Tài liệu Đề tài "XÂY DỰNG CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ Ở VIỆT NAM" pdf

GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP.HCM
ĐỀ T À I : “XÂY DỰNG CHÍNH PHỦ ĐIỆN
TỬ Ở VIỆT NAM”
GVHD : TS. BÙI VĂN DANH
2
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
MỤC LỤC
1. Giới thiệu đề tài....................................................................................................................6
2. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài...........................................................................7
3. Phương pháp nghiên cứu......................................................................................................7
4. Phạm vi nghiên cứu.............................................................................................................7
5. Kết quả nghiên cứu.............................................................................................................8
PHẦN NỘI DUNG..................................................................................................................9
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ.....................................................9
1.1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ............................................9
1.1.1. Sự ra đời Chính phủ điện tử...........................................................................................9
1.1.1.1. Lý do ra đời Chính phủ điện tử.................................................................................10
1.1.1.1.1 Tiết kiệm chi phí cho cả Chính phủ và dân chúng.................................................10
1.1.1.1.2. Áp lực cạnh tranh từ khu vực tư nhân...................................................................11
1.1.1.1.3. Công nghệ thông tin và viễn thông đang cải thiện chất lượng dịch vụ ở khắp mọi
nơi...........................................................................................................................................11
1.1.1.1.4. Tăng tính cạnh tranh của nền kinh tế.....................................................................12
1.1.1.2. Các nhân tố thúc đẩy sự ra đời Chính phủ điện tử...................................................14
1.1.1.2.1. Toàn cầu hóa..........................................................................................................14
1.1.1.2.2. Thị trường hóa........................................................................................................14
1.1.2. Khái niệm về Chính phủ điện tử..................................................................................15
1.1.2.1 Khái niệm...................................................................................................................15
1.1.2.2. Ba giai đoạn của Chính phủ điện tử.........................................................................16
1.1.2.2.1. Giai đoạn sử dụng công nghệ thông tin và viễn thông để mở rộng truy cập thông

tin của Chính phủ...................................................................................................................16
1.1.2.2.2. Giai đoạn tăng cường sự tham gia của người dân vào Chính phủ........................17
1.1.2.2.3. Giai đoạn cung cấp rộng rãi các dịch vụ của Chính phủ qua mạng......................18
1.1.3. Sự khác nhau giữa Chính phủ điện tử và Chính phủ truyền thống.............................19
1.2. CÁC HÌNH THỨC CUNG CẤP CHÍNH TRONG CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ...............20
1.2.1 Hình thức cung cấp dịch vụ từ Chính phủ đến Chính phủ - G2G (Government to
Government)...........................................................................................................................20
1.2.2. Hình thức cung cấp dịch vụ từ Chính phủ đến Doanh nghiệp – G2B (Government to
Business).................................................................................................................................20
1.2.3. Hình thức cung cấp dịch vụ từ Chính phủ đến Công dân – G2C (Government to
Citizen)...................................................................................................................................21
1.3. LỢI ÍCH CỦA CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ........................................................................21
1.3.1. Lợi ích về dịch vụ của Chính phủ................................................................................21
1.3.2. Lợi ích trong quản lý hành chính nhà nước.................................................................22
1.3.3. Tạo mối quan hệ giữa Chính phủ với Chính phủ, giữa Chính phủ với Doanh nghiệp
và giữa Chính phủ với Công dân...........................................................................................23
CHƯƠNG II: PHÁT TRIỂN CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ Ở MỘT SỐ NƯỚC VÀ BÀI HỌC
KINH NGHIỆM ĐỐI VỚI VIỆT NAM................................................................................24
2.1. TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN CHÍNH PHỦ ĐIỆN TRÊN THẾ GIỚI............................24
2.2. MỘT SỐ MÔ HÌNH CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ TRÊN THẾ GIỚI.................................26
3
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
2.2.1. Phát triển Chính phủ điện tử ở Mỹ..............................................................................26
2.2.1.1. Sự ra đời của chính phủ điện tử ở Mỹ......................................................................26
2.2.1.2. Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử ở Mỹ........................................................26
2.2.1.3. Thực trạng Chính phủ điện tử ở Mỹ.........................................................................27
2.2.2. Phát triển Chính phủ điện tử ở Australia.....................................................................29
2.2.2.1. Sự ra đời Chính phủ điện tử ở Austalia....................................................................29
2.2.2.2. Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử của Australia............................................29
2.2.2.3. Thực trạng chính phủ điện tử ở Australia.................................................................31

2.2.3. Phát triển Chính phủ điện tử ở SINGAPORE.............................................................31
2.2.3.1. Chiến lược phát triển chính phủ điện tử của Singapore...........................................31
2.3. BÀI HỌC KINH NGHIỆM TRONG PHÁT TRIỂN CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ Ở VIỆT
NAM.......................................................................................................................................34
2.3.1. Những cơ hội tạo ra khi phát triển Chính phủ điện tử................................................34
2.3.2. Những thách thức phải giải quyết trong phát triển Chính phủ điện tử.......................34
2.3.2.1. Những thách thức về kỹ thuật...................................................................................34
2.3.2.2. Khung pháp lý và chính sách công cộng..................................................................35
2.3.2.3. khoảng cách số..........................................................................................................35
2.3.2.4. Ngân sách cho việc triển khai Chính phủ điện tử ....................................................35
2.3.2.5. Các cản trở khác đối với Chính phủ điện tử.............................................................36
CHƯƠNG III: THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ Ở
VIỆT NAM.............................................................................................................................36
3.1. ĐÁNH GIÁ VỀ CÁC TIỀN ĐỀ CHO VIỆC XÂY DỰNG CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ Ở
VIỆT NAM.............................................................................................................................37
3.1.1. Hạ tầng Internet và viễn thông.....................................................................................37
3.1.1.1. Sự phát triển của các doanh nghiệp viễn thông, internet.........................................37
3.1.1.2. Tình hình nối mạng của các doanh nghiệp...............................................................37
3.1.1.3. Phát triển các trang WEB tiếng Việt.........................................................................38
3.1.1.4. ICT trong đời sống hàng ngày..................................................................................38
3.1.1.5. Các điểm Bưu điện - Văn hoá xã..............................................................................39
3.1.2. Nguồn nhân lực cho việc phát triển chính phủ điện tử...............................................40
3.1.3. Nhận thức của người dân và khả năng tiếp cận các dịch vụ điện tử của chính phủ...41
3.1.4. Cơ sở Pháp Lý..............................................................................................................41
3.1.5. Vấn đề bảo mật thông tin.............................................................................................42
3.1.6. Hệ thống thanh toán điện tử.........................................................................................42
3.2. THỰC TRẠNG XÂY DỰNG CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ Ở VIỆT NAM.......................43
3.2.1. Quá trình tin học hóa quản lý nhà nước.......................................................................43
3.2.1.1. Kết quả đạt được.......................................................................................................43
3.2.1.1.1. Giai đoạn 1996- 2000.............................................................................................43

3.2.1.1.2. Giai đoạn 2001- 2005.............................................................................................44
3.2.1.1.3. Giai đoạn 2006 đến nay.........................................................................................45
3.2.1.2. Hạn chế......................................................................................................................46
3.2.1.3. Nguyên nhân..............................................................................................................48
3.2.2. Một số dịch vụ hành chính công qua website của Chính Phủ.....................................48
3.2.2.1. Mạng Cityweb TP. HCM..........................................................................................48
3.2.2.2. Đăng ký kinh doanh qua mạng.................................................................................49
3.2.2.3. Báo điện tử................................................................................................................49
4
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
3.2.2.4. Khai báo hải quan điện tử.........................................................................................50
3.3. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ Ở VIỆT NAM...........................51
PHẦN KẾT LUẬN................................................................................................................53
TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................................................................54
5
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Giới thiệu đề tài
Trong xu thế hội nhập quốc tế hiện nay, vai trò của Nhà nước ngày càng trở
nên quan trọng. Nhà nước đóng vai trò quyết định trong việc hoạch định các chính
sách về kinh tế, văn hóa, xã hội nhằm mục tiêu xây dựng một xã hội công bằng, văn
minh và đưa nền kinh tế phát triển sánh ngang với các cường quốc kinh tế trên thế
giới. Nhưng làm thế nào để các chủ trương chính sách đó đến được với nhân dân
mới là vấn đề mà Chính phủ cần phải suy tính.
Các nước phát triển trên thế giới đã tìm ra lời giải cho bài toán, đó là phát
triển Chính phủ điện tử. Hầu hết các nước này đã nhạn thức được rằng Chính phủ
điện tử mang lại rất nhiều lợi ích cho đất nước. Trong tương lai, nước nào có một
nền Chính phủ điện tử phát triển, nước đó sẽ có lợi thế hơn các nước khác. Không
một nước nào muốn bị tụt hậu so với các nước, do đó, phát triển Chính phủ điện tử
đã trở thành xu hướng chung của các quốc gia trên toàn thế giới.

Thế nhưng, ở nước ta, khái niệm Chính phủ đối với hầu hết mọi người là
một khái niệm hoàn toàn mới mẻ và hết sức lạ lẫm. Hầu như chẳng ai biết đến
Chính phủ điện tử là gì chứ không nói gì đến việc liệu Chính phủ điện tử sẽ mang
lại lợi ích gì cho đất nước. Hiện nay có rất ít, nếu không nói là không có tác giả
trong nước nào đề cập đến vấn đề Chính phủ điện tử. Các nước phát triển trên thế
giới đã đề ra và thực hiện chiến lược Chính phủ điện tử từ nhiều năm trước, vậy mà
nước ta mới bắt đầu triển khai các đề án tin học hóa quản lý Nhà nước. Khởi động
chậm như vậy thì nước ta còn rất lâu mới đuổi kịp các nước khác.
Do vậy, nghiên cứu về Chính phủ điện tử là vấn đề rất cần thiết đối với nước
ta. Và đó là đề tài tiểu luận của nhóm chúng tôi.
6
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
2. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài
Nghiên cứu những nội dung cơ bản về Chính phủ điện tử với mục đích đem
lại cái nhìn tổng quát, khách quan nhất về Chính phủ điện tử. Từ đó, sẽ đi sâu
nghiên cứu về chiến lược và tổng hợp một số dữ liệu về thực trạng phát triển Chính
phủ điện tử ở một số nước tiêu biểu, cụ thể là ba nước Mỹ, Australia và Singapore,
qua đó rút ra một số bài học kinh nghiệm về phát triển Chính phủ điện tử và đi đến
việc tìm hiểu và đánh giá các tiền đề cho việc xây dựng Chính phủ ở Việt Nam, từ
đó định hướng và một số kiến nghị nhắm phát triển Chính phủ điện tử ở Việt Nam.
3. Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình làm đề tài tiểu luận xây dựng Chính phủ điện tử ở Việt Nam,
chúng tôi đã dùng các phương pháp nghiên cứu sau:
Phương pháp trừu tượng khoa học: gạt bỏ những hiện tượng bên ngoài,
những cái ngẫu nhiên, thoáng qua, không ổn định để đi vào cái chung, cái tất yếu,
ổn định, bản chất, tạo nên hệ thống có tính khái quát.
Phương pháp phân tích và tổng hợp: phân chia cái toàn thể, phức tạp thành
những yếu tố cấu thành đơn giản hơn, nhận thức được một cách sâu sắc từng góc
cạnh của nguồn nhân lực. Tổng hợp nhằm thống nhất lại các bộ phận, các yếu tố
nhằm nhận thức sự vật hiện tượng trong tính tổng thể, tổng hợp các tài liệu từ sách

báo internet…
Phương pháp logic giúp cho việc trình bày ý tưởng một cách thống nhất,
rành mạch và rõ ràng.
4. Phạm vi nghiên cứu
Tiểu luận được tiến hành trong học kỳ II của đại học khoá 3 ở trường Đại
học Công Nghiệp Tp Hồ Chí Minh. Phạm vi nghiên cứu chủ yếu là những nội dung
có liên quan đến thực trạng xây dựng Chính phủ điện tử ở Việt Nam, ngoài ra còn
đưa ra những giải pháp để phát triển, cải thiện những thực trạng, mặt trái của việc
thực hiện Bảo hiểm y tế đối với công nhân viên trong quá trình đất nước ta đang
tiếp cận với nền kinh tế thế giới.
7
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
5. Kết quả nghiên cứu
Tăng thêm hiểu biết của chúng ta về tình hình xây dựng Chính phủ điện tử ở
Việt Nam.
Đưa ra được những giải pháp để khắc phục những khó khăn trên cơ sở phân
tích thực trạng xây dựng Chính phủ điện tử ở Việt Nam
8
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ
1.1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ
1.1.1. Sự ra đời Chính phủ điện tử
Ngày nay người ta nói nhiều về Chính phủ điện tử (e-government). Một khi
mà Internet và thương mại điện tử ra đời, thì sự ra đời Chính phủ điện tử là điều tất
yếu. Trước kia, hầu hết Chính phủ các nước phải giải quyết các vấn đề kinh tế xã
hội theo cách cũ, tức là hoàn toàn không có sự tham gia của công nghệ thông tin và
viễn thông. Như đã thấy ở hầu hết các nước, cơ cấu bộ máy Nhà nước bao gồm các
Bộ như bộ Giáo dục, bộ Y tế, bộ Giao thông vận tải, bộ Thương mại, bộ Khoa học
và công nghệ…Trung bình mỗi Chính phủ có khoảng 50 tới 70 bộ hay cơ quan khác

nhau ở trung ương. Mỗi bộ như vậy đều có các cơ quan chức năng riêng. Việc phát
hiện một cơ quan làm không đúng chức năng, nhiệm vụ của mình có thể là khó
khăn. Tệ hơn, ngay cả các vấn đề đơn giản như cấp giấy phép kinh doanh cho một
doanh nghiệp, bán một số lớn các cơ quan khác nhau đòi hỏi một số biểu mẫu khác
nhau. Điều này là quá thừa và không cần thiết. Hơn nữa, thủ tục giải quyết vấn đề
về quản lý thường quá rườm rà, gây khó khăn cho người dân khi có nhu cầu.
Một trong các lý do cơ bản làm cho khu vực công kém hiệu quả, quan liêu là
những việc xảy ra ở trên. Hệ thống tổ chức hàng dọc hay ngang của các cơ quan có
quá nhiều ban ngành tạo ra sự phức tạp cho cán bộ nhân viên trong lúc thừa hành
9
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
nhiệm vụ. Để giải quyết tình trạng trên, Chính phủ các nước trên thế giới đã tìm ra
giải pháp áp dụng Internet và các thành tựu khác của khoa học công nghệ để cải
thiện hoạt động của bộ máy nhà nước.
Khả năng áp dụng Internet để cung cấp thông tin Chính phủ tới mọi người ở
mọi nơi mà không cần bất cứ khâu trung gian nào sẽ ảnh hưởng rất lớn tới bản thân
các quan chức Chính phủ. Các doanh nghiệp nhỏ có thể thu thập các quy tắc và các
văn bản pháp luật dễ dàng hơn mà không cần phải thông qua luật sư. Ngay cả người
dân cũng có thể nộp thuế từ nhà riêng vừa đỡ tốn thời gian tiền bạc và hiệu quả.
Mặt khác, việc mọi người có thể chủ động hơn khi truy cập các thông tin và sử dụng
các dịch vụ của Chính phủ cũng góp phần hạn chế hiện tượng lạm dụng quyền lực
của các quan chức nhà nước, bảo vệ quyền lợi cá nhân cho công dân và đảm bảo an
toàn và bảo mật các thông tin quan trọng của Chính phủ.
1.1.1.1. Lý do ra đời Chính phủ điện tử
Có 4 lý do chính khiến Chính phủ các nước chuyển đổi sang Chính phủ điện
tử:
1.1.1.1.1 Tiết kiệm chi phí cho cả Chính phủ và dân chúng
Trên thế giới hầu hết các Chính phủ đều nằm trong tình trạng chịu gánh nặng
về chi phí. Mặc dù ở nhiều nước, khoản thu từ thuế tăng lên cùng với tốc độ tăng
của nền kinh tế, đặc biệt là ở các nước công nghiệp, các khoản chi tiêu của Chính

phủ vẫn tăng lên một cách nhanh chóng, nhất là khi dân số và các yếu tố khác tăng
làm cho các khoản chi dành cho lương hưu và các khoản trợ cấp thất nghiệp, y tế
tăng nhanh mỗi năm. Những khoản chi như vậy làm cho ngân sách Nhà nước ngày
càng cạn kiệt, khiến cho Chính phủ phải vắt óc nghĩ cách giảm chi phí. Chính phủ
các nước thấy rằng áp dụng công nghệ thông tin và viễn thông vào quản lý hành
chính Nhà nước và cung cấp dịch vụ của Chính phủ vừa giúp giảm chi cho Nhà
nước vừa tiết kiệm thời gian tiền bạc cho các đối tượng sử dụng dịch vụ của Chính
phủ. Rõ ràng là sử dụng dịch vụ thanh toán bằng điện sẽ nhanh hơn và rẽ hơn rất
nhiều so với việc dùng tiền mặt hay các phương tiện thanh toán truyền thống khác.
10
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
Chính phủ cũng tiết kiệm được rất nhiều nếu đăng tải các thông tin mời thầu trên
mạng thay vì phải đăng tải trên báo chí.
1.1.1.1.2. Áp lực cạnh tranh từ khu vực tư nhân
Ngoài vấn đề chi phí, Chính phủ phải đối mặt với áp lực cạnh tranh ngày
càng tăng và phức tạp từ khu vực tư nhân. Trong nền kinh tế thị trường và môi
trường cạnh tranh tự do hiện nay, sản phẩm và dịch vụ khách hàng do khu vực tư
nhân cung cấp ngày càng tăng về cả lượng và chất. Các công ty đang rất tích cực
tìm hiểu thị hiếu và tâm lý khách hàng để tìm cách khác biệt hóa sản phẩm và dịch
vụ của mình so với các công ty khác. Mặc dù việc này mang lại nhiều lợi ích cho
người tiêu dùng và xã hội, song nó lại càng làm nảy sinh một vấn đề quan trọng, đó
là khi các khách hàng được hưởng dịch vụ ngày càng tốt từ khu vực tư nhân thì họ
lại càng mong đợi một dấu hiệu tương tự từ các dịch vụ của Chính phủ. Trước đây,
khi Chính phủ cung cấp thông tin và dịch vụ phục vụ người dân, việc phải bỏ ra bao
nhiêu chi phí để cung cấp thông tin và dịch vụ phục vụ người dân, việc phải bỏ ra
bao nhiêu chi phí để cung cấp dịch vụ đó luôn là vấn đề được xem xét đầu tiên, sau
đó mới đến chất lượng dịch vụ. Nếu cứ trong tình trạng này thì chất lượng dịch vụ
do Chính phủ cung cấp không bao giờ cạnh tranh được với chất lượng dịch vụ tốt
bao nhiêu từ khu vực tư nhân lại càng yêu cầu bấy nhiêu từ các dịch vụ do Chính
phủ cung cấp.

1.1.1.1.3. Công nghệ thông tin và viễn thông đang cải thiện chất lượng dịch vụ ở
khắp mọi nơi
Ngày nay, với sự phát triển như vũ bão của khoa học công nghệ, Chính phủ
cũng nhận thấy áp dụng khoa học công nghệ là một biện pháp hữu hiệu để cải thiện
chất lượng dịch vụ. Nếu một sinh viên đại học có thể đăng ký lớp cho mình qua
mạng từ nhà hay từ ký túc xá thì tại sao Chính phủ lại không thể cho phép công dân
của mình nộp thuế theo cách tương tự như vậy? Khi công nghệ góp phần cải thiện
11
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
chất lượng dịch vụ Chính phủ theo hướng tích cực cả về tính kinh tế lẫn tính kỹ
thuật thì Chính phủ không còn sự lựa chọn nào khác là phải đi theo chiều hướng
chung đó. Sử dụng công nghệ hiện đại, thoạt tiên các viên chức Chính phủ cần phải
giải quyết với nhiều loại giao dịch phong phú hơn với công dân và do đó phải có
kiến thức sâu rộng hơn về công nghệ.
Các tổ chức Chính phủ cũng sẽ chịu nhiều ảnh hưởng. Trước kia, nếu một
công dân muốn xin giấy phép lái xe, đăng ký xe hay muốn nộp thuế, anh ta sẽ phải
đến ba cơ quan Nhà nước khác nhau. Chỉ để thực hiện một dịch vụ rất đơn giản mà
phải di đến rất nhiều nơi và thực hiện nhiều thủ tục rườm rà. Để giải quyết tình
trạng này, Chính phủ cần phải rút gọn lại bộ máy hành chính của mình. Như vậy thì
một công dân thất nghiệp khi muốn hướng tới trợ cấp thất nghiệp, bồi thường hay
trợ cấp về y tế có thể ngồi ở nhà và yêu cầu qua điện thoại hay một máy tính cá
nhân thay vì cứ phải đi đến 4, 5 cơ quan khác nhau của Chính phủ để yêu cầu.
1.1.1.1.4. Tăng tính cạnh tranh của nền kinh tế
Các Chính phủ dân chủ tự do trên thế giới thấy rằng Chính phủ cũng là một
thành viên quan trọng trong sự phát triển của nền kinh tế đất nước. Chính phủ ngày
nay nhận thức rõ ràng Chính phủ cần thực hiện thêm chức năng tạo điều kiện thuận
lợi cho sự phát triển của công nghệ kỹ thuật số - một động lực phát triển kinh tế của
thế kỷ 21. Vai trò mới này của Chính phủ yêu cầu phải có nhiều công cụ quản lý
hơn ngoài các công cụ truyền thống.
Cơ sở hạ tầng vật chất cũ như hệ thống đường bộ, đường sắt, hệ thống phân

phối ga và điện vẫn quan trọng, song chúng cần phải được bổ sung thêm các cơ sở
hạ tầng mới như mạng điện thoại cố định, điện thoại không dây, vệ tinh, Internet
không dây… Nếu không có cơ sở hạ tầng viễn thông tiên tiến cũng như hệ thống
giáo dục và hệ thống kỹ thuất số hiện đại cho các dịch vụ của Chính phủ thì nước
đó sẽ không có lợi thế cạnh tranh so với các nước khác.
Trên đây là một số lý do chính khiến cho Chính phủ các nước, nhất là các
nước phát triển, phải nhanh chóng gấp rút tạo tiền đề, cơ sở vật chất kỹ thuật để
12
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
chuyển đổi sang Chính phủ điện tử và đặt ra mục tiêu cho chiến lược Chính phủ
điện tử của mình.
Bảng dưới đây sẽ cung cấp một số thông tin về mục tiêu mà Chính phủ các
nước G7 và một số nước khác đặt ra trong chiến lược phát triển Chính phủ điện tử.
Tên
nước
Mục tiêu
Úc
Đến năm 2001 tất cả các dịch vụ Chính phủ sẽ được
thực hiện trên mạng
Ca
nada
Đến năm 2004 tất cả các dịch vụ Chính phủ quan
trọng sẽ được cung cấp trực tuyến
Phầ
n Lan
Tới năm 2000, đa số các biểu mẫu sẽ được điện hóa
Phá
p
Năm 2000, tất cả chính quyền các cấp phải phổ cập
truy cập dịch vụ và thông tin Chính phủ qua mạng

Đứ
c
Chỉ đặt ra một số mục tiêu cấp bộ
Ail
en
Cung cấp hầu hết các loại dịch vụ Chính phủ qua trên
mạng vào cuối năm 2001
Ý Chỉ đặt ra một số mục tiêu cấp bộ
Nh
ật Bản
Tất cả các thủ tục như đăng ký, xin cấp giấy phép và
các thủ tục khác sẽ được cung cấp trên mạng Internet vào
năm tài chính 2003
Sin
gapore
Thực hiện các dịch vụ thanh toán điện tử vào năm
2001
UK
100% dịch vụ công sẽ được thực hiện bằng điện vào
năm 2005
Mỹ
Phổ cập truy cập dịch vụ và thông tin Chính phủ qua
mạng vào năm 2003
Nguồn: Central Internet Unit (2000)
13
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
1.1.1.2. Các nhân tố thúc đẩy sự ra đời Chính phủ điện tử
1.1.1.2.1. Toàn cầu hóa
Trong điều kiện toàn cầu hóa diễn ra ngày diễn ra ngày càng mạnh mẽ như
hiện nay, các quốc gia trở nên gắn bó với nhau về kinh tế, văn hóa và xã hội. Sự phụ

thuộc lẫn nhau về văn hóa và xã hội giữa các nước khác nhau là cơ sở cho việc hình
thành nền văn hóa và xã hội giữa các nước khác nhau là cơ sở cho việc hình thành
nền văn hóa toàn cầu. Để tham gia vào sự hình thành nền văn hóa toàn cầu này cũng
như việc được thừa nhận những nét đặc sắc trong văn hóa của mình, các quốc gia
phải tìm cách giúp đỡ các công dân và các tổ chức kinh doanh của mình cạnh tranh
trong môi trường toàn cầu hóa. Do đó việc cung cấp thông tin cho các công ty trong
nước, giúp đỡ các công ty trong nước cũng như các công ty nước ngoài hoạt động
cần phải có sự tham gia của Chính phủ. Nếu vẫn cứ tồn tại dưới hình thức Chính
phủ cũ trước kia, tức là không có sự trợ giúp của công nghệ hiện đại trong việc cung
cấp thông tin và dịch vụ, thì Chính phủ sẽ gặp rất nhiều khó khăn khi thực hiện vai
trò chính của mình. Chính phủ điện tử ra đời có thể dễ dàng đáp ứng yêu cầu của
toàn cầu của toàn cầu hóa bằng cách áp dụng công nghệ hiện đại.
Hơn nữa, trong điều kiện toàn cầu hóa, quốc tế hóa, các quốc gia cần trao đổi
thông tin một cách hiệu quả để cùng giải quyết những vấn đề mang tính toàn cầu
như bảo vệ môi trường, chia sẻ các nguồn tài nguyên chiến lược và những vấn đề
khác không thể được giải quyết bởi từng quốc gia riêng lẻ. Chính phủ điện tử hoàn
toàn đáp ứng được các yêu cầu này bởi Chính phủ điện tử giúp rút ngắn không gian
và tiết kiệm thời gian, tạo ra khả năng kiểm soát các “rủi ro toàn cầu’ một cách hiệu
quả.
1.1.1.2.2. Thị trường hóa
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử, các công ty đang tự
tổ chức lại để trở thành các doanh nghiệp điện tử nhằm thu lợi nhuận tối đa. Thông
qua việc áp dụng công nghệ thông tin và viễn thông, các công ty có thể giảm chi phí
giá thành và tăng chất lượng dịch vụ từ đó thu hút được nhiều khách hàng hơn. Như
14
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
vậy nếu Chính phủ điện tử được nhìn nhận như một nhà cung cấp dịch vụ, mà vẫn
sử dụng các phương thức truyền thống thì sẽ gặp phải sự cạnh tranh gay gắt từ khu
vực tư nhân. Chính phủ cần phải áp dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật để cải
tiến chất lượng dịch vụ, xây dựng một cơ sở hạ tầng quản lý và bảo hộ mật thông

tin thì mới có khả năng đáp ứng được yêu cầu của công dân và doanh nghiệp.
Qua một số phân tích ở trên chúng ta đã hiểu phần nào lý do khiến Chính
phủ điện tử lại là mơ ước chung của Chính phủ các nước trên thế giới. Tuy nhiên,
để trả lời câu hỏi Chính phủ điện tử là gì thì mỗi nước lại có một khái niệm khác
nhau. Vì vậy, đến nay vẫn chưa có một khái niệm thống nhất về Chính phủ điện tử.
1.1.2. Khái niệm về Chính phủ điện tử
1.1.2.1 Khái niệm
Với một thuật ngữ mới như Chính phủ điện tử thì khó có thể đưa ra một khái
niệm đúng đắn, rõ ràng và thỏa mãn tất cả các đối tượng. Thật sai lầm khi cho rằng
cho rằng Chính phủ điện tử là mạng máy tính trang bị cho các cơ quan Chính phủ
và việc sử dụng mạng này của các quan chức Chính phủ từ cấp cao nhất đến các
chuyên viên để thực hiện các công việc của mình. Chính phủ điện tử tuyệt nhiên
không phải là điện toán hóa các cơ quan Chính phủ. Điện toán hóa các cơ quan
Chính phủ là việc cần làm trong tiến trình tạo dựng từng bước Chính phủ điện tử,
nhưng đó chỉ là biện pháp chứ không phải là mục tiêu. Thoạt nhìn, Chính phủ điện
tử giống như việc áp dụng các phương pháp kinh doanh điện tử vào các dịch vụ do
Chính phủ cung cấp như thông tin Chính phủ, cấp giấy phép lái xe… Tuy nhiên
nhiều tác giả và nhiều nhà kinh tế học lại đưa ra các khái niệm khác nhau về Chính
phủ điện tử.
Theo Sally Katzen, phó giám đốc điều hành cơ quan quản lý ngân sách thời
tổng thống B.Clinton thì “Chính phủ điện tử là việc mọi công dân và doanh nghiệp
có thể truy cập thông tin và sử dụng dịch vụ Chính phủ 24/24 giờ, 7 ngày mỗi tuần.
Chính phủ điện tử chủ yếu dựa vào các cơ quan Chính phủ sử dụng Internet và các
15
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
công nghệ tiên tiến khác để nhận và cung cấp thông tin, dịch vụ dễ dàng hơn, nhanh
hơn, hiệu quả hơn và rẻ hơn”. (Nguồn; )
Cách hiểu này đã được nêu trong nhiều chiến lược về Chính phủ điện tử của
các quốc gia, có thể coi đây là khái niệm đúng nhất về Chính phủ điện tử.
Dưới thời tổng thống G.Bush hiện nay còn xuất hiện một khái niệm rộng hơn

về Chính phủ điện tử như sau: “Bằng việc cung cấp cho các cá nhân khả năng tham
gia vào bộ máy hành chính liên bang để truy cập thông tin và giao dịch kinh doanh,
Internet hứa hẹn trao bớt quyền lực từ tay các nhà lãnh đạo trong chính quyền
Washington vào tay các công dân Mỹ, Tổng thống G.Bush tin tưởng rằng việc
người dân có thể truy cập thông tin và dịch vụ Chính phủ dễ dàng hơn chính là bước
đầu tiên của Chính phủ điện tử”. ( Nguồn: )
1.1.2.2. Ba giai đoạn của Chính phủ điện tử
Chính phủ các nước có các chiến lược khác nhau để xây dựng Chính phủ
điện tử. Một số nước lập ra các kế hoạch dài hạn trên mọi lĩnh vực, một số lại chỉ
tập trung vào một vài lĩnh vực khi bắt đầu dự án xây dựng Chính phủ điện tử chọn
cách chia dự án phát triển Chính phủ điện tử làm 3 giai đoạn nhỏ. Các giai đoạn này
không phụ thuộc lẫn nhau, tức là không cần phải giai đoạn này hoàn thành thì giai
đoạn kia mới bắt đầu.
1.1.2.2.1. Giai đoạn sử dụng công nghệ thông tin và viễn
thông để mở rộng truy cập thông tin của Chính phủ
Chính phủ tạo ra khối lượng lớn thông tin, hầu hết các thông tin này đều có
ích đối với cá nhân và doanh nghiệp. Internet và các công nghệ thông tin hiện đại
khác có thể chuyển các thông tin này nhanh chóng hơn và trực tiếp tới công dân.
Việc thực hiện giai đoạn này rất đa dạng về nội dung, do đó mỗi nước cần dựa vào
khả năng của mình để có cách triển khai phù hợp. Chẳng hạn đối với các nước đang
phát triển, cơ sở hạ tầng phục vụ cho việc phát triển và triển khai Chính phủ điện tử
còn kém so với các nước công nghiệp, nên bắt đầu giai đoạn này bằng việc phổ biến
thông tin Chính phủ trên mạng, tập trung phổ biến các điều lệ, quy tắc, các văn bản
16
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
pháp luật… Đối với các quốc gia có nhiều hiện tượng quan chức Chính phủ làm
việc kém hiệu quả và tham nhũng thì việc tạo cho công dân và doanh nghiệp khả
năng truy cập thông tin Chính phủ mà không cần phải tới các cơ quan hành chính,
đứng xếp hàng hàng giờ và thậm chí đưa hối lộ là một cuộc cách mạng thực sự.
Khi triển khai thực hiện giai đoạn này cần chú ý những điểm sau:

-Bắt đầu bằng việc phổ biến thông tin trực tuyến;
-Truyền đạt thông tin có ích tới công chúng hàng ngày, chú ý tới ngôn ngữ
địa phương;
-Luôn cập nhật thông tin trên trang Web của Chính phủ;
-Tập trung vào những nội dung phục vụ phát triển kinh tế, chống tham
nhũng, thu hút đầu tư nước ngoài…
1.1.2.2.2. Giai đoạn tăng cường sự tham gia của người dân vào Chính phủ
Như đã nói ở trên, các trang Web phổ biến thông tin Chính phủ chỉ là bước
đầu của Chính phủ điện tử. Chính phủ điện tử phải có khả năng lôi kéo, thu hút dân
chúng tham gia vào các hoạt động của Chính phủ, kết hợp với các nhà hoạch định
chính sách ở mọi cấp của Chính phủ. Củng cố tăng cường sự tham gia này sẽ tạo
dựng được lòng tin từ phía công chúng vào Chính phủ.
Những điểm cần lưu ý khi xây dựng trang Web tương tác giữa Chính phủ và
dân chúng:
-Phải cho công chúng thấy kết quả của việc họ tham gia vào các hoạt động
của Chính phủ;
-Phân tích, lý giải những vấn đề chính sách phức tạp một cách dễ hiểu;
-Thuyết phục công chúng tham gia;
-Sử dụng các phương tiện truyền thống để phổ biến kiến thức về Internet.
Khi thực hiện giai đoạn này, các Chính phủ cần chú ý lập ra những diễn đàn
giữa Chính phủ và công dân. Những diễn đàn như vậy sẽ tạo ra những cuộc thảo
17
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
luận trực tuyến trong đó mọi người có thể tham gia trao đổi ý kiến về những vấn đề
chính sách của chính phủ.
1.1.2.2.3. Giai đoạn cung cấp rộng rãi các dịch vụ của Chính phủ qua mạng
Chính phủ có thể bắt đầu bằng việc cho phép người dân thực hiện giao dịch
qua mạng. Chính phủ chịu áp lực từ phía khu vực tư nhân khi khu vực này bắt đầu
thực hiện giao dịch kinh doanh trên mạng. Thêm vào đó, khả năng sử dụng giao
dịch qua mạng làm giảm chi phí, tăng năng suất cũng là một nguyên nhân quan

trọng khiến Chính phủ phải suy tính. Trước kia, các dịch vụ của Chính phủ như
đăng ký hộ tịch hay ra hạn thẻ căn cước phải mất một thời gian dài chờ đợi hàng
giờ để gặp được các quan chức chính phủ có trách nhiệm hay thậm chí là phải đút
lót. Bằng cách cung cấp dịch vụ trực tuyến, chỉ cần ngồi ở nhà hay tại nơi làm việc,
trạm điện thoại và bật máy vi tính lên để nối vào mạng của Chính phủ, bạn sẽ nhận
được nhiều dịch vụ do các cơ quan nhà nước có trách nhiệm cung cấp.
Có lẽ động lực lớn nhất trong việc cung cấp các dịch vụ trên mạng là để rút
gon, tinh giảm bộ máy nhà nước và quá trình thực hiện các thủ tục hành chính từ đó
tiết kiệm tiền bạc và nâng cao hiệu quả trong dài hạn. Thêm vào đó, bằng cách tự
động hóa các thủ tục hành chính đặc biệt là trong lĩnh vực thu thuế, Chính phủ hi
vọng sẽ hạn chế được hiện tượng tham nhũng, tăng thu cho ngân sách nhà nước
trong khi vẫn duy trì được lòng tin của dân chúng vào Chính phủ.
Một ví dụ điển hình là hệ thống thu lệ phí xa lộ ở tỉnh Gujarat của Ấn Độ.
Đây là tính có hiện tượng đa số tiền lệ phí cầu đường đều chui vào túi của nhân viên
thu phí. Từ khi lập ra hệ thống tính và thu phí tự động, hiện tượng thất thu phí đã
giảm hẳn. Sau một năm áp dụng tiến bộ khoa học công nghệ, sự trì trệ và hiện
tượng tham nhũng đã giảm đáng kể trong khi doanh thu từ phí cầu đường tăng 3
lần.
18
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
1.1.3. Sự khác nhau giữa Chính phủ điện tử và Chính phủ truyền thống
Mặc dù có rất nhiều khái niệm khác nhau về Chính phủ điện tử nhưng chúng
ta có thể rút ra một số đặc điểm chung về Chính phủ điện tử như sau:
Chính phủ điện tử là Chính phủ sử dụng công nghệ thông tin và viễn thông
để tự động hóa và triển khai các thủ tục hành chính.
Chính phủ điện tử cho phép các công dân có thể truy cập các thủ tục hành
chính thông qua các phương tiện điện tử như Internet, điện thoại di động, truyền
hình tương tác.
Chính phủ điện tử là Chính phủ làm việc với người dân 24/24 giờ, 7 ngày
mỗi tuần và 365 ngày mỗi năm, người dân có thể thụ hưởng các dịch vụ công dù họ

ở bất cứ đâu.
Từ những đặc điểm trên ta thấy rằng Chính phủ điện tử có nhiều điểm khác
so với Chính phủ truyền thống. Với Chính phủ truyền thống, quá trình quản lý hành
chính trong nội bộ các cơ quan nhà nước diễn ra thủ công, tốn nhiều công sức, thời
gian và tiền bạc. Dân chúng không thể liên lạc với Chính phủ ngoài giờ hành chính,
không thể ở bất cứ nơi nào ngoài trụ sở của các cơ quan nhà nước. Người dân
không thể đăng ký lấy giấy phép kinh doanh, làm khai sinh cho con mình hay đóng
thuế trước bạ 24/24 giờ, 7/7 ngày và ở bất cứ đâu. Chính phủ điện tử có thể khắc
phục được những hạn chế này của Chính phủ truyền thống.
Ngoài ra, sự khác biệt chủ yếu giữa Chính phủ điện tử và Chính phủ truyền
thống là sự khác biệt về tốc độ xử lý giữa các thủ tục hành chính được tự động hóa
so với các thủ tục hành chính được xử lý thủ công. Việc tự động hóa thủ tục nhanh
hơn, gọn hơn, đơn giản hơn rất nhiều. Không những thế, thông tin được cung cấp
cho người dân còn đầy đủ, chính xác và dễ dàng hơn, người dân cũng đỡ mất nhiều
chi phí để thu nhập các thông tin này.
Nói tóm lại Chính phủ điện tử là một Chính phủ hiện đại hơn nhiều so với
Chính phủ truyền thống. Chính phủ điện tử là mục tiêu mà các cơ quan Chính phủ
các cấp sẽ tiến dần từng bước tới và có lẽ không bao giờ có thể nói rằng Chính phủ
điện tử đã được xây dựng xong.
19
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
1.2. CÁC HÌNH THỨC CUNG CẤP CHÍNH TRONG CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ
Đối tượng sử dụng dịch vụ Chính phủ bao gồm cơ quan Chính phủ các cấp,
doanh nghiệp, công dân và các nhân viên Chính phủ. Bốn đối tượng chính trên
tương ứng với 4 hình thức cung cấp dịch vụ chính:
1.2.1 Hình thức cung cấp dịch vụ từ Chính phủ đến Chính phủ - G2G
(Government to Government)
Nhiều dịch vụ công dân và các bản báo cáo quan trọng rất cần sự liên kết
giữa chính quyền các cấp. Mục đích của hình thức cung cấp dịch vụ từ Chính phủ
đến Chính phủ (G2G) này là để tạo lập và củng cố mối quan hệ giữa chính quyền

các cấp với nhau. Những mối quan hệ mới này sẽ thúc đẩy sự liên kết giữa các cơ
quan trong nội bộ Chính phủ nhằm mục đích cung cấp các dịch vụ phục vụ dân
chúng ngày càng tốt hơn.
1.2.2. Hình thức cung cấp dịch vụ từ Chính phủ đến Doanh nghiệp –
G2B (Government to Business)
Điều quan trọng cần phải ghi nhớ là G2B là một yếu tố quan trọng góp phần
tăng tính cạnh tranh của thị trường trong nước và tạo mối quan hệ lâu dài, đôi bên
cùng có lợi giữa chính phủ và doanh nghiệp.
Mục đích của hình thức G2B này là nhằm giảm bớt gánh nặng cho các doanh
nghiệp trong việc truy cập thông tin Chính phủ như các quy tắc luật điều chỉnh việc
kinh doanh của doanh nghiệp. Trang Web BusinessLaw.gov của Chính phủ Mỹ là
một ví dụ điển hình về hình thức cung cấp dịch vụ từ Chính phủ đến doanh nghiệp.
Qua trang Web này các doanh nghiệp có thể truy cập các thông tin, các nghị định và
các văn bản luật yêu cầu gì đối với công việc kinh doanh của minh.
20
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
1.2.3. Hình thức cung cấp dịch vụ từ Chính phủ đến Công dân – G2C
(Government to Citizen)
Mục đích của hình thức cung cấp dịch vụ từ Chính phủ tới Công dân này là
để cung cấp thông tin và dịch vụ trực tuyến tới mọi người dân. Dân chúng có thể
thu thập các thông tin liên quan tới cuộc sống hàng ngày của mình và sử dụng các
dịch vụ của Chính phủ một cách nhanh chóng và tiết kiệm thông qua việc kết nối
vào mạng của Chính phủ. Ở hầu hết các nước, hình thức cung cấp dịch vụ này của
Chính phủ đang trong quá trình triển khai và cũng đã đạt một số kết quả nhất định.
1.3. LỢI ÍCH CỦA CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ
1.3.1. Lợi ích về dịch vụ của Chính phủ
Trong kỷ nguyên Chính phủ điện tử, mọi công dân có thể được hưởng các
dịch vụ của Chính phủ mọi lúc, mọi nơi, với chi phí thấp hơn và được phục vụ nhiệt
tình hơn. Chính phủ điện tử cũng ảnh hưởng rất lớn lên giới doanh nghiệp, đặc biệt
là các doanh nghiệp nhỏ. Các công ty giờ đây có thể hoàn thành các yêu cầu của

Chính phủ trên mạng, tìm kiếm các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp, thực hiện các
giao dịch hoặc nộp thuế ngay trên mạng. Chính phủ điện tử có thể khiến cho các cá
nhân truy cập thông tin và dịch vụ liên quan đến mình qua một cửa duy nhất. Các
thông tin được cung cấp của Chính phủ điện tử luôn đảm bảo đáp ứng mọi nhu cầu
của từng cá nhân riêng lẻ.
Nói chung, Chính phủ điện tử mang lại rất nhiều lợi ích cho cá nhân cũng
như các doanh nghiệp, cụ thể bao gồm các lợi ích sau:
Cung cấp đầy đủ thông tin cho mọi đối tượng;
Đơn giản hóa các thủ tục hành chính;
Đảm bảo việc xử lý các thủ tục hành chính một cách công khai, công bằng,
tin cậy, ổn định và kịp thời;
Tiết kiệm thời gian và tiền bạc;
Tăng tính thuận tiện khi sử dụng các dịch vụ của Chính phủ;
21
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
1.3.2. Lợi ích trong quản lý hành chính nhà nước
Chính phủ điện tử góp phần làm trong sáng bộ máy nhà nước, hạn chế và
loài trừ hiện tượng tham nhũng. Bảng dưới đây thể hiện các loại thông tin có thể đạt
được tính minh bạch thông qua Chính phủ điện tử, làm nản lòng các quan chức
quan liêu tham nhũng trong Chính phủ.
Loại thông tin Lợi ích Ví dụ
-Các quy tắc và thủ tục
về dịch vụ
Tên các quan chức
Chính phủ
-Thông tin về công
dân
-Tiêu chuẩn hóa các
thủ tục cung cấp dịch
vụ

-Hạn chế sự trì hoãn
-Giảm tính chuyên
quyền của các viên
chức Chính phủ
Công khai ngân sách ở
Argentina và
Kamataka, Ấn Độ
Kết quả của các quyết
định của Chính phủ
Giảm tình trạng tham
nhũng
E-procurement ở
Chile, Philippines
Dữ liệu về nhà đất,
tiền thanh toán các
khoản thuế…
-Công khai tình trạng
ăn hối lộ và tham
nhũng
-Trao nhiều quyền lực
hơn cho công dân
tham gia vào các hoạt
động của Chính phủ
Bhoomi, các báo cáo
nhà đất trực tuyến ở
Karnataka, Ấn Độ
Các quyết định
của Chính phủ như
cấp phép, cấp giấy
thông hành cho hàng

hóa…
Theo dõi các
hành động đút lót, hối
lộ, mua chuộc
Hải quan trực
tuyến, OPEN ở Seoul,
Hàn Quốc
OPEN: Online Procedures Enhancement for Civil Applications
22
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
Nguồn: “Administrative Corruption: How Does E-Government Help?”,
Professor Subhash bhatnagar, Indian Institute of Management, Ahmedabad, India.
Ngoài ra, bộ máy nhà nước có thể được tinh giảm nhờ áp dụng công nghệ
thông tin, giúp tiết kiệm ngân sách dành cho chi phí quản lý, tiết kiệm thời gian và
nâng cao hiệu quả trong các hoạt động của các cơ quan Chính phủ
1.3.3. Tạo mối quan hệ giữa Chính phủ với Chính phủ, giữa Chính phủ
với Doanh nghiệp và giữa Chính phủ với Công dân
Tương tự như thương mại điện tử cho phép các nghiệp giao thương với nhau
một cách có hiệu quả hơn (B2B) và tạo điều kiện cho khách hàng tiếp cận gần hơn
với doanh nghiệp (B2C), Chính phủ điện tử cũng hướng tới việc tạo ra mối quan hệ
tương hỗ Chính phủ - Công dân (G2C), Chính phủ - doanh nghiệp (G2B), và quan
hệ giữa chính các cơ quan công quyền (G2G) ngày càng thân thiện hơn, thuận lợi
hơn và công khai hơn. Các mối quan hệ này có thể được duy trì thường xuyên, liên
tục nhờ có các phương tiện thông tin liên lạc hiện đại, đỡ tốn thời gian.
Trong dài hạn, các dịch vụ điện tử có thể giúp giảm chi phí cung cấp dịch vụ
của Chính phủ. Người dân cũng ngày càng có xu hướng sử dụng nhiều dịch vụ điện
tử của Chính phủ vì họ không cần phải đến, viết thư hoặc gọi điện thoại tới một cơ
quan Chính phủ để yêu cầu thực hiện một dịch vụ cụ thể. Với ngày càng nhiều dịch
vụ được cung cấp trực tuyến, Chính phủ điện tử sẽ là một cuộc cách mạng trong
mối quan hệ giữa Chính phủ và công dân.

23
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
CHƯƠNG II: PHÁT TRIỂN CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ Ở MỘT SỐ NƯỚC
VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM ĐỐI VỚI VIỆT NAM
2.1. TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN CHÍNH PHỦ ĐIỆN TRÊN THẾ GIỚI
Các quốc gia trêm thế giới có tốc độ phát triển CPĐT khác nhau phụ thuộc
vào từng khu vực.Cao nhất vẫn là nước Bắc Mĩ, sau đó đến Châu Á, Tây Âu, các
quốc gia thuộc Thái Bình Dương,… và cuối cùng là Châu Phi.
Bảng tỉ lệ giữa các quôc gia thực hiên CPĐT giữa các khu vực trên thế giới
(đơn vị %)
Khu vực 2001 2002 2003
Bắc Mĩ 51.0 60.4 40.2
Tây Âu 34.1 47.6 33.1
Đông Á -- 43.5 32.0
Châu Á 34.0 48.7 34.3
Trung Đông 31.1 43.2 32.1
Nga và Trung Á 30.9 37.2 29.7
Nam Mỹ 30.7 42.0 29.5
Các
quốc đảo Thái
Bình Dương
30.6 39.5 32.1
Trung Mỹ 27.7 41.4 28.6
Châu Phi 23.5 36.8 27.6
Hầu hết các trang Web của Chính phủ được thiết kê cung cấp đầy đủ thông
tin phục vụ dân chúng như các ấn phẩm và các cơ sở dữ liệu khác.Đa số cac trang
Web không cung cấp phim ảnh và nhạc.Đây là đặc điểm chung của các Website
chính phủ.Tuy nhiên vẫn có khoảng 8% Website cung cấp các dịch vụ nghe nhạc và
phim.
Một trong những đặc điểm làm chậm tốc độ phát triển và các dịch vụ trực

tuyến là không thể sử dụng thẻ tín dụng và chữ ký số tròg các giao dịch tài
chính.Trong khi đó các trang Web tư việc này rất phổ biến
24
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
Về thông tin cá nhân và tính an toàn bao mật:đây là nỗi băn khoăn lo lắng
của mọi công dân về CPĐT.Chỉ khi đảm bảo được an toan thông tin cá nhân thì mới
có thể trấn an được dân chúng và khuyến khích được mọi người sử dụng nhiều dịch
vụ trên mạng.Tuy vậy chỉ một số ít các trang Web chú ý tới điều này.Đa số đều năm
trong các lĩnh vực mà chính phủ coi là quan trọng.CPĐT sẽ không được triển khai
một cách nhanh chóng trừ phi dân chúng cam thấy an toàn khi sử dụng thông tin và
dịch vụ trên mạng
Bảng: Tỷ lệ trang Web có độ an toàn thông tin các nhân cao ở cá nước
Singapore Canada Mỹ Úc New Zealand Anh Nhật Bản Đài Loan
90% 65% 62% 39% 30% 21% 15%
12
%
Dự báo triển vọng phát triển Chính phủ điện tử trong tương lai
Xu hướng phát triển CPĐT đang trở thành một tất yếu khách quan.Có nhiều
lý do khiến các nước không thể bỏ qua cơ hội phát triển CPĐT.Lý do quan trọng
nhất là
những lợi ích mà CPĐT đem lại.Không thể phủ nhận một điều rằng CPĐT
đã góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động cuat bộ máy nhà nước vốn cồng kềnh,
quan liêu và trì trệ với một khối lượng công việc khổng lồ.Ứng dụng công nghệ
thông tin viễn thông vào hoạt động của chính phủ là chìa khí của mọi thành công
mà chính phủ các nước công nghiệp phát triển đã đạt được.Đó chính là những bước
khởi đầu trong chiến lược phát triển CPĐT mà hầu hết các nước trên thế giới đang
theo đuổi
Hiện nay, Singapore, Mỹ, Canada và Australia là bốn nước đứng đầu trên thế
giới về phát triển CPĐT.Singapore.Tình hình phát triển CPĐT ở các nước kém phát
triển đang cách một khoảng rất xa so với các nước đi trước.Tuy nhiên, khi CPĐT

25
GVHD: TS Bùi Văn Danh LỚP: 210702701
diễn ra mạnh mẽ như hiện nay, các nước đang và kém phát triển có thể rút kinh
nghiệm từ các nước đi trước để rút ngắn thời gian triển khai CPĐT
2.2. MỘT SỐ MÔ HÌNH CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ TRÊN THẾ GIỚI
2.2.1. Phát triển Chính phủ điện tử ở Mỹ
2.2.1.1. Sự ra đời của chính phủ điện tử ở Mỹ
Người Mỹ sớm biết rằng khi công nghệ, khả năng sáng tạo và lãnh đạo hợp
nhất thì sẽ tạo ra những kết quả mạnh mẽ.Vào tháng 11/1999 hàng trawnm nhà lãnh
đạo trong các ngành công nghiệp, chính phủ, các nhà nghiên cứu và các tổ chức phi
lợi nhuận đã bắt đầu hợp tác làm việc để phát triển CPĐT
Năm 2001, tổng thông Bush đã bắt đầu một vài nỗ lực cải cách chính phủ
nhằm làm cho chính phủ hoạt động hiệu quả hơn và lấy dân làm trọng tâm.Một
trong những nỗ lực này là tạo lập nên một CPĐT ở Mỹ
2.2.1.2. Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử ở Mỹ
Mục tiêu trong việc phát triển chính phủ điện tử ở Mỹ
* Mục tiêu chung
- Các cơ quan chính phủ tập trung vào việc hiện đại hóa thông qua ứng dụng
công nghệ thông tin
- Các hệ thống công nghệ thông tin phải được công chúng thừa nhận là an
toàn tuyệt đối
Chính phủ điện tử bước đầu phải đạt được những lợi ích thiết thực như tiết
kiệm chi phí, rút ngắn thời gian mà dân chúng phải chờ đợi…
*Mục tiêu cụ thể
G2G(Chính phủ - Chính phủ)
Mục tiêu chủ yếu của loại hình quan hệ này là làm cho chính quyền các cấp
làm việc với nhau dễ dàng hơn để phục vụ người dân ngày càng tốt hơn
Tăng khả năng công dân và doanh nghiệp có thể tìm, xem và bàn luận các
quy tắc và các văn bản pháp luật.Giảm gánh nặng cho các doanh nghiệp bằng cách
26