Bai 25 Dung cum chu vi de mo rong cau

KIỂM TRA BÀI CŨ:
Câu 1. Chuyển đổi câu chủ động sau thành 2 câu bị động tương
ứng : một câu dùng “được”, một câu dùng “bị”.
Cho biết sắc thái ý nghĩa của câu dùng “được” và câu dùng “bị”
có gì khác nhau?

Mẹ gọi em về.
1, Em được mẹ gọi về.  Vui mừng vì được mẹ gọi về.
2, Em bị mẹ gọi về.  Buồn, không muốn bị mẹ gọi về.


Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
* Ví dụ

Văn chương gây cho ta những tình cảm ta khơng có,

CN

VN

luyện những tình cảm ta sẵn có.
Cụm DT

Cụm DT


Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
* Ví dụ

Những tình cảm ta khơng có
PNT

DTTT

C

PNS V

Những tình cảm ta sẵn có
PNT

DTTT

CPNS V


Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
* Ví dụ Văn chương gây cho ta những tình cảm ta khơng có,

CN

VN

Cụm DT

luyện những tình cảm ta sẵn có.
Cụm DT
* Ghi nhớ 1 : Khi nói hoặc viết, có thể dụng những cụm

từ có hình thức giống câu đơn bình thường, gọi là cụm
chủ - vị ( cụm C – V ), làm thành phần của câu hoặc của
cụm từ để mở rộng câu.


Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
Văn chương gây
cho ta những tình
cảm, luyện cho ta
những tình cảm.

Văn
Văn
chương
chương
gâygây
cho cho
ta những
ta
những
tình cảm
tìnhtacảm
khơng
ta có,
khơng
luyện
có,
luyện
những

những
tình cảm
tình ta
cảm
sẵntacó.
sẵn
có.

Dùng cụm C – V để mở rộng câu làm phong phú, cụ thể
hơn cho cách diễn đạt, tạo sự hấp dẫn trong lời nói, câu
văn.


Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
1, Ví dụ
Tìm các cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần của cụm
từ trong câu trên? Cho biết cụm C-V đó làm thành phần gì?
a, Chị Ba đến khiến tôi thấy vui và vững tâm.
b, Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.
c, Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng
như trời sinh cốm nằm ấp ủ trong lá sen.
d, Nói cho đúng thì phẩm giá của Tiếng Việt mới thật sự được
xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công.


Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.

* Ví dụ
a, Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.
C
CN

V

C

V
VN

Cụm C-V làm chủ ngữ
Cụm C- V làm phụ ngữ trong cụm ĐT


Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
* Ví dụ

b, Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.
V

C
TN

CN
 Cụm C-V làm vị ngữ

VN


Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
* Ví dụ
c, Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọcốm,
C
VN

CN

V

cũng như trời sinh cốm nằm ấp ủ trong lá sen.
C

V

 2 Cụm C-V làm phụ ngữ trong cụm ĐT


Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
* Ví dụ
d, Nói cho đúng thì phẩm giá của Tiếng Việt chỉ mới đươc xác
CN
VN

định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công.
C
TN
 Cụm C-V làm phụ ngữ trong cụm DT

V


*2.Ví dụ :
Bạn vẫn trẻ như một thanh niên đang 18 tuổi.
C

Phụ TT
trước TT
Chủ
ngữ

V

Phụ sau

Vị ngữ (Cụm tính từ)

 Cụm C-V làm phụ sau trong cụm tính từ.


Ghi nhớ 2 – SGK/69
Các thành phần câu như chủ ngữ, vị ngữ và các
phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm động từ , cụm
tính từ đều có thể được cấu tạo bằng cụm C-V.

Vị ngữ

Chủ ngữ

Phụ ngữ trong
cụm tính từ

Dùng cụm C – V
để mở rộng thành
phần câu

Phụ ngữ trong
cụm động từ

Phụ ngữ trong
cụm danh từ


Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
III. Luyện tập.
1,Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong
câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu cụm C-V làm thành phần gì ?
a, Đợi đến lúc vừa nhất, mà chỉ riêng những người chuyên
môn mới định được, người ta gặt mang về.
b, Trung đội trưởng Bính khn mặt đầy đặn.
c, Khi các cơ gái Vịng đỗ gánh, giở từng lớp lá sen, chúng ta

thấy hiện ra từng lớp lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không
mảy may một chút bụi nào.
d, Bỗng một bàn tay đập và khiến hắn giật mình.


Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
III. Luyện tập.
a, Đợi đến lúc vừa nhất, mà chỉ riêng những người chuyên môn mới
C
định được, người ta gặt mang về.
V

CN
VN
 Cụm C-V làm phụ ngữ trong cụm DT

b, Trung đội trưởng Bính khn mặt đầy đặn.
C
V
CN
VN
 Cụm C-V làm vị ngữ


Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
III. Luyện tập.

c, Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, giở từng lớp lá sen, chúng ta
CN
C
V
thấy hiện ra từng lớp lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không mảy
V
C
VN
may một chút bụi nào.
=> Cụm C-V làm phụ ngữ trong cụm DT
=> Cụm C-V làm phụ ngữ trong cụm ĐT(đảo C-V)


Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
III. Luyện tập.
d, Bỗng một bàn tay đập vào vai khiến hắn giật mình.
C
V
C
V
CN
VN
=> Cụm C-V làm chủ ngữ
=> Cụm C-V làm phụ ngữ trong cụm ĐT


Trũ chi ụ ch
1

M

A

Đ

Ơ

N

3

T

R

A

N

G

4

B

Ô

N

G

Ư

2

5
6
7

C

C

Â

Â

U

N

G

Ư

U

B

I

Đ

Ô

N

G

Đ

I

N

H

N

G

Ư

C

Â

U

C

I
H

U

Đ

Ô

N

G

C

Â

U

R

U

T

G

O

N

I

Ê

T

8
9

U

C

 U

Đ

Ă

C

B

Tỡm ụ ch hng dc

- Về học thuộc các ghi nhớ, chuẩn bị phần II
để tiết sau luyện tập.
- Viết đoạn văn (15– 20 câu) trong đó có sử
dụng cụm C –V để mở rộng các thành phần
câu: Chủ ngữ, vị ngữ, phụ ngữ trong cụm
danh từ, cụm động từ, cụm tính từ. Chỉ ra
các câu đó?


Tiết học của chúng ta đến đây là kết thúc.
Cảm ơn thầy cô và các em lắng nghe