Thành ủy hà nội lãnh đạo công tác phòng, chống lãng phí giai đoạn hiện nay

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN THỊ THÙY LINH

THÀNH ỦY HÀ NỘI LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC PHÕNG,
CHỐNG LÃNG PHÍ GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NGÀNH: XÂY DỰNG ĐẢNG VÀ CHÍNH QUYỀN NHÀ NƯỚC

HÀ NỘI – 2020


HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN THỊ THÙY LINH

THÀNH ỦY HÀ NỘI LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC PHÕNG,
CHỐNG LÃNG PHÍ GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NGÀNH: XÂY DỰNG ĐẢNG VÀ CHÍNH QUYỀN NHÀ NƯỚC

Mã số : 9310202

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS, TS. TRƢƠNG THỊ THÔNG

HÀ NỘI – 2020


LỜI CAM ĐOAN

Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi. Các
số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng
và được trích dẫn đầy đủ theo quy định.
Tác giả

Nguyễn Thị Thùy Linh


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU..........................................................................................................1
Chƣơng 1: TỔNG QUAN CÁC CƠNG TRÌNH NGHIÊN CỨU
LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN.........................................................9
1.1. Các cơng trình nghiên cứu ở nước ngoài liên quan đến đề tài luận án......9
1.2. Các cơng trình nghiên cứu trong nước liên quan đến đề tài luận án........16
1.3. Khái quát kết quả của các cơng trình nghiên cứu có liên quan đến đề
tài và những vấn đề luận án tập trung giải quyết.............................................29
Chƣơng 2: THÀNH ỦY HÀ NỘI LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC
PHÕNG, CHỐNG LÃNG PHÍ GIAI ĐOẠN HIỆN NAY - NHỮNG
VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN........................................................31
2.1. Thành ủy Hà Nội và cơng tác phịng, chống lãng phí ở Thành phố Hà Nội
.........................................................................................................................31
2.2. Thành ủy Hà Nội lãnh đạo cơng tác phịng, chống lãng phí - Khái
niệm, nội dung và phương thức.......................................................................57
Chƣơng 3: THÀNH ỦY HÀ NỘI LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC
PHÕNG, CHỐNG LÃNG PHÍ – THỰC TRẠNG, NGUN NHÂN
VÀ KINH NGHIỆM.....................................................................................72
3.1. Tình hình cơng tác phịng, chống lãng phí ở Hà Nội giai đoạn 2013-2020
........................................................................................................................ 72
3.2. Thực trạng Thành ủy Hà Nội lãnh đạo cơng tác phịng, chống lãng
phí – Kết quả, nguyên nhân và kinh nghiệm...................................................86

Chƣơng 4: PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU TĂNG
CƢỜNG SỰ LÃNH ĐẠO CỦA THÀNH ỦY HÀ NỘI ĐỐI VỚI
CƠNG TÁC PHÕNG, CHỐNG LÃNG PHÍ ĐẾN NĂM 2030...............116
4.1. Dự báo những nhân tố tác động và phương hướng tăng cường sự
lãnh đạo của Thành ủy Hà Nội đối với cơng tác phịng, chống lãng phí......116
4.2. Một số giải pháp chủ yếu tăng cường sự lãnh đạo của Thành ủy Hà
Nội đối với cơng tác phịng, chống lãng phí đến năm 2030..........................127
KẾT LUẬN..................................................................................................148
Danh mục cơng trình đã cơng bố của tác giả có liên quan đến đề tài
luận án..........................................................................................................151
TÀI LIỆU THAM KHẢO..........................................................................152


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CT

HT

HĐ

MT

N

PC

PC

PCT

PT

S

THTK

UB


DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ, ẢNH

Hình 3.1. Đánh giá việc thực hiện công tác PCLP tại cơ quan, địa
phương nơi cơng tác/sinh sống
Hình 3.2 Việc thực hiện các nội dung cơng tác phịng, chống lãng
phí ở một số cơ quan, đơn vị tại Hà Nội
Hình 3.3. Số lượng cuộc kiểm tra, giám sát về PCLP tại một số cơ
quan, đơn vị ở Hà Nội
Hình 4.1. Giải pháp tăng cường sự lãnh đạo của Thành ủy Hà Nội
đối với công tác PCLP


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài luận án
Lãng phí, đặc biệt là lãng phí trong khu vực cơng là vấn đề không mới
nhưng đã và đang trở thành vấn đề lớn, chậm được khắc phục, gây bức xúc
trong xã hội Việt Nam hiện nay. Lãng phí ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn lực
vật chất của Đảng, Nhà nước, tạo lực cản lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã

hội của đất nước; làm giảm sự tín nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân
đối với sự lãnh đạo (SLĐ) của Đảng, quản lý của Nhà nước và sự nghiệp xây
dựng đất nước. Như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định, lãng phí là
“có hại cho nhân dân, cho Chính phủ, cho đồn thể, cho kháng chiến và kiến
quốc, nên mọi người có quyền và có nghĩa vụ phải chống” [57, tr. 457], “là kẻ
thù của nhân dân, của bộ đội và của Chính phủ”. Lãng phí xuất hiện trong tổ
chức sẽ làm mất đồn kết, gây khó khăn cho hoạt động của tổ chức. Lãng phí
xuất hiện trọng cơ quan, đơn vị sẽ làm giảm lịng tin của cán bộ, đảng viên.
Lãng phí được Bác Hồ coi là loại kẻ thù “khá nguy hiểm, vì nó khơng mang
gươm mang súng, mà nó nằm trong các tổ chức của ta, để làm hỏng công việc
của ta” [57, tr. 357]. Dù có cố ý hay khơng, tham ơ, lãng phí, quan liêu “cũng
là bạn đồng minh của thực dân và phong kiến… Nó làm hỏng tinh thần trong
sạch và ý chí khắc khổ của cán bộ ta. Nó phá hoại đạo đức cách mạng của ta
là cần, kiệm, liêm, chính”; “phá hoại tinh thần, phí phạm sức lực, tiêu hao của
cải của Chính phủ và của nhân dân” [57, tr. 358]. Người cũng xác định rõ rằng
lãng phí là có tội với Nhân dân: “Có người lại nói tham ơ mới có tội, cịn lãng
phí thì khơng có tội. Thực ra việc khác nhau nhưng kết quả vẫn hao tổn của
cơng, của Chính phủ, của nhân dân.” [57, tr. 345].
Vấn đề phịng, chống lãng phí (PCLP) từ lâu đã trở thành xu thế tất yếu,
là vấn đề có tính quy luật của mọi quốc gia, dân tộc. Công tác PCLP là nhiệm
vụ, là công tác cần thiết và cấp bách, nhất là trong giai đoạn hiện nay. Theo
Chủ tịch Hồ Chí Minh, PCLP, cùng với tham ơ, quan liêu cũng quan trọng và
cần kíp như đánh giặc ngoài mặt trận. Người khẳng định: “Đây là mặt trận tư


2

tưởng và chính trị” rất quan trọng. Thực chất lãng phí, tham nhũng, quan liêu
là thứ “giặc ở trong lịng”, “giặc nội xâm”, phải phòng, chống một cách triệt
để, Người ví lãng phí như cỏ mọc trên đồng ruộng “Muốn lúa tốt thì phải nhổ

cỏ cho sạch, nếu khơng, thì dù cày bừa kỹ, bón phân nhiều, lúa vẫn xấu vì lúa
bị cỏ át đi. Muốn thành cơng trong việc tăng gia sản xuất và tiết kiệm cũng
phải nhổ cỏ cho sạch, nghĩa là phải tẩy sạch nạn tham ô, lãng phí và bệnh
quan liêu. Nếu khơng, thì nó sẽ làm hại đến công việc của ta” [57, tr. 355].
Từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời đến nay, công tác PCLP cùng với
tham nhũng, tiêu cực luôn được Đảng đặc biệt quan tâm, đánh giá là nhiệm vụ
thường xuyên, cấp thiết trong suốt quá trình lãnh đạo của Đảng, đặc biệt là từ
khi Đảng cầm quyền. Công tác PCLP đã và đang được Đảng và Nhà nước
quan tâm thực hiện và bước đầu đã có những chuyển biến tích cực và đạt
được nhiều kết quả quan trọng. Có thể nói, cơng tác đấu tranh, PCLP chưa
bao giờ được làm mạnh và quyết liệt như những năm gần đây. Tuy nhiên, thực
trạng lãng phí vẫn nghiêm trọng. Đảng ta xác định “Lãng phí trong chi tiêu
ngân sách nhà nước và tiêu dùng xã hội vẫn còn nghiêm trọng” [21, tr. 62],
“cơng tác phịng, chống tham nhũng, lãng phí (PCTN, LP) chưa đạt được yêu
cầu đề ra. Quan liêu, tham nhũng, lãng phí vẫn cịn nghiêm trọng, với những
biểu hiện tinh vi, phức tạp, chưa được ngăn chặn, đẩy lùi, gây bức xúc cho xã
hội” [25, tr. 172]. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng lần thứ XIII
đánh giá “Công tác PCLP chưa được chú trọng đúng mức; quy định và chế tài
xử lý đối với tổ chức, cá nhân khi để xảy ra lãng phí chưa đầy đủ, đồng
bộ”[29, tr. 213]. Lãng phí quá lớn trong hồn cảnh đất nước ta cịn nghèo, đời
sống vật chất và tinh thần của người dân vẫn cịn nhiều khó khăn, địi hỏi
cơng tác PCLP phải được thực hiện quyết liệt hơn nữa.
Thành phố Hà Nội là Thủ đô nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt
Nam, là trung tâm chính trị, văn hố và khoa học kỹ thuật, đồng thời là trung
tâm lớn về giao dịch kinh tế và quốc tế của cả nước. Với vị thế đặc biệt quan


3

trọng, Hà Nội cần nguồn lực rất lớn để đầu tư và phát triển kinh tế - xã hội,

đồng thời, cũng là địa phương có nguy cơ cao xảy ra lãng phí, thất thốt.
Những năm gần đây, cùng với các địa phương khác trên cả nước, công
tác PCLP ở Thủ đơ Hà Nội đã có những chuyển biến rõ rệt. Nhận thức về
tham nhũng, lãng phí nói chung, lãng phí và đấu tranh PCLP nói riêng được
nâng lên trong tồn thể các cấp, các ngành, tồn hệ thống chính trị (HTCT),
trong cán bộ, đảng viên và nhân dân trên địa bàn thành phố. Cấp ủy và chính
quyền Thành phố Hà Nội ln coi thực hành tiết kiệm, chống lãng phí
(THTK, CLP) là yếu tố quan trọng góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ
phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố, là việc làm thường xuyên, liên tục
với sự tham gia của đông đảo cán bộ, công chức, viên chức và người lao
động. Thành phố cũng đề ra Chương trình THTK, CLP hàng năm và trong
từng giai đoạn để thực hiện và sơ kết, tổng kết thường xuyên. Bên cạnh những
kết quả đạt được, công tác PCLP ở Hà Nội vẫn cịn nhiều hạn chế. Thủ đơ
hiện nay vẫn là điểm nóng về vấn đề lãng phí, những dự án bỏ hoang thậm chí
hàng chục năm nhưng rất chậm được xử lý; những cơng trình lớn, trọng điểm
chậm tiến độ, những cơng trình xây dựng trái phép bị phá dỡ… gây lãng phí
hàng trăm tỷ đồng, xã hội rất bất bình… Lãng phí xảy ra trên cả bốn lĩnh vực
gây lãng phí nghiêm trọng gồm: Quản lý đất đai; sử dụng tài sản Nhà nước;
lĩnh vực đầu tư công và tổ chức lễ hội... Nhiều vi phạm đã sớm được các cơ
quan chức năng phát hiện, thậm chí được các phương tiện thông tin nêu ra và
chỉ rõ địa chỉ, có những số liệu cụ thể nhưng trong báo cáo và trong tổ chức
thực hiện mới chỉ nêu như một hiện tượng, thiếu các biện pháp xử lý, khơng
đưa ra đề xuất để có thể đi đến tận cùng, hoặc có thể truy cứu trách nhiệm...
Lãnh đạo cơng tác PCLP đi đơi với phịng, chống tham nhũng (PCTN)
được Thành ủy Hà Nội xác định là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên. Mặc
dù đã có nhiều cố gắng trong lãnh đạo thực hiện nhưng SLĐ của Thành ủy Hà
Nội đối với công tác PCLP thời gian qua vẫn bộc lộ nhiều khuyết điểm, hạn


4

chế: Việc phát hiện và xử lý các vụ việc lãng phí cịn ít; chưa phát huy tốt vai
trị giám sát, phản biện của Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) và các tổ chức chính trị
- xã hội (CT-XH) đối với nhiều chủ trương, chính sách, nhất là những đề án,
dự án, cơng trình quan trọng; cơng tác tun truyền, phổ biến, giáo dục pháp
luật về THTK, CLP chưa sâu rộng; cịn có cán bộ chủ chốt ở một số đơn vị
thiếu gương mẫu, chưa chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả cơng tác PCLP;… dẫn đến
tình hình tham nhũng, lãng phí, tiêu cực vẫn còn tiềm ẩn những diễn biến
phức tạp trên nhiều lĩnh vực.
Tình hình mới hiện nay đặt ra yêu cầu cao đối với xây dựng và phát triển
đất nước nói chung, Thành phố Hà Nội nói riêng, địi hỏi phải phát huy tối đa
nguồn lực hiện có, tất yếu phải PCLP. Bước vào thời kỳ cơng nghiệp hóa, hiện
đại hóa và đặc biệt từ sau q trình hội nhập sâu rộng hơn vào nền kinh tế
quốc tế, Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội và thách thức lớn đan xen
nhau. Cùng với nguy cơ về tình trạng tham nhũng, lãng phí là các nguy cơ về
tụt hậu ngày càng xa hơn và kinh tế, nguy cơ “diễn biến hịa bình” của các thế
lực thù địch trong điều kiện phát triển mạnh mẽ của hệ thống thông tin mạng
đang là những thách thức đối với Đảng và chế độ xã hội chủ nghĩa (XHCN).
Trong khi đó, nguy cơ khủng hoảng kinh tế thế giới đang diễn biến hết sức
phức tạp, nhất là trong tình hình dịch bệnh COVID – 19 trên phạm vi toàn
cầu. Ở trong nước, thiên tai liên tiếp ảnh hướng lớn đến nhiều tỉnh, thành phố
cả nước cũng làm giá cả tăng cao, tăng nguy cơ mất ổn định kinh tế vĩ mô của
nước ta. Vì thế việc PCLP là yêu cầu tất yếu để vượt qua khó khăn, thử thách,
đưa đất nước tiến lên.
Do đó, tăng cường lãnh đạo cơng tác PCLP là u cầu, nhiệm vụ bức
thiết đối với Thành phố Hà Nội giai đoạn hiện nay, có ý nghĩa to lớn đối với
công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đơ, đáp ứng được nhu cầu cấp
thiết của tình hình hiện nay, cũng là mong mỏi của nhân dân Thủ đô và cả
nước. Đồng thời, đây là nhiệm vụ rất khó khăn, phức tạp, nhiều vấn đề cả về
lý luận và thực tiễn về SLĐ của Thành ủy Hà Nội đối với công tác PCLP đặt

5

ra cần được nghiên cứu, luận giải.
Chính vì vậy, nghiên cứu sinh chọn đề tài:“Thành ủy Hà Nội lãnh đạo
công tác phịng, chống lãng phí giai đoạn hiện nay” để nghiên cứu, tìm hiểu
với mong muốn góp phần tăng cường SLĐ của Thành ủy Hà Nội đối với công
tác PCLP trong thời gian tới.
2. Mục đích, nhiệm vụ của luận án
2.1. Mục đích
Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về công tác PCLP và
Thành ủy Hà Nội lãnh đạo công tác PCLP hiện nay, luận án đề xuất những giải pháp
tăng cường SLĐ của Thành ủy Hà Nội đối với công tác PCLP đến năm 2030.

2.2. Nhiệm vụ
án;

Tổng quan các cơng trình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận

chắt lọc những giá trị khoa học mà luận án sẽ kế thừa, tiếp thu; xác định
những vấn đề luận án cần tiếp tục nghiên cứu, làm rõ.
Làm rõ những vấn đề lý luận về Thành ủy Hà Nội lãnh đạo công tác
PCLP.

Khảo sát, đánh giá đúng thực trạng công tác PCLP và SLĐ của
Thành
ủy Hà Nội đối với công tác PCLP từ 2013 đến 2020; chỉ ra nguyên nhân và
rút ra những kinh nghiệm.
-

Dự báo những nhân tố tác động, đề xuất những giải pháp tăng cường

SLĐ của Thành ủy Hà Nội đối với công tác PCLP đến năm 2030.
3.

Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận án

3.1. Đối tượng nghiên cứu
Thành ủy Hà Nội lãnh đạo công tác PCLP giai đoạn hiện nay.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Về không gian: Luận án nghiên cứu trên địa bàn Thành phố Hà
Nội.


-

Về thời gian: Luận án khảo sát, nghiên cứu tổng kết thực tiễn SLĐ

của Thành ủy Hà Nội đối với công tác PCLP từ năm 2013 đến 2020 (từ khi
thực hiện Kết luận số 21-KL/TW của Hội nghị Trung ương 5 (khóa XI) về


6

tăng cường SLĐ của Đảng đối với công tác PCTN, LP đến nay), giải pháp đề
xuất trong luận án có giá trị tham khảo, vận dụng đến năm 2030.
4. Cơ sở lý luận thực tiễn và phƣơng pháp nghiên cứu của luận án
4.1. Cơ sở lý luận
Cơ sở lý luận của luận án là chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí

Minh và đường lối, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về SLĐ của Đảng
Cộng sản Việt Nam đối với cơng tác phịng, chống suy thối về đạo đức, lối
sống, nhất là những là những hành vi tham nhũng, lãng phí và cơng tác PCLP.

4.2. Cơ sở thực tiễn
Thực trạng cơng tác phịng, chống lãng phí và SLĐ của Thành ủy Hà
Nội đối với công tác PCLP từ năm 2013 đến năm 2020.
4.3. Phương pháp nghiên cứu
Luận án được nghiên cứu trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa
Mác – Lênin và sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu như:
-

Phương pháp hệ thống hóa: được sử dụng ở phần tình hình nghiên cứu

và chương 2 của luận án nhằm nghiên cứu về SLĐ của Thành ủy Hà Nội đối
với công tác PCLP một cách đầy đủ và toàn diện về mặt lý luận; đồng thời xác
định rõ nội dung cần tập trung nghiên cứu của đề tài.
-

Phương pháp phân tích và tổng hợp: được sử dụng chủ yếu trong đánh

giá thực trạng lãng phí và công tác PCLP trên địa bàn Thành phố Hà Nội từ
năm 2013 đến năm 2020.
Phương pháp lịch sử kết hợp với phương pháp logic: Một mặt,
Công
tác PCLP tại Thành phố Hà Nội được mơ tả và phân tích trong khoảng thời
gian được xác định với bối cảnh và điều kiện cụ thể, có dẫn chứng minh họa
là các sự kiện, con số thống kê có nguồn gốc rõ ràng. Mặt khác, công tác
PCLP được xem xét trong mối quan hệ với các nhiệm vụ lãnh đạo các mặt
công tác, các lĩnh vực khác của Thành ủy Hà Nội.

Phương pháp quy nạp và diễn dịch: được sử dụng để luận giải
và làm


7

rõ những vấn đề cơ bản của luận án xác định từ thực tiễn.
-

Phương pháp thống kê, so sánh: được sử dụng nhằm đánh giá, xử lý

các số liệu từ các nguồn tổng hợp được.
-

Phương pháp điều tra xã hội học: Thông qua phiếu điều tra, khảo sát

để đánh giá tình hình cơng tác PCLP và SLĐ của cấp ủy, người đứng đầu
(NĐĐ) cấp ủy trong công tác PCLP ở Thành phố Hà Nội. Kết quả khảo sát
được xử lý trên phần mềm SPSS (viết tắt của Statistical Package for the
Social Sciences) - phần mềm thống kê được sử dụng phổ biến cho các nghiên
cứu điều tra xã hội học.
-

Phương pháp tổng kết thực tiễn: Đây là phương pháp quan trọng, chủ yếu

và đặc trưng của khoa học xây dựng Đảng. Thông qua hoạt động thực tiễn lãnh
đạo, chỉ đạo của Thành ủy đối với công tác PCLP, được thể hiện trong các báo
cáo, các cuộc trao đổi, hội thảo, khảo sát… để đánh giá và rút ra những kinh

nghiệm. Nghiên cứu thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn để đề ra các giải pháp cần
thiết, khả thi, đáp ứng yêu cầu của mục tiêu lãnh đạo của Thành ủy.

Các phương pháp trên được sử dụng linh hoạt, đan xen, kết hợp để phát
huy hiệu quả tổng hợp nhằm hoàn thành mục tiêu nghiên cứu.
5. Đóng góp mới về mặt khoa học của luận án
Luận án góp phần làm rõ khái niệm, 6 nội dung, 5 phương thức
lãnh
đạo của Thành ủy Hà Nội đối với công tác PCLP.
-

Đánh giá khách quan thực trạng Thành ủy Hà Nội lãnh đạo công tác

PCLP giai đoạn hiện nay, xác định nguyên nhân khách quan và chủ quan, rút
ra 05 kinh nghiệm của Thành ủy Hà Nội trong lãnh đạo công tác PCLP.
-

Đề xuất một số giải pháp chủ yếu tăng cường SLĐ của Thành ủy Hà Nội

đối với công tác PCLP đến năm 2030. Ngồi việc hệ thống hóa, làm rõ hơn

những giải pháp đã được sử dụng và phát huy tốt tác dụng trong lãnh đạo, chỉ
đạo PCLP thời gian qua, luận án đề xuất một số giải pháp mới, cụ thể, khả thi:
Một là, đổi mới nội dung lãnh đạo PCLP theo hướng tập trung vào các


8

lĩnh vực quan trọng, có nguy cơ cao về lãng phí lớn và thường gây bức xúc
cho xã hội, ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín, vai trị lãnh đạo của Đảng.

Hai là, đổi mới PTLĐ của Thành ủy đối với cơng tác PCLP đề cao
PTLĐ thơng qua vai trị, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, nhất là người
đứng đầu.
Ba là, xây dựng tổ chức cơ sở đảng vững mạnh thực hiện tốt cơng tác
phịng, chống lãng phí, từ đó nâng cao năng lực lãnh đạo cơng tác PCLP của
toàn Đảng bộ
Bốn là, tăng cường kiểm tra, giám sát, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong
toàn Đảng bộ Thành phố Hà Nội, phát huy vai trò của Nhân dân, MTTQ và
các tổ chức chính trị - xã hội trong phản biện và giám sát xã hội trong thực
hiện công tác phịng, chống lãng phí
6.
-

Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án

Luận án góp phần bổ sung, hồn thiện lý luận về lãng phí, cơng tác

PCLP và SLĐ của Thành ủy Hà Nội đối với công tác PCLP, chỉ ra khái niệm
Thành ủy Hà Nội lãnh đạo công tác PCLP, nội dung, PTLĐ của Thành ủy Hà
Nội đối với công tác PCLP.
-

Kết quả nghiên cứu của luận án làm tài liệu tham khảo cho SLĐ của

các tỉnh ủy, thành ủy và cấp ủy các cấp đối với công tác PCLP.
-

Luận án có thể dùng làm tài liệu tham khảo phục vụ nghiên cứu, giảng

dạy Khoa học Chính trị, chuyên ngành Xây dựng Đảng và chính quyền Nhà

nước tại Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, các Học viện trực thuộc và
các trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
7. Kết cấu của luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục,
nội dung của luận án được kết cấu thành 4 chương, 9 tiết.


9

Chƣơng 1
TỔNG QUAN CÁC CƠNG TRÌNH NGHIÊN CỨU
LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
Công tác PCLP cũng như SLĐ của Đảng đối với công tác PCLP là chủ
đề đang nhận được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, nhất là giai đoạn hiện
nay, khi mà cuộc đấu tranh PCTN, LP quyết liệt hơn bao giờ hết. Cho đến nay
chưa có một đề tài, một cơng trình khoa học nào nghiên cứu một cách đầy đủ,
cụ thể, hệ thống về vấn đề Đảng lãnh đạo công tác PCLP. Mặc dù vậy, đã có
nhiều nghiên cứu có liên quan đến vấn đề lãng phí và cơng tác PCLP cũng
như SLĐ, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền trong cơng tác PCLP, được thể
hiện ở các sách, các luận án, luận văn hay các bài viết được đăng tải trên các
tạp chí khoa học uy tín. Trên cơ sở đọc, nghiên cứu sách, đề tài, luận văn, luận
án, các bài viết khoa học đã được công bố, luận án giới thiệu tổng quan một
số cơng trình tiêu biểu trong nước và quốc tế như sau:
1.1. CÁC CƠNG TRÌNH NGHIÊN CỨU Ở NƢỚC NGỒI LIÊN QUAN
ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN

1.1.1. Các cơng trình nghiên cứu về lãng phí và các giải pháp
phịng, chống lãng phí
Cuốn sách The Art of the Watchdog: Fighting Fraud, Waste, Abuse, and
Corruption in Government - “Sử dụng cơ quan giám sát: Giải pháp chống

gian lận, lãng phí, lạm dụng và tham nhũng trong chính phủ”[30] là cuốn sách
của Daniel L. Feldman and David R. Eichenthal - những chuyên gia Quản lý
công của New York. Nội dung cuốn sách đưa ra những tư vấn về giải pháp
chống tiêu cực, lãng phí, lạm quyền và tham nhũng. Tác giả khẳng định sự
giám sát của cơng dân chính là giải pháp tốt nhất, thường xuyên nhất để
chống tiêu cực, lãng phí. Trên cơ sở những ưu điểm và hạn chế của hoạt động
giám sát thời gian vừa qua, các tác giả đưa ra những chỉ dẫn cho người đọc về
các hình thức và phương pháp để giám sát công chức, tránh tiêu cực, tham


10

nhũng và lãng phí. Các tác giả khẳng định: giám sát hiệu quả là giải pháp hiệu
quả để có thể nâng cao chất lượng hoạt động của chính phủ và tăng cường dân
chủ, cải thiện niềm tin của công chúng đối với chính phủ.
Tác giả Jame P. Womack trong cuốn sách nổi tiếng Tư duy tinh gọn: từ
tư duy tinh gọn đến sản xuất tinh giản; từ loại bỏ lãng phí đến tiết kiệm chi
phí [101] đã cung cấp 5 nguyên tắc của tư duy tinh gọn cùng các kỹ năng
trong quản lý. Năm nguyên tắc đó bao gồm: định rõ giá trị, xác định chuỗi giá
trị cho mỗi dòng sản phẩm, giá trị chảy liên tục và tạo điều kiện để khách
hàng kéo giá trị từ các chuỗi giá trị của bạn khi cần, không được phép ngừng
tay cho đến khi bạn đạt được sự hồn hảo. Với góc nhìn quản lý kinh tế, tác
giả chỉ ra những biện pháp chống lãng phí và tiết kiệm chi phí trong sản xuất,
quản lý của doanh nghiệp. Loại bỏ lãng phí và tiết kiệm chi phí là mục tiêu
quan trọng trong sự phát triển của doanh nghiệp. Tác giả cũng đưa ra các ví
dụ cụ thể để các doanh nghiệp quản lý bằng tư duy tinh gọn một cách hiệu
quả, đạt được những thành công đầy ấn tượng.
Tài sản công là nguồn lực có ý nghĩa lớn đối với sự tăng trưởng bền
vững của mỗi quốc gia, nhưng việc quản lý và sử dụng tài sản công cũng là
một trong những lĩnh vực thường xuyên để xảy ra thất thoát, lãng phí. Quản lý

tài sản cơng hiệu quả sẽ tránh được những lãng phí lớn. Trong cuốn sách
Quản lý hiệu quả tài sản công [19], các tác giả Dag Detter, Stefan Fưlster tập
trung phân tích tài sản cơng mang tính thương mại; đưa ra một số biện pháp
để quản lý tài sản công hiệu quả, chỉ ra những ưu điểm, hạn chế của những
biện pháp này một cách khách quan, khoa học trong điều kiện, bối cảnh của
quốc gia mà mình nghiên cứu, cụ thể là những kinh nghiệm quý báu trong
quản lý tài sản công của Thụy Điển và Singapore. Các tác giả cũng cho rằng,
việc thành lập các quỹ của cải quốc gia để tạo điều kiện cho tính minh bạch
trong quản lý tài sản công là biện pháp hiệu quả nhất đối với nhiều quốc gia.
Những biện pháp mà cuốn sách đề cập và phân tích là hữu ích đối với việc


11

nghiên cứu và đề xuất các giải pháp PCLP.
Việc xây dựng chính sách quản lý tài chính chặt chẽ là biện pháp quan
trọng để hạn chế tối đa xảy ra thất thốt, lãng phí… Đi sâu vào nghiên cứu về
sự thay đổi sâu sắc về thể chế và phương thức quản lý tài chính của Trung
Quốc trong q trình đổi mới, tác giả Hạng Hoài Thành với cuốn sách Quản
lý tài chính của Trung Quốc [75] là tài liệu tham khảo hữu ích trong việc đánh
giá và đề xuất giải pháp phịng, chống thất thốt, lãng phí. Cuốn sách phân
tích sự thay đổi trong quản lý tài chính của Trung Quốc thể hiện trên ba mặt:
Một là, sự sáng tạo chế độ; hai là, vận dụng đúng đắn chính sách tài chính
phát huy tác dụng điều tiết, kiểm sốt vĩ mơ của tài chính; ba là, dựa vào luật
pháp để giải quyết vấn đề tài chính, thúc đẩy trình độ quản lý tài chính khơng
ngừng nâng cao. Quản lý tài chính là một bộ phận cấu thành có vai trị rất
quan trọng hoạt động quản lý của Chính phủ. Chính sách quản lý tài chính
phù hợp, cùng với địn bẩy tiền tệ, trở thành bộ phận cốt lõi, mang tới những
thay đổi cơ bản trong cơ chế, chính sách quản lý nền kinh tế quốc dân. Nhờ
chính sách quản lý tài chính hợp lý, Trung Quốc đã tăng trưởng kinh tế nhanh

và mạnh trong nhiều năm liền, luôn ở mức trên dưới 10%/năm, một thành tích
đáng nể, đưa Trung Quốc lên vị thế mới trên trường quốc tế. Cuốn sách cũng
đề cập đến những nội dung quan trọng cần nắm vững để quản lý tốt cơng tác
tài chính, bao gồm: Một là, tầm quan trọng của tài chính đối với hoạt động
chính trị, kinh tế của nhà nước; hai là, tài chính có vị trí và tác dụng quan
trọng trong điều tiết kiểm sốt vĩ mơ của nhà nước; ba là, sức mạnh tài chính
nhà nước có liên quan chặt chẽ với sự hùng mạnh, ổn định và an ninh của nhà
nước; bốn là, trong cơng tác tài chính cần chú ý giải quyết tốt các mối quan
hệ, không những chú ý đến lợi ích kinh tế mà cịn chú ý đến lợi ích chính trị,
lợi ích xã hội. Trong cuốn sách, các vấn đề quản lý tài chính bao gồm: quản lý
dự toán ngân sách, kho bạc nhà nước, chi tiêu cơng, bảo hiểm xã hội, thuế và
phí, cơng trái, nợ quốc gia, vốn nhà nước tại doanh nghiệp,… được trình bày


12

một cách đầy đủ, tồn diện. Bên cạnh đó, tác giả cịn đi sâu phân tích những
vấn đề đang rất được quan tâm hiện nay như quản lý tài chính trong q trình
tồn cầu hố kinh tế, quản lý kế tốn, giám sát tài chính, tin học hố trong
quản lý tài chính,… Đây là những kinh nghiệm, bài học quý giá cho Việt
Nam, nhất là trong giai đoạn hiện nay, khi nước ta đã gia nhập Tổ chức
Thương mại Thế giới (WTO), hội nhập ngày càng sâu rộng vào nền kinh tế
khu vực và thế giới.
Viết về phương cách PCLP đối với mỗi cá nhân, có thể kể đến cuốn 7
Chiến lược thịnh vượng và hạnh phúc của Jim Rohn[49]. Cuốn sách chỉ ra các
cách phát huy tối đa khả năng của bản thân để thành công, đạt được cả thịnh
vượng và hạnh phúc. Qua cuốn sách này, người đọc sẽ nắm được các chiến
lược cá nhân để phát triển bản thân về kiểm sốt tài chính và thời gian, tránh
lãng phí thời gian, cơng sức và tiền bạc. Tương tự, cuốn sách Quản lý thời
gian [31] của bộ đôi tác giả Richard Guare và Peg Dawson đưa ra những cách

thức khoa học và dễ thực hiện nhất để thay đổi thói quen tư duy và hành động,
để khơng chỉ sắp xếp được tốt hơn thời gian biểu, cân bằng cơng việc với
cuộc sống riêng tư mà cịn cải thiện được trí nhớ một cách rõ rệt.
Những cuốn sách nói trên xoay quanh các vấn đề làm thế nào để tiết
kiệm chi phí, thời gian và cơng sức, đạt hiệu quả và lợi ích tối ưu cho các
nhóm đối tượng là tổ chức hay cá nhân. Tuy nhiên, chưa có cuốn sách nào viết
về lãng phí dưới hướng tiếp cận là một vấn đề riêng biệt, cụ thể, có ảnh hưởng
lớn tới xã hội.
1.1.2. Các cơng trình nghiên cứu về đảng cầm quyền lãnh đạo
phịng, chống lãng phí
-

Cuốn sách Cầm quyền khoa học[39] được dịch từ nguyên bản tiếng

Trung, do Nhà xuất bản Nhân dân Giang Tô phát hành, khái quát quan điểm
của Đảng Cộng sản Trung Quốc về đảng cầm quyền: một là, cầm quyền khoa
học; hai là, cầm quyền dân chủ và ba là, cầm quyền theo pháp luật. Trong đó,


13

cuốn sách tập trung diễn giải về cầm quyền quyền khoa học. Với 3 phần, 10
chương, cuốn sách khẳng định: “Cầm quyền là khoa học, không thể chỉ dựa
vào kinh nghiệm mà phải làm việc tuân theo quy luật nội tại của sự việc. Cái
gọi là cầm quyền khoa học (ở đây chỉ Đảng Cộng sản Trung Quốc) là kết hợp
thực tế Trung Quốc, khơng ngừng tìm hiểu và tn theo quy luật cầm quyền
của đảng cộng sản, quy luật xây dựng chủ nghĩa xã hội, quy luật phát triển xã
hội loài người, dùng tư tưởng khoa học, chế độ khoa học, phương pháp khoa
học để lãnh đạo sự nghiệp chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc”.
Đặc biệt, trong Phần thứ hai (từ chương 6 tới chương 8) có chỉ ra một

số yêu cầu cụ thể từ khía cạnh thao thác nhằm nắm bắt và vận dụng được tài
nguyên cầm quyền, làm thế nào để giảm chi phí cầm quyền, nâng cao hiệu
quả cầm quyền đến việc thông qua quyết sách khoa học, thực hiện cầm quyền
khoa học. Đây là những vấn đề mà luận án có thể tham khảo và làm rõ hơn.
Cuốn sách Đảng Cộng sản Trung Quốc 5 năm quản trị Đảng nghiêm
minh toàn diện (Thành tựu và kinh nghiệm trong công tác tổ chức và xây
dựng Đảng từ sau Đại hội XVIII) của Viện Nghiên cứu Xây dựng Đảng, Ban
Tổ chức Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc [98] với 12 chương, đã phân
tích những thành tựu và kinh nghiệm trong công tác tổ chức và xây dựng
Đảng từ sau Đại hội XVIII của Đảng Cộng sản Trung Quốc, khẳng định ý
nghĩa quan trọng của cơng tác quản trị Đảng nghiêm minh tồn diện trên
nhiều mặt, những kết quả nổi bật và đúc kết nhiều kinh nghiệm quý báu trong
quản trị đảng. Đặc biệt, tại Chương 8 của cuốn sách đã đưa ra nhiều kinh
nghiệm về SLĐ của Đảng đối với công tác PCLP. Lãng phí cùng với “chủ
nghĩa hình thức”, “chủ nghĩa quan liêu”, “chủ nghĩa hưởng lạc” được coi là
“bốn tác phong” phải sửa đổi của toàn Đảng Cộng sản Trung Quốc. Trong 05
năm (từ năm 2013 đến năm 2019), Đảng Cộng sản Trung Quốc đã đẩy mạnh
thực hiện xây dựng tác phong của Đảng, bắt đầu bằng việc ban hành và thực
hiện “8 điều quy định của Trung ương”, chỉnh đốn từng vấn đề nổi cộm về


14

“bốn tác phong”, tiến hành thực hiện thường xuyên, liên tục và ngày càng
phải nghiêm, tăng cường giám sát của nhân dân, xây dựng hệ thống THTK,
CLP “1+20”. Kết quả là một số tác phong xấu đã được ngăn chặn, tính kiên
định, tính tự giác trong thực hiện tơn chỉ của Đảng của cán bộ, đảng viên được
tăng cường rõ rệt; truyền thống và tác phong tốt đẹp của Đảng được khôi phục
và phát huy hơn nữa. Cuốn sách cũng chỉ ra các kinh nghiệm trong lãnh đạo
của Đảng đối với công tác PCLP bao gồm: Một là, cần phải kiên trì phát huy

vai trị đi đầu, nêu gương của NĐĐ, của cấp trên đối với cấp dưới; hai là, cần
kiên trì đột phá trọng điểm, tập trung vấn đề; ba là, cần phải thực hiện liên
tục, thường xuyên và kiên trì; bốn là, cần kiên trì niềm tin vào quần chúng
nhân dân, mở cánh cửa lớn; năm là, cần kiên trì tiến hành lâu dài, thiết lập thể
chế, cơ chế. Các thành tựu và kinh nghiệm từ các chương khác cũng có thể
tham khảo để tăng cường SLĐ của Đảng đối với công tác PCLP như: tăng
cường xây dựng chính trị trong Đảng, rèn luyện tính cách mạng cho cán bộ,
đảng viên; kiên định niềm tin, củng cố nền tảng tư tưởng; xây dựng đội ngũ
cán bộ “mà Đảng và Nhân dân cần”; đặt kỷ luật và quy định trong Đảng lên
hàng đầu, cài chặt “chiếc lồng chế độ”…
Qua hàng loạt những giải pháp cụ thể, quyết liệt, quả PCLP, thực hành
tiết kiệm cũng được cuốn sách chia sẻ rất ấn tượng:
"Chi phí tiếp khách cơng vụ cấp Trung ương năm 2013, 2014, 2015,
2016 lần lượt là 1,209 tỷ NDT, 920 triệu NDT, 542 triệu NDT, 419 triệu NDT,
giảm liên tục trong 4 năm, mức độ giảm đạt đến 65%. Tháng 7 – 2014, cải
cách sử dụng xe công chính thức được khởi động. Tính đến cuối năm 2015,
140 ban ngành tham gia cải cách trong các cơ quan Trung ương và Nhà nước
đã hoàn thành toàn diện việc cải cách chế độ sử dụng xe công, hơn 49.000
công chức tham gia cải cách, cắt giảm được 3.868 xe, tỷ lệ cắt giảm đạt 62%,
ước tính tiết kiệm được 10,5% chi phí. Cải cách xe cơng ở các địa phương
cũng được thúc đẩy tích cực, ổn thỏa. Tính đến năm 2017, hơn 8,21


15

triệu công chức đã tham gia cải cách, cắt giảm 775.800 chiếc xe công, tỷ lệ
cắt giảm vượt quá 45%. Các địa phương thiết thực chỉnh đốn vấn đề dùng xe
công để đi du lịch, tổ chức ma chay hiếu hỉ, đi thăm hỏi người thân hay đến
những tụ điểm ăn chơi giải trí v.v... Việc cải cách đạt được kết quả rõ nét.
Nghiêm túc chỉnh đốn vấn đề sử dụng xe công vụ sai quy định, liên tục đưa ra

tín hiệu mạnh mẽ rằng “vi phạm kỷ luật sẽ bị truy cứu, chấp hành kỷ luật phải
nghiêm”. Báo cáo quyết tốn của Trung ương cho thấy, chi phí mua, vận hành
và bảo dưỡng xe công của Trung ương năm 2016 là 2,587 tỷ NDT, ít hơn so
với dự tốn 854 triệu NDT, giảm 24,8%; ít hơn 500 triệu so với năm 2015,
giảm 16,2%. Cơ bản thiết lập được chế độ sử dụng xe công kiểu mới. Hiện
tượng “dùng xe công vào việc tư” cơ bản được ngăn chặn tận gốc.
Trong vòng 5 năm từ năm 2012 đến năm 2016, các khoản chi tài chính
cho kinh phí “tam cơng” của cấp Trung ương lần lượt là 7,425 tỷ NDT, 7,015
tỷ NDT, 5,88 tỷ NDT, 5,373 tỷ NDT và 4,825 tỷ NDT, kinh phí quyết tốn đi
nước ngồi vì lý do công vụ của Trung ương năm 2016 là 1,819 tỷ NDT, giảm
208 triệu NDT so với dự toán. “Tiêu chuẩn xây dựng văn phòng làm việc của
các cơ quan Đảng, Nhà nước”, đưa ra những quy định cụ thể về phân loại kiến
trúc, cũng như chỉ tiêu diện tích v.v…, đưa ra “ràng buộc cứng” đối với việc
xây dựng văn phòng làm việc của các cơ quan Đảng, Nhà nước. Hầu hết các
địa phương, ban ngành, đơn vị đều đồng loạt rà sốt, thanh lý những văn
phịng vượt chỉ tiêu. Cán bộ kiêm nhiệm nhiều chức vụ lãnh đạo hầu hết chỉ
giữ lại 1 văn phòng làm việc. Đa số cán bộ đều nghiêm túc thực hiện tiêu
chuẩn về sử dụng văn phịng theo đúng quy định. Một số ít cán bộ vi phạm
quy định, chiếm dụng văn phòng vượt chỉ tiêu đều bị xử lý nghiêm. 5 năm
qua, cả nước tổng cộng đã điều chỉnh, rà soát và thanh lý 22.276.000 m 2 nhà
sử dụng làm văn phòng".
Những cuốn sách trên viết về vấn đề lãnh đạo nói chung, lãnh đạo cơng
tác PCLP nói riêng của Đảng Cộng sản Trung Quốc - một đất nước có nhiều


16

nét tương đồng với thể chế chính trị của nước ta. Lãng phí ở Trung Quốc cũng
là vấn đề nóng hổi, gây nhiều bức xúc trong xã hội và Nhân dân Trung Quốc,
công tác PCLP cũng được Đảng Cộng sản Trung Quốc hết sức quan tâm, coi

là một trong “bốn tác phong” cần được sửa đổi ngay, quyết liệt. Những kinh
nghiệm PCLP và cầm quyền khoa học của Đảng Cộng sản Trung Quốc được
phân tích trong các cơng trình trên là những thơng tin cần thiết, hữu ích cho đề
tài luận án nghiên cứu, tìm hiểu.
1.2. CÁC CƠNG TRÌNH NGHIÊN CỨU TRONG NƢỚC LIÊN QUAN ĐẾN
ĐỀ TÀI LUẬN ÁN

1.2.1. Các cơng trình nghiên cứu về lãng phí và phịng, chống lãng phí

Tiết kiệm, chống lãng phí cũng như chống tham ô, quan liêu và các biểu
hiện tiêu cực khác là một trong những nội dung lớn trong tư tưởng Hồ Chí
Minh. Nghiên cứu các quan điểm của Người cũng như những nội dung học
tập và THTK, CLP theo lời dạy của Bác là chủ đề của nhiều nhà khoa học, thể
hiện ở nhiều sách, bài viết được đăng trên nhiều tạp chí khác nhau, có thể kể
đến như:
-

Cuốn sách Tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh về thực hành

tiết kiệm, chống tham ơ, lãng phí, quan liêu [66] là Tài liệu học tập do Ban
Tuyên giáo Trung ương phối hợp với Nhà xuất bản Chính trị quốc gia biên
soạn nhằm cung cấp tài liệu cho cuộc vận động Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh. Cuốn sách gồm 2 chuyên đề: Chuyên đề 1 - Tư
tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh về thực hành tiết kiệm, chống tham
ơ, lãng phí, quan liêu; Chuyên đề 2 - Giới thiệu tác phẩm Sửa đổi lối làm việc.
Trong đó, chuyên đề 1 tập trung phân tích tư tưởng và tấm gương mẫu mực
của Chủ tịch Hồ Chí Minh về tiết kiệm và thực hành tiết kiệm, về chống tham
ơ, lãng phí, quan liêu, trong đó nêu rõ khái niệm, nội dung của tiết kiệm, tác
hại của tham ơ, lãng phí, quan liêu, ý nghĩa và những biện pháp chống tham ơ,
lãng phí, quan liêu, việc tổ chức học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo

17

đức Hồ Chí Minh về thực hành tiết kiệm, chống tham ơ, lãng phí, quan liêu.
-

Bài viết “Hồ Chí Minh với vấn đề chống giặc nội xâm - suy thoái về

tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên” của tác giả
Nguyễn Hùng Hậu [38] đã phân tích những quan điểm của Hồ Chí Minh về
chống “giặc nội xâm” – các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức
lối sống, tham ơ, tham nhũng, lãng phí, quan liêu. Bài viết cũng phân tích sự
vận dụng quan điểm của Hồ Chí Minh trong chống “giặc nội xâm” của Đảng,
thể hiện ở việc Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII đã cụ thể hóa trong việc
nhận diện những biểu hiện suy thoái, chỉ ra một cách có hệ thống 27 biểu hiện
và đề ra các giải pháp để ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng này. Các phân tích
trong bài viết về các nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề này có giá trị
thiết thực đối với công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng hiện nay.
-

Cùng một số bài viết khác: “Quan điểm của Hồ Chí Minh về THTK,

CLP” của tác giả Nguyễn Lan Anh đăng trên Tạp chí Lịch sử Đảng (số tháng
1/2015) [1]; bài viết “Học Bác sống tiết kiệm, ứng xử có nghĩa, có tình” của tác
giả Trần Quốc Vượng, đăng trên Tạp chí Tuyên giáo, số tháng 6 năm 2018 [100];
bài viết “Đẩy mạnh THTK, CLP theo tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện
nay” của tác giả Đinh Ngọc Giang, Nguyễn Thị Hồng Hạnh đăng trên Tạp chí
Quản lý nhà nước số tháng 7 năm 2013 [37]; bài viết “Quan điểm "Cần, kiệm,
liêm, chính là nền tảng của thi đua ái quốc" trong tư tưởng Hồ Chí Minh và ý

nghĩa hiện thời của nó” của PGS, TS. Nguyễn Thị Nga, TS. Hoàng Thị Kim
Oanh đăng trên Tạp chí Thơng tin khoa học lý luận chính trị số 6/2018 [67]; bài
viết “Phòng chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí trong bộ máy hành chính nhà
nước theo tư tưởng Hồ Chí Minh” của tác giả Trần Đình Thắng, Lê Văn Nam
trên Tạp chí Giáo dục lý luận số 245 năm 2016 [60];…

Nghiên cứu về lãng phí trong các mối quan hệ và nguyên nhân, tác hại
của lãng phí, có một số bài viết khác luận án có thể tham khảo như: bài viết
“Kiểm điểm trách nhiệm gây lãng phí”[36] đăng trên Tạp chí Nội chính; bài