Một số biện pháp hoàn thiện tiền lương theo sản phẩm ở Cty Vật liệu xây dựng Bưu Điện

Lời nói đầu
Tiền lơng luôn là vấn đề đợc xã hội quan tâm, góp ý bởi ý nghĩa kinh tế xã hội
to lớn của nó. Tiền lơng có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với ngời lao động vì nó là
nguồn thu chủ yếu giúp họ đảm bảo cuộc sống của bản thân và gia đình. Tiền lơng
đối với mỗi doanh nghiệp là một phần không nhỏ của chi phí sản xuất. Tiền lơng là
yêu cầu cần thiết khách quan luôn đợc chủ doanh nghiệp quan tâm hàng đầu. Đặc
biệt trong nền kinh tế thị trờng, tiền lơng là vấn đề hết sức quan trọng. Nó có thể là
động lực thúc đẩy tăng năng suất lao động của ngời lao động nếu tiền lơng đợc trả
cao hơn sức lao động của ngời lao động.
Công ty Vật liệu xây dựng bu điện sản xuất các loại ống cáp thông tin,
cột bệ tông... Cùng với sự phát triển của nền kinh tế đất nớc, Công ty đã từng bớc sắp
xếp lại lao động một cách hợp lý, hiện đại hoá dây chuyền công nghệ... và công tác
trả lơng đảm bảo nguyên tắc phân phối theo lao động đợc Công ty coi trọng, xem
đây là khâu quan trọng của quá trình đổi mới và có tác dụng thúc đẩy sản xuất phát
triển. Để cùng đất nớc bớc vào kỷ nguyên mới nên vấn đề tiền lơng cần có bớc hoàn
thiện rõ rệt để phù hợp với nền kinh tế đất nớc và yêu cầu thực tiễn.
Trong quá trình thực tập, em chọn đề tài" Một số biện pháp hoàn thiện
tiền lơng theo sản phẩm ở Công ty Vật liệu xây dựng bu điện".
Em xin chân thành cảm ơn cô giáo - Thạc sỹ Trần Thị Thạch Liên và
các cô chú ở Phòng Tổ chức - Hành chính đã giúp đỡ em hoàn thành báo cáo thực tập
này.
1
Chơng I
Tiền lơng theo sản phẩm và vai trò của nó
I.Một số lý luận cơ bản về công tác tiền lơng.
1.Bản chất của tiền lơng.
1.1.Khái niệm.
Tiền lơng luôn luôn là một vấn đề thời sự nóng bỏng trong đời sống sản
xuất và xã hội của đất nớc. Nó hàm chứa nhiều mối quan hệ mâu thuẫn giữa sản xuất
và nâng cao mức sống, giữa tích luỹ và tiêu dùng, giữa thu nhập của các thành phần
dân c.

Đối với hàng triệu ngời lao động làm công ăn lơng, tiền lơng là mối
quan tâm hàng ngày đối với họ. Thật vậy, tiền lơng là nguồn thu nhập chính nhằm
duy trì và nâng cao mức sống của ngời lao động và gia đình họ. ở một mức độ nhất
định, tiền lơng có thể đợc xem là bằng chứng thể hiện giá trị, địa vị, uy tín của ngời
lao động đối với cá nhân và xã hội.
Nh vậy, tiền lơng đựơc hiểu là số tiền mà ngời lao động nhận đợc từ ng-
ời sử dụng lao động của họ thanh toán lại tơng ứng với số lợng và chất lợng lao động
mà họ đã tiêu hao trong quá trình tạo ra của cải xã hội.
1.2.Nguyên tắc tổ chức tiền lơng.
Dới chế độ xã hội chủ nghĩa, dù thực hiện bất kỳ chế độ tiền lơng nào,
muốn phát huy đầy đủ tác dụng đòn bẩy kinh tế của nó đối với sản xuất và đời sống
phải thực hiện đầy đủ các nguyên tắc sau:
- trả lơng bằng nhau cho lao động nh nhau:
Nguyên tắc này bắt nguồn từ nguyên tắc phân phối theo lao động. Trả l-
ơng bằng nhau cho lao động nh nhau có nghĩa là khi qui định tiền lơng, tiền thởng
cho công nhân viên chức nhất thiết không đợc phân biệt giới tính, tuổi tác, dân tộc mà
phải trả cho mọi ngời đồng đều số lợng, chất lợng mà họ đã cống hiến cho xã hội.
2
- Bảo đảm tốc độ tăng năng suất lao động bình quân phải nhanh hơn tốc
độ tăng tiền lơng bình quân trong toàn đơn vị và trong kỳ kế hoạch.
Tiền lơng bình quân tăng chủ yếu phụ thuộc vào các yếu tố chủ yếu do
nâng cao năng suất lao động nh nâng cao trình độ lành nghề, giảm bớt thời gian tổn
thất cho lao động. Còn năng suất lao động tăng không phải chỉ do những nhân tos
trên mà còn trực tiếp phụ thuộc vào các nhân tố khách quan nh: áp dụng kỹ thuật
mới, sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, tổ chức lao động và các quá trình sản
xuất. Nh vậy, tốc độ tăng năng suất lao động rõ ràng có điều kiện khách quan để lớn
hơn tốc độ tăng tiền lơng bình quân. Có nh vậy mới tạo cơ sở giảm giá thành, hạ giá
cả, tăng tích luỹ để tái sản xuất mở rộng.
- Bảo đảm thu nhập tiền lơng hợp lý giữa các ngành nghề khác nhau
trong nền kinh tế.

+ Đối với các ngành đòi hỏi kỹ thuật cao, phức tạp thì phải đợc
trả lơng cao hơn các ngành khác.
+ Đối với các ngành mà công nhân làm việc trong điều kiện nặng
nhọc, có hại đến sức khoẻ thì phải đợc trả lơng cao hơn những ngời làm việc trong
điều kiện bình thờng.
Ngoài ra, với những ngành chủ đạo có tính chất quyết định đến sự phát
triển của nền kinh tế đất nớc thì đợc hởng mức lơng cao hơn nhằm khuyến khích
công nhân an tâm, phấn khởi làm việc lâu dài ở những ngành đó. Bên cạnh đó, nên
đãi ngộ tiền lơng cao hơn hoặc thêm những khoản phụ cấp để thu hút ngời lao động
đến làm việc ở những vùng xa xôi, hẻo lánh, điều kiện khí hậu khắc nghiệt, đời sống
gặp nhiều khó khăn, nhân lực thiếu...
- Khuyến khích bằng lợi ích vật chất kết hợp với giáo dục chính trị t t-
ởng cho ngời lao động.
Ngoài tiền lơng ra, nên có thêm tiền thởng để khuyến khích ngời lao
động nh: trợ cấp của doanh nghiệp cho các nhân viên đông con hoặc có hoàn cảnh
3
khó khăn quà tặng của doanh nghiệp cho nghân viên vào các dịp sinh nhật, cới hỏi,
mừng thọ cha mẹ nhân viên...
Tiền lơng là một loại kích thích vật chất có tác dụng rất tích cực đối với
ngời lao động trong việc phấn đấu thực hiện công việc tốt hơn. Thởng có rất nhiều
loại nh: thởng năng suất, chất lợng; thởng tiết kiệm; thởng sáng kiến; thởng đảm bảo
ngày công ...
Bên cạnh việc tuân thủ các nguyên tắc trên thì cần phải đảm bảo các
điều kiện sau đây thì việc trả lơng mới có ý nghĩa.
- Mức lơng trả cho ngời lao động không đợc thấp hơn mức lơng tối thiểu
mà nhà nớc công bố cho các đơn vị đợc cụ thể ở từng lĩnh vực. Nếu mà ngời lao động
đi làm thêm giờ thì phải đợc trả thêm lơng.
- Đơn vị trả lơng và các khoản phụ cấp cho ngời lao động trực tiếp đầy
đủ, đúng hạn, tại nơi làm việc và bằng tiền mặt.
- Khi đơn vị bố trí ngời lao động tạm thời chuyển sang nơi làm việc hoặc

công việc khác thì phải trả lơng cho ngời lao độngkhông thấp hơn mức lơng của công
việc trớc.
- Khi đơn vị giải thể, phá sản, thanh lý thì tiền lơng phải đợc u tiên thanh
toán cho ngời lao động trớc.
2. Các chế độ tiền lơng.
2.1.Chế độ tiền lơng cấp bậc.
a.Khái niệm.
Chế độ tiền lơng cấp bậc là toàn bộ những qui định của nhà nớc mà
doanh nghiệp dựa vào đó để trả lơng cho công nhân theo chất lợng và điều kiện lao
động khi họ hoàn thành một công việc nhất định.
b.Các yếu tố của tiền lơng cấp bậc.
- Tháng lơng: Là bảng xác định tỷ lệ tiền lơng giữa những công nhân
cùng nghề hoặc cùng nhóm nghề giống nhau theo trình độ cấp bậc của họ.
4
- Mức lơng: Là lợng tiền trả công cho ngời lao động cho một đơn vị thời
gian phù hợp với các bậc trong tháng lơng.
- Tiêu chuẩn cấp bậc kỹ thuật: Là văn bằng qui định mức độ phức tạp
của công việc và yêu cầu trình độ lành nghề của công nhân ở bậc nào đó phải hiểu
biết ở mặt kỹ thuật và phải làm đợc những gì về mặt thực hành.
Ba yếu tố trên có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, mỗi yếu tố đều có tác
dụng riêng đối với công việc xác định chất lợng lao động và điều kiện lao động của
công nhân. Đó là một yếu tố quan trọng để vận dụng trả lơng cho các loại lao động
khác nhau trong mọi thành phần kinh tế.
2.2.Chế độ tiền lơng chức vụ.
Chế độ tiền lơng chức vụ chủ yếu áp dụng cho cán bộ và nhân viên trong
các doanh nghiệp thuộc moị thành phần kinh tế. Bởi vì họ không trực tiếp chế tạo ra
sản phẩm nh công nhân. Phần lớn họ lao động bằng trí óc, mang tính sáng tạo cao,
đòi hỏi nhiều về thần kinh và tâm lý. Kết quả lao động của họ chỉ thể hiện gián tiếp
thông qua kết quả công tác của một tập thể mà họ lãnh đạo hoặc phục vụ, thể hiện
qua những chỉ tiêu sản xuất của doanh nghiệp hoặc từng bộ phận sản xuất.

2.3.Chức năng, vai trò của tiền lơng.
- Chức năng kích thích ngời lao động: Tiền lơng là đoàn bẩy kinh tế để thu hút
ngời lao động làm việc một cách hăng say, là động lực thúc đẩy tăng năng xuất lao
đông, khuyến khích nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, gắn trách nhiệm cá
nhân với tập thể và công việc.
- Chức năng thanh toán theo tiền lơng: Dùng tiền lơng để thanh toán chi
tiêu phát sinh trong đời sống sinh hoạt hàng ngày. Chức năng này giúp ngời lao động
có quyền tính toán các khoản chi tiêu hết bao nhiêu và họ phải điều chỉnh, cân đối
chi tiêu cho hợp lý số tiền nhận đợc khi kết thúc một quá trình lao động.
- Tiền lơng phải đảm bảo tái sản xuất sức lao động (bao gồm cả tái sản
xuất giản đơn và tái sản xuất mở rộng). Điều này có nghĩa là tiền lơng trả cho ngời
5
lao động không chỉ đủ sống mà còn đủ nâng cao mọi mặt cho bản thân và gia đình
họ, thậm chí có một phần nhỏ để tích luỹ.
Vì tiền lơng có những chức năng và vai trò trên nên đối với các nhà quản
trị doanh nghiệp, một trong những công việc cần đợc quan tâm hàng đầu là phải theo
dõi đầy đủ công tác tổ chức tiền lơng, thờng xuyên lắng nghe và phát hiện kịp thời
những ý kiến bất đồng hoặc những mâu thuẫn có khả năng xuất hiện trong phân phối
tiền lơng hoặc tiền thởng cho ngời lao động, qua đó có sự điều chỉnh thoả đáng và
hợp lý. Có nh vậy thì ngời lao động mới tích cực làm việc bằng cả nhiệt tình hăng say
và họ có quyền tự hào về mức lơng họ đạt đợc.
3.Các hình thức tiền lơng đang đợc áp dụng ở các công ty.
3.1.Hình thức trả lơng theo thời gian.
Tiền lơng theo thời gian là tiền lơng thanh toán cho ngời công nhân căn
cứ vào trình độ kỹ thuật và thời gian công tác của họ.
Thông thờng ở các doanh nghiệp, ngời ta sử dụng hình thức tiền lơng
cho những ngời làm công tác quản lý và cho những bộ phận mà quá trình sản xuất đã
đợc tự động hoá, những công việc cha xây dựng đợc định mức lao động, những công
việc mà khối lợng hoàn thành không xác định đợc hoặc những loại công việc cần
thiết phải trả lơng theo thời gian nhằm đảm bảo chất lợng sản phẩm.

Nhợc điểm: Không gắn liền giữa chất lợng và số lợng lao động mà ngời
công nhân đã tiêu hao trong quá trình sản xuất sản phẩm. Nói cách khác, phần tiền l-
ơng mà ngời lao động đợc hởng không gắn liền với kết quả lao động mà họ tạo ra.
Hình thức tiền lơng theo thời gian gồm 2 loại:
- Tiền lơng thời gian giản đơn: Trả lơng cho ngời lao động chỉ căn cứ
vào bậc lơng và thời gian thực tế làm việc, không xét đến thái độ và kết quả công
việc.
- Tiền lơng theo thời gian có thởng: Ngoài tiền lơng theo thời gain giản
đơn, ngời lao động còn nhận đợc một khoản tiền thởng do kết quả tăng năng suất lao
6
động, nâng cao chất lợng sản phẩm, tiết kiệm vật t hoặc hoàn thành xuất sắc nhiệm
vụ.
3.2.Hình thức trả lơng theo sản phẩm.
Trả lơng theo sản phẩm là hình thức tiền lơng căn cứ vào số lợng, chất l-
ợng sản phẩm sản xuất ra của mỗi ngời và đơn giá lơng sản phẩm để trả lơng cho ng-
ời lao động.
Công thức: L = Đ x Q
Trong đó:
L: Tiền lơng nhận đợc
Đ: Đơn giá sản phẩm
Q: Khối lợng sản phẩm
Ưu điểm: Phản ánh rõ ràng nguyên tắc phân phối theo lao động, nó có
tác dụng kích thích mạnh mẽ ngời lao động làm việc. Ai làm nhiều, chất lợng sản
phẩm tốt đợc hởng nhiều lơng; ai làm ít, chất lợng sản phẩm xấu thì hởng ít lơng.
Nhợc điểm: Kích thích công nhân chạy theo số lợng sản phẩm mà coi
nhẹ chất lợng sản phẩm, tiết kiệm nguyên vật liệu, nhiên liệu, giữ gìn máy móc thiết
bị.
Để áp dụng hình thức trả lơng theo sản phẩm cần có các điều kiện sau:
- Công tác chuẩn bị sản xuất.
+ Chuẩn bị về nhân lực: Việc chuẩn bị về nhân lực là vấn đề cần

thiết vì con ngời là yếu tố quan trọng trong quá trình sản xuất. Con ngời có quán triệt
ý nghĩa tác dụng của chế độ lơng sản phẩm thì mới đề cao tinh thần trách nhiệm.
+ Chuẩn bị về kế hoạch sản xuất: Kế hoạch sản xuất phải rõ ràng,
cụ thể, phải tổ chức cung cấp đầy đủ thờng xuyên nguyên vật liệu, máy móc thiết bị
và phơng tiện phòng hộ lao động để công nhân có thể sản xuất đợc liên tục.
- Xác định đơn giá lơng sản phẩm: Cần xác định đơn giá lơng sản phẩm
cho chính xác trên cơ sở xác định cấp bậc công việc và định mức lao động chính xác.
7
Mức lơng cán bộ công nhân viên + Phụ cấp
_ Đơn giá sản phẩm =
Mức sản lợng
- Công tác kiểm tra, nghiệm thu sản phẩm: Cần phải kiểm tra, nghiệm
thu sản phẩm chặt chẽ nhằm đảm bảo xuất những sản phẩm có chất lợng tốt, tránh
khuynh hớng chạy theo sản lợng để tăng thu nhập, làm ra những sản phẩm sai hỏng
không đúng qui cách và yêu cầu kỹ thuật đồng thời đảm bảo việc trả lơng cho công
nhân đúng đắn, kịp thời.
- Công tác tổ chức đời sống: Cần phải tổ chức tốt công tác đời sống cho
công nhân yên tâm phấn khởi sản xuất và phục vụ sản xuất. Đời sống của công nhân
trớc hết là vấn đề thu nhập tiền lơng, kế đến là an toàn lao động, các vấn đề thiết
trong lao động, sinh hoạt đời sống của công nhân nh: ăn, ở, đi lai... đều phải có kế
hoạch giải quyêt tốt những vấn đề này sẽ tạo điều kiện cho công nhân an tâm sản xuất
đạt năng suất cao nhất, chất lợng tốt.
3.3.Các chế độ trả lơng theo sản phẩm.
a.Chế độ trả lơng sản phẩm trực tiếp không hạn chế.
Chế độ tiền lơng này đợc trả theo từng đơn vị sản phẩm hoặc chi tiết sản
phẩm và theo đơn giá nhất định. Tiền lơng của công nhân căn cứ vào số lợng sản
phẩm hoặc chi tiết sản phẩm do họ trực tiếp sản xuất đợc để trả lơng. Nh vậy, tiền l-
ơng của công nhân sẽ tăng theo số sản phẩm sản xuất ra.
Công thức tính đơn giá sản phẩm.
- Nếu công việc có định mức sản lợng.

Mức lơng cấp bậc công việc + Phụ cấp
_ Đơn giá =
Mức sản lợng
8
- Nếu công việc đợc định mức thời gian.
Đơn giá = Mức lơng cấp bậc công việc x Mức lơng thời gian
Ưu điểm: Mối quan hệ tiền lơng và kết quả lao động thể hiện rõ ràng, do
đó kích thích ngời lao động nâng cao trình độ tay nghề, tiết kiệm thời gian, nâng cao
thu nhập.
Nhợc điểm: Tinh thần tập thể ngời lao động kém, công nhân dễ có t tởng
chạy theo số lợng, ít quan tâm đến chất lợng sản phẩm.
b.Chế độ tiền lơng này không áp dụng đối với công nhân trực tiếp sản
xuất mà chỉ áp dụng cho công nhân phục vụ sản xuất. Tiền lơng của công nhân phục
vụ đợc tính căn cứ vào số lợng sản phẩm của công nhân đứng máy sản xuất ra.
Lcn = Đ x Q
Lcv
_ Đ =
M x Q
Trong đó:
Lcv: Lơng cấp bậc của công nhân phụ
Q: Mức sản lợng của công nhân chính
Lcn: Lơng công nhân phụ
M: Số máy móc thiết bị mà ngời công nhân đó phục vụ
Ưu điểm: Chế độ này gắn trách nhiệm của ngời công nhân chính và ngời công
nhân phụ nên khuyến khích ngời công nhân phụ tích cực làm việc để góp phần nâng
cao sản lợng của công nhân chính.
Nhợc điểm: Tiền lơng của công nhân phụ phụ thuộc vào sản lợng của công
nhân chính nên cha đánh giá chính xác đợc công việc của công nhân phụ, mặt khác,

công nhân phụ ỷ lại vào công nhân chính.
c. Chế độ trả lơng khoán sản phẩm.
9
Chế độ trả lơng khoán sản phẩm là chế độ lơng sản phẩm khi giao công việc đã
qui định rõ ràng số tiền để hoàn thành một khối lợng công việc trong một đơn vị thời
gian nhất định.
Khi áp dụng chế độ tiền lơng này cần chú ý các điều kiện:
- Tăng cờng công tác kiểm tra để đảm bảo chất lợng và tiến độ hoàn thành
công việc.
- Thực hiện nghiêm túc chế độ khuyến khích lợi ích vật chất.
Ưu điểm: Khuyến khích công nhân nâng cao năng suất lao động, phấn đấu
hoàn thành nhiệm vụ trớc thời hạn hoặc giảm bớt số ngời không cần thiết.
Nhợc điểm: Khi áp dụng lơng khoán, công nhân không chấp hành nghiêm
chỉnh chế độ lao động, làm cho việc thống kê phân tích năng suất lao động của công
nhân không chính xác, làm ảnh hởng đến chất lợng công việc, ảnh hởng đến sức khoẻ
và các mặt sinh hoạt của công nhân.
d.Chế độ tiền lơng sản phẩm có thởng.
Thực chất của chế độ này là dùng tiền thởng để khuyến khích ngời lao động
thực hiện vợt chỉ tiêu đặt ra để khắc phục những tồn tại do chế độ lơng sản phẩm trực
tiếp cá nhân đề ra.
Tiền lơng nhận đợc bao gồm 2 bộ phận: tiền lơng sản phẩm theo đơn giá cố
định và tiền lơng tính theo % số tiền lơng sản phẩm.
Lsp (m x h)
_ Lcn = Lsp +
100
Lsp: Tiền lơng sản phẩm theo đơn giá cố định
h: % vợt chỉ tiêu
m: Tỷ lệ thởng cho 1% vợt chỉ tiêu
Ưu điểm: Khuyến khích ngời công nhân không những quan tâm về mặt
số lợng, chất lợng sản phẩm mà còn khuyến khích họ quan tâm tới các chỉ tiêu khác

nhau nh: mức độ hoàn thành kế hoạch sản xuất, tiết kiệm vật t.
10
e.Chế độ trả lơng sản phẩm luỹ tiến.
Tiền lơng của công nhân trong lĩnh vực này thực chất là:
- Tiền lơng sản phẩm căn cứ vào số lợng sản phẩm sản xuất ra với đơn
giá cố định.
- Tiền lơng phụ thuộc vào số lợng sản phẩm tăng thêm và đơn giá luỹ
tiến (Đơn giá luỹ tiến là bộ phận tiền lơng trả cho số sản phẩm tăng thêm theo đơn
giá phụ thuộc mức tăng sản phẩm-mức tăng càng cao thì đơn giá càng cao).
Tiền lơng của công nhân làm theo chế độ sản phẩm luỹ tiến đợc tính
theo công thức sau:
L = [ Q
1
x P ] + [ Q
1
- Q
0
] x P x K
Trong đó:
L: Tổng tiền lơng công nhân đợc lĩnh
Q
1
: Sản lợng thực tế của công nhân sản xuất ra
Q
0
: Mức sản lợng
P: Đơn giá lơng sản phẩm
K: Hệ số tăng đơn giá sản phẩm
Ưu điểm: Khuyến khích công nhân tăng nhanh số lợng sản phẩm.
Nhợc điểm: Chế độ này làm cho lơng của công nhân sẽ tăng nhanh hơn

sản lợng làm cho phần tiền lơng trong đơn vị sản phẩm cũng tăng lên. Do đó giá
thành sản phẩm cũng tăng theo.
4.Vai trò của tiền lơng theo sản phẩm.
- Việc trả lơng theo sản phẩm khuyến khích ngời lao động nâng cao trình độ
tay nghề, kiến thức chuyên môn, sáng tạo trong sản xuất để tăng năng suất lao động,
để làm ra nhiều sản phẩm hơn, tiền lơng theo sản phẩm sẽ cao hơn. Mặt khác, tiền l-
ơng theo sản phẩm cũng phản ánh khách quan về tiêu hao lao động giữa những ngời
thành thạo nghề nghiệp cùng một cấp bậc nhng khác nhau về kỹ năng sản xuất, cách
thức làm việc,sức khỏe do đó khuyến khích ngời công nhân quan tâm đến công việc
của mình hơn, tìm tòi học hỏi nhiều hơn.
11
- Việc trả lơng theo sản phẩm còn có tác dụng thúc đẩy việc cải tiến tổ
chức lao động, tổ chức sản xuất, củng cố kỷ luật lao động, hình thức tác phong lao
động công nghiệp, phát huy tinh thần tập thể của ngời lao động, sản lợng tụt xuống
tiền lơng công nhân ít đi.
- Làm cho mỗi ngời lao động vì lợi ích vật chất mà quan tâm đến việc nâng cao
năng suất lao động, hạ giá thành sản phẩm, đảm bảo hoàn thành toàn diện và vợt mức
kế hoạch nhà nớc.
Ngoài những vai trò trên thì trả lơng theo sản phẩm còn có ý nghĩa kinh
tế, chính trị quan trọng. Nó động viên mạnh mẽ mọi ngời tích cực sản xuất với chất l-
ợng tốt và năng suất cao. Vừa tăng thu nhập cho cá nhân ngời lao động vừa làm tăng
sản phẩm cho xã hội, góp phần làm thay đổi nền kinh tế cả nớc.
II.ý nghĩa của việc hoàn thiện hình thức trả lơng theo sản phẩm ở
Công ty Vật liệu Xây dựng Bu điện.
Sự cần thiết phải hoàn thiện hình thức trả lơng theo sản phẩm các công
ty hiện nay.
Hiện nay, hầu hết tất cả các công ty đều hạch toán kinh doanh độc lập.
Một doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả đợc đánh giá qua một số chỉ tiêu nh: giá trị
tổng sản lợng, doanh thu, nộp Ngân sách... bên cạnh các chỉ tiêu trên thì chỉ tiêu tiền
lơng không kém phần quan trọng. Vì thế, trong chiến lợc phát triển của mình, Công

ty không thể không hoàn thiện các hình thức tiền lơng vì đây chính là nội dung quan
trọng của tự chủ kinh doanh, nó tác động tích cực đến các mặt khác của tổ chức sản
xuất, góp phần đẩy nhanh quá trình tự chủ kinh doanh của Công ty để có thể đứng
vững đợc trong nền kinh tế thị trờng có sự cạnh tranh gay gắt.
Hình thức trả lơng theo sản phẩm thể hiện tính khoa học cao trong việc
gắn quyền lợi của ngời lao động với kết quả cuối cùng của doanh nghiệp. Nó đợc coi
là một công cụ của hệ thống đòn bẩy kinh tế, kích thích ngời lao động nâng cao năng
suất lao động và hiệu quả sản xuất kinh doanh của đơn vị. Bởi vậy, hình thức trả lơng
này ngày càng chiếm một tỷ lệ lớn trong các công ty. Tuy nhiên, còn nhiều vấn đề
12
trong Công ty cần xem xét lại: Thực tế cho thấy việc xác định đơn giá trong hình thức
trả lơng theo sản phẩm là rất phức tạp, liên quan đến nhiều vấn đề kinh tế - kỹ thuật
nh: hệ thống định mức lao động, định mức vật t đồng thời nó còn đòi hỏi thay đổi liên
tục (do biến động giá cả, công nghệ...) cho phù hợp. Nh vậy, để trả lơng theo sản
phẩm một cách chính xác cần có hệ thống định mức đợc xây dựng một cách khoa học
và tiên tiến nhất phù hợp với từng điều kiện của đơn vị và từ đó làm cơ sở cho việc
xác định đơn giá. ở nhiều doanh nghiệp, có thể do chủ quan hoặc khách quan mà đơn
giá tính cao hơn hoặc thấp hơn so với thực tế. Đơn giá không chính xác sẽ không đảm
bảo hài hoà và lợi ích: xã hội, tập thể, ngời lao động. Mặt khác, một số tổ chức phục
vụ nơi làm việc, công tác kiểm tra, nghiệm thu sản phẩm cũng có ảnh hởng không
nhỏ tới hình thức trả lơng theo sản phẩm nhng không đợc các phân xởng chú ý đến.
Một điều cần chú ý tới là hình thức trả lơng theo sản phẩm làm cho công nhân có xu
hớng chạy theo số lợng sản phẩm, cha chú ý tới bảo quản máy móc thiết bị, nguyên
vật liệu mà các phân xởng cha có biện pháp quản lý chặt chẽ.
Để thúc đẩy sự phát triển của Công ty, cũng nh hoàn thiệ hơn hình thức
trả lơng theo sản phẩm cần giải quyết tốt các vấn đề sau:
-Phải xây dựng đợc hệ thống định mức một cách khoa học đối với từng
loại sản phẩm, từng khâu trong quá trình sản xuất.
-Thực hiện tốt công tác nghiệm thu sản phẩm.
-Tiến hành giáo dục thờng xuyên cho ngời lao động để họ nhận thức rõ

trách nhiệm khi làm việc hởng lơng theo sản phẩm.
Đối với Công ty VL - XD Bu điện nói chung và với Phân xởng Nhựa nói
riêng, việc cải tiến hoàn thiện các hình thức trả lơng, đặc biệt là hình thức trả lơng
theo sản phẩm là việc rât quan trọng. Nó sẽ góp phần vào việc sắp xếp, bố trí lao
động theo đúng công việc, ngời lao động sẽ nhận đợc số tiền phù hợp với sức lao
động mà họ bỏ ra. Hình thức trả lơng theo sản phẩm sẽ tạo ra một động lực mạnh mẽ
cho cả lao động trực tiếp sản xuất và lao động ở khu vực sản xuất gián tiếp và cuối
cùng nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh sản Phân xởng Nhựa và của cả Công ty
13
VL - XD Bu điện, giúp Công ty có vị trí đứng vững trong cơ chế thị trờng - một thách
thức lớn đối với mọi đơn vị hoạt động sản xuất kinh doanh.
14
Chơng II
Tình hình công tác trả lơng theo sản phẩm ở
công ty vật liệu xây dựng bu điện
I.Quá trình phát triển và một số đặc điểm chủ yếu của công ty.
1.Quá trình phát triển.
Tiền thân của Công ty VL -XD Bu điện là Xí nghiệp Bê tông thuộc
Công ty Công trình Bu điện, đợc thành lập theo quyết định số 834 của Tổng Công ty
Bu chính Viễn thông Việt Nam ngày 13/5/1959.
Xí nghiệp đợc khởi công xây dựng vào năm 1959 và đi sâu vào sản xuất
từ năm 1961 với sản phẩm chủ yếu là vật liệu bê tông trang bị cho đờng dây thông
tin. Để tăng cờng năng lực sản xuất cũng nh khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên
thị trờng nên ngày 21/10/1989, Xí nghiệp đổi tên thành Xí nghiệp Vật liệu Xây dựng
Bu điện. Trong giai đoạn này, Xí nghiệp cung cấp cho thị trờng sản phẩm chính là vật
liệiu xây dựng nh: tấm lợp nhà Penan, gạch lát nền, tấm đan... và nhận thi công các
công trình trong và ngoài ngành Bu điện.
Khi nền kinh tế đất nớc chuyển đổi từ cơ chế tập trung quan liêu sang cơ
chế thị trờng, Xí nghiệp đã gặp rất nhiều khó khăn. Để phù hợp với tình hình mới,
năm 1995, Xí nghiệp VL - XD Bu điện một lần nữa đổi tên thành Công ty VL - XD

Bu điện theo quyết định 1609/QĐ - TCCB.
Từ đây Công ty đã chuyển sang một giai đoạn mới trong quá trình sản
xuất kinh doanh. Hoạt động sản xuất cũng nh tiêu thụ sản phẩm của Công ty đã từng
bớc hoà nhập vào cơ chê thị trờng.
Khi có chủ trơng của lãnh đạo ngành Bu điện thực hiện tăng tốc và hiện
đại hoá toàn mạng lới của của ngành Bu điện, nhiều thiết bị hiện đại, nhiều loại vật
liệu mới đợc đa vào sử dụng đã thực sự mở ra hớng đi để Công ty thực hiện chuyển h-
ớng sản xuất và hiện đại hoá ngành doanh nghiệp. Công ty VL - XD Bu điện đã có
15
chơng trình, kế hoạch chuyển hớng sản xuất, tách một bộ phận ở khu vực Từ Liêm
chuyển sang sản xuất sản phẩm mới. Công ty đã chọn đầu t dây chuyền công nghệ
mới sản xuất ống PVC theo công nghệ DSF. Đây là công nghệ mới lần đầu tiên đợc
nớc ngoài chuyển giao công nghệ cho Việt Nam mà Công ty đợc tiếp nhận qua hợp
đồng trọn gói. Dây chuyền công nghệ này có nhiều u điểm nổi bật: công suất và năng
suất cao, đợc tự động hoá cao, ít độc hại với công nhân, có tính vạn năng tốt. Không
chỉ sản xuất đợc ống DSF mà còn có thể sản xuất đợc ống PVC 1 lớp có chất lợng và
mỹ thuật hơn hẳn các doanh nghiệp ngoài ngành. Đây chính là các yếu tố tạo nên sức
mạnh cạnh tranh cho Công ty.
Hiện nay, Công ty đang lớn mạnh về mọi mặt, sự lớn mạnh đó của Công
ty VL - XD Bu điện đợc thể hiện qua một số chỉ tiêu cơ bản trong những năm gần
đây.
ST
T
Chỉ tiêu Năm
1998
Năm
1999
Năm
2000
1 Tổng số cán bộ công nhân

viên trong danh sách giá
257 259 259
2 Giá trị tổng sản lợng(theo giá
trị cố định)
79655 92690 96710
3 Tổng doanh thu(triệu đồng) 88885 89450 90106
4 Tổng nộp danh sách(triệu
đồng)
5642 6541 5306
5 Lợi nhuận thực hiện(triệu
đồng)
4288 4012 3753
6 Tỷ suất lợi nhuận/vốn(%) 29 24 26
7 Thu nhập bình quân ngời/
tháng(1000
đ
)
1250 1400 1400
Để đạt đợc kết quả này là do Công ty hoàn thiện công tác khuyến khích ngời
lao động bằng phơng pháp trả lơng theo sản phẩm, đồng thời nhập một số máy móc
thiết bị hiện đại nâng cao năng suất lao động thay thế thiết bị cũ, lạc hậu và tiến hành
16
sắp xếp lại bộ máy quản lý. Việc chuyển đổi cơ cấu và chủng loại mặt hàng đợc thực
hiện hợp lý và các kênh tiêu thụ dần dần đợc hoàn thiện.
II.Một số đặc điểm chủ yếu của Công ty VL - XD Bu điện.
1.Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý.
Bộ máy quản lý của Công ty đợc tổ chức theo hình thức trực tuyến chức năng.
Cơ cấu tổ chức quản lý của Công ty bao gồm: Giám đốc, 3 Phó Giám đốc và 5 Phòng
quản lý nghiệp vụ.
17

Sơ đồ tổ chức của công ty
giám đốc
pgđ
kd tiếp thị
pgđ
kinh tế
pgđ
kĩ thuật
phòng
vật t
phòng
kd tiếp thị
phòng kh
kĩ thuật
phòng kế
toán tài chính
phòng tc
hành chính
xn nhựa
bu điện
xn bê tông
bu điện ii
xn bê tông
bu điện
đơn vị
xây dựng
-Giám đốc: Ngoài việc tổ chức chung, còn trực tiếp phụ trách lĩnh vực tổ chức
cán bộ-lao động và lĩnh vực kế hoạch sản xuất kinh doanh.
-Các Phó giám đốc:Giúp Giám đốc đi sâu quản lý các lĩnh vực chủ yếu.
+Phó giám đốc phụ trách lĩnh vực kinh doanh tiếp thị: Có nhiệm vụ tìm

kiếm thị trờng để nở rộng sản xuất, ký kết các hợp đồng cung ứng vật t, sản phẩm,
các công trình xây dựng trong hoặc ngoài ngành...
+Phó giám đốc phụ trách lĩnh vực kinh tế: Phụ trách toàn bộ hoạt động
sản xuất kinh doanh của Công ty nh: nắm tình hình sản xuất kinh doanh hàng tháng,
18