BÀI GIẢNG điện tử tư TƯỞNG hồ CHÍ MINH CHỦ NGHĨA mác lê NIN với sự HÌNH THÀNH và PHÁT TRIỂN tư TƯỞNG hồ CHÍ MINH ở VIỆT NAM

1818 -1883

1820 - 1895

1870 - 1924

K.Max:

F.Engels:

V.I.Lenin:

CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN VỚI
SỰ HÌNH THÀNH, PHÁT TRIỂN
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH


1. Bản chất và tính thời đại
của chủ nghĩa Mác - Lênin
- Bản chất cách mạng, khoa học của chủ nghĩa
Mác - Lênin
+ Vào giữa thế kỷ XIX, chủ nghĩa Mác ra đời.
Từ khi chủ nghĩa Mác – Lênin ra đời, lồi
người có lý luận thật sự khoa học hướng dẫn
việc giải thích và cải tạo thế giới.


+ Bản chất lý luận Mác - Lênin là cách mạng và
sáng tạo. Gắn với thực tiễn luôn vận động,
phát triển. Chủ nghĩa Mác - Lênin không phải
là một lý luận tự biện mà là một lý luận khoa

học gắn liền với phong trào cách mạng hiện
thực, là sự tổng kết và phản ánh về mặt lý luận,
thực tiễn của phong trào ấy với cả những bước
thăng, trầm, cao trào và thối trào.
+ Chủ nghĩa Mác - Lênin chính là chủ nghĩa
nhân đạo khoa học, cao đẹp và có tính khả thi
nhất.


- Tính thời đại của chủ nghĩa Mác - Lênin
+ Ngày nay chủ nghĩa Mác – Lênin mà hạt nhân
của nó là phép biện chứng duy vật có những
cơ sở khoa học mới để tiếp tục khẳng định và
phát triển. Ăngghen đã nói, mỗi khi khoa học
có những phát hiện mới vạch thời đại thì chủ
nghĩa duy vật khơng tránh khỏi phải thay đổi
hình thức của nó.
+ Về mặt xã hội, sự tồn tại và khả năng tự điều
chỉnh, phát triển của chủ nghĩa tư bản hiện đại
khơng nói lên sự lạc hậu, lỗi thời của chủ
nghĩa Mác - Lênin.


+ Thời đại ngày nay vẫn còn giai cấp, áp bức giai
cấp và đấu tranh giai cấp, cịn bất cơng, bất
bình đẳng xã hội, mà bước vào thế kỷ XXI, bất
cơng bất bình có xu hướng trầm trọng hơn.
Chủ nghĩa tư bản hiện đại khơng có khả năng
giải quyết các vấn đề toàn cầu bức xúc, mặc
dầu điều kiện kỹ thuật để giải quyết các vấn đề

ấy ngày càng tốt hơn. Chủ nghĩa tư bản dù là
“hiện đại” khó có thể thoả mãn những ước
nguyện của con người về lẽ công bằng, về
hạnh phúc và niềm vui.


2. Chủ nghĩa Mác-Lênin - nguồn gốc lý luận
chủ yếu nhất quyết định sự hình thành, phát
triển tư tưởng Hồ Chí Minh
- Chủ nghĩa Mác-Lênin đã trang bị cho Hồ Chí
Minh thế giới quan và phương pháp luận khoa
học chung nhất chỉ đạo hoạt động nhận thức và
thực tiễn của Người.
- Chủ nghĩa Mác - Lênin là nhân tố quyết định
bản chất giai cấp cơng nhân của tư tưởng Hồ
Chí Minh, làm cho tư tưởng Hồ Chí Minh
thuộc hệ tư tưởng Mác - Lênin, hệ tư tưởng
của giai cấp vô sản.


- Chủ nghĩa Mác - Lênin là nhân tố có
ảnh hưởng lớn nhất đến nội dung của
tư tưởng Hồ Chí Minh.
- Giá trị và sức sống của chủ nghĩa
Mác - Lênin là nhân tố có ảnh hưởng
lớn nhất đến tính khoa học, cách
mạng, giá trị trường tồn và sức sống
của tư tưởng Hồ Chí Minh.

Trả lời trong cuộc họp báo tại biệt
thự Roayan MôngXô, ngày
12/7/1946, Hồ Chí Minh nói:
“Tất cả mọi người đều có quyền
nghiên cứu một chủ nghĩa. Riêng
tôi, tôi đã nghiên cứu chủ nghĩa
Mác” (Tập 4, tr 272)


Trong thư gửi đại diện Đảng
Cộng sản Pháp ở quốc tế cộng
sản, Hồ Chí Minh có viết:
“Tơi u cầu các đồng chí… cho
chúng tơi một tủ sách các tác
phẩm của Mác và Lênin và các
sách khác cần cho việc giáo
dục cộng sản chủ nghĩa” (Tập
3, tr 21)


“Đảng có vững cách mệnh mới thành cơng…
Đảng muốn vững thì phải có chủ nghĩa làm
nịng cốt, trong Đảng ai cũng phải hiểu, ai
cũng phải theo chủ nghĩa ấy. Đảng mà khơng
có chủ nghĩa cũng như người khơng có trí
khơn, tầu khơng có bàn chỉ nam.
Bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều,
nhưng chủ nghĩa chân chính nhất, chắc chắn
nhất, cách mệnh nhất là chủ nghĩa Lênin” (Tập
2, tr 454).

“Đảng ta có chủ nghĩa Mác - Lênin là
chủ nghĩa cách mạng và khoa học
nhất” (Tập 6, tr 479)


Trả lời phỏng vấn của Sáclơ Phuốcniơ ngày
15/7/1969, Hồ Chí Minh nói:
“Về phần chúng tơi, chính là do cố gắng vận
dụng một cách sáng tạo, phù hợp với thực tế
Việt Nam ngày nay, mà chúng tôi đã chiến đấu
và giành được những thắng lợi to lớn… Chúng
tôi giành được thắng lợi đó là do nhiều nhân
tố, nhưng cần phải nhấn mạnh rằng - mà không
phải chỉ nhân dịp kỷ niệm lần thứ 100 ngày
sinh Lênin - chúng tôi giành được những thắng
lợi đó trước hết là nhờ cái vũ khí khơng gì thay
thế được là chủ nghĩa Mác - Lênin” (Tập 12, tr
476)


3.Tư tưởng Hồ Chí Minh góp phần phát
triển chủ nghĩa Mác - Lênin trong điều
kiện lịch sử mới.
Trong mối quan hệ với chủ nghĩa Mác – Lênin,
tư tưởng HCM là sự vận dụng và phát triển
sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin vào thực tế
Việt Nam
+ Hồ Chí Minh đã đến với chủ nghĩa Mác –

Lênin trước hết là nhằm giải quyết nhu cầu
thực tiễn của cách mạng Việt Nam. Đến với lý
luận của Lênin, Hồ Chí Minh đã tìm ra con
đường cứu nước đúng đắn và cũng từ tin theo
Lênin, mà Hồ Chí Minh đã tiến tới nghiên cứu
sâu sắc lý luận của Mác.


+ Hồ Chí Minh nghiên cứu tiếp thu,
vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin
không phải theo lối giáo điều, kinh
viện, mà có sự phát triển, làm phong
phú thêm chủ nghĩa Mác - Lênin
trong điều kiện lịch sử mới.


+ Việc tiếp thu, vận dụng, phát
triển chủ nghĩa Mác – Lênin của
Hồ Chí Minh là cả một q trình
gắn với hoạt động thực tiễn, trên
cơ sở yêu cầu của thực tiễn, kết
hợp lý luận với thực tiễn, vừa
nghiên cứu chủ nghĩa Mác –
Lênin, vừa hoạt động thực tiễn.


+ Bản chất của chủ nghĩa Mác Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh là
khoa học và cách mạng, tuy hai mà
một, tuy một mà hai. Những biểu
hiện tư tưởng cố tình tách rời, cơ lập

tư tưởng Hồ Chí Minh với chủ nghĩa
Mác - Lênin là hoàn toàn trái với
quan điểm, đường lối của Đảng ta.


“Thắng lợi của cách mạng Việt Nam là
một thắng lợi của chủ nghĩa Mác Lênin ở một nước trước đây là thuộc
địa. Những thành công của cách
mạng Việt Nam cũng góp phần ít
nhiều vào kho tàng lý luận của chủ
nghĩa Mác - Lênin” (Trong bài
“Lênin, người thầy vĩ đại của cách
mạng Việt Nam”- viết cho báo Sự
Thật Liên Xô; Tập 10, tr 550)


Đọc trong Hồ Chí Minh tồn tập, Tập 1, tr 465
“ Chủ nghĩa Mác sẽ cịn đúng cả ở đó (Phương
Đơng - NVT). Dù sao thì cũng khơng thể cấm
bổ sung “cơ sở lịch sử” của chủ nghĩa Mác
bằng cách đưa thêm vào đó những tư liệu mà
Mác ở thời mình cũng khơng thể có được”
“Mác đã xây dựng học thuyết của mình trên một
triết lý nhất định của lịch sử, nhưng lịch sử
nào? Lịch sử châu Âu. Mà châu Âu là gì? đó
chưa phải là tồn thể nhân loại” (Tập 1, tr 465)


“Chủ nghĩa Mác - Lênin là kim chỉ
nam cho hành động chứ không

phải là kinh thánh” (Tập 6, tr 247)


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh.
2. Lênin: “Vận mệnh lịch sử của học thuyết của
Các Mác”; “Ba nguồn gốc và ba bộ phận cấu
thành chủ nghĩa Mác” - V.I.Lênin, Tồn tập,
T23, M.1980.
3. Hồ Chí Minh, Toàn tập (12 tập), Nxb CTQG.
4. Văn kiện Đại hội Đảng VII, IX, XI.


5. GS, TS Lê Văn Quang - Tính nhân loại và tính
thời đại của chủ nghĩa Mác - Lênin:
(xem :“Đại hội X của Đảng, niềm tin của
chúng ta” - Nxb QĐND, H. 2007).
6. TS Nguyễn Văn Thế - Phải chăng “ở Việt
Nam chỉ cần nói tư tưởng Hồ Chí Minh là đủ,
khơng cần nói chủ nghĩa Mác - Lênin”:
(xem :“Đại hội X của Đảng, niềm tin của
chúng ta” - Nxb QĐND, H. 2007).


7. TS Nguyễn Văn Thế - Về luận điểm “tư
tưởng Hồ Chí Minh là chủ nghĩa Mác Lênin ở Việt Nam”
(Xem: “Bảo vệ và phát triển chủ nghĩa
Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong
điều kiện mới”, Nxb QĐND, H. 2008).
8. Sách: “Học thuyết Mác với sự nghiệp đổi

mới ở Việt Nam”, Nxb CTQG, H. 2003;
nhiều tác giả.


9. “Tư tưởng triết học Hồ Chí Minh” (nhiều tác giả), Nxb Lao động, H.2000
10. Sách “Nghiên cứu, học tập và làm theo
tư tưởng Hồ Chí Minh” của đại tướng Võ
Nguyên Giáp, Nxb CAND, H. 2006.


11. PGS, TS Nguyễn Khánh Bật (chủ biên): “Sự
vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác
- Lênin của Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản
Việt Nam trong cách mạng giải phóng dân
tộc”, Nxb CTQG, H.2010.
12. PGS, TS Nguyễn Văn Thế: “Chủ nghĩa Mác
- Lênin với sự hình thành, phát triển tư tưởng
Hồ Chí Minh” - tập bài giảng Lịch sử tư tưởng
Hồ Chí Minh (Đại tá Nguyễn Văn Thế - Chủ
biên, Đại tá Lê Huy Bình - Đồng chủ biên),
HVCT - 2011


13. GS, TS Hồng Chí Bảo “Chủ nghĩa Mác Lênin: Những vấn đề cần nghiên cứu hiện nay”
- Trang thông tin khoa học cơng nghệ mơi
trường - Học viện Chính trị quân sự, Ngày
1/11/2006.
14. GS, TS Trần Hữu Tiến “Tính thời đại của chủ
nghĩa Mác - Lênin” - Tạp chí Công an nhân
dân, số 11 - 2006.

15. GS, Trung tướng Trần Xuân Trường “Một lý
luận mãi mãi xanh tươi” -Tạp chí Cộng sản, số
1 (tháng 1 năm 2002).