu cầu HS đọc đoạn trích theo c©y, hµnh lang -> HËu m· qu©n tóc trùc-> Cöa lín, lùa chän cña GV đại đường, quyền bổng -> gác tía, phòng trà ->Hậu -GV yªu cÇu HS tãm t¾t ®o¹n trÝch mã quân túc trực -> Qua mấy lần trướng gấm -> theo sơ đồ. HËu cung -> B¾t m¹ch kª d¬n -> VÒ n¬i trä. 1) Quang c¶nh-cung c¸ch sinh ho¹t cu¶ phñ chóa (?) Theo ch©n t¸c gi¶ vµo phñ, h·y * Chi tiÕt quang c¶nh: t¸i hiÖn l¹i quang c¶nh cña phñ chóa? + Rất nhiều lần cửa, năm sáu lần trướng gấm. -Hs t×m nh÷ng chi tiÕt vÒ quang + Lèi ®i quanh co, qua nhiÒu d·y hµnh lang c¶nh phñ chóa. + Canh gi÷ nghiªm nhÆt (lÝnh g¸c, thÎ tr×nh) -Gv nhËn xÐt, tæng hîp. + C¶nh trÝ kh¸c l¹ (c©y cèi um tïm, chim kªu rÝu rÝt, danh hoa ®ua th¾m) + Trong phủ là những đại đồng, quyền bổng gác tÝa, kiÖu son, m©m vµng chÐn b¹c) 1 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 + Néi cung thÕ tö cã sËp vµng, ghÕ rång, nÖm gÊm, mµn lµ (?) Qua những chi tiết trên,anh (chị ) - Nhận xét, đánh giá về quang cảnh: cã nhËn xÐt g× vÒ quang c¶nh cña -> Là chốn thâm nghiêm, kín cổng, cao tường phñ chóa? -> Chèn xa hoa, tr¸ng lÖ, léng lÉy kh«ng ñaâu s¸nh -Hs nhËn xÐt, đánh gi¸ . b»ng - Gv tæng hîp -> Cuộc sống hưởng lạc (cung tần mĩ nữ, của ngon vËt l¹) -> Không khí ngột ngạt, tù đọng (chỉ có hơi người, phấn sáp, hương hoa) -GV nêu vấn đề: * Cung c¸ch sinh ho¹t: (?) Lần đầu đặt chân vào phủ Chúa, + vào phủ phải có thánh chỉ ,có lính chạy thét tác giả đã nhận xét : “cuộc sống ở ®­êng đây thực khác người thường”. Anh + trong phủ có một guồng máy phục vụ đông đảo; (chị) có nhận thấy điều đó qua cung ngươì truyền báo rộn ràng, người có việc quan đi c¸ch simh ho¹t n¬i phñ chóa? l¹i nh­ m¾c cöi + lời lẽ nhắc đến chúa và thế tử phải cung kính lễ phÐp ngang hµng víi vua + chóa lu«n cã phi tÇn hÇu trùc, t¸c gi¶ kh«ng ®­îc trực tiếp gặp chúa: “phải khúm núm đứng chờ từ xa” +Thế tử có tới 7-8 thầy thuốc túc trực, có người hÇu cËn hai bªn, t¸c gi¶ ph¶i l¹y 4 l¹y - §¸nh gi¸ vÒ cung c¸ch sinh ho¹t: => đó là những nghi lễ khuôn phép cho thấy sự cao sang quyÒn quÝ ®Ðn tét cïng => là cuộc sống xa hoa hưởng lạc, sự lộng hành cña phñ chóa => đó là cái uy thế nghiêng trời lán lướt cả cung vua -Hãy phân tích thái độ của tác giả ? 2) Thái độ tâm trạng của tác giả -HS thảo luận, trao đổi, đại diện - Tâm trạng khi đối diện với cảnh sống nơi phủ tr×nh bµy . chóa - GV gîi më : + C¸ch miªu t¶ ghi chÐp cô thÓ -> tù ph¬i bµy sù (?) Thái độ của tác giả trước quang xa hoa, quyÒn thÕ c¶nh phñ chóa ? + C¸ch quan s¸t, nh÷ng lêi nhËn xÐt ,nh÷ng lêi b×nh luËn : “ C¶nh giµu sang cña vua chóa kh¸c hẳn với người bình thường”, “ lần đầu tiên mới biết cỏi phong vị của nhà đại gia” + Tá ra thê ¬ döng d­ng víi c¶nh giµu sang n¬i phủ chúa. Không đồng tình với cuộc sống quá no đủ, tiện nghi mà thiếu sinh khí. Lời văn pha chút ch©m biÕm mØa mai . - Tâm trạng khi kê đơn bắt mạch cho thế tử + LËp luËn vµ lý gi¶i c¨n bÖnh cña thÕ tö lµ do ë chốn màn the trướng gấm,ăn quá no ,mặc quá ấm, t¹ng phñ míi yÕu ®i. §ã lµ c¨n bÖnh cã nguån gèc 2 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 (?) Thái độ khi bắt mạch kê đơn ? từ sự xa hoa ,no đủ hưởng lạc, cho nên cách chữa không phải là công phạt giống như các vị lương y kh¸c. (?) Nh÷ng b¨n kho¨n gi÷a viªc ë vµ +HiÓu râ c¨n bÖnh cña thÕ tö , cã kh¶ n¨ng ch÷a ®i ë ®o¹n cuèi nãi lªn ®iÒu g×? khái nh­ng l¹i sî bÞ danh lîi rµng buéc, ph¶i ch÷a - Hs thảo luận , trao đổi , cử đại diện bệnh cầm chừng, cho thuốc vô thưởng vô phạt tr×nh bµy. Sợ làm trái y đức, phụ lòng cha ông nên -Gv nhËn xÐt , tæng hîp đành gạt sở thích cá nhân để làm tròn trách nhiệm và lương tâm của người thầy thuốc. D¸m nãi th¼ng, ch÷a thËt. Kiªn quyÕt b¶o vệ chính kiến đến cùng. (?) Qua nh÷ng ph©n tÝch trªn , h·y => Đó là người thày thuốc giỏi , giàu kinh nghiệm, đánh giá chung về tác giả ? có lương tâm, có y đức, -Hs suy nghÜ , tr¶ lêi . => Một nhân cách cao đẹp, khinh thường lợi danh, -Gv nhËn xÐt , tæng hîp quyền quí, quan điểm sống thanh đạm , trong sạch. Gv tổ chức hs phát hiện ra những chi 3) Bút pháp kí sự đặc sắc của tác phẩm tiÕt miªu t¶ cung c¸ch sinh ho¹t vµ + Kh¶ n¨ng quan s¸t tØ mØ , ghi chÐp trung thùc, t¶ nhận xét về những chi tiết đó cảnh sinh động (?) Nhµ nghiªn cøu NguyÔn §¨ng + Lèi kÓ khÐo lÐo, l«i cuèn b»ng nh÷ng sù viÖc chi Na cho r»ng : “kÝ chØ thùc sù xuÊt tiết đặc sắc. hiện khi người cầm bút trực diện + Cã sù ®an xen víi t¸c phÈm thi ca lµm t¨ng chÊt trình bày đối tượng được phản ánh tr÷ t×nh cña t¸c phÈm . b»ng c¶m quan cña chÝnh m×nh”. Xét ở phương diện này TKKS đã thùc sù ®­îc coi lµ mét t¸c phÈm kÝ sù ch­a? (?) Qua ®o¹n trÝch, Anh (chÞ) cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt viÕt kÝ sù cña t¸c gi¶ ?H·y ph©n tÝch nh÷ng nét đặc sắc đó? Hoạt động 4(Củng cố và luyện tập) III) Tổng kết chung (?) Qua đoạn trích em có suy nghĩ gì - Phản ánh cuộc sống xa hoa , hưởng lạc , sự lấn vÒ bøc tranh hiÖn thùc cña x· héi lướt cung vua của phủ chúa-mầm mống dẫn đến phong kiến đương thời ? Từ đó hãy căn bệnh thối nát trầm kha của XH phong kiến nhận xét về thái độ của tác giả trước Việt Nam cuối thế kỉ XVIII hiện thực đó ? - Béc lé c¸i t«i c¸ nh©n cña Lª H÷u Tr¸c: mét nhµ -HS suy nghÜ ,ph¸t biÓu c¶m xóc cña nho, mét nhµ th¬ , mét danh y cã b¶n lÜnh khÝ c¸ nh©n. phách, coi thường danh lợi. - Hướng dẫn dặn dò Hs - Häc sinh chuÈn bÞ bµi “Tõ ng«n ngữ chung đến lời nói cá nhân” - GV rót kinh nghiÖm bµi d¹y TiÕt 3. Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân 3 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 A- Môc tiªu cña bµi häc : Gióp häc sinh: * N¾m ®­îc nh÷ng biÓu hiÖn cña c¸i chug trong ng«n ng÷ cña x· héi vµ c¸i riªng trong lêi nãi cña c¸ nh©n ,mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a chóng * N©ng cao n¨ng lùc lÜnh héi nh÷ng nÐt riªng trong ng«n ng÷ cña c¸ nh©n, nhÊt lµ cña những nhà văn có uy tín.Đồng thời rèn luyện để hình thành và nâng cao năng lực sáng tạo cña c¸ nh©n,biÕt ph¸t huy phong c¸ch ng«n ng÷ c¸ nh©n khi sö dông ng«n ng÷ chung * Cã ý thøc t«n träng nh÷ng quy t¾c ng«n ng÷ chung cña x· héi võa cã s¸ng t¹o,gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn ng«n ng÷ cña x· héi B- Chuẩn bị- phương tiện - Thµy : SGK, SGV,t×m hiÓu c¸c ng÷ liÖu cã liªn quan ThiÕt kÕ bµi gi¶ng - Trò : đọc SGK, tìm hiểu bài theo câu hỏi SGK C- Phương pháp sử dụng - Kết hợp 2 phương pháp diễn dịch và quy nạp - Gợi mở,trao đổi,thuyết trình D- Néi dung vµ tiÕn tr×nh lªn líp: Hoạt động của GV và HS Nội dung và yêu cầu cần đạt Hoạt động 1 (ổn định tổ chức – kiểm tra bài cũ) Hoạt động 2 I) T×m hiÓu chung vÒ ng«n ng÷ chung vµ lêi nãi (t×m hiÓu chung vÒ lÝ thuyÕt) c¸ nh©n - Yêu cầu H/s đọc Sgk 1- Ng«n ng÷- tµi s¶n chung cña x· héi (?) T¹i sao nãi ng«n ng÷ lµ tµi s¶n - Muèn giao tiÕp,muèn hiÓu biÕt nhau,mçi d©n téc, chung cña x· héi ? quốc gia,cộng đồng phải có một phương tiện chung. - H/s suy nghÜ tr¶ lêi theo Sgk Phương tiện đó chính là ngôn ngữ . - Gv nhËn xÐt bæ sung - Ngôn ngữ là tài sản chung của cộng đồng được thÓ hiÖn qua c¸c yÕu tè, c¸c qui t¾c chung.C¸c yÕu tố,và qui tắc ấy phải là của mọi người trong cộng đồng xã hội thì mới tạo được sự thống nhất -> Ngôn ng÷ lµ tµi s¶n chung cña x· héi (?) tÝnh chung trong ng«n ng÷ cña - BiÓu hiÖn cña tÝnh chung trong ng«n ng÷ : cộng đồng được biểu hiện qua + C¸c yÕu tè chung trong thµnh phÇn ng«n ng÷ : những phương diện nào ? --> C¸c ©m, c¸c thanh ( c¸c nguyªn ©m, c¸c phô - H/s suy nghÜ,dùa theo Sgk tr×nh ©m, c¸c thanh ®iÖu ) bµy --> C¸c tiÕng (©m tiÕt ) t¹o bëi sù kÕt hîp gi÷a c¸c - Gv nhËn xÐt kh¸i qu¸t,kÕt luËn ©m vµ c¸c thanh --> C¸c tõ,tøc c¸c tiÕng cã nghÜa --> Các ngữ cố định ( gồm thành ngữ và quán ngữ ) (?) Tính chung của ngôn ngữ được + Các qui tắc và phương thức chung biÓu hiÖn qu¸ nh÷ng qui t¾c nµo ? --> Qui t¾c cÊu t¹o c¸c kiÓu c©u Do đâu mà có những qui tắc đó ? --> Phương thức chuyển nghĩa từ vÝ dô: -Học sinh suy nghĩ,trao đổi và trả lời,đại biểu trình bày . - Gv hướng dẫn Hs tìm những dẫn 2- Lêi nãi- s¶n phÈm riªng cña c¸ nh©n: chøng thùc tÕ ( c¸c qui t¾c t¹o 4 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 từ,câu, đoạn văn,phương thức chuyÓn nghÜa, chuyÓn lo¹i tõ ..) - Gv yêu cầu Hs đọc sách Gk (?) Anh chÞ hiÓu thÕ nµo lµ lêi nãi cña c¸ nh©n?C¸i riªng trong lêi nãi cña ng«n ng÷ c¸ nh©n ®­îc biÓu hiện qua những phương diện nào ?. - Khi nãi hoÆc viÕt mçi c¸c nh©n sö dông ng«n ng÷ chung để tạo ra lời nói,đáp ứng yêu cầu giao tiếp --> Lời nói cá nhân là sản phẩm của một người nào đó vừa có yếu tố qui tắc chung của ngôn ngữ,vừa mang sác thái riêng và đóng góp của cá nhân - C¸i riªng trong ng«n ng÷ c¸ nh©n rÊt phong phó ®a d¹ng : - Häc sinh suy nghÜ tr¶ lêi - Gv hướng dẫn hs phân tích các ví + Giọng nói cá nhân : khi nói mỗi người có một dô minh ho¹ giäng riªng + Vèn t÷ ng÷ c¸ nh©n ( do thãi quen sö dông tõ ng÷ nhất định) + Sự sáng tạo chuyển đổi khi sử dụng ngôn ngữ chung ( s¸ng t¹o nghÜa tõ, trong kÕt hîp tõ, t¸ch (?) BiÓu hiÖn râ nhÊt, cô thÓ nhÊt tõ,chuyÓn lo¹i tõ, ho¹c s¾c th¸i phong c¸ch ...) của lời nói cá nhân thường thấy ở + T¹o ra c¸c tõ míi tõ nh÷ng chÊt liÖu cã s½n vµ nh÷ng ai? theo các phươg thức chung - Hs tr¶ lêi, Gv nhËn xÐt kh¸i qu¸t, + VËn dông linh ho¹t, s¸ng t¹o qui t¾cc dẫn một số ví dụ có liên quan đến chung,phương thức chung (Lựa chọn vị trí cho từ phong c¸ch ng«n ng÷ cña c¸c nhµ ngữ, tỉnh lược từ ngữ, tách câu) v¨n nhµ th¬ - BiÓu hiÖn râ nhÊt cña nÐt riªng trong phong c¸ch ng«n ng÷ c¸ nh©n lµ phong c¸ch ng«n ng÷ cña c¸c nhµ v¨n (gäi t¾t lµ phong c¸ch ng«n ng÷ c¸ nh©n) Hoạt động 3( luyện tập ) - Gv tæ chøc líp thµnh 2 nhãm, mçi VÝ dô:..... nhóm đảm nhiệm một bài tập II) LuyÖn tËp - Hs suy nghĩ trao đổi,thảo luận ,đại diÖn nhãm tr¶ lêi * Bµi tËp 1 - Gv nhËn xÐt, tæng hîp Hoạt động 4 ( Cñng cè,dÆn dß ) * Bµi tËp 2 - Gv yêu cầu Hs đọc ghi nhớ Sgk - Gv dặn dò hướng dẫn Hs làm bài tËp sè 3 , chuÈn bÞ «n tËp viÕt bµi nghÞ luËn sè 1 - Gv rót kinh nghiÖm bµi d¹y. TiÕt: 4. ViÕt bµi lµm v¨n sè 1- NghÞ luËn x· héi A- môc tiªu bµi d¹y: Gióp Hs - Củng cố kiến thức đã học về văn nghị luận ở lớp dưới 5 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 - V©n dông kiÕn thøc, viÕt ®­îc mét bµi v¨n nghÞ luËn cã néi dung s©u s¾c vµ thùc tÕ cuéc sèng häc tËp cña hs - Kiểm tra, đánh giá năng lực bản thân của mỗi hs, từ đó rút ra kinh nghiệm điều chỉnh để bµi lµm sau tèt h¬n B- Chuẩn bị phương tiện - Thầy : Đọc tài liệu, hướng dẫn hs , ra đề, chuẩnn bị đáp án biểu điểm - Trò: đọc kĩ hướng dẫn của sgk trang 14, ôn tập lại kiến thức đã học về văn nghị luận ở lớp 10, ôn lại một số văn bản nghị luận đã học( tựa trích diễm thi tập; hiền tài là nguyên khí cña quèc gia ) C- Phương pháp: - Gv ra đề phù hợp với hs, gắn với những tác phẩm đã học - Gv hướng dẫn, hs thực hành viết bài NLXH D- Néi dung vµ tiÕn tr×nh: I) Hướng dãn chung: *Gv yêu cầu hs ôn lại những kiến thức đã học ở lớp 10 1- LËp dµn ý cho bµi v¨n nghÞ luËn ( Sgk ng÷ v¨n 10/ tr89) - LËp luËn trong v¨n nghÞ luËn ( Sgk ng÷ v¨n 10/tr109) - C¸c thao t¸c nghÞ luËn ( Sgk ng÷ v¨n 10/tr 131) 2- §äc l¹i 2 v¨n b¶n nghÞ luËn trong sgk ng÷ v¨n 10 - Tùa trÝch diÔm thi tËp - HiÒn tµi lµ nguyªn khÝ cña quèc gia * Hs đọc phần gợi ý cách làm bài sgk ngữ văn11 trang/ 15 - Xác định vấn đề cần nghị luận - Xác định luận điểm luận cứ, lựa chọn thao tác lập luận - LËp dµn ý cho bµi viÕt II) Ra đề : + Đề : Hãy viết một bài văn nghị luận để phát biểu ý kiến của anh/ chị về một trong các c©u tôc ng÷ : “ Cã chÝ th× nªn”, “ThÊt b¹i lµ mÑ thµnh c«ng”, “ KiÕn tha l©u còng ®Çy tæ” III) §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm - Điểm giỏi: + Xác định rõ vấn đề nghị luận + Xác định các luận cứ, luận điểm đầy đủ + S¾p xÕp triÓn khai c¸c ý mét c¸ch khoa häc + Biết liên hệ mở rộng , lật đi lật lại vấn đề ở nhiều phương diện + Hành văn trong sáng, diễn đạt trôi chảy, không mắc lỗi từ, câu - §iÓm kh¸ : + Nh­ ®iÒu kiÖn cña ®iÓm giái, nh­ng cßn m¾c mét sè lçi vÒ hµnh v¨n - Điểm trung bình : + Xác định đúng luận đề + Luận điểm luận cứ chưa thực sự đầy đủ + BiÓt tr×nh bµy c¸c luËn ®iÓm luËn cø mét c¸ch khoa häc - Điểm kém :+ Hoặc chưa xác định được luận đề + Hoặc chưa biết triển khai các luận điểm luận cứ để làm sáng rõ yêu cầu của đề bài + Hµnh v¨n yÕu, m¾c nhiÒu lçi chÝnh t¶, ng÷ ph¸p TiÕt : 5. Tù t×nh A- Môc tiªu bµi d¹y : Gióp Hs 6 Lop11.com. Hồ Xuân Hương.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 - Cảm nhận được tâm trạng vừa buồn tủi vừa phẫn uất trước tình cảnh éo le và khát vọng sống,khát vọng hạnh phúc của Hồ xuân Hương - Thấy được tài năng nghệ thuật thơ Nôm của Hồ Xuân Hương: Việt hoá thơ Đường luật; c¸ch dïng tõ ng÷ h×nh ¶nh gi¶n dÞ giµu søc biÓu c¶m; t¸o b¹o mµ tinh tÕ B- Chuẩn bị phương tiện * Thầy : SGK,SGV, tài liệu đọc tham khảo ( Hồ Xuân Hương-từ cội nguồn vào thế tục Đào Thái Tôn); thiết kế bài giảng * Trß : §äc sgk, s¸ch bµi tËp vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái gîi ý cña sgk C- Phương pháp sử dụng : * Kết hợp đọc hiểu văn bản với phương pháp gợi mở nêu vấn đề, thuyết trình * TÝch hîp víi bµi “ Lêi nãi-s¶n phÈm cña c¸ nh©n” D- Néi dung vµ tiÕn tr×nh Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1 (ổn định tổ chức-kiểm tra bài cũ) Hoạt động 2 (Tìm hiểu tiểu dẫn ) - Hs đọc Sgk (?) Qua phÇn giíi thiÖu em nhËn thấy điểm gì nổi bật trong cuộc đời và tính cách của Hồ Xuân Hương ? - Hs tr¶ lêi - Gv nhËn xÐt,kh¸i qu¸t. Hoạt động 3 ( Đọc hiểu văn bản ) - Gv yêu cầu Hs đọc văn bản (Đọc chËm r·i, h¬i trÇm thÓ hiÖn nçi buồn kín đáo xót xa) - Hs đọc/ Gv yêu cầu Hs nêu cảm nhËn chung nhÊt vÒ bµi th¬ (Buån, thấm thía cô đơn, quạnh vắng) (?) Më ®Çu bµi th¬ lµ khung c¶nh gì ? Thời gian có gì đặc biệt ? TiÕng trèng v¨ng v¼ng gîi cho em c¶m gi¸c g× ? (?) Giữa khung cảnh đó HXH hiện lªn nh­ thÕ nµo ? Trong c©u th¬ thø 2 , anh chÞ Ên tùîng víi tõ nµo nhÊt ? t¹i sao? (?) NhÞp ®iÖu c©u th¬ thø 2 cã t¸c dông nh­ thÕ nµo trong viÖc diÔn. Nội dung và yêu cầu cần đạt I) TiÓu dÉn - Hồ Xuân Hương sinh ra và lớn lên trong một giai ®o¹n lÞch sö ®Çy sãng giã (nöa cuèi TK XVIII nöa ®Çu TK XIX) - Con người thông minh có cá tính mạnh mẽ,giao l­u víi nhiÒu v¨n sÜ næi tiÕng - Cuộc đời và tình duyên éo le ngang trái - HXH s¸ng t¸c c¶ th¬ N«m vµ th¬ H¸n ( theo giíi nghiên cứu bà để llại khoảng 40 bài thơ Nôm truyền tụng và tập “ Lưu Hương kí” gồm 24 bài thơ chữ H¸n vµ 26 bµi ch÷ N«m) - HXH lµ nhµ th¬ cña phô n÷, nhµ th¬ trµo phóng mà trữ tình, đậm đà chất văn học dân gian - Tù t×nh II n»m trong chïm 3 bµi cïng tªn cña HXH II) §äc-hiÓu v¨n b¶n 1) Bèn c©u th¬ ®Çu a) Hai c©u ®Çu - Không gian, thời gian: rộng lớn, vắng lặng, đêm khuya, một con người cô độc ngồi đối diện với lòng m×nh --> BÏ bµng + Trống canh dồn : Thời khắc, bước đi của thời gian --> nhắc nhở con người rằng tình yêu, tuổi trẻ cũng ®ang tµn lôi --> T¨ng c¸i yªn tÜnh,v¾ng lÆng + “Tr¬ c¸i hång nhan”: Sù bÏ bµng cña duyªn phËn 7 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 t¶ t©m tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh? --> Tõ “tr¬” ®Çu c©u nhÊn m¹nh c¸i tñi hæ bÏ bµng - C¸ nh©n suy nghÜ, tr¶ lêi --> Tõ “c¸i” ®i liÒn víi “hång nhan” gîi sù rÎ róng (?) Hai c©u thùc gióp anh chÞ hiÓu mØa mai thªm g× vÒ nh©n vËt tr÷ t×nh ? + NhÞp ®iÖu 1/3/3 --> c©u th¬ nh­ bÞ ng¾t lµm 3, - hs suy nghÜ - Gv gîi ý mét tiÕng nÊc nghÑn ngµo hay lêi tr× triÕt chÝnh (?) Côm tõ “say l¹i tØnh” gîi lªn m×nh “ ®­a c¸i hång nhan cña m×nh ra mµ m¹t s¸t” ®iÒu g× ? H×nh ¶nh vÇng tr¨ng cã liờn quan gì đến thân phận nữ sĩ họ Hå ?. * Gv hướng dẫn Hs tổng kết 4 câu th¬ ®Çu, nhÊn m¹nh nh÷ng ý c¬ b¶n “Nçi buån tñi,xãt xa,sù bÏ cña nh©n vËt tr÷ t×nh ®­îc biÓu hiÖn qua nghệ thuật độc đáo” (?) Anh chÞ c¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng g× cña nh©n vËt tr÷ t×nh trong 2 c©u th¬ 5-6 ? h·y ph©n tÝch t©m trạng đó ? (?) Hai c©u th¬ lµ 2 h×nh ¶nh thiªn nhiªn, nh÷ng h×nh ¶nh thiªn nhiªn đó nói lên điều gì ? (?) Anh chÞ cã nhËn xÐt g× vÒ trËt tù c¸c tõ ng÷ trong 2 c©u th¬? TrËt tự đó có tác dụng như thế nào trong viÖc diÔn t¶ c¶nh vµ t×nh ? * Gv nhÊn m¹nh: Hai c©u luËn lµ b¶n lÜnh khÝ ph¸ch cña n÷ sÜ hä Hồ, đồng thời cũng minh chứng cho tµi n¨ng ng«n ng÷ xuÊt chóng cña bµ( TN trong th¬ bµ lu«n sèng động đầy sức sống). b) Hai c©u thùc --> Nãi râ h¬n thùc c¶nh vµ thùc t×nh cña HXH + “Say l¹i tØnh”: Gîi vßng quÈn quanh : cµng say, cµng tØnh,cµng c¶m nhËn nçi ®au th©n phËn + “Vầng trăng....chưa tròn” : Gợi sự đồng nhất giữa người và cảnh , vầng trăng ...gợi sự dở dang, muộn m»n. C¶nh t×nh cña HXH ®­îc gîi qua h×nh ¶nh chứa đựng sự éo le “ Trăng sắp tàn mà chưa tròntuổi xuân đã trôi qua mà nhân duyên không trọn vẹn . Hương rượu thoảng qua để lại vị đắng chát, hương tình qua để chỉ còn phận hẩm duyên ôI”. 2) Bèn c©u th¬ cuèi. a) hai c©u 5-6 - Nỗi niềm phãn uất gửi gắm qua hình tượng thiên nhiªn + Rêu và đá : sự vật vô tri và mềm yếu nhưng có mét søc sèng m·nh liÖt. Chóng kh«ng bÞ hoµn c¶nh trói buộc cứ xiên ngang mà vươn lên trên mặt đất,cứ xÐ to¹c ch©n m©y mµ biÓu hiÖn khÝ ph¸ch + Nghệ thuật đảo ngữ : Làm nổi bật sự phẫn uất cuả cá c©y + Những động từ mạnh” xiên, đâm” + những bổ ngữ “ ngang, toạc”..thể hiện sự bướng bỉnh ngang ngạnh => §ã chÝnh lµ t©m tr¹ng phÉn uÊt, sù cùa quËy, ph¸ phách của HXH. Rêu xiên ngang mặt đất, đá đâm toạc chân mây như muốn vạch trời bới đất mà hờn oán. Con người cũng quẫy đạp, chống chọi, phản kh¸ng l¹i sè phËn hoµn c¶nh (?) Hai c©u kÕt diÔn t¶ t©m tr¹ng g× b) Hai c©u kÕt cña nh©n vËt tr÷ t×nh? T©m tr¹ng - Tâm trạng chán chường,buồn tủi đó được diễn tả qua những từ ngữ nµo ? 8 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 Gîi ý : + Ngán : chán ngán,ngán ngẩm--> XHương chán (?) Từ ngán diễn tả tâm trạng gì ? ngán nỗi đời éo le, bạc bẽo: xuân đi, xuân lại lại cụm từ “ xuân đi, xuân lại lại” gợi nhưng con người thì tuổi xuân qua không bao giờ cho anh chÞ suy nghÜ g× ? trë l¹i .§ã lµ tiÕng thë dµi ngao ng¸n, mét nçi chua ch¸t kh«n ngu«i - Hs trao đổi thảo luận, đại diện tr×nh bµy + NghÖ thuËt t¨ng tiÕn “ m¶nh t×nh- san sÎ- tÝ con con --> diễn tả sự xót xa đến tội nghiệp. Đó là tâm - gv nhËn xÐt,tæng hîp trạng của kẻ suốt đời mang thân đi làm lẽ phải chịu cảnh “ Kẻ đắp chăn bông, kẻ lạnh lùng”, nó là nỗi lòng của người phụ nữ xưa, khi hạnh phúc đối với Hoạt động 4( củng cố, hướng dẫn ) họ là chiếc chăn quá hẹp (?) Qua viÖc t×m hiÓu bµi th¬,h·y III) Tæng kÕt chung đánh giá khái quát những giá trị 1) Néi dung néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi Qua lêi tù t×nh,bµi th¬ nãi lªn bi kÞch vµ kh¸t väng th¬? sèng,kh¸t väng h¹nh phóc cña HXH . ý nghÜa nh©n (?) Theo anh chị đâu là giá trị nhân văn của bài thơ là ở chỗ : trong buồn tủi người phụ v¨n cña bµi th¬ ? nữ vẫn gắng vượt lên trên số phận nhưng cuối cùng - Hs suy nghÜ, mét vµi em tr×nh vÉn r¬i vµo bi kÞch bµy 2) NghÖ thuËt - Gv tæng hîp Sử dụng từ ngữ, hình ảnh giản dị, đặc sắc, hình ảnh - Hs đọc ghi nhớ Sgk giàu sức gợi để diễn tả những biểu hiện phong phú - Gv hướng dẫn học sinh giải quyết của tâm trạng bµi 1- phÇn luyÖn tËp - Gv dÆn dß Hs : + Häc thuéc bµi th¬, chuÈn bÞ bµi “C©u c¸ mïa thu” - Gv rót kinh nghiÖm bµi d¹y:. TiÕt : 6. C©u c¸ mïa thu (Thu ®iÕu ) NguyÔn KhuyÕn A- Môc tiªu bµi häc Gióp Hs - Cảm nhận được vẻ đẹp của cảnh thu điển hình cho mùa thu làng cảnh Việt Nam vùng đồng bằng Bắc bộ 9 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 - cảm nhận được vẻ đẹp tâm hồn thi nhân: tấm lòng yêu thiên nhiên,yêu đất nước,tâm trạng thêi thÕ - ThÊy ®­îc tµi n¨ng th¬ n«m xuÊt chóng cña NguyÔn KhuyÕn v¬Ý bót ph¸p t¶ c¶nh t¶ t×nh, nghÖ thuËt gieo vÇn,sö dông tõ ng÷ B- Chuẩn bị phương tiện * Thầy : Sgk, sgv, tài liệu đọc thêm về Nguyễn Khuyến “NK về tác gia và tác phẩm” * Trß : §äc Sgk, t×m hiÓu bµi theo c©u hái gîi ý cña Sgk. §äc l¹i 2bµi “Thu vÞnh” vµ “Thu Èm” C – Phương pháp sử dụng : - Kết hợp đọc hiểu văn bản với các phương pháp gợi mở nêu vấn đề, thuyết giảng - TÝch hîp so s¸nh víi 2 bµi “Thu vÞnh”, “thu Èm” D- Néi dung vµ tiÕn tr×nh Hoạt động của Gv và Hs Nội dung và yêu cầu cần đạt Hoạt động 1 (ổn định tổ chức – kiểm tra bài cũ) Hoạt động 2 I) TiÓu dÉn (T×m hiÓu tiÓu dÉn ) - NguyÔn KhuyÕn 1835-1909 - Hs đọc Sgk - HiÖu QuÕ S¬n, tªn lóc nhá NguyÔn Th¾ng (?) PhÇn tiÓu dÉn tr×nh bµy nh÷ng vÊn - Sinh t¹i quª ngo¹i ë x· Ho»ng X¸-Ý Yªn- Nam đề gì ? ĐÞnh . Lín lªn vµ sèng chñ yÕu ë quª néi : Lµng - hs dùa vµo Sgk tr×nh bµy Vµ- x· Yªn §æ- B×nh Lôc- Hµ nam - Gv nhËn xÐt, kh¸i qu¸t, giíi thiÖu - Xuất thân: gia đình nho học nghèo, là người ng¾n gän vÒ t¸c gi¶ NguyÔn KhuyÕn ham học, thông minh, đỗ đầu cả ba kì thi và chùm thơ thu, có thể kể một số giai - Con người cương trực tiết tháo,có cốt cách tho¹i vÒ NguyÔn khuyÕn ( Th¬ chöi thanh cao, tấm lòng yêu nước thương dân, kiên Hoµng Cao Kh¶i, Lª Hoan) quyÕt bÊt hîp t¸c víi thùc d©n Ph¸p - Sáng tác cả chữ Hán và chữ Nôm với số lượng lớn ( trên 800 bài gồm cả thơ văn, câu đối) Hoạt động 3 - Thơ văn nói lên tình yêu quê hương đất nước, ( §äc hiÓu v¨n b¶n ) phản ánh cuộc sống thuần hậu của người nông - hướng dãn học sinh tìm hiểu bài thơ dân, đả kích châm biếm thực dân, phong kiến theo hướng bổ dọc( cảnh thu và tình - §ãng gãp næi bËt lµ m¶ng th¬ N«m,th¬ lµng thu) c¶nh, th¬ trµo phóng - Gv yêu cầu hs đọc bài thơ và phát - C©u c¸ mïa thu(thu ®iÕu) n»m trong chïm th¬ biểu ấn tượng tình cảm của mình khi thu 3 bµi cña NguyÔn đọc bài thơ (bức tranh thu buồn, vắng, chứa đựng nhiều tâm sự ) (?) §iÓm nh×n c¶nh thu cña t¸c gi¶ cã II) §äc hiÓu v¨n b¶n gì đặc sắc, từ điểm nhìn đó cảnh thu 1) C¶nh thu ®­îc t¸c gi¶ quan s¸t nh­ thÕ nµo ? a- Điểm nhìn độc đáo: khác với “thu vịnh”, cảnh - Hs trao đổi thảo luận theo tổ nhóm , thu được đón nhận từ cao xa tới gần, lại từ gần cử đại diện trình bày đến cao xa, còn “thu điếu” thì ngược lại. - Gv theo dâi, tæ chøc häc sinh th¶o + Tõ mét khung ao hÑp, c¶nh thu ®­îc më ra luËn b»ng c¸c c©u hái gîi ý theo nhiều hướng sinh động (?) So víi “thu vÞnh” ®iÓm bao qu¸t + Thêi gian kh«ng ph¶i lµ mét ngµy mét buæi cña t¸c gi¶ cã g× kh¸c? mµ c¶ mét mïa thu (?) t×m nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh nãi lªn 10 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 nÐt riªng cña c¶nh thu? b- Cảnh thu độc đáo, rất riêng - Hs phát hiện những đặc trưng của ao + C¶nh ®iÓn h×nh h¬n c¶ cho mïa thu lµng thu, trêi thu. c¶nh ViÖt Nam * Gv b×nh gi¶ng : Ao thu lµ thø ao rÊt * Nguyễn Khuyến đã chọn những chi tiết rất riªng chØ mïa thu míi xuÊt hiÖn. tiªu biÓu cho mïa thu xø B¾c ( Ao thu, giã thu, Nguyễn Khuyến đã ghi nhận được 2 trêi thu) đặc trưng của ao thulà “lạnh lẽo’ và * NguyÔn KhuyÕn n¾m b¾t ®­îc c¸i thÇn th¸i “trong veo”- ao lạnh nước yên, trong rÊt riªng cña c¶nh thu: Kh«ng khÝ dÞu nhÑ, c¶nh đến tận đáy. Ao là nét thường gặp vËt thanh s¬ trong thơ NK, nói đến ao là động đến - Màu sắc: nước trong, sóng biếc mét c¸i g× rÊt gÇn gòi th©n quen, t©m - Đường nét chuyển động nhẹ nhàng tinh tế ( hån NguyÔn KhuyÕn lµ thÕ: th©n mËt sèng h¬i gîn tÝ, l¸ khÏ ®­a vÌo, m©y khÏ l¬ löng b×nh dÞ, ch©n thµnh víi hån quª. ...) Trêi thu trong xanh, - C¶nh vËt to¸t lªn sù hµi hoµ, xøng hîp: Ao nháNK rÊt yªu mµu cña trêi thu, c¶ 3 bµi thuyền bé; gió nhẹ- sóng gợn; trời xanh- nước thơ thu ông đều nhắc đến màu xanh. trong; kh¸ch v¾ng teo- chñ thÓ trÇm ng©m tÜnh “Xanh ng¾t” lµ xanh trong, tinh khiÕt lÆng đén tuyệt đối, không hề pha lẫn, không hÒ gîn t¹p (?) Anh chÞ cã nhËn xÐt g× vÒ kh«ng gian mïa thu qua nh÷ng ®­êng nÐt + C¶nh buån, tÜnh lÆng màu sắc chuyển động, âm thanh? * Không gian tĩnh, vắng người vắng tiếng, hẹp (?) Không chỉ độc đáo, điển hình cho và thu nhỏ trong lòng ao, khu xóm mùa thu xứ Bắc, bức tranh thu còn gợi * Các chuyển động khẽ không đủ tạo nên âm cho anh chÞ nh÷ng c¶m gi¸c g× ? thanh. Cả tiếng và hình đều cực nhỏ * Gv nêu vấn đề: bài thơ với nhan đề “ * Toát lên vẻ vắng lặng hiu quạnh: ấn tượng về câu cá mùa thu”, theo anh chị có phải một thế giới ẩn dật, lánh đời thoát tục. Đó là cái NguyÔn KhuyÕn tËp trung miªu t¶ hån thu, c¸i hån cña cuéc sèng n«ng th«n x­a cảnh câu cá không? Từ cảnh thu đã ®­îc NguyÔn khuyÕn ghi nhËn, c¸i tÜnh cña mét phân tích, anh chị cảm nhận điều gì về cuộc sống âm ỉ kín đáo tấm lòng của Nguyễn Khuyến đối với thiên nhiên, đất nước ? (?) Đằng sau sự tĩnh lặng đó, anh chị 2) T×nh thu cảm nhận thấy điều gì biến đổi trong - Nãi chuyÖn c©u c¸ nh­ng thùc ra t¸c gi¶ kh«ng t©m hån thi nh©n? T¹i sao thi nh©n l¹i chó ý vµo viÖc c©u c¸. Nãi c©u c¸ nh­ng thùc ra có tâm trạng đó ? là để đón nhận trời thu, cảnh thu vào lòng, gửi g¾m t©m sù * Cõi lòng tĩnh lặng để + Cảm nhận độ trong veo của nước + C¶m nhËn c¸i h¬i gîn cña sãng + Cảm nhận độ rơi khẽ của lá ......§Æc biÖt câi lßng tÜnh lÆng ®­îc gîi lªn s©u sắc từ một tiếng động nhỏ: tiếng cá đớp mồi --> đó là sự tĩnh lặng tuyệt đối của tâm cảnh, cỗi lßng cña thi nh©n còng tÜnh lÆng, trong trÎo nh­ lµng quª ViÖt trong tiÕt thu * Kh«ng gian tÜnh lÆng--> Nçi c« qu¹nh uÈn 11 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 khuất trong t©m hån cña nhµ th¬ ->Trong bøc tranh thu xuÊt hiÖn nhiÒu gam mµu xanh gîi c¶m gi¸c se l¹nh. C¸i se l¹nh cña c¶nh thu thÊm vµo t©m hån nhµ th¬ hay chÝnh c¸i l¹nh cña t©m hån thi nh©n ®ang thÊm vµo c¶nh vËt -> Tâm sự của một nhà nho lánh đời thoát tục song vẫn không nguôi nghĩ về đất nước nhân d©n, vÒ sù bÕ t¾c, bÊt lùc cña b¶n th©n? Nhµn th©n song kh«ng nhµn t©m, NK kh«ng thÓ ung Hoạt động 4 dung ®i c©u nh­ mét Èn sÜ thùc thô ( Tìm hiểu đặc sắc về nghệ thuật ) 3) Thµnh c«ng vÒ mÆt nghÖ thuËt (?) §äc l¹i bµi th¬, anh chÞ cã nhËn xÐt - Ng«n ng÷ trong s¸ng, gi¶n dÞ, cã kh¶ n¨ng diÔn g× vÒ c¸ch gieo vÇn cña t¸c gi¶? C¸ch t¶ tinh tÕ nh÷ng biÓu hiÖn cña sù vËt, nh÷ng biÕn gieo vÇn nh­ thÕ cã t¸c dông g× trong th¸i tinh vi cña t©m tr¹ng( nh÷ng tõ l¸y ®­îc sö viÖc diÔn t¶ c¶nh thu, t×nh thu? dông thÇn t×nh ) H·y nhËn xÐt vÒ ng«n ng÷ ®­îc t¸c gi¶ - C¸ch gieo vÇn tµi t×nh ( vÇn eo: tö vËn rÊt khã sö dông trong bµi th¬? sö dông) võa lµ c¸ch ch¬i ch÷ võa lµ h×nh thøc - Hs trao đổi thảo luận, đại diện trình biểu đạt nội dung bµy - Bài thơ mang nét đặc sắc của nghệ thuật - Gv tæng hîp phương đông, đậm nét nghệ thuật của Đường thi: Hoạt động 5 (củng cố, dặn dò ) lối lấy động tả tĩnh, tả cảnh ngụ tình - Hs đọc ghi nhớ Sgk III) Tæng kÕt chung (?) Qua bµi häc anh chÞ cã c¶m nhËn - Nội dung: Bức tranh thu mang vẻ đẹp điển hình nh­ thÕ nµo vÒ h×nh ¶nh NguyÔn cho mùa thu, làng cảnh Việt Nam; cảnh đẹp song KhuyÕn trong bøc tranh thu? buồn, vừa phản ánh tình yêu đát nước vừa cho - Hs suy nghÜ ph¸t biÓu theo c¶m nhËn thÊy t©m sù thêi thÕ cña t¸c gi¶ cña c¸ nh©n - NghÖ thuËt : Th¬ thu cña NguyÔn võa cã nh÷ng - Hướng dẫn học sinh giải các bài tập mÆt gièng víi c¸ch viÕt vÒ mïa thu trong v¨n häc trong Sgk, chuẩn bị tiết “ Phân tích đề, cổ nhưng có những mặt rất mới : đó là những nét lËp dµn ý cho bµi v¨n nghÞ luËn” vÏ thùc h¬n, tõ ng÷, h×nh ¶nh ®Ëm hån d©n téc - Gv rót kinh nghiÖm bµi d¹y. TiÕt: 7. Phân tích đề- lập dàn ý cho bài văn nghị luận A- Môc tiªu bµi d¹y Gióp hs : - Thấy được tầm quan trọng và ý nghĩa sâu xa của việc phân tích đề lập dàn ý trước khi viết bµi v¨n nghÞ luËn - Biết cách phân tích đề lập dàn ý cho bài văn nghị luận - Rèn luyện ý thức thói quen phân tích đề lập dàn ý trước khi viết một bài văn nghị luận B- Chuẩn bị phương tiện : - Sgk, Sgv, c¸c tµi liÖu tham kh¶o kh¸c, thiÕt kÕ bµi gi¶ng C- Néi dung vµ tiÕn tr×nh Hoạt động của Gv& Hs Nội dung và yêu cầu cần đạt 12 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 Hoạt động 1 ( ổn định tổ chức, kiểm tra bài cũ) Hoạt động2( Tìm hiểu phân tích đề) - Gv yêu cầu hs đọc 3 đề bài trong sgk/ tr23 - Gv tæ chøc líp thµnh 3 nhãm . Mçi nhóm chịu trách nhiệm phân tích đề và lập dàn ý cho một đề bài cụ thể - Hs trao đổi thảo luận, cử đại diện trình bµy - Gv gîi ý dÉn d¾t b»ng nh÷ng c©u hái gîi ý (?) Th«ng qua viÖc tr¶ lêi c¸c c©u hái ë phÇn I/sgk, anh chÞ hiÓu thÕ nµo lµ ph©n tích đề ? Tại sao phải phân tích đề? - Hs suy nghÜ tr¶ llêi - Gv tæng hîp - Gv lưu ý : Một đề bài văn nghị luận thường đặt ra các yêu cầu nhất định : yêu cầu về nội dung ( luận đề), yêu cầu vÒ thÓ lo¹i( yªu cÇu h×nh thøc ) yªu cÇu tµi liÖu ( ph¹m vi dÉn chøng ) Đề văn nghị lụn thường có 2 dạng : đề có định hướng cụ thể và đề tự do sáng tạo ( đề nổi và đề chìm ) ví dụ đề số 1 là đề nổi, đề số 2, 3 là đề chìm. I) Phân tích đề - Phân tích đề ( Tìm hiểu đề) là suy nghĩ kĩ để nhận thức đúng và đủ các ý nghĩa và yêu cầu của đề - Mục đích của phân tích đề là tìm hiểu chính xác các yêu cầu cơ bản của đề bài ( Kết thúc quá trình phân tích đề người viết phải xác định được c¸c yªu c©ï nh­ bµi viÐt vÒ c¸i g×, nh»m môc đích gì, sử dụng thao tác lập luận chủ yếu nào?) - Khi phân tích đề chúng ta phải xác định được: + Vấn đề cần nghị luận là gì?( Phạm vi nghị luËn) + Yêu cầu về nôi dung ( Triển khai vấn đề nghị luËn nh­ thÕ nµo?) + Yêu cầu về phương pháp ( Phải sử dụng thao t¸c lËp luËn nµo : gi¶i thÝch chøng minh hay b×nh luËn ...) ph¹m vi dÉn chøng sÏ sö dông? * VÝ dô : §Ò sè 1 + Vấn đề nghị luận : “ việc chuẩn bị hành trang vµo thÕ kØ” + Yªu cÇu vÒ néi dung : Tõ ý kiÕn cña Vò Khoan cã nh÷ng suy nghÜ : 1- Người VN có nhiều điểm mạnh 2- Người VN cũng không ít điểm yếu 3- Ph¸t huy ®iÓm m¹nh , kh¾c phôc ®iÓm yÕu là hành động thiết thực chuẩn bị hành trang vào thÕ kØ XXI - Gv dùng đề bài làm dẫn chứng: + Yêu cầu phương pháp : Sử dụng các thao tác Ví dụ : Đề bài số 1 Vấn đề nghị luận là bình luận, giải thích , chứng minh. Dùng các dẫn viÖc chuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi. chøng thùc tÕ x· héi lµ chñ yÕu. Đề số 2 Vấn đề nghị luận là tâm sự của Đề số 2 HXH trong bµi th¬ Tù t×nh II + Vấn đề cần nghị luận : Tâm sự của HXH trong - Gv lưu ý : Vđề nghị luận có khi trùng bài thơ Tự tình số 2 với phạm vi nội dung của đề bài ( đề + Yªu cÇu vÒ néi dung : Nªu ®­îc c¶m nghÜ cña 1&2) cũng có khi vấn đề nghị luận m×nh vÒ t©m sù vµ diÔn biÕn t©n tr¹ng cña HXH kh«ng trïng víi ph¹m vi néi dung cña + Yêu cầu về phương pháp : Sử dụng thao tác đề bài ( đề 3) – người viết có quyền tự phân tích kết hợp vpí thao tác nêu cảm nghĩ . xác định một vấn đề mà mình tâm đắc DÉn chøng th¬ HXH lµ chñ yÕu nhất hoặc nắm vững nhất ( ở đề 3 vấn đề nghị luận có thể là vẻ đẹp mùa thu trong th¬ ... còng cã thÓ lµ t©m tr¹ng cña thi nh©n trong bµi th¬ Thu ®iÕu ) - Trên cơ sở trên, Gv hướng dẫn hs triển khai phân tích đề cho các đề 1-2 13 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 Hoạt động 3 ( T×m hiÓu c¸ch lËp dµn ý ) - Gv nêu câu hỏi: Việc lập dàn ý thường gồm những bước nào? - Hs dựa vào Sgk trình bày : 3 bước chÝnh - Gv nhËn xÐt kh¸i qu¸t : ViÖc lËp dµn ý có thể gồm 2 bước lớn : tìm ý và “dàn” các ý đã tìm được thành một hệ thống khoa häc, hîp lÝ vµ chÆt chÏ - Gv yêu cầu hs xác định các luận điểm, luËn cø vµ s¾p xÕp chóng thµnh dµn ý hoàn chỉnh cho các đề số 1&2 - Hs tr×nh bµy - Gv nhËn xÐt bæ sung, gîi ý (?) Theo anh chÞ viÖc s¾p xÕp c¸c ý (luËn ®iÓm, luËn cø) ph¶i tu©n theo nh÷ng nguyªn t¾c nµo ? - Gv yêu cầu hs đọc ghi nhớ sgk/24 - Gv tæ chøc líp thµnh 2 nhãm - Hs suy nghĩ trao đôỉ thảo luận làm bài tËp 1&2 phÇn luyÖn tËp - Hs cử đại diện trình bày - Gi¸o viªn tæng hîp. Hoạt động 4 ( củng cố, hướng dẫn, dặn dò ) - Gv yªu cÇu hs nh¾c laÞ c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi häc - Gv dÆn dß hs chuÈn bÞ bµi “ thao t¸c. II) LËp dµn ý - LËp dµn ý lµ s¾p xÕp c¸c ý theo tr×nh tù l«gic khoa học hợp lí ( Giúp người viết không bỏ qua c¸c ý chÝnh, lo¹i bá nh÷ng ý kh«ng cÇn thiÕt, gióp viÖc hµnh v¨n thuËn tiÖn h¬n ) - ViÖc s¾p xÕp c¸c ý trong bµi v¨n nghÞ luËn ph¶i tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c : + Hợp lô gic ( các ý ngang bậc phải tương đương nhau, điều cần giải quyết trước đặt trước, điều cần giải quyết sau đặt sau) + Hợp tâm lí người tiếp nhận ( các ý nên trình bày từ dễ đến khó, từ thấp đến cao) _ Trong mét bµi v¨n nghÞ luËn, dµn nªn chia lµm 3 phÇn ( Më –th©n- kÕt ). III) LuyÖn tËp * §Ò sè 1 - Vấn đề cần nghị luận : giá trị hiện thựec sâu s¾c cña ®o¹n trÝch “ vµo phñ chóa TrÞnh” - Yªu cÇu néi dung : + Bøc tranh cô thÓ hiÖn thùc vÒ cuéc sèng xa hoa nh­ng thiÕu sinh khÝ cña phñ chóa TrÞnh + Thái độ phê phán nhẹ nhàng nhưng thấm thía còng nh­ nh÷ng dù c¶m vÒ sù suy vong cña triÒu ®ai Lª- TrÞnh - Yêu cầu phương pháp ; Sử dụng thao tác phân tÝch , kÕt hîp víi nªu c¶m nghÜ . Dïng dÉn chøng trong v¨n b¶n “ Vµo phñ chóa Trinh lµ chñ yÕu” * §Ò sè 2 - Vấn đề cần nghị luận : Tài năng sử dụng ngôn ngữ dân tộc của Hồ Xuân Hương - Yªu cÇu vÒ néi dung + dïng v¨n tù N«m + Sử dụng các từ thuần việt đắc dụng + Sử dụng các biện pháp tu từ ( đảo ngữ ...) - Yêu cầu về phương pháp : sử dụng thao tác ph©n tÝch kÕt hîp víi b×nh luËn. DÉn chøng th¬ Hồ Xuân Hương là chu yếu. 14 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 lËp luËn ph©n tÝch” - Gv rót kinh nghiÖm bµi d¹y. TiÕt: 8. Thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch A- Môc tiªu bµi d¹y Gióp hs : - Nắm được mục đích yêu cầu của thao tác lập luận phân tích - Biết cách phân tích một vấn đề chính trị xã hội hoặc văn học B- Chuẩn bị phương tiện - Sgk; Sgv , thiÕt kÕ bµi gi¶ng - Gi¸o ¸n c¸ nh©n lªn líp C- Phương pháp sử dụng - Kết hợp diễn giảng với việc tổ chức định hướng hs phân tích các ngữ liệu - Hs th¶o luËn vÒ c¸c c¸ch thøc ph©n tÝch vµ nh÷ng l­u ý khi ph©n tÝch D-néi dung vµ tiÕn tr×nh Hoạt động của Gv& Hs Yêu cầu cần đạt Hoạt động 1 15 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 ( ổn định tổ chức, kiểm tra bài cũ ) Hoạt động ( Tìm hiểu mục đích ,yêu cầu ) I- Mục đích và yêu cầu của thao tác lập luận - Hs đọc đoạn trích của Hoài Thanh ph©n tÝch - Hs th¶o luËn theo nhãm tr¶ lêi c¸c * Ng÷ liÖu 1: §o¹n v¨n sgk/ 25 câu hỏi của sgk, cử đại diện trình bày, -Luận điểm : Sở Khanh là một kẻ bẩn thỉu đê nhËn xÐt chÐo tiện, đại diện cho sự đồi bại trong xã hội truyện - Gv nhËn xÐt, tæng hîp trªn c¬ së c¸c KiÒu c©u hái gîi më -C¸c luËn cø : (?) Luận điểm( ý kiến, quan điểm ) đc + SK sống bằng nghề đồi bại thÓ hiÖn trong ®o¹n v¨n lµ g×? + SK là kẻ đồi bại nhất trong những kẻ đồi bại( (?) C¸c luËn cø lµm s¸ng tá cho luËn Giả tử tế để đánh lừa một người con gái hiếu ®iÓm?( C¸c yÕu tè ®­îc ph©n tÝch ) thảo, trở mặt một cách trắng trợn, thường xuyên (?) H·y ph©n tÝch vµ chøng minh trong lõa bÞp tr¸o trë ) đoạn văn trên tác giả đã kết hợp chặt - Thao t¸c ph©n tÝch kÕt hîp chÆt chÏ víi tæng chÏ gi÷a 2 thao t¸c ph©n tÝch vµ tæng hîp : Sau khi ph©n tÝch chi tiÕt – bé mÆt gi¶ dèi hîp? lừa bịp – Hoài Thanh đã tổng hợp khái quát bản chÊt cña Së Khanh: møc cao nhÊt cña t×nh h×nh đồi bại trong xã hội - Gv nêu vấn đề : Từ ví dụ trên anh /chị => Phân tích: chia nhỏ đối tượng thành nhiều yếu hiểu thế nào là phân tích trong văn nghị tố để xem xét một cách kĩ càng nội dung hình luËn ? nh÷ng yªu cÇu c¶u thao t¸c nµy? thøc vµ mèi quan hÖ bªn trong còng nh­ bªn ngoµi cña chóng - gv yêu cầu hs kể một số đối Ph©n tÝch bao giờ còng g¾n liÒn víi thao t¸c tæng tượng phân tích trong các bài văn hợp để đảm bảo nhận thức đối tượng trong chỉnh nghÞ luËn (XH hoÆc VH) thÓ cña nã. Ph©n tÝch còng kh«ng bao giê t¸ch rêi cac thao t¸c kh¸c nh­ gi¶i thÝch, chøng minh, b¸c bá ... Hoạt động 3 II- C¸ch ph©n tÝch ( T×m hiÓu c¸ch ph©n tÝch ) * Ng÷ liÖu 1/ I; ng÷ liÖu 1-2 /II - hs đọc các ngữ liệu 1- 2 mục II sgk/ 26 - Ng÷ liÖu 1/I Sgk/ 25 - Hs th¶o luËn nhãm + Ph©n chia dùa trªn c¬ së quan hÖ néi bé trong - Gv định hướng bằng những câu hỏi bản thân đối tượng – những biểu hiện về nhân gîi më, kÕt hîp diÔn gi¶ng cách đồi bại của Sở Khanh - §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy + Ph©n tÝch kÕt hîp chÆt chÏ víi tæng hîp . Tõ -Gv tæng hîp việc phân tích làm nổi bật những biểu hiện đồi (?) Mục đích cả thao tác lập luận phân bại của SK-> Khái quát lên giá trị hiện thực của tích ở ngữ liệu 1/ I là gì? Để đạt được nhân vật này ( Bức tranh về nhà chứa, tính đồi mục đích đó tác giả đã làm như thế b¹i cña XH x­a) nµo? - Dự kiến trả lời : Mục đích làm rõ bản chất đồi bại của Sở Khanh => Tác giả đã phân tích chia đối tượng thành các yếu tố nhỏ, phương diện nhỏ để xem xét , hay nói cách khác HThanh đã phân tích kĩ càng những biểu hiện đồi 16 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 bại của Sở Khanh ở nhiều phương diện (?) Mục đích của thao tác lập luận phân - Ngữ liệu 1/II SGK: 26 tích ở ngữ liệu 1/II là gì ? Để đạt được + Phân tích theo quan hệ nội bộ của đối tượng : đồng tiền vừa có tác dụng tốt vừa có tác hại xấu mục đích, tác giả đã phân chia đối + Ph©n tÝch theo quan hÖ kÕt qu¶ - nguyªn nh©n ( tượng như thế nào để xem xét ? - Dự kiến trả lời : Mục đích làm rõ sức để chỉ rõ tác haịi của đồng tiền ) mạnh thế lực của đồng tiền -> Tác giả -> kết quả : ND khẳng định tác hại của đồng tiền -> Nguyên nhân : vì đồng tiền chi phối hang loạt xem xét đồng tiền ở nhiều khía cạnh ( những hành động gian ác bất chính mÆt tèt, mÆt xÊu) §Æc biÖt khi kh¼ng định tác hại của đồng tiền, tác giả đã + Ph©n tÝch theo quan hÖ nguyªn nh©n – kÕt qu¶ chỉ ra viện ra rất nhiều lí do để chứng -> Nguyên nhân: đồng tiền có sức mạnh tác quái minh -> Kết quả : ND có thái độ khinh bỉ khi nói về đồng tiền + Trong qu¸ tr×nh lËp luËn, ph©n tÝch lu«n g¾n liÒn tæng hîp - Ng÷ liÖu 2/ II trang26 + Ph©n tÝch theo quan hÖ nh©n qu¶ -> Nguyªn nh©n : bïng næ d©n sè -> Kết quả : đời sống con người bị ảnh hưởng nhiÒu + Phân tích theo quan hệ nội bộ của đối tượng : các ảnh hưởng của việc bùng nổ dân số đối với con người -> thiếu lương thực -> suy dinh dưỡng, suy thoái nòi giống -> thiÕu viÖc lµm, thÊt nghiÖp + Trong khi lập luận tác giả đã kết hợp chặt chẽ thao t¸c ph©n tÝch víi kh¸i qu¸t tæng hîp : Dân số càng tăng thì chất lượng cuộc sống càng gi¶m. (?) Mục đích của thao tác lập luận phân * Trước khi phân tích cần xác định rõ mục đích tích trong ngữ liệu 2/II, để đạt được cña viÖc ph©n tÝch lµ lµm s¸ng tá ý kiÕn, quan mục đíh đó, tác giả đã phân chia đối điẻm nào đó ( kết luận của lập luận ),sau đó cần tượng thành những yếu tố nào, theo chia nhỏ đối tượng phân tích ( ý kiến quan niệm ) nh÷ng tiªu chÝ, quan hÖ nµo ? ra từng yếu tố nhỏ để tìm hiểu sâu hơn - Dù kiÕn hs tr¶ lêi :lµm râ t¸c h¹i cña Việc phân tách đối tượng thành các yếu tố nhỏ việc bùng nổ dân số đối với cuộc sống có thể dựa trên những tiêu chí, quan hệ nhất con người định: + Quan hệ giữa các yếu tố tạo nên đối tượng + Qua hệ giữa đối tượng với các đối tượng liên quan + Quan hệ giữa người phân tích với đối tượng phân tích ( thái độ, sự đánh giá của người phân tích đối với đối tượng được phân tích Hoạt động 4 III- LuyÖn tËp ( cñng cè vµ luyÖn tËp) 1- Trong đoạn trích người viết đã phân tích đối - Gv cho hs th¶o luËn vÒ c¸ch thøc tượng từ những mối quan hệ nào ? 17 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 phân tích và những lưu ý khi phân tích a- Quan hệ nội bộ của đối tượng( diễn biến, các - Hs thảo luận, trao đổi rút ra cách thức cung bậc cảm xúc của Kiều ): đau xót quẩn khi tiến hành phân tích một vần đề quanh, hoµn toµn bÕ t¾c chính trị- xã hộ- văn học – cử đại diện b- Quan hệ giữa đối tượng này với đối tượng khác có liên quan( bài Lời người kĩ nữ - Xuân tr×nh bµy - Gv nhËn xÐt tæng hîp DiÖu; t× bµ hµnh – B¹ch C­ DÞ) - Hs đọc ghi nhớ sgk - Hs lµm bµi tËp 1 t¹i líp - hs chia 2 nhãm, th¶o luËn mçi nhãm chÞu tr¸ch nhiÖm mét phÇn cña bµi tËp - Gv hướng dẫn dặn dò hs chuẩn bị bài Thương Vợ – Tú Xương - Gv rót kinh nghiÖm bµi d¹y. TiÕt: 9-10. Thương vợ Tú Xương. A- Môc tiªu bµi d¹y Gióp Hs : - Cảm nhận được hình ảnh bà Tú: vất vả, đảm đương, thương yêu và lặng lẽ hi sinh vì chång con - thấy được tình cảm yêu thương quí trọng của Tú Xương dành cho vợ. Qua những lời tự trµo thÊy ®­îc nh©n c¸ch vµ t©m sù cña «ng Tó - ThÊy ®­îc nh÷ng thµnh c«ng vÒ mÆt nghÖ thuËt cña bµi th¬: tõ ng÷ gi¶n dÞ , giµu søc biÓu c¶m, vËn dông h×nh ¶nh ng«n ng÷ cña v¨n häc d©n gian, sù kÕt hîp gi÷a giäng ®iÖu tr÷ t×nh vµ tù trµo B- Chuẩn bị phương tiện - Sgk; Sgv , thiết kế bài giảng , tư liệu về thơ văn Tú Xương - Gi¸o ¸n c¸ nh©n lªn líp C- Phương pháp sử dụng - Kết hợp diễn giảng với việc tổ chức định hướng hs phân tích 18 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 - tích hợp với bài :” Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân” D-néi dung vµ tiÕn tr×nh Hoạt động của Gv& Hs Yêu cầu cần đạt Hoạt động 1 ( ổn định tổ chức, kiểm tra bài cũ ) Hoạt động 2( Tìm hiểu tiểu dẫn ) I- TiÓu dÉn - Hs lµm viÖc víi Sgk 1- Về tác giả Tú Xương - Gv hướng dẫn Hs khái quát những - Trần Tế Xương( 1870-1907) thường gọi là Tú nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ vµ bµi th¬ Xương hay Cao Xương - Quª t¹i lµng VÞ Xuyªn, huyÖn MÜ Léc, TP Nam §Þnh - Con người có cá tính sắc sảo , phóng túng không chịu gò bó vào khuôn sáo trường quy( 8 lần đi thi chỉ đỗ tú tài) - §Ó l¹i sù nghiÖp th¬ v¨n phong phó kho¶ng 150 bµi th¬( th¬ N«m lµ chÝnh) gåm nhiÒu thÓ th¬vµ một số bài văn tế, phú, câu đối. Gồm 2 mảng trào phóng vµ tr÷ t×nh - Có công lớn trong việc đổi mới tiếng Việt trong v¨n häc, viÖt hãa th¬ §­êng luËt, chuÈn bÞ cho bước hiện đại hóa thơ ca dân tộc - Gv dẫn chứng: Tú Xương từng tế 2- Về bài thơ “ Thương vợ” sèng vî: “ Con g¸i nhµ dßng lÊy - Thơ xưa ít viết về người vợ,Tú Xương lại khác, chång kÎ chî, tÕng cã miÕng kh«ng, ông dành hẳn một mảng đề tài viét về vợ. gÆp ch¨ng hay chí ....” - Tất cả những thương cảm xót xa, lòng tri âm sâu sắc được ông Tú cô đúc lại trong bài thơ “ Thương vî” Hoạt động 3 II- §äc hiÓu v¨n b¶n ( Hướng dẫn đọc hiểu văn bản) 1- H×nh ¶nh bµ Tó - Hs đọc văn bản * Tình thương vợ sâu nặng của Tú Xương được thể - Gv nhận xét lưu ý Hs cách đọc hiÖn qua sù thÊu hiÓu nçi gian tru©n vÊt v¶ vµ - Gv diễn giảng: Bài thơ mang kết cấu những đức tính cao đẹp của bà Tú thÊt ng«n b¸t có ®­êng luËt, x©y dùng 2 hình ảnh trữ tình độc đáo( hình ảnh bµ Tó vµ «ng Tó ). Cã thÓ t×m hiÓu theo 2 c¸ch; theo bè côc vµ theo nh©n vËt . - Gv nêu vấn đề: Qua lời giới thiẹu a- Nçi vÊt v¶ gian tru©n cña «ng Tó, h×nh ¶nh bµ Tó hiÖn lªn - C©u th¬ më ®Çu : h×nh ¶nh bµ Tó hiÖn lªn qua lêi nh­ thÕ nµo trong 4 c©u th¬ ®Çu ? giíi thiÖu : vÊt v¶, lam lò - Hs troa đổi thảo luận nhóm, đại diện + Thời gian: triền miên tr×nh bµy + Kh«ng gian: chênh vênh, nguy hiÓm - Gv gợi mở, định hướng ? Nçi vÊt v¶ gian tru©n cña bµ Tó hiÖn - Hai c©u thùc gîi t¶ cô thÓ h¬n h×nh ¶nh cña bµ lªn qua chhi tiÕt nµo? Tó ( Hoàn cảnh lam lũ- trách nhiệm nặng + Mượn hình ảnh con cò trong ca dao cụ thể hóa nÒ- c«ng viÖc hiÓm nguy) caí vất vả cực nhọc của bà Tú, đồng thời nhấn 19 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giaùo aùn Ngữ văn 11 (?) Tác gỉa mượn hình ảnh gì để nói mạnh sự tần tảo. Tú Xương đã vận dụng ca dao để lªn sù vÊt v¶ cña Bµ Tó? NhËn xÐt vÒ t¹o nªn nh÷ng c©u th¬ mang dÊu Ên c¸ nh©n + §¶o ng÷ ( Côm tõ “lÆn léi”) nhÊn m¹nh sù vÊt c¸ch dïng tõ ng÷ cña t¸c gi¶ trong 2 v¶ ©m thÇm lÎ loi c©u thùc? + Th©n cß gîi sù tñi nhôc, c¬ cùc (th©n, phËn..) + Quãng vắng= nơi hiu quạnh, vắng vẻ, ấn tượng vÒ mät bµ Tó lÎ loi, c«ng viÖc kh«ng chØ vÊt v¶ mµ cßn nguy hiÎm (?) C©u th¬ thø t­ gióp anh/ chÞ hiÓu - C©u th¬ thø t­ nãi râ sù vËt lén víi cuéc sèng thªm g× vÒ c«ng viÖc cña bµ Tó? của bà : gợi tả cảnh chen chúc, bươn bả trên sông - Gv nêu vấn đề: Không chỉ thấu hiểu nước của những người buôn bán nh÷ng vÊt v¶ gian tru©n cña vî , «ng b- Đức tính cao đẹp tú còn hiểu rõ những đức tính cao đẹp - Con người đảm đang tháo vát chu đáo với chồng của bà ? Những chi tiết nào nói rõ đức con- gánh vác được một trách nhiệm nặng nề “ tính cao đẹp của bà Tú? nuôi đủ năm con với một chồng” (?) Hai câu luận, Tú Xương đã nhập - Con người giàu đức hi sinh, không một lời phàn thân vào bà Tú để nói lên tâm sự gì? nµn, lÆng lÏ chÊp nhËn sù vÊt v¶ v× chång con H·y ph©n tÝch c¸ch sö dông ng«n ng÷ + “ Duyªn” tõ nhµ phËt chØ quan hÖ vî chång c¶u t¸c gi¶ trong 2 c©u th¬? + “Nî” phô thuéc phiÒn lôy - Hs suy nghÜ , tr¶ lêi c¸ nh©n -> Duyên là sự kết hợp đẹp đẽ, nợ là trách nhiệm ph¶i tr¶, phËn lµ c¸i b¾t buéc ph¶i chÞu - Gv khái quát : Bà tú là người hiếmcó -> Con người lấy nhau bởi 3 yếu tố “ duyên- nợ – trong x· héi vµ v¨n häc. Gi÷a x· héi tình”. Nếu tốt đẹp, lấy nhau là duyên, trái lại là đẩo diên, những đạo lí XH bị coi nợ. Tú Xương lấy bà Tú duyên thì ít mà nợ thì thường ( nhà kia lỗi phép con khinh nhiÒu bố...) Bà tú vẫn là người vợ giàu đức + Thành ngữ “ năm nắng mười mưa”... sử dụng lối hi sinh, nhẫn nại, vẫn giữ được gia đạo nói tăng cấp diễn tả vất vả cực nhọc mà bà Tú phải gánh chịu, đòng thời thể hiện đức tính chịu thương chịu khó hết lòng vì chồng con của bà (?) Qua bài thơ “thương vợ” Anh/ chị 2- Hình ảnh ông Tú qua nỗi lòng thương vợ cảm nhận được điều gì về Tú xương? a-Yêu thương, quý trọng tri ân vợ - Gv gợi mở, định hướng - Đằng sau sự khôi hài trào phúng là thái độ xót ? Đằng sau những câu thơ diễn tả nỗi xa, ăn năn hối hận, thương cảm. Tú Xương không chØ c¶m mµ cßn nãi lªn nçi vÊt v¶ cña vî cực nhọc của bà tú là thái độ gì của t¸c gi¶ ? Cách nó khôi hài “ Nuôi đủ....”- Tú Xương tự hạ mình, coi bản thân là đứa con đặc biệt, kẻ ăn theo, an bám, ăn tranh của 5 đứa con - Tú Xương cảm phục vợ sâu sắc ..... nhập thân vào bà Tú để nói thay vợ những tâm sự ? Hai c©u th¬ kÕt lµ lêi cña ai? Th¸i b- Con người có nhân cách độ của tác giả ? - Ông Tú không dựa vào duyên số để trút bỏ trách nhiÖm, bµ tó lÊy «ng lµ do duyªn sè nh­ng duyªn một mà nợ hai. Tú Xương tự coi mình là cái nợ đời mà bà Tú phải gánh chịu. Sự hờ hững của ông đối với thói đời là một biểu hiện của thói đời bạc bẽo. Tú xương rủa mát mình , tự phán xét, tự lên án b¶nn th©n 20 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>