Quản lí xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non thành phố thái nguyên, tỉnh thái nguyên​

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
–––––––––––––––––––

NGUYỄN THỊ BÍCH NGỌC

QUẢN LÍ XÂY DỰNG MƠI TRƢỜNG KHÁM PHÁ KHOA HỌC
CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON THÀNH
PHỐ THÁI NGUYÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2020


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
–––––––––––––––––––

NGUYỄN THỊ BÍCH NGỌC

QUẢN LÍ XÂY DỰNG MƠI TRƢỜNG KHÁM PHÁ KHOA HỌC
CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON THÀNH
PHỐ THÁI NGUYÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN
Ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8 14 01 14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. PHÍ THỊ HIẾU

THÁI NGUYÊN - 2020


LỜI CAM ĐOAN

Tác giả xin cam đoan, đây là công trình nghiên cứu do bản thân thực hiện
cùng với sự dẫn dắt nhiệt tình của cơ giáo hướng dẫn PGS.TS Phí Thị Hiếu.
Trong q trình nghiên cứu đề tài, tác giả đã tham khảo nhiều nguồn tài
liệu khác nhau, các nguồn thông tin được tổng hợp, khái quát đưa vào luận văn
một cách hợp lý và đúng quy định.
Các kết quả, số liệu và kết luận của đề tài được trình bày trong luận văn là
khách quan, trung thực và chưa được công bố ở bất kỳ tài liệu và cơng trình
nghiên cứu khoa học nào khác.
Tác giả xin chịu trách nhiệm hoàn toàn về nội dung của luận văn.
Thái Nguyên, tháng 10 năm 2020
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Bích Ngọc

i


LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành, em xin bày tỏ lịng biết ơn và sự kính trọng tới
Lãnh đạo trường Đại học sư phạm - Đại học Thái Nguyên, các Thầy giáo Cô
giáo đã tham gia giảng dạy và cung cấp những kiến thức cơ bản, sâu sắc, tạo
điều kiện giúp đỡ em trong quá trình học tập và nghiên cứu tại nhà trường.
Đặc biệt, với tấm lòng thành kính, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất
đến PGS. TS Phí Thị Hiếu, người đã trực tiếp hướng dẫn khoa học và tận tình
giúp đỡ em trong suốt q trình học tập, nghiên cứu và hồn thành luận văn.

Tác giả cũng xin gửi lời cảm ơn Lãnh đạo Phòng Giáo dục & Đào tạo
thành phố Thái Nguyên, lãnh đạo các trường MN thành phố Thái Nguyên cùng
bạn bè, người thân đã tạo điều kiện cả về thời gian, vật chất, tinh thần cho tác
giả trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hồn thành luận văn, mặc dù bản
thân em đã luôn cố gắng nhưng chắc chắn khơng tránh khỏi những khiếm
khuyết. Kính mong được sự góp ý, chỉ dẫn của các Thầy, các Cơ và các bạn
đồng nghiệp.
Em xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 10 năm 2020
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Bích Ngọc

ii


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN......................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN............................................................................................................. ii
MỤC LỤC.................................................................................................................. iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT............................................................................ vii
DANH MỤC CÁC BẢNG....................................................................................... viii
MỞ ĐẦU..................................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài..................................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu............................................................................................... 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu......................................................................... 2
4. Giả thuyết khoa học................................................................................................. 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu............................................................................................... 3
6. Giới hạn nghiên cứu................................................................................................. 3

7. Phương pháp nghiên cứu......................................................................................... 4
8. Cấu trúc luận văn..................................................................................................... 5
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ XÂY DỰNG MÔI TRƢỜNG
KHÁM PHÁ KHOA HỌC CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở TRƢỜNG MẦM NON...6
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề............................................................................... 6
1.1.1. Những nghiên cứu ở nước ngoài........................................................................ 6
1.1.2. Những nghiên cứu ở trong nước........................................................................ 9
1.2. Một số khái niệm................................................................................................ 13
1.2.1. Quản lý............................................................................................................ 13
1.2.2. Khám phá khoa học......................................................................................... 14
1.2.3. Môi trườngkhám phá khoa học........................................................................ 15
1.2.4. Xây dựng môi trường khám phá khoa học....................................................... 16
1.2.5. Xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo............................16
1.2.6. Quản lý xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ở
trường mầm non........................................................................................................ 17
1.3. Lý luận về xây dựng môi trường hoạt động khám phá khoa học cho trẻ mẫu
giáo ở trường mầm non.............................................................................................. 17
1.3.1. Một số đặc điểm tâm sinh lý của trẻ em lứa tuổi mẫu giáo.............................. 17

iii


1.3.2. Vai trị của mơi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo..........................20
1.3.3. Nội dung môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo............................22
1.3.4. Các nguyên tắc xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo...24
1.4. Một số vấn đề cơ bản về quản lý xây dựng môi trường khám phá khoa học
cho trẻ mẫu giáo........................................................................................................ 26
1.4.1. Hiệu trưởng trường mầm non với công tác quản lý xây dựng môi trường
khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo......................................................................... 26
1.4.2. Lập kế hoạch xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo......27

1.4.3. Tổ chức xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo...............29
1.4.3. Chỉ đạo thực hiện xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo
................................................................................................................................... 31
1.4.4. Kiểm tra, đánh giá hoạt động xây dựng môi trường khám phá khoa học cho
trẻ mẫu giáo............................................................................................................... 31
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý xây dựng môi trường khám phá
khoa học cho trẻ mẫu giáo......................................................................................... 32
1.5.1. Các yếu tố chủ quan......................................................................................... 32
1.5.2. Các yếu tố khách quan..................................................................................... 34
Kết luận chương 1..................................................................................................... 36
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ XÂY DỰNG MÔI TRƢỜNG KHÁM
PHÁ KHOA HỌC CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON
THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN..................................... 37
2.1. Khái quát về khảo sát thực trạng......................................................................... 37
2.1.1. Vài nét về khách thể khảo sát........................................................................... 37
2.1.2. Tổ chức khảo sát thực trạng............................................................................. 37
2.2. Thực trạng xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ở các
trường mầm non thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên.................................... 39
2.2.1. Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về tầm quan trọng của các mục tiêu
xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non........39
2.2.2. Thực trạng nội dung xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu
giáo ở trường mầm non.............................................................................................. 41
2.2.3. Đánh giá các nguyên tắc xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ
mẫu giáo ở các trường mầm non thành phố Thái Nguyên......................................... 44

iv


2.3. Thực trạng quản lý hoạt động xây dựng môi trường khám phá khoa học cho
trẻ mẫu giáo ở trường mầm non thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên.............47

2.3.1. Thực trạng lập kế hoạch xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ
mẫu giáo.................................................................................................................... 47
2.3.2. Thực trạng tổ chức xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo
................................................................................................................................... 51
2.3.3. Thực trạng chỉ đạo xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo
................................................................................................................................... 53
2.3.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động xây dựng môi trường khám phá
khoa học cho trẻ mẫu giáo......................................................................................... 56
2.4. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến xây dựng môi trường khám phá khoa
học cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non thành phố Thái Nguyên.............................57
2.5. Đánh giá chung về khảo sát thực trạng............................................................... 60
2.5.1. Những ưu điểm................................................................................................ 60
2.5.2. Những tồn tại................................................................................................... 62
2.5.3. Nguyên nhân.................................................................................................... 63
Kết luận chương 2..................................................................................................... 65
Chƣơng 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ XÂY DỰNG MÔI TRƢỜNG KHÁM
PHÁ KHOA HỌC CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON
THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN..................................... 66
3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp....................................................................... 66
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục đích.................................................................. 66
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn.................................................................. 66
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi..................................................................... 66
3.1.4. Ngun tắc đảm bảo tính đồng bộ, tồn diện................................................... 67
3.2. Một số biện pháp quản lý xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu
giáo ở các trường mầm non thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên...................67
3.2.1. Chỉ đạo đa dạng hóa nội dung khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ở các
trường mầm non........................................................................................................ 67
3.2.2. Tổ chức bồi dưỡng cho giáo viên mầm non kỹ năng xây dựng môi trường
khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo......................................................................... 70
3.2.3. Chỉ đạo tuân thủ các nguyên tắc trong xây dựng môi trường khám phá

khoa học cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non.................................................... 71


v


3.3.4. Huy động các nguồn lực trong xây dựng môi trường khám phá khoa học
cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non.................................................................... 73
3.3.5. Giám sát hoạt động xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu
giáo ở trường mầm non theo đúng kế hoạch.............................................................. 74
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp......................................................................... 76
3.4. Khảo nghiệm về tính cần thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất..................77
3.4.1. Mục đích khảo nghiệm.................................................................................... 77
3.4.2. Nội dung khảo nghiệm..................................................................................... 77
3.4.3. Phương pháp khảo nghiệm.............................................................................. 77
3.4.4. Kết quả khảo nghiệm....................................................................................... 77
Kết luận chương 3..................................................................................................... 81
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ.......................................................................... 82
TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................................... 85

PHỤ LỤC

vi


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CBQL

Cán bộ quản lý

GV

Giáo viên

KPKH

Khám phá khoa học

MN

Mầm non

vii


DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên ở các trường mầm non
thành phố Thái Nguyên về tầm quan trọng của mục tiêu xây
dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo

39

Bảng 2.2. Thực trạng nội dung xây dựng môi trường khám phá khoa học
cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non

41

Bảng 2.3. Thực trạng các nguyên tắc xây dựng môi trường khám phá khoa học
cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non

45

Bảng 2.4. Thực trạng lập kế hoạch xây dựng môi trường khám phá khoa
học cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non

47

Bảng 2.5. Thực trạng tổ chức xây dựng môi trường khám phá khoa học cho
trẻ mẫu giáo ở trường mầm non 51
Bảng 2.6. Thực trạng chỉ đạo xây dựng môi trường khám phá khoa học cho
trẻ mẫu giáo ở trường mầm non 54
Bảng 2.7. Thực trạng kiểm tra, đánh giá xây dựng môi trường khám phá
khoa học cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non

56

Bảng 2.8. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến xây dựng môi trường khám
phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non 58
Bảng 3.1. Tính cần thiết của các biện pháp quản lý xây dựng môi trường
khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non
thành phố Thái Nguyên 78
Bảng 3.2. Tính khả thi của các biện pháp quản lý xây dựng môi trường
khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non
thành phố Thái Nguyên 79

viii


MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài
Trẻ em không chỉ là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình mà cịn là tương
lai của nhân loại. Để đặt nền móng vững chắc cho các chủ nhân tương lai của
đất nước thì ngành học Mầm non là bước khởi đầu và là nền móng của sự
nghiệp giáo dục con người. Chính vì vậy mà mục tiêu chung của giáo dục mầm
non là tiến hành giáo dục trẻ theo nhiều nội dung giúp trẻ phát triển hài hịa 5
mặt: đức, trí, thể, mỹ và lao động từ đó hình thành những yếu tố đầu tiên của
nhân cách con người, chuẩn bị cho trẻ em vào lớp một.
Chương trình giáo dục mầm non ban hành năm 2009 đưa ra nhiều nội
dung, yêu cầu mới, phù hợp mục tiêu phát triển năng lực toàn diện cho trẻ mầm
non, trong đó có hoạt động khám phá khoa học - là một phần nội dung chương
trình phát triển năng lực nhận thức của trẻ mầm non. Mặt khác, thông tư
28/2016 nhấn mạnh đối với giáo dục mẫu giáo, phương pháp giáo dục phải tạo
điều kiện cho trẻ được trải nghiệm, tìm tịi, khám phá mơi trường xung quanh
dưới nhiều hình thức đa dạng, đáp ứng nhu cầu, hứng thú của trẻ theo phương
châm “chơi mà học, học bằng chơi”. Chú trọng đổi mới tổ chức môi trường
giáo dục nhằm kích thích và tạo cơ hội cho trẻ tích cực khám phá, thử nghiệm
và sáng tạo ở các khu vực hoạt động một cách vui vẻ. Kết hợp hài hịa giữa
giáo dục trẻ trong nhóm bạn với giáo dục cá nhân, chú ý đặc điểm riêng của
từng trẻ để có phương pháp giáo dục phù hợp.
Nhận thức được tầm quan trọng của môi trường khám phá khoa học cho
trẻ mẫu giáo, đáp ứng với xu thế hội nhập của toàn nghành giáo dục mầm non
hiện nay, thực hiện chủ trương đổi mới phương pháp giảng dạy trong toàn
ngành giáo dục nói chung và bậc học mầm non nói riêng, các trường mầm non
thành phố Thái Nguyên đã tích cực xây dựng môi trường khám phá khoa học
cho trẻ mẫu giáo đạt hiệu quả cao đồng thời phát huy tính sáng tạo trong tổ
chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo phát huy hiệu quả học tập
1

- tính tích cực sáng tạo ở trẻ. Tuy nhiên, việc tổ chức hoạt động khám phá khoa
học cho trẻ của giáo viên mầm non cịn gặp nhiều khó khăn vì chưa có kỹ năng
xây dựng mơi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo, khó khăn về kinh
phí dẫn đến công tác xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mầm
non vẫn chưa thật sự hiệu quả, chưa thật sự giúp trẻ tự lĩnh hội tri thức thơng
qua trải nghiệm, thử nghiệm tích cực.
Vấn đề quản lý xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo
ở các trường mầm non hiện nay còn bị xem nh và chưa được quan tâm đúng
mức. Mặt khác, tổ chuyên môn chưa thực hiện thường xuyên tổng kết đánh giá
xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo nhằm giải quyết
những vẫn đề phát sinh trong quá trình tổ chức thực hiện, những vấn đề trọng
tâm khác như rút kinh nghiệm, vạch ra phương hướng trong thời gian tiếp theo.
Vì vậy, nếu đề tài nghiên cứu thành công s vận dụng đồng bộ các biện pháp
quản lý xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ở các trường
mầm non thực hiện đúng kế hoạch quản lý s góp phần nâng cao hiệu quả hoạt
động này.
Xuất phát từ những lý do trình bày trên, chúng tơi chọn đề tài: “Quản lý
xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ở các trường
mầm non thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên” làm đề tài nghiên cứu
luận văn Thạc sĩ.
2.

Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lý xây dựng môi trường

khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non thành phố Thái
Nguyên, tỉnh Thái Nguyên, đề xuất một số biện pháp quản lý xây dựng môi
trường khám phá khoa học cho trẻ ở độ tuổi này, từ đó góp phần nâng cao hiệu
quả hoạt động giáo dục trẻ của các nhà trường mầm non.
3.

Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu

3.1. Khách thể nghiên cứu
Quản lý hoạt động xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu
giáo ở trường mầm non.
2


3.2. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp quản lý xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu
giáo ở các trường mầm non thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên.
4. Giả thuyết khoa học
Công tác quản lý xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu
giáo ở các trường mầm non thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên thời
gian qua đã được quan tâm thực hiện tuy nhiên hiệu quả chưa cao. Nếu đề xuất
được các biện pháp quản lý xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ
mẫu giáo mang tính khoa học, hệ thống, khả thi, đáp ứng yêu cầu thực tiễn thì s
nâng cao hiệu quả hoạt động khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ở các trường
mầm non thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý xây dựng môi trường khám phá
khoa học cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non.
5.2. Khảo sát và đánh giá thực trạng quản lý xây dựng môi trường khám
phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non thành phố Thái Nguyên
tỉnh Thái Nguyên.
5.3. Đề xuất một số biện pháp quản lý xây dựng môi trường khám phá
khoa học cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non thành phố Thái Nguyên tỉnh
Thái Nguyên.
6. Giới hạn nghiên cứu

Đề tài được triển khai, nghiên cứu, khảo sát 35 cán bộ quản lý và 115
giáo viên.
Quy mô khảo sát: Các nghiên cứu khảo sát được tiến hành ở Trường
mầm non Quang Vinh; Trường mầm non Bệnh Viện Đa Khoa; Trường mầm
non Liên Cơ; Trường mầm non Linh Sơn, Trường mầm non Họa Mi, Trường
mầm non Quang Trung, Trường mầm non 19-5, Trường mầm non Hoa hướng
dương, trường mầm non Hoa trạng nguyên, trường mầm non Sao Mai thuộc
thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên năm học năm học 2019-2020.
3


7. Phƣơng pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Tiến hành hệ thống hóa, thu thập và sử dụng các phương pháp phân tích,
tổng hợp, khái qt hóa các tài liệu về khoa học giáo dục, quản lý giáo dục, các
văn bản chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Chính phủ và các văn bản có liên quan để
xây dựng cơ sở lý luận để nghiên cứu quản lý xây dựng môi trường khám phá
khoa học cho trẻ mẫu giáo.
7.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1. Phương pháp điều tra giáo dục
Sử dụng các mẫu phiếu điều tra dành cho CBQL, giáo viên nhằm thu
thập số liệu về thực trạng quản lý xây dựng môi trường khám phá khoa học cho
trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non trên địa bàn thành phố Thái Nguyên.
7.2.2. Phương pháp phỏng vấn
Phỏng vấn CBQL, giáo viên và nhân viên của các trường mầm non trên
địa bàn thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên nhằm thu thập thông tin về
thực trạng công tác quản lý xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ
mẫu giáo tại các trường mầm non.
7.2.3. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm của hoạt động
Nghiên cứu sản phẩm: Kế hoạch chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ năm học

của Hiệu trưởng và kế hoạch thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục trẻ em
của giáo viên tại 04 trường trong số các trường mầm non được khảo sát để làm
rõ hơn thực trạng xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo.
7.2.4. Phương pháp chuyên gia
Chúng tôi sử dụng phương pháp này để khảo nghiệm tính cần thiết và
khả thi của các biện pháp đề xuất.
7.3. Phương pháp sử dụng toán thống kê để xử lý kết quả nghiên cứu
Sử dụng phương pháp thống kê trong tốn học để xử lý và phân tích các
số liệu từ các bảng hỏi thu thập được.
4


8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham khảo và phụ
lục; luận văn được cấu trúc thành ba chương như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý xây dựng môi trường khám phá
khoa học cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non.
Chương 2: Thực trạng quản lý xây dựng môi trường khám phá khoa học cho
trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên.
Chương 3: Biện pháp quản lý xây dựng môi trường khám phá khoa học cho
trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên.

5


Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ XÂY DỰNG MÔI TRƢỜNG
KHÁM PHÁ KHOA HỌC CHO TRẺ MẪU GIÁO
Ở TRƢỜNG MẦM NON
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề

1.1.1. Những nghiên cứu ở nước ngoài
Giáo dục trẻ mẫu giáo đã được các nhà nghiên cứu trên thế giới quan tâm
từ rất lâu. Cho đến nay đã có rất nhiều cơng trình nghiên cứu về vấn đề này.
Trên thế giới, các tác giả như Pextalodi J.H.; Badodop, L.; Quen R.;
Cômenxki J.A.; Rutxoo,J.J.; Pextalozi I.G nhấn mạnh vai trò to lớn của quá trình
quan sát, tiếp xúc với thiên nhiên, xã hội đối với việc lĩnh hội kiến thức, phát triển
trí tuệ, ngơn ngữ của trẻ em. Đặc biệt, vai trò của hoạt động KPKH đối với giáo
dục tồn diện nói chung và phát triển ngơn ngữ trẻ nói riêng, được thể hiện ở các
cơng trình nghiên cứu của các nhà tâm lí, giáo dục học Liên Xô như: Usinxki,
Krupxkaia, Chikheeva, Pođzikov, Xamorukova, Verechenhikova, Nhikôlaeva...
Điểm chung trong nghiên cứu của các tác giả này là: qua hoạt động KPKH, trẻ
được tìm hiểu thế giới xung quanh, được khám phá, thử nghiệm, phát hiện, giải
thích, lập luận... Kết quả là trẻ thu được một số lượng từ đáng kể, cũng từ đó trẻ
được phát triển năng lực quan sát, tư duy, giải quyết vấn đề... Đây chính là điều
kiện để ngơn ngữ của trẻ được bộc lộ, phát triển. Ngoài ra, tác giả Usinxki đã
khẳng định vai trị quan trọng của mơi trường xã hội trong việc dạy tiếng m đẻ cho
trẻ em. Tác giả Pextalodi với cuốn “Sách dành cho các bà m ” đã nhấn mạnh vai
trò của thiên nhiên đối với sự phát triển năng lực trí tuệ và sự tồn tại của con
người. Ông khuyên các bà m rằng: sự chăm sóc đầu tiên đối với đứa con của mình
là dạy nó biết quan sát các đối tượng xung quanh và tập cho nó nói; đồng thời, ơng
hướng dẫn các bà m rất cụ thể về phương pháp, biện pháp và hình thức dạy trẻ
quan sát các đối tượng xung quanh và tập nói cho trẻ [dẫn theo 20].

6


Tác giả E.I.Tikheeva cho rằng, con đường duy nhất để mở rộng vốn từ ở
trẻ mẫu giáo khi thực hiện KPKH qua các trò chơi, tham quan, quan sát vật
thật, tranh ảnh, kể chuyện. Xây dựng môi trường KPKH cho trẻ mẫu giáo qua
các hệ thống bài tập, trò chơi khác nhau... s phát triển khả năng tiếp thu, quan

sát, phát triển các biểu tượng, tư duy..., trên cơ sở đó s phát triển ngơn ngữ cho
trẻ mẫu giáo [dẫn theo 1].
Nhiều tác giả tiếp cận theo các hướng khác nhau trong dạy trẻ mẫu giáo
KPKH, như: Mary & Susan đưa ra các hoạt động KPKH cho trẻ mẫu giáo dưới
hình thức chơi [38], xem KPKH như là một phương tiện để giáo dục phát triển
toàn diện cho trẻ mẫu giáo và xây dựng “ngân hàng” các hoạt động KPKH cụ
thể nhằm hướng dẫn giáo viên mầm non tổ chức KPKH cho trẻ một cách đa
dạng và tạo ra các cơ hội để trẻ tham gia hiệu quả, qua đó phát triển vốn từ cho
trẻ [38].
Phát triển sự sáng tạo của trẻ trong các hình thức nghệ thuật khác nhau là
nhiệm vụ giáo dục thẩm mĩ quan trọng ở lứa tuổi mầm non. Các nhà giáo dục
học L.R.Bolochina, T.X.Komarova, X.P.Baranov cho rằng “Sáng tạo là hoạt
động hướng đến việc xây dựng sản phẩm có giá trị xã hội, có liên quan đến việc
cải biến môi trường xung quanh” [dẫn theo 18]. Đối với trẻ mầm non, sự sáng
tạo của trẻ có đặc điểm riêng. Phân tích hoạt động sáng tạo của trẻ, I.Ia.Lerner
đã chỉ ra các biểu hiện của sự sáng tạo là: Trẻ tự vận dụng kiến thức vào tình
huống mới; Nhận thấy chức năng mới của đối tượng; Nhìn nhận vấn đề trong
tình huống chuẩn xác; Nhận ra cấu trúc của đối tượng; Có khả năng lựa chọn
giải pháp tốt nhất; Phối hợp giữa các biện pháp cũ và mới [dẫn theo 18]. Từ đó,
có thể hiểu sự sáng tạo của trẻ mầm non là: tạo ra những sản phẩm mới có giá
trị với trẻ; nghĩ ra các chi tiết đã có nhưng chưa được sử dụng trước đó; tạo ra
những hình ảnh theo cách mới; tìm ra cách mở đầu, diễn biến, kết thúc một câu
chuyện, các hành động mới thể hiện đặc điểm nhân vật; sử dụng biện pháp
nghệ thuật và các phương tiện thể hiện trong tình huống mới; thể hiện sự sáng
tạo của trẻ trong tất cả các lĩnh vực, sản phẩm, tình huống và trong hành động.
7


Về tổ chức hoạt động trải nghiệm và thảo luận về các hoạt động đó trong
q trình KPKH nhằm phát triển vốn từ cho trẻ: Theo hướng này có các tác giả

như Smith, Humphyryes... Trong đó, Smith (2011) tập trung nêu phương pháp
kích thích sự tìm hiểu thế giới thực vật của trẻ em thông qua các hoạt động như
cách trồng cây, cách chăm sóc cây. Qua đó, vốn từ của trẻ về môi trường khám
phá khoa học - chủ đề thế giới thực vật, được xuất hiện từ đơn giản đến phức
tạp; ngoài việc cung cấp cho trẻ biết tên gọi, các bộ phận của cây xanh, hoa,
quả..., trẻ s biết được quá trình phát triển của cây, từ hạt nảy mầm → thành cây
→ đơm hoa → kết trái. Từ đó, giáo dục cho trẻ ý thức yêu và bảo vệ cây xanh.
Ngồi ra, tác giả cịn chỉ ra rằng, bên cạnh việc phát triển vốn từ, hoạt động
KPKH chủ đề thực vật cịn giúp tích hợp thêm các hoạt động khác như toán,
nhạc, thể dục...[dẫn theo 14]. Cũng nghiên cứu hướng này, Lauren Lowry
(2012) nhấn mạnh, trong quá trình khám phá thế giới thực vật, nếu trẻ thích thú
và chú ý tới bộ phận nào đó của cây, hoa, quả... thì chúng ta có thể cho trẻ nhắc
lại từ mới đó về tên gọi, đặc điểm, màu sắc hay công dụng. Đây là cơ hội để
cung cấp thêm vốn từ mới có liên quan cho trẻ. Theo tác giả, khi cung cấp từ
mới cho trẻ, đặc biệt là trẻ 3-4 tuổi, ta không nên đưa nhiều từ cùng một lúc,
mà nên tạo cơ hội, động viên, khuyến khích trẻ diễn đạt để trả lời; nên kết hợp
dùng cử chỉ, điệu bộ, nét mặt để trẻ hiểu sâu hơn từ mới đó [37].
Tìm hiểu về việc cho trẻ thực hành trải nghiệm trong hoạt động KPKH,
Janet Humphyryes (2005) cho rằng: trẻ từ 0-6 tuổi luôn khám phá thế giới bằng
các giác quan. Trẻ có thể hiểu tốt hơn khi tham gia vào các hoạt động mà qua
đó chúng có thể giao tiếp được trực tiếp với thế giới tự nhiên. Giáo viên nên lựa
chọn những gì trẻ hứng thú và muốn tìm hiểu. Để giúp trẻ thực hiện được điều
này, người lớn cần cho trẻ ra ngoài trời để trẻ được hịa mình vào mơi trường tự
nhiên và dành thời gian để khám phá nó nhờ các giác quan [15].
Tác giả Christine Chen - nhà sáng lập và Chủ tịch Hiệp hội các nhà giáo
dục mầm non Singapore (AECES), Chủ tịch Hiệp hội giáo dục mầm non Thế

8

giới (ACEI) cho rằng phong trào cấp tiến nhìn nhận giáo dục là một quá trình
xã hội và lớp học được tổ chức như một cộng đồng trong đó học sinh học cách
cộng tác với nhau và với thầy giáo viên. Giáo dục cấp tiến dạy trẻ các kỹ năng
của thế kỷ 21 với 3 kỹ năng: Giao tiếp - Cộng tác - Sáng tạo. Theo Christine
Chen, những phương pháp, tiếp cận tiên tiến và các xu thế trong giáo dục mầm
non của thế giới đang được Singapore và các nước áp dụng trong xây dựng
chương trình giáo dục mầm non là mơ hình Bank street, Montessori và Đa trí
tuệ [dẫn theo 1].
Tất cả các nhà nghiên cứu đã thống nhất đánh giá vai trò quan trọng
trong hoạt động học, hoạt động chơi với trẻ mầm non trong các lĩnh vực phát
triển và hoạt động khám phá môi trường khoa học là một trong những hoạt
động đặc thù của trẻ mẫu giáo, tạo môi trường cho trẻ mẫu giáo khám phá khoa
học có vai trị quan trọng đặc biệt là quản lý xây dựng môi trường khám phá
khoa học cho trẻ ở các trường mầm non. Từ những quan điểm trên đã cho ta
một cách nhìn cơ bản về sự cần thiết của việc xây dựng môi trường khám phá
khoa học cho trẻ.
1.1.2. Những nghiên cứu ở trong nước
Khám phá khoa học giúp cho trẻ mẫu giáo phát triển toàn diện về các
mặt trí tuệ, nhận thức, đạo đức, thẩm mĩ, thể lực và lao động. Vì thế, đây là chủ
đề được các nhà nghiên cứu cũng như các giáo viên quan tâm.
Tác giả Đinh Thị Thu Hằng trong bài viết “Thiết kế thí nghiệm trong
hoạt động khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non” đã nhận
định hoạt động khám phá khoa học là hoạt động giúp trẻ nhận biết về các sự
vật, hiện tượng ở xung quanh. Trong hoạt động khám phá khoa học, trẻ trải qua
việc học là trải qua một tiến trình tìm tòi, khám phá, thử nghiệm và sáng tạo.
Điều này giúp trẻ hình thành các năng lực tư duy, khả năng phán đốn và giải
quyết vấn đề, ni dưỡng lịng say mê khám phá, đấy là những tiền đề cần thiết
cho trẻ trong suốt cuộc đời. Nếu đưa những thí nghiệm vào hoạt động khám

9

phá khoa học, biến những hoạt động này thành những hoạt động khám phá bổ
ích thì trẻ s trở thành nhân tố chủ động trong việc chiễm lĩnh tri thức. Đối với
trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non, thay vì cung cấp kiến thức theo con đường có
sẵn, việc thiết kế thí nghiệm trong hoạt động khám phá khoa học là một phương
thức giáo dục bổ ích, hiệu quả [12].
Tác giả Nguyễn Thị Ngọc Châu trong bài viết “Một số nghiên cứu về tổ
chức hoạt động khám phá khoa học nhằm phát triển vốn từ cho trẻ mẫu giáo”
đã nhận định thực tế ở các trường mầm non, khi tổ chức hoạt động KPKH, giáo
viên thường chú trọng tới mục tiêu phát triển nhận thức mà ít chú ý đến phát
triển ngơn ngữ nói chung, phát triển vốn từ cho trẻ nói riêng. Hiện tượng “giáo
viên nói nhiều, làm nhiều hơn trẻ” cịn khá phổ biến. Trẻ chưa có nhiều cơ hội
được giao tiếp, chia sẻ, diễn đạt ý tưởng của mình; các hoạt động KPKH chưa
tạo được mơi trường ngơn ngữ tích cực cho trẻ. Đa số giáo viên cịn gặp khó
khăn trong q trình tìm kiếm những biện pháp tổ chức hoạt động KPKH nhằm
phát triển vốn từ cho trẻ. Những nhược điểm, khó khăn này cần được nghiên
cứu tìm kiếm các biện pháp khắc phục nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển ngôn ngữ cho trẻ nói chung, phát triển vốn từ cho trẻ nói riêng [3].
Tác giả Trần Viết Nhi trong bài viết “Rèn luyện kỹ năng sử dụng sơ đồ
cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi qua hoạt động khám phá khoa học” đã khẳng định
hoạt động KPKH cho phép GV lồng ghép các phương pháp, biện pháp rèn
luyện kỹ năng sử dụng sơ đồ cho trẻ dưới hình thức vui chơi một cách hiệu quả
mà khơng gây nhàm chán. Với những lí do đó, hoạt động KPKH ở trường mầm
non tạo ra nhiều cơ hội để GV áp dụng các biện pháp rèn luyện kỹ năng sử
dụng sơ đồ cho trẻ mầm non [17].
Tác giả Hồ Thị Tường Vân trong cơng trình “Biện pháp tổ chức hoạt
động khám phá khoa học cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trường mầm non tại thành phố
Hồ Chí Minh” đã xác định và hệ thống hóa lí luận về biện pháp tổ chức hoạt
động khám phá khoa học cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trường mầm non, từ đó làm rõ

10


thực trạng của các biện pháp tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 5 6 tuổi trong trường mầm non và chỉ ra những nguyên nhân của thực trạng, đề
xuất một số biện pháp tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 5 - 6 tuổi
trong trường mầm non [33].
Tác giả Vũ Thị Thu Hoài trong bài viết “Quy trình tổ chức thực hành
thường xuyên bộ môn “phương pháp cho trẻ mầm non khám phá khoa học về môi
trường khám phá khoa học” ở trường cao đẳng sư phạm” đã khẳng định phương
pháp cho trẻ mầm non khám phá khoa học về môi trường khám phá khoa học cần
được thực hiện dưới nhiều hình thức khác nhau như thực hành ở trường sư phạm,
kiến tập ở trường mầm non, thực hành ở trường mầm non. Bài viết có ý nghĩa đối
với hoạt động thực hành của sinh viên sư phạm mầm non [13].

Tác giả Phạm Thị Thu Thủy trong “Sử dụng phương pháp vấn đáp trong
học phần Phương pháp cho trẻ khám phá khoa học về mơi trường khám phá
khoa học”, đã phân tích hình thức dạo chơi trong thiên nhiên (dạo chơi có mục
đích quan sát đối tượng) là nhu cầu không thể thiếu đối với trẻ mầm non, nó
mang lại cho trẻ khơng khí trong lành, thỏa mãn nhu cầu về vận động, nhu cầu
tiếp nhận thông tin qua khám phá thiên nhiên. Mặt khác, tác giả đã làm rõ sự
phối hợp, hòa quyện và bổ sung cho nhau về các mặt giáo dục, nhằm phát huy
tối đa khả năng của trẻ trong hoạt động chung có chủ đích học tập được tổ chức
thông qua các hoạt động giáo dục theo hệ thống chủ điểm [27].
Bộ sách “Giáo án tổ chức hoạt động khám phá khoa học về môi trường
khám phá khoa học lớp mẫu giáo 3-4 tuổi” và “Giáo án tổ chức hoạt động
khám phá khoa học về môi trường khám phá khoa học lớp mẫu giáo 5-6 tuổi”
của tác giả Nguyễn Kim Dung, Trần Phương Hà, Nguyễn Ngọc Huyền, Đào
Hoàng Mai, Phạm Lâm Nguyệt, Trần Kim Uyên, nhà xuất bản Giáo dục Việt
Nam (Theo chương trình giáo dục mầm non mới) [7,8], được thiết kế

ế theo các hoạt động giáo dục với mục đích giúp giáo viên lựa chọn các giáo án
phù hợp với từng chủ đề để đưa vào dạy học theo các lĩnh vực phát triển

11


của trẻ như: Lĩnh vực phát triển nhận thức, lĩnh vực phát triển ngôn ngữ, lĩnh
vực phát triển thẩm mĩ, lĩnh vực phát triển thể chất, lĩnh vực phát triển tình cảm
và kỹ năng xã hội.
Trong các tài liệu“Giáo trình tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mầm non”
của tác giả Đinh Văn Vang, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam [32]; “Hướng dẫn
cho trẻ từ 3-6 tuổi khám phá mơi trường khám phá khoa học qua các thí nghiệm
đơn giản” do tác giả Phạm Thị Yến chủ biên, NXB Giáo dục Việt Nam [35].... đã

xây dựng, hướng dẫn chi tiết các hoạt động vui chơi, khám phá môi trường
khám phá khoa học qua những hoạt động vui vẻ, có ích, thiết thực.
Trần Thị Ngọc Trâm trong cơng trình “Thiết kế các hoạt động khám phá
khoa học cho trẻ mẫu giáo” [28] đã làm sáng tỏ khung lí thuyết và cơ sở thực
tiễn của việc thiết kế và tổ chức các hoạt động khám phá khoa học cho trẻ mẫu
giáo; đồng thời đề xuất một số hướng tổ chức hoạt động khám phá khoa học và
thiết kế một số hoạt động khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo. Đề tài đã phân
tích hoạt động khám phá khoa học của trẻ mẫu giáo như sự phát triển nhận thức
của trẻ mẫu giáo, các quá trình khám phá khoa học thích hợp với trẻ nhỏ, mục
tiêu của tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo, tầm quan
trọng của hoạt động khám phá khoa học với trẻ nhỏ, vai trò của giáo viên trong
tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ.
Tác giả Hồ Thị Tường Vân trong cơng trình “Quản lý hoạt động khám
phá khoa học cho trẻ 5 – 6 tuổi trong trường mầm non tại thành phố Hồ Chí
Minh” [33] đã nhấn mạnh đến biện pháp quản lý: Chỉ đạo GV nắm vững kiến
thức và có kĩ năng tổ chức hoạt động khám phá khoa học; Chỉ đạo rèn luyện

cho trẻ kĩ năng nhận thức và sử dụng những kĩ năng đó cần phải tạo điều kiện
cho trẻ được thực hành, được tiếp xúc với hoạt động khám phá khoa học nhiều;
Tổ chức môi trường học tập – cả vật chất lẫn tinh thần để khơi dậy tiềm năng
của trẻ, giúp trẻ chủ động, tích cực và sáng tạo hơn trong hoạt động khám phá
khoa học ở trường mầm non.

12


Lê Thị Diệu trong cơng trình quản lý hoạt động khám phá khoa học cho
trẻ mẫu giáo lớn ở các trường mầm non trong thành phố Cà Mau [11] đã nhấn
mạnh một trong các vai trò của hoạt động KPKH ở trẻ mẫu giáo là nhằm phát
triển mạnh m khả năng tư duy trực quan hình ảnh, khả năng tưởng tượng, sáng
tạo dựa vào vốn biểu tượng đã có, khả năng suy luận phán đoán để giải quyết
các nhiệm vụ tư duy nhằm chuẩn bị tốt cho trẻ vào trường tiểu học lĩnh hội các
khái niệm khoa học. Vì vậy, khi tổ chức hoạt động KPKH đòi hỏi GV phải biết
đưa ra các tình huống có vấn đề bắt buộc trẻ phải suy luận, phán đốn để giải
quyết tình huống đó nhằm kích thích hứng thú nhận thức và phát triển tư duy
cho trẻ. Nhưng thực tế ở Cà Mau GV chưa thực hiện tốt biện pháp này là do
Ban giám hiệu các trường MN chưa quan tâm hướng dẫn GV thực hiện.
Như vậy, đã có các cơng trình nghiên cứu về thiết kế và tổ chức hoạt
động khám phá khoa học cho trẻ mầm non. Tuy nhiên, vấn đề quản lý xây dựng
môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo cho đến nay vẫn chưa được
quan tâm nghiên cứu mặc dù hoạt động này có ý nghĩa quan trọng trong việc
đảm bảo kết quả giáo dục ở trường mầm non. Đây cũng là cơ sở quan trọng để
chúng tôi lựa chọn nghiên cứu đề tài này nhằm nghiên cứu cơ sở lý luận về
quản lý xây dựng môi trường khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ở trường
mầm non, từ đó đề xuất một số biện pháp quản lý xây dựng môi trường khám
phá khoa học cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non thành phố Thái Nguyên
tỉnh Thái Nguyên.

1.2. Một số khái niệm
1.2.1. Quản lý
Quản lý là một hoạt động bắt nguồn từ sự phân công, hợp tác lao động
trong một tổ chức nhất định. Sự phân công, hợp tác lao động là nhằm đạt được
hiệu quả và năng suất lao động cao hơn, do đó cần có người đứng đầu chỉ huy để
phối hợp, điều hành, kiểm tra, điều chỉnh. Như vậy, quản lý phối hợp các bộ phận,
các hoạt động riêng lẻ của xã hội tạo nên hiệu quả cho sự phát triển của xã hội.

13


Một số nhà nghiên cứu định nghĩa quản lý như sau:
Theo Hà Thế Ngữ và Đặng Vũ Hoạt: Quản lý là một q trình định
hướng, q trình có mục tiêu, quản lý là một hệ thống là quá trình tác động đến
hệ thống nhằm đạt được mục tiêu nhất định" [16].
Các tác giả Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc cho rằng: Quản lý
là hoạt động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý (người quản lý)
đến khách thể quản lý (người bị quản lý) trong một tổ chức nhằm làm cho tổ
chức vận hành và đạt được mục đích của tổ chức [5].
Như vậy, quản lý là q trình tác động có mục đích, có kế hoạch của chủ
thể quản lý đến đối tượng quản lý nhằm đạt được mục tiêu quản lý đặt ra.
1.2.2. Khám phá khoa học
- Khoa học:
Theo tác giả Trần Thị Ngọc Trâm và Nguyễn Thị Nga thì: khoa học là
kiến thức, hiểu biết thế giới; là quá trình tìm hiểu, khám phá thế giới. Khoa học
với trẻ nhỏ là quá trình tìm hiểu, khám phá thế giới tự nhiên [30].
Theo từ điển Giáo dục học của Nhà xuất bản từ điển Bách khoa [31]: khoa
học là lĩnh vực hoạt động của con người nhằm tạo ra và hệ thống hóa những tri
thức khách quan về thực tiễn, là một trong những hình thái ý thức xã hội bao gồm
cả hoạt động để thu hái kiến thức mới lẫn cả kết quả của hoạt động ấy, tức là toàn

bộ những tri thức khách quan làm nên nền tảng của một bức tranh về thế giới. Từ
“khoa học” còn dùng để chỉ những lĩnh vực tri thức chuyên ngành. Những mục
đích trực tiếp của khoa học là miêu tả, giải thích và dự báo các quá trình và các
hiện tượng của thực tiễn dựa trên cơ sở những quy luật mà nó khám phá được.
Định nghĩa này được chúng tôi lựa chọn sử dụng để triển khai nghiên cứu đề tài.

- Khám phá:
Theo Vũ Cao Đàm, khám phá là một hoạt động trong nghiên cứu khoa
học nhằm nhận ra cái vốn có (phát hiện) quy luật xã hội, vật thể / trường, hiện

14