GA Van 6 HKII Chuan KTKN

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (458.95 KB, 108 trang )

(1)BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN ĐIỀU CHỈNH NỘI DUNG DẠY HỌC MÔN NGỮ VĂN, CẤP THCS (Kèm theo Công văn số...../BGDĐT-GDTrH ngày tháng GDĐT). năm 2011 của Bộ. 1. Mục tiêu của việc điều chỉnh nội dung dạy học Điều chỉnh nội dung dạy học để dạy và học phù hợp với chuẩn kiến thức kĩ năng và mục tiêu giáo dục, phù hợp với thời lượng dạy học và điều kiện thực tế các nhà trường. Điều chỉnh nội dung dạy học theo hướng cắt giảm các nội dung quá khó, trùng lặp, chưa thật sự cần thiết đối với học sinh (HS), các câu hỏi, bài tập đòi hỏi phải khai thác quá sâu kiến thức lí thuyết, để giáo viên (GV), HS dành thời gian cho các nội dung khác, tạo thêm điều kiện cho GV đổi mới phương pháp dạy học theo yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông. 2. Thời gian thực hiện Hướng dẫn này dựa trên sách giáo khoa (SGK) của Nhà Xuất bản Giáo dục Việt Nam ấn hành năm 2011 và được áp dụng từ năm học 2011 - 2012. Nếu GV và HS sử dụng SGK của các năm khác thì cần đối chiếu với SGK năm 2011 để điều chỉnh, áp dụng phù hợp. 3. Hướng dẫn thực hiện các nội dung Ngoài các nội dung đã hướng dẫn cụ thể trong văn bản, trong cột Hướng dẫn thực hiện ở các bảng dưới đây cần lưu ý thêm một số vấn đề sau: Đối với các bài, các phần không dạy thì GV dùng thời lượng của các bài, các phần này dành cho các bài, các phần khác hoặc sử dụng để luyện tập, củng cố, hướng dẫn thực hành cho HS. Không ra bài tập và không kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS vào những nội dung được hướng dẫn là ”không dạy” hoặc ”đọc thêm”. Tuy nhiên, GV, HS vẫn có thể tham khảo các nội dung đó để có thêm sự hiểu biết cho bản thân. Trên cơ sở khung phân phối chương trình của môn học, các sở GDĐT, phòng GDĐT chỉ đạo các trường và GV điều chỉnh phân phối chương trình chi tiết đảm bảo cân đối giữa nội dung và thời gian thực hiện, phù hợp với điều chỉnh nội dung dạy học dưới đây. Toàn bộ văn bản này được nhà trường in sao gửi cho tất cả GV bộ môn..

(2) Lớp 6 TT Phần. Bài. Trang. Nội dung điều chỉnh. Con Rồng cháu Tiên. 1. 2. Tr.5 SGK Cả bài tập 1 Văn Cây bút thần Tr.80 SGK Cả bài học tập 1 Ông lão đánh cá và con cá Tr.91 SGK Cả bài vàng tập 1 Mẹ hiền dạy con Tr.150 Cả bài SGK tập 1 Lao xao Tr.110 Cả bài SGK tập 2 Cầu Long Biên chứng nhân Tr.123 Cả bài lịch sử SGK tập 2 Động Phong Nha Tr.144 Cả bài SGK tập 2 Tiếng Danh từ Tr.86 SGK Phần danh Việt tập 1 từ riêng, danh từ chung. Ẩn dụ. Tr.68 SGK Phần nội tập 2 dung nhận diện, tác dụng của ẩn dụ. Hoán dụ. Tr.82 SGK Phần nội tập 2 dung nhận diện, tác dụng của Hoán dụ. Hướng dẫn điều chỉnh Đọc thêm Đọc thêm Đọc thêm Đọc thêm Đọc thêm Đọc thêm Đọc thêm Chọn danh từ riêng, danh từ chung để dạy. Chọn nội dung nhận diện, bước đầu phân tích tác dụng của ẩn dụ để dạy. Chọn nội dung nhận diện, bước đầu phân tích.

(3) tác dụng của hoán dụ để dạy.. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO Tài liệu PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH THCS MÔN NGỮ VĂN 6 Cả năm: 37 tuần (140 tiết) Học kì I: 19 tuần (72 tiết) Học kì II: 18 tuần (68 tiết). HỌC KÌ I Tuần 1 Tiết 1 đến tiết 4 Con Rồng cháu Tiên; Hướng dẫn đọc thêm: Bánh chưng bánh giầy; Từ và cấu tạo từ tiếng Việt; Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt. Tuần 2 Tiết 5 đến tiết 8 Thánh Gióng; Từ mượn; Tìm hiểu chung về văn tự sự. Tuần 3 Tiết 9 đến tiết 12 Sơn Tinh, Thuỷ Tinh; Nghĩa của từ; Sự việc và nhân vật trong văn tự sự. Tuần 4 Tiết 13 đến tiết 16 Hướng dẫn đọc thêm: Sự tích hồ Gươm; Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự; Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự. Tuần 5.

(4) Tiết 17 đến tiết 20 Viết bài Tập làm văn số 1; Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ; Lời văn, đoạn văn tự sự. Tuần 6 Tiết 21 đến tiết 24 Thạch Sanh; Chữa lỗi dùng từ; Trả bài Tập làm văn số 1. Tuần 7 Tiết 25 đến tiết 28 Em bé thông minh; Chữa lỗi dùng từ (tiếp); Kiểm tra Văn. Tuần 8 Tiết 29 đến tiết 32 Luyện nói kể chuyện; Cây bút thần; Danh từ. Tuần 9 Tiết 33 đến tiết 36 Ngôi kể và lời kể trong văn tự sự; Hướng dẫn đọc thêm: Ông lão đánh cá và con cá vàng; Thứ tự kể trong văn tự sự. Tuần 10 Tiết 37 đến tiết 40 Viết bài Tập làm văn số 2; Ếch ngồi đáy giếng; Thầy bói xem voi. Tuần 11 Tiết 41 đến tiết 44 Danh từ (tiếp); Trả bài kiểm tra Văn; Luyện nói kể chuyện; Cụm danh từ. Tuần 12 Tiết 45 đến tiết 48 Hướng dẫn đọc thêm: Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng; Kiểm tra Tiếng Việt; Trả bài Tập làm văn số 2;.

(5) Luyện tập xây dựng bài tự sự- Kể chuyện đời thường. Tuần 13 Tiết 49 đến tiết 52 Viết bài Tập làm văn số 3; Treo biển; Hướng dẫn đọc thêm: Lợn cưới, áo mới; Số từ và lượng từ. Tuần 14 Tiết 53 đến tiết 56 Kể chuyện tưởng tượng; Ôn tập truyện dân gian; Trả bài kiểm tra Tiếng Việt. Tuần 15 Tiết 57 đến tiết 60 Chỉ từ; Luyện tập kể chuyện tưởng tượng; Hướng dẫn đọc thêm: Con hổ có nghĩa; Động từ. Tuần 16 Tiết 61 đến tiết 63 Cụm động từ; Mẹ hiền dạy con; Tính từ và cụm tính từ. Tuần 17 Tiết 64 đến tiết 66 Trả bài Tập làm văn số 3; Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng; Ôn tập Tiếng Việt. Tuần 18 Tiết 67 đến tiết 69 Kiểm tra học kì I; Hoạt động Ngữ văn: Thi kể chuyện. Tuần 19 Tiết 70 đến tiết 72 Chương trình Ngữ văn địa phương; Trả bài kiểm tra học kì I. HỌC KÌ II Tuần 20 Tiết 73 đến tiết 75 Bài học đường đời đầu tiên;.

(6) Phó từ. Tuần 21 Tiết 76 đến tiết 78 Tìm hiểu chung về văn miêu tả; Sông nước Cà Mau; So sánh. Tuần 22 Tiết 79 đến tiết 81 Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả; Bức tranh của em gái tôi. Tuần 23 Tiết 82 đến tiết 84 Bức tranh của em gái tôi (tiếp theo); Luyện nói về quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả. Tuần 24 Tiết 85 đến tiết 88 Vượt thác; So sánh (tiếp); Chương trình địa phương Tiếng Việt; Phương pháp tả cảnh; Viết bài Tập làm văn tả cảnh (làm ở nhà). Tuần 25 Tiết 89 đến tiết 92 Buổi học cuối cùng; Nhân hoá; Phương pháp tả người. Tuần 26 Tiết 93 đến tiết 96 Đêm nay Bác không ngủ; Ẩn dụ; Luyện nói về văn miêu tả. Tuần 27 Tiết 97 đến tiết 100 Kiểm tra Văn; Trả bài Tập làm văn tả cảnh viết ở nhà; Lượm; Hướng dẫn đọc thêm: Mưa. Tuần 28 Tiết 101 đến tiết 104.

(7) Hoán dụ; Tập làm thơ bốn chữ; Cô Tô. Tuần 29 Tiết 105 đến tiết 108 Viết bài Tập làm văn tả người; Các thành phần chính của câu; Thi làm thơ 5 chữ. Tuần 30 Tiết 109 đến tiết 112 Cây tre Việt Nam; Câu trần thuật đơn; Hướng dẫn đọc thêm: Lòng yêu nước; Câu trần thuật đơn có từ là. Tuần 31 Tiết 113 đến 116 Lao xao; Kiểm tra Tiếng Việt; Trả bài kiểm tra Văn, bài Tập làm văn tả người. Tuần 32 Tiết 117 đến tiết 120 Ôn tập truyện và kí; Câu trần thuật đơn không có từ là; Ôn tập văn miêu tả; Chữa lỗi về chủ ngữ, vị ngữ. Tuần 33 Tiết 121 đến tiết 124 Viết bài Tập làm văn miêu tả sáng tạo; Cầu Long Biên chứng nhân lịch sử; Viết đơn. Tuần 34 Tiết 125 đến tiết 128 Bức thư của thủ lĩnh da đỏ; Chữa lỗi về chủ ngữ, vị ngữ (tiếp); Luyện tập cách viết đơn và sửa lỗi. Tuần 35 Tiết 129 đến tiết 132 Động Phong Nha; Ôn tập về dấu câu (Dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than); Ôn tập về dấu câu (Dấu phẩy);.

(8) Trả bài Tập làm văn miêu tả sáng tạo, trả bài kiểm tra Tiếng Việt. Tuần 36 Tiết 133 đến tiết 136 Tổng kết phần Văn và Tập làm văn; Tổng kết phần Tiếng Việt; Ôn tập tổng hợp. Tuần 37 Tiết 137 đến tiết 140 Kiểm tra học kì II; Chương trình Ngữ văn địa phương. TiÕt 1 Hớng dẫn đọc thêm V¨n b¶n. Ngµy so¹n :. con rång ch¸u tiªn.. (TruyÒn thuyÕt).. I. MỨC ĐỘ CÇN ĐẠT. - Có hiểu biết bước đầu về thể loại truyền thuyết - Hiểu được quan niệm của người Việt cổ về nòi giống dân tộc qua truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên. - Hiểu được những nét chính về nghệ thuật của truyện. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG. 1. Kiến thức - Khái niệm thể loại truyền thuyết. - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết giai đoạn đầu. - Bóng dáng lịch sử thời kỳ dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm văn học dân gian thời kỳ dựng nước. 2. Kỹ năng: - Đọc diễn cảm văn bản truyền thuyết - Nhận ra những sự việc chính của truyện. - Nhận ra một số chi tiết tưởng tượng kỳ ảo tiêu biểu trong truyện. * CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC -KNS: giao tiếp -KN tư duy -KN tự nhận thức 3.Thái độ: Bồi dưỡng học sinh lòng yêu nước và tinh thần tự hào dân tộc, tinh thần đoàn kết. 4. Tư tưởng Hồ Chí Minh.

(9) - Bác luôn đề cao truyền thống đoàn kết giữa các dân tộc anh em và niềm tự hào về nguồn gốc con Rồng cháu Tiên.( Liên hệ) III. CHUẨN BỊ 1. Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + Su tầm tranh ảnh liên quan đến bài học. - Phương pháp: giảng bình, vấn đáp, nêu vấn đề, - Kỹ thuật: động não, sơ đồ tư duy. 2. Häc sinh: + So¹n bµi + Su tầm những bức tranh đẹp, kì ảo về về lạc Long Quân và ¢u c¬ cïng 100 ngêi con chia tay lªn rõng xuèng biÓn. + Su tầm tranh ảnh về Đền Hùng hoặc vùng đất Phong Châu. IV. CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1. Ôn định tổ chức : 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ s¸ch vë vµ dông cô häc tËp bé m«n. 3. Bµi míi: Hoạt động 1: Khởi động Ngay từ những ngày đầu tiên cắp sách đến trờng chúng ta đều đợc học và ghi nhí c©u ca dao: BÇu ¬i th¬ng lÊy bÝ cïng Tuy r»ng kh¸c gièng nhng chung mét giµn Nhắc đến giống nòi mỗi ngời Việt Nam của mình đều rất tự hào về nguồn gèc cao quÝ cña m×nh - nguån gèc Tiªn, Rång, con L¹c ch¸u Hång. VËy t¹i sao muôn triệu ngời Việt Nam từ miền ngợc đến miền xuôi, từ miền biển đến rõng nói l¹i cïng cã chung mét nguån gèc nh vËy. TruyÒn thuyÕt Con Rång, cháu Tiên mà chúng ta tìm hiểu hôm nay sẽ giúp các em hiểu rõ về điều đó. Hoạt động của Gv – Hs H§2:Tìm hiểu chung về văn bản - GV hớng dẫn cách đọc- đọc mẫu- gọi HS đọc. - Nhận xét cách đọc của HS - H·y kÓ tãm t¾t truyÖn tõ 5-7 c©u? ? Theo em trruyÖn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? Néi dung cña tõng phÇn?. Nội dung cần đạt I. §äc- t×m hiÓu chung : 1. §äc vµ kÓ: - §äc râ rµng, rµnh m¹ch, nhÊn giäng ë nh÷ng chi tiÕt k× l¹ phi thêng. 2. Bè côc: 3 phÇn a. Từ đầu đến...long trang  Giới thiệu L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ b. Tiếp...lên đờng  Chuyện Âu Cơ sinh në k× l¹ vµ LLQ vµ ¢u C¬ chia con c. Cßn l¹i  Gi¶i thÝch nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn. 3. Kh¸i niÖm truyÒn thuyÕt: - TruyÖn d©n gian truyÒn miÖng kÓ vÒ c¸c vật, sự kiện có liên quan đến lịch sử - §äc kÜ phÇn chó thÝch * vµ nªu hiÓu biÕt nh©n thêi qu¸ khø. cña em vÒ truyÒn thuyÕt? - Thêng cã yÕu tè tëng tîng k× ¶o..

(10) ? Em hãy giải nghĩa các từ: ng tinh, mộc - Thể hiện thái độ, cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật tinh, hå tinh vµ tËp qu¸n? LS. II. §äc- t×m hiÓu chi tiÕt 1. Giíi thiÖu L¹c Long Qu©n ¢u c¬: L¹c Long Qu©n ¢u C¬ HĐ3: T×m hiÓu v¨n b¶n -Nguån gèc: ThÇn - Nguån gèc: * Gọi HS đọc đoạn 1 -H×nh d¸ng: m×nh Tiªn ? LLQ và Âu cơ đợc giới thiệu nh thế nào? rồng ở dới nớc - Xinh đẹp (Nguån gèc, h×nh d¸ng, tµi n¨ng) -Tµi n¨ng:cã tuyÖt trÇn ? T¹i sao t¸c gi¶ d©n gian kh«ng tëng tîng nhiÒu phÐp l¹, LLQ vµ ¢u c¬ cã nguån gèc tõ c¸c loµi gióp d©n diÖt trõ kh¸c mµ tëng tîng LLQ nßi rång, ¢u C¬ yªu qu¸i dòng dõi tiên? Điều đó có ý nghĩa gì? * GV b×nh: ViÖc tëng tîng LLQ vµ ¢u C¬ dßng dâi Tiªn - Rång mang ý nghÜa thËt s©u s¾c. Bëi rång lµ 1 trong bèn con vËt thuéc nhãm linh mµ nh©n d©n ta t«n sïng vµ thê cúng. Còn nói đến Tiên là nói đến vẻ đẹp toàn mĩ không gì sánh đợc. Tởng tợng LLQ nßi Rång, ¢u C¬ nßi Tiªn ph¶i ch¨ng t¸c gi¶ d©n gian muèn ca ngîi nguån  §Ñp k× l¹, lín lao víi nguån gèc v« cïng gèc cao quÝ vµ h¬n thÕ n÷a muèn thÇn k× cao quÝ. ho¸, linh thiªng ho¸ nguån gèc gièng nßi 2. ¢u C¬ sinh në kú l¹ vµ hai ng êi cña d©n téc VN ta.? VËy qua c¸c chi tiÕt trªn, em thÊy h×nh tîng LLQ vµ ¢u C¬ hiÖn chia con a. ¢u C¬ sinh në k× l¹: lªn nh thÕ nµo? - Sinh bäc tr¨m trøng, në tr¨m con, ? ¢u C¬ sinh në cã g× k× l¹? Chi tiÕt nµy cã đẹp đẽ, kh«i ng«, kh«ng cÇn bó mím, lín ý nghÜa g×? nhanh nh thæi. * GV b×nh: Chi tiÕt l¹ mang tÝnh chÊt hoang đờng nhng rất thú vị và giàu ý nghĩa. Nó bắt  Chi tiết tởng tợng sáng tạo diệu kì nhấn nguồn từ thực tế rồng, rắn đề đẻ trứng. Tiên mạnh sự gắn bó keo sơn, thể hiện ý (chim) cũng đẻ trứng. Tất cả mọi ngời VN nguyện đoàn kết giữa các cộng đồng ngchúng ta đều sinh ra từ trong cùng một bọc ời Việt trứng (đồng bào) của mẹ Âu Cơ. DTVN chúng ta vốn khoẻ mạnh, cờng tráng, đẹp b. ¢u C¬ vµ L¹c Long Qu©n chia con: đẽ, phát triển nhanh. - 50 ngêi con xuèng biÓn; ? Em h·y quan s¸t bøc tranh trong SGK vµ - 50 Ngêi con lªn nói cho biÕt tranh minh ho¹ c¶nh g×?  Cuéc chia tay ph¶n ¸nh nhu cÇu ph¸t ? L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ chia con nh thÕ triÓn DT: lµm ¨n, më réng vµ gi÷ v÷ng nµo? ViÖc chia tay thÓ hiÖn ý nguyÖn g×? ®ai. ThÓ hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt, ? Bằng sự hiểu biết của em về LS chống đất thèng nhất DT. Mọi ngời ở mọi vùng đất ngoại xâm và công cuộc xây dựng đất nớc, nớc đều cã chung mét nguån gèc, ý chÝ em thấy lời căn dặn của thần sau này có đợc và sức mạnh. con ch¸u thùc hiÖn kh«ng? * GV b×nh: LS mÊy ngµn n¨m dùng níc vµ giữ nớc của dân tộc ta đã chứng minh hùng hồn điều đó. Mỗi khi TQ bị lâm nguy, ND.

(11) ta bất kể trẻ, già, trai, gái từ miền ngợc đến miền xuôi, từ miền biển đến miền rừng núi xa xôi đồng lòng kề vai sát cánh đứng dậy diÕt kÎ thï. Khi nh©n d©n mét vïng gÆp thiên tai địch hoạ, cả nớc đều đau xót, nhờng cơm xẻ áo, để giúp đỡ vợt qua hoạn nạn vµ ngµy nay, mçi chóng ta ngåi ®©y còng đã, đang và sẽ tiếp tục thực hiện lời căn dặn cña Long Qu©n xa kia b»ng nh÷ng viÖc lµm thiÕt thùc. ? Trong tuyÖn d©n gian thêng cã chi tiÕt tëng tîng k× ¶o. Em hiÓu thÕ nµo lµ chi tiÕt tëng tîng k× ¶o? - Chi tiÕt tëng tîng k× ¶o lµ chi tiÕt kh«ng cã thật đợc dân gian sáng tạo ra nhằm mục đích nhất định. ? Trong truyÖn nµy, chi tiÕt nãi vÒ LLQ vµ ¢u C¬; viÖc ¢u C¬ sinh në k× l¹ lµ nh÷ng chi tiÕt tëng tîng k× ¶o. Vai trß cña nã trong truyÖn nµy nh thÕ nµo?. * ý nghÜa cña chi tiÕt tëng tîng k× ¶o:. - Tô tính đậm tính chất kì lạ, lớn lao, đẹp đẽ của các nhân vật, sự kiện. - ThÇn k×, linh thiªng ho¸ nguån gèc giống nòi, dân tộc để chúng ta thêm tự hµo, tin yªu, t«n kÝnh tæ tiªn, d©n téc - Lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña t¸c phÈm. 3. Gi¶i thÝch nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn - Con trëng lªn ng«i vua, lÊy hiÖu * Gọi HS đọc đoạn cuối Hïng Vơng, lập kinh đô, đặt tên nớc. ? Em h·y cho biÕt, truyÖn kÕt thóc b»ng Gi¶i thÝch nguån gèc cña ngêi VN lµ nh÷ng sù viÖc nµo? ViÖc kÕt thóc nh vËy cã con Rång, ch¸u Tiªn. ý nghÜa g×? ? Vậy theo em, cốt lõi sự thật LS trong  Cách kết thúc muốn khẳng định nguồn gèc con Rång, ch¸u Tiªn lµ cã thËt truyÖn lµ ë chç nµo? * GV: Là mời mấy đời vua Hùng trị vì. Khẳng định sự thật trên đó là lăng tởng niÖm c¸c vua Hïng mµ t¹i ®©y hµng n¨m vẫn diễn ra lễ hội rất lớn - lễ hội đền Hùng. Lễ hội đó đã trở thành một ngày quốc giỗ cña c¶ d©n téc. IV. Tæng kÕt - Dï ai ®i ngîc vÒ xu«i 1. NghÖ thuËt. Nhí ngµy giç tæ mïng mêi th¸ng ba - Chi tiÕt tëng tîng k× ¶o... ? Em hãy cho biết đền Hùng nằm ở tỉnh nào 2. Néi dung trên đất nớc ta? - Phú Thọ - Gi¶i thÝch, suy t«n nguån gèc d©n H§ 4: Tæng kÕt nghÖ thuËt vµ néi dung téc. bµi häc. - ThÓ hiÖn sù ®oµn kÕt, thèng nhÊt... ? Trong truyện tác giả dân gian đã sử dụng nghÖ thuËt nµo? * Ghi nhí: SGK- t/3 ? TruyÖn thÓ hiÖn néi dung g×? KÕt h«n LLQ ©c ( thÇn) (tiªn) BäC 100 TRøNG - Khái quát hoá bằng sơ đồ t duy. 50 lªnnon. 50 xuèngbiÓn.

(12) H§5: Củng cố bài học, liên hệ thực tế.. NGUåN GèC D¢N TéC V. LuyÖn tËp: 1. Häc xong truyÖn: Con Rång, ch¸u Tiªn em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? V× sao? 2. KÓ tªn mét sè truyÖn t¬ng tù gi¶i thÝch nguån gèc cña d©n téc VN mµ em biÕt? - Kinh vµ Ba Na lµ anh em - Qu¶ trøng to në ra con ngêi (mêng) - Qu¶ bÇu mÑ (kh¬ me). 4. Cñng cè : - ý nghÜa truyÖn con Rång ch¸u Tiªn. - Hs kÓ tãm t¾t truyªn Con Rång ch¸u Tiªn. 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Đọc kĩ phần đọc thêm - So¹n bµi: B¸nh chng, b¸nh giÇy - T×m c¸c t liÖu kÓ vÒ c¸c d©n téc kh¸c hoÆc trªn thÕ giíi vÒ viÖc lµm b¸nh hoÆc quµ d©ng vua. -------------------------------------------------------------------TiÕt 2: Hớng dẫn đọc thêm V¨n b¶n. Ngµy so¹n :. B¸nh chng,b¸nh giµy. (TruyÒn thuyÕt). I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hiểu được nội dung, ý nghĩa và một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong văn bản Bánh chưng, bánh giầy II. TRỌNG TÂM KIÕN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết - Cốt lõi lịch sử thời kỳ dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm thuộc nhóm truyền thuyết thời kỳ Hùng Vương. - Cách giải thích của người Việt cổ về một phong tục và quan niệm đề cao lao động, đề cao nghề nông – một nét đẹp văn hoá của người Việt, 2. Kỹ năng: - Đọc hiểu một văn bản thuộc thể loại truyền thuyết. - Nhận ra những sự việc chính trong truyện. *CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC -KN giao tiếp.

(13) -KN tư duy -KN tự nhận thức 3.Thái độ: Giáo dục học sinh lòng tự hào về trí tuệ, văn hóa của dân tộc ta. III. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: - So¹n bµi - §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Su tầm tranh ảnh về cảnh nhân dân ta chở lá dong, xay đỗ gãi b¸nh chng, b¸nh giÇy. - Phơng pháp: Phát vấn, giảng bình, vấn đáp - Kü thuËt: §éng n·o. 2. Häc sinh: + So¹n bµi IV. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Em hiÓu thÕ nµo truyÒn thuyÕt? T¹i sao nãi truyÖn Con Rång, ch¸u Tiªn lµ truyÖn truyÒn thuyÕt? ? Nªu ý nghÜa cña truyÒn thuyÕt "Con Rång, ch¸u Tiªn"? Trong truyÖn em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? V× sao em thÝch? 3. Bµi míi: HĐ1: Khởi động Hàng năm cứ mỗi khi tết đến, xuân về, nhân dân ta - con cháu của vua Hùng từ miền ngợc đến miền xuôi, vùng rừng núi cũng nh vùng biển lại nô nøc, hå hëi chë l¸ dong xay g¹o, gi· g¹o, gãi b¸nh. Quang c¶nh Êy lµm sèng l¹i truyÒn thuyÕt "B¸nh chng, b¸nh giÇy". Hoạt động 2: Hớng dẫn tìm hiểu I. Đọc - tìm hiểu chung: chung vÒ t¸c phÈm 1. §äc - kÓ: - GVgọi HS đọc truyện - Hïng V¬ng vÒ giµ muèn truyÒn ng«i cho - Em h·y kÓ tãm t¾t truyÖn con nµo lµm võa ý, nèi chÝ nhµ vua. - C¸c «ng lang ®ua nhau lµm cç thËt hËu, riêng Lang Liêu đợc thần mách bảo, dùng gạo làm hai thứ bánh để dâng vua. - Vua cha chọn bánh của lang Liêu để tế trời đất cùng Tiên Vơng và nhờng ngôi cho chµng. - Từ đó nớc ta có tục làm bánh chng, bánh giÇy vµo ngµy tÕt. - Híng dÉn HS t×m hiÓu chó thÝch: 2. Chó thÝch: 1,2,3,4,8,9,12,13 ? Theo em, truyÖn cã thÓ chia lµm mÊy 3. Bè côc: 3 phÇn phÇn? a. Tõ ®Çu...chøng gi¸m b. TiÕp ....h×nh trßn c. Cßn l¹i II. §äc-hiÓu chi tiÕt Hoạt động 3: Hớng dẫn tìm hiểu chi tiÕt v¨n b¶n 1. Vua Hïng chän ngêi nèi ng«i ? Më ®Çu truyÖn, t¸c gi¶ muèn cho chóng ta biÕt sù kÞªn g× ? - Hoàn cảnh: giặc ngoài đã yên, đất nớc.

(14) ? Vua Hïng chän ngêi nèi ng«i trong hoµn c¶nh nµo? ? ý định của vua ra sao?(qua điểm của vua vÒ viÖc chän ngêi nèi ng«i). thái bình, ND no ấm, vua đã già muốn truyÒn ng«i. - ý của vua: ngời nối ngôi vua phải nối đợc chí vua, không nhất thiết là con trởng. - Hình thức: điều vua đòi hỏi mang tính chất một câu đố để thử tài.. ? Vua đã chọn ngời nối ngôi bằng hình thøc nµo? ? §iÒu kiÖn vµ h×nh thøc truyÒn ng«i cã gì đổi mới và tiến bộ so với đơng thời? * GV: Trong truyện dân gian giải đố lµ1 trong nh÷ng lo¹i thö th¸ch khã kh¨n đối với nhân vật, không hoàn toàn theo lệ truyền ngôi từ các đời trớc: chỉ truyền cho con trëng. Vua chó träng tµi chÝ h¬n trëng thø-> §©y lµ mét vÞ vua anh minh. 2. Cuéc thi tµi gi÷a c¸c «ng lang ? Để làm vừa ý vua, các ông Lang đã - Các ông lang thi nhau làm cỗ thật hậu, thËt ngon. lµm g×? - Lang Liªu: Lµm ra hai lo¹i b¸nh: b¸nh tr? T©m tr¹ng Lang Liªu ra sao ? Lang ng, b¸nh giµy Liêu đã làm gì ? - RÊt buån. Trong c¸c con vua, chµng lµ ngêi thiÖt thßi nhÊt. Tuy lµ Lang nhng tõ khi lín lªn chµng ra ë riªng, ch¨m lo việc đồng áng, trồng lúa, trồng khoai. Lang Liªu th©n th× con vua nhng phËn th× gÇn gòi víi d©n thêng ? Vì sao Lang Liêu đợc thần báo mộng? - C¸c nh©n vËt må c«i, bÊt h¹nh thêng đợc thần, bụt hiện lên giúp đỡ mỗi khi bÕ t¾c. ? V× sao thÇn chØ m¸ch b¶o mµ kh«ng lµm gióp lÔ vËt cho Lang Liªu? - ThÇn vÉn dµnh chç cho tµi n¨ng s¸ng t¹o cña Lang Liªu. 3. KÕt qu¶ cuéc thi ? KÕt qu¶ cuéc thi tµi gi÷a c¸c «ng Lang - Lang Liêu đợc chọn làm ngời nối ngôi. nh thÕ nµo? Vì chàng là ngời có tài, có đức và hiếu ? Vì sao hai thứ bánh của lang Liêu đợc thảo vua chọn để tế Trời, Đất, Tiên Vơng và Lang Liêu đợc chọn để nối ngôi vua? - Hai thø b¸nh cña Lang Liªu võa cã ý nghÜa thùc tÕ: quÝ h¹t g¹o, träng nghÒ nông (là nghề gốc của đất nớc làm cho ND đợc no ấm) vừa có ý nghĩa sâu xa: §Ò cao sù thê kÝnh Trêi, §Êt vµ tæ tiªn cña nh©n d©n ta. - Hai thø b¸nh hîp ý vua chøng tá tµi đức của con ngời có thể nối chí vua. Đem cái quí nhất của trời đất của ruộng đồng do chính tay mình làm ra mà tiến.

(15) cúng Tiên Vơng, dâng lên vua thì đúng lµ con ngêi tµi n¨ng, th«ng minh, hiÕu th¶o. III. Tæng kÕt Hoạt động 4: Khái quát toàn bộTP 1. NghÖ thuËt : ? Truyện đã sử dụng NT gì ? - Sö dông nghÖ thuËt tiªu biÓu cho truyÖn d©n gian... 2. Néi dung : - Gi¶i thÝch nguån gèc hai lo¹i b¸nh cæ ? TruyÒn thuyÕt b¸nh chng, b¸nh giÇy truyÒn vµ phong tôc lµm b¸nh chng, b¸nh cã nh÷ng ý nghÜa g×? giÇy vµ tôc thê cóng tæ tiªn cña ngêi ViÖt. - §Ò cao nghÒ n«ng trång lóa níc. - Quan niÖm duy vËt th« s¬ vÒ Trêi, §Êt. - Ước mơ vua sáng, tôi hiền, đất nớc thái b×nh, nh©n d©n no Êm. * Ghi nhí : T12/SGK *Hs đọc ghi nhớ IV. LuyÖn tËp: Hoạt động 4: TËp kÓ chuyÖn. ? §ãng vai Hïng V¬ng kÓ l¹i truyÖn 1. 2. ý nghÜa cña phong tôc ngµy tÕt nh©n b¸nh chng, b¸nh GiÇy? d©n ta lµm b¸nh chng, b¸nh giÇy. - Đề cao nghề nông, đề cao sự thờ kính ? C©u chuyÖn cã ý nghÜa ntn ? ? ChØ ra vµ ph©n tÝch mét sè chi tiÕt Trêi, §Êt vµ tæ tiªn cña nh©n d©n ta. Cha ông ta đã xây dựng phong tục tập quán của trong truyÖn mµ em thÝch nhÊt. m×nh tõ nh÷ng ®iÒu gi¶n dÞ nhng rÊt linh * Gîi ý : giµu ý nghi·. Quang c¶nh ngµy tÕt - Lang Liêu đợc thần báo mộng: đây là thiêng, nh©n d©n ta gãi hai lo¹i b¸nh cßn cã ý chi tiÕt thÇn k× lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña nghÜa gi÷ g×n thống văn hoá đậm đà truyÖn, nªu lªn gi¸ trÞ cña h¹t g¹o ë mét b¶n s¾c d©n truyÒn téc vµ lµm sèng l¹i truyÒn đất nớc mà c dân sống bằng nghề nông, thuyết Bánh chng, bánh giÇy. thể hiện cái đáng quí, cái đáng trân träng cña s¶n phÈm do con ngêi lµm ra. - Lêi cña vua nãi vÒ hai lo¹i b¸nh: ®©y là cách "đọc", cách "thởng thức" nhận xÐt vÒ v¨n ho¸. Nh÷ng c¸i b×nh thêng, giản dị song lại nhiều ý nghĩa sâu sắc đó còng chÝnh lµ ý nghi· t tëng, t×nh c¶m cña nh©n d©n vÒ hai lo¹i b¸nh vµ phong tôc lµm b¸nh. 4. Cñng cè : - ý nghÜa truyÖn B¸nh Chng b¸nh GiÇy? - Nh¾c l¹i néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n. 5. Híng dÉn vÒ nhµ : - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - So¹n bµi: Tõ vµ cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt TiÕt 3: Ngµy so¹n:. Tõ vµ cÊu t¹o cña tõ tiÕng viÖt I. MỨC ĐỘ CÇN ĐẠT.

(16) - Nắm chắc định nghĩa về từ, cấu tạo của từ. - Biết phân biệt các kiểu cấu tạo từ. Lư ý: Học sinh đã học về cấu tạo từ ở Tiểu học II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Định nghĩa về từ, từ đơn, từ phức, các loại từ phức. - Đơn vị cấu tạo từ tiếng Việt. 2. Kỹ năng: - Nhận diện, phân biệt được: + Từ và tiếng + Từ đơn và từ phức + Từ ghép và từ láy. - Phân tích cấu tạo của từ. *CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC - Ra quyết định : lựa chọn cách sử dụng từ tiếng việt, trong thực tiễn giao tiếp của bản thân. - Giao tiếp : Trình bày suy nghĩ, ý tưởng , thảo luận và chia sẻ những cảm nhận cá nhân về cách sử dụng từ trong tiếng việt. 3.Thái độ: Giáo dục các em biết yêu quí, giữ gìn sự trong sáng của vốn từ tiếng Việt. III. CHUÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: - So¹n bµi - §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - B¶ng phô viÕt VD vµ bµi tËp 2. Häc sinh: + So¹n bµi IV. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KTBC: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi 3. Bµi míi: HĐ1: Khởi động Tiểu học, các em đã đựoc học về tiếng và từ. Tiết học này chúng ta sẽ tìm hiểu sâu thêm về cấu tạo của từ tiếng Việt để giúp các em sử dụng thuÇn thôc tõ tiÕng ViÖt. H§1: H×nh thµnh kh¸i niÖm vÒ tõ * GV treo bảng phụ đã viết VD. ? C©u v¨n nµy lÊy ë v¨n b¶n nµo? ? Tríc mçi g¹ch chÐo lµ 1 tõ, em h·y cho biÕt c©u v¨n trªn cã mÊy tõ ? Vµ cã bao nhiªu tiÕng( mçi mét con ch÷ lµ mét tiÕng) ? VËy tiÕng vµ tõ trong c©u v¨n trªn cã cấu tạo ntn? Tiếng dùng để làm gì? ? 9 tõ trong VD trªn khi kÕt hîp víi nhau. i. Kh¸i niÖm vÒ tõ 1. VÝ dô: ThÇn /d¹y/ d©n/ c¸ch/ trång trät/, ch¨n nu«i/vµ/ c¸ch/ ¨n ë/.( Con Rång ch¸u Tiªn) 2. NhËn xÐt: - VD trªn cã 9 tõ, 12 tiÕng. - Cã tõ chØ cã mét tiÕng, cã tõ 2 tiÕng..

(17) cã t¸c dông g×?(t¹o ra c©u cã ý nghÜa) ? Từ dùng để làm gì? ? Khi nµo mét tiÕng cã thÓ coi lµ mét tõ?. - Tiếng dùng để tạo từ - Từ dùng để tạo câu. - Khi mét tiÕng cã thÓ t¹o c©u, tiÕng Êy trë thµnh mét tõ. ? Tõ nhËn xÐt trªn em h·y rót ra kh¸i  Từ là đơn vị ngôn ngữ nhỏ nhất dùng niÖm tõ lµ g×? để tạo câu. * GV nhấn mạnh khái niệm và cho hs đọc * Ghi nhí : T13/SGK ghi nhí HĐ2: Hình thành khái niệm từ đơn, từ II. Từ đơn và từ phức: phøc. 1. VÝ dô: * GV treo b¶ng phô /đấy /nớc/ ta/ chăm/ nghề/ trồng ? Dựa vào kiến thức đã học ở tiểu học em trọt/,Từ ch¨n nu«i /vµ /cã/ tôc/ ngµy/ tÕt/ lµm h·y ®iÒn c¸c tõ vµo b¶ng ph©n lo¹i? /b¸nh chng/, b¸nh giÇy/. * HS lÇn lît lªn b¶ng ®iÒn vµo b¶ng ph©n * §iÒn vµo b¶ng ph©n lo¹i: lo¹i. - Cột từ đơn: từ, đấy, nớc, ta.... - Cét tõ ghÐp: ch¨n nu«i - Cét tõ l¸y: trång trät. ? Qua viÖc lËp b¶ng, em h·y nhËn xÐt, tõ * NhËn xÐt : đơn và từ phức có gì khác nhau?  Từ đơn là từ chỉ gồm có một tiếng. ? Hai tõ phøc trång trät, ch¨n nu«i cã g×  Tõ phøc gåm cã 2 tiÕng trë lªn gièng vµ kh¸c nhau? + Giống: đều là từ phức (gồm hai tiếng) + Kh¸c: Ch¨n nu«i: gåm hai tiÕng cã quan hÖ vÒ nghÜa - Tõ ghÐp: ghÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi ? Vậy từ phức đợc tạo ra bằng cách ghép nhau về mặt nghĩa. các tiếng có quan hệ với nhau về nghĩa đợc gọi là từ gì? - Trång trät gåm hai tiÕng cã quan hÖ l¸y ©m ? Tõ phøc cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a c¸c - Tõ l¸y: Tõ phøc cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a tiếng đợc gọi là từ gì? c¸c tiÕng. ? Thế nào là từ đơn, từ phức? Từ phức có mấy loại, đó là những loại nào? * HS đọc ghi nhớ * Ghi nhí: SGK - Tr13: Tõ * Qua bµi häc ta cã thÓ dùng thµnh s¬ đồ sau( dùng sơ đồ t duy) Từ đơn Tõ phøc Tõ ghÐp. H§3:. III. LuyÖn tËp. Tõ l¸y.

(18) Bµi 1: - §äc vµ thùc hiÖn yªu cÇu bµi tËp 1 - S¾p xÕp theo giíi tÝnh nam/ n÷ - S¾p xÕp theo bËc trªn/ díi a. Tõ nguån gèc, con ch¸u thuéc kiÓu tõ ghÐp. b. Từ đồng nghĩa với từ nguồn gốc: Cội nguồn, gốc gác... c. Tõ ghÐp chØ qua hÖ th©n thuéc: cËu mî, c« d×, chó ch¸u, anh em. Bµi 2: C¸c kh¶ n¨ng s¾p xÕp: - ¤ng bµ, cha mÑ, anh chÞ, cËu mî... - B¸c ch¸u, chÞ em, d× ch¸u, cha anh... Bµi 3: - Nªu c¸ch chÕ biÕn b¸nh: b¸nh r¸n, b¸nh níng, b¸nh hÊp, b¸nh nhóng... - Nªu tªn chÊt liÖu lµm b¸nh: b¸nh nÕp, b¸nh tÎ, b¸nh gai, b¸nh khoai, b¸nh ng«, b¸nh s¾n, b¸nh ®Ëu xanh... - TÝnh chÊt cña b¸nh: b¸nh dÎo, b¸nh phång, b¸nh xèp... - H×nh d¸ng cña b¸nh: b¸nh gèi, b¸nh khóc, b¸nh quÊn thõng... Bµi 4: - Miªu t¶ tiÕng khãc cña ngêi - Những từ có tác dụng miêu ta đó: nức nở, sụt sùi, rng rức... B5 :Thi t×m nhanh c¸c tõ l¸y * GV cho đại diện các tổ lên tìm Bµi 5: - T¶ tiÕng cêi: khóc khÝch, s»ng sÆc, h« hè, ha h¶, hÒnh hÖch... - T¶ tiÕng nãi: khµn khµn, lÌ nhÌ, thá thÎ, lÐo nhÐo, lÇu bÇu, sang s¶ng... - Tả dáng điệu: Lừ đừ, lả lớt, nghênh ngang, ngông nghênh, thớt tha... 4. Cñng cè: Nh¾c l¹i néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - T×m sè tõ, sè tiÕng trong ®o¹n v¨n: lêi cña vua nhËn xÐt vÒ hai thø b¸nh cña Lang liªu - Soạn: Giao tiếp, văn bản và phơng thức biểu đạt. --------------------------------------------------------------TiÕt 4 Ngµy so¹n :. Giao tiếp,văn bản và phơng thức Biểu đạt . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bước đầu biết về giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt - Nắm được mục đích giao tiếp, kiểu văn bản và phương thức biểu đạt. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sơ giản về hoạt động truyền đạt, tiếp nhận tư tưởng, tình cảm bằng phương tiện ngôn từ: giao tiếp, văn bản, phương thức biểu đạt, kiểu văn bản..

(19) - Sự chi phối của mục đích giao tiếp trong việc lựa chọn phương thức biểu đạt để tạo lập văn bản. - Các kiểu văn bản tự sự, miêu tả, biểu cảm, lập luận, thuyết minh và hành chính công vụ. 2. Kỹ năng: - Bước đầu nhận biết về việc lựa chọn phương thức biểu đạt phù hợp với mục đích giao tiếp. - Nhận ra kiểu văn bản ở một văn bản cho trước căn cứ vào phương thức biểu đạt. - Nhận ra tác dụng của việc lựa chọn phương thức biểu đạt ở một đoạn văn bản cụ thể. *CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC - Giao tiếp ứng xử : Biết các phương thức biểu đạt và sử dụng văn bản theo những phương thức biểu đạt khác nhau phù hợp với mục đích giao tiếp. - Tự nhận thức được tầm quan trọng của giao tiếp bằng văn bản và hiệu quả của các phương thức biểu đạt. * GDMT: Liên hệ, dùng văn nghị luận thuyết minh về môi trường. 3.Thái độ: Lòng say mê tìm hiểu, học hỏi. III. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô 2. Häc sinh: + So¹n bµi IV. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KTBC 3. Bµi míi. HĐ1. Khởi động Các em đã đợc tiếp xúc với một số văn bản ở tiết 1 và 2. Vậy văn bản là gì? Đợc sử dụng với mục đích giao tiếp nh thế nào? Tiết học này sẽ giúp các em giải đáp những thắc mắc đó. Hoạt động của thầy-trò Hoạt động 2: Hình thành khái niệm giao tiếp văn bản và phơng tghức biểu đạt ? Khi đi đờng, thấy một việc gì, muốn cho mÑ biÕt em lµm thÕ nµo? ? §«i lóc rÊt nhí b¹n th©n ë xa mµ kh«ng thÓ trß chuyÖn th× em lµm thÕ nµo? * GV: Các em nói và viết nh vậy là các em đã dùng phơng tiện ngôn từ để biểu đạt điều m×nh muèn nãi. Nhê ph¬ng tiÖn ng«n tõ mµ mẹ hiểu đợc điều em muốn nói, bạn nhận đợc nh÷ng t×nh c¶m mµ em gØ g¾m. §ã chÝnh lµ. Nội dung cần đạt I.t×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n vµ phơng thc biểu đạt: 1. Văn bản và mục đích giao tiếp:.

(20) giao tiÕp. ? Trªn c¬ së nh÷ng ®iÒu võa t×m hiÓu, em hiÓu thÕ nµo lµ giao tiÕp? * GV chốt: đó là mối quan hệ hai chiều giữa ngời truyền đạt và ngời tiếp nhận. ? Việc em đọc báo và xem truyền hình có ph¶i lµ giao tiÕp kh«ng? V× sao? - Quan s¸t bµi ca dao trong SGK (c) ? Bµi ca dao cã néi dung g×? * GV: Đây là vấn đề chủ yếu mà cha ông chóng ta muèn göi g¾m qua bµi ca dao nµy. Đó chính là chủ đề của bài ca dao. ? Bài ca dao đợc làm theo thể thơ nào? Hai c©u lôc vµ b¸t liªn kÕt víi nhau nh thÕ nµo? * GV chèt: Bµi ca dao lµ mét v¨n b¶n: nã cã chủ đề thống nhất, có liên kết mạch lạc và diễn đạt trọn vẹn ý.. a. Giao tiÕp: - Giao tiếp là một hoạt động truyền đạt, tiếp nhận t tởng, tình cảm bằng ph¬ng tiÖn ng«n tõ b. V¨n b¶n * VD: - VÒ néi dung bµi ca dao: Khuyªn chúng ta phải có lập trờng kiên định. - VÒ h×nh thøc: VÇn ªn + Bµi ca dao lµm theo thÓ th¬ lôc b¸t, cã sù liªn kÕt chÆt chÏ: -> Bµi ca dao lµ mét v¨n b¶n: nã cã chủ đề thống nhất, có liên kết mạch ? Cho biết lời phát biểu của thầy cô hiệu tr- lạc và diễn đạt một ý trọn vẹn ëng trong buæi lÔ khai gi¶ng n¨m häc cã ph¶i - Lêi ph¸t biÓu cña thÇy c« hiÖu trëng-> lµ mét d¹ng v¨n b¶n nãi. lµ lµ v¨n b¶n kh«ng? V× sao? - Đây là một văn bản vì đó là chuỗi lời nói có chủ đề, có sự liên kết về nội dung: báo cáo thµnh tÝch n¨m häc tríc, ph¬ng híng n¨m häc míi. ? Bøc th em viÕt cho b¹n cã ph¶i lµ v¨n b¶n - Bøc th: Lµ mét v¨n b¶n v× cã chñ đề, có nội dung thống nhất tạo sự liên kh«ng? V× sao? kết -> đó là dạng văn bản viết. * V¨n b¶n: lµ mét chuçi lêi nãi ? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n b¶n? miệng hay bài viết có chủ đề thống nhÊt, cã liªn kÕt m¹ch l¹c, vËn dông phơng thức biểu đạt phù hợp để thực hiện mục đích giao tiếp * Ghi nhí: T17/sgk Hs đọc ghi nhớ 2. KiÓu v¨n b¶n vµ ph¬ng thøc biÓu đạt: a. VD: VB ph¬ng TT KiÓu Mục đích giao tiếp VÝ dô thức biểu đạt 1 Tù sù Tr×nh bµy diÔn biÕn sù viÖc TruyÖn: TÊm C¸m Miªu t¶ c¶nh 2 Miªu t¶ T¸i hiÖn tr¹ng th¸i sù vËt, con ngêi + + C¶nh sinh ho¹t 3 BiÓu c¶m Bµy tá t×nh c¶m, c¶m xóc. + Tôc ng÷: Tay lµm... 4 NghÞ luËn Bàn luận: Nêu ý kiến đánh giá. + Lµm ý nghÞ luËn đơn thuốc chữa Giới thiệu đặc điểm, tính chất, ph- Từ 5 ThuyÕt minh bÖnh, thuyÕt minh thÝ ¬ng ph¸p. nghiÖm 6 Hµnh chÝnh Trình bày ý mới quyết định thể Đơn từ, báo cáo, c«ng vô hiÖn, quyÒn h¹n tr¸ch nhiÖm gi÷a th«ng b¸o, giÊy mêi..

(21) ngêi vµ ngêi. - GV treo b¶ng phô - GV giíi thiÖu 6 kiÓu v¨n b¶n vµ ph¬ng thức biếu đạt. - LÊy VD cho tõng kiÓu v¨n b¶n? ? ThÕ nµo lµ giao tiÕp, v¨n b¶n vµ ph¬ng thức biểu đạt? Hoạt động 5:. - 6 Kiểu văn bản và phơng thức biểu đạt: tự sù, miªu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn, thuyÕt minh, hµnh chÝnh, c«ng vô. - Líp 6 häc: vb¶n tù sù, miªu t¶. Ghi nhí: (SGK - tr17). III. LuyÖn tËp:. 1. Chän c¸c t×nh huèng giao tiÕp, lùa chän kiÓu v¨n b¶n vµ ph¬ng thøc biÓu đạt phù hợp - Hµnh chÝnh c«ng vô - Tù sù - Miªu t¶ - ThuyÕt minh - BiÓu c¶m - NghÞ luËn 2. Các đoạn văn, thơ thuộc phơng thức biểu đạt nào? a. Tù sù b. Miªu t¶ c. NghÞ luËn d. BiÓu c¶m ®. ThuyÕt minh 3. TruyÒn thuyÕt Con Rång, ch¸u Tiªn thuéc kiÓu v¨n b¶n tù sù v×: c¸c sù việc trong truyện đợc kể kế tiếp nhau, sự việc này nối tiếp sự việc kia nhằm nªu bËt néi dung, ý nghÜa. 4 . Cñng cè : - V¨n b¶n lµ g× ? - Kiểu văn bản và phơng thức biểu đạt ? 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - Lµm bµi tËp 3, 4, 5 S¸ch bµi tËp tr8. -----------------------------------------------------------------------TiÕt 5 Ngµy so¹n: V¨n b¶n:. Th¸nh Giãng (TruyÒn thuyÕt) I. mức độ cần đạt: Nắm đợc nội dung, ý nghĩa và một số nét nghệ thuật tiêu biểu của truyÖn Th¸nh Giãng II. Träng t©m kiÕn thøc, kÜ n¨ng 1. KiÕn thøc - Nh©n vËt, sù kiÖn, cèt truyÖn trong t¸c phÈm thuéc thÓ lo¹i truyÒn thuyết về đề tài giữ nớc. - Những sự kiện và di tích phản ánh lịch sử đấu tranh giữ nớc của cha.

(22) ông ta đợc kể trong một tác phẩm truyền thuyết. 2. Kü n¨ng - Đọc- hiểu văn bản theo đặc trng thể loại. - Thùc hiÖn thao t¸c ph©n tÝch mét vµi chi tiÕt k× ¶o trong v¨n b¶n - Nắm bắt TP thông qua hệ thống các sự việc đợc kể theo trình tự thời gian *CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC: Kĩ năng giao tiếp, kĩ năng tư duy 3.Thái độ: Giáo dục HS lòng tự hào về truyền thống anh hùng trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta. Tinh thần ngưỡng mộ, kính yêu những anh hùng có công với non sông đất nước. 4. Tư tưởng Hồ Chí Minh - Quan niệm của Bác : nhân dân là nguồn gốc sức mạnh bảo vệ Tổ quốc.( Liên hệ) III. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. 2. Häc sinh: + So¹n bµi, tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK IV. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức 2. KTBC: ? KÓ tãm t¾t tryÒn thuyÕt B¸nh chng, b¸nh giÇy? Qua truyÒn thuyÕt Êy nh©n d©n ta m¬ íc ®iÒu g×? 3. Bµi míi: HĐ1: Khởi động Chủ đề đánh giặc cứu nớc là chủ đề lớn, cơ bản, xuyên suốt LS văn học VN nãi chung, v¨n häc d©n gian VN nãi riªng. Th¸nh Giãng lµ truyÖn d©n gian thể hiện rất tiêu biểu và độc đáo chủ đề này. Đây là một câu chuyện hay và hấp dẫn, lôi cuốn biết bao thế hệ ngời VN. Điều gì đã làm nên sức hấp dÉn, l«i cuèn cña c©u chuyÖn nh vËy? Hi väng r»ng bµi häc h«m nay c« trß chúng ta sẽ giải đáp đợc thắc mắc đó. H§2: T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n I. §äc - t×m hiÓu chung: - Gọi 3 HS lần lợt đọc 1. §äc: ? Em h·y kÓ tãm t¾t nh÷ng sù viÖc 2. KÓ tãm t¾t: Nh÷ng sù viÖc chÝnh: chÝnh ? - Sự ra đời của Thánh Gióng - Th¸nh Giãng biÕt nãi vµ nhËn trách nhiệm đánh giặc - Th¸nh Giãng lín nhanh nh thæi - Th¸nh Giãng v¬n vai thµnh tr¸ng sĩ cỡi ngựa sắt đi đánh giặc và đánh tan giÆc. - Vua phong TG lµ Phï §æng Thiªn V¬ng vµ nh÷ng dÊu tÝch cßn l¹i cña - Híng dÉn HS t×m hiÓu chó thÝch ë Th¸nh Giãng. 3. Chó thÝch: sgk II. §äc- T×m hiÓu chi tiÕt : Hoạt động 3: Tìm chi tiết về VB.

(23) ? PhÇn më ®Çu truyÖn øng víi sù viÖc 1. Sự ra đời của Thánh Gióng: - Bµ mÑ ím ch©n - thô thai 12 th¸ng nµo? míi sinh ? Thánh Gióng ra đời nh thế nào? - Cậu bé lên 3 không nói, không c? Khi ra đời, Gióng là ngời ntn ? êi, kh«ng biÕt ®i; ? Nhận xét về sự ra đời của Thánh  Xuất thân bình dị nhng rất khác thGióng? êng, k× l¹. 2. Th¸nh Giãng lín lªn vµ ra trËn ? Thánh Gióng cất tiếng nói khi nào? đánh giặc: - TiÕng nãi ®Çu tiªn cña Th¸nh ? H·y ph©n tÝch ý nghÜa cña chi tiÕt Gióng là tiếng nói đòi đánh giặc. nµy? - Ban ®Çu lµ lêi nãi quan träng, lêi  §©y lµ chi tiÕt thÇn k× cã nhiÒu ý yêu nớc, ý thức đối với đất nớc đợc nghĩa: + Ca ngợi ý thức đánh giặc cứu nđặt lên hàng đầu. - Lóc b×nh thêng th× ©m thÇm lÆng lÏ íc + Giãng lµ h×nh ¶nh cña nh©n nhng khi níc nhµ gÆp c¬n nguy biÕn d©n. thì đứng ra cứu nớc đầu tiên. ? Sau h«m gÆp sø gi¶, Giãng cã ®iÒu - Giãng lín nhanh nh thæi, v¬n vai gì khác thờng, điều đó có ý nghĩa gì? thành tráng sĩ: + §¸p øng nhiÖm vô cøu níc. - ViÖc cøu níc lµ rÊt hÖ träng vµ cÊp + Là tợng đài bất hủ về sự trởng bách, Gióng phải lớn nhanh mới đủ sức mạnh kịp đi đánh giặc. Hơn nữa, thành vợt bậc, về hùng khí, tinh thần ngµy xa ND ta quan niÖm r»ng, ngêi cña d©n téc tríc n¹n ngo¹i x©m. anh hïng ph¶i khæng lå vÒ thÓ x¸c, sức mạnh. Cái vơn vai của Gióng để đạt đến độ phi thờng ấy. ? Chi tiÕt bµ con ai còng vui lßng gãp - Bµ con lµng xãm gãp g¹o nu«i Giãng: g¹o nu«i Giãng cã ý nghÜa g×? - Gióng không hề xa lạ với nhân dân. + Gióng lớn lên bằng thức ăn, đồ Gióng đâu chỉ là con của một bà mẹ mặc của nhân dân, đợc nuôi dỡng mµ lµ con cña c¶ lµng, cña nh©n d©n. b»ng nh÷ng c¸i b×nh thêng, gi¶n dÞ, * GV: Ngµy nay ë lµng Giãng ngêi ta Giãng lµ con cña nh©n d©n + ND rÊt yªu níc, ai còng mong vÉn tæ chøc cuéc thi nÊu c¬m, h¸i cµ nu«i Giãng. §©y lµ h×nh thøc t¸i hiÖn Giãng ra trËn. + Søc m¹nh cña Giãng lµ søc qu¸ khø rÊt giµu ý nghÜa. ? T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ viÖc m¹nh cña toµn d©n. - Thánh Gióng ra trận đánh giặc: Gióng ra trận đánh giặc? ? Chi tiết TG nhổ tre đánh giặc có ý Gióng đánh giặc không những bằng vũ khí mà bằng cả cỏ cây của đất nnghĩa gì? ...Bác Hồ nói: "Ai có súng thì dùng ớc, bằng những gì có thể giết đợc sóng, ai cã g¬m th× dïng g¬m, kh«ng giÆc cã g¬m th× dïng cuèc, thuæng, gËy géc." ? C©u chuyÖn kÕt thóc b»ng sù viÖc 3. Th¸nh Giãng bay vÒ trêi: g×? - §©y lµ sù ra ®i thËt k× l¹ mµ cïng ? V× sao tan giÆc Giãng kh«ng vÒ triều để nhận tớc lộc mà lại bay về thật cao quí, chứng tỏ Gióng không màng danh lợi, đồng thời cho chúng trêi? ta thấy thái độ của nhân dân ta đối với ngời anh hùng đánh giặc cứu n-.

(24) ? Theo em, truyện TG liên quan đến sù thËt LS nµo?. ? H×nh tîng TG trong truyÖn cã ý nghÜa g×?. H§4: HS đọc ghi nhớ. Hoạt động 5 ? Hình ảnh nào của Gióng đẹp nhất trong t©m trÝ em?. - H×nh ¶nh TG kÕt thóc víi h×nh ¶nh G cïng ngùa s¾t bay vÒ trêi. - KÞch b¶n ¤ng Giãng(T«Hoµi)kÕt thóc víi h×nh ¶nh tr¸ng sÜ Giãng cïng ngùa s¾t thu nhá dÇn trë thµnh em bÐ cìi tr©u trë vÒ lµng m¸t rîi bãng tre. ? Em h·y so s¸nh vµ nªu nhËn xÐt vÒ 2 c¸ch kÕt thóc Êy? ? T¹i sao héi thi thÓ thao trong nhµ trêng l¹i mang tªn “Héi kháe Phï §æng”?. 4. Cñng cè: - ý nghÜa h×nh tîng Th¸nh Giãng .. íc. ND yªu mÕn, tr©n träng muèn gi÷ m·i h×nh ¶nh cña ngêi anh hïng nên đã để Gióng về với cõi vô biên, bất tử. Bay lên trời Gióng là non nớc, là đất trời, là biểu tợng của ngời d©n V¨n Lang. * C¬ së lÞch sö cña truyÖn: - Cuéc chiÕn tranh tù vÖ ngµy cµng ác liệt đòi hỏi phải huy động sức mạnh của cả cộng đồng. - Sè lîng vµ kiÓu lo¹i vò khÝ cña ngêi ViÖt cæ t¨ng lªn tõ giai ®o¹n Phùng Nguyên đến Đông Sơn. * ý nghÜa cña h×nh tîng Th¸nh Giãng: - Lµ h×nh tîng tiªu biÓu, rùc rì cña ngêi anh hïng diÖt giÆc cøu níc. - Lµ ngêi anh hïng mang trong mình sức mạnh cộng đồng buổi đầu dùng níc III. Tæng kÕt 1. NghÖ thuËt 2. Néi dung * Ghi nhí VI. LuyÖn tËp: Sgk-T/23: 1. H×nh ¶nh Th¸nh Giãng bay vÒ trời phù hợp với sự ra đời thần kì của nhân vật :Gióng là thần đợc trời cö xuèng gióp vua Hïng ®uæi giÆc ,xong viÖc Giãng l¹i trë vÒ trêi. - H×nh ¶nh Giãng trong phÇn kÕt thóc bé phim cña T« Hoµi nªu bËt ý nghÜa tîng trng cña nh©n vËt : Khi đất nớc có giặc mỗi chú bé đều nằm m¬ ngùa s¾t, n»m m¬ thµnh Phï Đổng vụt lớn lên để đánh đuổi giặc Ân.Khi đất nớc thanh bình các em vÉn lµ nh÷ng em bÐ ng©y th¬ hån nhiªn: Sóng g¬m vøt bá l¹i hiÒn nh xa. 2. Héi thi thÓ thao mang tªn Héi kháe Phï §æng v× ®©y lµ héi thao dµnh cho løa tuæi thiÕu niªn, môc đích của cuộc thi là học tập tốt, lao động tốt góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nớc..

(25) 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - Su tÇm mét sè ®o¹n th¬, v¨n nãi vÒ Th¸nh Giãng - VÏ tranh Giãng theo tëng tîng cña em. - ChuÈn bÞ bµi: Tõ mîn - T liÖu: C©y xu©n nói vÏ phñ m©y ngµn Mu«n to¶ ngµn hång r¹ng thÕ gian Ngùa s¾t vÒ trêi tªn t¹c m·i Anh hïng mét thuë víi thÕ gian (Ng« Chi Lan - thêi Lª) Đảng ta vĩ đại thật. Một ví dụ: Trong LS ta có ghi truyện vị anh hùng dân tộc là Thánh Gióng đã dùng gốc tre đuổi giặc Ân. Trong những ngày đầu kháng chiến, Đảng ta đã lãnh đạo hàng nghìn, vạn anh hùng noi gơng Thánh Gióng dùng gậy tầm vông đấu tranh với thực dân Pháp. (Hồ Chí Minh - Đảng ta thật vĩ đại) ---------------------------------------------------------------------TiÕt 6 Ngµy so¹n:. Tõ mîn. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được thế nào là từ mượn - Biết cách sử dụng từ mượn trong nói và viết phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm từ mượn. - Nguồn gốc của từ mượn trong tiếng Việt. - Nguyên tắc từ mượn trong tiếng Việt. - Vai trò của từ mượn trng hoạt động giao tiếp và tạo lập văn bản. 2. Kỹ năng: - Nhận biết được các từ mượn trong văn bản. - Xác định đúng nguồn gốc của các từ mượn. - Viết đúng những từ mượn. - Sử dụng từ điển để hiểu nghĩa từ mượn. - Sử dụng từ mượn trong nói và viết. * CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN CẦN ĐƯỢC GIÁO DỤC - Ra quyết định : lựa chọn cách sử dụng từ mượn, trong thực tiễn giao tiếp của bản thân. - Giao tiếp : Trình bày suy nghĩ, ý tưởng , thảo luận và chia sẻ những cảm nhận cá nhân về cách sử dụng từ mượn trong tiếng việt. 3.Thái độ:.

(26) Giáo dục HS có thói quen sử dụng từ thuần Việt đối với những từ có thể thay thế được. III. ChuÈn bÞ 1. Giáo viên: + Nghiên cứu tài liệu, đọc sách giáo viên, soạn bài + B¶ng phô viÕt VD vµ bµi tËp 2. Häc sinh: So¹n bµi IV. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức2. KTBC: Phân biệt từ đơn và từ phức? Lấy VD? 3. Bµi míi: HĐ1: Khởi động TiÕng ViÖt cña chóng ta v« cïng phong phó. ngoµi nh÷ng tõ thuÇn ViÖt, «ng cha ta còn mợn một số từ của nớc ngoài để làm giàu thêm ngôn ngữ của ta. VËy tõ mîn lµ nh÷ng tõ nh thÕ nµo? Khi mîn tõ, ta ph¶i tu©n thñ nh÷ng nguyên tắc gì? Bài từ mựơn hôm nay sẽ giúp các em hiểu rõ điều đó. Hoạt động của Gv-Hs Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm từ thuần ViÖt vµ tõ mîn - GV treo bảng phụ đã viết VD. ? VD trªn thuéc v¨n b¶n nµo? Nãi vÒ ®iÒu g×? ? Dùa vµo chó thÝch sau v¨n b¶n Th¸nh Giãng, em h·y gi¶i thÝch nghÜa cña tõ trîng; tr¸ng sÜ? ? Theo em, từ trợng, tráng sĩ dùng để biểu thÞ néi dung g×? ? §äc c¸c tõ nµy, c¸c em ph¶i ®i t×m hiÓu nghÜa cña nã, vËy theo em chóng cã n»m trong nhãm tõ do «ng cha ta s¸ng t¹o ra kh«ng? - Hai tõ nµy kh«ng ph¶i lµ tõ do «ng cha ta s¸ng t¹o ra mµ lµ tõ ®i mîn ë níc ngoµi( TiÕng H¸n- Trung Quèc) - C¸c tõ kh«ng ph¶i lµ tõ mîn ( thuÇn ViÖt) đọc lên ta hiểu nghĩa ngay mà không cần ph¶i gi¶i thÝch. ? Trong TiÕng ViÖt ta, cã c¸c tõ kh¸c thay thế cho nó đúng nghĩa thích hợp không? ? Qua phÇn t×m hiÓu trªn, em hiÓu thÕ nµo lµ tõ mîn? Tõ thuÇn ViÖt? * Bµi tËp nhanh: H·y t×m tõ ghÐp H¸n ViÖt có yếu tố sĩ đứng sau? - VD: Tử sĩ: Ngời lính đi đánh trận bị chết; Trung sĩ: một cấp bậc trong quân đội… ? Theo em, tõ trîng, tr¸ng sÜ cã nguån gèc tõ ®©u? - Tõ mîn tiÕng H¸n( gäi lµ tõ H¸n ViÖt). Nội dung cần đạt I. tõ thuÇn ViÖt vµ tõ m¬n: 1. VÝ dô: Chó bÐ vïng dËy, v¬n vai mét c¸i bçng biÕn thµnh mét tr¸ng sÜ m×nh cao h¬n trîng. 2. NhËn xÐt: - Trợng: đơn vị đo độ dài = 10 thớc TQ cæ tøc 3,33m.( ë ®©y hiÓu lµ rÊt cao.) - Tr¸ng sÜ: ngêi cã søc lùc cêng tr¸ng, chÝ khÝ m¹nh mÏ, hay lµm viÖc lín. -> Hai từ này dùng để biểu thị sự vật, hiện tợng, đặc điểm: đơn vị đo lờng; biÓu hiÖn søc m¹nh cña con ngêi…. Tõ thuÇn ViÖt lµ tõ do nh©n d©n s¸ng t¹o ra Tõ mîn lµ tõ vay mîn tõ cña tiÕng níc ngoài để biểu thị những sự vật, hiện tợng, đặc điểm… mà tiếng Việt cha có từ thích hợp để biểu thị.. - Tõ mîn tõ tiÕng H¸n: sø gi¶, giang.

(27) s¬n, gan… - Từ có nguồn gốc ấn, Âu( đợc Việt ho¸ ë møc cao): ti vi, xµ phßng, mÝt tinh, ga, b¬m…ra-®i-«, in-t¬-nÐt.( tõ cha đợc Việt hoá hoàn toàn) - Đối với những từ cha đợc Việt hoá ? Em có nhận xét gì về hình thức chữ viết cao, khi viết cần có gạch nối ở giữa để cña c¸c tõ: ra-®i-«, in-t¬-nÐt, sø gi¶, giang nèi c¸c tiÕng víi nhau san? - Cã g¹ch nèi ë gi÷a: ®©y lµ nh÷ng tõ cha đợc Việt hoá cao - Mét sè tõ: ti vi, xµ phßng, mÝt tinh, ga.. có nguồn gốc ấn Âu nhng đợc Việt hoá  Mợn từ tiếng Hán, Anh, Nga… cao h¬n viÕt nh ch÷ ViÖt. ? VËy theo em, chóng ta thêng mîn tiÕng * Ghi nhí1: ( SGK/25) cña níc nµo? a. Tõ thuÇn ViÖt: ? ThÕ nµo lµ tõ thuÇn ViÖt? Tõ mîn? b. Tõ mîn: ? Nguån gèc tõ mîn? c. Nguån gèc tõ mîn: HS đọc ghi nhớ II. nguyªn t¾c mîn tõ: 1. VD:sgk Hoạt động 3: HS hiểu nguyên tắc mợn từ 2. NhËn xÐt * HS đọc phần trích ý kiến của Bác Hồ? - MÆt tÝch cùc: lµm giµu ng«n ng÷ d©n ? Qua ý kiÕn cña B¸c Hå, em hiÓu viÖc m- téc în tõ cã t¸c dông g×? - MÆt tiªu cùc: lµm cho ng«n ng÷ d©n ? Nếu mợn từ tuỳ tiện có đợc không? téc bÞ pha t¹p. ? Em h·y rót ra kÕt luËn vÒ nguyªn t¾c m-  Kh«ng mîn tõ mét c¸ch tuú tiÖn, ph¶i în tõ? * Chó ý h/s c¸ch dïng tõ trong viÖc nh¾n b¶o vÖ sù trong s¸ng cña tiÕng ViÖt. *. Ghi nhí 2: SGK -tr /25 tin trªn §TDD : Q=W ; Gi=j... Hoạt động 4: III. luyÖn tËp: * Hs lµm bt vµo vë bt nv - Gọi HS đọc bài tập và yêu cầu HS làm Bµi 1. Ghi l¹i c¸c tõ mîn a. Mîn tõ H¸n ViÖt: v« cïng, ng¹c nhiªn, tù nhiªn, sÝnh lÔ b. Mîn tõ H¸n ViÖt: Gia nh©n c. Mîn tõ Anh: pèp, Mai-c¬n gi¾c-x¬n, in-t¬-nÐt. Bài 2: Xác định nghĩa của từng tiếng tạo thành từ Hán Việt - Kh¸n gi¶: ngêi xem + Kh¸n: xem + Gi¶: ngêi - ThÝnh gi¶: ngêi nghe + ThÝnh: nghe + gi¶: ngêi - Độc giả: ngời đọc + Độc: đọc + Gi¶: ngêi - YÕu ®iÓm: ®iÓm quan träng + yÕu: quan träng + §iÓm: ®iÓm - YÕu lîc: tãm t¾t nh÷ng ®iÒu quan träng * Cho HS đọc các từ trong mục 3 ? Trong các từ đó, từ nào đợc mợn từ tiếng Hán? Những từ nào đợc mợn của tiếng nớc kh¸c?.

(28) + YÕu: quan träng + Lîc: tãm t¾t - YÕu nh©n: ngêi quan träng + YÕu: quan träng + Nh©n: ngêi Bµi 3: H·y kÓ tªn mét sè tõ mîn - Là tên các đơn vị đo lờng: mét, lít, km, kg... - Là tên các bộ phận của chiếc xe đạp: ghi- đông, pê-đan, gác đờ- bu... - Là tên một số đồ vật: ra-đi-ô, vi-ô- lông... Bµi 4: C¸c tõ mîn: ph«n, pan, nèc ao - Dïng trong hoµn c¶nh giao tiÕp th©n mËt, viÕt tin trªn b¸o. + ¦u ®iÓm: ng¾n gän + Nhîc ®iÓm: kh«ng trang träng 4. Cñng cè: -Tõ thuÇn ViÖt vµ tõ mîn. -Nguyªn t¾c mîn tõ. 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - Lµm bµi tËp 4,5,6 SBT-TR 11+ 12 - So¹n: T×m hiÓu chung vÒ v¨n tù sù. ---------------------------------------------------TiÕt 7: Ngµy so¹n: T×m hiÓu chung vÒ v¨n tù Sù.( TiÕt 1) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Có hiểu biết bước đầu về văn tự sự. - Vận dụng kiến thức đã học để đọc – hiểu và tạo lập văn bản. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức: Đặc điểm của văn bản tự sự 2. Kỹ năng: - Nhận biết được văn bản tự sự. - Sử dụng được một số thuật ngữ: tự sự, kể truyện, sự việc, người kể. * CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN CẦN ĐƯỢC GIÁO DỤC - Ra quyết định ,giao tiếp 3.Thái độ: -HS bước đầu tập viết, tập nói kiểu văn bản tự sự III. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn+ So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt c¸c sù vÞªc - Häc sinh: + So¹n bµi IV. C¸c bíc lªn líp 1. ổn định tổ chức..

(29) 2. KTBC: V¨n b¶n lµ g×? LÊy VD? 3. Bµi míi: HĐ1: Khởi động. Các em đã đợc nghe ông bà, cha, mẹ kể những câu chuyện mà các em quan tâm, yêu thích. Mỗi truyện đều có ý nghĩa nhất định qua các sự vịêc x¶y ra trong truyÖn. §ã lµ mét thÓ lo¹i gäi lµ tù sù. VËy tù sù cã ý nghÜa g×? Ph¬ng thøc tù sù lµ nh thÕ nµo? Bµi häc h«m nay sÏ gióp c¸c em hiÓu ®iÒu đó. Hoạt động của thầy-trò Nội dung cần đạt HĐ2: Giúp hs hiểu ý nghĩa và đặc I. ý nghĩa và đặc điểm chung của ®iÓm chung cña ph¬ng thøc tù sù. ph¬ng thøc tù sù: ? Hµng ngµy c¸c em cã hay kÓ 1. ý nghÜa chuyÖn vµ nghe kÓ chuyÖn kh«ng? a. T×m hiÓu VD: §ã lµ nh÷ng chuyÖn g×? - Hàng ngày ta thờng đợc nghe hoặc ? Khi nghe những yêu cầu và câu kể chuyện văn học, chuyện đời thhỏi: êng, chuyÖn cæ tÝch, sinh ho¹t. - Bµ ¬i! bµ kÓ chuyÖn cæ tÝch cho ch¸u ®i! - Cậu kể cho mình nghe, Lan là ngời - Kể chuyện để biết, để nhận thức về nh thÕ nµo? ngời, sự vật, sự việc, để giải thích, ? Theo em ngời nghe muốn biết điều khên chê, để học tập. Đối với ngời g× vµ ngêi kÓ ph¶i lµm g×? nghe lµ muèn t×m hiªñ, muèn biÕt… ? Trong trêng hîp trªn nÕu muèn §èi víi ngêi kÓ lµ th«ng b¸o, cho cho mäi ngêi biÕt Lan lµ mét ngêi biÕt, gi¶i thÝch... b¹n tèt, em ph¶i kÓ nh÷ng viÖc nh thÕ nµo vÒ Lan? V× sao? NÕu em kÓ b. KÕt luËn: Tù sù gióp ngêi nghe một câu chuyện không liên quan đến hiểu biết về ngời, sự vật, sự việc. Để Lan lµ ngêi b¹n tèt th× c©u chuyÖn cã gi¶i thÝch, khen, chª qua viÖc ngêi ý nghÜa kh«ng? nghe th«ng b¸o cho biÕt. ? VËy tù sù cã ý nghÜa nh thÕ nµo? 2. §Æc ®iÓm chung cña ph¬ng thøc tù sù: - V¨n b¶n: Th¸nh Giãng ? Truyện Thánh Gióng là một văn + Kể về sự ra đời kì lạ của Gióng. + Th¸nh Giãng biÕt nãi vµ nhËn b¶n tù sù, v¨n b¶n nµy cho chóng ta trách nhiệm đánh giặc biÕt nh÷ng sù viÖc g×? + Th¸nh Giãng lín nhanh nh thæi ? Em h·y liÖt kª c¸c sù viÖc theo thø + Th¸nh Giãng v¬n vai thµnh tù tríc sau cña truyÖn tráng sĩ cỡi ngựa sắt đi đánh giặc và đánh tan giặc. + Vua phong TG lµ Phï §æng Thiªn V¬ng vµ nh÷ng dÊu tÝch cßn l¹i cña Th¸nh Giãng. - ý nghÜa: + TG lµ h×nh tîng tiªu biÓu, rùc rì cña ngêi anh hïng diÖt giÆc cøu níc. + Lµ ngêi anh hïng mang trong ? TruyÖn thÓ hiÖn ý nghÜa g×? mình sức mạnh cộng đồng buổi đầu dùng níc  KÓ mét chuçi c¸c sù viÖc, sù viÖc này dẫn đến sự việc kia và cuối.

(30) ? Từ văn bản trên, em hãy suy ra đặc cùng là kết thúc, thể hiện một ý ®iÓm nghÜa… * Ghi nhí: tr/ 28 cña ph¬ng thøc tù sù? 4. Cñng cè: - ý nghĩa và đặc điểm chung của phơng thức tự sự? 5. Híng dÉn vÒ nhµ : - ChuÈn bÞ phÇn LuyÖn tËp. -----------------------------------------------------------------------TiÕt 8: Ngµy so¹n: T×m hiÓu chung vÒ v¨n tù sù. (tiÕt 2). I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Vận dụng đợc kiến thức đã học ở tiết trớc để làm bài tập II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức: Đặc điểm của văn bản tự sự 2. Kỹ năng: - Nhận biết được văn bản tự sự. - Sử dụng được một số thuật ngữ: tự sự, kể truyện, sự việc, người kể. * CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN CẦN ĐƯỢC GIÁO DỤC - Ra quyết định ,giao tiếp 3.Thái độ: Giáo dục lòng say mê học tập. III. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: + So¹n bµi, chuÈn bÞ tèt c¸c bµi tËp vµ c¸c ph¬ng ¸n tr¶ lêi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt c¸c bµi tËp 2. Häc sinh: Häc bµi vµ lµm tríc bµi ë nhµ IV. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức 2. KTBC: V¨n b¶n lµ g×? LÊy VD? 3. Bµi míi HĐ1. Khởi động Giờ trớc, chúng ta đã tìm hiểu về ý nghĩa và đặc điểm của văn tự sự, để hiÓu h¬n vÒ thÓ lo¹i v¨n nµy, chóng ta sÏ lµm c¸c bµi tËp nh»m cñng cè thªm bµi häc h«m tríc. Hoạt động 2 II. LuyÖn tËp - Mục tiêu: HS vận dụng kiến thức đã học để làm đợc bài tập. - Phơng pháp: Nêu vấn đề, t duy - Kỹ thuật: động não, Bài 1: Đọc câu chuyện và cho biết: trong truyện này, phơng thức tự sự đợc thÓ hiÖn nh thÕ nµo? C©u chuyÖn thÓ hiÖn ý nghÜa g×?.

(31) TruyÖn kÓ diÔn biÕn t tëng cña «ng giµ mang mµu s¾c hãm hØnh; kÓ theo tr×nh tù thêi gian, c¸c sù viÖc nèi tiÕp nhau, kÕt thóc bÊt ngê; thÓ hiÖn t tëng yªu cuéc sèng, dï kiÖt søc th× sèng còng h¬n chÕt. Bµi 2: - Yªu cÇu HS kÓ miÖng c©u chuyÖn trªn - §©y lµ bµi th¬ tù sù - Bµi th¬ kÓ chuyÖn bÐ M©y vµ mÌo con rñ nhau bÉy chuét nhng mÌo tham ăn quá nên đã mắc vào bẫy. Hoặc đúng hơn là mèo thèm quá đã chui vµo bÉy ¨n tranh phÇn cña chuét vµ ngñ ë trong bÉy. - Tuy diễn đạt bằng thơ năm tiếng nhng bài thơ đã kể lại một câu chuyện có đầu, có cuối, có nhân vật, chi tiết, diễn biến sự việc nhằm mục đích chế giễu tính tham ăn của mèo đã khiến mèo tự sa bẫy của chính mình  Bài thơ tù sù. - Yªu cÇu kÓ: T«n träng m¹ch kÓ trong bµi th¬. + Bé mây rủ mèo con đánh bẫy lũ chuột nhắt bằng cá nớng thơm lừng, treo l¬ löng trong c¸i c¹m s¾t. + Cả bé, cả mèo đều nghĩ chuột tham ăn nên mắc bẫy ngay. + §ªm, M©y n»m m¬ thÊy c¶nh chuét bÞ sËp bÉy ®Çy lång. chóng chÝ cha, chÝ choÐ khãc lãc, cÇu xin tha m¹ng. + S¸ng h«m sau, ai ngê khi xuèng bÕp xem, bÐ M©y ch¼ng thÊy chuét, còng ch¼ng cßn c¸ níng, chØ cã ë gi÷a lång, mÌo ta ®ang cuén trßn ng¸y kh× khß...ch¾c mÌo ta ®ang m¬. Bµi 3: §äc yªu cÇu bµi tËp 3 - V¨n b¶n 1 lµ mét b¶n tin, néi dung kÓ l¹i cuéc khai m¹c tr¹i ®iªu kh¾c quèc tÕ lÇ thø 3 t¹i thµnh phè HuÕ chiÒu 3-4- 2002. - Văn bản 2: Đoạn văn "Ngời Âu Lạc đánh quân Tần xâm lợc" là một bài trong LS líp 6 C¶ hai v¨n b¶n dÒu cã méi dung tù sù víi nghÜa kÓ chuyÖn, kÓ viÖc. Tù sù ë ®©y cã vai trß giíi thiÖu, têng thuËt, kÓ chuyÖn thêi sù hay LS. 4. Cñng cè: - V¨n b¶n lµ g× ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ : - Häc thuéc ghi nhí - Lµm bµi tËp SGK - So¹n : S¬nTinh Thuû Tinh ----------------------------------------------------------------------TiÕt 9 Ngµy so¹n: V¨n b¶n : s¬n tinh thñy tinh. (TruyÒn thuyÕt). I. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Hiểu và cảm nhận đợc nội dung, ý nghĩa của truyền thuyết Sơn Tinh, Thuû Tinh. - Nắm đợc những nét chính về nghệ thuật của truyện. II. tRäNG T¢M KIÕN THøC, Kü N¡NG 1. KiÕn thøc - Nh©n vËt, sù kiÖn trong truyÒn thuyÕt S¬n Tinh, Thuû Tinh. - C¸ch gi¶i thÝch hiÖn tîng lò lôt x¶y ra ë ch©u thæ B¾c Bé thuë c¸c vua Hïng dùng níc vµ kh¸t väng cña ngêi ViÖt cæ trong viÖc chÕ ngù thiªn tai lò lôt, b¶o vÖ cuéc sèng cña m×nh trong mét trÒn thuyÕt. - Nh÷ng nÐt chÝnh vÒ nghÖ thuËt cña truyÖn: sö dông nhiÒu chi tiÕt k× l¹,.

(32) hoạng đờng. 2. Kü n¨ng - Đọc- hiểu văn bản truyền thuyết theo đặc trng thể loại. - N¨m b¾t c¸c sù kiÖn chÝnh trong truyÖn. - Xác định ý nghĩa của truyện. - Kể lại đợc truyện. * CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN CẦN ĐƯỢC GIÁO DỤC - Ra quyết định ,giao tiếp ,làm việc theo nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục HS khát vọng chinh phục và làm chủ thiên nhiên, HS có ý thức giữ gìn, bảo vệ đê điều ở địa phương cũng như các công trình thủy lợi mà địa phương có. III. ChuÈn bÞ: 1. Giáoviên: - Soạn bài, đọc sách giáo viên và sách bài soạn. - Phơng pháp: Thuyết trình, vấn đáp, nêu vấn đề… 2. Häc sinh: + So¹n bµi IV. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức 2. KTBC: ? Nêu ý nghĩa của truyền thyết Thánh Gióng? Trong truyện đó, em thÝch h×nh ¶nh, chi tiÕt nµo nhÊt? V× sao? 3. Bµi míi. H§1. Khëi déng Sơn Tinh, Thuỷ Tinh là thần thoại cổ đã đợc lịch sử hoá trở thành một truyền thuyết tiêu biểu trong chuỗi truyền thuyết về thời đại các vua Hùng. Đó là câu chuyện tởng tợng hoang đờng nhng có cơ sở thực tế. Truyện rất giàu giá trị về nội dung và nghệ thuật. Một số nhà thơ đã lấy cảm hứng hình tợng từ tác phẩm để sáng tác thơ ca. Hoạt động của thầy-trò Nội dung cần đạt Hoạtđộng 2: Tìm hiểu chung về văn I. Đọc - tìm hiểu chung: b¶n 1. §äc: * GV hớng dẫn hs đọc- gv đọc, hs đọc tiÕp- gv nhËn xÐt 2. C¸c sù viÖc chÝnh: * Híng dÉn hs t×m c¸c sù viÖc chÝnh. - Vua Hïng kÐn rÓ. ? Em h·y t×m c¸c sù viÖc chÝnh trong - ST,TT cÇu h«n, ®iÒu kiÖn chän truyÖn? rÓ cña vua - SÝnh lÔ cña vua Hïng - ST ríc MÞ N¬ng vÒ nói. - TT næi giËn - Hai bªn giao chiÕn - N¹n lò lôt ë s«ng Hång. 3. Chó thÝch: - Cầu hôn: xin đợc lấy làm vợ * Lu ý h/s c¸c chó thÝch 1, 3, 4. (cÇu: t×m, kiÕm, xin; h«n: lÊy vî, ? Em h·y cho biÕt tõ cÇu h«n lµ tõ H¸n lÊy chång) ViÖt hay tõ thuÇn ViÖt? H·y gi¶i thÝch 4. Bè côc:.

(33) nghÜa cña tõ nµy? - PhÇn 1: Tõ ®Çu…mçi thø mét ? H·y t×m bè côc cña truyÖn? đôi: Vua Hùng kén rể ? Em hãy cho biết nội dung từng phần? - Tiếp…Thần nớc đành rút lui: ST,TT cÇu h«n vµ cuéc giao tranh gi÷a hai thÇn - Cßn l¹i: Sù tr¶ thï h»ng n¨m vÒ sau cña Thuû Tinh vµ chiÕn th¾ng cña S¬n Tinh. 5. Nh©n vËt chÝnh: - Nh©n vËt chÝnh ST, TT. ? TruyÖn cã mÊy nh©n vËt, ai lµ nh©n vËt chÝnh? ? Vì sao ST,TT lại đợc coi là nhân vật chÝnh? - TruyÖn cã 5 nh©n vËt. - Nh©n vËt chÝnh lµ S¬n Tinh, Thuû Tinh. Hai vÞ thÇn nµy lµ biÓu tîng cña thiên nhiên, sông núi cả hai cùng đến kén rể, đều xuất hiện ở mọi sự việc và ®i suèt diÔn biÕn c©u chuyÖn. ? Theo em, truyện đợc gắn với thời đại nµo trong lÞch sö ViÖt Nam? - Truyện bắt nguồn từ thần thoại cổ đợc lịch sử hóa. Gắn với các thời đại vua Hùng, truyện đã gắn công cuộc trị thuỷ II. Đọc- Tìm hiểu chi tiết: với thời đại mở nớc, dựng nớc đầu tiên 1. Vua Hùng kén rể: cña ngêi ViÖt cæ. - Muèn chän cho MÞ N¬ng ngêi Hoạt động 3: Hớng dẫn hs đọc- hiểu chồng xứng đáng. chi tiÕt v¨n b¶n. ? Vua Hïng kÐn rÓ trong hoµn c¶nh 2. S¬n Tinh, Thuû Tinh cÇu h«n nµo ? – Con gái là Mị Nơng xinh đẹp, nết na và cuộc giao tranh giữa hai thÇn: đã đến tuổi lấy chồng. a. S¬n Tinh, Thuû Tinh cÇu h«n: ? Mục đích và ý định của vua Hùng là - S¬n Tinh: vÉy tay…næi cån g× ? bãi…mọc núi đồi… ? ý định của vua Hùng đã dẫn đến sự - Thñy Tinh: gäi giã…h« mviÖc g×? a… ? S¬n Tinh vµ Thuû Tinh lµ cã nh÷ng -> NT tëng tîng k× ¶o hai vÞ thÇn tµi g×? đều có tài và phép thuật cao cờng - Cả hai cùng cầu hôn Mị N? Theo em, tác giả dân gian đã dùng ơng nghệ thuật gì để miêu tả tài năng của hai chµng ? ? H·y nhËn xÐt vÒ tµi n¨ng cña hai vÞ thÇn nµy? - Bằng các chi tiết kỳ là, hoang đờng, ND xa đã miêu tả hai vị thần thật khæng lå, uy nghi, hä cã tµi n¨ng siªu phµm vµ cã chung mét íc nguyÖn lµ ®-.

(34) îc cíi MÞ N¬ng lµm vî ? Tríc tµi n¨ng cña hai vÞ thÇn, vua Hùng đã chọn giải pháp nào đề kén đợc rÓ ? - Th¸ch cíi b»ng lÔ vËt khã kiÕm vµ k× lạ: Voi chín ngà... nhng đều là những vật có ở trên cạn. Qua đó ta thấy vua Hùng ngầm đứng về phía ST, vua đã béc lé sù th©m thuý, kh«n khÐo ? Có ý kiến cho rằng: Vua Hùng đã có ý chän ST nhng còng kh«ng muèn mÊt lßng TT nªn míi bµy ra cuéc ®ua tµi vÒ nép sÝnh lÔ. ý kiÕn cña em nh thÕ nµo? - Qua đó, em thấy vua Hùng ngầm đứng về phía ai? Vua Hùng là ngời nh thÕ nµo? - Thái độ của vua Hùng cũng chính là thái độ của nhân dân ta đối với nhân vËt. Ngêi ViÖt thêi cæ c tró ë vïng ven nói chñ yÕu sèng b»ng nghÒ trång lóa nớc. Núi và đất là nơi họ xây dựng bản lµng vµ gieo trång, lµ quª h¬ng, lµ Ých lợi, là bè bạn. Sông cho ruộng đồng chất phù sa cùng nớc để cây lúa phát b. Cuộc giao tranh giữa hai vị triÓn nh÷ng nÕu nhiÒu níc qu¸ th× s«ng thÇn: nhấn chìm hoa màu, ruộng đồng, làng xóm. Điều đó đã trở thành nỗi ám ảnh Thuỷ Tinh S¬n Tinh đối với tổ tiên ngời Việt. Hô ma, gọi gió, Bốc từng quả đồi, ? Cuối cùng ai là ngời đợc chọn làm rể làm thành giông dời từng dãy núi vua? b·o…d©ng níc dùng luü ng¨n cuån cuén ngËp chÆn níc lò ? Điều đó đã dẫn đến sự kiện nào? ? Em h·y miªu t¶ l¹i c¶nh hai vÞ thÇn nhµ cöa, ruéng vên… giao tranh? -> Hai thÇn giao tranh quyÕt liÖt. - TT đại diện cho cái ác, cho hiện tîng thiªn tai lò lôt. - ST: đại diện cho chính nghĩa, cho søc m¹nh cña nh©n d©n chèng thiªn ? H·y nhËn xÐt cuéc giao tranh nµy? ? Trong trÝ rëng tîng cña ngêi xa, - Chi tiÕt: níc s«ng d©ng... miªu t¶ đúng tính chất ác liệt của cuộc đấu ST,TT đại diện cho lực lợng nào? tranh chèng thiªn tai gay go, bÒn bØ cña nh©n d©n ta. 3. KÕt qu¶ cuéc giao tranh: ? Theo dâi cuéc giao tranh gi÷a ST vµ - S¬n Tinh th¾ng TT. TT em thÊy chi tiÕt nµo lµ næi bËt nhÊt? - N¨m nµo còng th¾ng V× sao? ? KÕt qu¶ cuéc giao tranh? ? T¹i sao S¬n Tinh lu«n th¾ng Thuû.

(35) Tinh? ? Điều đó có ý nghĩa gì? - V× S¬n Tinh cã nhiÒu søc m¹nh h¬n; đó là sức mạnh tinh thần: vua Hùng. Có sức mạnh vật chất: trận địa đồi núi cao, v÷ng ch¾c. Cã tinh thÇn bÒ bØ H§3: Kh¸i qu¸t néi dung vµ nghÖ thuËt VB ? TruyÖn kÓ, n¨m nµo Thuû Tinh còng dâng nớc đánh Sơn tinh. Theo em, ngời xa đã mợn truyện này để giải thích hiÖn tîng thiªn nhiªn nµo ë níc ta? ? ViÖc S¬n Tinh lu«n th¾ng Thuû Tinh ph¶n ¸nh søc m¹nh vµ íc m¬ g× cña ngêi nh©n d©n ta? ? Ngoµi ý nghÜa trªn, TruyÒn thuyÕt ST,TT cßn cã ý nghÜa nµo kh¸c khi g¾n liền với thời đại dựng nớc của các vua Hïng? ? C¸c nh©n vËt ST, TT g©y Ên tîng mạnh khiến ngời đọc phải nhớ mãi. Theo em, điều đó có đợc là do đâu?. III. Tæng kÕt 1. Néi dung: - Gi¶i thÝch hiÖn tîng ma giã, b·o lôt; - Ph¶n ¸nh íc m¬ cña nh©n d©n ta muèn chiÕn th¾ng thiªn tai, b·o lôt. - Ca ngîi c«ng lao trÞ thuû, dùng níc cña cha «ng ta. 2. NghÖ thuËt: - X©y dùng h×nh tîng h×nh tîng nghÖ thuËt k× ¶o mang tÝnh tîng trng vµ kh¸i qu¸t cao * Ghi nhí: SGK t-34 V. LuyÖn tËp:. * Gợi ý: Đảng và nhà nớc ta đã ý thức đợc tác hại to lớn do thiên tai gây ra nên đã chỉ đạo nhân dân ta cã nh÷ng biÖn ph¸p phßng chèng h÷u hiÖu, biÕn íc m¬ chÕ ngù Hoạt động 4 thiªn tai cña nh©n d©n thêi xa trë 1. KÓ diÔn c¶m c©u truyÖn? thµnh hiÖn thùc. 2. Từ truyện ST,TT, em suy nghĩ gì về - Thể hiện đầy đủ các đặc điểm chủ trơng xây dựng, củng cố đê điều, của truyền thuyết: có các chi tiết nghiêm cấm nạn phá rừng trồng thêm kỳ ảo hoang đờng... rõng ë níc ta?. 3. Vì sao văn bản ST,TT đợc coi là truyÒn thuyÕt? Vµ ®©y cã ph¶i lµ v¨n b¶n tù sù kh«ng? 4. Cñng cè:. - ý nghÜa truyÖn STTT - Em yªu thÝch nh©n vËt nµo ? 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - So¹n: T×m hiÓu nghÜa cña tõ. + NghÜa cña tõ lµ g× ? + C¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ ? ---------------------------------------------------TiÕt 10: Ngµy so¹n:.. nghÜa cña tõ I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu thế nào là nghĩa của từ..

(36) - Biết cách tìm hiểu nghĩa của từ và giải thích nghĩa của từ trong văn bản. - Biết dùng từ đúng nghĩa trong nói, viết và sửa các lỗi dùng từ. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm nghĩa của từ. - Cách giải thích nghĩa của từ. 2. Kỹ năng: - Giải thích nghĩa của từ. - Dùng từ đúng nghĩa trong nói và viết. - Tra từ điển để hiểu nghĩa của từ. * Kĩ năng sống: - Ra quyết định: lựa chọn cách sử dụng từ tiếng Việt đúng nghÜa trong thùc tiÔn giao tiÕp cña b¶n th©n. - Giao tiÕp: tr×nh bµy suy nghÜ, ý tëng, th¶o luËn vµ chia sÎ nh÷ng ý kiÕn c¸ nhân về cách sử dụng từ đúng nghĩa. 3.Thái độ: HS hiểu đúng nghĩa của từ khi nói, viết. III. ChuÈn bÞ: 1. Giáo viên: - Soạn bài, đọc sách giáo viên và sách bài soạn. - B¶ng phô viÕt VD vµ bµi tËp - Phơng pháp: Nêu vấn đề, thuyết trình, hoạt động nhóm - Kỹ thuật: Động não, sơ đồ t duy 2. Häc sinh: - Xem tríc bµi, t×m hiÓu c¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ th«ng qua viÖc tra tõ ®iÓn IV. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: ? Nh÷ng tõ sau ®©y tõ nµo lµ tõ mîn vµ mù¬n cña ng«n ng÷ nµo: - Chế độ, chính thống, triều đình, tiến sĩ, xung đột, cảnh giới, ân xá. (H¸n) - Xµ phßng, ga, phanh, len, lèp...(Ên ¢u) 3. Bµi míi HĐ1. Khởi động Nghĩa của từ là gì? Dựa vào đâu để ta giải thích? Bài học hôm nay các em sẽ hiểu rõ điều đó. Hoạt động của thầy-trò Hoạt động 2: Hình thành khái niệm nghÜa cña tõ - GV đa bảng phụ đã viết sẵn VD ? C¸c chó thÝch trªn ë v¨n b¶n nµo? - V¨n b¶n:Th¸nh Giãng, S¬n Tinh, Thuû Tinh. Nội dung cần đạt i. NghÜa cña tõ lµ g×? 1. VÝ dô: SGK - Tr35 - tËp qu¸n: thãi quen cña mét céng đồng( địa phơng…)đợc hình thành từ lâu trong đời sống, đợc mọi ngời làm theo. - lÉm liÖt: hïng dòng oai nghiªm - nao nóng: lung lay, kh«ng v÷ng lßng tin ë m×nh n÷a..

(37) 2. NhËn xÐt: - Mçi chó thÝch gåm hai bé phËn: mét bé phận là từ và bộ phận sau dấu hai chấm để ? Bé phËn sau dÊu hai chÊm cho ta hiÓu nãi râ nghÜa cña tõ Êy. g× vÒ tõ? - Bộ phận sau dấu hai chấm cho ta biết đợc ? Em hiÓu tõ ®i, ch¹y nghÜa lµ thÕ nµo? tÝnh chÊt mµ tõ biÓu thÞ - Từ ông, bà, bố, mẹ...cho ta biết điều - Cho ta biết hoạt động, quan hệ mà từ biÓu thÞ g×? - NghÜa cña tõ øng víi phÇn néi dung ? NghÜa cña tõ øng víi phÇn nµo trong * Ghi nhí: m« h×nh? ? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ nghÜa cña tõ? NghÜa cña tõ lµ néi dung (sù vËt, tÝnh chÊt, hoạt động, quan hệ) mà từ biểu thị 3. Bµi tËp: - GV treo b¶ng phô 1. Em hãy điền các từ đề bạt, đề đạt, đề - Chia 3 nhãm lªn b¶ng lµm cử, đề xuất vào chỗ trống: + Nhãm 1: Bµi 1 - ...tr×nh bµy ý kiÕn hoÆc nguyÖn väng lªn + Nhãm 2: Bµi 2 cấp trên. (đề đạt) -....cử ai đó giữ chức vụ cao hơn mình.(đề b¹t) -... giới thiêụ ra để lựa chọn và bầu cử (đề cö) -... đa vấn đề ra để xem xét, giải quyết. (đề xuÊt) 2. Chän trong sè c¸c tõ: chÕt, hi sinh, thiÖt mạng... một từ thích hợp để điền vào chỗ trèng. - Trong trËn chiÕn dÊu ¸c liÖt võa qua, nhiều đồng chí đã... - Chúng ta thà .... chứ nhất định không chÞu mÊt níc, kh«ng chÞu lµm n« lÖ. II. C¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ Hoạt động 3:- HS biết cách giải thích nghÜa cña tõ, - Phơng pháp: Nêu vấn đề, thuyết trình - Kỹ thuật: Sơ đồ t duy * Đọc lại các chú thích đã dẫn ởphần I ? Trong hai c©u sau ®©y, hai tõ tËp qu¸n và thói quen có có thể thay thế đợc cho nhau kh«ng? T¹i sao? a. Ngêi ViÖt cã tËp qu¸n ¨n trÇu. b. B¹n Nam cã thãi quen ¨n quµ vÆt. 1. Tr×nh bµy kh¸i niÖm mµ tõ biÓu thÞ. ? Vậy từ tập quán đã giải thích ý nghĩa 2. Đa ra những từ đồng nghĩa hoặc trái nh thÕ nµo? -> §a ra kh¸i niÖm mµ tõ nghÜa víi tõ cÇn gi¶i thÝch. biÓu thÞ * HS đọc phần giải nghĩa từ "lẫm liệt" ? Trong 3 c©u sau, 3 tõ lÉm liÖt, hïng dũng, oai nghiêm thay thế cho nhau đợc kh«ng? T¹i sao? a. T thÕ lÉm liÖt cña ngêi anh hïng. ? Mçi chó thÝch trªn gåm mÊy bé phËn?.

(38) b.T thÕ hïng dòng cña ngêi anh hïng. c.T thÕ oai nghiªm cña ngêi anh hïng. ? 3 từ đó là những từ nh thế nào?-> Từ đồng nghĩa ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch gi¶i thÝch * Ghi nhí: SGK- Tr35 nghÜa cña tõ nao nóng ? Tìm những từ trái nghĩa với từ: cao th- Sơ đồ t duy îng, s¸ng sña, nh½n nhôi?><thÊp hÌn, tèi t¨m, sÇn sïi Gi¶i thÝch nghÜa cña tõ ? Các từ đó đã đợc giải thích ý nghĩa nh thÕ nµo? ?-> §a ra nh÷ng tõ tr¸i nghÜa ? Theo em cã mÊy c¸ch gi¶i nghÜa cña tõ? Tr×nh bµy kh¸i niÖm mµ tõ biÓu thÞ. Hoạt động 4: Hoạt động nhóm. Đa ra từ đồng nghÜa, tr¸i nghÜa víi tõ cÇn gi¶i thÝch. III.luyÖn tËp. * GV treo b¶ng phô Bài tập 1: Đọc một vài chú thích sau các văn bản đã học và cho biết mỗi chú thích đợc giải nghĩa theo cách nào? Bµi 2: §iÒn c¸c tõ vµo chç trèng cho phï hîp - Häc tËp - Häc lám - Häc hái - Häc hµnh Bµi 3: §iÒn c¸c tõ theo trËt tù sau: - Trung b×nh - Trung gian - Trung niªn Bµi 4: Gi¶i thÝch c¸c tõ: - Giếng: Hố đào thẳng đứng, sâu vào lòng đất để lấy nớc. - Rung rinh: chuyển động qua lại, nhẹ nhàng, liên tiếp. - Hèn nhát: thiếu can đảm (đến mức đáng khinh bỉ) Bài 5: Mất theo cách giải nghĩa của nhân vật Nụ là không đúng "không biết ë ®©u" - Mất hiểu theo cách thông thờng là không đợc sở hữu, không có, không thuéc vÒ m×nh. 4. Cñng cè: - ThÕ nµo lµ nghÜa cña tõ? - Cã mÊy c¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ? 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Xem tríc bµi: Sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù. + §Æc ®iÓm trong v¨n tù sù . + Nh©n vËt trong v¨n tù sù..

(39) ---------------------------------------------------------------------. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668.

(40) GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668.

(41)

(42) GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668.

(43)

(44)

(45)

(46) GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668.

(47) GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668.

(48)

(49) GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668.

(50)

(51)

(52)

(53)

(54)

(55)

(56)

(57)

(58)

(59) GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668.

(60)

(61) GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668.

(62)

(63)

(64)

(65) GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668. HỌC KÌ 2 HỌC KÌ 2 Tiết 73. Ngày soạn. BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN. “Trích Dế Mèn phiêu lưu kí” - Tô Hoài I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được nội dung, ý nghĩa của Bài học đường đời đầu tiên..

(66) - Thấy được tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một văn bản truyện viết cho thiếu nhi. - Dế Mèn : một hình ảnh đẹp của tuổi trẻ sôi nổi nhưng tính tình bồng bột kiêu ngạo. - Một số biện pháp nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc trong đoạn trích. 2. Kỹ năng: - Văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với yếu tố miêu tả. - Phân tích các nhân vật trong đoạn trích. *- Kĩ năng sống: + Tự nhận thức và xác định cách ứng xử: sống khiêm tốn và biết tôn trọng người khác. + Giao tiếp phản hồi lắng nghe cảm nhận trình bày suy nghĩ của bản thân về nội dung và nghệ thuật của truyện. 3.Thái độ: - Vận dụng được các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa khi viết miêu tả. III. CHUẨN BỊ - Giáo viên: Soạn bài- đọc sách tham khảo - Học sinh: soạn bài IV. LÊN LỚP 1. Ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ : - Kiểm tra bài cũ (Kiểm tra vở soạn) 3. Bài mới: HĐ 1: Giới thiệu bài : Tô Hoài là nhà văn chuyên viết chuyện ngắn cho thiếu nhi. Các tác phẩm của ông đều mang màu sắc tưởng tượng phong phú. Dế mèn phiêu lưu kí cũng là một trong những tác phẩm như vậy. Truyện vô cùng hấp dẫn nên đã được chuyển thành phim và dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới. HĐ2. I. Đọc- tìm hiểu chung.

(67) Hướng dẫn HS đọc. 1. Đọc. - đ1: - Giọng hào hứng, kiêu hãnh, to, vang. - Nhấn mạnh ở các động từ, tính từ miêu tả. - đ2: - Chú ý giọng đối thoại: + DMèn: trịnh thượng, khó chịu + DChoắt: yếu ớt, rên rẩm + Chị Cốc: đáo để, tức giận. - đ3: đọc chậm, buồn, sâu lắng (bi thương) ? Giới thiệu đôi nét về Tô Hoài?. 2. Tác giả - Tác phẩm. ? Hãy kể tên một số tác phẩm văn học của ông?. - Tên khai sinh: Nguyễn Sen. - Võ sĩ bọ ngựa; Đàn chim quý; Cá đi ăn thề …. - Sinh 1920 lớn lên ở quê ngoại, Hoài Đức- Hà Tây (cũ), nay là Cầu Giấy HN. - Vợ chồng A Phủ; Người ven thành ? Hãy tìm xuất xứ đoạn trích? ? T/P sáng tác theo thể loại nào? ? Giải thích từ Mẫm: Đầy đặn, mập mạp... ? Bố cục của bài được chia làm mấy phần? Nêu nội dung chính của từng phần? ? Phần nội dung kể về bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn có những sự việc chính nào?. -Viết văn trước cách mạng tháng 8. Viết nhiều cho trẻ em - Trích từ 3. Thể loại: Tiểu thuyết 4. Từ khó: SGK 5. Bố cục: 2 phần. - Dế Mèn coi thường Dế Choắt. - Đ1: Từ đầu...thiên hạ rồi: Miêu tả - Dế Mèn trêu chị Cốc dẫn đến cái chết của hình dáng tính cách Dế Mèn Dế Choắt. - Đ2: Còn lại: Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn truyện Dế Mèn phiêu - Sự ân hận của Dế Mèn. lưu kí ? Truyện được kể bằng lời của nhân vật nào? 6. Ngôi kể: Và được kể ở ngôi thứ mấy? HĐ3 ? Cho biết nội dung chính của phần 1 ? Hình ảnh của chú Dễ Mèn được miêu tả qua những nét cụ thể nào? ? Những chi tiết nào miêu tả hình dáng(ngoại. - Dế Mèn tự kể - Ngôi thứ nhất. II. Tìm hiểu chi tiết. 1. Hình ảnh của Dế Mèn a. Hình dáng (Ngoại hình): - Càng: mẫm bóng.

(68) hình) của Dế Mèn?. - Vuốt: nhọn hoắt - cánh: dài - thân người: màu nâu bóng mỡ - đầu: to, nổi từng mảng - 2 răng: đen nhánh - râu: dài, uốn cong.  Vẻ đẹp cường tráng b. Hành động: - đạp phành phạch - nhai ngoàm ngoạp - trịnh trọng vuốt râu - ăn uống điều độ - làm việc chừng mực. ? Vậy theo em Dế Mèn có vẻ đẹp như thế nào? ? Đẹp cường tráng là đẹp ntn?- Đẹp - Khoẻ mạnh ? Vẻ đẹp cường tráng còn được thể hiện ntn trong từng hành động của chú Dế? Hãy tìm những từ ngữ miêu tả hành động của Dế Mèn? Thảo luận:. -> NT: động từ, tính từ - miêu tả khá chính xác về tập tính loài dế.  Chàng Dế: hùng dũng, đẹp đẽ, đầy sức sống, tự tin, yêu đời và hấp dẫn c.Tính cách - đi đứng oai vệ như con nhà võ. - cà khịa với tất cả hàng xóm ? Em hãy cho biết trình tự và cách miêu tả của - quát mấy chị Cào Cào tg? - đá mấy anh Gọng Vó - Lần lượt từng biện pháp, gắn liền miêu tả từ ngoại hình tới hành động khiến hình ảnh Dế - tưởng mình sắp đứng đầu thiên hạ Mèn hiện lên mỗi lúc một rõ nét - chê bai kẻ khác. ? Khi miêu tả, tác giả đã sử dụng những từ loại Kiêu căng, tự phụ, hợm hĩnh nào? Em hãy n/x cách dùng những từ loại này? *Tiểu kết: Dế Mèn có một vẻ đẹp ? Có thể thay thế những tính từ trong phần nay cường tráng, đầy sức sống, tự tin, yêu bằng những tính từ khác... đời. Nhưng cũng đầy kiêu căng, hợm ? Đoạn văn miêu tả đã làm hiện lên một chàng hĩnh. Dế ntn trong tưởng tượng của em?.

(69) ? Và Dế Mèn lấy “làm hãnh diện với bà con” về vẻ đẹp của mình. Theo em DM có quyền hãnh diện như thế không? Vì sao? - Có, vì đó là tình cảm chính đáng. - Không, vì nó tạo thành một thói tự kiêu, có hại cho Dế Mèn sau này. ? Tính cách của Dế Mèn được miêu tả qua các chi tiết nào? Về hành động và ý nghĩ? ? Khi nói về mình, Dế Mèn tự nhận mình là “tợn lắm”, “ xốc nổi”, và “ngông cuồng”. Em hiểu những lời đó của Dế Mèn như thế nào? - Dế tự thấy mình liều lĩnh, thiếu cho mình là nhất, không coi ai ra gì. ? Qua đây, ta thấy Dế Mèn có tính cách ntn? ? Qua phần vừa tìm hiểu trên em hãy rút ra những nhận xét của mình về Dế Mèn? - Việc m/t ngoại hình đã bộc lộ tính nết, thái độ của n/v. Tất cả các chi tiết đều thể hiện được vẻ đẹp cường tráng, trẻ trung, chứa chất sức sống mạnh mẽ của tuổi trẻ ở DM. Nhưng đồng thời cũng cho thấy những nét chưa đẹp, chưa hoàn thiện trong tính cách, trong nhận thức và hành động của Dế ở tuổi mới lớn. Đó là tính kiêu căng, tự phụ, xem thường mọi người, hung hăng, xốc nổi. Nét chưa đẹp ấy chúng ta sẽ tìm hiểu ở phần sau của đoạn trích.. 4. Củng cố 1.Chi tiết nào sau đây không thể hiện được vẻ đẹp cường tráng của dế Mèn? A. Đôi càng mẫm bóng vói những cái vuốt nhọn hoắt B. Hai cái răng đen nhánh nhai ngoàm ngoạp C. Cái đầu nổi từng tảng rất bướng.

(70) Đ. Nằm khểnh, bắt chân chữ ngũ trong hang. 5. Hướng dẫn về nhà. - Học thuộc bài phần I - Soạn câu hỏi còn lại theo câu hỏi sgk. Chuẩn bị phần II - Vẽ tranh theo sgk. Tiết 74. Ngày:. BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN Tô Hoài I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được nội dung, ý nghĩa của Bài học đường đời đầu tiên. - Thấy được tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một văn bản truyện viết cho thiếu nhi. - Dế Mèn : một hình ảnh đẹp của tuổi trẻ sôi nổi nhưng tính tình bồng bột kiêu ngạo. - Một số biện pháp nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc trong đoạn trích. 2. Kỹ năng: - Văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với yếu tố miêu tả. - Phân tích các nhân vật trong đoạn trích. *- Kĩ năng sống: + Tự nhận thức và xác định cách ứng xử: sống khiêm tốn và biết tôn trọng người khác. + Giao tiếp phản hồi lắng nghe cảm nhận trình bày suy nghĩ của bản thân về nội dung và nghệ thuật của truyện. 3.Thái độ: - Vận dụng được các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa khi viết miêu tả. III. CHUẨN BỊ - GV: Giáo án, tài liệu tham khảo; Tranh ảnh - HS: Soạn bài IV. LÊN LỚP.

(71) 1. Ổn định lớp. 2. Kiểm tra bài cũ: ? Em hãy m/t lại hình ảnh của chú Dế Mèn và cho biết chú là nhân vật như thế nào? 3. Bài mới. HĐ1. GV giới thiệu tiếp HĐ2 * GV: Em hãy tóm tắt các sự việc chính trong đoạn 2? - Dế mèn coi thường Dế Choắt . - Dế Mèn trêu chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế Choắt. - Dế Mèn ân hận và rút ra bài học đường đời đầu tiên . ? Cái tên Dế Choắt do đâu mà có? Do DMèn đặtmột cách chế giễu và trịnh thượng. ? Hãy tìm những chi tiết miêu tả hình ảnh, tính nết của Dế Choắt? ? Vậy dưới con mắt của Dế Mèn, Dế Choắt hiện lên ntn? ? Khi nói chuyện với Dế Choắt, DMèn đã xưng hô với DChoắt ntn? Hãy n/x cách xưng hô của DM với Dế choắt ? ? Khi DChoắt có ý định nhờ vả DMèn, DM đã có thái độ ntn? Thái độ đó đã tô đậm thêm tính cách gì của DM? ? Vì tính hung hăng đó, Dế Mèn đã gây ra chuyện gì? ? Vì sao DM dám gây sự với chị Cốc to lớn hơn mình ? - Hết coi thường DC, DM lại gây sự với chị Cốc, vì muốn ra oai với DC và muốn chứng tỏ mình sắp đứng đầu thiên hạ ? Hãy n/x thái độ của DM khi gây sự với chị Cốc bằng câu hát? ? Việc DM dám gây sự với Cốc lớn khoẻ hơn mình có phải là hành động dũng cảm không? ? Vì sao? - Không dũng cảm mà ngông cuồng. Vì nó sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng cho DC.. II. Đọc- tìm hiểu chi tiết 2. Bài học đường đời đầu tiên :. - Dế choắt: Người gầy gò, cánh ngắn ngủn, râu một mẩu, mặt mũi ngẩn ngơ, hôi, có lớn mà không có khôn => Yếu ớt, xấu xí, lười nhác, đáng khinh. - Dế Mèn: Gọi Choắt là chú mày xưng ta => Trịnh thượng, kẻ cả, khinh rẻ –“ hếch răng lên xì một hơi rõ dài”lớn tiếng mắng mỏ => Kiêu căng, không quan tâm, giúp đỡ. - Trêu chị Cốc => Muốn ra oai với Dế Choắt .. Vặt lông cái Cốc cho tao Tao nấu tao nướng tao xào tao ăn => Xấc xược, ác ý, ngông cuồng. - Khi Dế choắt chết : Dế Mèn hối hận.

(72) ? Thái độ của Dế Mèn thay đổi như thế nào khi Dế Choắt chết ? ? Thái độ ấy cho ta hiểu thêm gì về Dế Mèn ? - Quỳ xuống, nâng DC lên mà than, đắp mộ to cho DC, đứng lặng hồi lâu nghĩ về bài học đường đời đầu tiên. ? Thái độ ấy cho ta hiểu thêm gì về DM? – Còn có t/c đồng loại, biết ăn năn hối lỗi. ? Theo em sự ăn năn của Dế Mèn có cần thiết không ? Có thể tha thứ được không ? - Cần, vì kẻ biết lỗi sẽ tránh được lỗi - Cần nhưng khó tha thứ vì hối lỗi không thể cứu được mạng người đã chết - Có thể tha thứ vì t/c của DM rất chân thành ? Cuối truyện là hình ảnh Dế Mèn đứng lặng giờ lâu trước nấm mồ bạn . Em thử hình dung tâm trạng của Dế Mèn lúc này ? - Cay đắng vì lỗi lầm của mình, xót thương DC, mong DC sống lại, nghĩ đến việc thay đổi cách sống của mình. ? Bài học rút ra của Dế Mèn là gì ? - Học sinh đọc lời khuyên của Dế choắt đối với Dế Mèn. * Như vậy, qua câu chuyện trêu Cốc để rồi Dế Choắt phải chết oan, Dế Mèn đã rút ra được bài học: kẻ kiêu căng có thể làm hại người khác khiến phải hận suốt đời . Nên biết sống đoàn kết, có tình thân ái . Hoạt động 3 ? Em hãy cho biết nội dung đoạn trích? ? Theo em, có đặc điểm nào của con người được gán cho các con vật trong truyện này? + Dế Mèn: kiêu căng nhưng biết hối lỗi . + Dế Choắt: yếu đuối nhưng biết tha thứ . +Cốc : tự ái, nóng nảy . ? Em học tập được gì từ nghệ thuật miêu tả của tác giả trong văn bản này ? - Học sinh đọc mục ghi nhớ. HĐ4 - Phần luyện tập : HS đọc đoạn Dế Mèn trêu Chị Cốc. và xót thương . => Dế Mèn đã biết ăn năn hối lỗi, xót thương Dế Choắt và nghĩ đến việc thay đổi cách sống của mình .. Bài học về thói kiêu căng, bài học về tình thân ái .. III. Tổng kết . 1. Nội dung. - Vẻ đẹp cường tráng - tính cách kiêu căng của DM – Bài học đường đời đầu tiên của DM. 2. Nghệ thuật. - Miêu tả sinh động, cách kể chuyện tự nhiên, hấp dẫn, ngôn ngữ chính xác. * Ghi nhớ: (sgk/T11) IV. Luyện tập . Cốc gây ra cái chết thảm thương cho Dế Choắt.

(73) 4. Củng cố: ? Nêu ý nghĩa của văn bản ? Nghệ thuật của văn bản 5. Hướng dẫn học bài: - Luyện tập theo yêu cầu. Học ghi nhớ - Chuẩn bị bài : Phó từ ----------------------------------------------------------------Tiết 75 Ngày soạn. PHÓ TỪ I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm được các đặc điểm của phó từ - Nắm được các loại phó từ. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm phó từ : + Ý nghĩa khái quát của phó từ. + Đặc điểm ngữ pháp của phó từ (khả năng kết hợp của phó từ,chức vụ ngữ pháp của phó từ). - Các loại phó từ. 2. Kỹ năng: - Nhận biết phó từ trong văn bản - Phân biệt các loại phó từ. - Sử dụng phó từ để đặt câu. *Kĩ năng sống: + Ra quyết định: lựa chọn cách sử dụng phó từ trong thực tiễn giao tiếp. + Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ chia sẻ những kinh nghiệm về cách sử dụng phó từ của bản thân 3.Thái độ: Tìm và nêu tác dụng của các phó từ trong đoạn văn: III. CHUẨN BỊ: - Giáo viên: + Soạn bài + Đọc sách giáo viên và sách bài soạn. + Bảng phụ viết VD - Học sinh: + Soạn bài IV. LÊN ỚP 1. Ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ..

(74) ? Hãy xác định tên các loại cụm từ va đt,tt trung tâm sau: - Đã đi nhiều nơi -Thật lỗi lạc - Cũng ra những câu đố oái oăm... - Rất ưa nhìn - Vẫn chưa thấy có người nào - Rất bướng 3. Bài mới. HĐ1: GV dựa vào vd trên để dẫn vào bài HĐ2 I. Phó từ là gì? * GV cho HS đọc VD- bảng phụ 1. Ví dụ: ? Các từ in đậm bổ sung ý nghĩa cho những từ a. Các từ: đã, cũng, vẫn chưa, nào? thật bổ sung ý nghĩa cho các từ đi, ra, thấy, lỗi lạc b. Các từ: được, rất, ra, rất bổ sung ý nghĩa cho các từ: soi gương, ? Những từ được bổ sung ý nghĩa thuộc từ loại ưa nhìn, to, bướng nào? - Từ loại: ? Những từ được bổ sung ý nghĩa, có từ nào là + Động từ: đi, ra, thấy, soi... danh từ không ? + Tính từ: lỗi lạc, ưa, to, bướng... - Không có DT được bổ sung ý nghĩa ? Những từ chuyên đi kèm ĐT, TT để bổ sung ý => Phó từ là những từ chuyên đi nghĩa cho ĐT, TT gọi là gì ? kèm ĐT, TT để bổ sung ý nghĩa cho ? Phó từ là gì? ĐT, TT. * Xét các VD sau: - Nó đã đi; Tôi cũng ra; - Tôi vẫn chưa thấy. ? Hãy cho biết ý nghĩa của các từ đã, cũng, vẫn, chưa…? - Phó từ chỉ thời gian: đã, (đang, sẽ…) * Chú ý: - Chỉ sự tiếp diễn tương tự: cũng, đều, vẫn, chưa… - Phó từ (cùng với lượng từ) là -> Những phó từ trên không có khả năng gọi tên sự những hư từ chuyên đi kèm với các vật, hành động( là hư từ) thực từ (ĐT, TT) để bổ sung ý nghĩa các thực từ. Phó từ chỉ có ý nghĩa ngữ pháp, không có ý nghĩa từ vựng. - Phó từ thường làm phụ ngữ trong ? Hãy nhận xét vị trí của phó từ trong các VD sau? các CĐT. CTT * VD: Đã đi, cũng ra, chưa thấy, thật lỗi lạc, soi => Phó từ đứng trước hoặc sau gương được, rất ưa nhìn, to ra, rất bướng. động từ và tính từ. * Bài tập nhanh( Bảng phụ). Xác định vị trí của phó từ trong 2 VD sau:.

(75) a. Ai ơi chua ngọt đã từng Gừng cay muối mặn ta đừng quên nhau. ( Ca dao) b. Thế rồi Dế Choắt tắt thở. Tôi thương lắm. (Tô Hoài) HS đọc ghi nhớ. Hoạt động 2: * Ghi nhớ: SGK- tr 12. * GV treo bảng phụ II. Các loại phó từ: * GV cho HS đọc ví dụ 1. Các phó từ bổ sung ý nghĩa cho ? Hãy tìm phó từ đi kèm với các ĐT, TT: Chóng, ĐT, TT trêu, trông thấy, loay hoay? a. Chóng lớn lắm. b. Đừng trêu. c. Không trông thấy; đã trông thấy; đang loay hoay ? Điền các phó từ vừa tìm được vào bảng. Cho biết 2. Điền các phó từ đã tìm được vào có những loại phó từ nào? bảng sau: Ý nghĩa PT đứng PT đứng trước sau Chỉ q/h thời đã, đang gian Chỉ mức độ thật, rất lắm Chỉ sự tiếp diễn cũng tương tự Chỉ sự phủ định không Chỉ sự cầu đừng khiến Chỉ k/q và được, ra hướng Chỉ khả năng vẫn,chưa * Ghi nhớ: SGK- tr14 HĐ3. III. Luyện tập:. Bài tập1: Tìm và nêu tác dụng của các phó từ trong đoạn văn: a. - Đã: phó từ chỉ quan hệ thời gian. - Không: sự phủ định - Còn: sự tiếp diền tương tự - Đã: thời gian - Đều: sự tiếp diễn.

(76) - Đương, sắp: thời gian - Lại: tiếp diễn - Ra: kết quả và hướng - Cũng: sự tiếp diễn - Sắp : thời gian b.- Đã: thời gian - Được: kết quả Bài 2: * GV: Hướng dẫn HS viết đoạn văn: - Nội dung: Thuật lại việc DM trêu chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế Choắt. - Độ dài: 3 đến 5 câu - Kĩ năng : có ý thức dùng PT. * Mẫu: Một hôm tôi nhìn thấy chị Cốc đang rỉa cánh gần hang mình. Tôi nói với Choắt trêu chọc chị cho vui. Choắt rất sợ, chối đây đẩy. Tôi hát cạnh khoé khiến chị Cốc điên tiết và tìm ra Dế Choắt. Chị Cốc đã mổ cho Choắt những cú trời giáng khiến cậu ta ngắc ngoải vô phương cứu sống. - Phó từ: + Đang, đã: thời gian; + Rất : mức độ; + Ra: kết quả 4. Củng cố: - Học bài, thuộc ghi nhớ. - Hoàn thiện bài tập. 5. Hướng dẫn học ở nhà - Học thuộc lòng 2 mục ghi nhớ.Làm bài tập 2,3 ở nhà - Soạn bài mới:Tìm hiểu chung về văn miêu tả ---------------------------------------------------Tiết 76 Ngày soạn: Tìm hiểu chung về văn miêu tả I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết được hoàn cảnh cần sử dụng văn miêu tả. - Những yêu cầu cần đạt đối với một bài văn miêu tả. - Nhận diện và vận dụng văn miêu tả khi nói và viết. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Mục đích của miêu tả - Cách thức miêu tả. 2. Kỹ năng: - Nhận diện được đoạn văn , bài văn miêu tả. - Bước đầu xác định được nội dung của một đoạn văn hay bài văn miêu tả, xác định đặc điểm nổi bật của đối tượng được miêu tả trong đoạn văn hay bài văn miêu tả..

(77) *Kĩ năng sống: + Suy nghĩ phê phán sáng tạo: phân tích bình luận và đưa ra ý kiến cá nhân về đặc điểm bố cục phương pháp làm bài văn miªu t¶. + Ra quyết định: lựa chọn cách lập luận khi tạo lập và giao tiếp hiệu quả bằng văn bản miªu t¶. * GDMT :Liên hệ. Ra đề miêu tả liên quan đến môi trường. 3.Thái độ: Xác định được nội dung các em đã được học về văn miêu tả III. CHUẨN BỊ - Giáo viên: + Soạn bài + Đọc sách giáo viên và sách bài soạn. + Bảng phụ viết tình huống - Học sinh: + Soạn bài + Bảng phụ để hoạt động nhóm C.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1. Ổn định tổ chức. 2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS 3. Bài mới HĐ 1.Giới thiệu bài- ở Tiểu học các em đã được học về văn miêu tả. Các em đã viết 1 bài văn miêu tả: tả người, vật, phong cảnh thiên nhiên... Hoạt động 2: * GV treo bảng phụ - Yêu cầu HS đọc 3 tình huống - Trong 3 tình huống này, tình huống nào cần sử dụng văn miêu tả? Vì sao? ? Vậy văn miêu tả có cần thiết không. ? Em hãy chỉ ra 2 đoạn văn tả Dế Mèn và Dế Choắt? ? Hai đoạn văn trên cho ta hình dung ntn về hai chú dế? ? Qua đoạn văn trên, em thấy DM có đặc điểm gì nổi bật? ? Những chi tiết hình ảnh nào cho thấy điều. I. Thế nào là văn miêu tả 1. Tìm hiểu VD: * Cả 3 tình huống đều sử dụng văn miêu tả vì căn cứ vào hoàn cảnh và mục đích giao tiếp: - Tình huống 1: tả con đường và ngôi nhà để người khác nhận ra, không bị lạc. - Tình huống 2: tả cái áo cụ thể để người bán hàng không bị lấy lẫn, mất thời gian. - Tình huống 3: tả chân dung người lực sĩ để người ta hình dung người lực sĩ như thế nào.  Việc sử dụng văn miêu tả ở đây là hết sức cần thiết * Hai đoạn văn tả DM và DC rất sinh động: - Đoạn tả DM: B " ởi tôi ăn uống điều độ...đưa cả hai chân lên vuốt râu..." - Đoạn tả DC: "Cái anh chàng DC...nhiều ngách như hang tôi...".

(78) đó?. * Hai đoạn văn trên giúp ta hình dung đặc điểm của hai chàng Dế rất dễ dàng. * Những chi tiết và hình ảnh: - DM: Càng, chân, khoeo, vuốt, đầu, cánh, răng, râu... những động tác ra oai khoe sức khoẻ. ? Dế Choắt có đặc điểm gì khác DM, tìm - DC: Dáng người gầy gò, dài lêu chi tiết hình ảnh đó? nghêu...những so sánh: gã nghiện thuốc phiện, như người cởi trần mặc áo ghilê...những động tính từ chỉ sự yếu đuối. ? Em hãy rút ra những điều ghi nhớ về văn 2. Ghi nhớ: SGK - tr16 miêu tả? - Văn miêu tả rất cần thiết trong đời sống con người và không thể thiếu trong tác phẩm văn chương. ? Em hãy tìm một số tình huống khác cũng sử dụng văn miêu tả? - Các tình huống: + Em mất cái cặp và nhờ các chú công an tìm hộ + Bạn không phân biệt được con cua đực và cua cái. HĐ 3 II. Luyện tập - GV: Gọi HS đọc bài tập - Gọi hs làm bài tập Bài 1: - Đoạn 1: Chân dung DM được nhân hoá: khỏe, đẹp, trẻ trung, càng mẫm bóng, vuốt cứng, nhọn hoắt... - Đoạn2: Hình ảnh chú Lượm gầy, nhanh, vui, hoạt bát, nhí nhảnh như con chim chích... - Đoạn 3: Cảnh hồ ao, bờ bãi sau trận mưa lớn. Thế giới loài vật ồn ào, náo động kiếm ăn.. Bài 2: a. Nếu phải viết bài văn tả cảnh mùa đông đến ở quê hương em, ta cần phải nêu: Sự thay đổi của trời, mây, cây cỏ, mặt đất, vườn, gió mưa, không khí, con người 4. Củng cố Đọc đoạn văn Lá rụng của Khái Hưng: Cảnh lá rụng mùa đông được tác giả miêu tả kĩ lưỡng như thế nào? Biện pháp nghệ thuật nổi bật? Cảm nhận.

(79) của em về đoạn văn ấy? 5. Hướng dẫn học ở nhà - Học bài, thuộc ghi nhớ. - Hoàn thiện bài tập. - Soạn bài: Sông nước Cà Mau ---------------------------------------------------.

(80)

(81) GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668.

(82)

(83)

(84) GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668.

(85)

(86) GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668.

(87)

(88) GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668.

(89)

(90)

(91)

(92) GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668.

(93)

(94)

(95)

(96)

(97)

(98)

(99)

(100)

(101)

(102) GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668.

(103)

(104)

(105)

(106) GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668.

(107) GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6,7,8,9 TRỌN BỘ CẢ NĂM SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI , TÍCH HỢP ĐẦY ĐỦ CÁC KỸ NĂNG GIÁO DỤC HỌC SINH THEO CHUẨN MỚI LIÊN HỆ ĐT 0168.921.8668.

(108)

(109)

GA Van 6 HKII Chuan KTKN

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về