Những biện pháp góp phần làm tốt công tác chủ nhiệm lớp bậc THPT

MỤC LỤC
I. MỞ ĐẦU.......................................................................................
1. Lí do chọn đề tài…………………………………………………………………………

2. Mục đích nghiên cứu.......................................................................
3. Đối tượng nghiên cứu.....................................................................
4. Phương pháp nghiên cứu................................................................
5. Phương pháp thử nghiệm……………………………………………
II. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM………………...
1. Cơ sở lí luận………………………………………………………...
2. Thực trạng…………………………………………………………..
3. Những biện pháp góp phần làm tốt cơng tác chủ nhiệm lớp THPT..
3.1. Nắm vững tình hình lớp.................................................................
3.2. Lựa chọn ban cán sự lớp và Lập sơ đồ tổ chức lớp học………….
3.3. Xây dựng mối quan hệ thầy trò và bạn bè trong lớp……………..
3.4. Kết hợp với các lực lượng giáo dục………………………………
3.5.Tham gia các phong trào mũi nhọn nhà trường tổ chức………….
3.6. rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh……………………………..
3.7. Giáo viên chủ nhiệm luôn rèn luyện, tu dưỡng bản thân...............
3.8. Kết quả đạt được.......................................................................
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ………………………………………...

2
2
2
3
3
3
3
3
5

7
7
9
11
13
13
14
15
15
16

1


I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Đất nước ta đang trong thời kì phát triển và hội nhập với các nước trên thế
giới, nhất là phát triển kinh tế trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin, Giáo
dục là nền móng của sự phát triển khoa học - kỹ thuật, giáo dục mang lại sự phát
triển cho nền kinh tế quốc dân, nền văn minh của đất nước. Với mục tiêu giáo
dục của Việt Nam là đào tạo con người, đào tạo thế hệ trẻ Việt Nam phát triển
tồn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, có nghề nghiệp và kỹ năng sống có thể
đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự phát triển đất nước trong thời kì cơng
nghiệp hố - hiện đại hố và hội nhập quốc tế.
Đứng trước những đòi hỏi của sự phát triển nền kinh tế - xã hội trong giai đoạn
mới, nhu cầu về nguồn nhân lực chất lượng cao thì mục tiêu giáo dục toàn diện
học sinh được xác định là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu đối với mỗi đơn vị
trường học, mỗi cấp học, giúp các em trở thành một cơng dân có ích cho xã hội.
Để thực hiện được nhiệm vụ giáo dục toàn diện học sinh, đòi hỏi người
giáo viên chủ nhiệm là người thầy mẫu mực, tấm gương đạo đức tự học và sáng

tạo, là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
Xuất phát từ những lý do trên, với 19 năm làm công tác chủ nhiệm lớp ở
bậc THPT , tôi luôn tìm cho mình những biện pháp tối ưu nhất để áp dụng vào
công tác chủ nhiệm của mình sao cho đạt được kết quả như mong muốn, để các
em phát huy được tinh thần đồn kết, khơng khí học tập vui vẻ thoải mái, giúp
cho mỗi cá nhân học sinh có điều kiện thuận lợi để phát huy năng lực bản thân,
phát triển tồn diện. Đó cũng là lý do tơi chọn viết Sáng kiến kinh nghiệm, đề
tài: “Những biện pháp góp phần làm tốt cơng tác chủ nhiệm lớp bậc THPT”
2. Mục đích nghiên cứu:
Từ thực trạng trên, đề tài tìm ra những nguyên nhân mà công tác chủ nhiệm
chưa đạt hiệu quả. Qua đó đề xuất một số biện pháp hữu hiệu để giáo viên làm
tốt công tác chủ nhiệm nhằm tạo cho các em thực hiện tốt nề nếp của lớp,nội
quy của nhà trường và luôn đẩy mạnh được phong trào học tập, giúp các em
phát triển kĩ năng sống để sau khi tốt nghiệp THPT các em vững bước trên con
đường mình lựa chọn.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Đối tượng nghiên cứu là các em học sinh lớp 10A5 trường THPT Hậu lộc 2
4. Phương pháp nghiên cứu:
4.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận:
Thu thập những thông tin lý luận giúp GVCN lớp có những biện pháp
góp phần làm tốt công tác chủ nhiệm trên các tập san giáo dục, các bài tham
luận trên Internet và tư liệu khác.
4.2. Phương pháp quan sát:
2


Quan sát hoạt động học và sinh hoạt tập thể của học sinh lớp 10A5
4.3. Phương pháp điều tra:
+ Trò chuyện, trao đổi với đồng nghiệp, cán bộ lớp, hội cha mẹ học
Sinh và bạn bè thân thiết của học sinh .

4.4.Phương pháp tổng kết kinh nghiệm:
+ Tham khảo những bản báo cáo , tổng kết hàng năm của nhà trường.
+ Tham khảo kinh nghiệm của các thầy cô đi trước và giáo viên trường bạn.
+ Tham khảo những kinh nghiệm của các giáo viên chủ nhiệm lớp khác trong
trường mình.
5. Phương pháp thử nghiệm:
Áp dụng các biện pháp vào việc giáo dục học sinh ở lớp 10A5 trường
THPT Hậu lộc 2 năm học 2020-2021.
II. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lí luận
Giáo dục học sinh là một vấn đề hết sức căn bản có ý nghĩa quyết định
đến chất lượng cơng tác “Dạy và học” đó là sự kết hợp giữa nhà trường và gia
đình, giữa giáo viên và học sinh. Trong đó, vai trị của giáo viên chủ nhiệm là
chiếc cầu nối của sự kết hợp thông qua các mối quan hệ cụ thể:
Giữa Nhà trường với Gia đình: lớp học là đơn vị tổ chức giáo dục cơ bản
của trường học. Mỗi lớp học có giáo viên chủ nhiệm lớp và hấu hết các bậc phụ
huynh học sinh đều thống nhất rằng “Người có tác dụng tốt nhất đối với con em
mình, chính là giáo viên chủ nhiệm”. Nhà trường, giáo viên, gia đình và các
đồn thể là các lực lượng giáo dục thơng qua đầu mối liên kết là giáo viên chủ
nhiệm. GV chủ nhiệm trở thành người trung gian trao đổi thông tin giữa nhà
trường và gia đình, thực hiện nhiệm vụ lĩnh hội và truyền đạt những chủ trương
của nhà trường đến với gia đinh đồng thời thu nhận ý kiến, nguyện vọng của gia
đình để báo cáo lại lãnh đạo của nhà trường. Qua đó gắn kết được trách nhiệm
giữa nhà trường và gia đình trong việc giáo dục học sinh. Mời phụ huynh học
sinh tham gia Hội phụ huynh học sinh nhà trường nhằm phát huy tính tích cực
của các bậc phụ huynh trong việc tham gia cùng nhà trường để giáo dục con em
mình. Tổ chức họp phụ huynh học sinh định kì theo quy định của nhà trường,
trong những trường hợp đặc biệt chủ động xin ý kiến BGH nhà trường để tổ
chức họp đột xuất hoặc gặp riêng và trao đổi với từng phụ huynh học sinh đã thể
hiện sự quan tâm sâu sát của nhà trường, đồng thời tạo được sự tin tưởng của

phụ huynh học sinh đối với nhà trường khi con em mình được học tập ở tại
trường. Trong quá trình giảng dạy, bên cạnh sự quán xuyến, đôn đốc, theo dõi
của giáo viên chủ nhiệm cịn có tập thể các thầy, cơ giáo trực tiếp giảng dạy .
Qua trao đổi, tiếp nhận thông tin từ các giáo viên giảng dạy bộ môn, giáo viên
3


chủ nhiệm có thể nắm bắt thêm về tinh thần, thái độ học tập, ý thức tổ chức kỉ
luật, học lực của từng học sinh trong lớp. Từ đó, tạo điều kiện cho giáo viên chủ
nhiệm có sự nhìn nhận và đánh giá khách quan về chất lượng học tập của từng
học sinh trong lớp đồng thời có biện pháp động viên, nhắc nhở, giáo dục phù
hợp đối với từng học sinh. Trong các buổi sinh hoạt lớp phải thật sự cởi mở và
thể hiện sự quan tâm tận tình để các em có điều kiện đề đạt ý kiến, nguyện vọng
về công tác giảng dạy của giáo viên bộ mơn.Qua đó, giáo viên chủ nhiệm đúc
kết có chọn lọc và chuyển tiếp nguyện vọng của học sinh đến với các giáo viên
bộ môn để tập thể sư phạm giảng dạy tại lớp có tinh thần cộng đồng trách nhiệm
trong việc giáo dục học sinh.
Giữa giáo viên chủ nhiệm và học sinh trong lớp: Đối với sự nghiệp “trồng
người”, hình ảnh người thầy(cô) giáo mẫu mực luôn là tấm gương sáng cho các
em học sinh. Do vậy, xuất phát từ vai trò trách nhiệm và sự gắn kết với học sinh
mà đòi hỏi mỗi giáo viên chủ nhiệm phải giàu lịng nhân ái, vị tha, kiên trì, nhiệt
tình, biết tơn trọng nhân cách học sinh và được các em tin yêu. GV chủ nhiệm
cần có uy và có sức cảm hố thuyết phục, có bản lĩnh để xử lí kịp thời các tình
huống sư phạm đa dạng, phải biết đối xử khéo léo, công bằng và nghiêm minh
trong nhận xét, đánh giá đối với học sinh; là người chịu trách nhiệm về sự phát
triển toàn diện của học sinh lớp mình phụ trách. Hoạt động của giáo viên chủ
nhiệm về bản chất là một trong những hoạt động sáng tạo nhất trong quá trình
giảng dạy; là người xây dựng kế hoạch giáo dục riêng để giáo dục tập thể học
sinh lớp mình; biết tìm hiểu, nghiên cứu đối tượng để xây dựng kế hoạch phát
triển tập thể học sinh, tạo nên sự đoàn kết thống nhất trong lớp, tạo điều kiện để

phát huy ý thức tự quản của học sinh, xây dựng đội ngũ cán bộ lớp có năng lực
để điều hành hoạt động của lớp; chủ động tiếp xúc với học sinh để nắm bắt về
điều kiện và hoàn cảnh của học sinh; động viên, an ủi giúp cho các em có hồn
cảnh khó khăn hoặc ốm đau, bệnh tật cố gắng yên tâm học tập và biết vượt khó
vươn lên. Điều đó vừa là trách nhiệm, vừa thể hiện được tình người trong mối
quan hệ Thầy(cơ) - Trị, tạo được ấn tượng tốt và xây dựng nên hình ảnh đẹp đẽ,
cao cả của những người thầy, cô giáo trong ký ức các em học sinh.
2. Thực trạng
2.1. Đặc điểm tình hình trường :
Trường THPT Hậu lộc 2 là trường chuẩn Quốc gia được thành lập năm
1984, nằm trên địa bàn xã Thuần Lộc - Hậu Lộc - Thanh hóa với tổng diện tích
là 2.1 ha; Với quy mơ 30 lớp 1240 học sinh. Trải qua 36 năm xây dựng ,trưởng
thành ,phát triển nhà trường đã tạo dựng nên một truyền thống riêng biệt,một tài
sản quý giá đó là đội ngũ nhà giáo giỏi về chuyên môn,giàu kinh nghiệm trong
giảng dạy và rèn luyện đạo đức cho học sinh,tâm huyết với sự nghiệp trồng
người.
4


2.1.1 . Về cơ sở vật chất:
Nhà trường có đầy đủ các phòng chức năng, sân chơi, bãi tập, phòng học
bộ mơn, phịng học Tiếng anh, Tin …Khn viên trường xanh - sạch-đẹp
2.1.2. Về đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên:
Đến nay nhà trường có tổng số 67 cán bộ giáo viên trong đó 100% đạt
trình độ chuẩn và trên chuẩn (Thạc sĩ 22 người; Cao cấp lý luận chính trị- Hành
chính: 1 người ;Trung cấp lý luận chính trị: 7 người; Giáo viên giỏi cấp Quốc
gia:1 người; Giáo viên cấp tỉnh: 17 người; Giáo viên cấp trường:50 người).
2.2. Những ưu điểm, hạn chế trong công tác chủ nhiệm lớp tại trường
THPT Hậu lộc 2:
2.2.1. Ưu điểm:

Đa số cán bộ, giáo viên của nhà trường đều nhiệt tình trong cơng tác, u
nghề, hết lịng vì học sinh , “Mỗi thầy, cô giáo là một tấm gương sáng, tự học và
sáng tạo”;
Các giáo viên chủ nhiệm lớp, phần lớn đều quan tâm đến công tác chủ
nhiệm lớp và xây dựng được nền nếp học tập cho học sinh khá tốt. Điều tra nắm
vững về điều kiện, hoàn cảnh của từng em học sinh của lớp do mình chủ nhiệm,
chủ động kết hợp với các lực lượng giáo dục và gia đình để giáo dục học sinh.
Quan tâm giúp đỡ học sinh yếu, học sinh có hồn cảnh khó khăn, tạo điều kiện
thuận lợi để các em hứng thú tham gia vào các hoạt động giáo dục của lớp, của
trường.
2.2.2. Một số hạn chế trong công tác chủ nhiệm lớp:
Trong thực tế vẫn còn tình trạng nhận thức chưa đúng đắn, chưa phù hợp
trong việc, coi nhẹ công tác chủ nhiệm lớp, chưa tập trung rèn luyện, đổi mới
phương pháp, kĩ năng trong cơng tác chủ nhiệm lớp.
Khơng ít giáo viên hiện nay chỉ tập trung chủ yếu vào các tiết dạy văn hóa làm
sao cho tốt, cho giỏi, cịn việc giáo dục, rèn luyện học sinh thì chưa quan tâm
nhiều. Trong khi đó mục tiêu giáo dục của nước ta khơng chỉ giáo dục con người
có tri thức mà cịn cần đào tạo con người, đào tạo thế hệ trẻ Việt Nam phát triển
tồn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ, và kỹ năng sống có thể đáp
ứng yêu cầu ngày càng cao của sự phát triển đất nước trong thời kì Cơng nghiệp
hố - hiện đại hoá đất nước và hội nhập quốc tế.
Cha mẹ, gia đình học sinh phần lớn cũng tham gia thường xuyên vào việc giáo
dục các em ở nhà. Tuy vậy, họ là người không được đào tạo nghề dạy học nên
họ khơng đủ phương pháp, kĩ năng hoặc khơng có phương pháp và kĩ năng phù
hợp trong việc giáo dục trẻ nên việc giáo dục con cái gặp rất nhiều khó khăn.
Một số phụ huynh học sinh vì lí do điều kiện kinh tế cịn khó khăn ,đi làm ăn xa
hoặc gia đình không hạnh phúc, … nên chưa quan tâm đến việc học của con em
ở nhà cũng như ở trường, việc giáo dục con cái của họ là “Trăm sự nhờ thầy”.
5

Từ đó ảnh hưởng rất lớn đến việc dạy học và giáo dục của thầy cô ở trường, làm
cho việc dạy học và giáo dục ở trường khó khăn hơn, kém hiệu quả hơn.
Đối với lớp 10A5 ngay đầu năm học 2020 - 2021, tôi được Ban giám
hiệu nhà trường phân công chủ nhiệm . Đây là lớp đa số là nữ mà học sinh từ
nhiều vùng khác nhau vào một lớp. Lực học của các em phần lớn tiếp thu nhanh
nhưng có nhiều em chưa chăm học, các em nam ham chơi game ảnh hưởng đến
kết quả học tập. Một số em do điều kiện gia đình và tính chất công việc của bố
mẹ (đi làm ăn xa vài tháng, có khi vài năm mới về một lần) nên một số phụ
huynh gần như khoán trắng việc học của con em cho ông (bà),cho nhà trường,
cho giáo viên.Vì vậy, giáo viên cần phải có biện pháp thích hợp nhằm giúp các
em phát huy khả năng, năng lực ,giúp cho tập thể lớp ln đồn kết và vững
mạnh .
3. Những biện pháp góp phần làm tốt cơng tác chủ nhiệm lớp THPT
3.1. Nắm vững tình hình lớp:
Muốn giáo dục học sinh thì phải hiểu được tâm tư tình cảm nguyện vọng
của các em. Nhưng làm thế nào để hiểu được những điều ấy một cách tường
tận? Theo tơi, đó là tiếp cận với lớp chủ nhiệm nghĩa là chúng ta phải tiếp xúc
gần gũi trị chuyện tìm hiểu về hồn cảnh, đặc điểm tâm sinh lí, tính tình sở
thích… của các em. Vì vậy trước tiên khi phụ trách lớp, tôi đã tìm hiểu học sinh
và tâm tư nguyện vọng của phụ huynh rồi tiến hành làm các công việc sau:
a. Làm phiếu điều tra thông tin cá nhân của học sinh và Kết nối mạng
giáo dục giữa nhà trường - giáo viên - phụ huynh.
*Làm phiếu điều tra thông tin cá nhân học sinh.
Công việc đầu tiên mà tôi làm trong buổi tập trung đó là tiến hành làm lý
lịch học sinh theo mẫu:
- Họ và tên:................Sinh ngày......tháng......năm........Nơi sinh............
- Họ tên cha:....................Nghề nghiệp...................
- Họ tên mẹ:......................Nghề nghiệp...................
- Hoàn cảnh gia đình.............................................................................

- Thành tích đạt được năm trước:...........................................................
- Những mơn học u thích:...................................................................
- Nguyện vọng.......................................................................................
Từ phiếu điều tra thơng tin cá nhân trên, tơi đã nắm được hồn cảnh gia
đình, tâm lý, năng lực, sở trường và nguyện vọng của học sinh lớp mình.
Từ đó tơi đã đưa ra các biện pháp quản lý giáo dục học sinh tốt hơn.
*Kết nối mạng giáo dục giữa nhà trường - giáo viên - phụ huynh.
Sở giáo dục và đào tạo đã kết hợp với mạng viễn thông Vinaphone kết nối
mạng giáo dục giữa nhà trường - giáo viên - phụ huynh để mọi ngươi có thể cập
nhật thơng tin hàng ngày, hàng giờ và người giáo viên chủ nhiệm cũng rất cần cập
6


nhật thông tin về học sinh lớp mình cho phụ huynh nắm bắt được . Do vậy đầu
năm học tôi đã chủ động liên lạc với phụ huynh để trao đổi thơng tin về học sinh
của lớp mình.
b. Từ đó, tơi có những hình thức, những biện pháp giáo dục linh hoạt phù
hợp với từng học sinh bởi giáo dục khơng phải là một cơng thức chung có sẵn.Tơi
cũng liên hệ với các giáo viên bộ môn trong lớp để có thêm những thơng tin chính
xác về các em.
c. Ngồi ra tơi cịn lập nhóm zalo để kết nối với tất cả các bậc phụ huynh và
họ đều tham gia nhiệt tình, ở đây chúng tơi có thể trao đổi việc học hành của con
em mình.Đây là sự liên hệ hai chiều qua lại giữa giáo viên chủ nhiệm với phụ
huynh học sinh. Bằng các hình thức liên hệ đó, tôi sẽ nắm được những diễn biến về
đạo đức, về học tập của các em có thể đánh giá hiệu quả những tác động sư phạm
đồng thời điều chỉnh phương pháp giáo dục sao cho phù hợp.
3.2. Lựa chọn ban cán sự lớp và lập sơ đồ tổ chức lớp học.
Thấy rõ được vai trò của người giáo viên chủ nhiệm là cố vấn cho học
sinh xây dựng lớp học thành đơn vị tập thể gắn bó, có tinh thần đoàn kết, giúp
đỡ nhau, phát huy khả năng tự giác, tự quản của học sinh theo đúng tinh thần

đổi mới phương pháp giáo dục. Do vậy, ngay tiết sinh hoạt đầu năm tôi đã định
hướng xây dựng đội ngũ cán bộ lớp.
a. Cơ sở lựa chọn:
- Căn cứ vào hồ sơ học bạ của HS.
- Căn cứ sự tín nhiệm của tập thể lớp qua việc bình bầu dân chủ đầu năm học.
Là những học sinh năng động, gương mẫu, nhiệt tình, có học lực khá trở lên,
có uy tín với các học sinh khác trong lớp.
b. Cơ cấu ban cán sự lớp bao gồm:
+ 01 lớp trưởng, 2 lớp phó (01 lớp phó phụ trách học tập và 01 lớp phó phụ
trách văn thể).
+ 01 thư kí lớp và 04 tổ trưởng.
Ngồi ra BCH Đồn gồm có : 01 bí thư, 01 phó bí thư và 01 uỷ viên.
c. Phân công nhiệm vụ cho ban cán sự lớp:
Ban cán sự lớp là những học sinh đại diện cho lớp, chịu trách nhiệm trước
Nhà trường về toàn bộ hoạt động học tập, rèn luyện của lớp trong thời gian
học. Ban cán sự lớp được tập thể lớp bầu ra, được GVCN quyết định công
nhận.
Cơ cấu của Ban cán sự lớp:
* Lớp trưởng: Em Hoàng Thùy Dương
Nhiệm vụ của lớp trưởng: Lớp trưởng là người điều hành, quản lý
toàn bộ các hoạt động của lớp và từng thành viên trong lớp, cụ thể:
7


+ Tổ chức, quản lý lớp thực hiện các nhiệm vụ học tập, rèn luyện theo
quy định của Bộ Giáo dục và Ðào tạo, Sở GD & ĐT và Nhà trường;
+ Theo dõi, đôn đốc lớp chấp hành đầy đủ và nghiêm chỉnh quy chế, quy
định, nội quy về học tập và sinh hoạt của Bộ Giáo dục và Ðào tạo, Sở GD &
ĐT và Nhà trường. Xây dựng và thực hiện nề nếp tự quản trong học sinh;
+ Tổ chức, động viên giúp đỡ những học sinh gặp khó khăn trong học

tập, rèn luyện và đời sống;
+ Chịu sự điều hành, quản lý của trực tiếp của GVCN lớp;
+ Chủ trì các cuộc họp lớp để đánh giá kết quả học tập, rèn luyện, bình
xét sau các đợt thi đua, đề nghị thi đua khen thưởng đối với tập thể và cá nhân
học sinh trong lớp.
* Lớp phó 1: Nguyễn Lộc Nhung- Phụ trách học tập
*Lớp phó 2: Nguyễn Hà Trang - Phụ trách lao động
* Thư kí lớp: Trần Huyền Trang
Nhiệm vụ của các lớp phó và thư kí lớp:
+ Ðơn đốc học sinh đi học đầy đủ, đúng giờ, đảm bảo học tập nghiêm túc;
+ Thực hiện và duy trì sinh hoạt 15 phút đầu giờ theo chủ đề lớp đã chọn.
+ Ðiểm danh, ghi sổ đầu bài đầy đủ, kịp thời.
+ Lập danh sách học thuộc diện đối tượng ưu tiên, hồn cảnh khó khăn,
báo cáo với giáo viên chủ nhiệm;
+ Cùng với giáo viên chủ nhiệm tổ chức động viên, thăm hỏi những
học sinh có hồn cảnh khó khăn, ốm đau,tai nạn...
* Bí thư chi Đồn : Nguyễn Thị Dịu Trang
* Phó bí thư: Nguyễn Văn Dương. Uỷ viên: Nguyễn Ngọc Anh
Nhiệm vụ của cán bộ Đồn :
+ Nắm bắt và tiếp thu những thơng báo, chỉ thị của Đoàn trường để kịp
thời triển khai cho Đoàn viên trong chi đoàn thực hiện đầy đủ;
+ Thực hiện các phong trào ủng hộ, quyên góp… do huyện Đoàn và
Đoàn trường phát động.
d. Lập sơ đồ tổ chức lớp học.
+ Căn cứ để lập sơ đồ lớp:
Căn cứ vào tình trạng sức khỏe của học sinh: học sinh thấp trước, cao
sau; học sinh mắt yếu ngồi bàn thứ 2 hoặc 3 gần bảng.
Căn cứ vào học lực của học sinh: học sinh yếu kém, chậm tiến được xếp
ngồi với những bạn học khá,giỏi để được các bạn giúp đỡ trong việc học tập .
Căn cứ vào nhiệm vụ của ban cán sự lớp: ngồi giữa và sau.

3.3. Xây dựng mối quan hệ thầy(cơ) trị và bạn bè trong lớp.
3.3.1. Xây dựng mối quan hệ thầy(cơ) trị.
8


Vì đối tượng học sinh từ nhiều trường cấp 2 chuyển đến nên ngay những
buổi học đầu tiên, tôi đã chú ý xây dựng mối quan hệ thầy (cơ) trị gần gũi, thân
thiện. Tạo cơ hội cho các em tâm sự về những khó khăn, vướng mắc mà các em
đang gặp phải, thường xuyên lắng nghe ý kiến của học sinh. Sau một tháng, tôi
động viên các em tâm sự thật lịng thơng qua hình thức phiếu kín hãy nói một
điều mà em thấy khó nói nhất vào giấy. Thơng qua hình thức này, tôi đã thu thập
được rất nhiều thơng tin mà trị khó nói nhất, thậm chí chưa dám nói với ai mà
ngay cả khi trao đổi với phụ huynh, họ cũng rất bất ngờ.
Những lúc học sinh mắc khuyết điểm tôi luôn cố gắng tìm hiểu cặn kẽ
nguyên nhân để có biện pháp giúp đỡ các em sửa chữa. Tơi khơng bao giờ có
những lời nói, cử chỉ xúc phạm các em. Ở tuổi này, lòng tự trọng của các em rất
cao, chỉ một lời nói xúc phạm sẽ làm tổn thương tới các em làm cho các em cảm
thấy tự ti với bản thân mình. Thậm chí có em sẽ ốn hận, căm ghét thầy cơ, bỏ
học và không bao giờ trở lại lớp học nữa cho dù có nhiều người đến nhà vận
động.
Khi học sinh làm bài chưa đúng, tôi giúp đỡ, hướng dẫn làm lại ngay tại
lớp. Với cách làm đúng, nói đúng trong học tập, các em sẽ trở thành những con
người tự tin, trung thực.
Hàng ngày, tơi ln khích lệ và biểu dương các em kịp thời, ca ngợi
những ưu điểm của các em nhiều hơn là phê bình khuyết điểm. Tôi cố tìm ra
những ưu điểm nhỏ nhất để khen ngợi động viên các em. Nhưng trong khi khen,
tôi cũng không quên chỉ ra những thiếu sót để các em khắc phục và ngày càng
hoàn thiện hơn.
3.3.2.Xây dựng mối quan hệ bạn bè:
Nhà trường thường nhắc nhở GV phải giáo dục HS, tạo thói quen các em

phải xưng hơ sao cho đúng là bạn bè, khơng nói năng tĩu tục, khơng dùng vũ lực
với bạn, luôn giữ thái độ nhẹ nhàng thân tình, sẵn sàng giúp đỡ nhau trong học
tập cùng nhau tiến bộ. Em học giỏi sẽ giúp những em học yếu; ngược lại, em
học yếu cũng dễ dàng nhờ bạn giúp đỡ mình học tập mà không phải e ngại, xấu
hổ. Tục ngữ có câu “Học thầy khơng tày học bạn”; Nhưng trong thực tế, một lớp
học thường xuất hiện nhiều nhóm học trị. Các em chia bè phái, phân biệt giàu
nghèo, hay nói xấu hoặc châm chọc nhau. Tuy các em chưa gây ra chuyện gì
nghiêm trọng nhưng nó vẫn ảnh hưởng xấu đến tình cảm bạn bè và chất chất
lượng học tập của lớp. Là một giáo viên chủ nhiệm, tôi luôn quan tâm đến vấn
đề này. Xây dựng được mối quan hệ bạn bè đoàn kết, gắn bó thì tơi sẽ xây dựng
được nề nếp lớp học, tiến tới xây dựng môi trường học tập thân thiện. Từ mơi
trường học tập thân thiện đó, chất lượng học tập của lớp chắc chắn sẽ được nâng
cao.
9


Để xây dựng mối quan hệ bạn bè thân thiết, đồn kết, gắn bó, sẵn sàng
giúp đỡ nhau trong học tập, tôi luôn tạo ra các hoạt động, các vấn đề đòi hỏi sự
hợp tác của nhiều học sinh. Cách làm cụ thể như sau:
Trong mỗi tiết học, tôi thường xuyên chia nhóm ngẫu nhiên. Tiết học này,
các em chung nhóm với bạn này, nhưng tiết sau, các em lại chung nhóm với bạn
khác. Lúc đầu có em chưa chịu, tuy ngồi chung nhóm nhưng có em lại quay mặt
ra chỗ khác, hoặc ngồi im không tham gia, ai muốn làm gì thì làm; có nhóm lại
cãi nhau, khơng ai chịu làm nhóm trưởng hoặc đùn đẩy nhau khơng chịu ghi kết
quả thảo luận vào phiếu, dẫn đến khơng hồn thành nhiệm vụ. Trước tình trạng
đó, tơi tun bố sẽ đánh giá kết quả của từng nhóm và lấy kết quả đó chung cho
tất cả các thành viên của nhóm. Do đó, những em khá, giỏi buộc phải tích cực
nếu khơng sẽ bị điểm kém. Cịn những em khơng tích cực hợp tác, tôi sẽ cho
ngồi riêng một mình và phải làm tồn bộ cơng việc của một nhóm, làm đến đâu
thì đạt điểm đến đó. Bị ngồi một mình nên khơng thể hồn thành cơng việc và

phải nhận điểm kém, trong khi các bạn ở các nhóm đều được điểm cao. Các em
đó sẽ khơng dám hờ hững nữa. Cứ như vậy, dần dần việc hợp tác của học sinh
trong lớp đã được cải thiện.
Khi có chuyện xích mích giữa em này với em kia, tôi kịp thời can thiệp
không để mâu thuẫn kéo dài gây ảnh hưởng xấu đến tình bạn. Tôi gặp gỡ trao
đổi riêng với từng học sinh hoặc nhóm học sinh để biết rõ đầu đi. Sau đó phân
tích rõ ai đúng, ai sai. Ai sai thì phải nhận lỗi và xin lỗi bạn. Sau đó giảng hịa và
bắt tay nhau vui vẻ trở lại.
3.4. Kết hợp với các lực lượng giáo dục:
Giáo viên chủ nhiệm là chiếc cầu nối giữa nhà trường với các lực lượng
giáo dục là sự liên kết thống nhất giữa giáo dục trong nhà trường với giáo dục
gia đình và giáo dục xã hội. Nhờ vậy, chúng ta sẽ tạo ra được môi trường giáo
dục thống nhất, tạo điều kiện thuận lợi để giáo dục học sinh được liên tục,
thường xuyên về mọi mặt mọi lúc, mọi nơi. Hơn nữa là tạo ra được một sức
mạnh tổng hợp tác động đến sự hình thành và phát triển nhân cách của học sinh.
Để thống nhất giáo dục trong nhà trường với giáo dục gia đình và giáo
dục xã hội, Giáo viên sử dụng những hình thức như: cuộc họp, hội nghị, hội
thảo… nhằm phổ biến, trao đổi ý kiến với phụ huynh học sinh, với các tổ chức
và đoàn thể ở địa phương về các vấn đề: mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình
thức tổ chức giáo dục, các chuẩn mực hành vi và cách thức liên kết giáo dục. Có
như vậy, giáo dục trong nhà trường với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội
mới thống nhất được với nhau, tránh được tình trạng “trống đánh xuôi, kèn thổi
ngược” trong quá trình giáo dục học sinh.
3.5.Tham gia các phong trào mũi nhọn nhà trường tổ chức
10


Từ đầu năm học GVCN dựa vào kế hoạch của nhà trường và các đoàn thể
trong trường phải đề ra chỉ tiêu cụ thể cho lớp cùng phấn đấu trong các phong
trào chung của nhà trường như: tham gia thi học sinh giỏi trường,lấy điểm giỏi

để chào mừng các ngày lễ (20/11, 26/3)viết báo tường, bóng đá, văn nghệ, trang
trí lớp học,…
Điều quan trọng là GVCN phải phát hiện những năng lực đặc biệt ở học
sinh về văn hoá văn nghệ, thể dục thể thao, hội hoạ…
Phối hợp với giáo viên bộ môn, phụ huynh lập kế hoạch bồi dưỡng
thường xuyên cho các học sinh có năng khiếu nói trên.
Bồi dưỡng, khơi dậy ở các em lòng say mê hứng thú học tập thông qua
những hội thi, tổ chức các sân chơi ở lớp như: Rung chuông vàng, đổi mới trong
các tiết HĐNGLL để phát huy và chọn lọc những HS có năng khiếu để tham gia
các hội thi do nhà trường tổ chức.
*Kết quả đạt được:
+ Lớp có 21/40 học sinh đạt học sinh giỏi cấp trường.
+ Tham gia phong trào văn nghệ -TDTT đạt giải nhất và giải 3.
3.6. rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh.
Để thực hiện nội dung này, trong những năm học gần đây, nhà trường đã
triển khai dạy kĩ năng sống cho học sinh. Nội dung dạy kĩ năng sống được nhà
trường xây dựng và phổ biến tới giáo viên. Bên cạnh việc lồng ghép, tích hợp
nội dung giáo dục chính khóa, nhà trường thường xuyên tổ chức các hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp. Ngoài ra, trong các buổi sinh hoạt tập thể đầu tuần
(chào cờ) chúng tôi yêu cầu giáo viên trực tuần giảm nhẹ việc đánh giá, nhận xét
phê bình và giành thời gian hợp lý để học sinh xử lý các tình huống mà giáo
viên trực tuần đưa ra (có thể là hoạt cảnh, tình huống giáo dục cụ thể,tình huống
giao thơng...)
Ví dụ :
+ Trên đường đi học về, em nhìn thấy các bạn trong trường đi xe hàng ba, bốn.
Em sẽ xử lý như thế nào?
+ Trong lúc chào cờ, em thấy mấy bạn bên cạnh nói chuyện riêng. Em sẽ xử
lý như thế nào?
+ Em hiểu tình u của tuổi học trị nên có hay khơng? Nếu gặp tình huống đó
em sẽ làm gì ?

Học sinh được tự do đưa ra các cách xử lý, sau đó giáo viên trực tuần
có trách nhiệm phân tích các cách xử lý và thống nhất cách xử lý đúng nhất, qua
đó giáo dục cho học sinh nếu gặp tình huống đó thì nên sử lý như thế nào.
3.7. Giáo viên chủ nhiệm luôn rèn luyện, tu dưỡng bản thân:
11


Đầu tiên người giáo viên chủ nhiệm lớp phải có lòng yêu nghề , phải am
hiểu nắm bắt sâu sắc chủ trương đường lối giáo dục của Đảng và Nhà nước
trong thời kì đổi mới, phải có niềm tin ở các em. Chính niềm tin ấy sẽ tiếp thêm
nghị lực để giáo viên hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.
Thứ hai, người giáo viên chủ nhiệm phải có “chữ tín” với phụ huynh và
học sinh, phải tôn trọng và yêu mến học sinh. Khi yêu mến và tôn trọng học sinh
thì ta mới thực sự cảm hóa được các em, bởi con đường tác động đến tình cảm
theo tôi chỉ là con đường tình cảm, chúng ta cho như thế nào thì chúng ta cũng sẽ
nhận được những tình cảm như thế ấy.
Thứ ba, người giáo viên chủ nhiệm lớp phải là người có chun
mơn vững vàng có tay nghề cao. Có dạy tốt, có kiến thức sâu thì học sinh mới
phục và chấp nhận sự giáo dục của mình. Mỗi ngày xung quanh chúng ta có bao
nhiêu là kiến thức mới lạ nếu chúng ta không “Học, học nữa, học mãi” thì sẽ
không theo kịp, không đáp ứng được yêu cầu của thời đại cũng như của học sinh.
3.8. Kết quả đạt được:
Sau khi tôi thực hiện những giải pháp trên đối với lớp 10A5 trong học
năm học 2020-2021 đạt được kết quả rất khả quan. Qua cách làm này, tôi thấy
kết quả học tập của học sinh ngày càng tiến bộ rõ rệt. Các em ngày càng chăm
ngoan. Điều đó làm tơi rất vui mừng và vơi đi những vất vả, mệt nhọc. Tình cảm
cơ - trị, bạn bè ngày càng gắn bó và thân thiện .
Trong năm học này, lớp tôi vẫn luôn duy trì sĩ số 100%, học sinh hoàn
thành xuất sắc nhiệm vụ năm học .
Khơng có học sinh vi phạm khuyết điểm; học sinh đến trường ln đảm

bảo an tồn cả trong giờ học lẫn giờ chơi; khơng có học sinh gây gổ đánh nhau
trong và ngồi nhà trường.
100% học sinh lớp đều tích cực tham gia các buổi sinh hoạt tập thể và đạt
được thành tích cao: Giải nhì văn nghệ và nữ sinh thanh lịch, giải nhất rung
chuông vàng.
* Kết quả cuối năm:
Lớp
10A5
Sĩ số
40

HẠNH KIỂM

HỌC LỰC

Tốt

Khá

TB

Yếu

Giỏi

Khá

TB

Yếu

Kém

40

0

0

0

11

19

10

0

0

Lớp đạt tập thể lớp tiên tiến, được nhà trường và Huyện đoàn tặng giấy khen.

12


III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Trong quá trình công tác, khơng ngừng trau dồi chun mơn nghiệp vụ,
chịu khó nghiên cứu, tìm tòi học hỏi, đúc rút kinh nghiệm, bản thân đã nhận thấy

điều đó là tất cả mọi vấn đề đều có thể giải quyết một cách tốt đẹp. Điều quan
trọng là có lịng u nghề, mến trẻ, tình đồng nghiệp, đồng chí, có tình u q
hương đất nước.
Một số biện pháp trên hoặc một số nội dung trong các biện pháp trên cũng
đã được tôi thực hiện và đều mang lại hiệu quả. Điều quan trọng là các biện
pháp có mối liên hệ mật thiết với nhau, hỗ trợ tích cực cho nhau trong quá trình
thực hiện cơng tác chủ nhiệm lớp. Chính vì vậy để mang lại hiệu quả thực sự
cao, khi thực hiện cần áp dụng đầy đủ, triệt để các biện pháp trên.
2. Kiến nghị
Các cấp lãnh đạo thường xuyên tổ chức các hội thảo về công tác chủ
nhiệm để giáo viên học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau.
Tuyên truyền và vận động phụ huynh không coi việc giáo dục con em là
việc riêng của giáo viên.
Ln có hình thức khen thưởng đối với những giáo viên làm tốt công tác
chủ nhiệm nhằm động viên khuyến khích họ.
Trên đây là một số kinh nghiệm được rút ra khi tôi chủ nhiệm, chất lượng
học tập cho học sinh mà tôi đã thực hiện, áp dụng và thu được kết quả khả quan.
Tôi viết sáng kiến kinh nghiệm này nhưng khơng thể tránh khỏi thiếu sót và hạn
chế. Vì vậy tôi rất mong nhận được ý kiến tham gia, đóng góp của các cấp lãnh
đạo cùng tồn thể bạn bè, đồng nghiệp giúp đỡ tôi đạt hiệu quả cao hơn nữa
trong những năm học tiếp theo.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG Thanh Hóa, ngày 10 tháng 05
ĐƠN VỊ
năm2021
Tơi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung của
người khác.
Người viết

Đặng Thanh Tịnh

13