Bai 26 Cau tran thuat

Bài tập trắc nghiệm
Câu 1. Thành phần chính của câu là gì?
A. Là những thành phần khơng bắt buộc
phải có mặt trong câu.
B. Là những thành phần được thêm vào
để câu thêm rõ.
C.
C Là những thành phần bắt buộc phải có
mặt để câu có cấu tạo hồn chỉnh và
diễn đạt được một ý trọn vẹn.
D. Là những thành phần có thể có hoặc
khơng cần thiết có ở trong câu.


Câu 2. Thành phần chính của câu gồm những
thành phần nào?
A. Thành phần trạng ngữ, chủ ngữ.
B Thành phần chủ ngữ, vị ngữ.
B.
C. Thành phần trạng ngữ, vị ngữ.
D. Thành phần trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ


Câu 3. Chủ ngữ ở câu nào sau đây khôngcấu
tạo là danh từ, cụm danh từ?
A. Hương là một bạn gái chăm ngoan.

B. Bà tôi đã già đi nhiều rồi.
C. Mùa xuân mong ước đã đến.
DD. Đi học là hạnh phúc của trẻ em.

Câu 4. Vị ngữ trong câu nào sau đây có cấu
tạo là cụm tính từ?
A. Hương là một bạn gái chăm ngoan.

B.
B Bà tôi đã già đi nhiều rồi.
C. Mùa xuân mong ước đã đến.
D. Đi học là hạnh phúc của trẻ em.


Câu 5. trong câu “Mùa xuân mong ước đã
đến. ” có cấu tạo mấy chủ ngữ và vị ngữ?

A. Một chủ ngữ và một vị ngữ
A

B. Hai chủ ngữ và một vị ngữ
C. Hai chủ ngữ và hai vị ngữ
D. Hai chủ ngữ và ba vị ngữ



(1)

Chưa nghe hết câu, tơi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài.

(2)
(3)Rồi

với(4)điệu bộ khinh khỉnh, tôi mắng:
(5)
(6)
- Hức! Thông nghách sang nhà ta? Dễ (7)
nghe nhỉ!
Chú
mày hôi như cú mèo thế này, ta(8)
nào chịu được.
Thôi, im cái
điệu
Đào tổ nơng thì cho chết!
(9) hát mưa dầm sùi sụt ấy đi.
Tơi về khơng một chút bận tâm.
(Tơ Hồi)


Các câu trong đoạn văn
Câu 1: Chưa nghe hết câu, tơi đã hếch răng lên, xì
một hơi rõ dài.
Câu 2: Rồi, với một bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng.
Câu 3: Hức!
Câu 4: Thơng ngách sang nhà ta?

Mục đích nói
Kể
Tả, kể
Bộc lộ cảm xúc

Câu 5: Dễ nghe nhỉ!

Hỏi
Bộc lộ cảm xúc

Câu 6: Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào
chịu được.

Nêu ý kiến

Câu 7: Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi.

Yêu cầu, ra lệnh

Câu 8: Đào tổ nơng thì cho chết!
Câu 9: Tơi về, khơng một chút bận tâm.

Bộc lộ cảm xúc
Kể và nêu ý kiến


Mục đích nói
Các câu trong đoạn văn
Câu 1: Chưa nghe hết câu, tơi đã hếch răng lên, xì
một hơi rõ dài.

Mục đích nói

Kể

Kiểu câu

Câu trần thuật

Câu 2: Rồi, với một bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng. Tả, kể
Câu trần thuật
Câu 3: Hức!
Bộc lộ cảm xúc Câu cảm thán
Câu 4: Thông ngách sang nhà ta?
Câu 5: Dễ nghe nhỉ!
Câu 6: Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào
chịu được.

Câu nghi vấn
Hỏi
Bộc lộ cảm xúc Câu cảm thán

Nêu ý kiến

Câu trần thuật

Câu 7: Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Yêu cầu, ra lệnh Câu cầu khiến
Câu 8: Đào tổ nơng thì cho chết!
Bộc lộ cảm xúc Câu cảm thán
Câu 9: Tôi về, không một chút bận tâm.

Kể và nêu ý kiến Câu trần thuật

- Câu trần thuật : câu 1,2,6,9 - Câu nghi vấn (câu hỏi) : câu 4
- Câu cảm thán : câu 3,5,8
- Câu cầu khiến :
câu 7

(1) Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên xì một hơi rõ dài.
CN

VN

=> Câu có 1 cụm C-V

(2) Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh, tơi mắng:

=> Câu có 1 cụm C-V

CN

VN

(6) Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được.
VN1

CN1

=> Câu có 2 cụm C-V sóng đơi
(9) Tơi về khơng một chút bận tâm.
CN

VN

=> Câu có 1 cụm C-V

CN2

VN2


C©u 1, 2, 9

Xét về
cấu tạo:
Là câu
đơn (chỉ
có một
cụm C-V)

Xét về
mục đích
nói (ý
nghĩa):
(dùng để
giới thiệu,
kể, tả, nêu
ý kiến)

CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN

(1)Chưa nghe hết câu, tơi / đã hếch răng
CN
VN
Lên xì một hơi rõ dài.
-> Kể

(2) Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh,
tôi / mắng:
CN VN
-> Tả và kể
(9) Tôi / về không một chút bận tâm.
CN
VN
-> Kể và nêu ý kiến
- Tôi / là học sinh lớp 6.
CN
VN

-> Giới thiệu


*Ghi nhớ: SGK/101
- Về cấu tạo : Câu trần thuật đơn do một cụm
chủ - vị tạo thành.
- Về ý nghĩa : Câu trần thuận đơn được dùng để
giới thiệu, tả hoặc kể về một sự vật, sự việc hay để
nêu một ý kiến.


Bài tập trắc nghiệm
Câu 1: Câu trần thuật đơn :
A.Là loại câu do một cụm C-V tạo thành.
B. Là loại câu do nhiều cụm C-V tạo thành, dùng để tả,
kể, giới thiệu, nêu ý kiến.
C. Là loại câu do một cụm C-V tạo thành, dùng để kể,
tả, giới thiệu, nêu ý kiến.

D.Là loại câu do một cụm C-V tạo thành dùng để hỏi.


Câu 2:Câu
“Trường em là trường THCS thị trấn
2
Cát Hải ” là kiểu câu gì?
A. Câu trần thuật đơn
B. Câu nghi vấn
C. Câu cảm thán
D. Câu cầu khiến


THẢO LUẬN NHÓM: 2phút


LUYỆN TẬP:
1. Bài tập 1(101) Tìm câu trần thuật đơn trong đoạn trích dưới đây?
Cho biết những câu trần thuật đơn ấy được dùng làm gì?
(1) Ngày thứ 5 trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa.(2)Từ
khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cơ Tơ mang lấy dấu hiệu của
sự sống con người thì, sau mỗi lần giông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô
cũng trong sáng như vậy.(3) Cây trên núi đảo lại thêm xanh mượt,
nước biển lại lam biếc đậm đà hơn hết cả mọi khi, và cát lại vàng
giòn hơn nữa.(4)Và nếu cá có vắng tăm biệt tích trong một ngày động
bão, thì nay lưới càng thêm nặng mẽ cá giã đôi.
(Nguyễn Tuân)


1. Bài tập 1:

Các câu trần thuật đơn:
(1) Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo sáng
sủa.
CN
VN
- > Giới thiệu vẻ đẹp của Cô Tô
(2)Từ khi có vịnh bắc bộ và từ khi có quần đảo Cô Tô mang
lấy dấu hiệu của sự sống con người thì sau mỗi lần dơng
bão, bao giờ bầu trời Cơ Tô cũng trong sáng như vậy.
CN
VN
->Nêu ý kiến nhận xét về vẻ đẹp trong sáng của Cô
Tô sau trận bão.


2.Bài tập 2: Dưới đây là một số câu mở đầu các truyện em đã học.
Chúng thuộc loại câu nào và có tác dụng gì?

a) Ngày xưa, ở miền đất Lạc Việt, cứ như bây giờ là Bắc Bộ
nước ta, có một vị thần thuộc nịi rồng, con trai thần Long
nữ, tên là Lạc Long Quân .
(Con Rồng, cháu Tiên)
Câu
trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh : Lạc Long Quân

b) Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ.
( Ếch ngồi đáy giếng)

Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh : con ếch

c) Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều.

(Vũ Trinh).

Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh :bà đỡ Trần


Bi tp 3 : SGK.
So sánh cách giới thiệu nhân vËt chÝnh ë 2 bµi tËp
BT

Câu /đoạn văn

2

a, Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ.
b, Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều.

3

a, Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng
Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và
có tiếng là phúc đức. Hai ơng bà ao ước có một đứa
con. Một hôm bà ra đồng trông thấy một vết chân rất
to, liền đặt bàn chân mình lên ướm thử để xem thua
kén bao nhiêu. Không ngờ về nhà bà thụ thai và
mười hai tháng sau sinh một cậu bé mặt mũi rt khụi
ngụ.
(Thỏnh Giúng)

b. Hùng Vơng thứ mời tám có một ngời con
gái tên là Mị Nơng, ngời đẹp nh hoa, tính nết
hiền dịu. Vua cha yêu thơng nàng hết mực, muốn
kén cho con một ngời chồng thật xứng đáng.
Một hôm có hai chàng trai đến cầu hôn

Cỏch gii thiu nhõn vật

Giới thiệu ngay
nhân vật chính

Giới thiệu nhân vật
phụ trước rồi từ
những việc làm
của nhân vật
phụ mới giới thiệu
nhân vật chính