Luận văn Thạc sĩ Quản lý khoa học và công nghệ: Tăng cường các thiết chế kiểm soát chất lượng hàng hóa sau công bố tiêu chuẩn chất lượng trên địa bàn tỉnh Tây Ninh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (986.41 KB, 86 trang )
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
-----------------------------------------------------
NGUYỄN THỊ THU HÀ
SỬ DỤNG THIẾT CHẾ TÀI CHÍNH ĐỂ NÂNG CAO HIỆU QUẢ
QUẢN LÝ CHẤT LƢỢNG HÀNG HĨA SAU CƠNG BỐ
CHẤT LƢỢNG TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT,
KINH DOANH TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI
LUẬN VĂN THẠC SĨ
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
Hà Nội, 2015
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
-----------------------------------------------------
NGUYỄN THỊ THU HÀ
SỬ DỤNG THIẾT CHẾ TÀI CHÍNH ĐỂ NÂNG CAO HIỆU QUẢ
QUẢN LÝ CHẤT LƢỢNG HÀNG HĨA SAU CƠNG BỐ
CHẤT LƢỢNG TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT,
KINH DOANH TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI
LUẬN VĂN THẠC SĨ
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
MÃ SỐ: 60.34.04.12
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Ngọc Song
Hà Nội, 2015
1
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. 4
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU .................................................................. 5
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 6
1. Lý do chọn đề tài ....................................................................................... 6
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu ................................................................ 7
3. Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................. 9
4. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................... 9
5. Mẫu khảo sát ............................................................................................ 10
6. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 10
7. Giả thuyết nghiên cứu .............................................................................. 10
8. Phương pháp nghiên cứu: ........................................................................ 10
9. Kết cấu của Luận văn .............................................................................. 11
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC HÌNH THÀNH THIẾT
CHẾ TÀI CHÍNH ĐỂ KIỂM SỐT CHẤT LƢỢNG HÀNG HĨA SAU
CƠNG BỐ CHẤT LƢỢNG ......................................................................... 12
1.1. Hệ khái niệm ......................................................................................... 12
1.1.1. Khái niệm thiết chế tài chính ......................................................... 12
1.1.2. Hiệu quả quản lý của thiết chế tài chính ....................................... 13
1.1.3. Điều kiện áp dụng thiết chế tài chính............................................. 13
1.1.4. Khái niệm về chất lượng hàng hóa ................................................ 14
1.1.5. Đặc điểm của chất lượng hàng hóa ............................................... 17
1.1.6. Vai trị của chất lượng hàng hóa...................................................... 19
1.2. Các lý thuyết về quản lý chất lượng ..................................................... 20
1.2.1. Khái niệm về quản lý ...................................................................... 20
1.2.2. Khái niệm về quản lý chất lượng ................................................... 21
1.2.3. Các trường phái quản lý chất lượng .............................................. 28
1.2.4. Các nguyên tắc quản lý chất lượng................................................ 29
1.3. Vai trị của các thiết chế tài chính trong việc quản lý chất lượng hàng
hóa sau cơng bố chất lượng ......................................................................... 31
1.3.1. Vai trò bảo đảm pháp chế, kỷ cương trong quản lý chất lượng .. 321
1.3.2. Vai trò ngăn ngừa vi phạm............................................................. 32
1.3.3. Vai trò thúc đẩy bảo đảm chất lượng............................................. 32
Kết luận chương 1 ........................................................................................... 33
CHƢƠNG 2. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ
NƢỚC VỀ CHẤT LƢỢNG HÀNG HĨA SAU CƠNG BỐ CHẤT
LƢỢNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI ................................... 34
2.1. Tình hình quản lý chất lượng ở Việt Nam hiện nay ............................. 34
2.1.1. Khái quát chung về quản lý chất lượng ở Việt Nam ...................... 34
2.1.2. Cơ sở pháp lý cho hoạt động quản lý chất lượng hàng hóa .......... 35
2.1.3. Hoạt động tiêu chuẩn và đánh giá sự phù hợp chất lượng tại Việt
Nam........................................................................................................... 41
2
2.2. Thực trạng cơng bố chất lượng cho hàng hóa trên địa bàn thành phố Hà
Nội................................................................................................................ 48
2.2.1. Sự phân công trên địa bàn và hoạt động của Chi cục Tiêu chuẩn,
Đo lường, Chất lượng Hà Nội.................................................................. 48
2.2.2. Điều tra về hiệu quả quản lý chất lượng sau công bố tại Sở Khoa
học và Công nghệ ..................................................................................... 51
2.2.3. Điều tra, khảo sát doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội về
xây dựng và công bố tiêu chuẩn ............................................................... 53
2.3. Những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân hạn chế kết quả quản lý nhà
nước sau công bố chất lượng ....................................................................... 55
2.3.1. Những tồn tại và hạn chế ............................................................... 55
2.3.2. Các nguyên nhân ............................................................................ 58
Kết luận chương 2 ........................................................................................... 62
CHƢƠNG 3: XÂY DỰNG THIẾT CHẾ TÀI CHÍNH ĐỂ NÂNG CAO
HIỆU QUẢ QUẢN LÝ CHẤT LƢỢNG HÀNG HĨA SAU CƠNG BỐ
CHẤT LƢỢNG TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT, KINH
DOANH TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI ................................... 64
3.1. Xây dựng thiết chế tài chính đối với các doanh nghiệp sản xuất, kinh
doanh hàng hóa có chất lượng khơng phù hợp với bản công bố ................. 64
3.1.1. Xây dựng thiết chế tăng cường mức xử phạt về tài chính đối với
doanh nghiệp vi phạm .............................................................................. 64
3.1.2. Thiết chế tài chính về khen thưởng, khuyến khích đối với người tiêu
dùng .......................................................................................................... 65
3.2. Điều kiện để thực hiện thiết chế tài chính nhằm nâng cao hiệu quả quản
lý chất lượng hàng hóa sau cơng bố ............................................................ 65
3.2.1. Điều kiện đối với doanh nghiệp ..................................................... 65
3.2.2. Điều kiện đối với chính sách quản lý nhà nước ............................. 66
3.3. Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao cơng tác quản lý chất lượng
hàng hóa sau cơng chất lượng trong các doanh nghiệp ộng, Hà Nội.
17. Học viện Hành chính Quốc gia (2006), Tài liệu bồi dưỡng về quản
lý hành chính nhà nước chương trình chun viên phần II: Hành chính nhà
nước và cơng nghệ hành chính, Hà Nội, tr. 7.
18. Nguyễn Ngọc Quang (1989), Những khái niệm cơ bản về lý luận
quản lý giáo dục, Trường cán bộ quản lý giáo dục và đào tạo trung ương 1,
Hà Nội.
19. Quốc hội 12 (2007), Luật Luật chất lượng sản phẩm, hàng hoá.
20. Quốc hội 11 (2006), Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật.
21. Phan Thanh Thôi, Tăng cường các thiết chế kiểm sốt chất lượng
hàng hóa sau công bố tiêu chuẩn chất lượng trên địa bàn tỉnh Tây Ninh. Luận
văn Thạc sĩ Quản lý Khoa học và Công nghệ, Hà Nội, 2010.
78
PHỤ LỤC
MẪU PHIẾU KHẢO SÁT
Phần giới thiệu
Để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về chất lượng hàng hóa sau
công bố, chúng tôi đang nghiên cứu đề tài “Sử dụng thiết chế tài chính để
nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng hàng hóa sau cơng bố trong các doanh
nghiệp sản xuất, kinh doanh trên địa bàn thành phố Hà Nội”. Trong q trình
thực hiện đề tài, chúng tơi rất mong muốn được tham khảo ý kiến của ông/bà
về các nội dung liên quan đến đề tài. Sự hợp tác và đóng góp của ơng/bà có ý
nghĩa rất quan trọng để thực hiện nghiên cứu này. Khơng có ý kiến nào được
đưa ra là “đúng” hay “sai”, xin ông/bà đưa ra ý kiến của mình bằng việc đánh
dấu X vào ơ thích hợp theo lựa chọn của ơng/bà. Tất cả các ý kiến trả lời đều
có giá trị đối với nghiên cứu của chúng tôi. Những thông tin đánh giá và ý
kiến trả lời trong bảng khảo sát chỉ được sử dụng trong nghiên cứu này và
được giữ kính danh tính.
Trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ của ơng/bà!
79
I. THÔNG TIN CHUNG VỀ NGƢỜI TRẢ LỜI PHỎNG VẤN
1. Họ và tên ..................................................................................................
2. Tuổi ………………………………………………………………………
3. Số năm kinh nghiệm trong vị trí chun mơn (kể cả ở cơ quan
khác) ……
4. Số năm kinh nghiệm trong vị trí chun mơn (ở cơ quan hiện
nay) ……
5. Vị trí chun mơn ……………………………………………………….
6. Trình độ học vấn
Trình độ học vấn
Nơi cấp bằng
Việt Nam
Nƣớc
ngồi
THPT/THCS
Trung cấp / Cao đẳng
Đại học
Cao học
Tiến sĩ
Khác (đề nghị ghi cụ thể):……………………
80
PHẦN BẢNG HỎI DÀNH CHO CÁC CƠ QUAN NHÀ NƢỚC
Câu 1. Theo ơng/bà, việc quản lý chất lƣợng hàng hóa sau cơng bố
có ý nghĩa nhƣ thế nào đối với việc bảo đảm chất lƣợng hàng hóa trên thị
trƣờng?
Rất quan trọng
Quan trọng
Bình thường
Khơng quan trọng
Khơng có ý kiến
Câu 2. Theo ơng/bà, việc quản lý chất lƣợng hàng hóa trên địa bàn
thành phố Hà Nội trong những năm gần đây nhƣ thế nào?
Tốt
Trung bình
Chưa tốt
Khơng có ý kiến
Câu 3. Theo ông/bà, việc quản lý chất lƣợng hàng hóa sau công bố
trên địa bàn thành phố Hà Nội đang gặp những khó khăn gì?
Khó khăn trong phối hợp xử lý vi phạm
Khó khăn về trang thiết bị phục vụ kiểm tra, sàng lọc, phát hiện vi
phạm
Khó khăn về nhân lực
Khó khăn về kinh phí hoạt động
Khó khăn khác (ghi rõ):………………………………………………
Câu 4. Theo ơng/bà, ngun nhân vì sao hoạt động quản lý chất
lƣợng hàng hóa trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện nay chƣa hiệu quả?
Số lượng hàng hóa sản xuất đa dạng
Số lượng doanh nghiệp phải công bố chất lượng q lớn
Số lượng cán bộ, cơng chức cịn hạn chế
Năng lực của một bộ phận cán bộ, công chức hạn chế
Ý thức của doanh nghiệp còn thấp
81
Kinh phí phục vụ kiểm tra, thanh tra chất lượng hạn hẹp
Chế tài xử lý vi phạm bất cập (về thẩm quyền, mức xử phạt)
Câu 5. Theo ơng/bà có cần tăng cƣờng sử dụng thiết chế tài chính
trong quản lý chất lƣợng hàng hóa sau cơng bố?
Rất cần thiết
Cần thiết
Khơng cần thiết
Khơng có ý kiến
Câu 6. Theo ơng/bà, các thiết chế tài chính nào cần phải xây dựng?
Thiết chế xử phạt về tài chính đối với doanh nghiệp vi phạm
Thiết chế về khen thưởng, khuyến khích người tiêu dùng
Thiết chế tài chính khác:………………………………………………..
Câu 7. Theo ơng/bà, để sử dụng hiệu quả thiết chế tài chính trong
quản lý chất lƣợng hàng hóa sau cơng bố, cần có những điều kiện nào?
Năng lực của cơ quan quản lý
Năng lực của cán bộ, cơng chức
Khung thể chế, chính sách
Năng lực phối hợp liên ngành
Nhận thức của doanh nghiệp
Sự ủng hộ người tiêu dùng, xã hội
Ngƣời trả lời
82
PHẦN BẢNG HỎI DÀNH CHO DOANH NGHIỆP
Câu 1. Xin ông/bà cho biết loại hình doanh nghiệp của ơng/bà?
Doanh nghiệp nhà nước
Doanh nghiệp tư nhân
Công ty TNHH
Công ty cổ phần
Công ty TNHH 1 thành viên
Doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài
Câu 2. Doanh nghiệp ông/bà đƣợc xếp loại quy mô nhƣ thế nào?
Doanh nghiệp lớn
Doanh nghiệp vừa và nhỏ
Cơ sở sản xuất
Cửa hàng kinh doanh
Câu 3. Các sản phẩm chủ yếu của doanh nghiệp là gỉ? (ghi rõ):…
………………………………………………………………………................
Câu 4. Doanh nghiệp ông/bà có áp dụng hay xây dựng, công bố tiêu
chuẩn sản phẩm, hàng hóa khơng?
Có (chuyển sang câu 12)
Khơng
(chuyển sang câu 10)
Câu 5. Lý do doanh nghiệp ông/bà áp dụng hoặc xây dựng công bố
tiêu chuẩn chất lƣợng?
Sự cần thiết từ doanh nghiệp
Bắt buộc của cơ quan quản lý
Nhu cầu thị trường
Thấy doanh nghiệp khác áp dụng
Tạo uy tín, thương hiệu
Khác (ghi rõ):……………………………………………………………
Câu 6. Lý do doanh nghiệp ông/bà chƣa công bố tiêu chuẩn chất
lƣợng?
Chưa nhận thức được đầy đủ về tiêu chuẩn
Chưa thấy cần thiết của thị trường
83
Chưa có nguồn lực để thực hiện
Khơng biết quy trình thực hiện
Không biết cần phải thực hiện
Khác (ghi rõ):………………………………………………………
Câu 7. Theo ơng/bà, việc kiểm tra chất lƣợng hàng hóa sau cơng bố
hiện nay có đƣợc thực hiện thƣờng xun khơng?
Rất thường xun
Thường xun
Thỉnh thoảng
Khơng thường xun
Khơng có ý kiến
Câu 8. Việc kiểm tra chất lƣợng hàng hóa sau cơng bố hiện nay
đƣợc thực hiện nhƣ thế nào?
Đột xuất
Định kỳ
Kết hợp định kỳ và đột xuất
Khơng có ý kiến
Câu 9. Theo ông/bà, việc kiểm tra chất lƣợng hàng hóa sau công bố
có phát hiện đƣợc kịp thời hàng hóa khơng bảo đảm chất lƣợng không?
Phát hiện thường xuyên
Phát hiện thỉnh thoảng
Không phát hiện được
Khơng có ý kiến
Câu 10. Với doanh nghiệp vi phạm chất lƣợng hàng hóa sau cơng
bố, ơng/bà đánh giá nhƣ thế nào về mức xử lý vi phạm ?
Xử phạt cao
Xử phạt thấp
Xử phạt hợp lý
Khơng có ý kiến
84
Câu 11. Doanh nghiệp ơng/bà có nhu cầu về thơng liên quan đến xử
lý vi phạm chất lƣợng hàng hóa sau cơng bố khơng?
Có
Khơng
Câu 12. Trong trƣờng hợp cần thơng tin, ơng bà tìm kiếm thơng tin
về xử lý vi phạm chất lƣợng hàng hóa sau cơng bố ở nguồn nào?
Internet
Tạp chí chuyên ngành
Cơ quan quản lý
Gọi điện trực tiếp đến cơ quan chức năng
Đến thư viện
Nguồn khác:…………………………………………………
Câu 13. Theo ông/bà, việc xử lý vi phạm chất lƣợng hàng hóa sau
công bố nếu đƣợc thực hiện tốt sẽ đem lại những tác dụng gì?
Nâng cao trách nhiệm của doanh nghiệp
Tạo nguồn thu ngân sách
Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng
Góp phần nâng cao chất lượng hàng hóa trên thị trường
Ý kiến khác:………………………………………………………
Ngƣời trả lời
Xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của ông/bà!
85
