Bài tập thực hành Tiếng Việt 5 – Tuần 1

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tuần 1</b>

CHÍNH TẢ : Ơn tập quy tắc viết c / k ; g / gh ; ng / ngh

1. Chọn chữ thích hợp c / k / q, g / gh, ng / ngh điền vào chỗ trống để có các từ láy
âm :

a) ...ệch ...ỡm
...ập ...ênh
...ũ ...ĩ
...ém ...ỏi

b) ...ỉ ...ơi
...ĩ ...ợi
...ập ...ừng
...e ...óng

c) ...ập ...ềnh
...ay ...o
...ồ ...ề
...ê ...ớm

2. Chọn c / k / q, ng / ngh, g / gh điền vào chỗ trống để hồn chỉnh đoạn văn sau :
Bìm bịp kêu đâu đó. Thế là mùa nước lên. Những con chim (1) ... ánh nâu,
ức cổ mang màu đỏ như lửa bay là là (2) ...ang mặt đê cao, ngang qua mọt mọi
người. Chúng bay (3) ...ần lắm, tưởng như với tay là tóm được. Nhưng chính lúc
ta sững lại vì (4) ...ỡ ngàng là chúng mất hút trong bãi dâu.

Trời trong xanh, mây trắng ngổn (5) ... ang, tầng tầng lớp lớp.
Dưới sông Cầu, nước trôi băng băng. Con sông già nua vốn thường
uể oải lờ đờ mà nay bỗng (6) ...uay cuồng với những dịng xốy

trơng vào đến khiếp. Vài ba con thuyền (7) ...ược dòng nặng
nhọc, buồm (8) ...éo lên đón gió nam.

<i>Theo Đỗ Chu - Kim Viên </i>
3. Điền tiếng thích hợp vào mỗi chỗ trống để hoàn chỉnh bài văn sau. Biết rằng :
Số 1 : Chứa tiếng bắt đầu bằng ng hoặc ngh

Số 2 : Chứa tiếng bắt đầu bằng g hoặc gh

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Số 3 : Chứa tiếng bắt đầu bằng c hoặc k hoặc q

CUỘC ĐỜI MA-RI QUY-R1

[3] ... đời Ma-ri Quy-ri trải [3] ... biết bao gập [2] ..., gian khổ.
Đôi vai [2] ... yếu của bà luôn phải [2] ... những trách nhiệm nặng nề.
Nhưng bà đã [3] ... trì vượi qua mọi khó khăn, làm việc [3] ... mình,
thành [3] ... khơng kiêu [3] , ..., thất bại khơng nản chí. Ma-ri Quy-ri
[3] ... là một người phụ nữ [3] ... cường. Cuộc đời sáng chói của bà để
lại cho thế hệ sau sự [3] ... vũ mạnh mẽ, những bài học sâu sắc và sự khích lẹ
lớn lao. Bà là tấm [2] ... của phụ nữ, là niềm tự hào của toàn nhân loại.

<i>Theo Nguyễn Văn Mạnh</i>

<b>LUYỆN TỪ VÀ CÂU (1) : Từ đồng nghĩa</b>
<b>1. Ghi lại những từ đồng nghĩa có trong các câu thơ sau</b>

<i>Đẹp vơ cùng Tổ quốc ta ơi!</i>

<i>Rừng cọ đồi chè đồng xanh ngào ngạt</i>

<b>Tố Hữu</b>
<i>Em ơi em đất nước là máu xương của mình </i>

<i>Phải biết gắn bó và san sẻ</i>

<b>Nguyễn Khoa Điềm</b>
<i>Cờ đỏ sao vàng tung bay trước gió </i>

<i>Tiếng kèn kháng chiến vang dậy non sơng.</i>

<b>Hồ Chí Minh </b>
<i>Ơi Tổ quốc giang sơn hùng vĩ</i>

<i>Đất anh hùng của thế kỉ hai mươi</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>2. Hãy xếp các từ dưới đây thành ba nhóm đồng nghĩa và cho biết nghĩa </b>
<b>chung của mỗi nhóm : đẹp đẽ, bé nhỏ, xanh tươi, tí teo, tươi tốt, mĩ lệ, xinh đẹp, </b>
<i>mơn mởn, be bé</i>

Nhóm 1 : ...
có nghĩa chung là: ...
Nhóm 2 : ...
có nghĩa chung là: ...
Nhóm 3 : ...
có nghĩa chung là: ...
<b>3*. Ghi lại ba từ đồng nghĩa với mỗi từ sau vào chỗ trống :</b>
- Chăm chỉ: ...
- Vui: ...
- Dũng cảm : ...

<b>4. Chọn từ ngữ thích hợp trong ngoặc đơn điền vào chỗ trống để hoàn chỉnh </b>
<b>các câu sau :</b>

a. Trung bình mỗi ngày có 34 người ... vì tai nạn giao thơng.
b. Anh Kim Đồng đã ... anh dũng trong khi làm nhiệm vụ.
c. Từ khi ông tôi ... , những chiều cuối năm, bọn trẻ chúng

tôi vẫn ngồi quanh đống lửa được đốt bằng lá khô và tưởng nhớ đến ông.
d. Bác Hồ ... để lại niềm tiếc thương vô hạn cho đồng bào ta.
(Từ để điền: ra đi, mất, chết hi sinh)

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>1. Đọc bài văn sau rồi chia thành từng phần và nêu rõ nội dung của từng phần</b>
<b>đó :</b>

BUỔI SÁNG Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Một ngày mới bắt đầu.

Mảng thành phố hiện ra trước mắt tôi đang biến màu trong bước chuyển huyền ào
của rạng đông. Tầng tầng, lớp lớp bụi hồng ánh sáng đã tràn lan khắp không gian
như thoa phấn trên những toà nhà cao tầng của thành phố. Màn đêm mờ mờ ào ảo
đang lắng dần rồi chìm vào đất. Thành phố như nổi bồng bềnh giữa một biển hơi
sương. Những vùng cây xanh bỗng oà tươi trong nắng sớm. Ánh đèn từ mn
nghìn ơ vng cửa sổ lỗng đi rất nhanh và thưa thớt tắt. Mặt trời đang chầm chậm
lơ lửng như một quả bóng bay mềm mại.

Đường phố bắt đầu hoạt động và huyên náo. Những chiếc xe vận tải nhẹ, xe
lam, xe xích lơ máy nườm nượp chở hàng hóa và thực phẩm tù vùng ngoại ô về các
chợ Bến Thành, Cầu Muối đánh thức cả thành phố dậy bởi những tiếng máy nổ
giịn.

Thành phố mình đẹp q ! Đẹp quá đi !

<b>Nguyễn Mạnh Tuấn</b>

<b>Các phần</b> <b>Nội dung</b>

<i><b>Mở bài:</b></i>
...
...
...
...
...
...
...
Thân bài:

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>2. Điền vào chỗ trống để có dàn ý của bài văn tả cảnh “Đêm tháng sáu” :</b>
ĐÊM THÁNG SÁU

Đêm tháng sáu thật ngắn. Mây che đặc cả bầu trời, khơng nhìn thấy sao đâu
cả.

Đất bốc hương như ngàn đời nó vẫn bốc hương trước cơn mưa tháng sáu.
Đây, mùi hương trẻ trung, mùi mật ngọt của kiều mạch tỏa ra từ những bông hoa
đầu tiên, mùi cỏ khô thơm lừng và tươi mát, tươi mát biết chừng nào ! Và hương
thơm nhẹ nhàng êm ái của rau thơm, ngay đến hoa cũng toả hương riêng của mình.
Tất cả những hương đó lúc quyện lấy nhau trong không trung, lúc từng làn từng
làn toả ra lần lượt. Vào những đêm như vậy, rễ cây cũng bốc một mùi đặc biệt, một
thứ mùi bền chắc, mạnh mẽ, cường tráng của đất có thể do đó mà giữa hết thảy các

mùi thơm, hương thơm của đất bao giờ cũng nổi lên mãnh liệt hơn cả. Và dường
như đất thở. Và giờ này, chỉ có tiếng ầm ầm liên tục, đều đặn đầy khí lực của các
máy kéo là ngự trị trên tất cả mọi vật sống, ngồi ra khơng cịn âm thanh nào khác.

Và nếu như con người, dù chỉ một lần thôi, nghe thấy hơi thở của một đêm
như đêm nay, thì đến đó sẽ lưu lại trong tâm khảm anh ta mãi mãi. Nhưng nếu con
người từ thuở ấu thơ đã hít thở làn hương thân thuộc, u thích ấy, thì cho dù anh
ta có ở đâu, đường đời có đưa anh ta tới chốn nào, cũng khơng bao giờ anh ta qn
nó được. Tuyệt diệu làm sao một đêm tối mùa hạ trước cơn mưa.

<b>G. Tơ-rơ-ê-pon-xki, Hồng Hải dịch</b>

<i><b>1. Mở bài</b></i>

...
...

<i><b>2.Thân bài:</b></i> Tả từng bộ phận của cảnh

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

c...
d...

<i><b>3. Kết bài</b></i>

<b>3. Đọc đoạn văn sau và viết tiếp vào chỗ trống để trả lời:</b>

Những buổi bình minh, mặt trời cịn bẽn lẽn núp sau sườn núi, phong cảnh
nhuộm những màu sắc đẹp lạ lùng. Hòn núi từ màu xám xịt đổi ra màu tím sẫm ; từ
màu tím sẫm đổi ra màu hồng ; rồi từ màu hồng dần dần đổi ra màu vàng nhạt. Cho
đến lúc một trời chễm chệ ngự trị trên chòm mây, ngọn núi mới trở lại màu xanh

biếc thường ngày của nó.

<b>Thẩm Thệ Hà</b>

<i><b>a) Nội dung của đoạn văn:</b></i> ...

<i><b>b) Trật tự miêu tả của đoạn văn :</b></i> ...

<b>LUYỆN TỪ VÀ CÂU(2) : Luyện tập về từ đồng nghĩa</b>

<b>1.Hãy xếp các từ sau đây thành bốn nhóm đồng nghĩa : đồn kết, năng nổ, hợp </b>
<i>lực, trung thực, thông minh, thật thà, hăng hái, ngay thẳng, sáng dạ, nhanh trí, </i>
<i>gắn bó, nhiệt tình.</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Cho : ...
Giúp đỡ : ...
Khen : ...

<b>3. Bạn Hà chép theo trí nhớ một đoạn văn tả con sơng nhưng có chỗ khơng </b>
<b>nhớ rõ nhà văn đã dùng từ ngữ nào đành để trong ngoặc. Em hãy giúp bạn </b>
<b>chọn từ ngữ đúng và ghi vào chỗ trống để hoàn chỉnh đoạn văn :</b>

Khi mặt trời lên, mặt sơng ...(1) (long lanh, lấp lánh, loang lống) như sao
sa. Những buổi trưa hè nắng đẹp, dịng sơng như một ... (2) (mảnh vải, tấm
<i>khăn, dải lụa) hồng vắt ngang chân trời. Buổi chiều ... (3) (êm ả, êm ái, êm </i>
<i>đềm), con sông càng trở nên ... (4) (nhẹ nhàng, dịu nhẹ, dịu dàng) đến kì lạ. </i>
Một vài con cá quẫy, một chiếc thuyền câu nhẹ nổi, ba bốn con thuyền trở

rau, thực phẩm đi về phía thành phố gửi lại nơi bờ tre, ruộng lúa, bãi dâu xanh mát
một giọng hò ... (5) (réo rắt, mượt mà, thánh thót) tha thiết. Con sơng quê

mẹ ... (6) (trăn trở, chuyên cần, cần mẫn) chở đầy tình thương trang trải
đêm ngày đi về mọi chốn.

<i>Theo Nguyễn Thị Ngọc Trâm</i>

<b>TẬP LÀM VĂN(2) : Luyện tập tả cảnh</b>
<b>1. Đọc bài văn sau và ghi lại nhận xét:</b>

CẢNH LÀNG DẠ MÙA ĐƠNG
Mùa đơng đã về thực sự rồi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

thân cau già, dẻo dai chắc chắn. Trên mặt nước chỉ còn lại những chú nhện chân
dài như gọng vó bộn rộn và vui vẻ trong cơng việc thi nhau ngược dịng vượt lên.

Làng Dạ nằm sát chân núi, xanh biếc bóng tre non và lạ chưa, những bóng
cau cao vót, lơ xơ, thân mảnh dẻ và đơn sơ một nét thẳng ngọn x những tàu xanh
bóng. Mùa đơng cái chết lên tới ngọn những hàng cơi bên suối. Trên những ngọn
cơi già nua cổ thụ, những chiếc lá vàng cịn sót lại cuối cùng đang khua lao xao
trước khi từ giã thân mẹ đơn sơ. Nhưng những hàng cau làng Dạ thì bất chấp tất cả
sức mạnh tàn bạo của mùa đơng, chúng vẫn cịn y ngun những tàu lá vắt vẻo
mềm mại như cái đuôi én. Trên nền đốt rắn lại vì giá lạnh, những đọt lá non vẫn
đang xoè, vàng nhạt và những cây cau vẫn duyên dáng, đu đưa thân mình, tưởng
như chúng sinh ra còn là để trang điểm cho bản làng thêm vẻ thanh tú, nhẹ nhàng.

<i>Theo Ma Văn Kháng</i>
a. Bài văn tả cảnh gì? ...
b. Tác giả tả những sự vật gì trong cảnh mùa đơng ? ...
c. Tác giả quan sát sự vật bằng những giác quan nào ? ...
d. Những biện pháp nghệ thuật nào được sử dụng trong bài ? ...
2. Viết những câu văn có hình ảnh bằng cách sử dụng từ láy hoặc biện pháp so

sánh, nhân hóa :

</div>

<!--links-->