Đề Tài Tổ chức kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Dụng cụ cắt và đo lường cơ khí.

Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

ỏn tt nghip
T chc kế tốn tập hợp chi
phí sản xuất và tính giá
thành sản phẩm

1


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

Mc Lc
Chng I:.....................................................................................................................................................3
1.1 c dim tổ chức sản xuất của ngành sản xuất công nghiệp................................................................4
1.2 Khái niệm chi phí sản xuất và các cách phân loại chi phí sản xuất chủ yếu..........................................4
1.3. ý nghĩa của cơng tác quản lý chi phí sản xuất trong q trình hoạt động sản xuất kinh doanh..........7
1.4. Giá thành sản phẩm, phân loại giá thành sản phẩm............................................................................7
1.7. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất........................................................................................................10
1.8. Các phương pháp đánh giá sản phẩm đang chế tạo dở dang cuối kỳ................................................24
chương II....................................................................................................................................................36
2.1. Đặc điểm chung của Công ty Dụng cụ cắt và đo lường cơ khí ..........................................................36
2.2. Tình hình thực tế và tổ chức cơng tác kế tốn tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
tại Cơng ty Dụng cụ cắt và đo lường cơ khí...............................................................................................46
Chương III...................................................................................................................................................89
1. Nhận xét, đánh giá chung về cơng tác kế tốn chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở Cơng ty
Dụng cụ cắt và đo lường cơ khí.................................................................................................................89

2. Một số ý kiến đóng góp nhằm hồn thiện cơng tác kế tốn chi phí sản xuất và tính giá thành sản
phẩm tại Công ty Dụng cụ cắt và đo lường cơ khí.....................................................................................91
Kết luận......................................................................................................................................................95
Danh mục tài liệu tham khảo.....................................................................................................................97

2


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

Li núi u

Nn kinh t thị trường với qui luật cạnh tranh gay gắt đòi hỏi các Doanh nghiệp nói
chung và các Doanh nghiệp sản xuất nói riêng phải tự vận động vươn lên tìm chỗ đứng trên
thị trường. Muốn vậy các Doanh nghiệp phải tìm tịi một hướng đi phù hợp cho mình đồng
thời mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất.
Các Doanh nghiệp khơng thể ln bằng lịng với cái mình đã có mà phải liên tục đổi
mới , nâng cao chất lượng và nhất là phải tìm mọi cách tiết kiệm chi phí, hạ giá thành. Bởi vì
chi phi sản xuất và giá thành sản phẩm là những yếu tố quan trọng tác động tới chính sách
về giá bán, kết quả sản xuất kinh doanh và khả năng cạnh tranh của các Doanh nghiệp trong
nền kinh tế thị trường .
Xét trên phạm vi toàn bộ nền kinh tế, hạ giá thành sản phẩm của các Doanh nghiệp
đã góp phần tiết kiệm lao động xã hội, tích luỹ cho nền kinh tế và tăng thu cho ngân sách
Nhà nước .Như vậy, vấn đề hạ giá thành sản phẩm khơng cịn là vấn đề riêng của Doanh
nghiệp mà cịn mang tính xã hội. Hạch tốn chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm có
vai trị đặc biệt trong cơng tác hạch tốn kinh tế của tất cả các Doanh nghiệp .
Trong thời gian thực tập tại Công ty Dụng cụ cắt và đo lường cơ khí, tơi nhận thấy rõ
vai trị và vị trí vơ cùng quan trọng của cơng tác quản lý, cơng tác kế tốn tập hợp chi phí

sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong tồn bộ cơng tác hạch tốn kế tốn tại đơn vị. Do
đó tơi lựa chọn đề tài “Tổ chức kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản
phẩm” tại Cơng ty Dụng cụ cắt và đo lường cơ khí cho báo cáo thực tập tốt nghiệp của
mình.
Nội dung báo cáo thực tập gồm 3 chương:
Chương I: Những vấn đề chung về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm
Chương II: Tình hình thực tế cơng tác kế tốn chi phí sản xuất và tính giá thành sản
phẩm tại Cơng ty Dụng cụ cắt và đo lường cơ khí.
Chương III: Nhận xét và kiến nghị về công tác kế tốn chi phí sản xuất và tính giá
thành sản phẩm của Công ty Dụng cụ cắt và đo lường cơ khí.

Chương I:
Các vấn đề chung về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm.

3


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

1.1 c dim t chc sản xuất của ngành sản xuất công nghiệp.
Nếu tổ chức sản xuất đơn chiếc thì từng sản phẩm, từng cơng việc sản xuất là đối
tượng tính giá thành. Ví dụ trong xí nghiệp đóng tàu biển thì từng con tàu là một đối tượng
tính giá thành.
Nếu Doanh nghiệp tổ chức sản xuất hàng loạt thì từng loại sản phẩm là một đối
tượng tính giá thành. Ví dụ trong xí nghiệp cơ khí sản xuất máy cơng cụ thì từng loại máy
cơng cụ là một đối tượng tính giá thành.
Nếu tổ chức sản xuất nhiều khối lượng lớn thì mỗi loại sản phẩm sản xuất là một đối
tượng tính giá thành.Ví dụ trong xí nghiệp dệt thì đối tượng tính giá thành là từng loại sợi,

vải...

1.2 Khái niệm chi phí sản xuất và các cách phân loại chi phí sản xuất
chủ yếu
1.2.1 Khái niệm chi phí sản xuất
Theo các nhà nghiên cứu kinh tế thế giới: “Mọi hoạt động của con người mà tạo ra
thu nhập là hoạt động sản xuất”, nền sản xuất của một quốc gia bao gồm các ngành sản
xuất ra sản phẩm vật chất và các ngành sản xuất sản phẩm dịch vụ. Trong quá trình hoạt
động sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp phải khai thác và sử dụng các nguồn lao động, vật
tư, tài sản, tiền vốn để thực hiện việc sản xuất, chế tạo sản phẩm cung cấp dịch vụ. Trong
q trình đó, doanh nghiệp phải bỏ ra các chi phí về lao động sống và lao động vật hoá cho
hoạt động sản xuất kinh doanh của mình, chi phí bỏ ra cho hoạt động sản xuất kinh doanh
được gọi là chi phí sản xuất.
Chi phí sản xuất là biểu hiện bằng tiền của tồn bộ hao phí về lao động sống, lao
động vật hố và các chi phí cần thiết khác mà doanh nghiệp chi ra để tiến hành hoạt động
sản xuất kinh doanh trong một thời kỳ.

1.2.2 Các cách phân loại chi phí sản xuất chủ yếu
1.2.2.1 Phân loại chi phí sản xuất theo nội dung tính chất kinh tế của chi phí (yếu tố chi phí)
Theo cách phân loại này, những chi phí sản xuất có nội dung, tính chất kinh tế ban
đầu giống nhau được sắp xếp vào cùng một yếu tố chi phí.
Tồn bộ chi phí sản xuất được chia thành 5 yếu tố chi phí cơ bản sau:

4


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

- Chi phớ nguyờn liu, vật liệu: Bao gồm toàn bộ giá trị của các loại nguyên liệu vật
liệu chính, vật liệu phụ, nhiên liệu, phụ tùng thay thế, công cụ dụng cụ xuất dùng cho sản
xuất kinh doanh trong kỳ báo cáo.
- Chi phí nhân cơng : bao gồm tồn bộ chi phí trả cho người lao động về tiền lương,
tiền công, các khoản phụ cấp trơ cấp có tính chất lương trong kỳ báo cáo, các khoản trích
theo lương (KPCĐ, BHXH, BHYT).
- Chi phí khấu hao TSCĐ : bao gồm tồn bộ chi phí khấu hao tồn bộ TSCĐ của
doanh nghiệp dùng trong sản xuất kinh doanh kỳ báo cáo.
- Chi phí dịch vụ mua ngoài : bao gồm toàn bộ số tiền doanh nghiệp chi trả về các
loại dịch vụ mua ngoài như : tiền điện, tiền nước...phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp.
- Chi phí khác bằng tiền : bao gồm các chi phí sản xuất kinh doanh chưa được phản
ánh ở các chỉ tiêu trên, đã chi bằng tiền trong kỳ báo cáo như tiếp khách, hội họp, thuê
quảng cáo...
Phân loại chi phí sản xuất theo nội dung, tính chất kinh tế có tác dụng:
- Trong phạm vi doanh nghiệp : phục vụ quản lý chi phí sản xuất, đánh giá tình hình
thực hiện dự tốn CPSX, làm căn cứ để lập báo cáo CPSX theo yếu tố, lập kế hoạch cung
ứng vật tư, tiền vốn sử dụng lao động cho kỳ sau.
- Trong phạm vi toàn bộ nền kinh tế : cung cấp tài liệu để tính tốn thu nhập quốc
dân do có sự tách biệt giữa hao phí lao động vật hố và chi phí lao động sống.
1.2.2.2 Phân loại chi phí sản xuất theo mục đích và cơng dụng của chi phí (khoản mục chi
phí)
Tồn bộ chi phí sản xuất phát sinh trong kỳ được chia thành 3 khoản mục chi phí
sau:
- Khoản mục chi phí nguyên liệu vật liệu trực tiếp : bao gồm các loại chi phí về
nguyên vật liệu chính, vật liệu phụ, nhiên liệu sử dụng trực tiếp vào sản xuất, chế tạo sản
phẩm.
- Khoản mục chi phí nhân cơng trực tiếp : bao gồm chi phí về tiền lương, phụ cấp
phải trả, các khoản trích KPCĐ,BHXH,BHYT trên tiền lương của công nhân trực tiếp sản
xuất theo quy định.

5


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

- Khon mc chi phớ sản xuất chung : gồm những khoản chi phí phát sinh tại bộ phận
sản xuất (phân xưởng, đội, trại sản xuất...).
Khoản mục chi phí sản chung gồm các nội dung kinh tế sau :
+ Chi phí nhân viên phân xưởng : gồm các khoản tiền lương, các khoản phụ cấp, các
khoản trích theo lương, tiền ăn ca của nhân viên quản lý phân xưởng, đội, bộ phận sản xuất.
+ Chi phí vật liệu: gồm những chi phí vật liệu dùng chung cho phân xưởng như vật
liệu dùng để sửa chữa, bảo dưỡng TSCĐ, dùng cho công tác quản lý tại phân xưởng.
+ Chi phí dụng cụ sản xuất: gồm những chi phí về cơng cụ dụng cụ xuất dùng cho
hoạt động quản lý của phân xưởng như khuôn mẫu, dụng cụ gá lắp, dụng cụ cầm tay...
+ Chi phí khấu hao TSCĐ: gồm tồn bộ số tiền trích khấu hao TSCĐ sử dụng trong
phân xưởng như máy móc thiết bị sản xuất, phương tiện vận tải, truyền dẫn, nhà xưởng...
+ Chi phí dịch vụ mua ngồi: Là các khoản dịch vụ mua ngoài, thuê ngoài để sử dụng
cho nhu cầu sản xuất chung ở phân xưởng sản xuất như: chi phí điện, nước, điện thoại...
+ Chi phí bằng tiền khác: gồm các chi phí bằng tiền ngồi các khoản đã kể trên.
Phân loại chi phí sản xuất theo mục đích và cơng dụng của chi phí có tác dụng phục
vụ cho việc quản lý chi phí theo định mức, cung cấp số liệu cho cơng tác tính gía thành sản
xuất sản phẩm, phân tích tình hình thực hiện kế hoạch giá thành.
1.2.2.3 Phân loại chi phí sản xuất theo mối quan hệ giữa chi phí sản xuất với khối lượng sản
phẩm, lao vụ sản xuất trong kỳ.
Theo cách phân loại này, chi phí sản xuất chia thành hai loại:
- Chi phí biến đổi ( biến phí ): Là những chi phí có sự thay đổi về lượng tương quan tỉ
lệ thuận với sự thay đổi của khối lượng sản phẩm sản xuất trong kỳ như : chi phí nguyên liệu

vật liệu trực tiếp, chi phí nhân cơng trực tiếp...
- Chi phí cố định (định phí) : là những chi phí khơng thay đổi về tổng số khi có sự
thay đổi khối lượng sản phẩm sản xuất trong mức độ nhất định.
Cách phân loại này có tác dụng lớn trong cơng tác quản trị kinh doanh, phân tích
điểm hồ vốn và phục vụ cho việc ra quyết định quản lý cần thiết để hạ giá thành sản phẩm,
tăng hiệu quả kinh doanh.

6


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

Ngoi ra cũn cú cỏc cách phân loại chi phí sản xuất theo phương pháp tập hợp chi
phí và mối quan hệ với đối tượng chịu chi phí; phân loại chi phí theo nội dung cấu thành chi
phí.

1.3. ý nghĩa của cơng tác quản lý chi phí sản xuất trong q trình hoạt
động sản xuất kinh doanh
Chi phí sản xuất có ý nghĩa quan trọng gắn liền với quá trình hoạt động sản xuất kinh
doanh của các Doanh nghiệp. Việc tập hợp chi phí sản xuất thực chất là sử dụng hợp lý, tiết
kiệm các loại tài sản, vật tư lao động, tiền vốn của Doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh.
Mặt khác chi phí sản xuất là cơ sở để tính giá thành sản phẩm, lao vụ dịch vụ hoàn thành
nên việc quản lý chặt chẽ chi phí sản xuất góp phần hạ giá thành sản phẩm. Ngược lại, nếu
công tác quản lý chi phí sản xuất trong hoạt động sản xuất kinh doanh khơng chặt chẽ chi
phí sản xuất sản phẩm nhiều sẽ làm cho giá thành sản phẩm đội lên cao.

1.4. Giá thành sản phẩm, phân loại giá thành sản phẩm
1.4.1 Khái niệm giá thành sản phẩm

Giá thành sản xuất của sản phẩm, dịch vụ là chi phí sản xuất tính cho một khối lượng
hoặc một đơn vị sản phẩm, công việc, lao vụ do doanh nghiệp sản xuất đã hoàn thành trong
điều kiện cơng suất bình thường.
Giá thành sản phẩm là một chỉ tiêu kinh tế tổng hợp , phản ánh chất lượng sản xuất,
là căn cứ quan trọng để xác định giá bán và xác định hiệu quả kinh tế của hoạt động sản
xuất.
1.4.2. Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành
Giữa chi phí sản xuất kinh doanh và giá thành sản phẩm có mối quan hệ chặt chẽ
biện chứng với nhau, vừa là tiền đề của nhau vừa là kết quả của nhau.
Xét về bản chất : chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm là hai khái niệm giống
nhau : chúng đều là hao phí về lao động sống và các chỉ tiêu khác của doanh nghiệp được
biểu hiện bằng tiền.
Xét về nội dung : chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm là hai mặt của q trình sản
xuất và có mối quan hệ chặt chẽ với nhau.
Tuy nhiên giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm cũng có sự khác nhau :
Về phạm vi : chi phí sản xuất ln gắn với thời kỳ phát sinh chi phí, cịn giá thành lại
gắn với khối lượng sản phẩm dịch vụ đã hoàn thành.
7


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

Chi phớ sn xut v giá thành sản phẩm có thể khác nhau về lượng do đó có sự
chênh lệch về trị giá sản phẩm sản xuất dở dang đầu kỳ hoặc cuối kỳ.

Giá thành
sản phẩm

Trị giá sản
=

phẩm dở
dang đầu

Chí phí sản xuất
+

phát sinh trong
kỳ

Trị giá sản
-

phẩm dở
dang cuối kỳ

Chi phí
-

loại trừ

kỳ

Chi phí sản xuất là căn cứ để xác định giá thành còn giá thành là cơ sở xác định giá bán . Vì
vậy trong điều kiện giá bán khơng thay đổi thì việc giảm giá thành sẽ làm tăng lợi nhuận . Do
đó phấn đấu tiết kiệm chi phí, hạ thấp giá thành là nhiệm vụ quan trọng và thường xuyên
của công tác quản lý kinh tế.
1.4.3. Phân loại giá thành sản phẩm

Dựa vào tiêu thức khác nhau ta phân tích các loại giá thành khác nhau.
1.4.3.1. Phân loại giá thành sản phẩm theo thời gian và cơ sở số liệu tính giá thành
Theo cách phân loại này, giá thành sản phẩm được chia thành 3 loại:
- Giá thành kế hoạch : là giá thành được tính trên cơ sở chi phí sản xuất kế hoạch và
sản lượng kế hoạch. Giá thành kế hoạch là mục tiêu phấn đấu của doanh nghiệp, là căn cứ
để phân tích tình hình thực hiện kế hoạch giá thành.
- Giá thành định mức : là giá thành được tính trên cơ sở các định mức chi phí sản
xuất hiện hành và chỉ tính cho một đơn vị sản phẩm.
Giá thành định mức là công cụ quản lý định mức của doanh nghiệp, là thước đo
chính xác để đánh giá kết quả sử dụng tài sản, vật tư lao động nhằm nâng cao hiệu quả sản
xuất kinh doanh.
- Giá thành thực tế : là giá thành được xác định sau khi đã hoàn thành việc sản xuất
sản phẩm, dịch vụ.
Giá thành thực tế là chỉ tiêu kinh tế tổng hợp để xác định kết quả hoạt động sản xuất
kinh doanh của doanh nghiệp.
1.4.3.2.Phân loại giá thành theo phạm vi tính tốn

8


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

- Giỏ thnh sn xut (giá thành cơng xưởng) : bao gồm chi phí ngun vật liệu trực
tiếp, chi phí nhân cơng trực tiếp, chi phí sản xuất chung tính cho sản phẩm, cơng việc lao vụ
hoàn thành.
Giá thành sản xuất được sử dụng để ghi sổ kế toán thành phẩm nhập kho hoặc giao
cho khách hàng và là căn cứ để doanh nghiệp tính giá vốn hàng bán, tính lãi gộp.
- Giá thành tồn bộ : bao gồm giá thành sản xuất và chi phí bán hàng, chi phí quản lý

doanh nghiệp tính cho sản phẩm đó.
Giá thành tồn bộ là căn cứ để xác định kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp.
Giá thành tồn
bộ

=

Giá thành sản
xuất

+

Chi phí bán
hàng

+

Chi

phí quản lý

doanh nghiệp

1.5. Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất, đối tượng tính giá thành sản phẩm
1.5.1. Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất
Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất là phạm vi, giới hạn mà chi phí sản xuất cần
phải tập hợp nhằm để kiểm tra, giám sát chi phí sản xuất và phục vụ cơng tác tính giá thành
sản phẩm.
Thực chất của việc xác định đối tượng tập hợp chi phí sản xuất là xác định nơi phát

sinh chi phí và đối tượng chịu chi phí.
Xác định đối tượng tập hợp chi phí sản xuất là khâu đầu tiên cần thiết của cơng tác
kế tốn chi phí sản xuất.
Việc xác định đối tượng tập hợp chi phí sản xuất trong các doanh nghiệp phải dựa
vào căn cứ sau:
- Đặc điểm và cơng dụng của chi phí trong quá trình sản xuất.
- Đặc điểm cơ cấu tổ chức sản xuất của doanh nghiệp.
- Quy trình cơng nghệ sản xuất , chế tạo sản phẩm.
- Đặc điểm của sản phẩm (đặc tính kỹ thuật, đặc điểm sử dụng, đặc điểm thương
phẩm...).
- Yêu cầu và trình độ quản lý sản xuất kinh doanh.

9


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

1.5.2. i tng tớnh giỏ thành sản phẩm
Đối tượng tính giá thành là các loại sản phẩm dịch vụ do doanh nghiệp sản xuất ra,
cần phải tính được tổng giá thành và giá thành đơn vị.
Xác định đối tượng tính giá thành là cơng việc cần thiết để kế tốn tổ chức các thẻ
(bảng) tính giá thành, lựa chọn phương pháp tính giá thành thích hợp và tiến hành tính giá
thành.
Căn cứ để xác định đối tượng tính giá thành là : đặc điểm tổ chức sản xuất, quy trình
cơng nghệ sản xuất sản phẩm, yêu cầu và trình độ quản lý của doanh nghiệp.
Việc xác định đúng đắn đối tượng tập hợp chi phí sản xuất để cung cấp số liệu cho
việc tính giá thành theo từng đối tượng tính giá thành trong doanh nghiệp.
Mối quan hệ giữa đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất và đối tượng tính giá

thành ở mỗi doanh nghiệp cụ thể sẽ quyết định việc lựa chọn phương pháp tính giá thành ở
doanh nghiệp và kỹ thuật tính giá thành ở doanh nghiệp.

1.6. Nhiệm vụ kế tốn chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
- Căn cứ vào đặc điểm quy trình cơng nghệ, đặc điểm tổ chức sản xuất sản phẩm
của doanh nghiệp để xác định đối tượng tập hợp chi phí sản xuất và đối tượng tính giá
thành.
-Tổ chức tập hợp và phân bổ từng loại chi phí sản xuất theo đúng đối tượng tập hợp
chi phí sản xuất và phương pháp thích hợp đối với từng loại chi phí, tập hợp chi phí theo
khoản mục chi phí và theo yếu tố chi phí quy định.
-Tổ chức vận dụng các tài khoản kế tốn để hạch tốn chi phí sản xuất và giá thành
sản phẩm phù hợp với phương pháp hàng tồn kho mà doanh nghiệp đã lựa chọn.
- Định kỳ cung cấp các báo cáo về chi phí sản xuất và tính giá thành cho các cấp
quản lý doanh nghiệp, tiến hành phân tích tình hình thực hiện các định mức và dự tốn chi
phí, phân tích tình hình thực hiện kế hoạch giá thành và kế hoạch hạ giá thành sản phẩm.
Phát hiện khả năng tiềm tàng, đề xuất các biện pháp để giảm chi phí, hạ giá thành sản
phẩm.

1.7. Kế tốn tập hợp chi phí sản xuất
1.7.1. Tài khoản kế tốn chủ yếu sử dụng
1.7.1.1.TK621-Chi phí ngun liệu vật liệu trực tiếp

10


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

Ti khon ny dựng phản ánh chi phí nguyên vật liệu sử dụng trực tiếp cho hoạt

động sản xuất sản phẩm, dịch vụ của các ngành công nghiệp, xây lắp,nông lâm, ngư
nghiệp...
Kết cấu và nội dung của TK621
Bên Nợ : Trị giá thực tế nguyên liệu vật liệu xuất dùng trực tiếp cho hoạt động sản
xuất sản phẩm, hoặc thực hiện dịch vụ trong kỳ hạch tốn.
Bên Có : -Trị giá ngun liệu, vật liệu sử dụng khơng hết nhập kho.
- Chi phí NL,VL trực tiếp phát sinh trên mức bình thường được kết chuyển vào
TK632- Giá vốn hàng bán.
- Kết chuyển chi phí NL,VL trực tiếp phát sinh ở mức bình thường vào bên Nợ
TK154- Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang (hoặc bên Nợ TK631-Giá thành sản xuất).
TK621 khơng có sốdư cuối kỳ và phản ánh chi tiết cho từng đối tượng tập hợp chi
phí.
Trình tự hạch tốn chi phí ngun vật liệu trực tiếp :
(1) Căn cứ vào các phiếu xuất kho NL,VL, phiếu báo vật liệu còn lại cuối kỳ trước để
lại sử dụng cho kỳ này hoặc kết quả kiểm kê NL,VL còn lại cuối kỳ để xác định trị giá thực tế
NL,VL sử dụng trực tiếp cho sản xuất sản phẩm (kế toán hàng tồn kho theo phương pháp
KKĐK ), kế toán ghi sổ :
Nợ TK 621 - Chi phí NL,VL trực tiếp
( Chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Có TK 152 - Ngun liệu ,vật liệu (Phương pháp KKTX)
Có TK 611 - Mua hàng

( Phương pháp KKĐK)

(2) Trường hợp mua NL,VL sử dụng ngay cho sản xuất
Nợ TK 621 - Chi phí NL,VL trực tiếp
( chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Nợ TK 133 - thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có)
Có TK 111, 112, 331

11


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

(3.1) Trng hp NL,VL cũn lại cuối kỳ không sử dụng hết, nhưng để lại ở bộ phận
sản xuất. Cuối kỳ, kế toán ghi giảm chi phí NL,VL trực tiếp kỳ này bằng bút tốn đỏ.
Nợ TK 621- Chi phí NL,VL trực tiếp (xxx)
( Chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Có TK 152 - Nguyên liệu, vật liệu (xxx)
(3.2) Đầu kỳ kế toán sau, kế tốn ghi tăng chi phí Nl,VL trực tiếp
Nợ TK 621 - Chi phí NL,Vl trực tiếp
( Chi tiết theo từng đối tượng tập hợp chi phí)
CóTK 152 - nguyên liệu ,vật liệu
(4)Cuối kỳ, trị giá NL,VL sử dụng khơng hết nhập lại kho( nếu có)
Nợ TK 152 - Ngun liệu ,vật liệu
Có TK 621 - Chi phí NL,Vl trực tiếp
( Chi tiết theo từng đối tượng tập hợp chi phí)
(5) Cuối kỳ, kế tốn kết chuyển hoặc phân bổ chi phí NL,VL trực tiếp tính vào chi phí
sản xuất sản phẩm hoặc chi phí sản xuất kinh doanh:
Nợ Tk 154 - CPSXKDDD ( PPKKTX - theo mức bình thường)
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Nợ TK 631- Giá thành sản xuất ( PP KKĐK)
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Nợ TK 632- giá vốn hàng bán( số vượt trên mức bình thường)
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Có TK 621 - Chi phí NL,VL trực tiếp
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)

Sơ đồ kế tốn tổng hợp CP NL, VL trực tiếp

12


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

TK611

TK621
(1)

TK154(631)
(5)

TK152

TK632

(2)

(3.2)
(4)

(3.1)
TK111,112,331
(2)

TK133

1.7.1.2. TK 622 - Chi phí nhân cơng trực tiếp
Tài khoản này được dùng để phản ánh chi phí lao động trực tiếp tham gia vào quá
trình hoạt động sản xuất kinh doanh trong các ngành công nghiệp, nông lâm, ngư nghiệp,
XDCB, dịch vụ.
Kết cấu và nội dung
Bên Nợ: Chi phí nhân cơng trực tiếp tham gia vào q trình sản xuất sản phẩm
Bên có: -CP NCTT trên mức bình thường được kết chuyển vào TK 632.
-Kết chuyển CP NCTT ở mức bình thường vào bên Nợ TK 154 (hoặc bên Nợ TK
631) để tính giá thành của sản phẩm, dịch vụ.
TK 622 khơng có số dư cuối kỳ và được mở chi tiết cho từng đối tượng chịu chi phí.
Phương pháp kế tốn các nghiệp vụ kinh tế chủ yếu:
(1) Số tiền lương, phụ cấp lương và các khoản khác có tính chất lương, tiền ăn ca
phải trả cho lao động trực tiếp sản xuất sản phẩm trong kỳ.
Nợ TK 622 - Chi phí nhân công trực tiếp

13


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

(chi tit theo i tng tập hợp chi phí)
Có TK 334 - Phải trả cơng nhân viên
(2)Trích BHXH, BHYT, KPCĐ theo lương của cơng nhân trực tiếp sản xuất, tính vào
chi phí sản xuất
Nợ TK 622 - Chi phí nhân cơng trực tiếp

(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Có TK 338- Phải trả, phải nộp khác
(Chi tiết TK 3382- KPCĐ, TK 3383- BHXH; TK 3384- BHYT)
(3)Tính trước tiền lương nghỉ phép của cơng nhân sản xuất
Nợ TK 622- Chi phí NCTT
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Có TK 335 - Chi phí phải trả
(4)Cuối kỳ kết chuyển hoặc phân bổ chi phí nhân cơng trực tiếp cho các đối tượng sử
dụng lao động.
Nợ TK 154 - Chi phí SXKD dd (PP KKTX - theo mức bình thường)
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Nợ TK 631- Giá thành sản xuất (PP KKĐK- Theo mức bình thường)
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Nợ TK 632 - Giá vốn hàng bán (số vượt trên mức bình thường)
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Có TK622 - Chi phí NCTT
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)

14


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

S k toỏn tng hợp chi phí nhân cơng trực tiếp
TK334

TK622
(1)

TK154(631)
(4)

TK335

(2)

TK632

TK338
(3)

1.7.1.3. TK 627 - Chi phí sản xuất chung
Tài khoản này dùng để phản ánh những chi phí phục vụ sản xuất, kinh doanh chung
phát sinh ở phân xưởng, bộ phận sản xuất, đội, công trường...
Kết cấu và nội dung
Bên Nợ: - Các chi phí sản xuất chung phát sinh trong kỳ.
Bên Có; - Các khoản ghi giảm chi phí sản xuất chung.
- Chi phí sản xuất chung cố định phát sinh ở mức bình thường và chi phí sản xuất
chung biến đổi được kết chuyển vào TK 154- Chiphí SXKD dd (TK 631- Giá thành sản xuất)
- Chi phi sản xuất chung cố định phát sinh trên mức bình thường được kết chuyển
vào TK 632- Giá vốn hàng bán.
TK 627- chi phí sản xuất chung khong có số dư cuối kỳ
TK 627 có 6 TK cấp II : 6271- Chi phí nhân viên phân xưởng
6272- Chi phí vật liệu
6273- Chi phí dụng cụ sản xuất.
15

Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

6274- Chi phớ khu hao TSCĐ
6277- Chi phí dịch vụ mua ngồi.
6278- Chi phí khác bằng tiền.
Phương pháp kế toán các nghiệp vụ kinh tế chủ yếu:
(1) Tiền lương (tiền công) và các khoản phụ cấp có tính chất lương, tiền ăn ca giữa
phải trả cho nhân viên phân xưởng:
Nợ TK 627 (6271) - Chi phí nhân viên phân xưởng
Có TK 334- Phải trả cơng nhân viên
(2) Các khoản trích theo tiền lương phải trả cho nhân viên phân xưởng tính vào chi
phí sản xuất:
Nợ TK 627 (6271)- Chi phí nhân viên phân xưởng
Có TK 338 - Phải trả, phải nộp khác (3382, 3383, 3384)
(3) Trị giá thực tế NL,VL xuất dùng cho quản lý, phục vụ sản xuất ở phân xưởng:
Nợ TK 627 (6272) - Chi phí vật liệu
Có TK 152 - Ngun liệu, vật liệu
(4) Trị giá công cụ dụng cụ sử dụng trong phân xưởng
Nợ TK 627 (6273) - Chi phí dụng cụ sản xuất
Có TK 153- Trị giá CCDC xuất kho có giá trị khơng lớn
Có TK 142 (1421), 242 - Phân bổ giá trị CCDC có giá trị lớn.
(5) Trích khấu hao TSCĐ dùng cho sản xuất và quản lý phân xưởng.
Nợ TK 627 (6274) - Chi phí khấu hao TSCĐ
Có TK 214 - Khấu hao TSCĐ
(6) Chi phí dịch vụ mua ngoài phục vụ cho hoạt động tại phân xưởng, bộ phận sản
xuất.
Nợ TK 627 (6277) - Chi phí dịch vụ mua ngoài
Nợ TK 133 - Thuế GTGT dược khấu trừ (nếu có)

16


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

Cú TK 111, 112, 331....
(7) Các khoản chi bằng tiền khác dùng cho hoạt động sản xuất tại phân xưởng, bộ
phận sản xuất.
Nợ TK 627 (6278) - Chi phí bằng tiền khác
Có TK 111, 112, 141 : Tổng giá thanh toán
(8) Các khoản ghi giảm chi phí sản xuất chung phát sinh
Nợ TK 111, 112, 138
Có TK 627- Chi phí sản xuất chung
(9) Cuối kỳ kết chuyển hoặc phân bổ chi phí sản xuất chung cho các đối tượng tập
hợp chi phí
Nợ TK 154- Chi phí SXKD dd (PP KKTX - CP SXC cố định theo mức bình thường và
CP SXC biến đổi)
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Nợ TK 631- Giá thành sản xuất (PP KKĐK- CP SCX cố định theo mức bình thường
và CP SXC biến đổi)
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Nợ TK 632- Giá vốn hàng bán (CPSXC cố định vượt trên mức bình thường)
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Có TK 627- Chi phí sản xuất chung

17

Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

S k toỏn tng hợp chi phí sản xuất chung

TK334

TK627
(1)

TK111,112,138
(1)

TK338

TK632
(2)

(9)

TK152
(3)

TK154(631)

TK153,142
(4)

TK214
(5)

TK331,335
(6)
TK133
TK111,112,1411
(7)

18


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

1.7.1.4. TK 154- Chi phớ sản xuất kinh doanh dở dang
Tài khoản này dùng để tập hợp chi phí sản xuất kinh doanh phục vụ cho việc tính giá
thành sản phẩm, dịch vụ ở doanh nghiệp áp dụng hạch toán hàng tồn kho theo phương
pháp kê khai thường xuyên.
Kết cấu và nội dung TK 154
Bên Nợ: Tập hợp chi phí NL,VL trực tiếp, chi phí nhân cơng trực tiếp, chi phí sản xuất
chung phát sinh trong kỳ liên quan đến sản xuất sản phẩm, dịch vụ.
Bên Có:
- Trị giá phế liệu thu hồi, trị giá sản phẩm hỏng không sửa chữa được.
- Trị giá nguyên vật liệu, hàng hố gia cơng xong nhập lại kho.
- Giá thành sản xuất thực tế của sản phẩm đã chế tạo xong nhập lại kho hoặc
chuyển đi bán.
- Chi phí thực tế của khối lượng dịch vụ đã hồn thành cung cấp cho khách hàng.
Số dư : Chi phí sản xuất kinh doanh còn dở dang cuối kỳ.

TK 154 được mở chi tiết cho từng đối tượng tập hợp chi phí sản xuất.
1.7.2. Phương pháp kế tốn tập hợp chi phí sản xuất
1.7.2.1. Kế tốn tổng hợp chi phí sản xuất toàn doanh nghiệp theo phương pháp kê khai
thường xun.
Phương pháp kế tốn tổng hợp CPSX tồn doanh nghiệp theo phương pháp kê khai
thường xuyên
( 1 ) Cuối kỳ , kế tốn kết chuyển chi phí NL,VL trực tiếp theo từng đối tượng tập
hợp chi phí .
Nợ TK 154 - Chi phí SXKD dở dang
Chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí
( chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí )
Có TK 621 - Chi phí NL,VL trực tiếp.
( chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)

19


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

(2) Cui k, k toỏn kết chuyển chi phí nhân cơng trực tiếp theo từng đối tượng tập
hợp chi phí
Nợ TK 154 - Chi phí SXKD dở dang .
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Có TK 622 - Chi phí nhân cơng trực tiếp
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
(1)

Cuối kỳ, kế tốn kết chuyển và phân bổ chi phí sản xuất chung cho từng đối

tượng tập hợp chi phí có liên quan
Nợ TK 154 - Chi phí SXKD dở dang
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Có TK 627- chi phí sản xuất chung
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
(2)

Trị giá sản phẩm hỏng khơng sửa chữa được, người gây ra thiệt hại sản

phẩm hỏng phải bồi thường
Nợ TK 138 (1388) ,334
Có TK 154- Chi phí SXKD dở dang
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
(3)

Trị giá phế liệu thu hồi của sản phẩm hỏng

Nợ TK 152- Ngun liệu, vật liệu
Có TK 154- Chi phí SXKD dở dang
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
(4)

Sản phẩm sản xuất xong, nhập kho thành phẩm, chuyển giao thẳng cho

người mua hàng
Nợ TK 155,157,632
Có TK 154- Chi phí SXKD dở dang
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)

20


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

S k toỏn tng hợp chi phí sản xuất tồn doanh nghiệp
(Phương pháp kê khai thường xun )
TK621

TK154
(1)

TK138
(4)

TK622

TK152
(2)

(5)

TK627
(3)

(6)

TK155,157,632

1.7.2.2. Kế tốn tổng hợp chi phí sản xuất toàn doanh nghiệp theo phương pháp kiểm kê
định kỳ
Theo phương pháp này : các chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân cơng trực
tiếp được hạch toán tương tự phương pháp kê khai thường xuyên cuối kỳ khơng kết chuyển
sang TK 154- Chi phí SXKD dở dang mà kết chuyển sang TK 631- Giá thành sản xuất; từ đó
tổng hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm hoàn thành trên toàn doanh nghiệp trong kỳ.
Tài khoản sử dụng : TK631- Giá thành sản xuất
Kết cấu và nội dung :
Bên Nợ: -Giá trị sản phẩm dở dang đầu kỳ.
-

chi phí sản xuất thực tế phát sinh trong kỳ.

21


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

Bờn Cú: - Giỏ tr sản dở dang cuối kỳ kết chuyển vào TK 154.
- Giá thành sản phẩm đã bán, dịch vụ hoàn thành kết chuyển vào TK 632- Giá vốn
hàng bán.
TK 631 không có số dư cuối kỳ và được chi tiết cho từng đối tượng tập hợp chi phí.
Phương pháp kế tốn một số nghiệp vụ cơ bản:
(1) Kết chuyển trị giá sản phẩm dở dang đầu kỳ
Nợ TK 631- Giá thành sản xuất
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Có TK 154- Chi phí SXKD dở dang

(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
(2) Cuối kỳ kết chuyển chi phí NL,VL trực tiếp thực tế phát sinh trong kỳ cho các đối
tượng chịu chi phí
Nợ TK 631- Giá thành sản xuất
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Có TK 621- Chi phí NL,VL trực tiếp
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
(3) Cuối kỳ kết chuyển chi phí nhân cơng trực tiếp cho các đối tượng chịu chi phí
Nợ TK 631- Giá thành sản xuất
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Có TK 622- Chi phí nhân công trực tiếp
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
(4) Cuối kỳ kế tốn kết chuyển hoặc phân bổ chi phí sản xuất chung để tính giá thành
sản xuất sản phẩm, dịch vụ
Nợ TK 631- Giá thành sản xuất
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Có TK 627- chi phí sản xuất chung

22


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

(5) Trng hp phỏt sinh sản phẩm hỏng không sửa chữa được, căn cứ vào quyết
định xử lý của cấp có thẩm quyền, kế tốn ghi
Nợ TK 611- Mua hàng

Phế liệu thu hồi

Nợ TK 138- Phải thu khác

Bồi thường vật chất phải thu hồi

Nợ TK 811- Chi phí khác

Tính vào chi phí khác

Có Tk 631- Giá thành sản xuất
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
(6) Cuối kỳ tiến hành kiểm kê và đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ, kế toán ghi sổ:
Nợ TK 154- Chi phí SXKD dở dang
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
Có TK 631- Giá thành sản xuất
(chi tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
(7) Giá thành sản xuất thực tế sản phẩm, công việc đã hoàn thành trong kỳ
Nợ TK 632- Giá vốn hàng bán
Có Tk 631- Giá thành sản xuất
(chi TK154
tiết theo đối tượng tập hợp chi phí)
TK631

TK154

Sơ đồ kế tốn (1)
tổng hợp chi phí sản xuất tồn doanh nghiệp
(6)

(Phương pháp kiểm kê định kỳ)

TK621

TK611
(2)

TK622

TK138,811
(3)

(5)

TK632

TK627
(4)
(7)

TK157

23


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

1.8. Cỏc phng phỏp ỏnh giá sản phẩm đang chế tạo dở dang cuối kỳ
Sản phẩm dở dang là những sản phẩm đang trong quá trình sản xuất chế biến, đang
nằm trên dây chuyền cơng nghệ hoặc đang hồn thành một vài quy trình chế biến nhưng

vẫn cịn phải gia cơng tiếp mới trở thành thành phẩm.
Để đánh giá sản phẩm chính xác trước hết phải tổ chức kiểm kê chính xác khối
lượng sản phẩm làm dở thực tế đồng thời xác định được mức độ hoàn thành của sản phẩm
làm dở. Các doanh nghiệp sản xuất thường áp dụng một trong các phương pháp sau:
1.8.1. Đánh giá sản phẩm dở dang theo chi phí nguyên vật liệu trực tiếp.
-Điều kiện áp dụng : phương pháp này áp dụng thích hợp với trường hợp chi phí
nguyên vật liệu chính được bỏ hết một lần ngay từ đầu trong q trình sản xuất ; chi phí vật
liệu chiếm tỷ trọng lớn.
-Theo phương pháp này, chi phí cho sản phẩm dở cuối kỳ chỉ tính phần chi phí
ngun vật liệu trực tiếp hoặc vật liệu chính, cịn các chi phí khác tính vào giá thành sản
phẩm hồn thành.
Cơng thức tính:

DĐK + Cn
× QD

DCK =
QSP + QD

Trong đó: - DĐK ; DCK : Chi phí sản xuất của sản phẩm dở dang đầu kỳ và cuối kỳ.

24


Báo cáo tốt nghiệp

Trần Thu Huyền

- Cn : Chi phớ nguyên vật liệu trực tiếp phát sinh trong kỳ
- QSP ; QD : Sản lượng sản phẩm hoàn thành và sản lượng sản phẩm dở dang cuối

kỳ.
-Phương pháp này có ưu điểm là tính tốn đơn giản nhưng lại khơng chính xác nên
chỉ áp dụng thích hợp với những doanh nghiệp mà chi phí nguyên vật liệu trực tiếp chiếm tỷ
trọng lớn trong giá thành sản phẩm , số lượng sản phẩm dở dang cuối kỳ ít, ổn định.

25