Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 19 - Phạm Văn May

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường PTDT Danh Thị Tươi. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 (HKII) Tuaàn 19 Tiết 91,92: Bàn về đọc sách Tiết 93: Khởi ngữ Tiết 94: Phép phân tích tổng hợp Tiết 95: Luyện tập phân tích và tổng hợp. Tieát 91,92:. BAØN VỀ ĐỌC SÁCH Chu Quang Tieàm I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: * Giuùp hoïc sinh: 1. Kiến thức: Hiểu được sự cần thiết của việc đọc sách và phương pháp đọc sách. 2. Kó naêng: Reøn luyeän theâm caùch vieát vaên nghò luaän qu a vieäc lónh hoäi baøi nghò luaän sâu sắc, sinh động, giàu tính thuyết phục của Chu Quang Tiềm. 3. Tình cảm: Có thái độ yêu quý đối với sách. II.TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: 3. Giới thiệu bài mới: Hoạt động của GV * Hoạt động 1: - Cho HS đọc chú thích * SGK. ? Cho bieát ñoâi neùt veà taùc giaû?. Hoạt động của HS - Đọc chú thích *. ? Noäi dung cuûa vaên baûn naøy - Thaûo luaän. Trình baøy veà kinh trình bày về vấn đề gì? nghiệm tích lũy được từ việc đọc sách, thế hệ trước -> thế hệ sau. * Hoạt động 2: - Cho học sinh đọc và tìm hiểu - Thực hiện theo yêu caàu. phaàn chuù thích cuûa SGK. - Giáo viên đọc mẫu văn bản (gọi học sinh đọc lại, chú ý Phaïm Vaên May. Noäi dung I.Giới thiệu tác giả, tác phẩm 1. Taùc giaû: Chu Quang Tieàm (1897 - 1986) laø nhaø mó hoïc vaø lí luaän VH noåi tieáng cuûa Trung Quoác. 2. Taùc phaåm: "Bàn về đọc sách" là quá trình tích luõy kinh nghieäm, daøy công suy nghĩ, là những lời bàn của những người đi trước truyền đạt lại cho thế hệ đi sau. II. Đọc, tìm hiểu chung 1. Đọc:. Trang 182 Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường PTDT Danh Thị Tươi. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Noäi dung. hướng dẫn và rèn cách đọc văn baûn nghò luaän. ? Boá cuïc chia ra laøm maáy - Boá cuïc: 3 phaàn: phaàn? + Từ đầu...thế giới mới: sau khi vào bài, taùc giaû khaúng ñònh taàm quan troïng, yù nghóa cần thiết của việc đọc saùch. + Từ “Lịch sử...lực lượng “: cái khó khăn , caùi nguy haïi deã gaëêp của việc đọc sách trong tình hình hieän nay. + Từ “Đọc sách...học vaán khaùc” : baøn veà phương pháp đọc sách. * Hoạt động 3: - Cho học sinh đọc lại đoạn 1. ? Qua lời bàn của tác giả em thấy việc đọc sách có ý nghĩ a gì? * Giaûng: - Sách đã ghi chép, cô đúc và lưu truyền mọi tri thức, mọi thành tượng mà loài người tìm tòi, tích luỹ được qua từng thời đại. - Những cuốn sách có giá trị có thể xem là những cột mốc trên con đường phát triển học thuật của nhân loại. Sách trở thành kho taøng quyù baùu cuûa di saûn tinh thần mà loài người thu lượm nung naáu suoát maáy nghìn naêm nay. - Đọc sách là một con đường tích lũy, nâng cao vốn tri thức. Đối với mỗi con người, đọc sách chính là sự chuẩn bị để có thể làm cuộc trường chinh vạn dặm. 2. Boá cuïc: 3 phaàn - “ Từ đầu .. thế giới mới” - “Lịch sử...lực lượng “. - “Đọc sách...học vấn khác”. - Đọc đoạn 1. III. Tìm hieåu vaên baûn: - Suy nghó vaø trình 1. YÙ nghóa vaø taàm quan troïng baøy. của việc đọc sách Kho taøng quyù baùu cuûa di sản tinh thần nhân loại. -Laéng nghe. Những cột mốc trên con đường tiến hóa học thuật của nhân loại. Làm cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn, đi phát hiện thế giới mới. Phaïm Vaên May. Trang 183 Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường PTDT Danh Thị Tươi. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. trên con đường học vấn, đi phát hiện thế giới mới. Không thể thu được các thành tựu mới trên con đường phát triển học thuật nếu như không biết kế thừa thành tựu của các thời đã qua. Tieát 92. - Đọc đoạn 2 SGK. - Cho học sinh đọc lại đoạn 2. - Tự trình bày. ? Theo em, đọc sách có dễ - Sách nhiều khiến khoâng? Taïi sao? người ta không chuyên saâu, deã sa vaøo loái “aên töôi nuoát soáng” => khoâng kòp tieäu hoùa, khoâng kòp nghieàn ngaãm. - Saùch nhieàu khieán người đọc khó lựa choïn, laõng phí nhieàu thời gian và sức lực vào nhữn gcuốn sách không thực có ích.. Noäi dung. => Đọc sách là con đường tích lũy, nâng cao vốn tri thức. 2. Caùc khoù khaên, nguy haïi deã gặp của việc đọc sách - Saùch nhieàu khieán người ta không chuyên saâu. - Saùch nhieàu khieán người đọc dễ lạc hướng.. ? Theo ý kiến tác giả, chúng ta - Không tham đọc cần lựa chọn sách khi đọc như nhiều, đọc lung tung theá naøo? maø phaûi choïn cho tinh, đọc cho kỹ những quyển nào thực sự có giaù trò cho mình. - Cần đọc kỹ các cuốn ? Đọc sách không đúng đưa đến sách, tài liệu cơ bản thuộc lĩnh vực chuyên keát quaû ra sau? moân, chuyeân saâu cuûa mình. - Đọc thêm các loại sách thường thức, loại saùch gaàn guõi, keà caän với chuyên môn của mình. - Đọc đoạn 3. - Cho học sinh đọc lại đoạn 3. - Không nên đọc lướt 3.Phương pháp đọc sách ? Từ đó chúng ta cần có phương qua, đọc chỉ để trang Chọn cho tinh Phaïm Vaên May. Trang 184 Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường PTDT Danh Thị Tươi. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. pháp đọc sách như thế nào để trí bộ mặt mà phải vừa đạt hiệu quả cao? đọc vừa suy nghĩ, trầm ngâm, tích luỹ tưởng tượng. Nhất là đối với caùc quyeån saùch coù giaù trò. - Không nên đọc tràn lan theo kiểu hứng thú cá nhân mà đọc có kế hoạch và có hệ thống. - Đối với người nuôi chí laäp nghieäp trong 1 môn học vấn thì đọc saùch laø 1 coâng vieäc reøn luyeän, moät cuoäc chuaån bò aâm thaàm, gian khoå. ? Nguyên nhân cơ bản nào đã tạo nên tính thuyết phục, sức hấp dẫn cho VB “Bàn về đọc saùch”?. Noäi dung Đọc cho kỹ Không đọc lướt qua Không đọc tràn lan theo hứng thú cá nhân.. - Phaân tích cuï theå bằng giọng trò chuyện @ Tính thuyết phục, sức hấp tâm tình, thân ái để dẫn của văn bản chia seû kinh nghieäm trong cuoäc soáng. - Bố cục chặt chẽ, hợp lyù. - Caùch vieát giaøu hình aûnh, duøng caùch ví von cuï theå vaø thuù vò.. * Hoạt ộng 4: ? Cho học sinh nêu suy nghĩ sau - Tự nêu IV. Toång keát: khi tìm hiểu xong về bài “Bàn - Đọc sách ngoài để * Ghi nhớ: SGK/7. về đọc sách”? học tập tri thức mà - Đọc có suy nghĩ, tìm hiểu nhất còn là chuyện rèn laø saùch coù giaù trò. luyeän tính caùch, - Không đọc tràn lan, đọc có kế chuyện học làm người. hoạch, có hệ thống. - Reøn luyeän tính caùch -> hoïc làm người. 4. Cuûng coá: Cho bieát ñoâi neùt veà taùc giaû, taùc phaåm? Qua bài này, em hiểu được những gì về ND - NT? Liên hệ thực tế bản thân. 5. Dặn dò: Về nhà học bài, nắm được nội dung - nghệ thuật bài học. Soạn trước bài "Tieáng noùi cuûa vaên ngheä". IV. RUÙT KINH NGIEÄM Phaïm Vaên May. Trang 185 Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trường PTDT Danh Thị Tươi. . Tieát 93:. KHỞI NGỮ. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Nhận biết khởi ngữ để khỏi nhầm khởi ngữ với chủ ngữ của câu và không coi khởi ngữ là “bổ ngữ đảo”. - Nhận biết vai trò của khởi ngữ là nêu đề tài của câu chứa nó. - Sử dụng tốt khởi ngữ, nhận biết vai trò của nó trong câu và ngữ pháp tiếng việt cho phép dùng nó ở đầu câu (trước các chủ ngữ) 2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng biết tự đặt những câu có khởi ngữ II. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm Tra sự chuẩn bị bài mới của HS 3. Giới thiệu bài mới: Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. * Hoạt động 1: - Cho HS đọc các ví dụ trong - Đọc ví dụ SGK. SGK/7.8 - Tìm theo nhoùm ?Tìm CN trong caùc caâu a,b,c ? a. anh (2) b. Toâi c. Chuùng ta., - Cho HS Phân biệt các từ ngữ in đậm (a,b,c) với chủ ngữ ở từng - Chủ ngữ đứng sau. câu vừa tìm hiểu? ? Chú ý những hình ảnh in đậm trong các câu và phân biệt từ ngữ đó với chủ ngữ có mặt trong câu chứa nó? a. OÂng khoâng thích. b. Anh khoâng ghieàn. c. Ta. d. Caû laøng e. Vieäc aáy g. OÂng giaùo aáy. a. Veà phaàn oâng ? Hãy đặt các từ ngữ sau và thay ... thế các từ ngữ in đậm trong mỗi b. Veà phaàn caâu? Phaïm Vaên May. Noäi dung I. Ñaëc ñieåm vaø coâng duïng của khởi ngữ trong câu 1. Xác định chủ ngữ trong câu a. Nghe goïi, caäu beù giaät mình… anh khoâng ghìm noåi … b. Giaøu, Toâi cuõng giaøu roài c. Veà caùc … Chuùng ta … 2. Phaân bieät. a. OÂng b. Anh c.1 baøi thô hay d. xaây caùi laøng aáy e. Chaùu f . Thuốc, rượu --> Đứng trước chủ ngữ của caâu. --> Nêu lên cái đề tài liên quan tới việc được nới trong câu chứa nó. Trang 186. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Trường PTDT Danh Thị Tươi. ? Như vậy, các từ ngữ n đậm có phải là từ ngữ nêu lên cái đề tài liên quan tới việc bàn trong các câu chứa chúng hay không? - Đúng như vậy. ? Thế nào là khởi ngữ ?. anh... --> Khởi ngữ: c. Đối với 1 bài thô hay.... d. Veà vieäc xaây caùi laøng aáy.... * Khaùi nieäm: Laø thaønh phaàn câu đứng trước chủ ngữ ( có khi đứng sau chủ ngữ và trước vị ngữ) và nêu lên cái đề tài liên quan tới việc được nới trong câu chứa nó.. - Laø thaønh phaàn caâu đứng trước chủ ngữ ( có khi đứng sau chủ ngữ và trước vị ngữ) và nêu lên cái đề tài liên quan tới việc được nới trong câu ? Nêu dấu hiệu dùng để phân chứa nó. * Dấu hiệu: Trước từ ngữ làm biệt khởi ngữ với chủa ngữ của khởi ngữ có thể có sẵn hoặc caâu? có thể thêm các quan hệ từ ngữ: về, đối với... - Cho HS đọc lại phần ghi nhớ. * Ghi nhớ : SGK/ 8 - Đọc ghi nhớ. * Hoạt động 2: II. Luyeän taäp: - Cho HS laøm caùc baøi taäp Bài tập 1: Xác định khởi ngữ - Trước từ ngữ làm a. Điều này SGK/8.9. khởi ngữ có thể có b. Đối với chúng mình sẵn hoặc có thể thêm c.Một mình các quan hệ từ ngữ: d.Làm khí tượng về, đối với... e. Đối với cháu Baøi taäp 2: a.Laøm baøi, anh aáy caån thaän laém b. Hieåu thì toâi hieåu roài nhöng giải thì tôi chưa giải được. - Hướng dẫn HS làm các bài tập - Nghe gợi dẫn từ GV coøn laïi. và thực hiện theo yêu caàu. 4. Củng cố: Khởi ngữ là gì? Cho ví dụ. Cần phân biệt khởi ngữ với các từ ngữ khác như thế nào? 5. Dặn dò: Về nhà học bài, nắm được nội dung bài học. Làm các bài tập còn lại SGK; Xem trước bài "Các thành phần biệt lập". IV. RUÙT KINH NGHIEÄM …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………. Phaïm Vaên May. Trang 187 Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Trường PTDT Danh Thị Tươi. . Tieát 94:. PHÉP PHÂN TÍCH VAØ TỔNG HỢP. I . MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : * Giuùp hoïc sinh: 1. Kiến thức: Hiểu và biết vận dụng các thao tác phân tích, tổng hợp trong làm văn nghò luaän . 2. Kĩ năng: Vận dụng được một số phép lập luận phân tích tronh bài làm. II. CHUAÅN BÒ 1. Giaùo vieân: SGK, GA, Tham khaûo tö lieäu khaùc coù lieân quan, baûng phuï… 2. Học sinh: SGK, xem trước bài ở nhà. III.TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: Kiểm tra sự chuẩn bị bài mới của HS. 3. Giới thiệu bài mới: Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Ghi baûng. * Hoạt động 1 : - Cho HS đọc văn bản “ Trang phuïc” SGK.. I. Tìm hieåu pheùp laäp luaän phân tích và tổng hợp. 1. Đọc văn bản :“ Trang phục” 2. Tìm hieåu * Pheùp phaân tích: ? Trước khi nêu trang phục đẹp - Mặc quần áo chỉnh - Ăn cho mình mặc cho người là thế nào, bài viết đã nêu tề ... đi chân đất - Y phục xứng kỳ đức. những hiện tượng gì về trang - Đi giày có bít tất ... -> đối chiếu phanh heát nuùt aùo . phuïc ? - Trong hang saâu ... vaùy xoeø , vaùy ngaén ... - Đi tát nước, câu cá ... chải đầu bằng sáp thôm. - Đi đám cưới ... lôi thoâi. - Dự đám tang ... quần áo loè loẹt, cười noùi vang vang. ? Các hiện tượng trên đã nêu. -AÊn cho mình, maëc. Phaïm Vaên May. Trang 188 Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Trường PTDT Danh Thị Tươi. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Ghi baûng. leân nguyeân taéc naøo trong aên mặc của con người? ? Nhö vaäy trong trang phuïc cần có những quy tắc ngầm naøo caàn tuaân thuû?. cho người. -Y phục xứng kỳ đức - Quy luaät ngaàm cuûa văn hóa. Đó là vấn đề aên maëc chænh teà phuø hợp với hoàn cảnh chung, riêng; phù hợp với đạo đức: giản dị, hoà mình với cộâng đồng. ? Để làm rõ vấn đề “trang - Phép phân tích phục”bài văn đã dùng phép laäp luaän naøo?. * Phép tổng hợp: ? Nhận xét câu “ăn mặc ra - Phải , vì nó thâu tóm - Trang phục hợp văn hóa, hợp sao... toàn xã hội” có phải là được các ý trong từng đạo đức, hợp môi trường mới là câu tổng hợp các ý đã phân ví dụ cụ thể trang phục đẹp. tích ở trên không ? ? Từ tổng hợp quy tắc ăn mặc - Có phù hợp thì mới nói trên bài viết đã mở rộng đẹp. - Phải phù hợp với văn sang vấn đề ăn mặc đẹp như hóa, môi trường , hiểu theá naøo? biết và phù hợp với đạo đức. ? Như vậy bài viết đã dùng phép lập luận gì để chốt lại - Tổng hợp. vấn đề ? ? Phép lập luận này thường đặt - Cuối bài văn, cuối -> Đứng cuối (phần kết luận) ở vị trí nào trong bài văn? đoạn. - Ở phần kết luận của 1 phần hoặc toàn bộ vaên baûn. ? Nhận xét vai trò của các - Để làm rõ ý nghĩa phép phân tích và tổng hợp đối của 1 sự vật, hiện với bài nghị luận như thế nào? tượng nào đó. ? Phép phân tích giúp ta hiểu - Phân tích là để trình vấn đề cụ thể như thế nào? và bày từng bộ phận của phép tổng hợp giúp nâng cao 1 vấn đề và phơi bày vấn đề như thế nào? noäi dung saâu kín beân trong của 1 sự vật, hiện tượng. - Tổng hợp là giúp rút ra cái chung từ những điều đã phân tích. Phaïm Vaên May. Trang 189 Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Trường PTDT Danh Thị Tươi. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. - Cho HS rút ra ghi nhớ. - Đọc lại phần ghi nhớ. * Hoạt động 2: - Cho HS đọc thông tin và làm - Thực hiện theo yêu baøi taäp. caàu cuûa GV. + Hoïc vaán laø cuûa nhaân loại. + Hoïc vaán cuûa nhaân loại do sách lưu truyền laïi. => Saùch laø kho taøng quyù baùu; neáu chuùng ta…, neáu xoùa boû… laøm keû laïc haäu. ?Tác giả đã phân tích lí do phải chọn sách để đọc như thế - Do sức của mình có haïn … => laõng phí. naøo? - Saùch nhieàu, chaát lượng khác nhau. => Choïn saùch toát.. Ghi baûng * Ghi nhớ: SGK/12 II. Luyeän taäp: 1.Baøi taäp 1: Đọc sách rút cuộc là một con đường của học vấn.. 2. Baøi taäp 2 - Do sức của mình có hạn … => laõng phí. - Sách nhiều, chất lượng khác nhau. => Choïn saùch toát. - Sách có loại chuyên môn, có loại thường thức (chúng có liên quan với nhau).. - Hướng dẫn HS làm bài tập - Nghe, thực hiện. coøn laïi. 4. Cuûng coá: -Thế nào là phép phân tích, tổng hợp? - Để làm rõ ý nghĩa của sự vật, hiện tượng nào đó người ta thường dùng phép lập luaän naøo? 5. Daën doø: - Về nhà học bài, hiểu phần ghi nhớ SGK. - Laøm caùc baøi taäp coøn laïi. - Soạn bài “Luyện tập phân tích và tổng hợp”. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………….. Phaïm Vaên May. Trang 190 Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Trường PTDT Danh Thị Tươi. Tieát 95:. LUYỆN TẬP PHÂN TÍCH VAØ TỔNG HỢP. I. MUÏC TIEÂU 1. Kiến thức: Nắm lại phép phân tích và tổng hợp. 2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng phân tích, tổng hợp trong lập luận. II. CHUAÅN BÒ 1. Giaùo vieân: SGK, GA, baûng phuï … 2. Hoïc sinh: SGK, xem laïi baøi III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi: 3. Bài mới: Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Hoạt động 1 - Cho HS đọc đoạn văn - Đọc đoạn văn SGK? - Cho HS thaûo luaän vaø - Thaûo luaän nhoùm. tìm trình tự phân tích của a. Phân tích ở 3 mặt: Ở các điệu xanh, ở những cử đoạn văn? động, ở các vần thơ. Nêu ra caùc ví duï. b. Đoạn nhỏ mở đầu; nêu caùc quan nieäm maáu choát của sự thành đạt. Đoạn nhỏ tiếp theo phân tích từng quan niệm đúng - sai và kết lại ở việc phaân tích baûn thaân chuû quan ở mỗi người * Hoạt động 3: - Phân lớp thành 3 nhóm tìm hieåu caâu (2,3,4) SGK trang 12? - Gọi đại diện nhóm trình baøy keát quaû.. Noäi dung 1. Đọc đoạn văn: a,b SGK. 2. Tìm hiểu đoạn văn @ Đoạn a: - Cái hay ở những điệu xanh - Ở ngững cử động - Ở các vần thơ - Ở các chữ không non ép. @ Đoạn b: Phân tích lần lượt các nguyên nhân khách quan để bác bỏ, khaúng ñònh vai troø cuûa nguyeân nhaân chuû quan.. 3. Thực hành - Thảo luận và viết bài @ Bản chất của lối học đối phó theo nhoùm. - Hoïc maø khoâng laáy vieäc hoïc laøm muïc ñích. => Phuï - Đại diện nhóm trình bày - Học bị động. Do học bị động keát quaû nên không có hứng thú. - Học hình thức. @ Các lý do khiến mọi người phải đọc sách. - Sách vở đúc kết tri thức của nhân loại tích lũy từ xưa đến nay. - Muoán tieán boä, phaùt trieån phaûi. Phaïm Vaên May. Trang 191 Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Trường PTDT Danh Thị Tươi. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Noäi dung đọc sách. - Đọc không cần nhiều mà đọc kyõ, hieåu saâu. * Đọc bài. - Gọi HS đọc bài đã viết. - GV, HS nhaän xeùt: * Öu ñieåm * Haïn cheá - Ra baøi taäp veà nhaø.. - Đọc bài. - Lắng nghe, sửa chữa, khaéc phuïc. - Thực hiện theo yêu cầu.. 4. Củng cố: Chọn bài viết hay đọc trước lớp kết hợp nhận xét - đánh giá. 5. Dặn dò: Về nhà tiếp tục viết bài về các đề tài đã nêu. Xem và soạn trước bài " Nghị luận về một sự vật, hiện tượng đời sống". IV. RUÙT KINH NGHIEÄM …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Kyù duyeät tuaàn 19. Phaïm Vaên May. Trang 192 Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span>