Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (251.83 KB, 15 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>§ç M¹nh Hïng Gi¸o viªn THPT HiÖp Hoµ sè 4 -B¾c giang op 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh h. Chương ii: TíCH VÔ hướng của hai vectơ và ứng dụng. BàI 1 : GIá TRị lượng giác của một góc bất kỳ ( Sè tiÕt : 2 ) 1. Môc tiªu 1.1. VÒ kiÕn thøc - Định nghĩa giá trị lượng giác của các góc tuỳ ý từ 00 đến 1800. - TÝnh chÊt : Hai gãc bï nhau th× sin b»ng nhau , cßn cosin , tang vµ cotang cña chóng đối nhau. - Giá trị lượng giác của một số góc đặc biệt . 1.2. VÒ kÜ n¨ng Nắm được quy tắc tính giá trị lượng giác của các góc tù 1.3. VÒ t duy Hiểu được giá trị lượng giác của một góc bất kì (từ 0 0 đến 180 0 ) 1.4. Về thái độ CÈn thËn , chÝnh x¸c. BiÕt ®îc øng dông trong thùc tiÔn.. 2. Phương tiện dạy học 2.1. Thùc tiÔn Học sinh đã học tỉ số lượng giác của một góc nhọn ở lóp dưới. 2.2. Phương tiện Chuẩn bị các bảng kết quả mỗi hoạt động . Phiếu học tập.. 3. Gîi ý vÒ PPDH Dùng phương pháp gợi mở vấn đáp thông qua các HĐ điều khiển tư duy , xen kẻ hoạt động nhóm .. 4. Tiến trình bài học và các hoạt động a) C¸c t×nh huèng häc tËp Tình huống 1: Giáo viên nêu vấn đề “ Tỉ số lượng giác của một góc nhọn, tính giá trị lượng giác của một góc bất kì ”. GQVĐ qua các hoạt động . HĐ 1: Giả sử (x;y) là toạ độ của điểm M. Hãy chứngtỏ: y x sin y; cos x; tan ; cot x y x y sin =y; cos =x; tan = ; cot = y x H§ 2: SGK Tình huống 2: : Giáo viên nêu các bài tập trong SGK . GQVĐ qua các hoạt động H§ 3: TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc ( BT 1/ 43) H§ 4: Rót gän biÓu thøc( BT 2/ 43) H§ 5: Chøng minh hÖ thøc( BT 3/ 43) b) TiÕn tr×nh bµi häc. TiÕt 1 HĐ 1: Là HĐ thực tiễn dẫn vào định nghĩa.. truong thpt hung vuong giao an lop 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 8258. 1. Lop10.com.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> §ç M¹nh Hïng Gi¸o viªn THPT HiÖp Hoµ sè 4 -B¾c giang op 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh h. H§ cña HS. H§ cña GV * Yêu cầu HS nêu định nghĩa TSLG của một góc nhän . *GV nêu vấn đề : “ Nếu 900 < <1800 thì TSLG ®îc tÝnh nh thÕ nµo?” *GV giúp HS nắm được định nghĩa GTLG của một gãc bÊt k× ( 00< <1800). *T×m c¸c GTLG cña gãc 1350; 00; 900; 1800 *Víi c¸c gãc nµo th× sin <0; cos >0. H§ 2 : Ch/m tÝnh chÊt “Hai gãc bï nhau th× sin b»ng nhau ; cßn cosin , tang vµ cotang cña chúng đối nhau” H§ cña HS *T×m c¸c GTLG cña gãc 1500 V× 1500 bï víi 300 nªn : sin1500=sin(1800-300)=sin300=. 1 2. H§ cña GV *GV hướng dẫn để suy ra tính chất . sin(1800- )= sin ; cos(1800- )=-cos ; tan(1800- )=-tan ( 90 0 ) cot(1800- )=-cot ( 00 < <1800 ). 3 2 3 tan1500=-tan300=3 0 0 cot150 =cot30 =- 3. cos1500=-cos300=-. truong thpt hung vuong giao an lop 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 8258. 2. Lop10.com.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> §ç M¹nh Hïng Gi¸o viªn THPT HiÖp Hoµ sè 4 -B¾c giang op 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh h. TiÕt 2 H§ 3: RÌn luyÖn kÜ n¨ng TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc: a) (2 sin 30 0 cos135 0 3 tan 150 0 )(cos180 0 cot 60 0 ) b) sin 2 90 0 cos 2 120 0 cos 2 0 0 tan 2 60 0 cot 60 0 H§ cña HS. H§ cña GV *Hướng dẫn và kiểm tra việc thực hiện các bước của HS *Söa ch÷a kÞp thêi c¸c sai lÇm cña HS *Lưu ý HS các bước giải bài tập. a) 2 1 ; cos135 0 - cos45 0 2 2 3 tan150 0 - tan30 0 3. * sin30 0 . cos180 0 - 1. * ( 2sin30 0 cos135 0 3 tan 150 0 )(cos180 0 cot 60 0 ) 1 2 3 3 3 )(1 ) 2 2 3 3 2 3 (1 3 )(1 ) 2 3 2 2 2 3 3 3 3 2 ( )( ) (1 )( 3 1) 2 3 3 2 (2 . b) sin 90 cos 120 cos 0 tan 60 cot 135 1 1 1 1 3 1 4 4 2. 0. 2. 0. 2. 0. 2. 0. 2. 0. *Hướng dẫn và kiểm tra việc thực hiện các bước của HS *Söa ch÷a kÞp thêi c¸c sai lÇm cña HS *Lưu ý HS các bước giải bài tập. H § 4 : RÌn luyÖn kü n¨ng . §¬n gi¶n biÓu thøc. a ) sin 100 0 sin 80 0 cos16 0 cos164 0 b)2 sin(180 0 ) cot cos(180 0 ) tan cot(180 0 ) 0 0 90 0. H§ cña HS T×m GTLG cña mçi biÓu thøc b»ng c¸ch ¸p dông tÝnh chÊt GTLG cña hai gãc bï nhau .. H§ cña GV *Hướng dẩn việc và kiểm tra viÖc gi¶i bµi tËp cña HS * Söa chöa kÞp thêi c¸c sailÇm c¶u HS * Lưu ý các bước giải BT của HS. truong thpt hung vuong giao an lop 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 8258. 3. Lop10.com.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> §ç M¹nh Hïng Gi¸o viªn THPT HiÖp Hoµ sè 4 -B¾c giang op 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh h. a ) sin 100 0 sin 80 0 cos16 0 cos164 0 sin 80 0 sin 80 0 cos16 0 cos16 0 2 sin 80 0 b)2 sin(180 0 ) cot cos(180 0 ) tan cot(180 0 ) 2 sin cot cos tan cot cos 2 sin cos cos sin 0 0 90 0. H § 5 : Cñng cè bµi th«ng qua BT3/ SGK Chøng minh c¸c hÖ thøc . H§ cña HS T×m GTLG cña mçi biÓu thøc b»ng c¸ch ¸p dông tÝnh chÊt GTLG cña hai gãc bï nhau . a ) sin 2 cos 2 y 2 x 2 OM 2 1. H§ cña GV GV hướng dẫn HS các bước tiến hµnh chøng minh mét hÖ thøc * §Þnh nghÜa GTLG cña mét gãc . * §Þnh lý Pitago . * KÕt luËn .. 5. Cñng cè toµn bµi C©u hái 1: Víi nh÷ng gi¸ trÞ nµo cña gãc th× : a. sin vµ cos cã cïng dÊu? kh¸c dÊu ? b. tan vµ cos kh¸c dÊu ? C©u hái 2: Cho tan 2 2 . TÝnh sin , cos ? 4 Câu hỏi 3: Cho sin . Khi đó giá trị của cos là : 5 (A). 1 2. (B). 1 4. (C). 3 5. (D). 6 5. truong thpt hung vuong giao an lop 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 8258. 4. Lop10.com.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> §ç M¹nh Hïng Gi¸o viªn THPT HiÖp Hoµ sè 4 -B¾c giang op 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh h. BµI 2 : TÝCH V¤ H¦íNG cña hai vect¬ Sè tiÕt : 4 1. Môc tiªu 1.1.VÒ kiÕn thøc Nắm được định nghĩa , tính chất , ý nghĩa vật lý của tích vô hướng và biểu thức toạ độ của nã . 1.2.VÒ kÜ n¨ng Vận dụng được các tính chất của tích vô hướng trong tính toán , biết chứng minh hai vectơ vuông góc bằng cách dùng tích vô hướng , biết sử dụng bình phương vô hướng của mét vect¬ . 1.3.VÒ t duy Thực hiện thành thạo các bước tính toán giá trị của một biểu thức tích vô hướng , chứng minh một đẳng thức về tích vô hướng . 1.4.Về thái độ Cẩn thận , chính xác . Biết được ứng dụng của tích vô hướng .. 2. Ph¬ng tiÖn d¹y häc 1.1. Thùc tiÔn Học sinh đã họ các phép toán thông thường . 1.2. Phương tiện Chuẩn bị các đồ dùng dạy học liên quan . Chuẩn bị phiế học tập .. 3. Gîi ý vÒ PPDH Cơ bản dùng PP gợi mở , vấn đáp thông qua các HĐ điều tư duy , đan xen hoạt động nhóm .. 4. Tiến trình bài học và các hoạt động a) C¸c t×nh huèng häc tËp T×nh huèng 1 : H§1 : Cho tam gi¸c ABC vu«ng t¹i A vµ cã B = 500 .TÝnh c¸c gãc : BA, BC ; AB, BC ; CA, CB ; AC , BC ; AC , CB ; AC , BA H§ 2 : H·y chøng minh c¸c hÖ thøcsau 2 2 2 a) ( a b ) a b 2a b b) ( a b ) 2 a 2 b 2a b H§ 3 : H·y ph¸t biÓu b»ng lêi kÕt luËn cña bµi to¸n sau . Cho hai vect¬ OA, OB . Gäi B/ lµ h×nh chiÕu vu«ng gãc cña B trªn ®êng th¼ng OA . Chøng minh r»ng OA.OB OA.OB H§ 4 : Trong hệ toạ độ (O; i , j ) cho a ( x; y ); b ( x ; y ) . TÝnh a) i 2 , j 2 , i . j ; b) a.b ; c) a 2 ; d) cos(a , b ) H§ 5 : Cho hai vÐct¬ a (1;2) vµ b (1; m) a) Tìm m để a và b vuông góc với nhau . b) Tìm độ dài của a và b . Tìm m để a b .. . . . . . . . T×nh huèng 2 : H§ 6 : TiÕn hµnh gi¶i bµi tËp trong SGK . b) TiÕn tr×nh bµi häc TiÕt 1 H§ 1 : Cho tam gi¸c ABC vu«ng t¹i A vµ cã B = 500 .TÝnh c¸c gãc : BA, BC ; AB, BC ; CA, CB ; AC , BC ; AC , CB ; AC , BA. . . . . . . . Hoạt động của học sinh. Hoạt động của giáo viên. truong thpt hung vuong giao an lop 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 8258. 5. Lop10.com.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> §ç M¹nh Hïng Gi¸o viªn THPT HiÖp Hoµ sè 4 -B¾c giang Bước 1 : Vẽ hình Tæ chøc viÖc thùc hiÖn cña HS Bước 2 : Xác định các góc Hướng dẩn HS cách xác định góc giữa hai vect¬ . Bước 3 : Tính số đo của các góc . op 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh h. C. A. B. H§2 : H·y chøng minh c¸c hÖ thøc a) b). ( a b ) 2 a 2 b 2 2a b ( a b ) 2 a 2 b 2a b. H§ cña HS Nghe , hiÓu nhiÖm vô . Tìm phương pháp chứng minh . Tr×nh bµy kÕt qu¶ . ChØnh söa hoµn thiÖn . Ghi nhËn kiÕn thøc .. H§ cña GV Kiểm tra việc thực hiện các bước của HS . Söa ch÷a kÞp thêi c¸c sai lÇm . KÕt luËn .. H§ 3 :. : H·y ph¸t biÓu b»ng lêi kÕt luËn cña bµi to¸n sau . Cho hai vect¬ OA, OB . Gäi B/ lµ h×nh chiÕu vu«ng gãc cña B trªn ®êng th¼ng OA . Chøng minh r»ng OA.OB OA.OB H§ cña HS H§ cña GV Nghe , hiÓu nhiÖm vô . Tæ chøc viÖc thùc hiÖn cña hs . Tìm phương án thấng . Ph¸t biÓu bµi to¸n . Tr×nh bµy kÕt qu¶ . Chøng minh . ChØnh sña hoµn thiÖn . Kết luận : Tích vô hướng của hai vectơ Ghi nhËn kiÕn thøc . OA, OB bằng tích vô hướng của vectơ OA và h×nh chiÕu .OB cña vect¬ OB trªn ®êng th¼ng OA .. TiÕt 2. H§ 4 : Trong hệ toạ độ (O; i , j ) cho a ( x; y ); b ( x ; y ) . TÝnh a) i 2 , j 2 , i . j ; b) i 2 , j 2 , i . j ; c) a 2 ; d) cos(a , b ) H§ cña HS H§ cña GV Nghe , hiÓu nhiÖm vô . Tæ chøc viÖc thùc hiÖn cña hs . Tìm phương án thấng . Ph¸t biÓu bµi to¸n . truong thpt hung vuong giao an lop 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 8258. 6. Lop10.com.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> §ç M¹nh Hïng Gi¸o viªn THPT HiÖp Hoµ sè 4 -B¾c giang Tr×nh bµy kÕt qu¶ . Söa ch÷a kÞp thêi c¸c sai lÇm . ChØnh sña hoµn thiÖn . Nªu kÕt qu¶ : Ghi nhËn kiÕn thøc . i 2 1, j 2 1, i . j 0 a 2 x2 y2 x.x , y. y , cos(a , b ) x 2 y 2 x ,2 y ,2 a.b x.x y. y . op 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh h. H§ 5 : Cñng cè bµi häc qua bµi to¸n sau. Cho hai vÐct¬ a (1;2) vµ b (1; m) a) Tìm m để a và b vuông góc với nhau . b) Tìm độ dài của a và b . Tìm m để a b . H§ cña HS a) *TÝnh a.b 1 2m * Tìm m để : -1+ 2m =0 b) * a x2 y2 1 4 5 * b x2 y 2 1 m2. H§ cña GV * KiÓm tra viÖc thùc hiÖn cña HS . * Söa ch÷a kÞp thêi c¸c sai lÇm . * Ra bài tập tương tự : bài số 13 trang 52 SGK .. * a b 1 m 2 5 m 2 1 5 m 2 TiÕt 3 1. KiÓm tra bµi cñ : HĐ 6 : Phát biểu định nghĩa tích vô hướng của hai vectơ . H§ cña HS Nghe , hiÓu nhiÖm vô . Tìm phương án thấng . Tr×nh bµy kÕt qu¶ . ChØnh sña hoµn thiÖn . Ghi nhËn kiÕn thøc .. H§ cña GV *Tæ chøc cho häc sinh tù «n tËp kiÕn thøc cñ . HS gi¶i BT 4,5,6 trang 51 SGK . * Cho HS ghi nhËn kiÕn thøc .. HĐ 7 : Phát biểu tính chất của tích vô hướng . Hãy cm tính chất 1,2,3 . H§ cña HS Nghe , hiÓu nhiÖm vô . Tìm phương án thấng . Tr×nh bµy kÕt qu¶ . ChØnh sña hoµn thiÖn . Ghi nhËn kiÕn thøc .. H§ cña GV *Tæ chøc cho häc sinh tù «n tËp kiÕn thøc cñ . * Cho HS ghi nhËn kiÕn thøc .. 2. Bµi míi TiÕt 4 truong thpt hung vuong giao an lop 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 8258. 7. Lop10.com.
<span class='text_page_counter'>(8)</span> §ç M¹nh Hïng Gi¸o viªn THPT HiÖp Hoµ sè 4 -B¾c giang H§ 8 : Gi¶i bµi tËp 7 trang 52 .. op 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh h. H§ cña HS Với điểm O nào đó ta có : DA.BC DB.CA DC. AB OA OD . OC OB OB OD . OA OC OC OD . OB OA Dùng tính chất phân phối của tích vô hướng để phá các dấu ngoặc , ta có kết qu¶ b»ng 0 . Hệ quả : Ba đường cao trong một tam giác đồng quy . Thật vậy , từ đẳng thức trên ta suy ra : nếu DA.BC 0 và DB.CA 0 Th× DC. AB 0 , hay nãi c¸ch kh¸c : nÕu AD BC vµ BD AC Th× CD AB Điều đó chứng tỏ rằng nếu hai đường cao vẽ từ A và B của tam giác ABC cắt nhau tại D thì CD cũng là đường cao của tam giác đó .. . . . . . . H§ 9 : Gi¶i bµi tËp 10 trang 52 . H§ cña HS a) Ta chó ý r»ng h×nh chiÕu cña vect¬ AB trªn ®êng th¼ng AI lµ vect¬ AM bëi vËy theo c«ng thøc h×nh chiÕu ta cã : AM . AI AB. AI . Tương tự :. . . H§ cña GV Giao bµi tËp vµ hướng dẩn cách gi¶i .. H§ cña GV GV giao bài tập và hướng dẩn cách giải .. BN .BI BA.BI I M. B. A. N. AM . AI BN .BI AB. AI BA.BI b) AB AI IB AB. AB AB 2 4 R 2. . . H§ 10 : Gi¶i bµi tËp 14 trang 52 . H§ cña HS a) Ta cã AB AC BC . H§ cña GV GV giao bài tập và hướng dẩn cách giải .. 2 42 4 12 45 3 5 2 42 2 12 45 3 5 2 22 2 42 36 6. VËy chu vi cña tam gi¸c ABC lµ 6 6 5 61 5 Do AB=AC nªn tam gi¸c ABC c©n t¹i A . Gäi H lµ trung ®iÓm cua BC th× AH BC vµ H 2;1 . Do đó. . AH . . 2 42 1 12. 6. truong thpt hung vuong giao an lop 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 8258. 8. Lop10.com.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> §ç M¹nh Hïng Gi¸o viªn THPT HiÖp Hoµ sè 4 -B¾c giang VËy diÖn tÝch S cña tam gi¸c ABC lµ :. op 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh h. Lu ý : §èi víi häc sinh kh¸ , giái , GV cã thÓ giíi thiÖu c«ng thøc 2 1 S AB 2 . AC 2 AB. AC 2. 1 1 BC. AH 6.6 18 2 2 b ) Träng t©m cña tam gi¸c ABC lµ S. . . 4 2 2 1 4 2 G ; hay G 0;1 3 3 . truong thpt hung vuong giao an lop 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 8258. 9. Lop10.com.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> §ç M¹nh Hïng Gi¸o viªn THPT HiÖp Hoµ sè 4 -B¾c giang op 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh h. BµI 3 : HÖ THøC L¦îNG TRONG TAM GI¸C Sè tiÕt : 4 1.. Môc tiªu 1.1. VÒ kiÕn thøc KiÕn thøc c¬ b¶n mµ häc sinh cÇn n¾m ®îc lµ : - Định lý côsin , định lý sin trong tam giác và các hệ quả . - Các công thức tính độ dài trung tuyến và diện tích tam giác . 1.2.VÒ kÜ n¨ng Vận dụng được các định lý và công thức để giải các bài toán chứng minh và tính toán có liên quan đến độ dài trung tuyến , diện tích , chiều cao của tam giác. Đồng thêi biÕt c¸ch tÝnh c¸c gãc , c¸cc¹nh cha biÕt cña tam gi¸c khi biÕt ba c¹nh ,hoÆc hai c¹nh vµ gãc xen gi÷a , hoÆc mét c¹nh vµ hai gãc kÒ . 1.3.VÒ t duy Thực hiện thành thạo cách vận dụng kiến thức tương ứng vối mỗi dạng toán 1.4.Về thái độ CÈn thËn , chÝnh x¸c . BiÕt ®îc øng dông trong thùc tÕ . 2. Ph¬ng tiÖn d¹y häc 2.1.Thùc tiÔn Học sinh đã học các hệ thức lượng trong tam giác vuông . 2.2.Phương tiện Chuẩn bị các đồ dùng dạy học liên quan . Chuẩn bị phiếu học tập . 3. Gîi ý vÒ PPDH Cơ bản dùng PP gợi mở , vấn đáp thông qua các HĐ điều tư duy , đan xen hoạt động nhóm . 4. Tiến trình bài học và các hoạt động a) C¸c t×nh huèng häc tËp T×nh huèng 1 HĐ 1 : Chứng minh định lý côsin trong tam giác . H§ 2 : Ph¸t biÓu b»ng lêi c«ng thøc tÝnh mét c¹nh cña tam gi¸c theo hai c¹nh cßn l¹i và côsin của góc xen giữa hai cạnh đó . H§ 3 : C«ng thøc tÝnh gi¸ trÞ cosA , cosB , cosC theo a , b , c . H§ 4 : Chøng minh c¸c c«ng thøc a=2RsinA , b= 2RsinB , c=2RsinC . H§ 5 : Gi¶i bµi to¸n 1 trang 58 . H§ 6 : Gi¶i bµi to¸n 2 trang 58 . H§ 7 : Chøng minh c«ng thøc ( 2 ) . H§ 8 : Chøng minh c«ng thøc ( 3 ) . H§ 9 : Chøng minh c«ng thøc ( 4 ) . HĐ 10 : Hãy tính diện tích của ba tam giác Hê-rông có độ dài các cạnh lần lượt là : 3; 4; 5 , 13 ; 14 ; 15 , 51 ; 52 ; 53 . H§ 11 : Cñng cè kiÕn thø th«ng qua bµi tËp tæng hîp . T×nh huèng 2 GV nêu vấn đề bằng bài tập và GQVĐ thông qua các HĐ H§ 12 : Gi¶i BT d¹ng tÝnh to¸n . H§ 13 : Gi¶i BT d¹ng chøng minh . H§ 14 : Gi¶i tam gi¸c . b) TiÕn tr×nh bµi häc truong thpt hung vuong giao an lop 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 8258. 10. Lop10.com.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> §ç M¹nh Hïng Gi¸o viªn THPT HiÖp Hoµ sè 4 -B¾c giang op 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh h. TiÕt 1 HĐ 1 : Cho tam giác ABC , đặt BC=a ,CA= b , AB= c . Chứng minh công thức a 2 b 2 c 2 2bc cos A. H§ cña HS H§ cña GV * Bước 1 : Tæ chøc cho HS tù «n tËp kiÕn Cho tam giác ABC vuông tại A , theo định lý Pytago ta thức cũ . Hướng dẫn phương pháp cã : 2 2 2 chøng minh cho HS . BC AC AB Hay 2 2 2 Cho HS ghi nhËn kiÕn thøc ( BC AC AB Công thứ của định lý ) . ThËt vËy , ta cã :. . BC 2 AC AB. AC 2. 2. AB 2 2 AC. AB AC 2 AB 2. * Bước 2 : Cho tam giác ABC bất kỳ , đặt BC=a , CA=b ,AB= c . Ta cã :. . BC 2 AC AB. AC. 2. AB 2 2 AC. AB AC 2 AB 2 2 AB. AC. cos AB, AC 2. . . b c 2bc. cos A. 2. 2. HĐ 2 : Định lý được phát biểu như sau : Trong một tam giác , bình phương một cạnh bằng tổng các bình phương của hai cạnh kia trừ đi hai lần tích của chúng với côsin của góc xen giữa hai cạnh đó . HĐ 3 : Từ định lý,ta có : b2 c2 a2 ; 2 a2 c2 b2 cos B ; 2 a2 b2 c2 cos C . 2 cos A . HĐ 4 : Chứng minh định lý sin trong tam giác . H§ cña HS H§ cña GV * VÏ h×nh GV hướng dẫn cho HS các bước chứng minh định lý A - Chøng minh a= 2RsinA A ' - VÏ h×nh - Xét hai trường hợp góc A nhän , gãc A tï O - KÕt luËn - Ghi nhËn kiÕn thøc B. C. truong thpt hung vuong giao an lop 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 8258. 11. Lop10.com.
<span class='text_page_counter'>(12)</span> §ç M¹nh Hïng Gi¸o viªn THPT HiÖp Hoµ sè 4 -B¾c giang op 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh h. A ' O B. C A. *Trường hợp góc A nhọn : Ta cã BAC BAC ( Cïng ch¾n cung BC ) *Trường hợp góc A tù : Ta cã BAC BAC 180 0 ( Tø gi¸c ABA’C lµ tø gi¸c néi tiÕp ). Vậy trong cả hai trường hợp ta đều có : sin BAC sin BA' C. Tam gi¸c A’BC vu«ng t¹i C , nªn a= BC =BA’.sinA’= 2RsinA Tương tự , ta cũng có b=2RsinB ; c=2RsinC. HĐ 5 : Cho ba điểm A, B, C , trong đó BC= a > 0 . Gọi I là trung điểm của BC, biết AI= m . H·y tÝnh AB2 + AC2 theo a vµ m H§ cña HS H§ cña GV GV hướng dẩn và kiểm tra các bước tiến A hµnh cña HS. B. I. C. Ta cã. AB 2 AC 2 AB 2 AC 2 2 2 AI IB AI IC 2 AI 2 IB 2 IC 2 2 AI IB IC. . . 2m 2 . . . . 2. a 2. TiÕt 2 HĐ 6 : Từ đẳng thức MI 2 . 2. k a2 , Ta cã 2 4. truong thpt hung vuong giao an lop 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 8258. 12. Lop10.com.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> §ç M¹nh Hïng Gi¸o viªn THPT HiÖp Hoµ sè 4 -B¾c giang op 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh h. k 2 a2 0 , tËp hîp ®iÓm M lµ ®êng trßn t©m I , b¸n kÝnh 2 4 1 R 2k 2 a 2 . 2 k 2 a2 0 , tËp hîp cÇn t×m lµ ®iÓm I . Khi 2 4 k 2 a2 0 , tËp hîp cÇn t×m lµ tËp rçng. Khi 2 4 1 1 1 H§ 7 : Chøng minh c«ng thøc S ab sin C ac sin B bc sin A . 2 2 2 abc H§ 8 : Chøng minhc«ng thøc S . 4R. Khi. H§ 9 : Chøng minh c«ng thøc S= pr H§ cña HS. H§ cña GV GV hướng dẫn cho HS các bước chứng minh . Söa ch÷a c¸c sai sãt (nÕu cã ) Ghi nhËn kiÕn thøc .. A. O C. B. Gäi (O;R) lµ ®êng trßn néi tiÕp tam gi¸c ABC . Ta cã : S ABC S OAB S OBC S OCA . 1 1 1 ar br cr pr 2 2 2. HĐ 10 : Rèn luyện kỹ năng (áp dụng công thức Hê-rông để tính diện tích tam giác ) Tam gi¸c cã ba c¹nh 3,4,5 cã diÖn tÝch S=6. Tam gi¸c cã ba c¹nh 13,14,15 cã diÖn tÝch S=84. Tam gi¸c cã ba c¹nh 51,52,53 cã diÖn tÝch S=1170. H§ 11 : Cñng cè kiÕn thøc th«ng qua bµi tËp tæng hîp . Tam gi¸c ABC c©n t¹i A , A , AB m , D lµ ®iªm trªn c¹nh BC sao cho BC =3BD. 1) TÝnh BC 2) TÝnh AD theo m vµ 3) Chøng tá r»ng ®êng trßn ngo¹i tiÕp c¸c tam gi¸c ABD , ACD lµ b»ng nhau. 1 2. Tính cos để bán kính của chúng bằng bán kính R của đường tròn ngoại tiÕp tam gi¸c ABC H§ cña HS. H§ cña GV GV giúp HS các bước tiến hành - VÏ h×nh. - VËn dông c«ng thøc để tính toán và chøng minh.. - VÏ h×nh:. truong thpt hung vuong giao an lop 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 8258. 13. Lop10.com.
<span class='text_page_counter'>(14)</span> §ç M¹nh Hïng Gi¸o viªn THPT HiÖp Hoµ sè 4 -B¾c giang A. op 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh h. - KÕt luËn. NhËn xÐt .. B. 1). D. h. C. BC AB. sin BC 2m. sin 2 2 2. 2) ¸p dông c«ng thøc cosin : 2. 2m 2 AD 2 m 2 m. sin 2m. sin cos B 2 3 2 3 8 2 m2 5 4 cos AD m 1 sin 2 9 9 2. AD . 3) * ®pcm. 2. m 5 4 cos 3 AD AD sin B sin C sin B sin C . AD 1 AC . sin B 2 sin B AC 2 AD 2m 5 4 cos * ®iÒu kiÖn: m 3 9 45 4 cos cos . 11 16. TiÕt 3,4 H§ 12 : Gi¶i c¸c bµi tËp d¹ng tÝnh to¸n ( Bµi 15 , 19 , 20 , 24,25,26,29 ) H§ cña HS H§ cña GV Nghe hiÓu nhiÖm vô . Hướng dẫn việc thực hiện của HS. Gi¶i bµi tËp nhanh nhÊt. - NhËn d¹ng bµi to¸n . Tr×nh bµy kÕt qu¶ . - VËn dông c«ng thøc phï truong thpt hung vuong giao an lop 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 8258. 14. Lop10.com.
<span class='text_page_counter'>(15)</span> §ç M¹nh Hïng Gi¸o viªn THPT HiÖp Hoµ sè 4 -B¾c giang op 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh h. ChØnh söa hoµn thiÖn. Ghi nhËn kiÕn thøc.. hîp . VÏ h×nh minh ho¹ .. H§ 13 : Gi¶i c¸c bµi to¸n d¹ng chøng minh ( Bµi 18,21,23,27,2830,31,32 ) H§ cña HS Đọc đề bài và tìm phương pháp chứng minh. §éc lËp tiÕn hµnh chøng minh. Tr×nh bµy kÕt qu¶ . ChØnh söa hoµn thiÖn . Ghi nhËn kiÕn thøc.. H§ cña GV Giao nhiệm vụ và theo giỏi hoạt động của HS , hướng dẩn khi cần thiết . §¸nh gi¸ kÕt qu¶ hoµn thµnh nhiÖm vô cña tõng häc sinh . Sửa chữa các sai lầm thường gặp của HS . §a ra lêi gi¶i ( ng¾n gän nhÊt ) cho c¶ líp . Hướng dẩn cách giải khác nếu có ( việc gi¶i theo c¸ch kh¸c coi nh lµ mét bµi tËp vÒ nhµ ). 5. Cñng cè : C©u hái 1 Cho tam gi¸c ABC cã AB = 5, AC = 8 , A = 600 . KÕt qu¶ nµo sau ®©y làđộ dài của cạnh BC a) 29 ; b) 7 ; c )49 ; d ) 69 C©u hái 2 Ba cạnh của một tam giác có độ dài lần lượt là : x 2 x 1;2 x 1; x 2 1. a) Tìm x để tồn tại tam giác như trên . b) Khi đó chứng minh tam giác ấy có một góc là 1200 C©u hái 3 Cho tam gi¸c ABC cã Aˆ 60 0 , hc 3 , R 5 . TÝnh a,b,c.. truong thpt hung vuong giao an lop 10.bien soan:kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 825840thpt hung vuong ga10.kim thu 747380-van lam 875459-van kiem 872542-tu trang 211259-thu hien 872430-thanh thuy 715201-thanh hoai 8258. 15. Lop10.com.
<span class='text_page_counter'>(16)</span>