Sáng kiến kinh nghiệm, SKKn, Lựa chọn và bồi dưỡng Đội ngũ cán bộ lớp của khối lớp 1

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH XUÂN – HÀ NỘI
TRƯỜNG TIỂU HỌC THANH XUÂN TRUNG
-------------------------------------------

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
LỰA CHỌN VÀ BỒI DƯỠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ LỚP
CỦA KHỐI LỚP 1

MÔN: CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM

Tác giả

: Nguyễn Thị Liên Hương

Chức vụ

: Giáo viên Tiểu học
(Tài liệu có kèm theo đĩa CD)

NĂM HỌC 2011 - 2012
0


A. Đặt vấn đề
1. Lý do chọn đề tài
Đi học lớp 1 - đây là bước ngoặt trong cuộc đời các em. Năm đầu tiên cắp
sách tới trường, trẻ vô cùng bỡ ngỡ với việc chuyển hoạt động chủ đạo từ vui
chơi sang học tập thực sự. Đặc biệt, tư duy của trẻ lớp 1 rất cụ thể và cảm tính.
Các em hiếu động nhưng cũng ham hiểu biết và thích bắt chước. Chính vì vậy
người giáo viên dạy lớp 1 phải là tấm gương sáng tạo cho em học noi theo. Đối
với học sinh nhỏ, bên cạnh cô giáo - tấm gương lớn cho các em, thì đội ngũ cán

bộ lớp cũng giữ một vai trò quan trọng. Trong thời gian học ở trường, không
phải lúc nào giáo viên cũng ở bên cạnh để giáo dục, uốn nắn các em… Ví dụ
như: Trong giờ, giờ sinh hoạt dưới sân hay những lúc cơ giáo chưa vào lớp…
chính những lúc này đội ngũ cán bộ lớp càng thể hiện rõ vai trị của mình.
Học sinh Tiểu học trong đó có học sinh lớp 1 bây giờ được học tập và
sống cùng nhau cả ngày, nên lời nói, tác phong của các em ảnh hưởng rất lớn
đến nhau, đặc biệt là của các em cán bộ lớp. Do đội ngũ cán bộ lớp là những bạn
được cô giáo và cả lớp lựa chọn, bình bầu, nhưng riêng với lớp 1 thì việc này
chủ yếu là do cô giáo nên các em khác trong lớp hay bắt chước và làm theo
những em cán bộ lớp. Vì cịn nhỏ, nhận thức cịn non nớt, nhiều khi các em chưa
ý thức được việc làm nào là đúng; hành động, việc làm nào chưa đúng nhưng
các em cứ làm theo. Ngược lại nếu bồi dưỡng được một đội ngũ cán bộ lớp
gương mẫu thì các em giúp đỡ giáo viên rất nhiều trong công tác giảng dạy, đặc
biệt là công tác chủ nhiệm đúng như câu nói: “Học thầy khơng tày học bạn”.
Nhưng làm thế nào để đào tạo được một đội ngũ cán bộ lớp tốt khi mà các
em mới cắp sách tới trường và người giáo viên chưa nắm rõ được năng lực và
sức học của từng em.
Sau một thời gian tìm hiểu công việc này, tôi đã quyết định chọn đề tài
cho sáng kiến kinh nghiệm của mình:
“Lựa chọn và bồi dưỡng
Đội ngũ cán bộ lớp của khối lớp 1”

1


2. Mục đích nghiên cứu
- Có một số biện pháp lựa chọn và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lớp của khối
lớp 1.
- Có thêm kiến thức về nghiên cứu khoa học.
- Có thêm thuận lợi trong cơng tác giáo dục và giảng dạy học sinh.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu:
- Đội ngũ cán bộ lớp (lớp trưởng, lớp phó, tổ trưởng).
- Các hoạt động trong nhà trường tiểu học.
3.2. Phạm vi nghiên cứu:
- Đội ngũ cán bộ của lớp 1A5 trường Tiểu học Thanh Xuân Trung (Thành
phố Hà Nội).
4. Phương pháp nghiên cứu:
4.1. Phương pháp nghiên cứu của lí thuyết:
Nghiên cứu tâm sinh lí của học sinh khối 1 để có biện pháp bồi dưỡng và
lựa chọn đội ngũ cán bộ lớp.
4.2. Phương pháp quan sát điều tra:
+ Quan sát, điều tra để lựa chọn được đội ngũ cán bộ lớp phù hợp.
+ Quan sát, điều tra để thấy được năng lực của đội ngũ cán bộ lớp.
4.3. Phương pháp tổng kết kinhnghiệm sư phạm:
Qua thực hiện sư phạm, tổng kết, đánh giá, kiểm nghiệm tính khả thi của
các biện pháp mà sáng kiến kinh nghiệm đưa ra.

2


B. NỘI DUNG
1. Nội dung lý luận:
Xuất phát từ đặc điểm tâm lí lứa tuổi lớp 1, suy nghĩ của các em còn non
nớt, kinh nghiệm sống của các em ở trình độ thấp. ở học sinh lớp 1, tư duy cụ
thể cịn chiếm vai trị quan trọng, có tính hay bắt chước nên cung cấp cho học
sinh những chuẩn mực đạo đức sẽ là viên gạch đầu tiên cho sự hình thành nhân
cách người cơng dân, người chủ tương lai của đất nước.
Từ những đặc điểm tâm sinh lí của học sinh tiểu học nói chung và học
sinh lớp 1 nói riêng cho ta thấy: mặc dù học sinh lớp 1 có nhu cầu hoạt động rất

lớn và việc tổ chức các hoạt động bổ ích trong tập thể có tác dụng tốt cho việc
hình thành và phát triển nhân cách của trẻ nhưng ở các em khả năng tự quản còn
hạn chế. Các em tin vào bản thân nhưng niềm tin này cịn mang tính cảm tính.
Khả năng tự đánh giá của các em còn kém, điều này một phần là do kinh nghiệm
sống của các em còn ít, các hoạt động các em tham gia bất cứ nhiệm vụ vào
được giao mà không xem xét nhiệm vụ ấy có phù hợp với năng lực của bản thân
hay khơng. Vì thế các em rất dễ gặp thất bại hoặc đạt hiệu quả chưa cao khi thực
hiện các nhiệm vụ đó, từ đó các em dễ rơi vào trạngt hái chán nản, bi quan, mất
tinh thần. Hơn nữa trẻ có hứng thú cao với các hoạt động mới lạ nhưng hứng thú
ấy lại khơng bền và chóng chán. Tình cảm của trẻ cũng dễ thay đổi, tính kiên trì
khắc phục khó khăn của trẻ khơng cao. Vì vậy khi gặp khó khăn các em dễ chán
nản, bỏ giữa chừng.
Mặt khác, kĩ năng tự quản là một trong những kĩ năng cơ bản, cần thiết
phải được hình thành ngay từ lớp 1. Từ đó sử dụng kỹ năng tự quản góp phần
giáo dục đạo đức cho học sinh và làm cơ sở để hình thành các kĩ năng khác, góp
phần “Hình thành cho học sinh cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắng và lâu
dài về tổ chức trí tuệ, tổ chức các kĩ năng cơ bản để tiếp tục học tập, bước vào
cuộc sống lao động”.
Đặc trưng cơ bản trong đời sống tình cảm của học sinh là các em rất dễ
xúc động, tình cảm mang tính trực quan, cụ thể và giàu cảm xúc.

3


Về tính cách, trẻ dễ có hành vi khơng chủ định, bột phát, và sống rất hồn
nhiên. Hồn nhiên trong các quan hệ với người lớn, với thầy cô giáo, với bạn bè.
Vì hồn nhiên nên các em rất cả tin: tin vào sách vở, tin vào người lớn và đặc biệt
tin vào thầy cô giáo, tin vào khả năng bản thân. Tuy nhiên niềm tin này cịn cảm
tính, chưa có lí trí soi sáng.
Về khả năng đánh giá và tự đánh giá: Học sinh lớp 1 tự đánh giá bản thân

và đánh giá người khác còn mang nặng cảm tính, chưa biết căn cứ vào chuẩn để
đánh giá. Học sinh thường coi thầy cô giáo là thần tượng, tự đánh giá mình và
bạn bè dựa vào sự đánh giá của thầy cơ.
Nhận thức của trẻ con cịn cảm tính, khả năng phân tích tổng hợp chưa
cao. Do đó khi đứng trước một nhiệm vụ nào đó, trẻ thường lúng túng việc xem
xét đánh giá công việc một cách tổng thể để lập kế hoạch thực hiện nhiệm vụ.
Trẻ chưa có khả năng có thể lường trước các tình huống có thể xảy ra trong q
trình thực tế vì cịn thiếu trí tưởng tượng và kinh nghiệm.
Từ những phân tích trên cho thấy: do đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi tiểu
nên việc lựa chọn mạng lưới tích cực và hướng dẫn các em cơng tác có ý nghĩa
quan trọng trong việc xây dựng và đoàn kết tập thể học sinh trong lớp. Sự có
mặt của hạt nhân nịng cốt (cán bộ lớp) ủng hộ những yêu cầu của giáo viên chủ
nhiệm là đặc trưng của sự phát triển tập thể trẻ em.
2. Thực trạng
Chúng ta biết rằng 6 tuổi vào lớp 1 là bước ngoặt lớn của trẻ thơ. Mơi
trường thay đổi: từ nhà trường mầm non cịn khá tự do, thoải mái sang nhà
trường phổ thông yêu cầu trẻ phải có tính kỷ luật, nề nếp, chấp hành nội quy quy
định của lớp, của trường. Tất cả đều là thử thách với trẻ, muốn trẻ vượt qua
được, hoà nhập một cách nhanh chóng với nhà trường, phổ thơng, người giáo
viên chủ nhiệm cần định hướng, đưa các em vào một tập thể lớp đồn kết, tích
cực. Trong đó việc lựa chọn, bồi dưỡng những em có vai trị “đầu tầu” cán bộ
lớp để lôi kéo các bạn vào hoạt động tập thể, nhắc nhở, kiểm tra các bạn thực
hiện nội quy trường lớp là một việc làm cần thiết. Từ thực tế này bản thân tôi đã

4


có một vài suy nghĩ và những biện pháp mà tôi đã thực hiện với lớp tôi chủ
nhiệm.
3. Giải pháp

3.1. Các biện pháp lựa chọn đội ngũ cán bộ lớp.
Đội ngũ cán bộ lớp tơi gồm có:
* 1 em lớp trưởng phụ trách chung.
* 1 em lớp phó phụ trách học tập.
* 1 em lớp phó phụ trách kỷ luật.
* 4 em làm tổ trưởng phụ trách bốn tổ.
Năm học 2011- 2012, tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 1A5.
Qua nhiều năm liên tục là giáo viên chủ nhiệm lớp 1 tơi thấy vai trị của đội ngũ
các lớp thật quan trọng. Một tập thể lớp có nề nếp học tập, ý thức kỷ luật và tích
cực tham gia vào các phong trào hay không, chủ yếu là nhờ vào các em trong
đội ngũ cán bộ lớp. Không như các lớp trên là đã có sẵn đội ngũ cán bộ lớp của
những năm trước, giáo viên khối I chúng tơi phải tìm ra những em có năng lực
để đảm nhận những nhiệm vụ này.
Trước hết, tôi phải bắt đầu công việc lựa chọn các em tham gia vào đội
ngũ cán bộ lớp.
Công việc này được tôi tiến hành ngay khi mới nhận lớp. Vì chưa có điều
kiện tiếp xúc với học sinh nên tơi chưa nắm chính xác được sức học và năng lực
của các em. Do vậy, thời gian đầu tôi phải đảm nhận mọi công việc của lớp
trưởng, lớp phó, tổ trưởng và cả phần của em quản ca lẫn vệ sinh. Vừa làm, tơi
vừa nói nhiệm vụ và cách làm để cả lớp cùng theo dõi. Sau khoảng một thời
gian (khoảng 3 - 4 ngày) tơi mới chọn ra những học sinh nhanh nhẹn, có ý thức
kỷ luật, chấp hành tốt mọi nội quy của trường, lớp. Tơi trao đổi, trị chuyện với
các em này, nhằm nắm bắt khả năng, thái độ của các em và để giao cho cho từng
em những nhiệm vụ riêng, thích hợp. Trong hàng ngũ cán bộ lớp, vai trị của em
lớp trưởng thật là quan trọng. Vì phải phụ trách chung nên khơng những em đó
phải gương mẫu cả về học tập mà cần có ý thức kỷ luật tốt, nghiêm túc chấp
hành các quy định do trường, lớp đề ra. Vì phải hơ và quản các bạn nên công
5

việc này chỉ phù hợp với các em có tác phong nhanh nhẹn, mạnh dạn, nói to rõ
ràng và có sức khoẻ tốt.
Cùng với bầu lớp trường, tôi cũng lựa chọn 2 em hoạt bát, năng nổ làm
lớp phó phụ trách học tập và lớp phó phụ trách kỷ luật. Các em tổ trưởng cũng
được nhận nhiệm vụ. Công việc cọn một em có giọng hát hay và thuộc nhiều bài
hát làm quản ca thì dễ dàng hơn, có thể phát hiện ra ngay em đó trong ngày đầu
nhận lớp khi tổ chức cho các em thi văn nghệ.
Sau khi nhận nhiệm vụ, các em trong đội ngũ cán bộ lớp sẽ ra mắt tập thể.
Tơi sẽ nói cho các em trong lớp thấy rõ nhiệm vụ và quyền hạn của từng em
trong đội ngũ cán bộ. đồng thời tôi cũng để các em hiểu rằng: Đội ngũ cán bộ
lớp lúc này mới chỉ là tạm thời. Sau một tháng học, nếu bạn nào làm tốt thì tiếp
tục làm tiếp. Cịn bạn nào khơng có ý thức tốt thì cả lớp sẽ cùng bầu bạn khác
làm thay. Khi tôi đưa ra chỉ tiêu này, các em sẽ cố gắng hoàn thành nhiệm vụ của
mình hơn, đồng thời cũng để học sinh khác trong lớp thi đua và phấn đấu.
Có được đội ngũ cán bộ lớp đã khó, nhưng việc bồi dưỡng để các em hiểu
rõ nhiệm vụ, từ đó hồn thành tốt cơng việc của mình quả là khơng đơn giản
nhất là đối với học sinh lớp 1.
Với những lớp có nhiều học sinh đã học qua mẫu giáo thì người giáo viên
có thể điều tra và phát hiện ra ngay những em cốt cán này.
Một điều rất thuận lợi cho công tác chủ nhiệm của tôi năm nay là có hầu
hết số học sinh trong lớp đã từng học qua mẫu giáo. Trong số đó, có nhiều em
học cùng trường, cùng lớp với nhau nên các em nắm được phần nào khả năng
của các bạn. Vì vậy ngay trong buổi học đầu tiên, tơi đã gặp gỡ và nói chuyện
với một số em đã được làm quen một công việc nào đó ở lớp mẫu giáo, có thể
chính những em này sẽ là hạt nhân tích cực trong đội ngũ cán bộ lớp. Do đó, chỉ
sau khoảng 3 ngày học tôi cùng các em trong lớp đã bầu ra được một đội ngũ
cán bộ lớp, tất nhiên mới chỉ tạm thời và chưa phân công nhiệm vụ cụ thể cho
từng em. Tôi sắp xếp cho các em ngồi ra đầu bàn để tiện cho việc đi lại, và cùng
một lúc tiến hành bồi dưỡng cho từng em.

6


3.1.1. Lớp trưởng:
Do công việc của em lớp trưởng phức tạp và nặng nề nhất, nên những
buổi đầu tôi đã làm mẫu để các em theo dõi quan sát.
Trước hết là hướng dẫn các em hô cho các bạn chào khi cô giáo vào lớp
và trước khi ra về. Em chỉ cần hô “Các bạn đứng”- Một khẩu lệnh ngắn gọn, dễ
nhớ nhưng địi hỏi người hơ phải rõ ràng, dõng dạc. Những lúc có các thầy, cơ
giáo vào thăm lớp, dự giờ thì em vẫn hơ như thế. Tơi để cho cacvs con lần lượt
làm thử.
Tiếp đến là việc hướng dẫn cho các em cách hơ cả lớp dóng hàng, xếp
hàng ra, vào lớp hay xếp hàng tập thể dục giữa giờ. Tôi cũng làm mẫu việc này
để các em làm quen. Trước hết là giúp các em dóng hàng cho cả lớp khi xếp
hàng ra về. Sau khi lớp trưởng hô “Các bạn đứng!” và lớp đứng lên “Chúng con
chào cơ ạ!” thì lớp trưởng sẽ ra đứng trước vị trí xếp hàng của lớp mình. Sau đó
lần lượt từng tổ đi ra theo từng bàn. Bàn nào ngồi bàn trên đứng trước, bạn nào
ngồi bàn dưới đứng sau. Lúc này lớp trưởng sẽ hô để các bạn dóng hàng, khẩu
lệnh hơ sẽ là “Các bạn đứng! Nhìn trước!”. Lúc đó những em đứng đằng sau sẽ
nhìn, đặt tay trái lên vai bạn đứng trước và hô “Thẳng”. Em lớp trưởng sẽ có
nhiệm vụ chỉnh hàng cho thẳng. Khi thấy các bạn xếp hàng thẳng rồi sẽ hô
“Thôi!” để các bạn hạ tay xuống. Sau vài lần làm mẫu, tôi cũng để từng em làm
thử. Cuối cùng tôi sẽ quyết định chọn một em giữ cương vị lớp trưởng, (tạm thời
trong tháng học đầu tiên). Để giúp em này nhanh chóng quen cơng việc, tơi cho
các em đi về chỗ ngồi và lớp trưởng sẽ tập làm lại nhiệm vụ của mình. Những
lúc sinh hoạt tập thể hay tập thể dục dưới sân trường, khi xếp hàng vào lớp, lớp
trưởng hô “Các bạn dồn hàng, hàng bên phải sẽ dồn sang hàng bên trái, các con
sẽ cầm tay nhau và theo thứ tự vào lớp. Lúc đầu có thể em đó cịn bỡ ngỡ, lúng
túng, nhưng tơi sẽ động viên và chỉ bảo để em quen dần. Sau một thời gian, lớp
trưởng sẽ được giao nhiệm vụ và quyền hạn: Quản các bạn khi cô chưa vào lớp,

phụ trách chung cả việc học tập và cũng như kỷ luật của lớp. Tôi sẽ phát cho em
lớp trưởng một quyển sổ theo dõi thi đua của lớp và hướng dẫn cách làm. Vì các
em có giờ sinh hoạt lớp vào chiều thứ 6 hàng tuần, nên trong giờ ra chơi của
7


buổi sáng hơm đó, lớp trưởng sẽ tập trung theo dõi thi đua của bốn bạn tổ trưởng
để có được những nhận xét chung. Tất nhiên thời gian đầu tôi sẽ phải làm cùng
các em. Sang đến học kỳ II, khi các em đã đọc, viết tương đối thành thạo thì các
em sẽ tự làm cơng việc này dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Và giờ sinh hoạt
lớp lúc này hồn tồn do em lớp trưởng điều khiển, cơ giáo chỉ ngồi dự và thay
mặt ban phụ huynh trao phần thưởng cho những em xuất sắc, tổ xếp thứ nhất
trong tháng. Do được hướng dẫn chỉ bảo tỉ mỉ và cùng với sự hỗ trợ của các em
cán bộ lớp khác nên em lớp trưởng sẽ nhanh chóng quản và dần dần làm tốt
cơng việc của mình. Đến bây giờ thì tơi có thể n tâm về nề nếp của lớp, các
em trong lớp đã tự giác làm theo sự điều khiển của lớp trưởng. Em lớp trưởng đã
cùng với đội ngũ cán bộ lớp tự tổ chức các hoạt động ngay cả khi khơng có cơ
giáo trong lớp. Chính việc sinh hoạt đều đặn này, sẽ tạo cho các em cán bộ lớp
đặc biệt là em lớp trưởng có thói quen làm việc cẩn thận, có ý thức để sau này
trở thành những cán bộ giỏi, những công dân có ích cho xã hội.
3.1.2. Lớp phó:
Song song với lựa chọn và bồi dưỡng lớp trưởng tôi cũng quan tâm đến
việc bồi dưỡng lớp phó phụ trách học tập và lớp phó phụ trách kỷ luật.
* Sau khi tìm hiểu và kiểm tra sơ bộ đầu năm, tôi sẽ giao cương vị lớp
phó học tập cho một em nhanh nhẹn và học khá hơn các bạn khác. Em này sẽ
phụ trách việc học tập, cụ thể là: Kiểm tra việc học bài ở nhà, kiểm tra sách vở
đồ dùng học tập của các bạn. Nếu sách vở của bạn nào thiếu nhãn vở hay quăn
góc nhiều thì em sẽ có trách nhiệm nhắc bạn có ý thức giữ gìn sách vở tốt hơn.
Em cũng thể kèm thêm các bạn học yếu trong giờ ra chơi. Và nếu có bạn nào đi
học muộn thì cũng được em nhắc nhở ngay.

Để giúp em này làm tốt phần việc của mình, thời gian đầu tôi cũng làm
mẫu để em hiểu rõ công việc. Dần dần tôi để em tự làm, tuy nhiên cũng có sự hỗ
trợ của lớp trưởng, lớp phó kỷ luật và các bạn tổ trưởng. Do được nhắc nhở và
kiểm tra thường xuyên nên em đã tiến bộ rất nhanh, có ý thức trách nhiệm cao
trong cơng việc.

8


Đến bây giờ việc học bài và bài ở nhà, ý thức giữ gìn sách vở đồ dùng…
được các em trong lớp thực hiện rất tốt. Có được như vậy là nhờ cơng lớn của
em lớp phó phụ trách học tập. Em đã dẫn dắt, luôn cuốn các em khác trong lớp
thực hiện tốt nội quy, từ đó đạt kết quả cao trong học tập.
* Cịn lớp phó phụ trách kỷ luật, tôi giao cho một em năng nổ, hoạt bát, có
ý thức kỷ luật tốt. Nhiệm vụ của lớp phó kỷ luật là: Nhắc nhở các bạn giữ kỷ
luật trong lớp cũng như trong giờ tập thể dục, cùng với lớp trưởng hướng dẫn
các bạn xếp hàng. Em sẽ giúp đỡ bạn lớp trưởng trong mọi việc. Lúc đầu em này
cũng gặp khó khăn và lúng túng trong việc quản lý lớp. Thấy vậy, tôi cũng chỉ
bảo, giúp đỡ quen dần với cơng việc. Tơi đã nói chuyện với em: Muốn nhắc nhở
được bạn khác thì bản thân em phải là tấm gương về ý thức kỷ luật, cũng như
việc chấp hành mọi yêu cầu của trường, lớp. Khi đã làm tốt được điều này thì
các bạn khác trong lớp sẽ nghe theo lời nói của em. Tơi cũng đề nghị các em
trong đội ngũ cán bộ lớp cùng hỗ trợ, giúp đỡ. Bây giờ thì em đã quen việc và có
uy tín với các bạn. Nề nếp kỷ luật trong lớp cũng như nề nếp xếp hàng của lớp
ngày càng được củng cố và duy trì tốt.
3.1.3. Tổ trưởng
Công việc của tổ trưởng là: Kiểm tra sách vở, đồ dùng và việc học bài ở
nhà của các bạn trong tổ mình. Các em sẽ kiểm tra ln vệ sinh cá nhân của các
bạn trong tổ: Tóc, quần áo, móng tay, móng chân, đi dép có quai… Những em
hoạt bát, nhanh nhẹn và gương mẫu sẽ được nhận nhiệm vụ này. Mỗi tổ trưởng

sẽ được cô giáo phát một quyển sổ theo dõi thi đua của tổ mình. Nếu có bạn nào
chưa làm đầy đủ bài, chưa chấp hành tốt nội quy của trường lớp thì em sẽ đánh
dấu và ghi tên vào sổ. Các tổ trưởng còn giúp cô giáo thu vở của các bạn. Thoạt
đầu tôi cũng hướng dẫn và làm mẫu để các em xem: Khi thu vở thì yêu cầu các
bạn mở bài viết ngày hơm đó, rồi đi thu lần lượt từng bàn và nộp lên cho cô
chấm điểm. Bạn nào quên vở hay làm bài tập chưa đủ thì báo cho cơ giáo biết,
đồng thời cũng nhắc nhở bạn đó ln. Khi học hết phần vần, có thể đọc tên ở
nhãn vở thì các em được giao nhiệm vụ: Trả vở cho các bạn trong tổ. Khi các em
đã quen việc, tơi có nhiều thời gian để chấm bài và kèm thêm những em học
9


yếu. Dường như các em cũng rất thích thú với cơng việc này. Để giúp các em
hồn thành tốt nhiệm vụ của mình, tơi cũng kiểm tra thường xun và động viên
các em cố gắng hơn trong công việc. Nếu trong tổ có bạn nào khơng chấp hành
nghiêm túc, tơi sẽ nhắc nhở uốn nắn kịp thời để em tổ trưởng yên tâm làm tốt
nhiệm vụ của mình hơn.
* Sau khi phân công nhiệm vụ rõ ràng và hướng dẫn cơng việc cho đội
ngũ cán bộ lớp, tơi cịn quan tâm xem những em nào cố gắng làm tốt và thích
tham gia vào cơng việc của mình. Theo tơi nghĩ, những em trong hàng ngũ cán
bộ lớp trước hết đều phải là những em học tốt, có ý thức, tích cực tham gia các
hoạt động của lớp. Các em phải ln gương mẫu cả về việc giữ gìn sách vở hay
vệ sinh cá nhân phải luôn sạch sẽ và gọn gàng. Có như vậy thì các bạn khác
trong lớp mới nể phục và noi theo. Để giúp các em cán bộ lớp hiểu được điều
này, ngay trong ngày các em nhận nhiệm vụ, tôi đã tổ chức một buổi gặp gỡ,
trao đổi với các Để giúp các em cán bộ lớp hiểu được điều này, ngay trong ngày
các em nhận nhiệm vụ, tôi đã tổ chức một buổi gặp gỡ, trao đổi với các em. Bên
cạnh đó, tơi cũng nói chuyện với phụ huynh của từng em để nắm được tâm tư,
suy nghĩ của các em về công việc đang làm.
* Trong thời gian đầu, khi đội ngũ cán bộ lớp nhận nhiệm vụ tôi sẽ động

viên, hướng dẫn thêm, nếu các em cố gắng làm tốt thì sau đó sẽ được các bạn và
cơ giáo bầu chính thức vào hàng ngũ cán bộ lớp. Cịn nếu có em làm chưa tốt,
tôi cũng chỉ nhắc nhẹ nhàng chứ không mắng hay có những lời xúc phạm tới các
em. Sau vài lần chỉ bảo, nếu em đó vẫn khơng làm được thì tơi và cả lớp sẽ cử
bạn khác làm thay.
Để tạo điều kiện và giúp đỡ các em cán bộ lớp đỡ vất vả hơn trong công
việc, tôi đã sắp xếp xen kẽ những em ngoan, học giỏi ngồi cạnh những bạn học
chậm hay có ý thức kỷ luật chưa tốt. Các em sẽ giúp đỡ và kèm cặp nhau. Do
vậy cán bộ lớp dễ dàng làm tốt nhiệm vụ của mình hơn.
Hàng tuần, đội ngũ cán bộ lớp sẽ có một buổi họp để nhận xét tình hình
của lớp về các mặt học tập. Cũng trong buổi họp này các em sẽ nhận xét những
ưu, khuyết điểm của nhau từ đó sửa chữa kịp thời. Tơi cũng thường xun nhắc
10


các em: nếu có bạn trong đội ngũ cán bộ lớp mắc khuyết điểm hay có những lời
nó, việc làm gương mẫu thì các em có trách nhiệm nhắc nhở bạn ngay, nếu
khơng đó sẽ là những tấm gương xấu cho các bạn khác trong lớp. Các em phải
có trách nhiệm hỗ trợ nhau trong công việc, nếu một bạn nghỉ thì các cán bộ
khác có thể làm thay. Nếu các em đồn kết, thương u nhau thì đó cũng là tấm
gương sáng cho tập thể lớp, từ đó dễ lôi cuốn các bạn khác vào các hoạt động
tập thể.
* Khi các em hồn thành tốt nhiệm vụ, ln gương mẫu trong cơng việc
thì tơi kết hợp với ban phụ huynh phát phần thưởng cho các em trong những đợt
thi đua hay cuối học kỳ và bản thân tôi cũng chuẩn bị một số phần thưởng nhỏ
để ở lớp. Nếu em cán bộ lớp nào có việc làm đáng được tun dương, khen
thưởng thì có ngay để động viên, khích lệ các em kịp thời. Tuy nhiên tôi tránh để
các em có suy nghĩ: Mình là cán bộ lớp nên được cô giáo thiên vị, bênh vực hay
được yêu hơn các bạn khác, từ đó có thái độ kiêu căng với bạn bè. Trong mắt
các em, đặc biệt là học sinh nhỏ thì ta khơng được để các em có những đánh giá

sai về sự cơng bằng, có những ý nghĩ không tốt về cô giáo- thần tượng của
chúng.
Nếu những em cán bộ lớp mắc sai sót, khuyết điểm thì tơi cũng sẽ nhắc
nhở, uốn nắn hay phê bình tuỳ theo mức độ. Có như vậy mới tạo được sự tin
tưởng của học sinh trong lớp và các em trong hàng ngũ cán bộ lớp cũng sẽ được
rèn luyện tốt hơn. Với sự hướng dẫn, kiểm tra thường xuyên cùng với sự động
viên khen thưởng kịp thời, nên các em cán bộ ngày càng ham thích, say mê với
cơng việc của mình. Các em ln cố gắng hồn thành tốt nhiệm vụ được giao,
dần dần đưa tập thể lớp đi lên và đạt kết quả cao trong các đợt kiểm tra của
trường cũng như của Phòng giáo dục.
3.2. Các biện pháp bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lớp
Để làm tốt công tác xây dựng tập thể lớp, người giáo viên chủ nhiệm cần
có quan niệm đúng đắn thế nào là tập thể, tập thể như thế nào thì có thể thực sự
là phương tiện giáo dục học sinh tốt nhất. Chính vì vậy, mục tiêu của người giáo
việc chủ nhiệm là phải xây dựng tập thể học sinh thành một tổ chức đặc biệt
11


thống nhất, mọi người có tác dụng giáo dục đối với từng thành viên của tập thể
lớp, khơng chỉ có mặt giáo dục về học tập mà còn bao gồm nhiều mặt, đặc biệt
là việc hình thành các thói quen hành vi đạo đức tốt: mình vì mọi người.
Là giáo viên chủ nhiệm lớp 1 nhiều năm, tôi nhận thấy các em học sinh
lần đầu tiên tới trường con gặp nhiều bỡ ngỡ với mọi điều xảy ra xung quanh
mình đặc biệt là các em chưa có ý thức sinh hoạt tập thể. Vì vậy người giáo viên
cần có biện pháp thích hợp để hướng dẫn các em vào việc sinh hoạt tập thể.
* Biện pháp thứ nhất: Giáo dục đề ra yêu cầu:
Công tác chủ nhiệm của mỗi giáo viên đều bắt đầu từ những yêu cầu do
giáo viên đề xuất. Việc đề xuất yêu cầu của mình đối với việc hình thành tập thể
lớp có ý nghĩa đặc biệt to lớn vì kết quả tồn bộ cơng tác sau này của người giáo
viên sẽ phụ thuộc nhiều vào cuộc gặp mặt đầu năm giữa thầy và trò, với những

u cầu có tính quyết định đối với học sinh.
Muốn cho học sinh thực hiện những yêu cầu của mình, tôi phải chuẩn bị
rất chu đáo, suy nghĩ kĩ càng để đề ra yêu cầu thật tuyệt đối và cương quyết
nhưng phải là những yêu cầu vừa sức, hợp lí mà học sinh dễ dàng tiếp thụ.
Ví dụ: Tơi u cầu các em ở buổi đầu gặp mặt, hãy giới thiệu sơ qua về
bản thân và gia đình, tự tìm ra một số bạn trong lớp gần nhà mình và hãy đến
chơi với bạn.
Đưa ra yêu cầu này (Thời hạn 1 tuần), bước đầu tơi hình thành cho học
sinh ý thức luôn quan tâm đến các bạn và công việc của những người thân trong
gia đình.
Tuy nhiên, khi đưa ra biện pháp này không phải 100% học sinh thực hiện
tốt mà cịn một số em chưa thực hiện được vì các lí do như: q nhút nhát chưa
dám trình bày ý kiến của bạn thân trước cô và các bạn, hay trong gia đình có
những điều mà các em mặc cảm như: bố, mẹ li dị, bố nghiệnhút… hoặc gia đình
nghèo, bố mẹ khơng làm to như bốmẹ các bạn khác, hoặc có những trường hợp
bố mẹ khơng cho chơi với các bạn cùng xóm nên việc thực hiện biện pháp này
có những khó khăn nhất định.

12


Để khắc phục những khó khăn trên, tơi đã gần gũi động viên các cháu
nhút nhát, tìm hiểu gia đình, hồn cảnh các cháu thơng qua bố mẹ các cháu để
cùng họ động viên các cháu tập nói tại nhà, sau đó đến lớp tơi động viên các
cháu mạnh dạn nói về mối quan hệ về lớp. Tơi cịn giao nhiệm vụ cho các cháu
cạnh nhà sang chơi, giúp bạn tập giới thiệu về mình và có thể giới thiệu giúp
bạn.
Hay đối với những em có hồn cảnh khó khăn, ngay buổi đầu tiên nhập
lớp tơi đọc kĩ lí lịch để nắm sơ bộ hoàn cảnh và xuống tận gia đình thăm hỏi, ở
lớp tơi ln gần gũi trị chuyện để học sinh bộ bạch những suy nghĩ của mình,

giảng giải cho cháu hiểu: nghèo, hoàn cảnh đặc biệt của gia đình (ly hơn) khơng
có gì xấu bởi vì bên cạnh các con cịn có rất nhiều bạn bè, có cơ giáo hết lịng
thương u, giúp đỡ các con, và cơ mong con học giỏi chăm ngoan để sau này
có trình độ, có nghề nghiệp vững chắc thì ta sẽ thắng cái nghèo, làm cho cha mẹ
vui lịng.
Tơi đã gặp và trao đổi và trao đổi với mẹ cháu về những suy nghĩ, ước mơ
của cháu và cung cấp một số địa chỉ học sinh ở gần nhà cháu để bố mẹ cháu tạo
điều kiện cho cháu tiếp xúc, gặp gỡ với các bạn. Từ đó cháu có chuyển biến tốt.
Cháu cởi mở, vui vẻ hơn có nhiều bạn hơn nên có kết quả rèn luyện đạo đức
cũng như văn hóa cao hơn.
Khi đề ra yêu cầu đúng thời hạn quy định tơi nghiêm túc kiểm tra uốn nắn
để hình thành thói quen thực hiện đúng mọi yêu cầu của giáo viên đề ra.
* Biện pháp thứ 2: Xây dựng mạng lưới tích cực
Nhiệm vụ giáo dục quan trọng nhất của mỗi giáo viên bắt đầu làm công
tác xây dựng tập thể trẻ em là lựa chọn được đúng đắn mạng lưới cán bộ tích
cực, đáng tin cậy. Chính vì vậy, ngay từ buổi đầu, tôi đã ý thức được việc làm
quen tốt đối với các em. Nhận xét, xem xét những học sinh nào được các bạn tin
cậy nhất, lưu ý phát hiện khả năng đặc biệt của từng em để trao đổi tình hình,
thái độ và tìm hiểu xem nguyện vọng của các em đó như thế nào để phân cơng
phụ trách cơng tác thích hợp.

13


Ví dụ: Việc lựa chọn lớp trưởng rất cần em có đầu óc quan sát tổng hợp
được mọi hoạt động của lớp về mọi mặt nhưng khi chọn lớp phó thì tơi lại chú ý
đến khả năng học tập nhiều hơn.
Sau khi lựa chọn và giao nhiệm vụ, tôi luôn tôn trọng công việc của em
nhưng vẫn luôn giám sát, kiểm tra hướng dẫn các em đi đúng hướng và nhìn khi
cùng trao đổi bình đẳng để tìm hiểu tình hình, thái độ, quan điểm cơng tác của

mình với các em đó, cùng đi đến thống nhất cách tổ chức lãnh đạo lớp.
Trong cơng tác phụ trách lớp của mình, giáo viên chủ nhiệm không những
chỉ luôn luôn dựa vào mạng lưới tích cực này mà cịn ủng hộ, củng cố uy tín của
bạn cán sự lớp trước các bạn bằng cách thường xuyên giúp đỡ các em, trao đổi ý
kiến với các em, đặt cho các em nhiều vấn đền, giải quyết tự lập và dần dần đề
xuất những u cầu cao hơn.
Ví dụ: Lớp phó phụ trách học tập có thể đề nghị ý kiến của mình cho bạn
kém chuyển chỗ ngồi để giúp đỡ bạn.
Ghi nhận những ý kiến đề nghị của cán bộ lớp, song tôi luôn nhắc nhở cán
bộ lớp thường xuyên theo dõi sự chuyển biến về kết quả học tập của các bạn
kém, nếu có tiến bộ thì động viên kịp thời, nếu khơng tiến bộ thì tơi cùng cán bộ
lớp bàn bạc để tìm ra biện pháp thích hợp hơn.
Ví dụ: Chuyển chỗ ngồi lần thứ hai cạnh bạn trưởng lớp hoặc lớp phó học
tập để kiểm tra, giúp đỡ sát sao hơn hay phân công đôi bạn cùng tiến để giúp đỡ
hoặc giao cho một nhóm học sinh giỏi cùng học cùng chơi, cùng giúp đỡ lần
nhau.
Khi nhận xét kết quả phấn đấu về mọi mặt của từng học sinh, tôi luôn
tham khảo ý kiến của tổ trưởng và yêu cầu em đó có biện pháp thúc đẩy những
mặt cịn yếu hoặc tỏ lời khen ngợi tổ đã có ý thức giúp đỡ tổ viên sưa chữa
những khuyết điểm.
Để giáo dục ý thức trách nhiệm và thời gian trong công việc chung, hàng
tháng tôi thường kiểm tra tất cả các nhiệm vụ đã phân công, mỗi cán bộ lớp phải
báo cáo trước tập thể lớp mỗi tháng một lần để các bạn cơng nhận và góp ý kiến
cho phần việc được phân công của từng người.
14


* Biện pháp thứ 3: Xây dựng uy tín cho cán bộ lớp
Để công việc của cán bộ lớp đạt hiệu quả cao, tơi thấy cần xây dựng uy
tín cho cán bộ lớp thông qua các mặt sau:

a. Qua công việc:
Khi đã giao việc cho từng cán bộ lớp, tôi phải hướng dẫn các em làm việc.
Chẳng hạn như với lớp trưởng: Khi điều khiển các bạn xếp hàng dưới sân, cần
phải biết quan sát xem hàng đã thẳng chưa, cần nhắc nhở bạn trong hàng nói
chuyện riêng hoặc mất trật tự… ở trong hàng, khi cô vắng mặt, lớp trưởng phải
thay cô nhắc nhở các bạn giữ trật tự, ghi tên những bạn không nghe lời cô giáo
để kịp thời có biện pháp kỉ luật.
Giờ sinh hoạt lớp, đây là việc khó nhất tơi thấy cần hướng dẫn lớp trưởng
qua nhiều buổi sinh hoạt lớp. Dần dần sẽ hướng dẫn lớp trưởng tự viết và tổng
kết trên mẫu đã có sẵn về nội dung sinh hoạt lớp. Chính việc để lớp trưởng điều
khiển buổi sinh hoạt lớp, tôi thấy học sinh lớp tôi rất hào hứng trong các buổi
sinh hoạt. Các em biết đấu tranh phê bình với các hiện tượng sai trái, nêu những
khuyến điểm của bạn mà giáo viên có thể chưa nhận thấy. Vì thế tính tự giác của
các em càng được nâng cao. Trong giờ sinh hoạt, nếu lớp trưởng phê bình học
sinh nào thì cơ giáo khơng nhắc lại lời phê bình đó nữa mà chỉ nhắc bạn có
khuyết điểm sửa chữa. Như vậy cũng là một hình thức làm tăng uy tín của lớp
trưởng.
Đối với hai lớp phó phụ trách hai mặt học tập và kỉ luật, tôi cũng hướng
dẫn các em cách làm việc, theo dõi và giúp đỡ các em những vướng mắc khi
thực hiện công việc được giao. Kiểm tra kết quả làm việc của các em một cách
nghiêm túc. Ví dụ như kiểm tra sổ theo dõi thi đua, ghi tên các bạn mắc khuyết
điểm về học tập, kỉ luật.Có như vậy học sinh trong lớp mới dần đi vào nế nếp,
đảm bảo đầy đủ việc chuẩn bị bài ở nhà, nghiêm túc trong giờ học, giờ chơi, có
tinh thần đoàn kết cao.
Đối với bốn tổ trưởng, việc của các em cụ thể và chi tiết hơn. Tôi đã
hướng dẫn các em nhắc nhở các bạn khi vi phạm nội quy của lớp và khi cô giáo
nhắc nhở bạn nào về một trong những mặt theo dõi thi đua thì tổ trưởng sẽ đánh
15

dấu mặt đó vào dịng tên của bạn bị phê bình. Cuối giờ học, tổ trưởng sẽ nộp lại
sổ theo dõi thi đua cho cô giáo kiểm tra.
b. Giúp cán bộ lớp khắc phục khuyết điểm:
Đối với cán bộ lớp, để làm việc đạt kết quả cao như giáo viên yêu cầu, các
em phải gương mẫu. Tôi thấy cần phải kịp thời tuyên dương những cán bộ lớp
nhiệt tình gương mẫu làm việc có hiệu quả. Nếu cán bộ lớp có khuyết điểm thì
cũng cần phải phê bình để đảm bảo sự cơng bằng giữa các học sinh, phân tích
khuyết điểm của cán bộ lớp để em đó rút kinh nghiệm khắc phục sửa chữa
những khuyết điểm, nếu thấy có tiến bộ cũng tun dương. Khơng nên vì có
khuyết điểm mà vội vàng thay cán bộ khác khiến các em hụt hẫng và gây tâm lí
khơng vui, ảnh hưởng đến việc học tập của cá nhân em đó.
c. Qua việc khen thưởng - phê bình:
Vào giờ sinh hoạt lớp, sau phần làm việc của cán bộ lớp, với thái độ thật
nghiêm túc, tôi thường khen ngợi tập thể đã biết nghe theo yêu cầu của cán bộ
lớp, khen cán bộ lớp đã biết quán xuyến, bao quát lớp để giữ kỉ luật lớp tốt.
Chính việc khen này đã động viên các em thực hiện tốt những qui định về nề
nếp, kỉ luật và học tập do cô giáo quy định, làm tăng thêm uy tín của cán bộ lớp.
Khi phê bình cá nhân hoặc tổ nào, tơi thường tìm hiểu kĩ sự việc xem em đó, tổ
đó mắc khuyết điểm gì, có liên quan đến những ai… rồi phê bình với thái độ
cơng bằng và nghiêm túc. Có như vậy học sinh mới thấy được khuyết điểm và
sửa chữa những khuyết điểm của mình. Đối với cá nhân xuất sắc và tổ xếp thứ
nhất, tơi thưởng bằng hiện vật. Có thể chỉ là một quyển vở hoặc nhãn vở nhưng
các em cảm thấy rất quý, rất vi dự. Điều này có thể là một động lực giúp các em
thi đua với nhau.
d. Xây dựng và củng cố nếp làm việc.
Điều cuối cùng, để công việc của cán bộ lớp đạt kết quả cao, tôi thấy cần
phải thường xuyên rèn luyện tác phong và nề nếp làm việc cho đội ngũ cán bộ
lớp.
Mỗi tuần họp cán bộ lớp vào giờ ra chơi chiều ngày thứ sáu (khoảng10
phút) để các tổ trưởng nhận xét tình hình của tổ: khen ai, chê ai, vì sao. Lớp phó

16


bổ xung thêm. Sau đó nhận xét kết quả cơng việc của từng cán bộ lớp, động viên
kịp thời để giúp các em làm việc tốt hơn, gương mẫu hơn, nhanh nhẹn hơn.
Chính việc rèn luyện tác phong và nề nếp cho đội ngũ cán bộ lớp này, tôi nhận
thấy các em ngày càng nhanh nhẹn hơn, hoặt bát hơn, nói năng trơi chảy và
mạnh dạn hợn.
Khi nhận xét kết quả phấn đấu về mọi mặt của học sinh, tôi luôn tham
khảo ý kiến của tổ trưởng và yêu cầu em đó có biện pháp thúc đẩy những mặt
cịn yếu hoặc tỏ lời khen gợi tổ đã có ý thức giúp đỡ thành viên của tổ sửa chữa
khuyết điểm.
Để giáo dục ý thức trách nhiệm và thời gian hứng thú trong công việc
chung hàng tháng, tôi thường xuyên kiểm tra tất cả các nhiệm vụ đã phân công,
mỗi cán bộ lớp phải báo cáo trước tập thể lớp mỗi tháng một lần để các bạn cơng
nhận và góp ý kiến cho phần việc được phân công của từng người.
* Biện pháp thứ tư: Kết hợp với cha mẹ học sinh:
Đối với cha mẹ học sinh, giáo viên chủ nhiệm lớp được coi là người đã
được tập thể giáo viên cùng thay mặt nhà trường phụ trách chủ yếu công tác
giáo dục học sinh. Ngay từ đầu năm, tôi đi sâu tìm hiểu hồn cảnh từng học sinh
như thế nào. Nếu ảnh hưởng của gia đình có thuận lợi cho học sinh thì tơi tổ
chức tun truyền nêu gương trong các buổi họp cha mẹ học sinh để cùng tham
khảo và học tập. Nếu ảnh hưởng của gia đình có hại cho việc trao đổi, góp ý, để
đi đến thống nhát việc giáo dục giữa gia đình, và giáo viên tơi luôn quan tâm,
uốn nắn kịp thời để giúp đỡ các em phát triển những phẩm chất đạo đức tốt.
Để cha mẹ học sinh trở thành những phương tiện giúp đỡ giáo viên hoàn
thành nhiệm vụ giáo dục tập thể lớn, tơi đã u cầu rõ ràng đối với gia đình về
mọi mặt như: chế độ làm việc hàng ngày, việc chuẩn bị bài lên lớp, việc khuyến
khích các em lao động ở nhà và tham gia mọi hoạt động có tính chất tập thể, đặc
biệt lưu ý đến việc giáo dục lòng nhân ái, ý thức tập thể cho học sinh. Việc kết

hợp với tập thể cha mẹ học sinh để giáo dục tập thể học sinh giúp cho công tác
chủ nhiệm của tôi đạt nhiều kết quả tốt như:
- Lớp học là một tập thể thân ái, đoàn kết.
17


- Được tập thể cha mẹ học sinh giúp đỡ, hỗ trợ, mọi phong trào của nhà
trường đã được các cháu tham gia nhiệt tình, hứng thú. Cụ thể là: 100% học sinh
tham gia các phong trào nhân đạo như mua tăm ủng hộ người tàn tật, góp quỹ
tình thương, quỹ bạn nghèo được 368000 đồng (cao nhất trường), tham gia
phong trào kế hoạch nhỏ vượt chỉ tiêu quy định.
- Các phong trao VSCĐ, thi giáo viên giỏi, thi học sinh giỏi,thi văn nghệ,
thi cây cảnh, tổ chức gian hàng hội chợ… đều được sự quan tâm giúp đỡ nhiệt
tình của hội cha mẹ học sinh lớp.
* Biện pháp thứ năm: Đưa học sinh cá biệt vào các hoạt động tập thể:
Học sinh lớp 1 đa số các cháu là ngoan, ngây thơ, rất đáng yêu. Song bên
cạnh đó cũng có những cháu có tính hiếu động, ngỗ ngược, hay đánh bạn, lấy đồ
dùng của bạn, ý thức kỉ luật rất kém, lười học. Đó là do được gia đình chiều
chuộng quá mức, bản thân lại hiếu động. Do vậy, rất khó khăn cho giáo viên
trong giờ dạy và giáo dục đào tạo nói chung cho cả tập thể lớp.
Ví dụ: Cháu Lê Trần Quang Tuấn ở lớp có đầy đủ các biểu hiện trên nên
bị các bạn bè trong lớp xa lánh, cha mẹ các học sinh khác thường u cầu khơng
cho con em mình ngồi chung… Do vậy, Tuấn sống rất khép mình, ít trị chuyện
và hay nổi nóng đánh nhau với bạn.
Từ khi nhận lớp, quan sát tìm hiểu tính cách của từng học sinh, qua phản
ảnh của cha mẹ học sinh trong lớp tôi luôn suy nghĩ phải chăng mới lớp 1, học
sinh đã trở thành cá biệt. Song tơi lại gạt ngay ý nghĩ đó và chỉ xác định cháu
Tuấn chỉ là học sinh hiếu động nên tơi đã đi sâu tìm hiểu hồn cảnh gia đình (do
cha mẹ quá chiều), trao đổi những biểu hiện ở lớp với cha mẹ cháu để cùng kết
hợp giáo dục. ở lớp, tôi tận dụng tối đa mọi thời gian, đưa cháu vào mọi hoạt

động tập thể như: giao nhiệm vụ bảo vệ lớp, lấy đồ dùng cho cô, phân phát báo
cho các bạn… để cháu bớt thời gian trống đùa nghịch. Bên cạnh đó, tơi cịn trao
đổi, giao nhiệm vụ cho đội ngũ cán bộ lớp thay phiên nhau, cùng chơi, cùng học
với Tuấn trong những giờ ở trường để Tuấn thấy được sự quan tâm của bè bạn,
của tập thể đối với cháu. Từ đó hạn chế sự nghịch ngợm, phá phách của cháu.

18


Một việc nữa là tôi đã tin tưởng giao cho cháu việc kiểm tra đồ dùng của
các bạn trước giờ ra chơi và khi ra về nhằm nhắc nhở các bạn không để quên,
không làm mất dồ dùng. Làm như vậy cháu Tuấn đã có trách nhiệm đối với việc
mình làm và cháu không lấy đồ của bạn nữa.
Khi cháu có những biểu hiện tốt, tiến bộ, tơi ln biểu dương, có phần
thưởng nên dần dần Tuấn đã sửa được những khuyết điểm, các bạn trong lớp đã
yêu mến, gần gũi cháu hơn.

19


KẾT QUẢ
Do thấy được vai trị tích cực của đội ngũ cán bộ lớp, nên tôi đã chú ý
nhắc nhở bồi dưỡng các em một cách thường xuyên. Nếu so với thời gian đầu
nhập lớp các em còn bỡ ngỡ, rụt rè thì bây giờ đội ngũ cán bộ lớp tơi có thể nói
là rất mạnh. Các em ln đồn kết, thương yêu và hỗ trợ nhau trong công việc.
Bây giờ thì nề nếp học tập và ý thức kỷ luật của các em trong lớp được duy trì
tốt. Các em tự giác học tập, có ý thức giữ gìn sách vở đồ dùng và vệ sinh cá
nhân tốt. Những lúc khơng có cơ giáo trong lớp, các em cán bộ lớp vẫn biết ổn
định, lôi cuốn các bạn bằng các hoạt đọng: Ôn lại những bài hát quy định, nghe
kể chuyện, giải miệng bài toán. Giờ xếp hàng tập thể dục giữa giờ, tôi cũng

không phải nhắc nhiều như hồi đầu năm. Cứ dứt tiếng trống tập Tuấn, các em tự
động xếp hàng với sự điều khiển của lớp trưởng và lớp phó phụ trách kỷ luật.
Đến khi tơi đi kiểm tra, các em đã xếp thành 2 hàng ngay ngắn, chỉnh tề. Đặc
biệt, giờ truy bài đầu giờ, các em cũng có thể tự quản ngay cả khi khơng có mặt
cơ giáo. Các em cũng đã biế nhắc nhở nhau mỗi khi có bạn trong lớp mắc
khuyết điểm. Khi có bạn trong lớp bị ốm, các em cũng đã biết quan tâm và giúp
đỡ: Giải bài cho bạn, xúc cơm cho bạn ăn, giúp bạn uống thuốc...
Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ lớp tơi cịn tham gia tích cực vào các phong
trào cũng như các hoạt động do trường tổ chức và đều đạt kết quả cao:
* Thường xuyên đạt thành tích cao trong các đợt thi đua do nhà trường và
liên đội phát động, lớp đạt danh hiệu lớp Tiên tiến xuất sắc, liên tục được nhận
cờ thi đua.
- Lớp đoạt giải nhất bày mâm cỗ Trung Thu.
- Lớp đoạt giải ba toàn trường trong hội diễn văn nghệ chào mừng ngày
nhà giáo Việt Nam 20/11.
- Đứng đầu trong phong trào kế hoạch nhỏ của trường.
- Đứng đầu phong trào “Đọc và làm theo báo Đội”.
- Lớp đạt giải nhất gian hàng hội chợ Xuân.
- Lớp đạt giải đặc biệt trong hội chợ thi cây cảnh mùa xuân.

20


- Lớp tham gia quyên góp quần áo cũ ủng hộ các bạn cịn gặp nhiều khó
khăn ở vùng sâu, vùng xa, ủng hộ sách truyện, tiền cho các bạn nghèo, cho
người tàn tật.
- 100% học sinh tham gia mua tăm ủng hộ Hội người mù.
- 100% học sinh tham gia tặng quà cho các đồng chí, chiến sĩ ở biên giới,
hải đảo trong phong trào “Xuân yêu thương - Quà tặng Trường Sơn”.
* Tôi tự nhận thấy tập thể lớp 1A5 (Trường Tiểu học Thanh Xuân Trung)

của mình đã trở thành một tập thể vững mạnh, các em luôn có ý thức mình vì
mọi người, mọi người vì mình. Mọi thành viên trong tập thể đều có ý thức vươn
lên trong mọi mặt rèn luyện văn hoá cũng như đạo đức. Và đặc biệt đội ngũ cán
bộ lớp còn có khả năng lơi kéo, dìu dắt những bạn nhút nhát, chưa tự tin, những
bạn cá biệt vào với môi trường tập thể tích cực.
Sau đây là một bảng thống kê về sự tiến triển của học sinh trong lớp từ
đầu năm đến cuối năm.
Số lượng
Thời điểm
Đầu năm học
Cuối năm học

Học sinh tự tin mạnh dạn
trong các hoạt động
%
Số lượng
15/51
32/51

29,48
62,7

21

Học sinh thực hiện tốt
mọi nề nếp
%
Số lượng
40/51
47/51

78,4
92,2


C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
KẾT LUẬN:
Trên đây là một số suy nghĩ và biện pháp mà tôi đã làm để lựa chọn, bồi
dưỡng đội ngũ cán bộ lớp. Để có được một đội ngũ cán bộ lớp tích cực thì việc
bồi dưỡng cho các em đã được tơi tiến hành thường xuyên và nghiêm túc. Phải
nói rằng, nếu bồi dưỡng được đội ngũ cán bộ lớp gương mẫu, tích cực thì cơng
tác giảng dạy, giáo dục của chúng ta sẽ thuận lợi hơn rất nhiều. Từ đó kết quả
học tập, cũng như mọi nề nếp, phong trào của tập thể lớp sẽ đạt được kết quả
cao. Nhiều khi chính các em đã tác động và học tập lẫn nhau có tác dụng mạnh
và nhanh hơn sự dạy đỗ của người lớn. Cũng từ chính hoạt động tập thể, các em
sẽ được học tập những mặt mạnh của nhau và sửa chữa được những nhược
điểm, từ đó phát triển hơn năng lực của mình. Thường thường những em cốt cán
trong đội ngũ cán bộ của trường, của Đội sau này đều được chọn là hàng ngũ
này. Vì thấy được vai trị tích cực và tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ lớp, nên
cứ vào đầu năm học khi mới nhận lớp và tôi lại hết sức quan tâm tới việc “Lựa
chọn và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lớp”.
KHUYẾN NGHỊ
Như trên chúng ta đã thấy đội ngũ cán bộ lớp giữ vị trí quan trọng trong
việc thúc đẩy mọi hoạt động của lớp cũng như của trường. Cho nên để đào tạo
được đội ngũ cán bộ lớp thực sự có năng lực và hiệu quả thì khơng những cần sự
giáo dục, bồi dưỡng của giáo viên chủ nhiệm và cũng cần đến sự quan tâm, chỉ
đạo và giúp đỡ của cá tổ chức khác. Vì vậy tơi xin mạnh dạn có một số ý kiến
sau:
- Tổ chức Đồn, Đội nên có những lớp bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ để
giúp các em làm tốt hơn nhiệm vụ của mình (cho cả học sinh khối lớp 1).

- Nên chăng có những “hội thi cán bộ lớp giỏi” trong trường, trong quận
để các em học tập lẫn nhau từ đó nâng cao hơn năng lực của mình.
Hà Nội, ngày 10 tháng 4 năm 2012
Người viết
Nguyễn Thị Liên Hương
22


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nguyễn Bá Minh (2001), Giáo trình tâm lí học lứa tuổi và tâm lí học sư
phạm, Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam.
2. Bùi Văn Nhuệ (1999), Giáo trình tâm lí học Tiểu học, Nhà xuất bản
Giáo dục, Hà Nội.
3. Nguyễn Quang Uẩn Giáo (2001) trình tâm lí học Đại cương, Nhà xuất
bản Đại học sư phạm.

23


MỤC LỤC
A. Đặt vấn đề .....................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài .......................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu .................................................................................2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .............................................................2
3.1. Đối tượng nghiên cứu .........................................................................2
3.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................2
4. Phương pháp nghiên cứu............................................................................ 2
4.1. Phương pháp nghiên cứu của lí thuyết ................................................2
4.2. Phương pháp quan sát điều tra ............................................................2
4.3. Phương pháp tổng kết kinhnghiệm sư phạm ......................................2

B. Nội dung ........................................................................................................3
1. Nội dung lý luận.........................................................................................3
2. Thực trạng...................................................................................................3
3. Giải pháp.....................................................................................................4
3.1. Các biện pháp lựa chọn đội ngũ cán bộ lớp.........................................4
3.1.1. Lớp trưởng....................................................................................6
3.1.2. Lớp phó ........................................................................................7
3.1.3. Tổ trưởng ......................................................................................8
3.2. Các biện pháp bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lớp .....................................11
C. Kết luận- khuyến nghị .................................................................................22

24