Quản lý công tác xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở trên địa bàn huyện mang yang tỉnh gia lai

Đ̣IăḤCăĐÀăN NG
TR

NGăĐ IăH CăS ăPH M

HOÀNGăKIMăH U

QU NăLụăCỌNGăTÁCăXÃăH I HịAăGIÁOăD Că ă
CÁCăTR
NGăTRUNGăH CăC ăS ăTRểNăĐ AăBÀNă
HUY NăMANGăYANGăT NHăGIAăLAI

LỤNăVĔNăTH CăS̃ăGIÁOăD CăH C

ĐƠăN ngăậ Nĕmă2017


Đ̣IăḤCăĐÀăN NG
TR

NGăĐ IăH CăS ăPH M

HOÀNG KIMăH U

QU NăLụ CỌNGăTÁCăXÃăH IăHịAăGIÁOăD Că ă
CÁCăTR
NGăTRUNG H CăC ăS ăTRểNăĐ AăBÀNă
HUY NăMANGăYANGăT NHăGIAăLAI

ChuyênăngƠnh:ăQU NăLụăGIÁOăD C
Mưăs :ă60.14.01.14

LỤNăVĔNăTH CăS̃ăGIÁOăD C H C

Ng

iăh

ngădẫnăkhoaăh c:ăTS. D

NGăB CHăD

ĐƠăN ngăậ Nĕmă2017

NG


i

L IăCAMăĐOAN
Tơi xin cam đoan,ăđơyălƠă cơngătrìnhănghiênăc uăc aă riêngătơi.ăCácăs ă
li u,ăk tăqu ănghiênăc uătrongăLu năvĕnălƠătrungăth căvƠăch aătừngăđ
b ătrongăb tăkỳăcơngătrìnhăkhoaăhọcănƠoăkhác.
Tácăgi ăLu năvĕn

Hồng Kim Hữu

căcơngă


ii

L IăC Mă N
Tr

căh t, tơiăxinăbƠyăt ălịngăbi tă năsơuăs căt iăNg

họcă- TS. D

ngăB chăD

ng đưăt nătìnhăh

iăh

ngădẫnăkhoaă

ngădẫnăvƠăgiúpăđỡătơiătrongăqă

trìnhăth căhi nălu năvĕn.
Tơiă cũngă xină g iă l iă triă ơnă đ nă QuỦă thầyă côă c aă Tr

ngă đ iă họcă S ă

ph mă- Đ iăhọcăĐƠăN ngăđưăt nătìnhăgi ngăd y,ătruy năđ tănh ngăki năth că
quỦăbáuăchoătơiăvƠăđưăt oăđi uăki năthu năl iăchoătơiătrongăsu tăqătrìnhăhọcă
t p.ă
Xinăg iăl iăc mă năđ năLưnhăđ oăPhịngăGiáoăd căvƠăĐƠoăt o,ăcácăphịngă
banăchunămơn,ăc pă yăĐ ng,ăchínhăquy năcácăxư,ăth ătr n,ăbanăgiámăhi u,ă
giáoăviên,ăBanăđ iădi năchaămẹăhọcăsinhăcácătr

ngăTHCSătrênăđ aăbƠnăhuy nă

MangăYang,ăt nhăGiaăLaiăđưăcungăc păcácăs ăli uăcóăliênăquanăđ năđ ătƠiăvƠăcóă
Ủăki năđóngăgóp v ăcácăbi năphápăqu nălỦăcơngătácăXHHGDă ătr

ngăTHCSă

mƠăđ ătƠiănêuăra.ă
Tơiăxinăg iăl iăc mă năchơnăthƠnhăđ năgiaăđình,ăb năbè,ăđ ngănghi păđưă
lnăđ ngăviên,ăkhuy năkhíchătơiătrongătrongăsu tăqătrìnhăhọcăt p và nghiên
c u.
Xinătrơnătrọngăcámă n./
Đà Nẵng, tháng 8 năm 2017
Tácăgi ăLu năvĕn

Hoàng Kim Hữu


iii

M CăL C
L IăCAMăĐOAN .......................................................................................................i
L IăC Mă N ........................................................................................................... ii
M CăL C ................................................................................................................ iii
DANHăM CăCÁCăCH ăVI TăT T ..................................................................... vii
DANHăM CăB NG .............................................................................................. viii
DANHăM CăBI UăĐ ,ăS ăĐ ............................................................................... x
M ăĐ U ................................................................................................................... 1
1.ăLỦădoăchọnăđ ătƠi ........................................................................................... 1
2.ăM căđíchănghiênăc u ..................................................................................... 2

3.ăKháchăth ăvƠăđ iăt

ngănghiênăc u............................................................... 2

4.ăGi ăthuy tăkhoaăhọc ....................................................................................... 2
5. Nhi măv ănghiênăc u .................................................................................... 3
6.ăGi iăh năph măviănghiênăc u ........................................................................ 3
7.ăPh

ngăphápănghiênăc u ............................................................................... 3

8.ăC uătrúcăc aălu năvĕn .................................................................................... 3
CH

NGă 1.ă C ă S ă Lụă LỤNă V ă QU Nă Lụă CỌNGă TÁCă XÃă H Iă HịAă

GIÁOăD Că ăTR

NGăTRUNGăH CăC ăS

................................................. 5

1.1.ăT NGăQUANăV NăĐ ăNGHIểNăC U ........................................................... 5
1.2.ăCÁCăKHÁIăNI MăC ăB N .............................................................................. 8
1.2.1.ăQu nălỦ .................................................................................................... 8
1.2.2.ăQu nălỦăgiáoăd c .................................................................................... 10
1.2.3.ăQu nălỦănhƠătr

ng ................................................................................ 11

1.2.4.ăXưăh iăhóaăgiáoăd c ............................................................................... 12
1.2.5.ăQu nălỦăcơngătácăxưăh iăhốăgiáoăd c ................................................... 13
1.2.6.ăBi năphápăqu nălỦăcôngătácăXHHGDă ătr

ngăTHCS .......................... 14

1.3.ăGIÁOăD CăTHCSăTRONGăH ăTH NGăGIÁOăD CăQU CăDỂN ............. 14
1.4.ăCÔNGăTÁCăXÃăH IăHịAăGIÁOăD Că ăTR

NGăTRUNG ḤCăC ăS 17

1.4.1.ăM cătiêuăxưăh iăhóaăgiáoăd căTHCS ..................................................... 17
1.4.2.ăVaiătrịăvƠăỦănghĩaăc aăxưăh iăhóaăgiáoăd c ........................................... 18


iv
1.4.3.ăNh ngănguyênăt căc ăb năc aăxưăh iăhóaăgiáoăd c ............................... 18
1.4.4.ăN iădungăc aăcơngătácăxưăh iăhóaăgiáoăd c........................................... 21
1.5.ăQU NăLụăCƠNGăTÁCăXHHGDă ăTR

1.5.1.ăM cătiêuăqu nălỦăcơngătácăXHHGDă ătr

ngăTHCS ............................ 25

1.5.2.ăN iădungăqu nălỦăcôngătácăXHHGDă ătr

ngăTHCS ........................... 26

1.5.3.ăCácăy uăt ă nhăh
Ti uăk tăch

CH
D C

NGăTHCS ................................... 25

ngăđ năqu nălỦăcôngătácăXHHGDă ătr

ngăTHCS 33

ngă1..................................................................................................... 37

NGă 2.ă TH Că TR NGă QU Nă Lụă CỌNGă TÁCă XÃă H Iă HịAă GIÁOă
ă CÁCă TR

NGă TRUNGă H Că C ă S ă TRểNă Đ Aă BÀNă HUY Nă

MANGăYANG,ăT NHăGIAăLAI ........................................................................... 38
2.1.ăT ăCH CăKH OăSÁTăTH CăTṚNG ......................................................... 38
2.1.1.ăM cătiêuăkh oăsát .................................................................................. 38
2.1.2.ăN iădungăkh oăsát .................................................................................. 38
2.1.3.ăĐ iăt
2.2.4.ăPh

ngăkh oăsát ................................................................................ 38
ngăphápăkh oăsát ........................................................................... 39

2.2.ăKHÁIăQUÁTăV ăĐ CăĐI MăT ăNHIểN,ăKINHăT ă- XÃăH I,ăGIÁOăD Că
VÀăĐÀOăṬOăHUY NăMANGăYANG,ăT NHăGIAăLAI ..................................... 39
2.2.1.ăĐ căđi măt ănhiên,ăkinhăt ă- xưăh i ....................................................... 39
2.2.2.ăTìnhăhìnhăgiáoăd căvƠăđƠoăt o ............................................................... 42

2.3.ă TH Că TṚNGă V ă CÔNGă TÁCă XHHGDă ă CÁCă TR

NGă THCSă TRểNă

Đ AăBÀNăHUY NăMANGăYANG,ăT NHăGIAăLAI ............................................. 47
2.3.1.ăNh năth căv ăs ăcầnăthi tăvƠătầmăquanătrọngăc aăcôngătácăXHHGD .. 47
2.3.2.ăV ăm cătiêuăc aăcôngătácăXHHGD ....................................................... 48
2.3.3.ăV ăn iădungăc ăb năc aăcơngătácăXHHGD ........................................... 49
2.3.4.ăQătrìnhăXHHGDă ăcácătr

ngăTHCSătrênăđ aăbƠnăhuy năMangăYang,ă

t nhăGiaăLai .............................................................................................................. 50
2.4.ă TH Că TṚNGă QU Nă Lụă CÔNGă TÁCă XHHGDă ă CÁCă TR

NGă THCSă

TRểNăĐ AăBÀNăHUY NăMANGăYANG,ăT NHăGIAăLAI ................................. 54
2.4.1.ăHuyăđ ngătoƠnăxưăh iăthamăgiaăxơyăd ngănhƠătr
2.4.2.ăNhƠătr

ng ........................... 54

ngăthamăgiaăvƠoăcácăho tăđ ngăc aăc ngăđ ng ....................... 57


v
2.4.3.ăM ăr ngăcácăhìnhăth căgiáoăd c ............................................................ 61
2.4.4.ăHuyăđ ngăcácăngu năl căđầuăt ăchoănhƠătr

ng ................................... 63

2.4.5. V năd ngăsángăt oăcácăch ăđ nhăv ăXHHGD ........................................ 65
2.5.ăĐÁNHăGIÁăCHUNGăV ăTH CăTṚNG....................................................... 69
2.5.1.ăNh ngăk tăqu ăđ tăđ

c ........................................................................ 69

2.5.2.ăNh ngăh năch ăvƠănguyênănhơn ............................................................ 70
Ti uăk tăch
CH

ngă2..................................................................................................... 73

NGă3.ăBI NăPHÁPăQU NăLụăCỌNGăTÁCăXÃăH IăHịAăGIÁOăD C

ă CÁCă TR

NGă TRUNGă H Că C ă S ă TRểNă Đ Aă BÀNă HUY Nă MANGă

YANG,ăT NHăGIAăLAI ......................................................................................... 74
3.1.ăĐ NHăH

NGăVÀăNGUYểNăT CăĐ ăXU TăBI NăPHÁP ....................... 74

3.1.1.ăĐ nhăh

ngăphátătri năXHHGDă ătr

ngăTHCS .................................. 74

3.1.2.ăCácănguyênăt căđ ăxu tăbi năpháp ......................................................... 75
3.2.ă BI Nă PHÁPă QU Nă Lụă CÔNGă TÁCă XHHGDă ă CÁCă TR

NGă THCSă

TRểNăĐ AăBÀNăHUY NăMANGăYANG,ăT NHăGIAăLAI ................................. 76
3.2.1.ăTuyênătruy n,ănơngăcaoănh năth căchoăcácăl căl

ngăxưăh iăv ătầmăquană

trọngăc aăvi căth căhi năcôngătácăXHHGD ............................................................. 77
3.2.2.ă Nơngă caoă nĕngă l că qu nă lỦă côngă tácă XHHGDă choă hi uă tr

ngă tr

ngă

THCS ........................................................................................................................ 80
3.2.3. Phátăhuyătầmă nhăh
3.2.4. Tĕngă c
l

ngăc aătr

ngăTHCSătrongăđ iăs ngăc ngăđ ng 85

ngă traoă đ iă thôngă tină haiă chi uă gi aă nhƠă tr

ngă vƠă cácă l că

ngăthamăgiaăXHHGD .......................................................................................... 88
3.2.5.ăV năd ngăsángăt oăc ăch ,ăchínhăsáchăvƠăcácăch ăđ nhăv ăqu nălỦăcơngă

tácăXHHGDă ătr

ngăTHCS.................................................................................... 89

3.3.ăM IăQUANăH ăGI AăCÁCăBI NăPHÁP ...................................................... 92
3.4.ăTHĔMăDÒăTệNHăC PăTHI TăVÀăKH ăTHIăC AăCÁCăBI NăPHÁP ........ 93
3.4.1.ăĐ iăt

ngăthĕmădò ................................................................................. 93

3.4.2.ăN iădungăthĕmădò .................................................................................. 93
Ti uăk tăch

ngă3..................................................................................................... 97

K TăLỤNăVÀăKI NăNGH ............................................................................... 99


vi
DANHăM CăTÀIăLI UăTHAMăKH O ............................................................ 105
QUY TăĐ NHăGIAOăĐ ăTÀIăLỤNăVĔN
PH ăL C .............................................................................................................PL1


vii

DANHăM CăCÁCăCH ăVI TăT T
Vi tăt t

Vi tăđ yăđ

BCHTW

Banăch păhƠnhăTrungă

CBQL

Cánăb ăqu nălỦ

CBQLGD

Cánăb ăqu nălỦăgiáoăd c

CĐ

Caoăđ ng

CMHS

Chaămẹăhọcăsinh

CNH - HĐH

Cơngănghi păhóa ậ hi năđ iăhóa

ĐCSVN

Đ ngăC ngăs năVi tăNam

ĐH

Đ iăhọc

GD&ĐT

Giáoăd căvƠăđƠoăt o

HĐCĐ

Huyăđ ngăc ngăđ ng

HĐND

H iăđ ngănhơnădơn

NT

NhƠătr

PCGD

Ph ăc păgiáoăd c

QLGD

Qu nălỦăgiáoăd c

QLNT

Qu nălỦănhƠătr

TCCN

Trungăc păchunănghi p

TH

Ti uăhọc

THCS

Trungăhọcăc ăs

THPT

Trungăhọcăph ăthơng

TW

Trungă

UBND

ng

ng

ng

ng

yăban nhân dân

XHH

Xưăh iăhóa

XHHGD

Xưăh iăhóaăgiáoăd c


viii

DANHăM CăB NG
S ăhi u

Tênăb ng

Trang

2.1.

K tăqu ătr ngăcầuăỦăki năv ăs ăcầnăthi tăc aăcôngătácăXHHGD

47

2.2.

K tă qu ă tr ngă cầuă Ủă ki nă v ă tầmă quană trọngă c aă côngă tácă

48

XHHGD
2.3.

K tăqu ătr ngăcầuăỦăki năv ăm cătiêuăc aăcôngătácăXHHGD

48

2.4.

K tă qu ă tr ngă cầuă Ủă ki nă v ă n iă dungă c ă b nă côngă tácă

49

XHHGD
2.5.

Quyămôăphátătri nătr

ngăTrungăhọcăc ăs

2.6.

Tìnhăhìnhăđ iăngũăCBQL,ăGV,ănhơnăviênătr

2.7.

K tăqu ăx pălo iăh nhăki m,ăhọcăl căc aăhọcăsinhăTHCS

52

2.8.

NgơnăsáchăchiăchoăGiáoăd căậ ĐƠoăt oăquaăcácănĕm

53

2.9.

Quyă mơă phátă tri nă phịngă học,ă phịngă ch că nĕngă cácă tr

51
ngăTHCS

52

ngă

54

THCS
2.10.

K tăqu ătr ngăcầuăỦăki năv ăquanăđi măc aăcôngătácăXHHGD

54

2.11.

K tăqu ătr ngăcầuăỦăki năv ăm căđ ăthamăgiaăc aăcácăcáănhơn,ă

55

t ăch căđ iăv iăcơngătácăXHHGDă ătr
2.12.

K tăqu ătr ngăcầuăỦăki năv ătìnhăhìnhăho tăđ ngăc aăh iăđ ngă
giáoăd că ăđ aăph

2.13.

2.15.

58

ng

K tăqu ătr ngăcầuăỦăki năv ătìnhăhìnhăho tăđ ngăc aăBanăđ iă
di năchaămẹăhọcăsinhă ătr

2.14.

ngăTHCS

59

ngăTHCS

K tăqu ătr ngăcầuăỦăki năv ăs ăt

ngătácăhaiăchi uăgi aăNhƠă

tr

ngă ậ Giaă đìnhă ậ Xưă h iă trongă cácă ho tă đ ngă c aă nhƠă

tr

ng

K tăqu ătr ngăcầuăỦăki năv ăđaăd ngăhóaălo iăhìnhătr

60

ngăl pă

62

K tăqu ătr ngăcầuăỦăki năv ăm căđ ăvƠăhìnhăth căth căhi năc aă

64

vƠăhìnhăth căgiáoăd căc păTHCS
2.16.

đ aăph

ngăv iăcơngătácăXHHGDăTHCS


ix

2.17.

K tăqu ătr ngăcầuăỦăki năv ăvi căth căhi năcôngătácăXHHGDă
ătr

3.1.

66

ngăTHCSătrongăth iăgianăqua

V ăm căđ ăc păthi tăvƠăkh ăthiăc aăcácăbi năpháp

94


x

DANHăM CăBI UăĐ
S ăhi u

Tênăbi uăđ

Trang

Bi uăđ ă3.1.ă

M căđ ăc păthi tăc aăcácăbi năpháp

95

Bi uăđ ă3.2.ă

M căđ ăkh ăthiăc aăcácăbi năpháp

95

DANHăM CăS ăĐ
S ăhi uă

Tênăs ăđ

Trang

S ăđ ă1.1.ă

Mơăhìnhăv ăqu nălỦ

10

S ăđ ă1.2.ă

V ă tríă tr

16

ngă THCSă trongă khungă c ă c uă H ă th ngă giáoă

d căqu cădơn
S ăđ ă1.3.ă

Chuătrìnhăqu nălỦătheoăch cănĕngăqu nălỦ

26

S ăđ ă3.1.ă

S ăđ ăm iăquanăh ăgi aăcácăbi năpháp

92


1

M ăĐ U
1. LỦădoăch năđ ătài
Ngh ăquy t trungă

ngă2ăkhoá VIII (12/1996) kh ngăđ nh:ă“Mọi người chăm

lo cho giáo d c. Các cấp uỷ và tổ chức Đảng, chính quyền, các đoàn thể nhân dân,
các tổ chức kinh tế xụ hội, các gia đình và các cá nhân đều có trách nhiệm góp phần

phát triển sự nghiệp GD-ĐT, đóng góp trí tuệ, nhân lực, vật lực, tài lực cho GD-ĐT.
Kết hợp giáo d c nhà trường, giáo d c gia đình và giáo d c xụ hội, tạo nên môi
trường giáo d c lành mạnh ở mọi nơi, trong từng cộng đồng, từng tập thể”.ă Ngh ă
quy tăđ iăh iăĐ ngătoƠnăqu c lầnăth ăXIăcũngăđưăxácăđ nh:ă“Đẩy mạnh xụ hội hoá
giáo d c, coi giáo d c là sự nghiệp toàn dân là một giải pháp quan trọng để tiếp t c
phát triển giáo d c” và “Hồn thiện cơ chế, chính sách xụ hội hoá giáo d c, đào tạo
trên cả ba phương diện: động viên các nguồn lực trong xụ hội; phát huy vai trò giám
sát c a cộng đồng; khuyến khích các hoạt động khuyến học, khuyến tài, xây dựng xụ
hội học tập, tạo điều kiện để người dân được học tập suốt đời”.
Ngh ă quy tă s ă 29-NQ/TW, ngày 4-11-2013,ă c aă H iă ngh ă lầnă th ă tám Ban
Ch pă hƠnhă Trungă

ngă khóaă XIă v ă ắĐ iă m iăcĕnă b n,ă toƠnă di nă giáoă d că vƠă đƠoă

t o,ă đápă ngă yêuă cầuă côngă nghi pă hóa,ă hi nă đ iă hóaă trongă đi uă ki nă kinhă t ă th ă
tr

ngăđ nhăh

ngăxưăh iăch ănghĩaăvƠăh iănh păqu căt ”ăđưăxácăđ nhărõăcácăquană

đi m,ăm cătiêuăphátătri năgiáoăd căvƠăđƠoăt oătrongăth iăgianăt i;ăcácăgi iăphápănơngă
caoă hi uă qu ă đầuă t ă phátă tri nă giáoă d că vƠă đƠoă t o;ă đ nhă h
t

ngăcầnă uătiênăđầuăt ătừăngu năngơnăsáchănhƠăn

ngă cácă m că tiêu,ă đ iă

căvƠăđ iăm iăchínhăsách,ăc ă

ch ătƠiăchínhăđ ăhuyăđ ngăs ăthamăgiaăđóngăgópăc aăxưăh iăvƠoăphátătri năgiáoăd că
vƠăđƠoăt o,ăgópăphầnăhoƠnăthƠnhăm cătiêuăđ iăm iăcĕnăb n,ătoƠnădi năgiáoăd căvƠă
đƠoăt o.ă
XHHGD lƠăv năđ ng,ăt ăch căs ăthamăgia c aătoƠnăxưăh iăvƠoăphátătri n s ă
nghi păgiáoăd c,ăxơyă d ngă môiătr
b

cănơngă caoă m că h

ngăgiáoă d călƠnhă m nh,ăbìnhă đ ng nhằmătừngă

ngăth ă v ă giáoă d c.ă XHHGD khơngă cóă nghĩaă lƠă xemă nhẹă

tráchănhi măvƠăs ă đầuăt ăc aănhƠă n

cămƠă ng

căl iănhƠăn

căth

ngăxuyênătìmă

thêmă cácă ngu nă thuă đ ă tĕngă t ăl ă ngơnă sáchă chiă choă cácă ho tă đ ngă giáoă d c,ă đ ngă


2
th iăqu nălý t tăđ ănơngăcaoăhi uăqu ăs ăd ngăcácăngu năkinhăphíăđó.ăGiáoăd călnă
lƠăv năđ ătrungătơmăc aăđ iăs ngăxưăh iăvƠălƠăy uăt ăquy tăđ nhăt

ng

ngălaiăc aăm iă

iăvƠăc aăc ăxưăh i.ăTh cătr ngăc aăn năgiáoăd căVi tăNamăhi nănayăđ tăraăv nă

đ ăcầnăph iăđ iăm iătoƠnădi n giáoăd c, và XHHGD lƠăm tătrongănh ngăgi iăphápă
quanătrọngăđ ăth căhi năđi uăđó.ăXHHGDălƠătinhăthần,ălƠăn iădungăquanătrọngănh tă
đ măb oăs ăthƠnhăcơngăc aăđ iăm iăgiáoăd c.ă
Trongă nh ngă nĕmă qua, côngă tácă XHHGDă ă cácă tr
huy nă Mangă Yang,ă t nhă Giaă Laiă đưă đ tă đ

ngăTHCSă trênă đ aă bƠnă

că nh ngă k tă qu ă nh tă đ nh.ă Tuyă nhiênă

vẫnăcònăm tăs ăh năch ,ăb tăc p:ăVi căhuyăđ ngăcácăngu năl căthamăgiaăXHHGDă ă
m iătr

ng,ăm iăđ aăph

ngăđ tăhi uăqu ăch aăcaoăxu tăphátătừănhi uănguyênănhơn

kháchă quană vƠă ch ă quan,ă trongă đóă cóă vaiă trịă qu nă lỦă c a hi uă tr

ng cácă tr

ngă

THCS.ăM tăkhác,ăcôngătácăt ngăk t,ăđánhăgiáăch aăph năánhăc ăth ,ăđầyăđ ăv ăk tă

qu ăcôngătácăXHHGDătrênăđ aăbƠn.ăVìăv y,ăchúngătơiăchọnăđ ătƠi:ă“Quản lý cơng
tác xã hội hóa giáo d c ở các trường trung học cơ sở trên địa bàn huyện Mang
Yang tỉnh Gia Lai” lƠmăđ ătƠiănghiênăc uălu năvĕnăth căsỹăQu nălỦăgiáoăd c, đ ngă
th iăv năd ngăvƠoăth căti năqu nălỦănhằmănơngăcaoăch tăl

ngăgiáoăd c.

2.ăM căđíchănghiênăc uă
Trênăc ăs ănghiênăc u lỦălu năvƠăth căti n qu nălỦăcông tác XHHGD,ăđ ătƠiăđ ă
xu tăcácăbi năphápăqu nălỦăcôngătácăXHHGDă ăcácătr

ngăTHCSătrênăđ aăbƠnăhuy nă

Mang Yang, t nhăGiaăLai,ăđápă ngăyêuăcầuăđ iăm iăvƠănơngăcaoăch tăl
3. Kháchăth ăvƠăđ iăt

ngăgiáoăd c.

ng nghiênăc uă

3.1. Khách thể nghiên cứu: Công tác XHHGD ătr

ngăTHCS.

3.2. Đối tượng nghiên cứu: Qu nălỦăcôngătácăXHHGDă ăcácătr

ngăTHCSă

trênăđ aăbƠnăhuy năMangăYang,ăt nhăGiaăLai.
4.ăGi ăthuy tăkhoaăh că

Công tác XHHGD t iăcácătr
GiaăLaiăđưăvƠăđangăr tăđ

ngăTHCSătrênăđ aăbƠnăhuy năMangăYang,ăt nhă

căquanătơm.ăTuyănhiên,ăm iătr

ngăcóănh ngăcáchălƠmă

khác nhau,ămangătínhăt ăphát,ăch aăcóămơăhìnhăphùăh p,ăch aăđ
k tăqu ăch aăcao,ăch aăđápă ngăđ

căc ăth ăhóaănênă

cănh ngăyêuăcầuăphátătri năc aănhƠătr

ng.


3
N uăđánhăgiáăđúngăth cătr ng và xơyăd ngăđ
h

ng:ăph iăh păthamăgiaăgi aăNhƠătr

ki năth căt ăc aă nhƠătr
giáoăd căt iăcácătr

ng,ăc aăđ aăph

căcác bi n pháp qu nălỦătheo

ng,ăCMHSăvƠăc ngăđ ngăphùăh păv iăđi uă
ng thìăs ăgópăphầnănơngăcao ch tăl

ngă

ngăTHCSătrênăđ aăbƠn huy năMangăYang,ăt nhăGiaăLai.

5.ăNhi măv ănghiênăc uă
- Nghiênă c uă vƠă xơyă d ngă c ă s ă lỦă lu nă v ă qu nă lỦă côngă tác XHHGDă
tr

ngăTHCS.ă
- Kh oă sát,ă đánhă giáă th că tr ngă qu nă lỦă công tác XHHGD ă cácă tr

ngă

THCS trênăđ aăbƠnăhuy năMangăYang,ăt nhăGiaăLai.
- Đ ăxu tăbi năphápăqu nălỦăcôngătácăXHHGDă ătr
huy năMangăYang,ăt nhăGiaăLai nhằmănơngăcaoăch tăl

ngăTHCSătrênăđ aăbƠnă

ngăgiáoăd c.

6.ăGi iăh năph măviănghiênăc uă
Đ ătƠiănghiênăc uăth cătr ngăqu nălỦăcôngătácăXHHGDăt iă10 tr

ngăTHCS

huy năMangăYang,ăt nhăGiaăLai.
Th iăgianătừănĕmăhọcă2012ă- 2013ăđ nănĕmăhọcă2016ă- 2017.
7.ăPh

ngăphápănghiênăc uă

7.1. Các phương pháp nghiên cứu lý luận
S ăd ngăph

ngăphápăphơnătích,ăt ngăh pătƠiăli u,ăphơnălo iătƠiăli u…ănhằmă

xơyăd ngăc ăs ălỦălu năc aăv năđ ănghiênăc u.ă
7.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
S ă d ngă cácă ph

ngă pháp:ă đi uă tra,ă ph ngă v n,ă quană sát,ă t ngă k tă kinhă

nghi m,ă l yă Ủă ki nă chuyênă gia…ă nhằmă kh oă sát,ă đánhă giáă th că tr ngă v qu nă lỦă
côngătácăXHHGDă ăcácătr

ngăTHCSăhuy năMangăYang,ăt nhăGiaăLai.

7.3. Phương pháp thống kê toán học
S ăd ngăph

ngăphápăth ngăkêătoánăhọcănhằmăx ălỦăk tăqu ănghiênăc u.

8.ăC uătrúcăc aălu năvĕnă
NgoƠiă phầnă m ă đầu,ă k tă lu nă vƠă ki nă ngh ,ă tƠiă li uă thamă kh oă vƠă ph ă l c,ă

lu năvĕnăcóă3ăch

ng:ă


4
Ch

ngă1.ăC ăs ălỦălu năv ăqu nălỦăcôngătácăXHHGDă ătr

Ch

ngă2.ăTh cătr ngăqu nălỦăcôngătácăXHHGDă ăcácătr

ngăTHCS
ngăTHCSătrênăđ aă

bàn huy năMangăYang,ăt nhăGiaăLaiă
Ch

ngă3.ăBi n phápăqu nălỦăcôngătácăXHHGDă ăcácătr

bàn huy năMangăYang,ăt nhăGiaăLaiă

ngăTHCSătrênăđ aă


5
NGă1

CH

C ăS ăLụăLỤNăV ăQU NăLụăCỌNGăTÁC
XÃăH IăHịAăGIÁOăD C

ăTR

NGăTRUNGăH CăC ăS

1.1.ăT NGăQUANăV NăĐ ăNGHIểNăC U
ănhi uăn

cătrênăth ăgi i,ăng

iătaăth căhi năXHHGD bằngăcáchăhuyăđ ngă

cácă ngu nă đóngă gópă tƠiă chínhă c aă xưă h iă quaă thu ă vƠă cácă ngu nă thuă khácă đ ă nhƠă
n

cătr căti păqu nălỦ,ăđầuăt ăchoăgiáoăd c.ăVìăv yăhọăth căhi năh ăth ngăgiáoăd că

th ngănh t,ănhƠăn

căchiăphíăđầyăđ ,ăth

khơngăph iăđóngăhọcăphí.ăKinhăphíănhƠătr
ch t,ăkinhăphíăho tăđ ngăđ uăđ

cănhƠăn

ngăxunăchoămọiănhƠătr
ngăg măti năl

ng.ăHọcăsinhă

ngăgiáoăviên,ăc ăs ăv t

căchĕmălo,ăxưăh iăchĕmăsócăbằngăngu nă

tƠiăchínhădoăxưăh iăđóngăgóp.
M tăs ăn

căchơuăỂuănh ăAnhăvƠăĐ cătr

h i ch ănghĩaă(LiênăXôăcũ,ăTrungăQu cătr

căđơy,ăcũngănh ăm tăs ăn

căxưă

cănĕmă1998,ăvƠăc ăVi tăNamătrongăth pă

kỷă60-90 c aăth ăkỷăXX)ăcũngăbaoăc p t tăc ăchoăgiáoăd c.ăTuyănhiên,ătrong nh ngă
th păkỷăgầnăđơy,ăqătrìnhăđ iăchúngăhóaăgiáoăd căcùngăv iăchiăphíătĕngăcaoădƠnhă
choăvi căđƠoăt oăvƠănghiênăc uăđưădẫnăđ năm tăh ăqu ăkhơngăth ătránhăkh iălƠăchính
sách baoăc pă yăph iăthayăđ i.ă ắConăng
quanăđi măhi nănayăc a nhi uăn
vƠăph

iălƠ trungătơmăc aăs ăphátătri n”,ă đơyălƠă

cătrênăth ăgi i.ăNênăcáchăđánhăgiáăv ăv ătrí, vai trị

ngăpháp lƠmăgiáoăd căđưăcóăs ăkhácăbi t: TrungăQu căđưăxácăđ nhăắĐ tăgiáoă

d călênăv ătrí chi năl

că uătiênăphátătri n…ăđơyălƠăk ăho chăl năc ăb năđ ăth căhi nă

hi năđ iăhóa”.ă năĐ ăchoărằngăắHuyăđ ngăxưăh iăthamăgiaăcơngătácăgiáoăd căg nă
v iăphátătri nănơngăthơn,ăt pătrungăchoăvi căph ăc păgiáoăd căti uăhọcăthơngăquaăliênă
k tăđƠoăt oăngh ,ătìmăvi călƠmăv iănơngăcaoătrìnhăđ ăvĕnăhóaăph ăthơng,…ăhuyăđ ng
c ngăđ ngăphát tri năgiáoăd căphiăchính quy” [44, tr.17].
Nhìnă chung,ă XHHGDă đ
m iă n

că quană ni mă khácă nhauă ă cácă n

că khácă nhauă vƠă

c,ă từă yêuă cầuă vƠă hoƠnă c nhă c aă họă mƠă cácă n iă dung,ă hìnhă th că th că hi nă

khơngăgi ngănhau.ăNh ngăv ăb năch t thì đ u th căhi năchínhăsáchăắTĕngăc

ngăs ă

thamăgiaăc aăcácăt ăch căxưăh i,ăc ngăđ ng vƠoăs ăphátătri năc aăgiáoăd c,ăc aănhƠă


6

tr

ng”ăt oăthêmăc ăh iăđ ăt tăc ămọiăng

iăaiăcũngăđ

c ti păc n và h

ngăth ăcácă

thƠnhăqu ăc aăgiáoăd c. Vìăth ăvi căquanătơm,ăđầuăt ,ăhuyăđ ngămọiăngu năl c,ămọiă
đi uăki năchoăphátătri năgiáoăd călƠăsáchăl

călơuădƠiăc aănhi uăqu căgia trênăth ăgi i.ă

ăVi tăNam,ăXHHGDăkhôngăph iălƠăv năđ ăm i,ămƠăđưăb tăngu nătừătr
vƠăquaătừngăth iăkỳăcóănh ngăb

că

căphátătri n.ăV iăt ăt

ngăắL yădơnălƠmăg c”,ăắS ă

nghi păcáchăm ngălƠăs ănghi păc aăquầnăchúng”ăđưăđ

căĐ ngăv năd ngăsángăt o,ă

lƠăs căm nhăti mătƠngăchoăs ăphátătri năn năgiáoăd căn

cănhƠ.

D
tr

iăth iăphongăki năvƠăPhápăthu c,ăgiaiăc păth ngătr ăvƠăth cădơnăm ăr tăítă

ng học,ăch ăy uătr

ngăhọcăđ

nhà giƠu.ă Conă emă ng
mu năđ

iă laoă đ ngă khôngă đ

căhọcăph iăt ăloăd

Đ năkhiăđ tăn

căm ăraăchoăconăemăquỦăt căphongăki năvƠăconă
că chínhă quy nă quană tơm,ă ng

iăhìnhăth căhọcă ătr

iă dơnă

ngăt ădoăcácăthầyăđ ăt m ăl p.ă

căđ căl p,ăCh ăt chăH ăChíăMinhăđưăraăL iăkêuăgọiăch ngăn năth tă

học.ă Trongă l iă kêuă gọi,ă Ng

iă đưă nêuă rõă ph

học,ăch ngăn nămùăch ăắNh ngăng
bi tăch ,...ănh ngăng

ngă chơm,ă nhi mă v ă ch ngă n nă th tă

iăđưăbi tăch ăhưyăd yăchoănh ngăng

iăch aă

iăch aăbi tăch ăhưyăg ngăs cămƠăhọcăchoăbi t,ăv ăch aăbi tă

ch ăthìăch ngăb o,ăemăch aăbi tăch ăthìăanh b o,ăchaămẹăch aăbi tăthìăconăcáiăb o,ă
ng

iăĕnăng

iălƠmăch aăbi tăch ăthìăch ănhƠăb o;ăcácăng

t ăgiaăd yăcho nh ngăng
T ăt

iăgiƠuăcóăthìăm ăl păhọcă

iăch aăbi tăch ”.

ngăgiáoăd căắaiăcũngăđ

vƠoăcu căs ng.ăSau khiăđ tăn

căhọcăhƠnh”ăc aăH ăChíăMinhăđưăth căs ăđiă

căhoƠnătoƠnăth ngănh t,ăc ăhaiămi năNam,ăB căcùngă

th căhi năm tăh ăth ngăgiáoăd căvƠăđưăđ tăđ

cănh ngăthƠnhăqu ănh tăđ nh.ăSong

do c ăch ăt pătrung,ăbaoăc p,ăn năgiáoăd căch aăkhaiăthácătri tăđ ăbƠiăhọcăphátăhuyă
s că m nhă c aă toƠnă dơnă t că đ ă phátă tri nă giáoă d c.ă Thayă vìă th că hi nă s ă ắqu nă lỦă
giáoăd căc aănhƠăn

c”,ăchúngătaăđưăắnhƠăn

vƠoăth ăb ăđ ng,ăkhơngăthuăhútăđ

căhốăgiáoăd c”ălƠmăchoăgiáoăd căr iă

căcácăngu năl căc aătoƠnăxưăh iăthamăgiaăvƠoăcácă

ho tăđ ngăgiáoăd c.ăTìnhătr ng c ăs ăv tăch t,ăthi tăb ăgiáoăd căxu ngăc p,ăl căh u;ă
s ăphátătri năc aăgiáoăd căkhôngăđápă ngăđ
c aăđ tăn

căyêuăcầuăphátătri năkinhăt ă- xưăh iă

c,ăch aăb tăk păxuăth ăphátătri năchungăc aăth iăđ i.

Đaăd ngăhốăcácălo iăhìnhătr

ngăl păđ ăphátătri năgiáoăd cătoƠnădi nălƠăxuă


7
th ăt tăy uăvƠăngƠyăcƠngăphátăhuyă uăth .ăVi căắhuyăđ ngătoƠnăxưăh iălƠmăgiáoăd c,ă
đ ngăviênăcácătầngăl pănhơnădơnăcùngăgópăs căxơyăd ngăn năgiáoăd c, qu căphịngă
toƠnădơnăd

iăs ăqu nălỦăc aănhƠăn

c”ăđưătr ănênăvơăcùngăc păthi t.ăĐ ngătaăđưă

kh ngăđ nhăắxưăh iăhố”ălƠăm tătrongănh ngăquanăđi măđ ăho chăđ nhăh ăth ngăcácă
chính sách xưăh i.ăNgh ăquy tăH iăngh ăTWă2 khóaăVIIIă(1996)ăch ărõ:ăắGiáoăd căvƠă
đƠoăt oălƠăs ănghi păc aăĐ ng,ăNhƠăn

căvƠăc aătoƠnădơn”ă [18].ăĐ năNgh ăquy tă

TWă6ăkhoáăIX,ăĐ ngăđưăkh ngăđ nh:ăắĐẩyăm nhăxưăh iăhoáăs ănghi păgiáoăd c,ăxơyă
d ngăxưăh iăhọcăt p,ăcoiăgiáoăd călƠăs ănghi păc aătoƠnădơn,ălƠăgi iăphápăquanătrọngă
đ ăti păt căphátătri năgiáoăd c”ă[21].ăĐ iăh iăđ iăbi uătoƠnăqu călầnăth ăXăc aăĐ ngă
(2006)ăđưăch ărõ:ăắTh căhi năxưăh iăhoáăgiáoăd c.ăHuyăđ ngăngu năl c,ăv tăch tăvƠă
tríă tu ă c aă xưă h iă thamă giaă chĕmă loă s ă nghi pă giáoă d c.ă Ph iă h pă ch tă ch ă gi aă
ngành giáo d că v iă cácă bană ngƠnh,ă cácă t ch că chínhă tr ă -xưă h i,ă xưă h iă - ngh ă
nghi p,...ăđ ăm ămangăgiáoăd c,ăt oăđi uăki năhọcăt păchoămọiăthƠnhăviênătrongăxưă
h i”ă[22]. XHHGD lƠăth căhi năph

ngăchơm,ăph

h iăr ngăl n.ăCácăho tăđ ngăgiáoăd căđ

ngăth căgiáoăd cămangătínhăxưă

căti năhƠnhătrongăxưăh iăvƠăđ

cătồn xã

h iăth căhi n nó.ăB iă mọiăbi năđ iăv ăki năth c,ăs ăh iănh păv ăkinhăt ,ăvĕnăhoá,ă
ti năb ăđ uădi năraătrongăxưăh iă ănh ngăph măviăm căđ ăkhácănhau.ăXưăh iăs ătrangă
b choăconăng

iănh ngăki năth c,ănh ng ti năb ,ătriăth căm iăm tăcáchătr căti p,ăt ă

nhiênăvƠăc pănh tăcóăchọnălọc.ăĐ ăth căhi năXHHGD thìăcầnăcóăc ăch ,ăchínhăsách,ă
đ nhăh

ngăchoăconăng

từngăcơngăvi căth

i tíchăc c, t ăgiác họcăt p mọiălúc,ămọiăn iăvƠăngayătrongă

ngăngƠy.ăXưăh iăcùngăv iănhƠ tr

ng,ăgiaăđìnhăk tăh păch tăch ă

trongăcácăho tăđ ngăđ ăgiáoăd căth ăh ătrẻ. XHHGD lƠăxơyăd ngăxưăh iăhọcăt p,ămọiă
ng

iătrongăxưăh iă ămọiăl aătu i,ămọiăc

ngăv ăđ uăt ăgiác,ăcóănhuăcầuăhọcăt p,ăđóă

cũngălƠăxuăth ăph ăbi năhi nănayătrênăth ăgi i.
Nhìn chung XHHGD cầnăđ
tƠiăthíchăh păđ ăc ăvũămọiăng

căkhuy năkhích,ăcóăchínhăsáchăvƠăc ăch ,ăch ă

iăt ăhọc.ăHọcăd

iănhi uăhìnhăth c,ăhọcănh ngătriă

th căm iă ăb tăc ăđi uăki nănƠo.
QătrìnhătoƠnăcầuăhốăcùngăv iănóălƠ XHH tr ăthƠnhăxuăth ăkháchăquanăđ iă
v iănhi uălĩnhăv căc aăđ iăs ngăxưăh i trongăđóăcóălĩnhăv căgiáoăd c.ăGiáoăd călƠă


8
m tă ho tă đ ngă mangă tínhă xưă h iă r ngă l nă vƠă sơuă s c. Vìă th ,ă XHHGD khôngă th ă
khôngădi năraăvƠălƠăxuăth ăkháchăquanăchiăph iănh ngăho tăđ ngăgiáoăd c,ăđƠoăt oă
d

iănhi uăn iădung,ăhìnhăth căc ăth ăkhácănhau.ăVƠăđangălƠăv năđ ăkháăph căt pă

cầnăđ

căđiăsơuănghiênăc uăth nătrọng,ăđầyăđ ăvƠătoƠnădi năh n.ă
Đ ngătr

cănh ngăyêuăcầuăc păthi tăđó,ă ăGiaăLaiăcácănhƠăqu nălỦăgiáoăd căvƠă

cácănhƠăkhoaăhọcăcũngăđưănghiênăc uănhi uăđ ătƠiăv ălĩnh v cănƠyănhằmăđ aăraănh ngă
gi iăphápăcóătínhăkh ăthiănh tăgiúpănhƠătr

ngăvƠăcácăc păqu nălỦăcóăcáiănhìnăc ăth ,ă

khoaăhọcăh năv ăXHHGDăđ ălƠmăc ăs ăhuyăđ ngăngu năl căxơyăd ngănhƠătr

ng.

Tuyănhiên,ăhi nănayătrênăđ aăbƠnăhuy năMangăYang,ăt nhăGiaăLaiăch a có ai
nghiênăc uăsâu v cơngătácăqu nălỦăXHHGDă ăcácătr

ngăTHCS.ăVìăv y,ăchúngătơiă

chọnăđ ătƠiănghiênăc uănƠy,ănhìnătừăđ căthùăc aăm tăhuy nă mi nănúiăcịnăcóănhi uă
khóăkhĕnăv ăkinhăt ,ăcóănh ngănétăriêngăv ăđ aălỦ,ăv ăđ căđi mădơnăc ,ăvĕnăhóa…ăvìă
th ă nhă h

ngăr tă l nă đ nă côngă tácă qu nă lỦă giáoă d că nóiă chung,ă qu nă lỦă cơngă tácă

XHHGDănóiăriêng.ăKh ngăđ nhărằng,ăđ ătƠiăs ăcóătínhăm i,ăcóăỦănghĩaăkhoaăhọcăvƠă
th căti n.
1.2.ăCÁCăKHÁIăNI MăC ăB Nă
1.2.1. Qu nălỦ

Qu nă lỦă lƠă ho tă đ ngă cóă từă lơuă trongă xưă h iă loƠiă ng

i.ă Quaă quáă trìnhă laoă

đ ngăvƠăđ uătranhăv i thiênănhiênăđ ăsinhăt năvƠăphátătri n,ăconăng

iăcầnăph iăh pă

s căv iănhauăđ ăt ăv vƠălaoăđ ngăki măs ng.ăNh ngăho tăđ ngăt ăch c,ăph iăh p,ă
đi uăkhi n…ăc aămọiăng

iănhằmăth căhi nănh ngăm cătiêuăchungălƠănh ngăd uă nă

đầuătiênăc aăho tăđ ngăqu nălỦ.ă
Qu nălỦălƠăm tăd ngălaoăđ ngăđ căbi t,ăcóătínhăkhoaăhọcăvƠăngh ăthu tăcao,ă
nh ngăđ ngăth iăcóătínhăl chăs ăvƠătínhăđ căthùăc aăxưăh i.ăKhiăđ ăc păđ nătínhăkhoaă
họcătrongăqu nălỦ,ăCácăMácăvi t:ăắB tăc ălaoăđ ngănƠo cóătínhăxưăh i,ăc ngăđ ngă
đ

că th că hi nă ă quyă môă nh tă đ nhă đ uă cầnă ă chừngă m că nh tă đ nhă s ă qu nă lỦ,ă

gi ngănh ăng
cóănh cătr

iăch iăvĩăcầmăm tămìnhăthìăt ăđi uăkhi năcịnăm tădƠnănh căthìăph iă

ng”.

Nh ăv y,ăcóăth ăhi uălaoăđ ngăxưăh iăvƠăqu nălỦăkhơngătáchăr iănhauăvƠăqu nă

9
lỦălƠălaoăđ ngăđi uăkhi nălaoăđ ngăchung.ăKhiălaoăđ ngăxưăh iăđ tăđ năquyămôănh tă
đ nhă thìă s ă phơnă cơngă laoă đ ngă t tă y uă dẫnă đ nă vi că táchă qu nă lỦă thƠnhă m tă ho tă
đ ngăđ căbi tăcóătínhă chunăbi tă caoăh n. Từăđóătrongăxưăh iăhìnhăthƠnhă m tăb ă
ph nă tr că ti pă s nă xu t,ă m tă b ă ph nă khácă chuyênă ho tă đ ngă qu nă lỦ,ă hìnhă thƠnhă
ngh ăqu nălỦ.
R tănhi uănhƠăkhoaăhọcăđưănghiênăc uăvƠăchoăraăđ iăcácăđ nhănghĩaăt

ngăđ iă

khác nhau v ă qu nă lỦ theoă cácă cáchă ti pă c nă khácă nhau. Theoă tácă gi ă Ph mă Vi tă
V

ng:ăắQu nălỦălƠăs ătácăđ ngăcóăt ăch c,ăcóăh

đ iăt
ph

ngăđíchăc aăch ăth ăqu nălỦălênă

ngăqu nălỦăbằngăm tăh ăth ngăcácălu t,ăcácăchínhăsách,ăcácăngunăt c,ăcácă
ngăphápăvƠăcácăbi năphápăc ăth ănhằmăs ăd ng cóăhi uăqu ănh tăcácăti mănĕng,ă

cácăc ăh iăc a t ăch căđ ăđ tăđ

căm cătiêuăđưăđ ăra”ă[46].

V iăcác cáchăhi uătrên,ăqu nălỦăbaoăg măcácăy uăt ăsau:ă
- Ch ăth ăqu nălỦ:ăLƠătácănhơnăt oăraăcácătácăđ ngăqu nălỦ.ăCh ăth ăcóăth ălƠă

cáănhơnăho căt ăch c.ăCh ăth ăqu nălỦătácăđ ngălênăđ iăt
c ,ă hìnhă th că vƠă ph

ngăqu nălỦăbằngăcác cơng

ngă phápă thíchă h p,ă cầnă thi tă vƠă d aă trênă nh ngă nguyênă t că

nh tăđ nh.ă
- Đ iăt

ngăqu nălỦă(kháchăth ăqu nălỦ):ăTi pănh năs ătácăđ ngăc aăch ăth ă

qu nălỦ,ătr căti păth căhi nănh ngănhi măv ăđ ăđ tăm cătiêu.
- M cătiêuăqu nălỦ:ăLƠăcáiăđíchăcầnăph iăđ tăt iăt iăm tăth iăđi mănh tăđ nhă
doăch ăth ăqu nălỦăđ ăra.ăĐơyălƠăcĕnăc ăđ ăch ăth ăqu nălỦăth căhi năcácătácăđ ngă
qu nălỦăcũngănh ăl aăchọnăcácăhìnhăth c,ăph

ngăphápăthíchăh p.ă

Cóăth ăxemăQu nălỦălƠăqătrìnhătácăđ ngăgơyă nhăh

ngăt iăkháchăth ăthôngă

quaă vi că th că hi nă cácă ch că nĕngă qu nă lỦ,ă bằngă nh ngă côngă c ă vƠă ph
mangă tínhă đ că thùă nhằmă đ tă đ

ngă phápă

că m că tiêuă chungă c aă toƠnă h ă th ng.ă Đ ngă th i,

m cătiêuăqu nălỦăcũngătácăđ ngăng

cătr ăl iăđ ăch ăth ăqu nălỦăđi uăch nhăph

pháp,ăcáchăth căqu nălỦăc aămình.
Cóăth ăbi uădi năkháiăni măqu nălỦăbằngăs ăđ ăd

iăđơy:ă

ng


10

Côngăc ă
qu nălỦ

CH ăTH ă
QU NăLụ

KHÁCH
TH ăQU Nă
LÝ

M Că
TIÊU
QU NăLụ

PP qu nălỦ

Sơ đồ 1.1. Mơ hình về quản lý
1.2.2. Qu nălỦăgiáoăd c
Theoătácăgi ăTrầnăKi m,ăkháiăni măqu nălỦăgiáoăd că c păvĩămô:ă“Quản lý
giáo d c được hiểu là hệ thống những tác động tự giác, có ý thức, có m c đích, có
kế hoạch, có hệ thống, hợp quy luật c a ch thể quản lý đến tập thể giáo viên, công
nhân viên, tập thể học sinh, cha mẹ học sinh và các lực lượng xụ hội trong và ngoài
nhà trường nhằm thực hiện có chất lượng và hiệu quả m c tiêu giáo d c c a nhà
trường” [33, tr.21].
Theoă tácă gi ă Đ ngă Qu că B o:ă “Quản lý giáo d c theo nghĩa tổng quát là
hoạt động điều hành, phối hợp các lực lượng xụ hội nhằm đẩy mạnh công tác giáo
d c thế hệ trẻ theo yêu cầu phát triển xụ hội” [4, tr.17].
N iădungăc aăQLGDăbaoăg măcácăv năđ ăc ăb năsau:ăxơyăd ngăvƠăth căhi nă
cácăchínhăsách,ăchi năl

căvƠăquyăho ch,ăk ăho chăphátătri năgiáoăd c;ăbanăhƠnh,ăt ă

ch căth căhi năcácăvĕnăb năquyăph măphápălu tăv ăgiáoăd c;ăbanăhƠnhăđi uăl ănhƠă
tr

ng;ăquyăđ nhăm cătiêu,ăn iădungăgiáoăd c,ăch

s ăv tăch t,ătrangăthi tăb ătr

ngătrình,ătiêuăchuẩnănhƠăgiáo,ăc ă

ngăhọc;ăt ăch căb ămáyăqu nălỦăgiáoăd c;ăt ăch c,ăch ă

đ oăcôngătácăđƠoăt o,ăb iăd ỡngăcánăb ăqu nălỦ,ăgiáoăviên,ănhơnăviên;ăhuyăđ ngăvƠă
ki mătraăvi căs ăd ngăcácăngu năl c.
Đ iă v iă QLGD,ă ch ă th ă qu nă lỦă chínhă lƠă b ă máyă qu nă lỦă cácă c p;ă cịnă đ iă

t

ngăqu nălỦăchínhălƠăcácăngu năl c;ăc ăs ăv tăch tăvƠăcácăho tăđ ngălƠăth căhi nă

ch cănĕngăc aăgiáoăd căậ đƠoăt o.


11
Tómăl i,ăQLGDălƠăm tăd ngăc aăqu nălỦăxưăh i,ătrongăđóădi năraănh ngăho tă
đ ngăphùăh păv iăhi năth căkháchăquanăc aăch ăth ăqu nălỦăđ năđ iăt
đ

ngăqu nălỦă

căth căhi nătrongălĩnhăv căgiáoăd c,ănhằmăthayăđ iăhayăt oăraăhi uăqu ăcầnăthi tă

choăs ă năđ nhăvƠăphátătri năgiáoăd c,ăđápă ngăyêuăcầu mƠăxưăh iăđ tăra.
1.2.3.ăQu nălỦănhƠătr

ng

Theoătácăgi ăTrầnăKi m:ă“Quản lý nhà trường là hệ thống những tác động sư
phạm hợp lý và có hướng đích c a ch thể quản lý đến tập thể giáo viên, học sinh
và các lực lượng xụ hội trong và ngoài nhà trường nhằm huy động và phối hợp sức
lực và trí tuệ c a họ vào mọi mặt hoạt động c a nhà trường, hướng vào việc hồn
thành có chất lượng và hiệu quả m c tiêu dự kiến” [33, tr.27].
Theoătácăgi ăPh măMinhăH c: “Quản lý nhà trường là thực hiện đường lối
giáo d c c a Đảng trong phạm vi trách nhiệm c a mình, tức là đưa nhà trường vận
hành theo nguyên lý giáo d c, m c tiêu đào tạo đối với ngành giáo d c, thế hệ trẻ
và với từng học sinh” [27, tr.22].

Qu nălỦănhƠătr

ngălƠănh ngăho tăđ ngăcóăỦăth c,ăcóăk ăho chăvƠăcóăh

đíchăc aăch ăth ăqu nălỦătácăđ ngăđ năho tăđ ngăc aănhƠătr

ngă

ngănhằmăth căhi năcácă

ch cănĕng,ănhi măv ămƠătiêuăđi mălƠăquáătrìnhăd yăvƠăhọc.ăQu nălỦănhƠătr

ngăbaoă

g măhaiălo i:ătácăđ ngăc aăch ăth ăqu nălỦăbênătrong vƠăbênăngoƠiănh ăcácătácăđ ngă
c aăc ăquanăqu nălỦăc pătrên,ăc aăH iăđ ngăgiáoăd c…ăvƠătácăđ ngăc aănh ngăch ă
th ă qu nă lỦă bênă trongă nhƠă tr

ngă nh ă giáoă viên,ă họcă sinh,ă quáă trìnhă d yă học,ă tƠiă

chính, c ăs ăv tăch t,ăthi tăb ăd yăhọc….
B nă ch tă c aă côngă tácă qu nă lỦă nhƠă tr

ngă lƠă quáă trìnhă ch ă huy,ă đi uă khi nă

v năđ ngăcácăthƠnhăt ăc aăquáătrìnhăgiáoăd căvƠăm iăquanăh ăgi aăcácăthƠnhăt ătrongă
nhƠătr
l căl
tr

ngăbaoăg m:ăm cătiêuăgiáoăd c,ăn iădungăgiáoăd c,ăph
ngăgiáoăd c,ăđ iăt

ngăphápăgiáoăd c,ă

ngăgiáoăd c,ăhìnhăth căgiáoăd c,ăđi uăki năgiáoăd c,ămơiă

ngăgiáoăd c,ăquyăch ăgiáoăd c,ăb ămáyăt ăch căgiáoăd c.
Cácăho tăđ ngăc ăth ăc aăqu nălỦănhƠătr

ngănh :ăho tăđ ngăd yăhọc,ăgiáoă

d c,ăcácăho tăđ ngăph căv ăc ngă đ ng;ăqu nălỦăgiáoăviên,ănhơnăviênăvƠăhọcăsinh;ă
qu nălỦăs ăd ngăđ tăđai,ătƠiăs n,ătƠiăchính theoăquyăđ nhăc aăphápălu t;ăqu nălỦăvi că


12
huyă đ ng,ă ph iă h pă cácă l că l

ngă trongă c ngă đ ngă th că hi nă cácă ho tă đ ngă giáoă

d c,ătrongăđóăqu nălỦăgiáoăviên,ănhơnăviênăvƠăhọcăsinhălƠăkhơuătrungătơm,ălƠăđ ngă
l căc aăs ăphátătri nănhƠătr

ng.

Nh ăv y,ăqu nălỦănhƠătr
choămọiăho tăđ ngăc a nhƠătr
hƠnh,ăph iăh păv iăcácăl căl

ngăchínhălƠăqu nălỦăconăng
ng.ăV iăch ăth ăchínhă- ng

i,ăngu năl căph căv ă
iăhi uătr

ngăph iăđi uă

ngăxưăh iănhằmăđẩyăm nhăcôngătácăgiáoăd căph căv ă

yêuăcầuăphátătri năkinhăt ,ăxưăh iăc aăđ aăph

ngăvƠăc aăđ tăn

c.

1.2.4. Xưăh iăhóaăgiáoăd c
Ngh ăquy tăH iăngh ălầnăth ă4ăBCHăTWăkhóaăVIIă(1993)ăđưănêu: “XHHGD
là huy động tồn xụ hội làm giáo d c, động viên các tầng lớp nhân dân góp sức xây
dựng nền giáo d c quốc dân dưới sự quản lý c a Nhà nước”[17].
Theoătácăgi ăBùiăMinhăHi n:ă“XHHGD trước hết phải được hiểu là một sự
nghiệp rộng lớn, đầy trách nhiệm và sự quan tâm c a Đảng, Nhà nước, các cơ quan
đoàn thể, các tổ chức kinh tế, xụ hội và toàn dân chăm lo cho phát triển giáo d c và
đào tạo không những chỉ đối với thế hệ trẻ mà tất cả mọi công dân Việt Nam không
phân biệt già, trẻ, nam, nữ, giàu, nghèo, dân tộc, cương vị, vị trí xụ hội và dù ở đâu
(thành thị, nông thôn, vùng núi, hải đảo, các vùng khó khăn, xa xơi, hẻo lánh…) ai
ai muốn học, muốn học gì, muốn học bằng cách nào, học như thế nào phù hợp với
hoàn cảnh, năng lực c a mình nhất, cũng tạo điều kiện tốt nhất có được để học”
[28, tr.343].
“XHHGD là chính sách huy động mọi nguồn lực c a nhân dân c a các tổ

chức kinh tế xụ hội, tham gia vào sự nghiệp giáo d c, đầu tư vào các hoạt động
giáo d c trên cơ sở phù hợp với khả năng tài chính và trình độ chun mơn nhằm
xây dựng xụ hội học tập” [33, tr.17].
XHHGDălƠăcáchănóiăng năgọnăc aăXHHăcơngătácăgiáoăd căvƠăcầnăxácăđ nhă
rõ:ă N iă hƠmă c aă XHHGD thu că ph mă trùă ph
giáoăd c,ăt ăch căvƠăqu nălỦăgiáoăd căđ ăđ tăđ

ngă th c,ă ph

ngă chơm,ă cáchă lƠmă

căm cătiêuăgiáoăd căđ tăra.

Th căhi năXHHGDălƠăth căhi năch cănĕngă giáoăd căc aăxưăh i,ătr ăl iăb nă
ch tăxưăh iăcho giáoăd c.ăGiáoăd căg năli năv iăđ iăs ng xưăh i.ăDoăb năch tăxưăh iă


13
nên giáoăd căph iălƠăs ănghi păvƠălƠătráchănhi măc aătoƠnăĐ ng,ăc aăNhƠăn
toƠnăxưăh i,ăc aătừngăgiaăđình,ăcáănhơn;ăph iăk tăh păgi aăgiaăđình,ănhƠătr

c,ăc aă
ngăvƠăxưă

h iăthìăm iăđ măb oăchoăgiáoăd căphátătri nă hayăc ăth ăh nălƠ s năphẩmăc aăgiáoă
d căậ Nhơnăcáchăconăng

iăm iăphátătri nătoƠnădi n,ăhƠiăhòaăcùngăv iăs ăphátătri nă

c aăxưăh i.ăXHHGDălƠăvi căth căhi nămối liên hệ phổ biến gi aăho tăđ ngăgiáoăd că

vƠăc ngăđ ng,ălƠmăchoăgiáoăd căphùăh p,ăthíchă ngăv iăs ăphátătri năc aăxưăh i.
Đ că đi mă c aă XHHGDă lƠă m ăr ngă quyă mô,ă tráchă nhi m,ă chuy nă h

ngă từă

giáoă d c tinh hoa thành giáoă d c đ iă chúng,ă t că lƠă giáoă d c choă mọiă ng

i,ă xơyă

d ngăxưăh iăhọcăt p.ăHo tăđ ngăgiáoăd c từăch ălƠăc aăngƠnhăGD-ĐT doăNhƠăn

că

đ mă nhi mă tr ă thƠnhă trách nhi mă c aă mọiă cáă nhơn,ă t pă th ,ă c ngă đ ng.ă Nh ă v y,ă
XHHGDă lƠătĕngăc

ngătínhăxưăh iăc aă giáoăd c lênă tầmăcaoă m i,ăđaăph

ngăhóaă

ngu năl c,ăđaăd ngăhóaăcácălo iăhìnhăđƠoăt o,ăc ngăđ ngăhóaătráchănhi m.
B năch tăc aăXHHGDălƠălƠmăchoătoƠnăb ăxưăh iănh năth c đúngăđ năv ătrí,ă
vaiă trịă c aă giáoă d c trongă s ă phátă tri nă kinhă t ă - xưă h i,ă tĕngă c

ngă m iă quană h ă

c ngăđ ngătráchănhi măc aăcácătầngăl pănhơnădơnăđ iăv iăvi căt oăl p,ăc iăthi nămơiă
tr

ngăgiáoăd călƠnhăm nhăvƠăthu năl iăphùăh păv iătìnhăhìnhăphátătri năkinhăt ă- xã

h i c aăđ aăph

ng.

TừălỦălu nătrên,ăchúngătaăch pănh năkháiăni măXHHGDălƠ:ăCh trương, biện
pháp biến sự nghiệp giáo d c trong nhà trường thành cơng việc chung c a tồn xụ
hội để thu hút mọi thành phần, thành viên trong xụ hội tích cực tham gia vào hoạt
động giáo d c thế hệ trẻ tùy thuộc vào chức năng, điều kiện c a mình.
1.2.5. Qu nălỦăcơngătácăxưăh iăhốăgiáoăd c
Từă cácă kháiă ni mă Qu nă lỦă vƠă XHHGDă đưă nêuă ă trên,ă taă cóă th ă xácă đ nh:ă
Qu nălỦăcơngătácăXHHGDălƠăs ătácăđ ngăcóăỦăth căc aăng
đ ngăXHHGDălƠmăchoănóăti nătri năvƠăđ tăđ
phùăh păv iăđ nhăh

iăqu nălỦălênăcácăho tă

căm cătiêuămƠănhƠăqu nălỦăđưăđ nh,ă

ng,ăm cătiêuăc aăn năgiáoăd căn

cănhƠ.

Th că hi nă côngă tácă XHHGDă v iăc ăch ă lƠă quană h ă h pătác,ă ph iă h păgi aă
cácă ngƠnh,ă cácă t ă ch că đoƠn th ă đ chĕmă loă choă s ă nghi pă giáoă d că theoă ph
châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”;ăxơyăd ngămôiătr
d

iăs ăgiámăsátăc aăNhƠăn

c.

ngă

ngăgiáoăd călƠnhăm nhă