Báo mạng điện tử với cuộc đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch hiện nay (khảo sát các báo nhandan com vn, qdnd vn, vnexpress net, từ tháng 62018 đến 62019)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA
HỒ CHÍ MINH

HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUN TRUYỀN

NGUYỄN CƠNG SÁNG

BÁO MẠNG ĐIỆN TỬ VỚI CUỘC ĐẤU TRANH CHỐNG
CÁC QUAN ĐIỂM SAI TRÁI, THÙ ĐỊCH HIỆN NAY
(khảo sát các báo: nhandan.com.vn, qdnd.vn, vnexpress.net,
từ tháng 6/2018 đến 6/2019)

Ngành: Báo chí học
Mã số: 8 32 01 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ BÁO CHÍ HỌC

Người hướng dẫn khoa học: PGS,TS. Nguyễn Thị Trường Giang

HÀ NỘI - 2019


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự
hướng dẫn khoa học của PGS,TS. Nguyễn Thị Trường Giang.
Các số liệu, kết quả trong luận văn là trung thực và chưa từng được cơng bố
trong bất cứ cơng trình nghiên cứu nào.

Hà Nội,

ngày

tháng

năm 2019

Tác giả luận văn

Nguyễn Công Sáng


LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm trân trọng, tác giả xin chân thành cảm ơn quý thầy, cô
giáo trong Khoa Báo chí, Khoa Phát thanh - Truyền hình, Học viện Báo chí
và Tuyên truyền đã cung cấp tri thức, tạo điều kiện giúp đỡ tác giả trong q
trình hồn thành luận văn này.
Tác giả xin được gửi lời cảm ơn đặc biệt sâu sắc đến PGS.TS, Nguyễn
Thị Trường Giang đã nhiệt tình giúp đỡ và hướng dẫn tận tình cho tác giả
suốt qua trình hồn thành đề tài.
Q trình thực hiện luận văn, mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng chắc
chắn rằng khơng tránh khỏi những điểm cịn hạn chế, thiếu sót. Tác giả rất
mong nhận được sự góp ý của q thầy, cơ để cho đề tài được hồn thiện hơn.
Hà Nội, ngày

tháng năm 2019

Nguyễn Công Sáng

DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1. Lượng tin, bài phòng chống các quan điểm sai trái, thù địch từ
tháng 6/2018 – 6/2019 trên 3 báo khảo sát.................................................... 44


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA CUỘC ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC
QUAN ĐIỂM SAI TRÁI, THÙ ĐỊCH TRÊN BÁO MẠNG ĐIỆN TỬ .. 12
1.1. Một số khái niệm .............................................................................. 12
1.2. Nhận diện các quan điểm sai trái, thù địch........................................ 21
1.3. Quan điểm của Đảng, Nhà nước trong cuộc đấu tranh chống các quan
điểm sai trái, thù địch .............................................................................. 28
1.4. Vai trị của báo chí nói chung, báo mạng điện tử nói riêng trong cơng
cuộc đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch ............................. 34
Chương 2: THỰC TRẠNG BÁO MẠNG ĐIỆN TỬ VỚI CUỘC ĐẤU
TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM SAI TRÁI, THÙ ĐỊCH .............. 40
2.1. Giới thiệu về báo Nhân Dân, Quân đội Nhân Dân, VnExpress ......... 40
2.2. Khảo sát cuộc đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch trên
báo nhandan.com.vn, qdnd.vn, vnexpress.net .......................................... 44
2.3. Những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân ......................................... 84
Chương 3: MỘT SỐ KIẾN NGHỊ VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG
CÔNG TÁC ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC QUAN ĐIỂM SAI TRÁI,
THÙ ĐỊCH TRÊN BÁO MẠNG ĐIỆN TỬ………………………………95
3.1. Những vấn đề đặt ra ......................................................................... 95
3.2. Một số giải pháp cơ bản nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác đấu
tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch trên báo mạng điện tử............. 98
3.3. Kiến nghị nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác đấu tranh chống
các quan điểm sai trái, thù địch trên báo mạng điện tử .......................... 115
KẾT LUẬN ............................................................................................... 118

TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................ 120
PHỤ LỤC.................................................................................................. 125
TÓM TẮT LUẬN VĂN ........................................................................... 136


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
Hiện nay, việc hịa bình hợp tác quốc tế tất cả lĩnh vực của các nước
trên thế giới là điều cực kỳ quan trọng. Nhưng bên cạnh đó, các thế lực quốc
tế và trong nước đang ngày càng có nhiều hoạt động tinh vi hơn nhằm lật đổ
chế độ chính trị - xã hội ở nước ta. Thủ đoạn của những tổ chức này ngày
càng được mở rộng trên nhiều khía cạnh, từ tuyên truyền bằng miệng, khẩu
hiệu, tụ tập đông người, đăng tải thơng tin trên internet đến giả mạo báo chí
để thực hiện mục đích của mình. Chúng dùng đủ mọi cách từ bịa đặt, vu
khống đến vịn vào một phần của sự thật để tung ra những thông tin thất thiệt.
Trước tình hình đó, chỉ thị 04-CT/TW, ngày 6/7/2011, của Ban Bí thư
Trung ương Đảng về tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại
nhân dân trong tình hình mới. Nội dung của chỉ thị nhấn mạnh việc đấu tranh
với những âm mưu và hành động chống phá của các thế lực thù địch, giữ
vững môi trường hồ bình để xây dựng, phát triển đất nước. Xây dựng và tăng
cường tình cảm hữu nghị của nhân dân các nước với nhân dân ta và của nhân
dân ta với nhân dân các nước. Vận động các nguồn lực tham gia phát triển
kinh tế-xã hội, tranh thủ sự ủng hộ và giúp đỡ rộng rãi của bạn bè quốc tế, tạo
điều kiện thuận lợi cho công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt
Nam xã hội chủ nghĩa.
Đặc biệt, trên không gian mạng Internet được các thế lực thù địch tấn
công rất mạnh trong thời gian qua. Các chỉ thị số 28-CT/TW, ngày 16/9/2013,
của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường cơng tác bảo đảm an tồn

thơng tin mạng; Nghị định số 72/2013/NĐ-CP, ngày 15/7/2013, của Chính
phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin điện tử trên
Internet; Chỉ thị số 15/CT-TTg, ngày 17/6/2014, của Thủ tướng Chính phủ về
tăng cường công tác bảo đảm an ninh và an tồn thơng tin mạng trong tình
hình mới; Luật An tồn thơng tin mạng số 86/2015/QH13, ngày 19/11/2014;


2

Luật An ninh mạng có hiệu lực từ ngày 1/1/2019 nhằm nâng cao, đảm bảo an
toàn trật tự, tăng cường cuộc đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù
địch của các phần tử cơ hội trên mạng Internet.
Theo tổ chức công nghệ thông tin và truyền thông ITU của Liên hợp
quốc công bố trong báo cáo ngày 7/12/2018, con số người dùng internet đạt
3,9 tỷ người chiếm hơn 50% dân số thế giới, một con số kỷ lục để mọi khoảng
cách địa lý khơng cịn giá trị về tính thơng tin. Mọi người có thể dễ dàng nắm
bắt được thông tin tức thời mặc dù đang ở nửa vịng trái đất.
Theo “Báo cáo đánh giá cơng tác báo chí năm 2018 và một số nhiệm vụ
trọng tâm 2019” của Ban Tuyên giáo Trung ương, Việt Nam đang đứng thứ 6
ở khu vực châu Á và xếp thứ 17 trên thế giới về số lượng người dùng internet;
về báo chí tính đến tháng 11/2018, cả nước có khoảng 19.000 nhà báo được
cấp Thẻ Nhà báo; số lượng Hội viên Hội Nhà báo là 23.893. Cả nước hiện có
844 cơ quan báo chí in với 184 báo in, 660 tạp chí và 24 cơ quan báo chí điện
tử độc lập, 189 giấy phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp được cấp
cho các cơ quan báo chí in, phát thanh, truyền hình. Cả nước có 67 đài phát
thanh, truyền hình; tại thời điểm hiện tại có 35 doanh nghiệp cung cấp dịch vụ
phát thanh, truyền hình trả tiền. Nhận thấy tầm quan trọng của mạng internet
trong việc chống các quan điểm sai trái, thù địch, Đảng và Nhà nước coi trọng
công tác lãnh đạo các phương tiện thông tin đại chúng. Trong đó, báo mạng
điện tử là một công cụ đặc biệt trong việc đấu tranh, chống lại những thế lực

thù địch.
Chính vì thế, báo mạng điện tử đang ngày càng góp phần quan trọng
trong việc đấu tranh, chống lại những quan điểm sai trái, thù địch của các thế
lực trong và ngoài nước nhằm lật đổ chế độ xã hội chủ nghĩa của ta. Đây là
một nhiệm vụ cực kỳ quan trọng, báo mạng điện tử luôn luôn chủ động trong
việc phê phán, phản bác lại những thông tin sai lệch, luận điệu xuyên tạc về
Việt Nam của các thế lực phản động để kịp thời giải thích những vấn đề quốc


3

tế đang quan tâm đến Việt Nam. Bên cạnh đó, báo mạng điện tử đã phát huy
vai trị xung kích trên mặt trận đấu tranh chống những luận điệu xuyên tạc,
bịa đặt của các thế lực thù địch.
Trong cuốn “Cơ sở lý luận báo chí” của GS.TS Tạ Ngọc Tấn chủ biên
có viết: “Báo chí cần phải tiến hành cuộc đấu tranh kiên quyết, dựa trên
những cơ sở khoa học và thực tế có sức thuyết phục nhằm vạch trần bản chất
những luận điệu tuyên truyền của kẻ địch, những âm mưu xuyên tạc, bôi nhọ
chế độ và công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội nhằm phá vỡ sự đoàn kết,
thống nhất trong nội bộ Đảng, nội bộ nhân dân, làm suy yếu và thậm chí
nhằm xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa và những thành quả ban đầu quan trọng
của nó” [57; 89-90]. Báo chí nói chung và báo mạng điện tử nói riêng phải
ln ln chủ động trong việc cung cấp thông tin đến người đọc trong và
ngồi nước về những thơng tin mập mờ, khơng chính thống gây hoang mang
dư luận trên mạng internet. Báo mạng điện tử không đăng tải thông tin rồi hạ
xuống, các phần tử phản động sẽ lợi dụng để bóp méo thơng tin theo hướng
có lợi về chúng. Vì vậy, khi báo chí đã giành được thế chủ động trong việc
cung cấp thông tin, lúc đấy công chúng sẽ không bị ảnh hưởng đến những
quan điểm sai trái, thù địch.
Báo mạng điện tử thời gian qua đã có những thành công trong việc

tuyên truyền, đấu tranh cương quyết với những quan điểm sai trái, thù địch
giúp cho người đọc tiếp cận được thơng tin rõ ràng hơn, tác động tích cực đến
người tiếp nhận. Bên cạnh đó, có rất nhiều báo chưa chú trọng đến vấn đề
này. Tin bài đăng tải không đồng đều, số lượng, chất lượng không được chú
trọng, nhiều bài viết chỉ đơn giản là phản ánh chứ chưa đi sâu vào vấn đề, tính
thuyết phục chưa cao để người đọc dễ dàng tiếp nhận. Sự kết hợp giữa các cơ
quan báo chí chưa được thường xuyên, chưa chặt chẽ, đồng bộ, chỉ tập trung
vào các vụ việc khi thế lực thù địch công khai tấn công, chống phá ta quyết
liệt.


4

Vấn đề nghiên cứu, đánh giá thực trạng đấu tranh chống luận điệu sai trái,
thù địch trên báo chí giúp cho cơ quan báo chí làm tốt cơng tác tun truyền,
định hướng dư luận góp phần ổn định xã hội. Đồng thời, cịn có cái nhìn sâu sắc
về nhiệm vụ đấu tranh, chống lại các luận điệu này. Vì vậy, tác giả chọn đề tài
“Báo mạng điện tử với cuộc đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch
hiện nay” (khảo sát các báo: nhandan.com.vn, qdnd.vn, vnexpress.net, từ tháng
6/2018 đến 6/2019) làm đề tài luận văn thạc sĩ của mình.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Từ trước đến nay, có nhiều tài liệu nghiên cứu về cuộc đấu tranh chống
quan điểm sai trái, thù địch của các thế lực chống phá trong và ngoài nước.
Cuốn sách “Phịng, chống diễn biến hịa bình ở Việt Nam - Những vấn
đề lý luận và thực tiễn” do Học viện Chính trị biên soạn, Nhà xuất bản chính
trị quốc gia phát hành năm 2009. Cuốn sách tập hợp các bài viết, nghiên cứu
diễn biến hịa bình trên nhiều phương diện khác nhau nhằm giúp bạn đọc có
một bức tranh tồn cảnh về diễn biến hịa bình… Cuốn sách khơng chỉ có giá
trị về lý luận và thực tiễn trong việc nhận dạng và phát hiện phương thức, thủ
đoạn mới của chiến lược diễn biến hịa bình mà cịn góp phần quan trọng trên

mặt trận đấu tranh tư tưởng - lý tưởng, bảo vệ Đảng, Nhà nước và chế độ xã
hội chủ nghĩa hiện nay.
Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật (2016) phối hợp với Học viện
Chính trị - Bộ Quốc phòng đã xuất bản cuốn sách “Hãy cảnh giác với “diễn
biến hịa bình” chống phá Việt Nam” của Trung tướng, PSG.TS Nguyễn
Đình Minh đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin cơ bản, cập nhật về
chiến lược diễn biến hịa bình của thế lực thù địch và cuộc đấu tranh phòng,
chống âm mưu, thủ đoạn diễn biến hịa bình của ta. Bên cạnh đó, cuốn sách
cịn nói rõ được mối quan hệ giữa “diễn biến hịa bình” và “tự diễn biến”, “tự
chuyển hóa” trong nội bộ Đảng, Nhà nước và nhân dân để làm rõ hơn những
quan điểm sai trái, thù địch của những phần tử chống lại xã hội chủ nghĩa.


5

Cuốn sách do PGS.TS Lê Minh Vụ, Giám đốc Học viện Chính trị và
TS Nguyễn Tiến Quốc, Chính ủy Học viện Chính trị đồng chủ biên với tựa đề
“Phịng, chống “diễn biến hịa bình” ở Việt nam - Những vấn đề lý luận và
thực tiễn” tập hợp các bài viết nghiên cứu chiến lược diễn biến hịa bình trên
rất nhiều phương diện nhằm giúp người đọc có được cái nhìn toàn thể về vấn
đề này của các thế lực thù địch hòng chống phá cách mạng Việt Nam. Bên
cạnh làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của cuộc đấu tranh chống lại thế lực thù
địch, cuốn sách còn đề cập đến các phương thức, thủ đoạn mới của chiến lược
diễn biến hịa bình ở nước ta hiện nay. Nội dung cuốn sách khơng chỉ có giá
trị về lý luận, thực tiễn trong việc nhận diện các phương hướng, thủ đoạn mới
của chiến lược diễn biến hịa bình mà cịn góp phần quan trọng trên mặt trận
tư tưởng - lý luận, bảo vệ Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa hiện
nay. Cuốn sách tập trung vào bốn lĩnh vực chủ yếu: Chính trị - xã hội, kinh tế
- đối ngoại; tư tưởng - văn hóa; quốc phịng - an ninh. Nội dung cuốn sách
phân tích sâu, nêu lên các biện pháp đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn

diễn biến hịa bình của các thế lực thù địch trong tình hình mới.
Cuốn “Truyền thơng đại chúng trong công tác thông tin đối ngoại của
Việt Nam hiện nay” do PGS, TS Phạm Minh Sơn và TS Nguyễn Thị Quế
đồng chủ biên xuất bản năm 2009 do Nhà xuất bản Chính trị Hành chính quốc gia ấn hành. Cuốn sách nêu lên vai trị của truyền thơng đại chúng trong
hoạt động thông tin đại chúng, ưu thế và hạn chế của các loại hình truyền
thơng đại chúng trong hoạt động thông tin đối ngoại trên sách, báo in, báo
phát thanh, truyền hình, báo mạng điện tử, khẩu hiệu, biểu ngữ, tranh cổ động
chính trị. Nội dung của cuốn sách cịn đề cập đến thơng tin đối ngoại của một
số cơ quan truyền thông đại chúng như Đài Truyền hình Việt Nam, Đài tiếng
nói Việt Nam, Thơng tấn xã Việt Nam, báo mạng điện tử Tổ quốc… Tác giả
khẳng định báo chí đã tích cực tham gia đấu tranh chống những quan điểm sai
trái, thù địch của các thế lực chống phá Đảng ta.


6

Sách do tác giả Vũ Hiền - Trần Quang Nhiếp đồng chủ biên với tựa đề
“Báo chí trong đấu tranh chống diễn biến hịa bình” được Nhà xuất bản
Chính trị quốc gia xuất bản năm 2000 nêu lên được nhiều vấn đề trong diễn
biến hịa bình, giúp người đọc hiểu rõ hơn vai trị của báo chí trong cuộc đấu
tranh này. Những vấn đề chính mà tác giả đề cập trong cuốn sách như: Mục
tiêu diễn biến hịa bình của các thế lực thù địch đối với Việt Nam hiện nay,
diễn biến hịa bình và nguy cơ xâm lược chính trị, vai trị của báo chí trong
đấu tranh chống diễn biến hịa bình, các phương tiện thơng tin đại chúng và
nhiệm vụ đấu tranh chống diễn biến hịa bình trên các phương tiện thông tin
đại chúng ở nước ta hiện nay. Cùng với đó, tác giả đưa ra được một số luận
điểm diễn biến hịa bình, chống phá Việt Nam qua báo chí nước ngồi, từ đó
tìm ra giải pháp đấu tranh chống các luận điệu này. Cuốn sách giúp cho người
đọc có cái nhìn rõ ràng hơn trong việc chống luận điệu sai trái trên báo chí,
cách thức, tổ chức được vận hành đồng thời có cái nhìn khách quan trong việc

chống lại các quan điểm sai trái, thù địch.
Những cuốn sách trên chỉ là một phần nhỏ trong các cuốn sách nói về
quan điểm sai trái, thù địch trên báo chí hiện nay. Bên cạnh đó, cịn rất nhiều
sách được viết để nói được vai trị, đồng thời các phương pháp để chống lại
các quan điểm sai trái, thù địch trên báo chí như: “Cơng tác lãnh đạo Quản lý
báo chí trong 25 năm tiến hành sự nghiệp đổi mới” của PGS.TS Nguyễn Thế
Kỷ, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia - Sự thật năm 2012; “Báo chí và dư luận
xã hội” của PGS.TS Nguyễn Văn Dững, Nhà xuất bản Lao Động năm 2011;
“Định hướng hoạt động và quản lý báo chí trong điều kiện kinh tế thị trường
ở nước ta hiện nay” của PGS.TS Trần Quang Nhiếp chủ biên, Nhà xuất bản
Chính trị quốc gia năm 2002; “Phê phán, bác bỏ các quan điểm sai trái, thù
địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam”, Nhà xuất bản
Chính trị quốc gia năm 2007...


7

Các đề tài khoa học được nhiều tác giả đề cập như: Đề tài cấp Nhà
nước “Phòng, chống diễn biến hịa bình và “cách mạng màu” của các thế lực
thù địch” (Mã số KX.04-23/06-10) do PGS.TS Nguyễn Tiến Bình làm chủ
nhiệm năm 2010. Đề tài nghiên cứu lý luận về tăng cường xây dựng lực lượng
và thế trận quốc phòng toàn dân gắn với lực lượng và thế trận an ninh nhân
dân vững mạnh. Bên cạnh đó, cịn có đề cập đến những quan điểm sai trái, thù
địch của kẻ thù nhắm vào Nhà nước ta trên khía cạnh báo chí, truyền thơng.
Đề tài cấp bộ của tác giả Vũ Hiền về “Đấu tranh chống diễn biến hịa
bình trên các phương tiện thông tin đại chúng” năm 2000. Đề tài này cũng
được in thành sách do Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia ấn hành năm 2000 với
những vấn đề đặt ra cần giải quyết để nâng cao hiệu quả cơng cuộc đấu tranh
chống diễn biến hịa bình trên các phương tiện thông tin đại chúng ở nước ta.
Luận án Tiến sĩ “Giáo dục ý thức về phòng, chống “diễn biến hịa

bình” cho cơng chúng báo mạng điện tử ở Việt Nam hiện nay” do tác giả Vũ
Thị Thanh Tâm nghiên cứu vào năm 2016. Luận án đưa ra các quan niệm ý
thức về phịng, chống diễn biến hịa bình, những ưu điểm, hạn chế trong giáo
dục ý thức về phịng chống diễn biến hịa bình cho cơng chúng báo mạng điện
tử ở nước ta hiện nay. Đưa ra các nguyên nhân đồng thời hướng đến những
giải pháp nhằm tăng cường giáo dục, ý thức về phòng, chống diễn biến hịa
bình cho cơng chúng báo mạng điện tử ở Việt Nam.
Luận án tiến sĩ “Hoạt động phá hoại tư tưởng chống Việt Nam của báo
chí và giải pháp nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh của cơ quan an ninh”
của tác giả Nguyễn Văn Ngọc, năm 2000 tập trung nghiên cứu về các hoạt
động chống phá Việt Nam thông qua báo chí. Đồng thời, đưa ra các giải pháp
nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh của các cơ quan an ninh về vấn đề này.
Luận văn thạc sĩ “Báo Đảng với việc đấu tranh chống luận điệu sai
trái, thù địch” của Nguyễn Hạnh Nguyên bảo vệ tại Học viện Báo chí và
Tuyên truyền năm 2013. Trong luận văn, tác giả đề cập đến thực trạng của


8

báo Đảng đối với việc đấu tranh chống luận điệu sai trái, thù địch hiện nay
đồng thời nêu được bối cảnh thời kỳ mới và các giải pháp nâng cao hiệu quả
báo Đảng với việc đấu tranh chống luận điệu sai trái, thù địch trong giai đoạn
hiện nay.
Trong luận văn thạc sĩ “Báo chí Việt Nam đấu tranh chống những quan
điểm sai trái trong tình hình hiện nay” của tác giả Hồ Thị Hồng Anh bảo vệ
tại trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn năm 2005, tác giả đã nghiên
cứu về các quan điểm sai trái và vai trị của báo chí Việt Nam trong việc đấu
tranh chống quan điểm sai trái này. Tác giả đưa ra các mặt tích cực, hạn chế
và những vấn đề đặt ra trong công tác đấu tranh chống các quan điểm sai trái,
thù địch. Luận văn đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả đấu tranh

chống quan điểm sai trái tương đối sát với thực tế.
Các cơng trình nghiên cứu khoa học của nhiều nhà nghiên cứu liên quan
trực tiếp hay gián tiếp đến luận văn đã phản ánh được rất nhiều khía cạnh về đấu
tranh chống diễn biến hịa bình, chống quan điểm sai trái, thù địch… đây sẽ là
chất liệu quan trọng giúp cho tác giả hiểu rõ hơn vấn đề liên quan.
Đề tài luận văn thạc sĩ của tác giả kế thừa có chọn lọc kết quả các cơng
trình nghiên cứu khoa học trên đồng thời xác định đây là cơng trình nghiên cứu
có mục đích, yêu cầu và nội dung tương đối độc lập so với các cơng trình đã có,
nghiên cứu sâu và trực tiếp trên báo nhandan.com.vn, qdnd.vn, vnexpress.net từ
tháng 6/2018 đến 6/2019 để đưa ra một cái nhìn tổng quát về nhiệm vụ đấu tranh
chống các quan điểm sai trái, thù địch trên báo mạng điện tử.
3. Mục đích và nội dung nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu của luận văn
Luận văn nghiên cứu về nội dung, hình thức, chất lượng của cuộc đấu
tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch trên báo mạng điện tử tập trung
nghiên cứu ở báo nhandan.com.vn, qdnd.vn, vnexpress.net các năm tiếp theo;
mục đích đánh giá những thành tựu và hạn chế, đồng thời đưa ra các kiến


9

nghị, giải pháp nhằm tăng cường công tác đấu tranh chống các quan điểm sai
trái, thù địch trong thời gian tới trên báo mạng điện tử.
3.2. Nội dung nghiên cứu của luận văn
Một số nội dung tác giả cần thực hiện để đạt được mục đích nghiên
cứu trên:
- Hệ thống hóa các khái niệm, nội dung, về báo chí đấu tranh chống
luận điệu sai trái, thù địch.
- Khảo sát nội dung, hình thức các bài viết về việc chống luận điệu sai
trái, thù địch trên báo mạng điện tử qua các báo nhandan.com.vn, qdnd.vn,

vnexpress.net từ tháng 6/2018 đến tháng 6/2019.
- Phân tích, đánh giá chất lượng và hiệu quả của việc chống luận điệu
sai trái, thù địch trên báo mạng điện tử, chỉ ra những ưu điểm, hạn chế của
báo mạng điện tử với cuộc đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch.
- Đề xuất một số kiến nghị, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong
cuộc đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch trên báo mạng điện tử sau
khi khảo sát trên ba tờ báo nhandan.com.vn, qdnd.vn, vnexpress.net.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là cuộc đấu tranh chống quan điểm
sai trái, thù địch được thể hiện trên báo mạng điện tử, khảo sát trực tiếp ba tờ
báo nhandan.com.vn, qdnd.vn, vnexpress.net.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu của luận văn tập trung vào thực trạng báo mạng
điện tử trong cuộc đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch qua các
chuyên mục tin bài về đấu tranh chống luận điệu sai trái, thù địch trên báo
nhandan.com.vn, qdnd.vn, vnexpress.net trong khoảng thời gian từ 6/2018
đến tháng 6/2019.


10

5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
Cơ sở phương pháp luận của luận văn này là quan điểm của chủ nghĩa
Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và chủ trương của Đảng, chính sách,
pháp luật của nhà nước về báo chí. Hệ thống tri thức học thuật báo chí học, xã
hội học truyền thơng đại chúng.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Để hồn thiện cơng trình nghiên cứu của mình, tác giả sử dụng những

phương pháp nghiên cứu sau:
Phương pháp nghiên cứu tài liệu: tài liệu được lựa chọn nghiên cứu là
các cơng trình, tác phẩm của các tác giả, có liên quan tới vấn đề nghiên cứu;
các trang thông tin, thư viện điện tử uy tín và những nguồn tài liệu sưu tầm
khác. Tài liệu được sử dụng với mục đích khái quát, bổ sung lý thuyết về
nghiên cứu chống quan điểm sai trái, thù địch. Đây chính là nền móng cơ sở
cho việc khảo sát, đánh giá và tìm kiếm giải pháp khoa học cho vấn đề đang
nghiên cứu.
Phương pháp phỏng vấn sâu: Phỏng vấn trực tiếp các tác giả đã viết các
bài viết về cuộc đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch trên ba báo
nhandan.com.vn, qdnd.vn, vnexpress.net. Phương pháp này nhằm đưa ra
những quan điểm của người viết, đồng thời hướng đến những kết quả khoa
học, phân tích trong q trình làm luận văn.
Phương pháp phân tích nội dung: luận văn trình bày các cứ liệu, kết quả
tổng hợp để rút ra những luận điểm khoa học, từ đó làm sáng tỏ thực trạng
báo mạng điện tử với cuộc đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch.
Ngoài ra, luận văn còn sử dụng một số phương pháp khác như: phương
pháp so sánh, phương pháp quan sát, phương pháp tổng hợp.


11

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
6.1. Về mặt lý luận
Luận văn góp phần làm rõ hơn các quan niệm về quan điểm sai trái, thù
địch trên báo mạng điện tử.
Luận văn đưa ra các định hướng mang tính phương pháp luận phục vụ cho
việc đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch trên báo mạng điện tử.
Luận văn góp phần bổ sung những lý luận về vấn đề chống quan điểm
sai trái, thù địch trên báo mạng điện tử, bổ khuyết nhất định cho những thiếu

sót lý thuyết về vấn đề này. Đồng thời đặt ra một số vấn đề lý luận về báo chí
với cuộc chiến chống quan điểm sai trái, thù địch.
6.2. Về thực tiễn
Đề xuất các giải pháp có tính khả thi nhằm nâng cao hiệu quả trong
công cuộc đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch. Tác giả mong
muốn kết quả nghiên cứu đề tài sẽ là tài liệu tham khảo hữu ích cho Ban biên
tập các báo trong diện khảo sát nói riêng và báo mạng điện tử nói chung trong
việc chủ động thơng tin đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch.
Từ việc nghiên cứu, khảo sát, đánh giá thực trạng công tác đấu tranh
chống quan điểm sai trái, thù địch ở các báo nhandan.com.vn, qdnd.vn,
vnexpress.net sẽ là tài liệu tham khảo thiết thực và hữu dụng cho các báo
mạng điện tử Việt Nam.
7. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, phụ lục và tài liệu tham khảo, phần
nội dung được trình bày trong 3 chương gồm:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn của cuộc đấu tranh chống các quan điểm
sai trái, thù địch trên báo mạng điện tử
Chương 2: Thực trạng báo mạng điện tử với cuộc đấu tranh chống các quan
điểm sai trái, thù địch (khảo sát các báo: nhandan.com.vn, qdnd.vn,
vnexpress.net, từ tháng 6/2018 đến tháng 6/2019)
Chương 3: Một số kiến nghị và giải pháp tăng cường công tác đấu tranh
chốngcác quan điểm sai trái, thù địch trên báo mạng điện tử.


12

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA CUỘC ĐẤU TRANH CHỐNG CÁC
QUAN ĐIỂM SAI TRÁI, THÙ ĐỊCH TRÊN BÁO MẠNG ĐIỆN TỬ
1.1. Một số khái niệm

1.1.1. Báo mạng điện tử
Báo chí là sản phẩm tinh thần, là công cụ của một lực lượng chính trị
nhất định, là đội ngũ hàng đầu trên mặt trận tư tưởng, thực hiện chức năng
tuyên truyền, quản lý và giám sát xã hội, giải trí. Báo chí là tiếng nói của
Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội, là diễn đàn của nhân dân,
quyền tự do báo chí được pháp luật bảo vệ.
Báo chí được chia thành 4 loại hình khác nhau: báo in, báo phát thanh,
báo truyền hình và báo mạng điện tử. Trong đó, báo mạng điện tử xuất hiện
muộn nhất trong tất cả các loại hình khác. Theo tác giả Nguyễn Thị Trường
Giang viết trong cuốn sách “Báo mạng điện tử - những vấn đề cơ bản” báo
mạng điện tử trên thế giới xuất hiện khá sớm. Từ đầu thập niên 90 của thế kỷ
20 đã xuất hiện tờ báo mạng điện tử đầu tiên trên thế giới:“Tờ báo mạng điện
tử đầu tiên được biết đến trên thế giới là tờ Chicago Tribune ra đời vào tháng
5-1992 có máy chủ đặt tại nhà cung cấp dịch vụ American online (cũng có tài
liệu cho rằng tờ báo mạng điện tử đầu tiên ra đời tháng 10-1993 tại Khoa
báo chí thuộc Đại học Floria).” [28; tr.11]
Trên thế giới, có nhiều tên gọi khác nhau về báo mạng điện tử như:
online newpaper (báo chí trên mạng/ trực tuyến), e-ournal (electronic journal báo chí điện tử), e-zone (electronic magazine - tạp chí điện tử)… Ở Việt Nam,
thuật ngữ báo mạng điện tử được dịch từ các thuật ngữ của nước ngoài
“online newspaper” (báo trực tuyến), “internet newspaper” (báo internet) hoặc
“electronic newspaper” (báo điện tử). Hiện nay, cả ba thuật ngữ trên vẫn được
sử dụng đồng thời khi bàn đến báo mạng điện tử.


13

Theo khoản 6, điều 3 của Luật báo chí do Quốc hội ban hành ngày 5
tháng 4 năm 2016 số 103/2016/QH13 khái niệm: “Báo điện tử là loại hình
báo chí sử dụng chữ viết, hình ảnh, âm thanh, được truyền dẫn trên môi
trường mạng, gồm báo điện tử và tạp chí điện tử.” [52]. Với khái niệm này,

chúng ta hiểu được báo mạng điện tử được sử dụng nhiều yếu tố khác nhau để
truyền dẫn thông tin đến với công chúng, gồm hai loại chính đó là báo điện tử
và tạp chí điện tử.
Trong cuốn “Báo mạng điện tử - Những vấn đề cơ bản” của tác giả
Nguyễn Thị Trường Giang đã đưa ra khái niệm: “Báo mạng điện tử là một
loại hình báo chí được xây dựng dưới hình thức của một trang web và phát
hành trên mạng Internet”. [28; tr.81]
Còn cuốn sách “Báo mạng điện tử - đặc trưng và phương pháp sáng
tạo” của tác giả Nguyễn Trí Nhiệm và Nguyễn Thị Trường Giang đồng chủ
biên có nêu ra khái niệm về báo mạng điện tử: “Báo mạng điện tử là một loại
hình báo chí được xây dựng dưới hình thức của một trang web, phát hành
trên mạng internet, có ưu thế trong chuyển tải thơng tin một cách nhanh
chóng, tức thời, đa phương tiện và tương tác cao”. [46; tr.11]
Với tác giả Đức Dũng trong cuốn “Báo chí và đào tạo báo chí” đã trích
dẫn quan niệm báo mạng điện tử của tiến sĩ báo chí Mark Dueze: “Báo mạng
điện tử là hình thức báo chí kế thứ tư sau báo in, báo nói, báo hình nhưng lại
có những đặc điểm khác hẳn so với các loại hình báo chí truyền thống. Báo
mạng điện tử sử dụng công nghệ cao như một nhân tố quyết định.” [16;
tr.221] Trong cuốn sách này, tác giả đưa ra cách hiểu về báo mạng điện tử
như sau: “Báo mạng điện tử là một loại hình báo chí được sinh ra từ sự phát
triển vượt bậc về khoa học công nghệ thông tin, hoạt động được nhờ các
phương tiện kỹ thuật tiên tiến, số hóa, các máy tính nối mạng và các server,
các phần mềm ứng dụng…” [16; tr.220]


14

Báo mạng điện tử là sự kết hợp của các loại hình báo in, báo nói, báo
hình trong một thể thống nhất, vì thế nó mang rất nhiều ưu thế. Tính chất
nhanh chóng, trực diện, việc phát hành khơng phụ thuộc vào khơng gian, thời

gian là những đặc tính nổi trội của báo mạng điện tử.
Như vậy, báo mạng điện tử là loại hình báo chí hoạt động dưới hình
thức một trang web trên nền tảng internet được nhà nước cơng nhận, xuất
bản bởi tịa soạn điện tử qua các yếu tố như hình ảnh, âm thanh, chữ viết,
video; người đọc tiếp cận thông tin thông qua các thiết bị điện tử có kết nối
internet như: máy tính, điện thoại di động, máy tính bảng…
Báo mạng điện tử ở Việt Nam hiện nay được chia thành hai dạng phổ
biến. Thứ nhất là các tờ báo mạng điện tử hình thành và phát triển độc lập,
không xuất phát từ báo in như: vnexpress.net, vietnamnet.vn, dantri.com,
vietnamplus… Loại thứ hai được phát triển từ những tờ báo in như:
tuoitre.vn, thanhnien.vn, laodong.vn, tienphong.vn…
Theo “Báo cáo đánh giá cơng tác báo chí năm 2018 và một số nhiệm vụ
trọng tâm năm 2019”, tính đến tháng 11/2018, cả nước 24 cơ quan báo chí
điện tử độc lập và 189 giấy phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp
được cấp cho các cơ quan báo chí in, phát thanh, truyền hình. Với số lượng
báo mạng điện tử và trang thông tin điện tử tổng hợp như vậy cho thấy sự
phát triển của nền báo chí điện tử của Việt Nam đang ngày càng đi lên. Việc
thơng tin đến độc giả được các tịa soạn chú trọng về chất lượng và hình thức,
giúp cho cơng chúng tiếp cận một cách nhanh nhất.
Đây là một loại hình báo chí tích hợp tất cả các loại hình báo khác, hay
cịn gọi là đa phương tiện. Nó nằm trong hệ thống báo chí, có đầy đủ đặc
điểm, vai trị, chức năng, nhiệm vụ và đặc trưng. Một số đặc điểm riêng có ở
báo mạng điện tử so với các loại hình khác như sau:
Thứ nhất, khả năng đa phương tiện, báo mạng điện tử có lợi thế khi sử
dụng rất nhiều yếu tố của các loại hình khác vào một sản phẩm. Khả năng đa


15

phương tiện được thể hiện trong việc nó có thể tích hợp từ chữ viết, ảnh động,

ảnh tĩnh, đồ họa, âm thanh, video đến các chương trình tương tác. Đặc trưng
này giúp độc giả có thể tiếp cận thơng tin trên nhiều hình thức khác nhau,
tránh sự nhàm chán trong việc đọc báo. Các “cửa sổ” này tạo cho người đọc
cái nhìn đa chiều hơn về hình thức trong một sản phẩm báo chí. Nhưng khơng
phải sản phẩm báo chí nào cũng tích hợp tất cả các yếu tố trên, tùy thuộc vào
từng nội dung, chủ đề mà người viết chọn một hay nhiều yếu tố phù hợp với
chính bài viết của mình.
Thứ hai, tính tức thời và phi định kỳ, việc phải chờ đợi đến chương
trình mình u thích, chờ đợi đến giờ nghe thơng tin từ phía nhà đài hầu như
đã được rũ bỏ từ khi báo mạng điện tử ra đời. Báo mạng điện tử lợi thế hơn
rất nhiều so với những loại hình báo chí khác về tính thời gian này. Các tin
bài sẽ được đăng tải ngay sau khi có thơng tin lên trang web của tờ báo bất kể
thời gian nào trong ngày mà không cần phải chờ đợi. Bất kể là ngày hay đêm,
việc chuẩn bị cho mình một thiết bị có thể lướt web, người đọc sẽ không phải
chờ bất kỳ loại hình báo chí nào nữa để nắm bắt thơng tin trên tồn thế giới.
Thứ ba, tính tương tác, tương tác là một yếu tố cực kỳ quan trọng trong
đời sống báo chí. Đó là điều mà tịa soạn cần để biết những ý kiến phản hồi từ
độc giả. Trước đây, khi báo mạng điện tử chưa ra đời, tính tương tác với các
loại hình khác rất khó khăn. Báo in, phát thanh, truyền hình truyền tải thơng
tin một chiều, đa số công chúng chỉ tiếp nhận thông tin nhưng lại rất ít ý kiến
phản hồi. Một số phản hồi từ hịm thư góp ý, gửi email hay thư tay nhưng thời
gian để các tịa soạn hay đài truyền hình nhận được là rất lâu, làm mất đi tính
thời sự của thông tin. Sau khi báo mạng điện tử ra đời, vấn đề tương tác được
khắc phục hoàn toàn, người đọc có thể phản hồi ý kiến ngay sau khi đọc sản
phẩm báo chí được đăng tải. Lúc đó giúp tịa soạn dễ dàng nắm bắt được để
có thể điều chỉnh hay phản hồi cho phù hợp. Khi tính tương tác được hình


16

thành, khoảng cách giữa tịa soạn và cơng chúng được rút ngắn, góp phần
nâng cao hiệu quả hoạt động truyền thơng.
Thứ tư, khả năng lưu trữ và tìm kiếm thơng tin, việc không bị giới hạn
số trang, khuôn khổ hay thời lượng chương trình như các loại hình báo chí
khác là thế mạnh của báo mạng điện tử. Khả năng lưu trữ thông tin của báo
mạng điện tử là rất lớn, nó lưu trữ tất cả những gì đã được đăng tải. Các thông
tin trên báo mạng điện tử được lưu trữ một cách khoa học theo nội dung, theo
ngày tháng năm giúp bạn đọc dễ dàng tìm kiếm. Ngồi ra, báo mạng điện tử
giúp liên kết và tạo ra nhiều lớp thông tin thông quan các siêu liên kết
(Hyperlink) tạo cho báo mạng điện tử trở thành một kho thông tin khổng lồ.
Nếu như báo in, chúng ta phải lật từng tờ báo, phát thanh, truyền hình
phải theo dõi lịch phát sóng lại thì báo mạng điện tử lại có một cách dễ dàng
trong việc tìm kiếm thơng tin đã đăng tải. Báo mạng điện tử cung cấp công cụ
tìm kiếm cho người đọc, chỉ cần một click chuột sẽ có hết tất cả những gì bạn
đọc muốn tìm kiếm. Đây là khả năng vượt trội của báo mạng điện tử so với
những loại hình khác. Bên cạnh kết quả tìm kiếm, cơng chúng cịn có thể tìm
thấy các đường link khác liên quan đến nội dung mà bạn đang tìm.
1.1.2. Quan điểm sai trái, thù địch
Theo Đại từ điển tiếng Việt, nhà xuất bản Hà Nội năm 2004, trang
1360, quan điểm có hai nghĩa:
“Nghĩa thứ nhất chỉ chỗ đứng để xem xét, nhìn nhận vấn đề. Ví dụ như
quan điểm giai cấp, quan điểm quần chúng.
Nghĩa thứ hai chỉ ý kiến, cách nhìn nhận riêng. Ví dụ như trình bày
quan điểm của mình, mỗi người có quan điểm riêng.” [60; tr.1360]
Còn theo từ điển tiếng Việt của nhà xuất bản Đà Nẵng năm 2015 có
nêu lên khái niệm về “quan điểm”: “là điểm xuất phát quy định phương
hướng suy nghĩ, cách xem xét, đánh giá về một sự vật, sự việc nào đó. Quan
điểm cịn là cách nhìn, cách suy nghĩ, ý kiến.” [61; tr.1047]

17

Từ đó có thể rút ra được một khái niệm chung nhất là: quan điểm là
cách nhìn nhận vấn đề xuất phát từ vai trò địa vị của một người, một tổ chức,
một giai cấp hoặc một quốc gia.
Chính vì xuất phát từ vai trò, địa vị khác nhau nên có khi cùng một sự
vật, sự việc, hiện tượng lại được xem xét, đánh giá khác nhau, thậm chí trái
ngược nhau. Khi nói đến quan điểm, chúng ta cần biết rõ tính mềm dẻo của
nó. Tùy theo điều kiện, hồn cảnh khách quan và chủ quan mà quan điểm có
thể thay đổi. Yếu tố quan trọng tác động trực tiếp đến thay đổi quan điểm đó
là sự thay đổi về nhận thức. Một yếu tố khác tác động rất mạnh đến nhận thức
và làm thay đổi quan điểm chính là việc chủ thể được tuyên truyền qua các
phương tiện truyền thông.
Từ điển tiếng Việt định nghĩa “sai trái” nghĩa là "Không đúng, không
phù hợp với lẽ phải, lẽ ra không nên làm, khơng nên có.” [61; tr.1106]
Cũng theo từ điển tiếng Việt “thù địch” là “kẻ ở phía đối lập, có mối
hận thù một cách sâu sắc (ví dụ: những phần tử thù địch); chống đối lại một
cách quyết liệt vì lẽ sống cịn (ví dụ: thái độ thù địch)” [61; tr.1259]
Trong cuốn “Phê phán, bác bỏ các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ
nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam” của Ban Tuyên giáo Trung
ương có nêu ra khái niệm về quan điểm sai trái như sau: “Những ý kiến,
những quan điểm của cá nhân, tổ chức trái với sự thật, có hại đến tư tưởng
của cán bộ và nhân dân ta là những quan điểm sai trái.” [10; tr.22]
Trong luận án Tiến sĩ “Phê phán các quan điểm sai trái về tư tưởng
chính trị trên mạng internet góp phần bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước
ta hiện nay” của tác giả Trần Doãn Tiến đã đưa ra khái niệm về quan điểm sai
trái “Quan điểm sai trái về tư tưởng chính trị là nhận thức, suy nghĩ, thái độ
phản khoa học và đối lập với lập trường, lợi ích của giai cấp thống trị - người
đang đại diện cho dân tộc, cho xu thế thời đại.” [59; tr.34]

18

Còn tác giả Hồ Thị Hồng Anh trong luận văn thạc sĩ “Báo chí Việt
Nam đấu tranh chống những quan điểm sai trái trong tình hình hiện nay” có
đưa ra khái niệm như sau: “Quan điểm sai trái là nhận thức của con người có
cái nhìn thiện lệch, phiến diện không đúng với định hướng tư tưởng của
Đảng, Nhà nước CHXHCN VIệt Nam, gây ảnh hưởng, tác động tiêu cực đến
công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN”.
Quan điểm sai trái có thể hiểu là những ý kiến, quan điểm cá nhân, tổ
chức thiên lệch, phiến diện, không đúng với lẽ thường hoặc xa lạ với cách
nhìn nhận chung của cả cộng đồng, xã hội. Xét trên phương diện một quốc
gia, dân tộc, quan điểm sai trái có thể hiểu là những ý kiến, quan điểm cá
nhân, tổ chức trái với lẽ phải và sự thật, có hại đến tư tưởng và hành động của
cán bộ, Đảng viên và nhân dân ta.
Về Quan điểm thù địch, bản thân nó đã chứa đựng quan điểm sai trái,
đối lập về lợi ích của cộng đồng, xã hội. Chủ thể của quan điểm thù địch là
những kẻ đối lập về tư tưởng, đối lập về lợi ích cả tập thể, cộng đồng, xã hội.
Xét trên phương diện một quốc gia, dân tộc, quan điểm thù địch là những kẻ
thù về tư tưởng trong đấu tranh giai cấp trên tất cả các lĩnh vực. Đối thủ của
giai cấp công nhân và nhân dân lao động hiện nay là giai cấp tư sản, bọn phản
động quốc tế.
Nói về quan điểm sai trái, thù địch chúng ta cần hiểu rõ hơn về các thế
lực thù địch:
Nghị quyết số 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI về
Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới đã nêu rõ: “Những ai tôn
trọng độc lập, chủ quyền, thiết lập và mở rộng quan hệ hữu nghị, hợp tác
bình đẳng, cùng có lợi với Việt Nam đều là đối tác; bất kỳ thế lực nào có âm
mưu và hành động chống phá mục tiêu của nước ta trong sự nghiệp xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc đều là đối tượng. Mặt khác, trong tình hình diễn biến

nhanh chóng và phức tạp hiện nay, cần có cách nhìn biện chứng: Trong mỗi


19

đối tượng vẫn có thể có mặt cần tranh thủ, hợp tác; trong mỗi đối tác có thể
có mặt mâu thuẫn với lợi ích của ta cần phải đấu tranh”.
Từ đó, ta có thể khẳng định: Tổ chức, cá nhân nào có tư tưởng, hoạt
động chống phá lại Nhà nước CHXHCN Việt Nam, xâm phạm đến lợi ích
hợp pháp của tổ chức, của nhân dân, xâm phạm đến lợi ích Nhà nước là pháp
luật được xem là thế lực thù địch.
Nhìn nhận về vấn đề trong thực tiễn hiện nay, cuộc đấu tranh giai cấp
diễn ra cực kỳ phức tạp, quyết liệt nên chúng ta thường sử dụng thuật ngữ kép
là “sai trái, thù địch” để chỉ các quan điểm đối lập với lập trường, lợi ích giai
cấp cơng nhân, nhân dân lao động, Đảng Cộng sản Việt Nam và toàn bộ nhân
dân Việt Nam.
Thuật ngữ quan điểm sai trái, thù địch được sử dụng chính thức trong
các văn kiện của Đảng và Nhà nước. Với báo chí, chỉ thị 08/CT-TW ngày
13/3/1992 của Bộ Chính trị khóa VII về tăng cường sự lãnh đạo và quản lý
nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả cơng tác báo chí, xuất bản chỉ rõ: “Báo
chí nói chung hoạt động đúng định hướng thông tin kịp thời, phong phú và đa
dạng, thực hiện tốt vai trị, tiếng nói của Đảng, của Nhà nước và là diễn đàn
tin cậy của nhân dân, đóng góp tích cực vào thắng lợi của sự nghiệp đổi mới,
hồn thành những nhiệm vụ quan trọng về đối nội, đối ngoại của Đảng và
Nhà nước, nâng cao dân trí, tinh hoa văn hóa thế giới, góp phần tăng cường,
ổn định chính trị, tạo bầu khơng khí cởi mở trong xã hội, mở rộng quan hệ
hợp tác hữu nghị với bạn bè thế giới, góp phần nghiên cứu lý luận, tổng kết
thực tiễn, cổ vũ những điển hình tốt, tham gia tích cực vào cuộc đấu tranh tư
tưởng, đấu tranh lý luận, chống âm mưu và thủ đoạn diễn biến của các thế lực
thù địch”.

Nghị quyết số 16-NQ/TW Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X
ngày 1 tháng 8 năm 2007 về cơng tác tư tưởng, lý luận và báo chí trước yêu
cầu mới chỉ rõ: “Báo chí phải nắm vững và tuyên truyền sâu rộng, kịp thời, có


20

hiệu quả đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước, bám sát nhiệm vụ công tác tư tưởng, tích cực tuyên truyền, cổ vũ thành
tựu của công cuộc đổi mới. Coi trọng đúng mức việc phát hiện, biểu dương
các nhân tố mới, điển hình tiên tiến; tích cực đấu tranh, góp phần ngăn chặn
và từng bước đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, quan liêu, các tiêu cực và tệ nạn
xã hội; phản bác có hiệu quả những thông tin, quan điểm sai trái, phản động,
thù địch, bảo vệ vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng; tiếp tục phát huy tiềm
lực và ưu điểm, khắc phục các yếu kém, khuyết điểm, nâng cao chất lượng tư
tưởng, tính hấp dẫn, mở rộng đối tượng độc giả, vươn lên hiện đại về mơ hình
tổ chức hoạt động, về cơ sở vật chất, kĩ thuật và cơng nghệ.”
Từ đó rút ra được quan niệm quan điểm sai trái, thù địch là những quan
điểm thiên lệch, phiến diện, đối lập, gian dối của các thế lực thù địch nhằm
xuyên tạc đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, phá hoại
lợi ích của nhân dân Việt Nam.
1.1.3. Cuộc đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch
Từ khái niệm “cuộc đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch” có
thể thấy xuất phát từ khái niệm “Diễn biến hịa bình”. “Diễn biến hịa bình” là
chiến lược tổng hợp của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch dùng biện
pháp “phi quân sự” là chủ yếu để chống phá, tiến tới lật đổ chế độ chính trị ở
các nước xã hội chủ nghĩa. Trong chiến lược này, tấn cơng trên mặt trận tư
tưởng, văn hóa được chúng coi là “mũi đột phá”, hòng làm tan rã niềm tin,
gây hỗn loạn về lý luận và tư tưởng, tạo ra những kẻ hở để đưa tư tưởng tư
sản thâm nhập vào cán bộ, Đảng viên và nhân dân, từng bước chuyển hóa,

xóa bỏ hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa. Vì vậy “cuộc đấu tranh chống quan điểm
sai trái, thù địch” là nhiệm vụ quan trọng trong công tác tư tưởng của Đảng và
Nhà nước ta hiện nay. Cuộc đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch là
cuộc chiến đấu lâu dài, phức tạp và ngày càng diễn ra quyết liệt. Suy xét đến
cùng đây thực chất là cuộc đấu tranh giữa hai ý thức hệ xã hội chủ nghĩa và tư
bản chủ nghĩa.